Chuyªn ®Ò thùc tËp
môc lôc
trang
8
lêi më ®Çu
ch-¬ng i: c¬ së lý luËn vÒ tæ chøc kÕ to¸n
nguyªn vËt liÖu trong doanh nghiÖp SX.
10
I . Sù cÇn thiÕt ph¶i tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n Nguyªn vËt
LiÖu trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt
1.1. Nguyªn vËt liÖu vµ vai trß cña nguyªn vËt liÖu trong s¶n xuÊt kinh
doanh cña Doanh nghiÖp.
10
1.1.1. Nguyªn vËt liÖu vµ ®Æc ®iÓm nguyªn vËt liÖu.
10
1.1.2. Vai trß cña nguyªn vËt liÖu trong s¶n xuÊt kinh doanh.
1.2. Yªu cÇu qu¶n lý vËt liÖu.
10
11
1.3. NhiÖm vô cña kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu.
12
ii. ph©n läai vËt liÖu vµ ®¸nh gi¸ nguyªn vËt liÖu.
13
2.1. Ph©n lo¹i nguyªn vËt liÖu.
13
2.2. §¸nh gi¸ nguyªn vËt liÖu.
14
iii. Néi dung kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu trong doanh nghiÖp
18
s¶n xuÊt.
3.1. KÕ to¸n chi tiÕt nguyªn vËt liÖu
18
3.2. KÕ to¸n tæng hîp nguyªn vËt liÖu theo ph-¬ng ph¸p kiÓm kª
th-êng xuyªn
18
3.2.1. KÕ to¸n nhËp
18
3.2.2. KÕ to¸n xuÊt
18
3.3. KÕ to¸n tæng hîp nguyªn vËt liÖu theo ph-¬ng ph¸p kiÓm kª
®Þnh kú.
20
iv. HÖ thèng sæ kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu sö dông
24
Lª ThÞ Lan H-¬ng - K31A
46
Chuyªn ®Ò thùc tËp
ch-¬ng ii: thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu
t¹i c«ng ty truyÒn t¶i ®iÖn i
39
i. ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty.
39
1.1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn.
39
1.2. NhiÖm vô s¶n xuÊt.
40
1.3. §Æc ®iÓm tæ chøc bé m¸y vµ c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n.
41
1.3.1. Tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n.
41
1.3.2. T×nh h×nh tæ chøc sæ kÕ to¸n.
43
ii. thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu
45
t¹i c«ng ty truyÒn t¶i ®iÖn i.
2.1. §Æc ®iÓm nguyªn vËt liÖu.
45
2.2. Ph©n lo¹i nguyªn vËt liÖu.
46
2.3. §¸nh gi¸ nguyªn vËt liÖu.
47
2.3.1 §èi víi nguyªn vËt liÖu nhËp kho.
47
2.3.2. §èi víi nguyªn vËt liÖu xuÊt kho.
48
2.4. KÕ to¸n chi tiÕt nguyªn vËt liÖu t¹i C«ng ty truyÒn t¶i ®iÖn I.
2.4.1. C¸c chøng tõ sö dông vµ qui tr×nh lu©n chuyÓn chøng tõ
49
khi nhËp kho nguyªn vËt liÖu.
51
2.4.2. C¸c chøng tõ sö dông vµ qui tr×nh lu©n chuyÓn chøng tõ
khi xuÊt kho nguyªn vËt liÖu.
56
2.4.3. Néi dung ph-¬ng ph¸p kÕ to¸n chi tiÕt nguyªn vËt liÖu
(ph-¬ng ph¸p thÎ song song)
56
2.4.5. KÕ to¸n tæng hîp nguyªn vËt liÖu t¹i C«ng ty TruyÒn t¶i ®iÖn I
64
2.4.5.1. KÕ to¸n tæng hîp nhËp nguyªn vËt liÖu
2.4.5.2 KÕ to¸n tæng hîp xuÊt nguyªn vËt liÖu
ch-¬ng iii: hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu
t¹i c«ng ty truyÒn t¶i ®iÖn i
81
i. ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu
t¹i c«ng ty truyÒn t¶i ®iÖn i.
81
1.1. -u ®iÓm.
81
1.2. Tån t¹i.
81
ii. Mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt nh»m gãp phÇn hoµn thiÖn c«ng
t¸c kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu t¹i C«ng ty truyÒn t¶i ®iÖn I. 82
2
Chuyªn ®Ò thùc tËp
ý kiÕn 1. LËp dù phßng gi¶m gi¸ nguyªn vËt liÖu tån kho
93
ý kiÕn 2. Më tµi kho¶n 151 – Hµng mua ®i ®-êng
93
ý kiÕn 3. Tæ chøc thanh to¸n kho¶n tiÒn t¹m øng mua vËt liÖu
93
ý kiÕn 4. LËp b¶ng ph©n bæ nguyªn vËt liÖu
93
ý kiÕn 5. Më thªm Tµi kho¶n 336 (3) – Ph¶i tr¶ néi bé vµ
Tµi kho¶n 136 (3) – Ph¶i thu néi bé
93
ý kiÕn 6. Më nhËt ký ®Æc biÖt: NhËt ký mua hµng
93
ý kiÕn 7. X©y dùng ®Þnh møc dù tr÷
93
ý kiÕn 8. Sö dông phÇn mÒm qu¶n lý vËt t- toµn C«ng ty cã nèi m¹ng
vµ chia quyÒn truy cËp sö dông
93
kÕt luËn.
93
HÖ thèng c¸c s¬ ®å
93
HÖ thèng c¸c b¶ng
93
Tµi liÖu tham kh¶o
93
3
Chuyªn ®Ò thùc tËp
Danh môc c¸c b¶ng:
B¶ng 2.1: Mét sè chØ tiªu trong nh÷ng n¨m 2001-2002-2003
cña C«ng ty TruyÒn t¶i ®iÖn 1.
B¶ng 2.2: Danh ®iÓm bé m· vËt tB¶ng 2.3: Biªn b¶n kiÓm nghiÖm c¸p
B¶ng 2.4: Ho¸ ®¬n (GTGT)
B¶ng 2.5: PhiÕu nhËp kho
B¶ng 2.6: B¶ng kª tæng hîp nhËp vËt tB¶ng 2.7: PhiÕu xuÊt kho
B¶ng 2.8: ThÎ kho
B¶ng 2.9: B¶ng kª tæng hîp xuÊt vËt tB¶ng 2.10: B¸o c¸o nhËp, xuÊt, tån vËt tB¶ng 2.11: Sæ chi tiÕt nguyªn vËt liÖu
B¶ng 2.12: Sæ theo dâi chi tiÕt tµi kho¶n 331 - Thanh to¸n víi
ng-êi b¸n.
B¶ng 2.13: Sæ nhËt ký chung
B¶ng 2.14: Sæ c¸i tµi kho¶n 152
B¶ng 2.15: Sæ c¸i tµi kho¶n 331
B¶ng 3.1: B¶ng ph©n bæ vËt t- sö dông
B¶ng 3.2: Sæ nhËt ký mua hµng
4
Chuyªn ®Ò thùc tËp
Danh môc c¸c s¬ ®å
S¬ ®å 1.1: Kh¸i qu¸t tr×nh tù ghi chÐp theo ph-¬ng ph¸p thÎ song
song
S¬ ®å 1.2: Kh¸i qu¸t tr×nh tù ghi chÐp theo ph-¬ng ph¸p sæ ®èi
chiÕu lu©n chuyÓn
S¬ ®å 1.3: Kh¸i qu¸t tr×nh tù ghi chÐp theo ph-¬ng ph¸p sæ sè dS¬ ®å 1.4: H¹ch to¸n tæng qu¸t nguyªn vËt liÖu theo ph-¬ng ph¸p kª
khai th-êng xuyªn
S¬ ®å 1.5: H¹ch to¸n tæng qu¸t nguyªn vËt liÖu theo ph-¬ng ph¸p
kiÓm kª ®Þnh kú
S¬ ®å 2.1: Tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n t¹i C«ng ty TruyÒn t¶i ®iÖn 1
S¬ ®å 2.2: Kh¸i qu¸t tr×nh tù ghi sæ theo h×nh thøc nhËt ký chung t¹i
C«ng ty TruyÒn t¶i ®iÖn 1
S¬ ®å 2.3: H¹ch to¸n chi tiÕt nguyªn vËt liÖu theo ph-¬ng ph¸p thÎ
song song t¹i C«ng ty TruyÒn t¶i ®iÖn 1
5
Chuyªn ®Ò thùc tËp
lêi Më ®Çu
ChuyÓn sang kinh doanh trong c¬ chÕ thÞ tr-êng vµ thùc hiÖn h¹ch to¸n
®éc lËp, mèi quan t©m hµng ®Çu cña c¸c doanh nghiÖp lµ thùc hiÖn b¶o toµn
vµ ph¸t triÓn vèn kinh doanh víi môc ®Ých cuèi cïng lµ lîi nhuËn. §Ó ®¹t môc
®Ých nµy th× c¸c doanh nghiÖp ph¶i ¸p dông ®ång thêi nhiÒu biÖn ph¸p vµ mét
trong nh÷ng biÖn ph¸p quan träng ®èi víi doanh nghiÖp ®ã lµ: s¶n phÈm s¶n
xuÊt ra ph¶i cã chÊt l-îng cao vµ gi¸ thµnh h¹, tøc lµ chi phÝ ®Ó s¶n xuÊt ra s¶n
phÈm ph¶i tiÕt kiÖm hîp lý vµ cã kÕ ho¹ch .
VËt liÖu lµ mét trong ba yÕu tè c¬ b¶n cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vËt chÊt.
Chi phÝ nguyªn vËt liÖu chiÕm mét tû träng lín trong tæng sè chi phÝ s¶n xuÊt
cña doanh nghiÖp. Trong khi ®ã, nguyªn vËt liÖu th-êng ®a d¹ng, phøc t¹p nªn
c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i tæ chøc tèt c«ng t¸c qu¶n lý nguyªn vËt liÖu.
Tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n vËt liÖu lµ ®iÒu kiÖn quan träng kh«ng thÓ
thiÕu ®-îc ®Ó qu¶n lý vËt liÖu, thóc ®Èy viÖc cung cÊp ®Çy ®ñ kÞp thêi, ®ång
bé nh÷ng vËt liÖu cÇn thiÕt cho s¶n xuÊt, dù tr÷ vµ sö dông vËt liÖu hîp lý, tiÕt
kiÖm, ng¨n ngõa c¸c hiÖn t-îng h- hao, mÊt m¸t vµ l·ng phÝ vËt liÖu trong tÊt
c¶ c¸c kh©u cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh.
Sau mét thêi gian thùc tËp t¹i C«ng ty TruyÒn t¶i ®iÖn I, ®i s©u t×m hiÓu
thùc tr¹ng ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty. NhËn thÊy tÇm quan
träng cña c«ng t¸c kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu, vµ ¶nh h-ëng cña chi phÝ nguyªn
vËt liÖu ®Õn hiÖu qu¶ sö dông vèn l-u ®éng.
Trªn c¬ së nh÷ng kiÕn thøc cã ®-îc tõ häc tËp, nghiªn cøu, cïng víi sù
h-íng dÉn, gióp ®ì nhiÖt t×nh cña TiÕn sü NguyÔn ThÞ Lêi, gi¶ng viªn Khoa
KÕ to¸n - §¹i häc Kinh tÕ quèc d©n vµ c¸c anh chÞ c¸n bé kÕ to¸n cña C«ng ty
TruyÒn t°i ®iÖn I t«i ®± viÕt luËn v¨n tèt nghiÖp víi ®Ò t¯i: “Hoµn thiÖn c«ng
t¸c h¹ch to¸n nguyªn vËt liÖu víi viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l-u
®éng t¹i C«ng ty TruyÒn t¶i ®iÖn I ”.
6
Chuyªn ®Ò thùc tËp
LuËn v¨n ®-îc bè côc nh- sau:
Ch-¬ng I: C¬ së lý luËn vÒ tæ chøc h¹ch to¸n nguyªn vËt liÖu víi
viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l-u ®éng t¹i doanh nghiÖp s¶n xuÊt.
Ch-¬ng II: Thùc tr¹ng tæ chøc h¹ch to¸n nguyªn vËt liÖu vµ viÖc
n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l-u ®éng t¹i C«ng ty TruyÒn t¶i ®iÖn I.
Ch-¬ng III: Mét sè kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n
nguyªn vËt liÖu t¹i C«ng ty truyÒn t¶i ®iÖn I.
7
Chuyªn ®Ò thùc tËp
Ch-¬ng 1
Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn chung vÒ tæ chøc c«ng t¸c kÕ
to¸n nguyªn vËt liÖu ë doanh nghiÖp s¶n xuÊt
I. Sù cÇn thiÕt ph¶i tæ chøc kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu ë doanh nghiÖp s¶n
xuÊt:
1.1. Kh¸i niÖm, ®Æc ®iÓm cña nguyªn vËt liÖu
1.1.1. Kh¸i niÖm:
Nguyªn vËt liÖu lµ ®èi t-îng lao ®éng ®· ®-îc thay ®æi do lao ®éng cã
Ých t¸c ®éng vµo nã. Nguyªn vËt liÖu lµ ®èi t-îng lao ®éng nh-ng kh«ng ph¶i
bÊt cø mét ®èi t-îng lao ®éng nµo còng lµ nguyªn vËt liÖu mµ chØ trong ®iÒu
kiÖn ®èi t-îng lao ®éng mµ do lao ®éng lµm ra th× míi h×nh thµnh nguyªn vËt
liÖu.
Nguyªn vËt liÖu lµ mét trong ba yÕu tè c¬ b¶n cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt
kinh doanh gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu tiªu hao trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh
t¹o nªn gi¸ trÞ cña s¶n phÈm dÞch vô tuú thuéc vµo tõng lo¹i h×nh doanh
nghiÖp. §èi víi c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt th× gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu chiÕm tû
träng lín vµ chñ yÕu trong gi¸ trÞ s¶n phÈm.
1.1.2. §Æc ®iÓm cña nguyªn vËt liÖu:
VÒ mÆt hiÖn vËt: Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt t¹o ra s¶n phÈm, nguyªn vËt
liÖu chØ tham gia vµo 1 chu kú s¶n xuÊt kinh doanh vµ khi tham gia vµo qu¸
tr×nh s¶n xuÊt nguyªn vËt liÖu ®-îc tiªu dïng toµn bé.
VÒ mÆt gi¸ trÞ: Gi¸ trÞ cña nguyªn vËt liÖu chuyÓn dÞch toµn bé mét lÇn
vµo gi¸ trÞ s¶n phÈm míi ®-îc t¹o ra.
1.2. VÞ trÝ cña nguyªn vËt liÖu trong s¶n xuÊt.
Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt lµ sù kÕt hîp cña ba yÕu tè: Søc lao ®éng, t- liÖu lao
®éng vµ ®èi t-îng lao ®éng. §èi t-îng lao ®éng (Chñ yÕu lµ nguyªn vËt liÖu)
mét trong ba yÕu tè c¬ b¶n kh«ng thÓ thiÕu ®-îc trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, lµ
c¬ së vËt chÊt ®Ó h×nh thµnh nªn s¶n phÈm.
8
Chuyªn ®Ò thùc tËp
ViÖc cung cÊp nguyªn vËt liÖu cã ®Çy ®ñ kÞp thêi hay kh«ng sÏ ¶nh
h-ëng rÊt lín ®Õn kÕ ho¹ch s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp. S¶n xuÊt sÏ kh«ng thÓ
tiÕn hµnh ®-îc nÕu nh- kh«ng cã nguyªn vËt liÖu. Nh-ng khi ®· cã nguyªn vËt
liÖu råi th× s¶n xuÊt cã thuËn lîi hay kh«ng l¹i phô thuéc chÊt l-îng nguyªn
vËt liÖu. Ngoµi ra, viÖc tu©n thñ c¸c biÖn ph¸p kü thuËt trong viÖc t¹o ra s¶n
phÈm cÇn ph¶i hÕt søc chó ý ®Õn chÊt l-îng s¶n phÈm. §ã lµ yªu cÇu quan
träng mµ c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh ph¶i quan t©m trong nÒn kinh
tÕ thÞ tr-êng. Nguyªn vËt liÖu chiÕm tû träng lín trong toµn bé chi phÝ ®Ó t¹o
ra s¶n phÈm, cho nªn viÖc kiÓm tra chi phÝ nguyªn vËt liÖu cã ý nghÜa quan
träng t¸c ®éng tíi gi¸ thµnh cña s¶n phÈm vµ chÊt l-îng s¶n phÈm, gi¸ thµnh
s¶n phÈm lµ mèi quan t©m hµng ®Çu cña doanh nghiÖp s¶n xuÊt.
S¶n xuÊt kinh doanh trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng ph¶i lÊy thu nhËp bï
®¾p chi phÝ vµ cã l·i th× doanh nghiÖp ph¶i quan t©m ®Õn vÊn ®Ò h¹ gi¸ thµnh
s¶n phÈm. V× vËy, viÖc phÊn ®Êu h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm còng ®ång nghÜa víi
viÖc gi¶m chi phÝ nguyªn vËt liÖu mét c¸ch hîp lý. Nh- vËy, nguyªn vËt liÖu
cã ý nghÜa quan träng ®èi víi sù ph¸t triÓn vµ sèng cßn cña doanh nghiÖp.
MÆt kh¸c, xÐt vÒ vèn th× nguyªn vËt liÖu lµ thµnh phÇn quan träng cña
vèn l-u ®éng trong doanh nghiÖp ®Æc biÖt lµ vèn dù tr÷. §Ó n©ng cao hiÖu qu¶
sö dông ®ång vèn cÇn ph¶i t¨ng tèc ®é lu©n chuyÓn vèn l-u ®éng vµ ®iÒu ®ã
kh«ng thÓ t¸ch rêi viÖc dù tr÷ vµ sö dông hîp lý nguyªn vËt liÖu mét c¸ch tiÕt
kiÖm.
1.3. Ph©n lo¹i vµ yªu cÇu qu¶n lý nguyªn vËt liÖu:
1.3.1. Ph©n lo¹i
a. C¨n cø vai trß vµ t¸c dông cña nguyªn vËt liÖu trong s¶n xuÊt,
nguyªn vËt liÖu ®-îc chia thµnh c¸c lo¹i sau:
* Nguyªn liÖu, vËt liÖu chÝnh: Lµ nh÷ng nguyªn vËt liÖu sau qu¸ tr×nh
gia c«ng chÕ biÕn sÏ thµnh thùc thÓ vËt chÊt chñ yÕu cña s¶n phÈm (B«ng cho
nhµ m¸y dÖt, xi m¨ng, s¾t thÐp cho c¸c c«ng tr×nh x©y dùng c¬ b¶n...). Ngoµi
ra, thuéc nguyªn vËt liÖu chÝnh cßn bao gåm c¶ b¸n thµnh phÈm mua ngoµi ®Ó
tiÕp tôc chÕ biÕn.
9
Chuyªn ®Ò thùc tËp
* VËt liÖu phô: Lµ nh÷ng vËt liÖu chØ cã t¸c dông phô trî trong s¶n
xuÊt, ®-îc sö dông kÕt hîp víi vËt liÖu chÝnh ®Ó lµm thay ®æi mµu s¾c, h×nh
d¸ng, phôc vô ho¹t ®éng cña c¸c t- liÖu hay phôc vô cho lao ®éng cña c«ng
nh©n viªn chøc (DÇu nhên, hå keo, thuèc nhuém, thuèc tÈy, xµ phßng, giÎ
lau...).
* Nhiªn liÖu, n¨ng l-îng: Lµ nh÷ng thø dïng ®Ó cung cÊp nhiÖt l-îng
trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh nh- than, cñi, x¨ng dÇu, h¬i ®èt khÝ ®èt...
* Phô tïng thay thÕ: Lµ nh÷ng chi tiÕt, phô tïng dïng ®Ó söa ch÷a vµ
thay thÕ cho m¸y mãc, thiÕt bÞ, ph-¬ng tiÖn vËn chuyÓn.
* VËt liÖu vµ thiÕt bÞ x©y dùng: C¬ b¶n bao gåm c¸c lo¹i vµ thiÕt bÞ
(CÈu l¾p, kh«ng cÈu l¾p, vËt kÕt cÊu, c«ng cô, khÝ cô...) mµ c¸c doanh nghiÖp
mua nh»m ®Çu t- cho x©y dùng c¬ b¶n.
Theo c¸ch ph©n lo¹i nµy gióp cho doanh nghiÖp n¾m b¾t ®-îc néi dung
kinh tÕ cïng chøc n¨ng cña tõng lo¹i nguyªn vËt liÖu vµ tõ ®ã cã ph-¬ng
h-íng vµ biÖn ph¸p qu¶n lý thÝch hîp ®èi víi tõng lo¹i nguyªn vËt liÖu.
b. Ph©n lo¹i nguyªn vËt liÖu theo nguån h×nh thµnh
* Nguån tõ bªn ngoµi nhËp vµo: Chñ yÕu lµ mua ngoµi, liªn doanh,
tÆng, biÕu.
* Nguån tù s¶n xuÊt:
C¸ch ph©n lo¹i nµy cã t¸c dông lµm c¨n cø ®Ó doanh nghiÖp x©y dùng
kÕ ho¹ch mua vµ dù tr÷ nguyªn vËt liÖu lµm c¬ së x¸c ®Þnh gi¸ vèn thùc tÕ cña
nguyªn vËt liÖu.
1.3.2. Yªu cÇu qu¶n lý nguyªn vËt liÖu
NÒn kinh tÕ quèc d©n ngµy cµng ph¸t triÓn khèi l-îng s¶n xuÊt c«ng
nghiÖp ®ßi hái ngµy cµng nhiÒu chñng lo¹i nguyªn vËt liÖu. §èi víi n-íc ta,
nguyªn vËt liÖu trong n-íc cßn ch-a ®¸p øng ®-îc cho nhu cÇu s¶n xuÊt, mét
sè lo¹i nguyªn vËt liÖu cßn ph¶i nhËp cña n-íc ngoµi. Do ®ã, viÖc qu¶n lý
nguyªn vËt liÖu ph¶i hÕt søc tiÕt kiÖm, chèng l·ng phÝ, ®óng quy tr×nh c«ng
nghÖ nh»m t¹o ra s¶n phÈm tèt vµ cã hiÖu qu¶.
10
Chuyªn ®Ò thùc tËp
Muèn qu¶n lý tèt nguyªn vËt liÖu ta ph¶i qu¶n lý tèt trªn c¸c kh©u: Thu
mua, b¶o qu¶n, dù tr÷ vµ sö dông.
* ë kh©u thu mua: Ph¶i tæ chøc qu¶n lý qu¸ tr×nh thu mua nguyªn vËt
liÖu sao cho ®ñ vÒ sè l-îng, ®óng chñng lo¹i, tèt vÒ chÊt l-îng, gi¸ c¶ hîp lý,
nh»m h¹ thÊp chi phÝ nguyªn vËt liÖu ®-a vµo s¶n xuÊt, gãp phÇn quan träng
trong viÖc h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm.
* ë kh©u b¶o qu¶n: Ph¶i b¶o ®¶m theo ®óng chÕ ®é quy ®Þnh tæ chøc hÖ
thèng kho hîp lý, ®Ó nguyªn vËt liÖu kh«ng thÊt tho¸t, h- háng kÐm phÈm
chÊt, ¶nh h-ëng ®Õn chÊt liÖu s¶n phÈm.
* ë kh©u dù tr÷: Ph¶i t¹o ®iÒu kiÖn cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®-îc tiÕn
hµnh liªn tôc, cÇn quan t©m qu¶n lý tèt kh©u dù tr÷. Ph¶i dù tr÷ nguyªn vËt
liÖu ®óng møc tèi ®a, tèi thiÓu ®Ó kh«ng g©y ø ®äng hoÆc g©y gi¸n ®o¹n trong
s¶n xuÊt.
* ë kh©u sö dông: Do chi phÝ nguyªn vËt liÖu chiÕm mét tû träng lín
trong chi phÝ s¶n xuÊt v× vËy cÇn sö dông nguyªn vËt liÖu ®óng møc tiªu hao,
®óng chñng lo¹i, ph¸t huy cao nhÊt hiÖu qu¶ sö dông nguyªn vËt liÖu, n©ng cao
chÊt l-îng s¶n phÈm, h¹ thÊp chi phÝ nguyªn vËt liÖu trong gi¸ thµnh s¶n
phÈm.
Do ®ã, c«ng t¸c qu¶n lý nguyªn vËt liÖu lµ rÊt quan träng nh-ng trªn
thùc tÕ cã nh÷ng doanh nghiÖp vÉn ®Ó thÊt tho¸t mét l-îng nguyªn vËt liÖu
kh¸ lín do kh«ng qu¶n lý tèt nguyªn vËt liÖu ë c¸c kh©u, kh«ng x¸c ®Þnh møc
tiªu hao hoÆc cã xu h-íng thùc hiÖn kh«ng ®óng. ChÝnh v× thÕ cho nªn lu«n
lu«n ph¶i c¶i tiÕn c«ng t¸c qu¶n lý nguyªn vËt liÖu cho phï hîp víi thùc tÕ.
1.4. Nguyªn t¾c ®¸nh gi¸ vµ c¸ch ®¸nh gi¸ nguyªn vËt liÖu
1.4.1. Nguyªn t¾c ®¸nh gi¸ nguyªn vËt liÖu
§¸nh gi¸ nguyªn vËt liÖu lµ th-íc ®o tiÒn tÖ ®Ó biÓu hiÖn gi¸ trÞ cña
nguyªn vËt liÖu theo nh÷ng nguyªn t¾c nhÊt ®Þnh ®¶m b¶o yªu cÇu trung thùc
kh¸ch quan.
Theo chuÈn mùc 02, kÕ to¸n nhËp - xuÊt - tån kho nguyªn vËt liÖu ph¶i
ph¶n ¸nh theo gi¸ gèc (gi¸ thùc tÕ), cã nghÜa lµ khi nhËp kho ph¶i tÝnh to¸n vµ
11
Chuyªn ®Ò thùc tËp
ph¶n ¸nh theo gi¸ thùc tÕ, khi xuÊt kho còng ph¶i x¸c ®Þnh gi¸ thùc tÕ xuÊt kho
theo ph-¬ng ph¸p quy ®Þnh. Song do ®Æc ®iÓm cña nguyªn vËt liÖu cã nhiÒu
lo¹i, nhiÒu thø th-êng xuyªn biÕn ®éng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh vµ
yªu cÇu cña c«ng t¸c qu¶n trÞ nguyªn vËt liÖu phôc vô kÞp thêi cho viÖc cung
cÊp hµng ngµy, t×nh h×nh biÕn ®éng vµ sè hiÖn cã cña nguyªn vËt liÖu nªn
trong c«ng t¸c kÕ to¸n qu¶n trÞ nguyªn vËt liÖu cßn cã thÓ ®¸nh gi¸ theo gi¸
h¹ch to¸n tuú thuéc vµo yªu cÇu qu¶n lý cña tõng doanh nghiÖp. Song dï ®¸nh
gi¸ theo gi¸ h¹ch to¸n, kÕ to¸n vÉn ph¶i ®¶m b¶o viÖc ph¶n ¸nh t×nh h×nh nhËp
- xuÊt nguyªn vËt liÖu trªn c¸c tµi kho¶n, sæ kÕ to¸n tæng hîp theo gi¸ thùc tÕ.
1.4.2. C¸c c¸ch ®¸nh gi¸ nguyªn vËt liÖu
* §èi víi nguyªn vËt liÖu mua ngoµi:
Gi¸ thùc tÕ nhËp kho = gi¸ mua + chi phÝ mua + thuÕ nhËp khÈu (NÕu
cã) + thuÕ VAT - c¸c kho¶n gi¶m trõ.
* §èi víi nguyªn vËt liÖu tù gia c«ng chÕ biÕn:
Gi¸ thùc tÕ nhËp kho = gi¸ thµnh s¶n xuÊt nguyªn vËt liÖu
* §èi víi nguyªn vËt liÖu thuª ngoµi gia c«ng chÕ biÕn:
Gi¸ thùc tÕ nhËp kho = chi phÝ nguyªn vËt liÖu + Chi phÝ gia c«ng + Chi
phÝ vËn chuyÓn.
* §èi víi nguyªn vËt liÖu nhËn ®ãng gãp tõ ®¬n vÞ, tæ chøc, c¸
nh©n tham gia liªn doanh:
Gi¸ trÞ thùc tÕ = Gi¸ tho¶ thuËn do c¸c bªn x¸c ®Þnh + Chi phÝ tiÕp nhËn
(NÕu cã)
* PhÕ liÖu thu håi nhËp kho: Gi¸ trÞ thùc tÕ nhËp kho lµ gi¸ -íc tÝnh
thùc tÕ cã thÓ sö dông ®-îc hay gi¸ trÞ thu håi tèi thiÓu.
1.4.3. Ph-¬ng ph¸p tÝnh gi¸ nguyªn vËt liÖu xuÊt kho;
a) Ph-¬ng ph¸p b×nh qu©n gia quyÒn:
Theo ph-¬ng ph¸p nµy, gÝa trÞ cña tõng lo¹i hµng tån kho ®-îc tÝnh theo
gi¸ trÞ trung b×nh cña tõng lo¹i hµng tån kho t-¬ng tù ®Çu kú vµ gi¸ trÞ tõng
lo¹i hµng tån kho ®-îc mua hoÆc s¶n xuÊt trong kú. Gi¸ trÞ trung b×nh cã thÓ
12
Chuyªn ®Ò thùc tËp
tÝnh theo kú hoÆc mçi khi nhËp mét l« hµng vÒ, phô thuéc vµo t×nh h×nh cña
doanh nghiÖp.
C«ng thøc: Gi¸ thùc tÕ NVL xuÊt kho = Sè l-îng NVL xuÊt kho x §¬n
gi¸ thùc tÕ b×nh qu©n cña NVL.
Gi¸ tÞ thùc tÕ NVL tån ®Çu kú vµ nhËp
trong kú
§¬n gi¸ NVL thùc tÕ b×nh qu©n =
Sè l-îng NVL tån ®Çu kú vµ nhËp
trong kú
b) TÝnh theo ph-¬ng ph¸p nhËp tr-íc, xuÊt tr-íc:
Theo ph-¬ng ph¸p nµy, trÞ gi¸ hµng xuÊt kho ®-îc tÝnh theo gi¸ cña l«
hµng nhËp kho ë thêi ®iÓm ®Çu kú hoÆc gÇn ®Çu kú, gi¸ trÞ cña hµng tån kho
®-îc tÝnh theo gi¸ cña hµng nhËp kho ë thêi ®iÓm cuèi kú hoÆc gÇn cuèi kú
cßn tån kho. Ph-¬ng ph¸p nµy ¸p dông dùa trªn gi¶ ®Þnh lµ hµng tån kho ®-îc
mua tr-íc hoÆc s¶n xuÊt tr-íc th× ®-îc xuÊt tr-íc, vµ hµng tån kho cßn l¹i
cuèi kú lµ hµng tån kho ®-îc mua hoÆc s¶n xuÊt gÇn thêi ®iÓm cuèi kú.
c) TÝnh theo ph-¬ng ph¸p nhËp sau, xuÊt tr-íc:
Theo ph-¬ng ph¸p nµy, gi¸ trÞ hµng xuÊt kho ®-îc tÝnh theo gi¸ cña l«
hµng nhËp sau hoÆc gÇn sau cïng, gi¸ trÞ cña hµng tån kho ®-îc tÝnh theo gi¸
cña hµng nhËp kho ®Çu kú hoÆc gÇn ®Çu kú cßn tån kho. Ph-¬ng ph¸p nµy ¸p
dông dùa trªn gi¶ ®Þnh lµ hµng tån kho ®-îc mua sau hoÆc s¶n xuÊt sau th×
®-îc xuÊt tr-íc, vµ hµng tån kho cßn l¹i cuèi kú lµ hµng tån kho ®-îc mua
hoÆc s¶n xuÊt tr-íc ®ã.
d) TÝnh theo gi¸ thùc tÕ ®Ých danh:
Theo ph-¬ng ph¸p nµy, c¨n cø vµo sè l-îng xuÊt kho vµ ®¬n gi¸ nhËp
kho cña l« nguyªn vËt liÖu xuÊt kho ®Ó tÝnh. Ph-¬ng ph¸p nµy ®-îc ¸p dông
®èi víi doanh nghiÖp cã Ýt lo¹i mÆt hµng hoÆc mÆt hµng æn ®Þnh vµ nhËn diÖn
®-îc.
1.5. Néi dung tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu
13
Chuyªn ®Ò thùc tËp
1.5.1. Chøng tõ kÕ to¸n
Qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp liªn quan
®Õn viÖc nhËp xuÊt nguyªn vËt liÖu ph¶i ®-îc lËp chøng tõ kÕ to¸n mét c¸ch
kÞp thêi, ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c theo ®óng chÕ ®é ghi chÐp ban ®Çu vÒ nguyªn vËt
liÖu ®· ®-îc Nhµ n-íc ban hµnh theo quyÕt ®Þnh 1141 TC/Q§/C§KT ngµy
01/11/1995 vµ c¸c v¨n b¶n kh¸c cña Bé Tµi chÝnh.
Chøng tõ dïng ®Ó h¹ch to¸n vËt liÖu lµ c¬ së ®Ó ghi chÐp vµo thÎ kho vµ
c¸c sæ kÕ to¸n liªn quan ®ång thêi lµ c¨n cø ®Ó kiÓm tra t×nh h×nh biÕn ®éng
cña nguyªn vËt liÖu. Chøng tõ ®-îc lËp trªn c¬ së kiÓm nhËn nguyªn vËt liÖu
hoÆc lµ kiÓm nhËn kÕt hîp víi ®èi chiÕu (tuú theo nguån nhËp) vµ trªn c¬ së
xuÊt kho nguyªn vËt liÖu. Néi dung cña chøng tõ ph¶i ph¶n ¸nh ®-îc nh÷ng
chØ tiªu c¬ b¶n nh- tªn, quy c¸ch cña nguyªn vËt liÖu, sè l-îng nguyªn vËt liÖu
nhËp hoÆc xuÊt, v× lý do nhËp hoÆc xuÊt kho.
Theo chÕ ®é hiÖn hµnh kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu sö dông c¸c chøng tõ
chñ yÕu sau:
- PhiÕu nhËp kho nguyªn vËt liÖu (MÉu 01-VT)
- PhiÕu xuÊt kho vËt t- (MÉu 02-VT)
- PhiÕu nhËp kho kiªm vËn chuyÓn néi bé (MÉu 03-VT)
- Biªn b¶n kiÓm kª vËt t-, s¶n phÈm hµng hãa (MÉu 08-VT)
- Hãa ®¬n (GTGT) (MÉu 01-GTGT)
- Hãa ®¬n c-íc vËn chuyÓn (MÉu 03-BH)
Ngoµi c¸c chøng tõ b¾t buéc sö dông thèng nhÊt theo quy ®Þnh cña Nhµ
n-íc c¸c doanh nghiÖp cã thÓ sö dông thªm c¸c chøng tõ kÕ to¸n h-íng dÉn
nh- : PhiÕu xuÊt nguyªn vËt liÖu theo h¹n møc (MÉu 04-VT); biªn b¶n kiÓm
nghiÖm nguyªn vËt liÖu (MÉu 05-VT); PhiÕu b¸o nguyªn vËt liÖu cßn l¹i cuèi
kú (MÉu 07-VT) vµ c¸c chøng tõ kh¸c tïy thuéc vµo ®Æc ®iÓm, t×nh h×nh cô
thÓ cña tõng doanh nghiÖp.
1.5.2. Sæ chi tiÕt nguyªn vËt liÖu:
14
Chuyªn ®Ò thùc tËp
§Ó kÕ to¸n chi tiÕt nguyªn vËt liÖu tuú thuéc vµo ph-¬ng ph¸p h¹ch to¸n
chi tiÕt ¸p dông trong doanh nghiÖp mµ sö dông c¸c sæ (thÎ) kÕ to¸n chi tiÕt
sau:
- Sæ (thÎ) kho
- Sæ (thÎ) kÕ to¸n chi tiÕt nguyªn vËt liÖu
- Sæ ®èi chiÕu lu©n chuyÓn
- Sæ sè dSæ (thÎ) kho (MÉu 06-VT) ®-îc sö dông ®Ó theo dâi sè l-îng nhËp xuÊt
tån kho cña tõng thø nguyªn vËt liÖu theo tõng kho. ThÎ kho do phßng kÕ to¸n
lËp vµ ghi chi tiÕt: tªn, nh·n hiÖu, quy c¸ch, ®¬n vÞ tÝnh, m· sè nguyªn vËt liÖu.
Sau ®ã giao cho thñ kho ®Ó ghi chÐp t×nh h×nh nhËp - xuÊt - tån hµng ngµy vÒ
mÆt sè l-îng. ThÎ kho dïng ®Ó h¹ch to¸n ë kho kh«ng ph©n biÖt h¹ch to¸n chi
tiÕt nguyªn vËt liÖu theo ph-¬ng ph¸p nµo. Cßn sæ (ThÎ) kÕ to¸n chi tiÕt, sæ ®èi
chiÕu lu©n chuyÓn, sæ sè d- ®-îc sö dông ®Ó h¹ch to¸n tõng hµng nhËp - xuÊt tån nguyªn vËt liÖu vÒ mÆt gi¸ trÞ hoÆc c¶ l-îng vµ gi¸ trÞ phô thuéc vµo
ph-¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi tiÕt ¸p dông trong doanh nghiÖp.
Ngoµi c¸c sæ kÕ to¸n chi tiÕt nªu trªn, cßn cã thÓ sö dông c¸c b¶ng kª
nhËp - xuÊt, c¸c b¶ng luü kÕ tæng hîp nhËp xuÊt tån, kho nguyªn vËt liÖu phôc
vô cho viÖc ghi sæ kÕ to¸n chi tiÕt ®-îc ®¬n gi¶n, nhanh chãng, kÞp thêi.
1.6. C¸c ph-¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi tiÕt nguyªn vËt liÖu
H¹ch to¸n chi tiÕt NVL lµ viÖc h¹ch to¸n kÕt hîp gi÷a thñ kho vµ phßng
kÕ to¸n nh»m môc ®Ých theo dâi t×nh h×nh nhËp, xuÊt, tån kho cña tõng danh
®iÓm NVL c¶ vÒ sè l-îng, chÊt l-îng vµ gi¸ trÞ.
KÕ to¸n chi tiÕt ë kho do thñ kho tiÕn hµnh, thñ kho ph¶i cã tr¸ch nhiÖm
b¶o qu¶n nguyªn vËt liÖu t¹i kho, thùc hiÖn viÖc nhËp, xuÊt nguyªn vËt liÖu
trªn c¬ së chøng tõ hîp lÖ. Thñ kho ph¶i ghi chÐp vµo thÎ kho vµ c¸c sæ cã liªn
quan ®Õn t×nh h×nh nhËp, xuÊt, tån kho.
ë phßng kÕ to¸n th«ng qua c¸c chøng tõ ban ®Çu ®Ó kiÓm tra tÝnh hîp lÖ
vµ ghi chÐp vµo sæ s¸ch chi tiÕt vµ tæng hîp chñ yÕu b»ng chØ tiªu gi¸ trÞ ®Ó
15
Chuyªn ®Ò thùc tËp
ph¶n ¸nh, gióp cho Gi¸m ®èc cã thÓ kiÓm tra t×nh h×nh nhËp, xuÊt, dù tr÷, b¶o
qu¶n nguyªn vËt liÖu trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt.
Mçi ph-¬ng ph¸p ®Òu cã nh÷ng -u, nh-îc ®iÓm vµ ®iÒu kiÖn ¸p dông
kh¸c nhau, do vËy mçi doanh nghiÖp cã thÓ lùa chän cho m×nh mét ph-¬ng
ph¸p thÝch hîp, thuËn tiÖn cho qu¸ tr×nh h¹ch to¸n chi tiÕt, phôc vô tèt cho qu¸
tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña ®¬n vÞ m×nh.
1.6.1. Ph-¬ng ph¸p ghi thÎ song song
* T¹i kho: Thñ kho dïng thÎ kho ®Ó ph¶n ¸nh t×nh h×nh nhËp - xuÊt tån
nguyªn vËt liÖu vÒ mÆt sè l-îng. Mçi chøng tõ ghi mét dßng vµo thÎ kho. ThÎ
®-îc më cho tõng danh ®iÓm nguyªn vËt liÖu. Cuèi th¸ng thñ kho ph¶i tiÕn
hµnh tæng céng sè nhËp, xuÊt, tÝnh ra sè tån kho vÒ mÆt l-îng theo tõng danh
®iÓm nguyªn vËt liÖu.
* T¹i phßng kÕ to¸n: KÕ to¸n nguyªn vËt liÖu sö dông thÎ hay sæ chi
tiÕt nguyªn vËt liÖu. Sæ chi tiÕt nguyªn vËt liÖu kÕt cÊu nh- thÎ kho nh-ng
thªm cét ®¬n gi¸ vµ ph¶n ¸nh riªng theo sè l-îng, gi¸ trÞ vµ còng ®-îc ph¶n
¸nh theo tõng danh ®iÓm nguyªn vËt liÖu.
Hµng ngµy khi nhËn ®-îc chøng tõ nhËp - xuÊt nguyªn vËt liÖu ë kho,
kÕ to¸n kiÓm tra vµ hoµn chØnh chøng tõ råi ghi vµo sæ (thÎ) chi tiÕt.
§Þnh kú ph¶i kiÓm tra sè liÖu trªn thÎ kho vµ sæ chi tiÕt. Cuèi th¸ng tÝnh
ra sè tån kho vµ ®èi chiÕu sè liÖu víi sæ kÕ to¸n tæng hîp.
§èi chiÕu sè liÖu gi÷a sæ chi tiÕt vËt liÖu ë phßng kÕ to¸n vµ thÎ kho cña
thñ kho b»ng c¸ch th«ng qua b¸o c¸o t×nh h×nh biÕn ®éng cña nguyªn vËt liÖu
do thñ kho göi lªn.
* ¦u, nh-îc ®iÓm:
+ ¦u ®iÓm: ViÖc ghi sæ thÎ ®¬n gi¶n, râ rµng, dÔ kiÓm tra ®èi chiÕu sè
liÖu vµ ph¸t hiÖn sai sãt trong viÖc ghi chÐp, qu¶n lý chÆt chÏ t×nh h×nh biÕn
®éng vµ sè hiÖn cã cña tõng thø nguyªn vËt liÖu theo sè l-îng vµ gi¸ trÞ.
+ Nh-îc ®iÓm: ViÖc ghi chÐp gi÷a kho vµ kÕ to¸n cßn trïng lÆp vÒ chØ
tiªu sè l-îng, khèi l-îng c«ng viÖc ghi chÐp qu¸ lín. C«ng viÖc cßn dån vµo
cuèi th¸ng nªn h¹n chÕ tÝnh kÞp thêi cña kÕ to¸n vµ g©y l·ng phÝ vÒ lao ®éng.
16
Chuyªn ®Ò thùc tËp
Ph-¬ng ph¸p ghi thÎ song song ¸p dông thÝch hîp víi nh÷ng doanh
nghiÖp cã chñng lo¹i nguyªn vËt liÖu Ýt, t×nh h×nh nhËp - xuÊt nguyªn vËt liÖu
ph¸t sinh hµng ngµy kh«ng nhiÒu, tr×nh ®é kÕ to¸n vµ qu¶n lý kh«ng cao.S¬ ®å
h¹ch to¸n chi tiÕt nguyªn vËt liÖu theo ph-¬ng ph¸p sæ song song.
S¬ ®å 1.1
ThÎ kho
Chøng tõ nhËp
Chøng tõ xuÊt
Sæ KT chi tiÕt vËt liÖu
B¶ng tæng hîp N-X-T
vËt liÖu
Ghi chó:
Ghi hµng ngµy
§èi chiÕu, kiÓm tra
Ghi cuèi th¸ng
1.6.2. Ph-¬ng ph¸p sæ ®èi chiÕu lu©n chuyÓn:
* T¹i kho: Gièng ph-¬ng ph¸p thÎ song song ë trªn
* T¹i phßng kÕ to¸n: Kh«ng më thÎ kÕ to¸n chi tiÕt mµ më sæ ®èi chiÕu
lu©n chuyÓn ®Ó h¹ch to¸n sè l-îng vµ sè tiÒn cña tõng thø (Danh ®iÓm)
nguyªn vËt liÖu theo tõng kho. Sæ nµy ghi mçi th¸ng mét lÇn vµo cuèi th¸ng
trªn c¬ së tæng hîp c¸c chøng tõ nhËp, xuÊt ph¸t sinh trong th¸ng cña tõng
nguyªn vËt liÖu, mçi thø chØ ghi mét dßng trong sæ. Cuèi th¸ng ®èi chiÕu sè
l-îng nguyªn vËt liÖu trªn sæ ®èi chiÕu lu©n chuyÓn víi thÎ kho, ®èi chiÕu sè
tiÒn víi kÕ to¸n tæng hîp.
* ¦u, nh-îc ®iÓm:
+ ¦u ®iÓm: Gi¶m bít ®-ît khèi l-îng ghi chÐp, chØ tiÕn hµnh ghi mét
lÇn vµo cuèi th¸ng.
+ Nh-îc ®iÓm: ViÖc ghi chÐp cßn trïng lÆp vÒ sè l-îng. C«ng viÖc kÕ
to¸n dån vµo cuèi th¸ng, viÖc kiÓm tra ®èi chiÕu trong th¸ng gi÷a kho vµ
17
Chuyªn ®Ò thùc tËp
phßng kÕ to¸n kh«ng ®-îc thùc hiÖn do trong th¸ng kÕ to¸n kh«ng ghi sæ, h¹n
chÕ c«ng t¸c qu¶n lý vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.
Ph-¬ng ph¸p nµy kh«ng ®-îc phæ biÕn, chØ cã nh÷ng doanh nghiÖp cã
sè l-îng, chñng lo¹i lín míi ¸p dông.
S¬ ®å 1.2
S¬ ®å h¹ch to¸n chi tiÕt nguyªn vËt liÖu
Theo ph-¬ng ph¸p sæ ®èi chiÕu lu©n chuyÓn
ThÎ kho
(1)
(1)
Chøng tõ nhËp
(2)
Chøng tõ xuÊt
(2)
Sæ ®èi chiÕu
lu©n chuyÓn
(2)
(2)
(3)
B¶n kª nhËp
Ghi chó:
B¶ng kª xuÊt
Ghi hµng ngµy
§èi chiÕu, kiÓm tra
Ghi cuèi th¸ng
1.6.3. Ph-¬ng ph¸p ghi sæ sè d-.
* T¹i kho: Ngoµi sö dông thÎ kho ®Ó ghi chÐp sö dông sæ sè d- ®Ó ghi
chÐp sè tån kho cuèi th¸ng cña tõng lo¹i NVL theo chØ tiªu sè l-îng. Cuèi
th¸ng sæ sè d- ®-îc chuyÓn cho thñ kho ®Ó ghi sè l-îng hµng tån kho trªn c¬
së sè liÖu tõ thÎ kho.
* T¹i phßng kÕ to¸n: §Þnh kú kÕ to¸n xuèng kiÓm tra vµ trùc tiÕp nhËn
chøng tõ nhËp xuÊt kho, sau ®ã tiÕn hµnh tæng hîp sè liÖu theo chØ tiªu gi¸ trÞ
cña NVL nhËp xuÊt theo tõng nhãm NVL ®Ó ghi vµo b¶ng kª nhËp xuÊt, tiÕp
®ã ghi vµo b¶ng kª luü kÕ nhËp xuÊt, ®Õn cuèi th¸ng ghi vµo phÇn nhËp xuÊt
tån cña b¶ng kª tæng hîp. §ång thêi cuèi th¸ng khi nhËn sæ sè d- tõ thñ kho,
kÕ to¸n tÝnh gi¸ trÞ cña NVL tån kho ®Ó ghi vµo sæ sè d-, cét thµnh tiÒn sè liÖu
18
Chuyªn ®Ò thùc tËp
nµy ph¶i khíp víi tån kho cuèi th¸ng trªn b¶ng tæng hîp nhËp xuÊt tån kho
cuèi kú.
* ¦u, nh-îc ®iÓm:
+ ¦u ®iÓm: Gi¶m bít ®-îc khèi l-îng ghi chÐp, kiÓm tra ®æi chiÕu tiÕn hµnh
®Þnh kú nªn b¶o ®¶m tÝnh chÝnh x¸c, c«ng viÖc dµn ®Òu trong th¸ng.
+ Nh-îc ®iÓm: Do phßng kÕ to¸n chØ theo dâi chØ tiªu gi¸ trÞ v× vËy khi
n¾m b¾t t×nh h×nh nhËp xuÊt tån cña thø nguyªn vËt liÖu nµo th× ph¶i xem trªn
thÎ kho, khi kiÓm tra ®èi chiÕu sè liÖu gi÷a sæ sè d- vµ b¶ng kª kh¸ phøc t¹p
nÕu x¶y ra sù chªnh lÖch.
Ph-¬ng ph¸p nµy th-êng sö dông cho c¸c doanh nghiÖp cã nhiÒu chñng
lo¹i VNL hay kinh doanh nhiÒm mÆt hµng, t×nh h×nh nhËp xuÊt NVL x¶y ra
th-êng xuyªn.
S¬ ®å 1.3
S¬ ®å kÕ to¸n chi tiÕt NVL theo ph-¬ng ph¸p ghi sæ sè dThÎ kho
Chøng tõ nhËp
B¶ng kª nhËp
Chøng tõ xuÊt
Sæ sè d-
B¶ng luü kÕ nhËp
B¶ng luü kÕ
xuÊt
B¶ng tæng hîp
nhËp xuÊt tån
Ghi chó:
B¶ng kª xuÊt
Ghi hµng ngµy
§èi chiÕu, kiÓm tra
Ghi cuèi th¸ng
19
Chuyªn ®Ò thùc tËp
1.7. KÕ to¸n tæng hîp nguyªn vËt liÖu trong DN s¶n xuÊt:
Nguyªn vËt liÖu (NVL) lµ tµi s¶n l-u ®éng thuéc nhãm hµng tån kho
cña DN. ViÖc më c¸c tµi kho¶n tæng hîp ghi chÐp sæ kÕ to¸n còng nh- viÖc
x¸c ®Þnh gi¸ trÞ hµng tån kho, gi¸ trÞ hµng xuÊt kho hoÆc xuÊt dïng tuú thuéc
vµo viÖc kÕ to¸n hµng tån kho theo ph-¬ng ph¸p nµo.
1.7.1. KÕ to¸n tæng hîp nguyªn vËt iÖu theo ph-¬ng ph¸p kª khai th-êng
xuyªn:
Theo ph-¬ng ph¸p kª khai th-êng xuyªn kÕ to¸n ph¶i theo dâi mét c¸ch
th-êng xuyªn liªn tôc cã hÖ thèng t×nh h×nh nhËp, xuÊt, tån kho nguyªn vËt
liÖu nãi riªng vµ c¸c lo¹i hµng tån kho nãi chung. Nh- vËy viÖc x¸c ®Þnh gi¸
trÞ NVL xuÊt dïng c¨n cø trùc tiÕp vµo c¸c chøng tõ xuÊt kho, x¸c ®Þnh gi¸ trÞ
NVL tån kho ph¶i dùa trªn chøng tõ nhËp xuÊt trong kú. ¸p dông ph-¬ng ph¸p
nµy, kÕ to¸n cã thÓ x¸c ®Þnh gi¸ trÞ NVL tån kho t¹i mäi thêi ®iÓm trong kú.
1.7.1.1. Tµi kho¶n kÕ to¸n sö dông
- T¯i kho°n 152: “Nguyªn liÖu, vËt liÖu”
Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¸n ¸nh gi¸ trÞ hiÖn cã vµ t×nh h×nh biÕn ®éng
vÒ c¸c lo¹i nguyªn, vËt liÖu cña doanh nghiÖp theo gi¸ trÞ vèn thùc tÕ (Cã thÓ
më chi tiÕt cho tõng lo¹i, nhãm thø vËt liÖu).
Tuú theo yªu cÇu qu¶n lý cña tõng lo¹i doanh nghiÖp TK 152 cã thÓ më
c¸c tµi kho¶n cÊp 2 chi tiÕt nh- sau:
Tµi kho¶n 1521: Nguyªn vËt liÖu chÝnh
Tµi kho¶n 1522: VËt liÖu phô
Tµi kho¶n 1523: Nhiªn liÖu
Tµi kho¶n 1524: Phô tïng thay thÕ
Tµi kho¶n 1525: ThiÕt bÞ x©y dùng c¬ b¶n
Tµi kho¶n 1528: VËt liÖu kh¸c
- T¯i k ho°n 331 “Ph°i tr° cho ngêi b²n”
Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¸n ¸nh quan hÖ thanh to¸n gi÷a doanh nghiÖp
víi ng-êi b¸n, ng-êi nhËn thÇy vÒ c¸c kho¶n nguyªn vËt liÖu theo hîp ®ång
kinh tÕ ®· ký kÕt.
20
- Xem thêm -