Tr-êng §¹i häc KTQD
Ph¹m ThÞ Hµ - Líp KT9B
Lêi më ®Çu
Qua nghiªn cøu, chóng ta ®· nhËn thÊy trong qu¶n lý kinh tÕ, qu¶n lý con
ng-êi lµ vÊn ®Ò cèt lâi nhÊt, còng ®ång thêi lµ vÊn ®Ò tinh tÕ, phøc t¹p nhÊt. Khai th¸c
®-îc nh÷ng tiÒm n¨ng cña nguån lùc con ng-êi chÝnh lµ ch×a kho¸ ®Ó mçi doanh
nghiÖp ®¹t ®-îc thµnh c«ng trong s¶n xuÊt kinh doanh. V× vËy, viÖc ph©n chia vµ kÕt
hîp c¸c lîi Ých ph¶i ®-îc xem xÐt, c©n nh¾c kü l-ìng. C¸c lîi Ých ®ã bao gåm: lîi Ých
c¸ nh©n ng-êi lao ®éng, lîi Ých cña «ng chñ (hay cña doanh nghiÖp) vµ lîi Ých x· héi.
Lîi Ých vËt chÊt cña c¸ nh©n ng-êi lao ®éng ®-îc thÓ hiÖn ë thu nhËp cña ng-êi ®ã.
Thu nhËp vµ tiÒn l-¬ng ®èi víi ng-êi lao ®éng lµ hai ph¹m trï kinh tÕ kh¸c
nhau. TiÒn l-¬ng dïng ®Ó chØ sè tiÒn nhµ n-íc tr¶ cho ng-êi lao ®éng trong khu vùc
nhµ n-íc th«ng qua c¸c thang, b¶ng l-¬ng vµ phô cÊp. Thu nhËp bao gåm ngoµi
kho¶n tiÒn l-¬ng, cßn tiÒn th-ëng, tiÒn chia lîi nhuËn vµ c¸c kho¶n kh¸c mµ c¸c
doanh nghiÖp ph©n phèi cho ng-êi lao ®éng theo s¶n l-îng hay chÊt l-îng lao ®éng.
Trong ®ã, tiÒn l-¬ng lµ phÇn thu nhËp chÝnh, chiÕm tû träng lín, nã cã t¸c dông lín
®Õn viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ, æn ®Þnh vµ c¶i thiÖn ®êi sèng cña ng-êi lao ®éng. V× vËy,
®èi víi mäi doanh nghiÖp, vÊn ®Ò tiÒn l-¬ng trong nh÷ng n¨m tíi cã vÞ trÝ quan träng
®Æc biÖt.
§Ó t¹o ra ®éng lùc to lín, gi¶i phãng ®-îc søc s¶n xuÊt, tr-íc hÕt cÇn cã quü
tiÒn l-¬ng ®ñ lín ®Ó chi tr¶ cho ng-êi lao ®éng. Tuy nhiªn, viÖc qu¶n lý, ph©n phèi
quü tiÒn l-¬ng ®ã theo c¸ch thøc nµo sao cho c«ng b»ng, hîp lý, ®óng luËt ph¸p, kÝch
thÝch tinh thÇn h¨ng say lµm viÖc vµ kh¶ n¨ng s¸ng t¹o cña mäi ng-êi lao ®éng, ph¸t
huy t¸c dông ®ßn bÈy kinh tÕ cña tiÒn l-¬ng trong s¶n xuÊt, ®ång thêi ®¶m b¶o s¶n
xuÊt kinh doanh cã l·i, l¹i lµ mét vÊn ®Ò kh«ng ®¬n gi¶n ®èi víi c¸c doanh nghiÖp.
§iÒu nµy ®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i t×m ®-îc mét ph-¬ng thøc qu¶n lý, h¹ch to¸n
tiÒn l-¬ng phï hîp, tu©n thñ quy ®Þnh cña Nhµ n-íc vÒ chÝnh s¸ch ®·i ngé, nh-ng
còng ph¶i cã nh÷ng øng dông s¸ng t¹o c¨n cø vµo thùc tÕ s¶n xuÊt kinh doanh t¹i
doanh nghiÖp.
C«ng ty ViÔn th«ng Hµ néi lµ ®¬n vÞ thuéc Tæng C«ng ty B-u chÝnh ViÔn th«ng
ViÖt Nam, ®¬n vÞ cã nhiÒu ®ãng gãp nç lùc cho sù ph¸t triÓn v-ît bËc cña ngµnh B-u
®iÖn. Ngay tõ nh÷ng ngµy ®Çu thµnh lËp, C«ng ty ViÔn th«ng Hµ Néi ®· tù kh¼ng
®Þnh ®-îc m×nh trªn th-¬ng tr-êng. C«ng ty ®· cã nh÷ng b-íc ®i v÷ng ch¾c, ph¸t
B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp
1
Tr-êng §¹i häc KTQD
Ph¹m ThÞ Hµ - Líp KT9B
triÓn mét c¸ch toµn diÖn vµ nhanh chãng héi nhËp vµo m¹ng l-íi th«ng tin quèc gia,
quèc tÕ. Nh÷ng thµnh tùu cña Ngµnh B-u chÝnh ViÔn th«ng nãi chung vµ cña C«ng ty
ViÔn th«ng nãi riªng ®· gãp phÇn to lín vµo c«ng cuéc x· héi ho¸ th«ng tin cña ®Êt
n-íc .
Lµ sinh viªn khoa KÕ to¸n tr-êng §¹i häc Kinh tÕ Quèc d©n, qua thêi gian thùc
tËp t¹i C«ng ty ViÔn th«ng Hµ Néi, t«i ®· cã ®iÒu kiÖn cñng cè, tÝch luü, lµm s¸ng tá
nh÷ng kiÕn thøc tiÕp thu ®-îc trong nhµ tr-êng vÒ c¸ch thøc tæ chøc, néi dung tr×nh
tù c«ng t¸c kÕ to¸n trong c¸c doanh nghiÖp. §ång thêi, qu¸ tr×nh thùc tËp tèt nghiÖp
®· gióp t«i cã thªm nh÷ng kiÕn thøc thùc tÕ vÒ lÜnh lùc mµ t«i mong muèn ®-îc t×m
hiÓu kü h¬n. §ã lµ vÊn ®Ò h¹ch to¸n kÕ to¸n tiÒn l-¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l-¬ng
víi viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông ng-êi lao ®éng t¹i doanh nghiÖp.
Néi dung b¶n B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp nµy ngoµi lêi më ®Çu vµ kÕt luËn bao
gåm 3 ch-¬ng:
Ch-¬ng I. C¬ së lý luËn vÒ h¹ch to¸n tiÒn l-¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l-¬ng
trong c¸c doanh nghiÖp.
Ch-¬ng II. Thùc tr¹ng h¹ch to¸n tiÒn l-¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l-¬ng t¹i
C«ng ty ViÔn th«ng Hµ Néi.
Ch-¬ng III. Ph-¬ng h-íng hoµn thiÖn h¹ch to¸n tiÒn l-¬ng víi viÖc n©ng cao
hiÖu qu¶ sö dông ng-êi lao ®éng.
V× lÜnh vùc nghiªn cøu nµy cßn míi mÎ ®èi víi b¶n th©n t«i cho nªn b¶n b¸o
c¸o nµy kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n vµ rÊt mong
nhËn ®-îc sù chØ b¶o, h-íng
B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp
2
Tr-êng §¹i häc KTQD
Ph¹m ThÞ Hµ - Líp KT9B
dÉn cña c¸c thÇy c« trong Khoa KÕ to¸n.
T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n L·nh ®¹o, Phßng KÕ to¸n Tµi chÝnh vµ Phßng Tæ
chøc Hµnh chÝnh cña C«ng ty ViÔn th«ng Hµ Néi ®· t¹o mäi ®iÒu kiÖn ®Ó t«i hoµn
thµnh B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp cña m×nh t¹i C«ng ty. T«i còng xin bµy tá lßng biÕt
¬n s©u s¾c cña m×nh ®èi víi sù h-íng dÉn, chØ b¶o nhiÖt t×nh cña C« gi¸o Phã Gi¸o
s--TiÕn sü Ph¹m ThÞ G¸i ®· gióp t«i hoµn thµnh Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp nµy.
CH¦¥NG I. C¬ së lý luËn vÒ h¹ch to¸n tiÒn l-¬ng vµ c¸c
kho¶n trÝch theo l-¬ng trong c¸c doanh nghiÖp
I. Tæ chøc h¹ch to¸n tiÒn l-¬ng:
1. Nguån gèc, b¶n chÊt cña tiÒn l-¬ng:
Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt lµ qu¸ tr×nh kÕt hîp ®ång thêi còng lµ qu¸ tr×nh tiªu hao
c¸c yÕu tè c¬ b¶n (lao ®éng, ®èi t-îng lao ®éng vµ t- liÖu lao ®éng). Trong ®ã lao
®éng víi t- c¸ch lµ ho¹t ®éng ch©n tay vµ trÝ ãc cña con ng-êi sö dông c¸c t- liÖu lao
®éng nh»m t¸c ®éng, biÕn ®æi c¸c ®èi t-îng lao ®éng thµnh c¸c vËt phÈm cã Ých phôc
vô cho nhu cÇu sinh ho¹t cña m×nh. §Ó b¶o ®¶m tiÕn hµnh liªn tôc qu¸ tr×nh t¸i s¶n
xuÊt tr-íc hÕt cÇn ph¶i b¶o ®¶m t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng, nghÜa lµ søc lao ®éng mµ
con ng-êi bá ra ph¶i ®-îc båi hoµn d-íi d¹ng thï lao lao ®éng. TiÒn l-¬ng (tiÒn
c«ng) chÝnh lµ phÇn thï lao lao ®éng ®-îc biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña gi¸ c¶ søc lao
®éng. MÆt kh¸c tiÒn l-¬ng cßn lµ ®ßn bÈy kinh tÕ ®Ó khuyÕn khÝch tinh thÇn h¨ng h¸i
lao ®éng, kÝch thÝch vµ t¹o mèi quan t©m cña ng-êi lao ®éng ®Õn kÕt qu¶ c«ng viÖc
cña hä. VÒ b¶n chÊt, tiÒn l-¬ng chÝnh lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña gi¸ c¶ søc lao ®éng.
Nãi c¸ch kh¸c, tiÒn l-¬ng chÝnh lµ nh©n tè thóc ®Çy t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng.
2. Qòy tiÒn l-¬ng vµ thµnh phÇn cña qòy tiÒn l-¬ng:
Qòy tiÒn l-¬ng cña doanh nghiÖp lµ toµn bé tiÒn l-¬ng mµ doanh nghiÖp tr¶
cho tÊt c¶ lao ®éng thuéc doanh nghiÖp qu¶n lý. Thµnh phÇn qòy tiÒn l-¬ng bao gåm
B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp
3
Tr-êng §¹i häc KTQD
Ph¹m ThÞ Hµ - Líp KT9B
nhiÒu kho¶n nh- l-¬ng thêi gian(th¸ng, ngµy, giê), l-¬ng s¶n phÈm, phô cÊp (cÊp bËc,
khu vùc, chøc vô, ®¾t ®á…), tiÒn th-ëng trong s¶n xuÊt. Qòy tiÒn l-¬ng (hay tiÒn
c«ng) bao gåm nhiÒu lo¹i, tuy nhiªn vÒ mÆt h¹ch to¸n cã thÓ chia thµnh tiÒn l-¬ng
lao ®éng trùc tiÕp vµ tiÒn l-¬ng lao ®éng gi¸n tiÕp, trong ®ã chi tiÕt theo tiÒn l-¬ng
chÝnh vµ tiÒn l-¬ng phô.
3. C¸c h×nh thøc tr¶ l-¬ng trong doanh nghiÖp (chÕ ®é tiÒn l-¬ng)
a. H×nh thøc tr¶ l-¬ng theo thêi gian
§©y lµ h×nh thøc tiÒn l-¬ng mµ thu nhËp cña mét ng-êi phô thuéc vµo hai yÕu
tè: sè thêi gian lao ®éng thùc tÕ trong th¸ng vµ tr×nh ®é thµnh th¹o nghÒ nghiÖp cña
ng-êi lao ®éng.
ChÕ ®é tr¶ l-¬ng theo thêi gian cã -u ®iÓm lµ ®¬n gi¶n, dÔ tÝnh to¸n, nh-ng
nh-îc ®iÓm lµ chØ míi xem xÐt ®Õn mÆt sè l-îng, ch-a quan t©m ®Õn chÊt l-îng, nªn
vai trß kÝch thÝch s¶n xuÊt cña tiÒn l-¬ng h¹n chÕ.
Tuy nhiªn, trong thùc tÕ vÉn ¸p dông h×nh thøc tr¶ l-¬ng nµy ®Ó tr¶ cho ®èi
t-îng c«ng nh©n ch-a x©y dùng ®-îc ®Þnh møc lao ®éng cho c«ng viÖc cña hä, hoÆc
cho c«ng viÖc xÐt thÊy tr¶ l-¬ng theo s¶n phÈm kh«ng cã hiÖu qu¶, vÝ dô: söa ch÷a,
kiÓm tra chÊt l-îng s¶n phÈm hoÆc s¶n xuÊt nh÷ng s¶n phÈm yªu cÇu ®é chÝnh x¸c
cao.
§Ó kh¾c phôc nh-îc ®iÓm cña ph-¬ng ph¸p tr¶ l-¬ng theo thêi gian, ng-êi ta
¸p dông tr¶ l-¬ng theo thêi gian cã th-ëng.
Trong nh÷ng n¨m võa qua, h×nh thøc tr¶ l-¬ng theo thêi gian cã xu h-íng thu
hÑp dÇn. Nh-ng xÐt vÒ l©u dµi, khi tr×nh ®é khoa häc ph¸t triÓn cao, tr×nh ®é c¬ giíi
ho¸, tù ®éng ho¸ cao th× h×nh thøc l-¬ng theo thêi gian l¹i ®-îc më réng ë ®¹i bé
phËn c¸c kh©u s¶n xuÊt, v× lóc ®ã c¸c c«ng viÖc chñ yÕu lµ do m¸y mãc thùc hiÖn.
b. H×nh thøc tr¶ l-¬ng theo s¶n phÈm
L-¬ng tr¶ theo s¶n phÈm lµ chÕ ®é tiÒn l-¬ng mµ thu nhËp cña mçi ng-êi tuú
thuéc vµo hai yÕu tè: Sè l-îng s¶n phÈm lµm ra trong th¸ng vµ ®¬n gi¸ tiÒn c«ng cho
mét s¶n phÈm.
B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp
4
Tr-êng §¹i häc KTQD
Ph¹m ThÞ Hµ - Líp KT9B
Sè l-îng s¶n phÈm lµm ra do thèng kª ghi chÐp. §¬n gi¸ tiÒn c«ng phô thuéc
vµo hai yÕu tè: CÊp bËc c«ng viÖc vµ ®Þnh møc thêi gian hoµn thµnh c«ng viÖc ®ã.
Cã thÓ nãi r»ng hiÖu qu¶ cña h×nh thøc tr¶ l-¬ng theo s¶n phÈm cao hay thÊp
phô thuéc rÊt nhiÒu vµo c«ng t¸c ®Þnh møc lao ®éng cã chÝnh x¸c hay kh«ng. §Þnh
møc võa lµ c¬ së ®Ó tr¶ l-¬ng s¶n phÈm, võa lµ c«ng cô ®Ó qu¶n lý.
Trong giai ®o¹n hiÖn nay th× h×nh thøc tiÒn l-¬ng s¶n phÈm ®ang lµ h×nh thøc
tiÒn l-¬ng chñ yÕu ®-äc ¸p dông réng r·i trong c¸c doanh nghiÖp. §Ó ®¶m b¶o h×nh
thøc tiÒn l-¬ng nµy cã hiÖu qu¶ cÇn 4 ®iÒu kiÖn sau:
- Cã hÖ thèng ®Þnh møc chÝnh x¸c.
- Ph¶i th-êng xuyªn cñng cè, hoµn thiÖn c«ng t¸c tæ chøc s¶n xuÊt ®Ó ®¶m b¶o
d©y chuyÒn s¶n xuÊt lu«n lu«n c©n ®èi.
- Ph¶i tæ chøc tèt c«ng t¸c phôc vô cho s¶n xuÊt nh-: viÖc cung cÊp nguyªn
liÖu, b¸n thµnh phÈm, tæ chøc söa ch÷a thiÕt bÞ kÞp thêi khi h- háng vµ tæ chøc
nghiÖm thu s¶n phÈm kÞp thêi.
- Hoµn thiÖn c«ng t¸c thèng kª kÕ to¸n, ®Æc biÖt lµ c«ng t¸c thèng kª theo dâi
t×nh h×nh thùc hiÖn møc ®Ó lµm c¬ së cho viÖc ®iÒu chØnh møc.
Trong thùc tÕ chóng ta th-êng ¸p dông 4 h×nh thøc tr¶ l-¬ng theo s¶n phÈm
sau:
* Tr¶ l-¬ng theo s¶n phÈm trùc tiÕp c¸ nh©n
H×nh thøc nµy ®-îc ¸p dông réng r·i ®èi víi ng-êi trùc tiÕp s¶n xuÊt, trong
®iÒu kiÖn qu¸ tr×nh lao ®éng cña hä mang tÝnh chÊt ®éc lËp t-¬ng ®èi, cã thÓ ®Þnh
møc vµ kiÓm tra nghiÖm thu s¶n phÈm mét c¸ch cô thÓ vµ riªng biÖt. §¬n gi¸ x¸c
®Þnh nh- sau:
§G = L/Q hoÆc §G = L x T
Trong ®ã:
§G
: §¬n gi¸ s¶n phÈm.
L
: L-¬ng theo cÊp bËc
Q
: Møc s¶n l-îng
T
: Møc thêi gian
* Tr¶ l-¬ng tÝnh theo s¶n phÈm tËp thÓ
B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp
5
Tr-êng §¹i häc KTQD
Ph¹m ThÞ Hµ - Líp KT9B
Lµ mét h×nh thøc tiÒn l-¬ng ¸p dông cho nh÷ng c«ng viÖc nÆng nhäc cã ®Þnh
møc thêi gian dµi, c¸ nh©n tõng ng-êi kh«ng thÓ lµm ®-îc hoÆc lµm ®-îc nh-ng
kh«ng ®¶m b¶o tiÕn ®é, ®ßi hái ph¶i ¸p dông l-¬ng s¶n phÈm tËp thÓ.
Khi ¸p dông h×nh thøc nµy cÇn ph¶i ®Æc biÖt chó ý tíi c¸ch chia l-¬ng sao cho
®¶m b¶o c«ng b»ng hîp lý, ph¶i chó ý tíi t×nh h×nh thùc tÕ cña tõng c«ng nh©n vÒ søc
khoÎ, vÒ sù cè g¾ng trong lao ®éng.
* Tr¶ l-¬ng theo s¶n phÈm gi¸n tiÕp
Th-êng ¸p dông ®Ó tr¶ cho c¸n bé qu¶n lý vµ c«ng nh©n phôc vô. khi ¸p dông
h×nh thøc nµy cã hai t¸c dông lín:
Th¾t chÆt mèi quan hÖ gi÷a c¸n bé qu¶n lý, c«ng nh©n phôc vô víi c«ng nh©n
trùc tiÕp s¶n xuÊt vµ t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸n bé qu¶n lý ph¶i quan t©m tíi viÖc thóc ®Èy
s¶n xuÊt ph¸t triÓn. §Ó ¸p dông nã, cÇn tiÕn hµnh qua hai b-íc:
B-íc 1: X¸c ®Þnh ®¬n gi¸ gi¸n tiÕp (§GGT)
S¶n l-îng ®Þnh møc b×nh qu©n cña c«ng nh©n trùc tiÕp trong th¸ng
§GGT =
L-¬ng cÊp bËc th¸ng cña gi¸n tiÕp
B-íc 2: TÝnh l-¬ng s¶n phÈm gi¸n tiÕp (L)
L
=
S¶n phÈm thùc tÕ cña
c«ng nh©n s¶n xuÊt
x
§¬n gi¸
gi¸n tiÕp
* L-¬ng theo s¶n phÈm luü tiÕn
Lµ mét h×nh thøc tiÒn l-¬ng s¶n phÈm nh-ng dïng nhiÒu ®¬n gi¸ kh¸c nhau ®Ó
tr¶ cho c«ng nh©n t¨ng s¶n l-îng ë møc ®é kh¸c nhau, theo nguyªn t¾c: Nh÷ng s¶n
phÈm trong ®Þnh møc th× tr¶ theo ®¬n gi¸ chung thèng nhÊt, cßn nh÷ng s¶n phÈm v-ît
®Þnh møc th× tr¶ theo ®¬n gi¸ luü tiÕn (§¬n gi¸ nµy lín h¬n ®¬n gi¸ chung).
ChÕ ®é l-¬ng nµy cã t¸c dông kÝch thÝch s¶n xuÊt m¹nh mÏ, nh-ng nã vi ph¹m
nguyªn t¾c: SÏ lµm cho tèc ®é t¨ng tiÒn l-¬ng t¨ng nhanh h¬n tèc ®é t¨ng n¨ng suÊt
lao ®éng. Nªn ph¹m vi ¸p dông chØ víi nh÷ng kh©u träng yÕu cña d©y chuyÒn, hoÆc
B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp
6
Tr-êng §¹i häc KTQD
Ph¹m ThÞ Hµ - Líp KT9B
vµo thêi ®iÓm nhu cÇu cña thÞ tr-êng cÇn sè l-îng lín lo¹i s¶n phÈm ®ã, hoÆc vµo
thêi ®iÓm cã nguy c¬ kh«ng hoµn thµnh hîp ®ång kinh tÕ, bÞ ph¹t nh÷ng kho¶n tiÒn
lín. Sau khi ®· kh¾c phôc ®-îc c¸c hiÖn t-îng trªn ph¶i trë l¹i ngay h×nh thøc l-¬ng
s¶n phÈm th«ng th-êng.
Song song víi l-¬ng s¶n phÈm lòy tiÕn ta cã l-¬ng s¶n phÈm lòy lïi. ¸p dông
víi tr-êng hîp nguy c¬ thÞ tr-êng bÞ thu hÑp, kh«ng cã kh¶ n¨ng tiªu thô s¶n phÈm
s¶n xuÊt ra. ¸p dông l-¬ng s¶n phÈm lòy lïi lµ ®Ó h¹n chÕ s¶n xuÊt vµ k×m h·m nã.
c. L-¬ng kho¸n
TiÒn l-¬ng kho¸n lµ h×nh thøc tr¶ l-¬ng cho ng-êi lao ®éng theo khèi l-îng
vµ chÊt l-înng c«ng viÖc mµ hä hoµn thµnh.
§Ó ¸p dông l-¬ng kho¸n cÇn chó ý hai vÊn ®Ò sau: t¨ng c-êng c«ng t¸c kiÓm
tra ®Ó ®¶m b¶o ®óng tiÕn ®é vµ chÊt l-îng, vµ thùc hiÖn thËt nghiªm chØnh chÕ ®é
khuyÕn khÝch lîi Ých vËt chÊt. Møc th-ëng, ph¹t cao hay thÊp lµ tuú thuéc vµo phÇn
gi¸ trÞ lµm lîi vµ phÇn gi¸ trÞ bÞ thiÖt h¹i h- háng.
4. Néi dung h¹ch to¸n tiÒn l-¬ng:
a. NhiÖm vô h¹ch to¸n tiÒn l-¬ng trong doanh nghiÖp:
§Ó ®¸p øng ®-îc c¸c yªu cÇu qu¶n lý, kÕ to¸n tiÒn l-¬ng trong c¸c doanh
nghiÖp cÇn thùc hiÖn tèt c¸c nhiÖm vô sau:
- Ghi chÐp, ph¶n ¸nh chÝnh x¸c, trung thùc, kÞp thêi ngµy c«ng thùc tÕ lµm
viÖc, nghØ viÖc, ngõng viÖc, nghØ BHXH... cña ng-êi lao ®éng ®Ó cã c¨n cø tÝnh tr¶
l-¬ng, BHXH tr¶ thay l-¬ng, tiÒn th-ëng... cho tõng ng-êi vµ qu¶n lý lao ®éng trong
doanh nghiÖp.
- Theo dâi, ghi chÐp viÖc h×nh thµnh quü tiÒn l-¬ng, t×nh h×nh chi tr¶ quü l-¬ng
cña doanh nghiÖp; viÖc trÝch lËp vµ chi tr¶ c¸c quü b¶o hiÓm x· héi, b¶o hiÓm y tÕ,
kinh phÝ c«ng ®oµn.
-Cung cÊp nh÷ng sè liÖu cÇn thiÕt cho viÖc h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt, tÝnh gi¸
thµnh s¶n phÈm, h¹ch to¸n thu nhËp vµ mét sè néi dung kh¸c cã liªn quan.
B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp
7
Tr-êng §¹i häc KTQD
Ph¹m ThÞ Hµ - Líp KT9B
b. Tµi kho¶n sö dông:
§Ó h¹ch to¸n tiÒn l-¬ng kÕ to¸n sö dông tµi kho¶n 334” Ph¶i tr¶ c«ng nh©n
viªn” : Dïng ®Ó ph¶n ¸nh c¸c kho¶n thanh to¸n víi c«ng nh©n viªn cña doanh nghiÖp
vÒ tiÒn l-¬ng, tiÒn c«ng, phô cÊp, b¶o hiÓm x· héi, tiÒn th-ëng vµ c¸c kho¶n kh¸c
thuéc thu nhËp cña hä. KÕt cÊu cña tµi kho¶n nµy nh- sau:
Bªn Nî:
- C¸c kho¶n khÊu trõ vµo tiÒn c«ng, tiÒn l-¬ng cña c«ng nh©n viªn.
- TiÒn l-¬ng, tiÒn c«ng vµ c¸c kho¶n ®· tr¶ cho c«ng nh©n viªn.- KÕt chuyÓn tiÒn l-ong c«ng nh©n, viªn chøc ch-a lÜnh.
Bªn Cã:
- TiÒn l-¬ng, tiÒn c«ng vµ c¸c kho¶n kh¸c cßn ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n viªn chøc.
D- Nî(nÕu cã): Sè tr¶ thõa cho c«ng nh©n viªn chøc.
D- Cã:TiÒn l-¬ng, tiÒn c«ng vµ c¸c kho¶n kh¸c cßn ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn chøc
c. Tr×nh tù vµ ph-¬ng ph¸p h¹ch to¸n:
* Tr×nh tù:
§Ó thanh to¸n tiÒn l-¬ng, tiÒn c«ng vµ c¸c kho¶n phô cÊp, trî cÊp cho ng-êi
lao ®éng, hµng th¸ng kÕ to¸n doanh nghiÖp ph¶i lËp “ B¶ng thanh to¸n tiÒn l-¬ng”
cho tõng tæ, ®éi, ph©n x-ëng s¶n xuÊt vµ c¸c phßng ban c¨n cø vµo kÕt qu¶ ®Ó tÝnh
l-¬ng cho tõng ng-êi. Trªn b¶ng tÝnh l-¬ng cÇn ghi râ tõng kho¶n tiÒn l-¬ng (l-¬ng
s¶n phÈm, l-¬ng thêi gian), c¸c kho¶n phô cÊp, trî cÊp, c¸c kho¶n khÊu trõ vµ sè tiÒn
ng-êi lao ®éng cßn ®-îc lÜnh. Kho¶n thanh to¸n vÒ trî cÊp b¶o hiÓm x· héi còng
®-îc lËp t-¬ng tù. Sau khi kÕ to¸n tr-ëng kiÓm tra, x¸c nhËn vµ ký, gi¸m ®èc duyÖt
y, ” B¶ng thanh to¸n tiÒn l-¬ng vµ b¶o hiÓm x· héi” sÏ ®-îc lµm c¨n cø ®Ó thanh to¸n
l-¬ng vµ b¶o hiÓm x· héi cho ng-êi lao ®éng. Th«ng th-êng, t¹i c¸c doanh nghiÖp,
viÖc thanh to¸n l-¬ng vµ c¸c kho¶n kh¸c cho ng-êi lao ®éng ®-îc chia lµm 2 kú: Kú
1 t¹m øng cßn kú 2 sÏ nhËn sè cßn l¹i sau khi ®· trõ c¸c kho¶n khÊu trõ vµ thu
B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp
8
Tr-êng §¹i häc KTQD
Ph¹m ThÞ Hµ - Líp KT9B
nhËp. C¸c kho¶n thanh to¸n l-¬ng, thanh to¸n b¶o hiÓm x· héi, b¶ng kª danh s¸ch
nh÷ng ng-êi ch-a lÜnh l-¬ng cïng víi c¸c chøng tõ vµ b¸o c¸o thu chi tiÒn mÆt ph¶i
chuyÓn kÞp thêi cho phßng kÕ to¸n ®Ó kiÓm tra, ghi sæ.
* Ph-¬ng ph¸p h¹ch to¸n:
- Hµng th¸ng tÝnh ra tæng sè tiÒn l-¬ng vµ c¸c kho¶n phô cÊp mang tÝnh chÊt tiÒn
l-¬ng ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n viªn(bao gåm tiÒn l-ong, tiÒn c«ng, phô cÊp khu vùc,
chøcvô, ®¾t ®á, tiÒn ¨n gi÷a ca, tiÒn th-ëng trong s¶n xuÊt…) vµ ph©n bæ cho c¸c ®èi
t-îng sö dông, kÕ to¸n ghi:
Nî TK 622 (chi tiÕt ®èi t-îng): Ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt, chÕ t¹o s¶n
phÈm hay thùc hiÖn c¸c lao vô, dÞch vô.
Nî TK 627 (6271-Chi tiÕt ph©n x-ëng): Ph¶i tr¶ nh©n viªn qu¶n lý.ph©n x-ëng.
Nî TK 641 (6411): Ph¶i tr¶ cho nh©n viªn b¸n hµng, tiªu thô s¶n phÈm, lao vô, dÞch
vô.
Nî TK 642 (6421): Ph¶i tr¶ cho bé phËn nh©n c«ng qu¶n lý doanh nghiÖp
Cã TK 334: Tæng sè thï lao lao ®éng ph¶i tr¶.
- Khi tÝnh ra TL nghØ phÐp thùc tÕ ph¶i tr¶ CNV, kÕ to¸n ghi sæ theo ®Þnh kho¶n:
Nî TK 622 (hoÆc TK 335)
Nî TK 641, 642, 627
Cã TK 334
-Thanh to¸n thï lao (tiÒn c«ng, tiÒn l-¬ng):
ViÖc thanh to¸n thï lao(tiÒn c«ng, tiÒn l-¬ng) cho ng-êi lao ®éng ®-îc kh¸i
qu¸t b»ng s¬ ®å ®èi øng tµi kho¶n chñ yÕu sau:
B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp
9
Tr-êng §¹i häc KTQD
Ph¹m ThÞ Hµ - Líp KT9B
S¬ ®å h¹ch to¸n tiÒn l-¬ng
vµ thanh to¸n víi c«ng nh©n viªn :
TK 334
TK 3383, 3384, 333, 138, 141
KhÊu trõ c¸c kho¶n vµo TL cña CNV
TK 622, 627,641, 642
TiÒn l-¬ng ph¶i tr¶ CNV
TK 335
TK 111, 112
TL nghØ phÐp thùc TrÝch tr-íc TL nghØ
tÕ ph¶i tr¶ CNV
phÐp cña CNSX
Chi tr¶ TL, th-ëng, BHXH, c¸c kho¶n
kh¸c cña CNV
TK 4311, 4312
TiÒn th-ëng thi ®ua, trî cÊp khã
kh¨n ph¶i tr¶ CNV
TK 3388
Chi tr¶ TL cho
ng-êi ®i v¾ng
TL cña ng-êi ®i
v¾ng ch-a vÒ
TK 3383
BHXH ph¶i tr¶ CNV
II. Tæ chøc h¹ch to¸n BHXH, BHYT, KPC§:
1. Kh¸i niÖm, nhiÖm vô h¹ch to¸n BHXH, BHYT, KPC§:
Mäi ng-êi lao ®éng ®Òu quan t©m ®Õn tiÒn l-¬ng vµ thu nhËp mµ hä ®-îc
ng-êi sö dông lao ®éng tr¶ cho. Tuy nhiªn, ngoµi tiÒn l-¬ng tr¶ cho thêi gian lµm viÖc
cßn cã nh÷ng quyÒn lîi vµ tr¸ch nhiÖm kh¸c thu hót sù quan t©m cña ng-êi lao ®éng:
®ã lµ b¶o hiÓm x· héi, b¶o hiÓm y tÕ, kinh phÝ c«ng ®oµn mµ th-êng ®-îc gäi chung
lµ c¸c kho¶n trÝch theo l-¬ng.
B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp
10
Tr-êng §¹i häc KTQD
Ph¹m ThÞ Hµ - Líp KT9B
BÊt kú mét doanh nghiÖp nµo còng ®Òu ph¶i theo dâi viÖc h×nh thµnh c¸c quü
b¶o hiÓm x· héi, b¶o hiÓm y tÕ, kinh phÝ c«ng ®oµn vµ viÖc h¹ch to¸n sö dông c¸c
quü ®ã.
Quü b¶o hiÓm x· héi dïng ®Ó trî cÊp cho ng-êi lao ®éng cã thêi gian ®ãng
gãp quü trong c¸c tr-êng hîp hä mÊt kh¶ n¨ng lao ®éng.
Quü b¶o hiÓm y tÕ dïng ®Ó ®µi thä cho nh÷ng ng-êi lao ®éng cã thêi gian
®ãng gãp quü trong c¸c tr-êng hîp kh¸m ch÷a bÖnh.
Quü kinh phÝ c«ng ®oµn dïng ®Ó tµi trî cho ho¹t ®éng c«ng ®oµn c¸c cÊp.
C¸c quü trªn ®-îc trÝch lËp theo tû lÖ quy ®Þnh vµ tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt
kinh doanh cña doanh nghiÖp vµ cã mét tû lÖ phÇn tr¨m ®ãng gãp cña ng-êi lao ®éng.
2. Sù h×nh thµnh vµ sö dông qòy BHXH, BHYT, KPC§:
Qòy BHXH ®-îc h×nh thµnh b»ng c¸ch trÝch theo tû lÖ quy ®Þnh trªn tæng sè
qòy tiÒn l-¬ng cÊp bËc vµ c¸c kho¶n phô cÊp (chøc vô, khu vùc, ®¾t ®á, th©m niªn)
cña c«ng nh©n viªn chøc thùc tÕ ph¸t sinh trong th¸ng. Theo chÕ ®é hiÖn hµnh, tû lÖ
trÝch BHXH lµ 20% trong ®ã 15% do ®¬n vÞ hoÆc chñ sö dông lao ®éng nép, ®-îc
vµo l-¬ng th¸ng.Qòy BHXH ®-îc chi tiªu cho c¸c tr-êng hîp ng-êi lao ®éng èm
®au, thai s¶n, tai n¹n lao ®éng, bÖnh nghÒ nghiÖp, h-u trÝ, tö tuÊt. Qòy nµy do c¬ quan
b¶o hiÓm x· héi qu¶n lý..
Qòy BHYT ®-îc sö dông ®Î thanh to¸n c¸c kho¶n tiÒn kh¸m, ch÷a bÖnh,
viÖn phÝ, thuèc thang…cho ng-êi lao ®éng trong thêi gian èm ®au, sinh ®Î. Qòy nµy
®-îc h×nh thµnh b»ng c¸ch trÝch theo tû lÖ quy ®Þnh trªn tæng sè tiÒn l-¬ng cña c«ng
nh©n viªn chøc thùc tÕ ph¸t sinh trong th¸ng. Tû lÖ trÝch BHYT hiÖn hµnh lµ 3%,
trong ®o 2% tÝnh vµo chi phÝ kinh doanh, 1% trõ vµo thu nhËp cña ng-êi lao ®éng.
Cßn ph¶i trÝch theo mét tû lÖ quy ®Þnh víi tæng sè qòy tiÒn l-¬ng, tiÒn c«ng vµ phô
cÊp (phô cÊp chøc vô, phô cÊp tr¸ch nhiÖm, phô cÊp khu vùc, phô cÊp thu hót, phô
cÊp ®¾t ®á, phô cÊp ®Æc biÖt, phô cÊp ®éc h¹i, nguy hiÓm, phô cÊp l-u ®éng, phô cÊp
th©m niªn, phô cÊp phôc vô quèc phßng, an ninh) thùc tÕ ph¶i tr¶ cho ng-êi lao
®éng-kÓ c¶ lao ®éng hîp ®ång tÝnh vµo chi phÝ kinh doanh ®Ó h×nh thµnh kinh phÝ
c«ng ®oµn. Tû lÖ KPC§ theo chÕ ®é hiÖn hµnh lµ 2%.
B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp
11
Tr-êng §¹i häc KTQD
Ph¹m ThÞ Hµ - Líp KT9B
3. Néi dung h¹ch to¸n:
§Ó thanh to¸n c¸c kho¶n phô cÊp, trî cÊp cho ng-êi lao ®éng, hµng th¸ng kÕ
to¸n doanh nghiÖp ph¶i lËp “ B¶ng thanh to¸n tiÒn l-¬ng cho tõng tæ ®éi, ph©n x-ëng
s¶n xuÊt vµ c¸c phßng ban c¨n cø vµo kÕt qu¶ tÝnh l-¬ng cho tõng ng-êi. Trªn b¶ng
tÝnh l-¬ng cÇn ghi râ c¸c kho¶n phô cÊp, trî cÊp, c¸c kho¶n khÊu trõ vµ sè tiÒn
ng-êi lao ®éng cßn ®-îc lÜnh. Kho¶n thanh to¸n vÒ trî cÊp BHXH còng ®-îc lËp
t-¬ng tù. Sau khi kÕ to¸n tt-ëng kiÓm tra, x¸c nhËn vµ ký gi¸m ®èc duyÖt y, “ B¶ng
thanh to¸n tiÒn l-¬ng vµ b¶o hiÓm x· héi” sÏ ®-îc lµm c¨n cø ®Ó thanh to¸n tiÒn
l-¬ng vµ BHXH cho ng-êi lao ®éng.
Tµi kho¶n h¹ch to¸n BHXH, BHYT, KPC§ lµ TK 338: ” Ph¶i tr¶ vµ ph¶i nép
kh¸c": Dïng ®Ó ph¶n ¸nh c¸c kho¶n ph¶i tr¶ vµ ph¶i nép cho c¬ quan ph¸p luËt,
cho c¸c tæ chøc, ®oµn thÓ x· héi, cho cÊp trªn vÒ KPC§, BHXH, BHYT, doanh thu
nhËn tr-íc cña kh¸ch hµng …KÕt cÇu cña TK nµy nh- sau:
Bªn Nî:
- C¸c kho¶n ®· nép cho c¬ quan qu¶n lý c¸c qòy.
- C¸c kho¶n®· chi vÒ kinh phÝ c«ng ®oµn.
- Xö lý gi¸ trÞ tµi s¶n thõa.
- KÕt chuyÓn doanh thu nhËn tr-íc vµo doanh thu b¸n hµng t-¬ng øng tõng kú.
Bªn Cã:
-TrÝch KPC§, BHXH, BHYT theo tû lÖ quy ®Þnh.
- Tæng sè doanh thu nhËn tr-íc ph¸t sinh trong kú.
- C¸c kho¶n ®· tr¶, ®· nép hay thu hé.
- Gi¸ trÞ tµi s¶n thõa chê xö lý.
- Sè ®· tr¶, ®· nép lín h¬n sè ph¶i tr¶, ph¶i nép hoµn l¹i.
D- Nî(nÕu cã): Sè tr¶ thõa, nép thõa, v-ît chi ch-a ®-îc thanh to¸n.
D- Cã: Sè tiÒn cßn ph¶i tr¶, ph¶i nép vµ gi¸ trÞ tµi s¶n thõa chê xö lý.
B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp
12
Tr-êng §¹i häc KTQD
Ph¹m ThÞ Hµ - Líp KT9B
ViÖc h¹ch to¸n c¸c kho¶n trÝch theo l-¬ng ®-îc thÓ hiÖn b»ng s¬ ®å ®èi øng
tµi kho¸n sau:
S¬ ®å h¹ch to¸n BHXH, BHYT, KPC§
TK 3382 3384
TK 111, 112
KhÊu trõ c¸c kho¶n vµo TL cña CNV
TK 622, 627,641, 642
TrÝch BHXH, BHYT, KPC§ tÝnh
vµo
chÝ phÝ SXKD theo quy ®Þnh
Chi tiªu kinh phÝ C§ t¹i doanh nghiÖp
TK 334
TrÝch BHXH, BHYT, KPC§ trõ
vµo TL cña ng-êi lao ®éng
TK 334
Chi tr¶ BHXH cho BHXH ph¶i tr¶
ng-êi lao ®éng
cho CNV
BHXH, KPC§ v-ît chi ®-îc cÊp
C¸c kho¶n khÊu trõ vµo thu nhËp cña c«ng nh©n viªn: Theo quy ®Þnh, sau khi®ãng
BHXH, BHYT, KPC§ vµ thuÕ thu nhËp c¸ nh©n, tæng sè c¸c kho¶n khÊu trõ kh«ng
®-ît v-ît qu¸ 30% sè cßn l¹i.
B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp
13
Tr-êng §¹i häc KTQD
Ph¹m ThÞ Hµ - Líp KT9B
III. H¹ch to¸n c¸c kho¶n thu nhËp kh¸c cña ng-êi lao
®éng:
Ngoµi chÕ ®é tiÒn l-¬ng, c¸c doanh nghiÖp cßn tiÕn hµnh x©y dùng chÕ ®é
tiÒn th-ëng cho c¸c c¸ nh©n, tËp thÓ cã thµnh tÝch trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh
doanh. TiÒn th-ëng bao gåm tiÒn th-ëng thi ®ua (lÊy tõ qòy khen th-ëng) vµ th-ëng
trong s¶n xuÊt kinh doanh (th-ëng n©ng cao chÊt l-îng s¶n phÈm, th-ëng tiÕt kiÖm
vËt t-, th-ëng ph¸t minh, s¸ng kiÕn…)
Ngoµi ra, c¸c doanh nghiÖp cßn x©y dùng chÕ ®é trî cÊp cho ng-êi lao ®éng
cã hoµn c¶nh khã kh¨n, sinh ®Î, èm ®au
Khi tÝnh ra tiÒn th-ëng thi ®ua chi tõ qòy khen th-ëng, trî cÊp khã kh¨n chi
tõ qòy phóc lîi ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn, kÕ to¸n ghi sæ theo ®Þnh kho¶n:
Nî TK 4311(th-ëng thi ®ua)
Nî TK 4312(trî cÊp khã kh¨n)
Cã TK 334
Khi thanh to¸n tiÒn th-ëng vµ trî cÊp khã kh¨n cho c«ng nh©n viªn kÕ to¸n
ghi sæ theo ®Þnh kho¶n:
Nî TK 334
Cã TK 111, 112
IV. Chøng tõ , sæ s¸ch dïng ®Ó h¹ch to¸n tiÒn l-¬ng, BHXH,
BHYT, KPC§:
1. Chøng tõ dïng ®Ó h¹ch to¸n:
Còng gièng nh- viÖc h¹ch to¸n mäi nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh, viÖc h¹ch to¸n
tiÒn l-¬ng yªu cÇu ph¶i cã chøng tõ kÕ to¸n lËp mét c¸ch chÝnh x¸c, ®Çy ®ñ, theo
®óng chÕ ®é ghi chÐp quy ®Þnh. Nh÷ng chøng tõ ban ®Çu trong h¹ch to¸n tiÒn l-¬ng
lµ c¬ së ®Ó tÝnh to¸n tiÒn l-¬ng vµ chi tr¶ l-¬ng cho c«ng nh©n viªn.
Theo chÕ ®é chøng tõ kÕ to¸n ban hµnh theo quyÕt ®Þnh sè
1141/TC/Q§/C§KT ngµy 01 th¸ng 11 n¨m 1995 cña Bé Tµi chÝnh, chøng tõ kÕ to¸n
lao ®éng vµ tiÒn l-¬ng bao gåm c¸c lo¹i sau ®©y:
B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp
14
Tr-êng §¹i häc KTQD
Ph¹m ThÞ Hµ - Líp KT9B
a. B¶ng chÊm c«ng
B¶ng chÊm c«ng dïng ®Ó theo dâi ngµy c«ng thùc tÕ lµm viÖc, nghØ viÖc,
ngõng viÖc, nghØ BHXH... cña ng-êi lao ®éng ®Ó cã c¨n cø tÝnh tr¶ l-¬ng, BHXH tr¶
thay l-¬ng, tiÒn th-ëng... cho tõng ng-êi vµ qu¶n lý lao ®éng trong doanh nghiÖp.
Cuèi th¸ng b¶ng chÊm c«ng cïng c¸c chøng tõ liªn quan nh- phiÕu nghØ h-ëng
BHXH... ®-îc chuyÓn vÒ bé phËn kÕ to¸n ®Ó kiÓm tra, ®èi chiÕu, quy ra c«ng ®Ó tÝnh
l-¬ng vµ b¶o hiÓm x· héi. KÕ to¸n tiÒn l-¬ng c¨n cø vµo c¸c ký hiÖu chÊm c«ng cña
tõng ng-êi tÝnh ra sè ngµy c«ng theo tõng lo¹i t-¬ng øng ®Ó ghi vµo cét 32, 33, 34,
35, 36. B¶ng chÊm c«ng ®-îc l-u t¹i Phßng kÕ to¸n cïng c¸c chøng tõ liªn quan.
b. B¶ng thanh to¸n tiÒn l-¬ng
B¶ng thanh to¸n tiÒn l-¬ng lµ chøng tõ lµm c¨n cø thanh to¸n tiÒn l-¬ng, phô
cÊp cho ng-êi lao ®éng, kiÓm tra viÖc thanh to¸n tiÒn l-¬ng cho ng-êi lao ®éng lµm
viÖc trong c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh, ®ång thêi lµ c¨n cø ®Ó thèng kª vÒ lao
®éng tiÒn l-¬ng.
B¶ng thanh to¸n tiÒn l-¬ng ®-îc lËp hµng th¸ng theo tõng bé phËn (phßng,
ban, tæ nhãm... ) t-¬ng øng víi b¶ng chÊm c«ng.
C¬ së ®Ó lËp b¶ng thanh to¸n tiÒn l-¬ng lµ c¸c chøng tõ vÒ lao ®éng nh- : b¶ng
chÊm c«ng, b¶ng tÝnh phô cÊp, trî cÊp, phiÕu x¸c nhËn thêi gian lao ®éng hoÆc c«ng
viÖc hoµn thµnh.
C¨n cø vµo chøng tõ liªn quan, bé phËn kÕ to¸n lËp b¶ng thanh to¸n l-¬ng,
chuyÓn cho kÕ to¸n tr-ëng duyÖt ®Ó lµm c¨n cø lËp phiÕu chi vµ ph¸t l-¬ng. B¶ng nµy
®-îc l-u t¹i phßng (ban) kÕ to¸n.
c. PhiÕu nghØ h-ëng b¶o hiÓm x· héi
PhiÕu nghØ h-ëng BHXH dïng ®Ó x¸c nhËn sè ngµy ®-îc nghØ do èm ®au, thai
s¶n, tai n¹n lao ®éng, nghØ tr«ng con èm ... cña ng-êi lao ®éng, lµm c¨n cø tÝnh trî
cÊp b¶o hiÓm x· héi tr¶ thay l-¬ng theo chÕ ®é quy ®Þnh.
B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp
15
Tr-êng §¹i häc KTQD
Ph¹m ThÞ Hµ - Líp KT9B
Cuèi th¸ng phiÕu nµy kÌm theo b¶ng chÊm c«ng chuyÓn vÒ phßng kÕ to¸n ®Ó
tÝnh BHXH vµo c¸c cét 1, 2, 3, 4 mÆt sau cña phiÕu.
d. B¶ng thanh to¸n b¶o hiÓm x· héi
B¶ng thanh to¸n b¶o hiÓm x· héi dïng lµm c¨n cø tæng hîp vµ thanh to¸n trî
cÊp b¶o hiÓm x· héi tr¶ thay l-¬ng cho ng-êi lao ®éng, lËp b¸o c¸o quyÕt to¸n b¶o
hiÓm x· héi víi c¬ quan qu¶n lý b¶o hiÓm x· héi cÊp trªn.
Cuèi th¸ng, sau khi kÕ to¸n tÝnh tæng sè ngµy nghØ vµ sè tiÒn trî cÊp cho tõng
ng-êi vµ cho toµn ®¬n vÞ, b¶ng nµy ®-îc chuyÓn cho tr-ëng ban b¶o hiÓm x· héi cña
®¬n vÞ x¸c nhËn vµ chuyÓn cho kÕ to¸n tr-ëng duyÖt chi.
e. B¶ng thanh to¸n tiÒn th-ëng
B¶ng thanh to¸n tiÒn th-ëng lµ chøng tõ x¸c nhËn sè tiÒn th-ëng cho tõng
ng-êi lao ®éng, lµm c¬ së ®Ó tÝnh thu nhËp cña mçi ng-êi lao ®éng vµ ghi sæ kÕ to¸n.
B¶ng thanh to¸n tiÒn th-ëng chñ yÕu dïng trong c¸c tr-êng hîp th-ëng theo
l-¬ng kh«ng dïng trong c¸c tr-êng hîp th-ëng ®ét xuÊt, th-ëng tiÕt kiÖm nguyªn vËt
liÖu...
f. PhiÕu x¸c nhËn s¶n phÈm hoÆc c«ng viÖc hoµn thµnh
PhiÕu x¸c nhËn s¶n phÈm hoÆc c«ng viÖc hoµn thµnh lµ chøng tõ x¸c nhËn sè
s¶n phÈm hoÆc c«ng viÖc hoµn thµnh cu¶ ®¬n vÞ hoÆc c¸ nh©n ng-êi lao ®éng. Lµm c¬
së ®Ó lËp b¶ng thanh to¸n tiÒn l-¬ng hoÆc tiÒn c«ng cho ng-êi lao ®éng.
PhiÕu nµy do ng-êi giao viÖc lËp thµnh 2 liªn: 1 liªn l-u vµ 1 liªn chuyÓn ®Õn
kÕ to¸n tiÒn l-¬ng ®Ó lµm thñ tôc thanh to¸n cho ng-êi lao ®éng. Tr-íc khi chuyÓn
®Õn kÕ to¸n tiÒn l-¬ng ph¶i cã ®Çy ®ñ ch÷ ký cña ng-êi giao viÖc, ng-êi nhËn viÖc,
ng-êi kiÓm tra chÊt l-îng vµ ng-êi duyÖt.
g. PhiÕu b¸o lµm thªm giê
PhiÕu b¸o lµm thªm giê lµ chøng tõ x¸c nhËn sè giê c«ng, ®¬n gi¸ vµ sè tiÒn
lµm thªm ®-îc h-ëng cña tõng c«ng viÖc vµ lµ c¬ së ®Ó tÝnh tr¶ l-¬ng cho ng-êi lao
®éng.
B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp
16
Tr-êng §¹i häc KTQD
Ph¹m ThÞ Hµ - Líp KT9B
PhiÕu nµy do ng-êi b¸o lµm thªm giê lËp vµ chuyÓn cho ng-êi cã tr¸ch nhiÖm
kiÓm tra vµ ký duyÖt chÊp nhËn sè giê lµm thªm vµ ®ång ý thanh to¸n. Sau khi cã ®Çy
®ñ ch÷ ký, phiÕu b¸o lµm thªm giê ®-îc chuyÓn ®Õn kÕ to¸n lao ®éng tiÒn l-¬ng ®Ó
lµm c¬ së tÝnh l-¬ng th¸ng.
h. Hîp ®ång giao kho¸n:
Hîp ®ång giao kho¸n lµ b¶n ký kÕt gi÷a ng-êi giao kho¸n vµ ng-êi nhËn
kho¸n vÒ khèi l-îng c«ng viÖc, thêi gian lµm v iÖc,, tr¸ch nhiÖm vµ quyÒn lîi cña mçi
bªn khi thùc hiÖn c«ng viÖc ®ã ®ång thêi lµ c¬ së ®Ó thanh to¸n tiÒn c«ng lao ®éng
cho ng-êi nhËn kho¸n.
i. Biªn b¶n ®iÒu tra tai n¹n lao ®éng
Biªn b¶n nµy nh»m x¸c ®Þnh mét c¸ch chÝnh x¸c c¸c vô tai n¹n lao ®éng x¶y ra
t¹i ®¬n vÞ ®Ó cã chÕ ®é b¶o hiÓm cho ng-êi lao ®éng mét c¸ch tho¶ ®¸ng vµ cã c¸c
biÖn ph¸p b¶o ®¶m an toµn lao ®éng, ng¨n ngõa c¸c vô tai n¹n x¶y ra t¹i ®¬n vÞ.
2.Sæ s¸ch dïng ®Ó h¹ch to¸n:
§Ó viÖc h¹ch to¸n tiÒn l-¬ng ®-îc chuÈn x¸c, kÞp thêi cung cÊp th«ng tin cho
ng-êi qu¶n lý, hÖ thèng sæ s¸ch vµ quy tr×nh ghi chÐp ®ßi hái ph¶i ®-îc tæ chøc khoa
häc, hîp lý, võa ®¶m b¶o chÝnh x¸c, võa gi¶m bít lao ®éng cho ng-êi lµm c«ng t¸c kÕ
to¸n.
Theo chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh, viÖc tæ chøc hÖ thèng sæ s¸ch do doanh nghiÖp
tù x©y dùng dùa trªn 4 h×nh thøc sæ do Bé Tµi chÝnh quy ®Þnh, ®ång thêi c¨n cø vµo
®Æc ®iÓm, quy m« ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña ®¬n vÞ. ViÖc tæ chøc h¹ch to¸n
tiÒn l-¬ng tiÕn hµnh theo c¸c h×nh thøc nh- sau:
* H×nh thøc nhËt ký chung:
§©y lµ h×nh thøc ph¶n ¸nh c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh theo thø tù thêi gian
vµo mét quyÓn sæ nhËt ký gäi lµ NhËt ký chung. Sau ®ã, c¨n cø vµo nhËt ký chung lÊy
B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp
17
Tr-êng §¹i häc KTQD
Ph¹m ThÞ Hµ - Líp KT9B
sè liÖu ®Ó ghi vµo Sæ c¸i. Ngoµi ra ®Ó thuËn tiÖn cho viÖc ghi chÐp NhËt ký chung cã
thÓ më c¸c nhËt ký phô cho c¸c tµi kho¶n chñ yÕu. §Þnh kú céng c¸c nhËt ký phô lÊy
sè liÖu vµo nhËt ký chung råi vµo sæ c¸i. §èi víi c¸c ®èi t-îng cÇn theo dâi chi tiÕt
th× kÕ to¸n më c¸c sæ, thÎ chi tiÕt, lÊy sè liÖu so s¸nh ®èi chiÕu víi sæ nhËt ký vµ sæ
c¸i.
PhÇn hµnh kÕ to¸n tiÒn l-¬ng theo h×nh thøc sæ nµy ®-îc tæ chøc nh- mäi phÇn
hµnh kh¸c nghÜa lµ khi nghiÖp vô ph¸t sinh, kÕ to¸n sÏ ghi vµo sæ nhËt ký chung, cuèi
th¸ng hay ®Þnh kú kÕ to¸n sÏ c¨n cø vµo nhËt ký chung, lo¹i bá c¸c sè liÖu trïng råi
ph¶n ¸nh vµo sæ c¸i. NÕu cÇn thiÕt cã thÓ tæ chøc sæ kÕ to¸n chi tiÕt vÒ tiÒn l-¬ng.
Cuèi kú lËp c¸c b¸o c¸o.
H×nh thøc nhËt ký chung ®¬n gi¶n, phï hîp víi mäi lo¹i h×nh doanh nghiÖp
nh-ng l¹i cã nh-îc ®iÓm hay ghi trïng, mçi chøng tõ th-êng ®-îc vµo Ýt nhÊt 2 sæ
nhËt ký trë lªn. Bëi vËy, cuèi th¸ng sau khi céng sè liÖu tõ c¸c sæ nhËt ký, kÕ to¸n
ph¶i lo¹i bá c¸c sè liÖu trïng l¾p råi míi ghi vµo sæ c¸i.
S¬ ®å ghi sæ theo h×nh thøc nhËt ký chung:
Chøng tõ gèc:
- B¶ng thanh to¸n tiÒn l-¬ng
- B¶ng thanh to¸n BHXH
- B¶ng thanh to¸n tiÒn th-ëng
- Chøng tõ thanh to¸n
NhËt ký chung
Sæ chi tiÕt TK 334
Sæ c¸i TK 334
B¶ng tæng hîp chi tiÕt
B¶ng c©n ®èi tµi kho¶n
B¸o c¸o kÕ to¸n
B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp
18
Tr-êng §¹i häc KTQD
Ph¹m ThÞ Hµ - Líp KT9B
* H×nh thøc nhËt ký sæ c¸i:
§©y lµ h×nh thøc ghi chÐp kÕt hîp viÖc ghi chÐp theo thêi gian vµ theo hÖ
thèng vµo trong mét quyÓn sæ gäi lµ nhËt ký sæ c¸i. Trªn sæ nµy gåm phÇn nhËt ký
ph¶n ¸nh tr×nh tù ph¸t sinh c¸c nghiÖp vô qua phÇn chøng tõ vµ phÇn sæ c¸i ph¶n ¸nh
theo c¶ 2 bªn Nî, Cã cña tµi kho¶n. H×nh thøc nµy chi th-êng ¸p dông ë c¸c ®¬n vÞ
nhá, Ýt nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh.
S¬ ®å h×nh thøc ghi sæ nhËt ký sæ c¸i:
Chøng tõ gèc:
- B¶ng thanh to¸n tiÒn l-¬ng
- B¶ng thanh to¸n BHXH
- B¶ng thanh to¸n tiÒn th-ëng
- Chøng tõ thanh to¸n
NhËt ký sæ c¸i
* H×nh thøc chøng tõ ghi sæ:
H×nh thøc nµy rÊt ®¬n gi¶n, dÔ ¸p dông. Theo h×nh thøc nµy th× viÖc ghi sæ kÕ
to¸n tæng hîp ®-îc chi thµnh 2 qu¸ tr×nh riªng biÖt: ghi theo tr×nh tù thêi gian, ghi
theo hÖ thèng ®-îc ghi ë sæ c¸i. ViÖc ghi chÐp ®-îc tiÕn hµnh theo tr×nh tù nh- sau:
Hµng ngµy, khi ph¸t sinh nghiÖp vô kinh tÕ, c¨n cø vµo c¸c chøng tõ gèc, kÕ
to¸n lËp b¶ng tæng hîp chøng tõ gèc cña c¸c nghiÖp vô vÒ tiÒn l-¬ng, lËp chøng tõ ghi
sæ, sau ®ã chøng tõ ghi sæ nµy ®-îc chuyÓn cho kÕ to¸n tr-ëng kiÓm tra, ký duyÖt råi
chuyÓn cho kÕ to¸n tæng hîp tiÕn hµnh ghi sæ c¸i tµi kho¶n 334. Kh¸i qu¸t l¹i ta cã s¬
®å nh- sau:
B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp
19
Tr-êng §¹i häc KTQD
Ph¹m ThÞ Hµ - Líp KT9B
Chøng tõ gèc:
- B¶ng thanh to¸n tiÒn l-¬ng
- B¶ng thanh to¸n BHXH
- B¶ng thanh to¸n tiÒn th-ëng
- Chøng tõ thanh to¸n
* H×nh thøc nhËt ký chøng tõ:
Sæ ®¨ng ký chøng tõ
Chøng tõ ghi sæ
ghi sæ
§©y lµ h×nh
thøc kÕt hîp ph¶n ¸nh theo thêi gian víi hÖ thèng, võa kÕt hîp
h¹ch to¸n tæng hîp vµ chi tiÕt. Do ®ã ®· gi¶m bít mét phÇn ®¸ng kÓ khèi l-îng c«ng
c¸i TK
viÖc, gióp cho viÖc cung cÊp th«ng tin qu¶n lýSæ®-îc
kÞp 334
thêi vµ n©ng cao n¨ng suÊt lao
®éng b»ng sù chuyªn m«n ho¸.
Trong tæ chøc h¹ch to¸n tæng hîp tiÒn l-¬ng sö dông c¸c lo¹i sæ nh- sau:
- B¶ng ph©n bæ sè 1: B¶ng ph©n bæ tiÒn l-¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l-¬ng cho c¸c
®èi t-îng chÞu phÝ.
- B¶ng kª sè 4: tËp hîp chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp tõng ph©n x-ëng vµ chi phÝ nh©n
viªn qu¶n lý ph©n x-ëng.
- B¶ng kª sè 5: tËp hîp chi phÝ nh©n viªn b¸n hµng vµ nh©n viªn qu¶n lý ph©n x-ëng.
- NhËt ký chøng tõ sè 10: Theo dâi c¸c tµi kho¶n cã quan hÖ víi TK 334.
- NhËt ký chøng tõ sè 1, 2: ph¶n ¸nh viÖc thanh to¸n tiÒn l-¬ng.
B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp
20
- Xem thêm -
.PDF 
71 
141 
50 
