Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Hạch toán chi phí sx và tính giá thành sp tại xn xây lắp hoá chất - ...

Tài liệu Hạch toán chi phí sx và tính giá thành sp tại xn xây lắp hoá chất -

.PDF
114
127
52

Mô tả:

1 LuËn v¨n Tèt nghiÖp PhÇn më ®Çu 1.Sù cÇn thiÕt cña ®Ò tµi Hoµ nhËp cïng sù c¹nh tranh ngµy cµng gay g¾t trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng hiÖn nay, c¸c doanh nghiÖp còng ®· vµ ®ang nç lùc ®Ó ®¶m b¶o sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña m×nh th«ng qua c¸c chiÕn l-îc vµ kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. Khi ph©n tÝch t×nh h×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh t¹i mét doanh nghiÖp s¶n xuÊt, th× chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ nh÷ng chØ tiªu kinh tÕ quan träng. §Ó cã ®-îc nh÷ng sè liÖu trªn chóng ta kh«ng thÓ kh«ng nh¾c tíi vai trß to lín cña h¹ch to¸n kÕ to¸n. ViÖc tæ chøc kÕ to¸n ®óng, hîp lý, chÝnh x¸c chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh ®óng, tÝnh ®ñ gi¸ thµnh s¶n phÈm cã ý nghÜa rÊt lín trong c«ng t¸c qu¶n lý chi phÝ, gi¸ thµnh s¶n phÈm, trong viÖc kiÓm tra tÝnh hîp lÖ, hîp ph¸p cña chi phÝ ph¸t sinh ë doanh nghiÖp nãi chung vµ ë c¸c ph©n x-ëng, tæ, ®éi s¶n xuÊt nãi riªng. Th«ng qua sè liÖu do bé phËn kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ, tÝnh gi¸ thµnh cung cÊp, nhµ qu¶n lý doanh nghiÖp biÕt ®-îc chi phÝ vµ gi¸ thµnh thùc tÕ cña tõng lo¹i s¶n phÈm, nhãm s¶n phÈm, cña ho¹t ®éng kinh doanh vµ c¸c ho¹t ®éng kh¸c trong doanh nghiÖp. Qua ®ã, nhµ qu¶n lý cã thÓ ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch gi¸ thµnh s¶n phÈm, t×nh h×nh sö dông lao ®éng, vËt t-, tiÒn vèn cã hiÖu qu¶, ®Ó tõ ®ã cã ®Ò ra c¸c quyÕt ®Þnh phï hîp víi sù ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh vµ yªu cÇu qu¶n trÞ doanh nghiÖp. ViÖc ph©n tÝch ®¸nh gi¸ ®óng ®¾n kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh chØ cã thÓ dùa trªn gi¸ thµnh s¶n phÈm chÝnh x¸c. VÒ phÇn m×nh, tÝnh chÝnh x¸c cña gi¸ thµnh s¶n phÈm l¹i chÞu ¶nh h-ëng cña kÕt qu¶ tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt. Do vËy tæ chøc tèt c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ®Ó ®¶m b¶o x¸c ®Þnh ®óng néi dung, ph¹m vi chi phÝ cÊu thµnh trong gi¸ thµnh, x¸c ®Þnh ®óng l-îng gi¸ trÞ c¸c yÕu tè chi phÝ ®· dÞch chuyÓn vµo s¶n phÈm hoµn thµnh lµ yªu cÇu cÊp b¸ch vµ ngµy cµng ph¶i hoµn thiÖn ®æi míi c«ng t¸c ®ã lµ rÊt cÇn thiÕt ®èi víi doanh nghiÖp. Nh- chóng ta ®· biÕt, x©y dùng c¬ b¶n lµ ngµnh s¶n xuÊt vËt chÊt ®éc lËp cã chøc n¨ng t¸i s¶n xuÊt tµi s¶n cè ®Þnh cho tÊt c¶ c¸c ngµnh cho nÒn kinh tÕ quèc d©n. Nã t¹o nªn c¬ së vËt chÊt kü thuËt cho s¶n xuÊt, t¨ng tiÒm lùc kinh Sinh viªn: Ph¹m ThÞ Khuyªn - Líp C§KT 2- K4 LuËn v¨n Tèt nghiÖp LuËn v¨n Tèt nghiÖp 2 tÕ vµ Quèc phßng cña ®Êt n-íc. Gãp phÇn quan träng trong vÞªc x©y dùng c¬ së h¹ tÇng phôc vô cho c«ng cuéc c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n-íc. Tuy nhiªn so víi c¸c ngµnh kh¸c, ngµnh x©y dùng c¬ b¶n cã nh÷ng ®Æc ®iÓm kinh tÕ kÜ thuËt kh¸c, ®iÒu nµy ®-îc thÓ hiÖn ë qu¸ tr×nh t¹o ra s¶n phÈm cña ngµnh, ®ã lµ s¶n phÈm x©y l¾p. S¶n phÈm x©y l¾p lµ c«ng tr×nh, vËt liÖu kiÕn tróc …cã quy m« lín, kÕt cÊu phøc t¹p thêi gian s¶n xuÊt kÐo dµi, do ®ã viÖc vËy viÖc tæ chøc qu¶n lý vµ h¹ch to¸n nhÊt thiÕt ph¶i cã c¸c dù to¸n thiÕt kÕ, thi c«ng… S¶n phÈm x©y l¾p th-êng cè ®Þnh t¹i n¬i s¶n xuÊt cßn c¸c ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt ph¶i di chuyÓn theo ®Þa ®iÓm ®Æt c«ng tr×nh, tõ ®ã mµ c«ng t¸c qu¶n lý, sö dông, h¹ch to¸n vËt t-, tµi s¶n còng trë nªn phøc t¹p. Qu¸ tr×nh tõ khi khëi c«ng c«ng tr×nh ®Õn khi c«ng tr×nh hoµn thµnh bµn giao ®-a vµo sö dông lµ kho¶ng thêi gian t-¬ng ®èi dµi, nã phô thuéc vµo quy m«, tÝnh chÊt phøc t¹p vÒ kü thuËt cña tõng c«ng tr×nh. Qu¸ tr×nh thi c«ng ®-îc chia lµm nhiÒu giai ®o¹n, mçi giai ®o¹n l¹i bao gåm nhiÒu c«ng viÖc kh¸c nhau. C¸c c«ng viÖc chñ yÕu thùc hiÖn ë ngoµi trêi nªn nã chÞu ¶nh h-íng lín cña ®iÒu kiÖn thiªn nhiªn, thêi tiÕt lµm ¶nh h-ëng ®Õn tiÕn ®é thi c«ng c«ng tr×nh, v× vËy qu¸ tr×nh tËp hîp chi phÝ kÐo dµi, ph¸t sinh nhiÒu chi phÝ ngoµi dù to¸n, chi phÝ kh«ng æn ®Þnh vµ phô thuéc vµo tõng giai ®o¹n thi c«ng. S¶n phÈm x©y l¾p rÊt ®a d¹ng nh-ng l¹i mang tÝnh ®¬n chiÕc. Mçi c«ng tr×nh ®-îc tiÕn hµnh thi c«ng theo theo ®¬n ®Æt hµng cô thÓ, phô thuéc vµo yªu cÇu cña kh¸ch hµng vµ theo thiÕt kÕ kü thuËt cña c«ng tr×nh ®ã. Khi thùc hiÖn c¸c ®¬n vÞ x©y l¾p ph¶i bµn giao ®óng tiÕn ®é, ®óng thiÕt kÕ kü thuËt, ®¶m b¶o chÊt l-îng c«ng tr×nh. S¶n phÈm x©y l¾p ®-îc tiªu thô theo gi¸ trÞ dù to¸n hoÆc gi¸ tho¶ thuËn víi chñ ®Çu t- tõ khi ký kÕt hîp ®ång, do ®ã tÝnh chÊt hµng ho¸ cña s¶n phÈm x©y l¾p thÓ hiÖn kh«ng râ. NÕu qu¶n lÝ tèt chi phÝ th× doanh nghiÖp sÏ gi¶m ®-îc chi phÝ vµ t¨ng lîi nhuËn. ChÝnh nh÷ng ®Æc tr-ng riªng cña ngµnh x©y dùng c¬ b¶n ®· cã t¸c ®éng lín ®Õn viÖc tæ chøc kÕ to¸n. Vµ viÖc kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p kh«ng n»m ngoµi tÇm quan träng trong c«ng t¸c tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm nãi chung. Ngoµi ra nã cßn ®ßi hái nh÷ng yªu Sinh viªn: Ph¹m ThÞ Khuyªn - Líp C§KT 2- K4 LuËn v¨n Tèt nghiÖp LuËn v¨n Tèt nghiÖp 3 cÇu kh¾t khe h¬n nhiÒu v× nh÷ng s¶n phÈm ®ã mang trong m×nh gi¸ trÞ vµ gi¸ trÞ sö dông rÊt lín. NhËn thøc râ ®-îc ®iÒu nµy, em ®· chän nghiªn cøu ®Ò tµi: “ Hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p t¹i XÝ nghiÖp x©y l¾p H36-C«ng ty x©y l¾p ho¸ chÊt” trong thêi gian thùc tËp cña m×nh. 2. Môc ®Ých nghiªn cøu Em hy väng r»ng qua thêi gian nghiªn cøu em cã dÞp tiÕp cËn víi thùc tÕ c«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung vµ c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm nãi riªng trong doanh nghiÖp, cô thÓ lµ doanh nghiÖp x©y l¾p ®Ó em cã thÓ hiÓu râ h¬n, trau dåi vµ bæ sung thªm vÒ nh÷ng kiÕn thøc mµ em ®· häc tËp ®-îc trong nhµ tr-êng. 3. §èi t-îng nghiªn cøu Víi ®Ò tµi nµy, em sÏ nghiªn cøu vÒ c¸ch kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt nh- chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, chi phÝ m¸y thi c«ng vµ chi phÝ s¶n xuÊt chung; nghiªn cøu vÒ c¸ch ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang, ph-¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p trong c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p nãi chung. Sau ®ã em sÏ nghiªn cøu cô thÓ ho¸ vµo XÝ nghiÖp th«ng qua mét hoÆc vµi c«ng tr×nh ®· thi c«ng ®Ó xem xem trong thùc tÕ XÝ nghiÖp h¹ch to¸n nh- thÕ nµo, tõ ho¸ ®¬n chøng tõ cho ®Õn c¸ch lªn sæ. Qua ®ã cã thÓ thÊy ®-îc c¸c -u ®iÓm vµ h¹n chÕ trong phÇn hµnh kÕ to¸n nµy, ®Ó m¹nh d¹n ®Ò ra ph-¬ng h-íng kh¾c phôc. 4. Ph-¬ng ph¸p nghiªn cøu B»ng ph-¬ng ph¸p nghiªn cøu khoa häc, kÕt hîp víi nh÷ng kiÕn thøc ®-îc trang bÞ tõ nhµ tr-êng nãi chung vµ kiÕn thøc vÒ hach to¸n kÕ to¸n nãi riªng, ®Ó dùa vµo c¸c ho¸ ®¬n, chøng tõ ph¸t sinh xem c¸ch h¹ch to¸n cña ®¬n vÞ vÒ c¸c chØ tiªu chi phÝ xem xÐt vÒ mÆt gi¸ trÞ vµ nguån gèc ph¸t sinh, ®Ó biÕt chi phÝ nµo th× ®-îc h¹ch to¸n vµo chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, chi phÝ m¸y thi c«ng chi phÝ s¶n xuÊt chung; t¹i sao l¹i ®-îc h¹ch to¸n nh- vËy vµ c¸c chi phÝ ®ã ®· cÊu thµnh lªn s¶n phÈm nh- thÕ nµo ®Ó tõ ®ã cã thÓ rót ra c¸c kÕt luËn cô thÓ h¬n, tæng qu¸t h¬n. 5.Sù ®ãng gãp cña luËn v¨n Sinh viªn: Ph¹m ThÞ Khuyªn - Líp C§KT 2- K4 LuËn v¨n Tèt nghiÖp LuËn v¨n Tèt nghiÖp 4 Em hy väng r»ng qua bµi luËn v¨n nµy, em sÏ ®ãng gãp mét phÇn nhá bÐ cu¶ m×nh vµo c«ng viÖc n©ng cao chÊt l-îng c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p cña XÝ nghiÖp. 6.Bè côc luËn v¨n Trong bµi nµy, ngoµi phÇn më ®Çu kÕt luËn, c¸c b¶ng biÓu phô lôc vµ danh môc tµi liÖu tham kh¶o, luËn v¨n gåm ba ch-¬ng: Ch-¬ng 1: Nh÷ng vÊn ®Ò lÝ luËn chung vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p Ch-¬ng 2: Thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i XÝ nghiÖp x©y l¾p H36 Ch-¬ng 3: Mét sè gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i XÝ nghiÖp x©y l¾p H36 Sinh viªn: Ph¹m ThÞ Khuyªn - Líp C§KT 2- K4 LuËn v¨n Tèt nghiÖp LuËn v¨n Tèt nghiÖp 5 Ch-¬ng 1: Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn c¬ b¶n VÒ c«ng t¸c tËp hîp chi phÝ S¶n xuÊt & tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong c¸c doanh nghiÖp X©y l¾p 1.1 Sù cÇn thiÕt tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong c¸c doanh nghiÖp X©y l¾p 1.1.1 Yªu cÇu qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p Chóng ta biÕt r»ng, mét trong nh÷ng yÕu tè cÇn thiÕt ®em l¹i thµnh c«ng cho doanh nghiÖp, ®ã lµ kh©u qu¶n lÝ. Kh«ng nh÷ng yªu cÇu qu¶n lÝ tèt vÒ mÆt t×nh h×nh chung mµ cßn c¶ ®èi víi c¸c mÆt cô thÓ diÔn ra trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh. Trong ®ã yªu cÇu ®èi víi chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n xuÊt ®ãng vai trß rÊt quan träng v× chóng thÓ hiÖn hiÖu qu¶ sö dông vèn cña doanh nghiÖp, do ®ã chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ph¶i ®-îc qu¶n lÝ chÆt chÏ, linh ho¹t tõ kh©u lËp dù to¸n, trong giai ®o¹n ph¸t sinh ®Õn khi tæng hîp cuèi k× ®Ó võa ®Çu t- chi phÝ hîp lÝ - c¬ së ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p võa ®em l¹i lîi nhuËn cho doanh nghiÖp. 1.1.2 Vai trß vµ nhiÖm vô cña kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm 1.1.2.1 Vai trß NÒn kinh tÕ thÞ tr-êng víi nh÷ng ®æi míi thùc sù trong c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ - tµi chÝnh ®· kh¼ng ®Þnh vai trß, vÞ trÝ cña kÕ to¸n trong qu¶n trÞ doanh nghiÖp. B»ng nh÷ng sè liÖu cô thÓ, chÝnh x¸c, kh¸ch quan vµ khoa häc, kÕ to¸n ®-îc coi lµ mét c«ng cô ®Ó ®iÒu hµnh, qu¶n lý c¸c ho¹t ®éng, tÝnh to¸n hiÖu qu¶ kinh tÕ vµ kiÓm tra b¶o vÖ, sö dông tµi s¶n vËt t-, tiÒn vèn nh»m ®¶m b¶o quyÒn chñ ®éng trong s¶n xuÊt kinh doanh vµ tù chñ vÒ tµi chÝnh. Trong ®ã vai trß kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm còng kh«ng kÐm phÇn quan träng. Th«ng qua sè liÖu h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh do bé phËn kÕ to¸n cung cÊp, c¸c nhµ l·nh ®¹o, qu¶n lý doanh nghiÖp biÕt ®-îc chi Sinh viªn: Ph¹m ThÞ Khuyªn - Líp C§KT 2- K4 LuËn v¨n Tèt nghiÖp LuËn v¨n Tèt nghiÖp 6 phÝ vµ gi¸ thµnh thùc tÕ tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh, ®Ó ph©n tÝch vµ ®¸nh gi¸ t×nh h×nh thùc hiÖn c¸c ®Þnh møc, dù to¸n chi phÝ, t×nh h×nh sö dông lao ®éng, vËt t-, tiÒn vèn, tiÕt kiÖm hay l·ng phÝ, t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch gi¸ thµnh s¶n phÈm, tõ ®ã ®Ò ra c¸c biÖn ph¸p h÷u hiÖu kÞp thêi nh»m h¹ thÊp chi phÝ vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p ®ång thêi ®¶m b¶o ®-îc yªu cÇu kÜ thuËt cña s¶n phÈm. 1.1.2.2 NhiÖm vô §Ó ®¸p øng ®-îc yªu cÇu qu¶n lý kinh tÕ, kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh cã c¸c nhiÖm vô cô thÓ sau: - X¸c ®Þnh ®èi t-îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ ph-¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh phï hîp víi ®Æc ®iÓm quy tr×nh c«ng nghÖ ®Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp. - Tæ chøc tËp hîp vµ ph©n bæ tõng lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo ®óng ®èi t-îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt ®Ó x¸c ®Þnh b»ng ph-¬ng ph¸p thÝch hîp ®· chän. - X¸c ®Þnh chÝnh x¸c chi phÝ cña s¶n phÈm dë dang cuèi kú. - Thùc hiÖn tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm kÞp thêi, chÝnh x¸c theo ®óng ®èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh vµ ph-¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh hîp lý. - §Þnh kú, cung cÊp c¸c b¸o c¸o vÒ chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh cho l·nh ®¹o doanh nghiÖp vµ tiÕn hµnh ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn ®Þnh møc, dù to¸n chi phÝ s¶n xuÊt, t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch, gi¸ thµnh, ®Ò xuÊt c¸c kiÕn nghÞ cho l·nh ®¹o doanh nghiÖp ®-a ra c¸c quyÕt ®Þnh thÝch hîp, tr-íc m¾t còng nh- l©u dµi ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh doanh cña doanh nghiÖp. 1.2 Chi phÝ s¶n xuÊt vµ mèi liªn hÖ gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm 1.2.1 Chi phÝ s¶n xuÊt 1.2.1.1 Kh¸i niÖm Chi phÝ s¶n xuÊt lµ tæng sè c¸c hao phÝ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ ®-îc biÓu hiÖn b»ng tiÒn ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. Chi phÝ s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp x©y l¾p bao gåm chi phÝ s¶n xuÊt x©y l¾p vµ chi phÝ s¶n xuÊt ngoµi x©y l¾p. C¸c chi phÝ s¶n xuÊt x©y l¾p cÊu thµnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p. Sinh viªn: Ph¹m ThÞ Khuyªn - Líp C§KT 2- K4 LuËn v¨n Tèt nghiÖp LuËn v¨n Tèt nghiÖp 7 Chi phÝ s¶n xuÊt x©y l¾p lµ toµn bé c¸c chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh trong lÜnh vùc ho¹t ®éng s¶n xuÊt x©y l¾p, nã lµ bé phËn c¬ b¶n ®Ó h×nh thµnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p. 1.2.1.2 B¶n chÊt vµ néi dung cña chi phÝ s¶n xuÊt Chi phÝ s¶n xuÊt chÝnh lµ th-íc ®o gi¸ trÞ (b»ng tiÒn) cña tÊt c¶ c¸c yÕu tè ®Çu vµo ®Ó cÊu t¹o lªn s¶n phÈm x©y l¾p. §ã lµ nh÷ng phÝ tæn vÒ lao ®éng, vËt t-, tiÒn vèn. Tõ ®ã ta thÊy ®-îc chi phÝ kh¸c víi chi tiªu vµ còng kh¸c víi vèn. Chi phÝ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ ®-îc bï ®¾p b»ng thu nhËp ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh; chi tiªu lµ viÖc dïng tiÒn ®Ó chi cho c¸c ho¹t ®éng ngoµi s¶n xuÊt kinh doanh, cã thÓ lÊy tõ c¸c quü cña doanh nghiÖp vµ kh«ng ®-îc bï ®¾p. Cßn vèn lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña tÊt c¶ tµi s¶n ®-îc sö dông vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt víi môc ®Ých sinh lêi nh-ng kh«ng ph¶i ®Òu lµ phÝ tæn. 1.2.1.3. Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt Chi phÝ s¶n xuÊt gåm nhiÒu lo¹i cã c«ng dông vµ môc ®Ých kh¸c nhau trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp. Trong c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p chi phÝ s¶n xuÊt ®-îc ph©n thµnh c¸c lo¹i sau:  Theo yÕu tè chi phÝ: C¨n cø vµo néi dung kinh tÕ cña chi phÝ ®Ó s¾p xÕp nh÷ng chi phÝ cã néi dung kinh tÕ ban ®Çu gièng nhau vµo cïng mét nhãm chi phÝ. C¸ch ph©n lo¹i nµy kh«ng ph©n biÖt n¬i chi phÝ ph¸t sinh vµ môc ®Ých sö dông cña chi phÝ. Môc ®Ých cña c¸ch ph©n lo¹i nµy ®Ó biÕt ®-îc chi phÝ s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp gåm nh÷ng lo¹i nµo, sè l-îng, gi¸ trÞ tõng lo¹i chi phÝ lµ bao nhiªu - Chi phÝ nguyªn liÖu, vËt liÖu: gåm toµn bé gi¸ trÞ c¸c lo¹i nguyªn liÖu, nhiªn liÖu, phô tïng thay thÕ, vËt liÖu, thiÕt bÞ x©y dùng c¬ b¶n… mµ doanh nghiÖp ®· thùc sù sö dông cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt - Chi phÝ nh©n c«ng: Lµ toµn bé sè tiÒn l-¬ng tiÒn c«ng ph¶i tr¶, tiÒn trÝch BHXH, BHYT, KPC§ cña c«ng nh©n viªn chøc trong doanh nghiÖp. - Chi phÝ khÊu hao TSC§: Lµ toµn bé gi¸ trÞ khÊu hao ph¶i trÝch cña c¸c TSC§ sö dông trong doanh nghiÖp. - Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi: Lµ toµn bé sè tiÒn doanh nghiÖp ph¶i tr¶ vÒ c¸c dÞch mua tõ bªn ngoµi nh- tiÒn ®iÖn, tiÒn n-íc, tiÒn ®iÖn tho¹i phôc vô cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp Sinh viªn: Ph¹m ThÞ Khuyªn - Líp C§KT 2- K4 LuËn v¨n Tèt nghiÖp LuËn v¨n Tèt nghiÖp 8 - Chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn: Gåm toµn bé chi phÝ kh¸c dïng cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ë doanh nghiÖp ngoµi c¸c yÕu tè chi phÝ trªn nh- chi phÝ tiÕp kh¸ch héi häp…  Theo kho¶n môc chi phÝ: C¸ch ph©n lo¹i nµy dùa trªn c«ng dông cña chi phÝ trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ ph-¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ cã t¸c dông tÝch cùc cho viÖc ph©n tÝch gi¸ thanh theo kho¶n môc chi phÝ. Môc ®Ých cña c¸ch ph©n lo¹i nµy ®Ó t×m ra c¸c nguyªn nh©n lµm thay ®æi gi¸ thµnh so víi ®Þnh møc vµ ®Ò ra c¸c biÖn ph¸p h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. - Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp: Lµ gi¸ trÞ thùc tÕ cña c¸c lo¹i nguyªn vËt liÖu sö dông trùc tiÕp cho s¶n xuÊt x©y l¾p. - Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp: Bao gåm c¸c kho¶n tiÒn l-¬ng ph¶i tr¶ vµ c¸c kho¶n tÝnh theo l-¬ng cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt. C¸c kho¶n phô cÊp l-¬ng tiÒn ¨n ca, tiÒn c«ng ph¶i tr¶ cho lao ®éng thuª ngoµi còng ®-îc h¹ch to¸n vµo kho¶n môc nµy. - Chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng: bao gåm chi phÝ th-êng xuyªn vµ chi phÝ t¹m thêi sö dông m¸y thi c«ng - Chi phÝ s¶n xuÊt chung: Bao gåm c¸c chi phÝ ph¸t sinh ë ®éi, bé phËn s¶n xuÊt ngoµi c¸c chi phÝ s¶n xuÊt trùc tiÕp nh-: + Chi phÝ nh©n viªn qu¶n lÝ ®éi s¶n xuÊt gåm l-¬ng chÝnh, l-¬ng phô vµ c¸c kho¶n tÝnh theo l-¬ng cña nh©n viªn qu¶n lÝ ®éi (bé phËn s¶n xuÊt) + Chi phÝ vËt liÖu: Gåm gi¸ trÞ vËt liÖu dïng ®Ó söa ch÷a b¶o d-ìng TSC§, c¸c chi phÝ c«ng cô dông cô ë ®éi x©y l¾p. + Chi phÝ khÊu hao TSC§ sö dông ë ®éi x©y l¾p, ®éi s¶n xuÊt + Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi nh- chi phÝ ®iÖn n-íc, ®iÖn tho¹i sö dông cho s¶n xuÊt vµ qu¶n lÝ ë ®éi x©yl¾p.  Theo mèi quan hÖ gi÷a chi phÝ vµ khèi l-îng s¶n phÈm s¶n xuÊt - Chi phÝ cè ®Þnh: Lµ nh÷ng chi phÝ mang tÝnh t-¬ng ®èi æn ®Þnh kh«ng phô thuéc vµo sè l-îng s¶n phÈm s¶n xuÊt trong mét møc s¶n l-îng nhÊt ®Þnh. Khi s¶n l-îng t¨ng th× møc chi phÝ tÝnh trªn mét s¶n phÈm cã xu h-íng gi¶m. - Chi phÝ biÕn ®æi: lµ nh÷ng chi phÝ thay ®æi phô thuéc vµo sè l-îng s¶n phÈm. C¸c chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, chi phÝ sö dông m¸y …thuéc chi phÝ biÕn ®æi. Dï s¶n l-îng s¶n phÈm s¶n xuÊt thay ®æi nh-ng chi phÝ biÕn ®æi cho mét s¶n phÈm th× mang tÝnh æn ®Þnh. Sinh viªn: Ph¹m ThÞ Khuyªn - Líp C§KT 2- K4 LuËn v¨n Tèt nghiÖp LuËn v¨n Tèt nghiÖp 9 C¸ch ph©n lo¹i nµy cã vai trß quan träng trong ph©n tÝch ®iÓm hoµ vèn phôc vô cho viÖc ra quyÕt ®Þnh kinh doanh cña nhµ qu¶n lý. 1.2.2 Gi¸ thµnh s¶n phÈm 1.2.2.1 Kh¸i niÖm vµ b¶n chÊt cña gi¸ thµnh Kh¸i niÖm: Gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p lµ toµn bé c¸c chi phÝ tÝnh b»ng tiÒn ®Ó hoµn thµnh khèi l-îng s¶n phÈm x©y, l¾p theo quy ®Þnh. S¶n phÈm x©y l¾p cã thÓ lµ kÕt cÊu c«ng viÖc hoÆc giao laÞ c«ng viÖc cã thiÕt kÕ vµ dù to¸n riªng, cã thÓ lµ c«ng tr×nh hay h¹ng môc c«ng tr×nh. Gi¸ thµnh cña c«ng tr×nh hay h¹ng môc c«ng tr×nh lµ gi¸ thµnh cuèi cïng cña s¶n phÈm x©y l¾p. B¶n chÊt: Gi¸ thµnh chÝnh lµ th-íc ®o cuèi cïng cña tÊt c¶ c¸c chi phÝ s¶n xuÊt cÊu thµnh lªn s¶n phÈm. ChØ tiªu gi¸ thµnh thÓ hiÖn kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp, kÕt qu¶ cña viÖc sö dông c¸c yÕu tè ®Çu vµo ®Ó s¶n xuÊt s¶n phÈm, ®Ó tõ ®ã nhµ qu¶n lÝ lùa chän ®-îc c¸c ph-¬ng ¸n s¶n xuÊt sao cho tèi -u nhÊt. 1.2.2.2 Ph©n lo¹i gi¸ thµnh Trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt, gi¸ thµnh gåm nhiÒu lo¹i ®-îc chia theo c¸c tiªu thøc kh¸c nhau. Tuy nhiªn do ®Æc thï riªng cña ngµnh x©y dùng c¬ b¶n th× gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p ®-îc chia thµnh ba lo¹i sau:  Gi¸ thµnh dù to¸n: Lµ tæng c¸c chi phÝ dù to¸n ®Ó hoµn thµnh khèi l-îng x©y, l¾p c«ng tr×nh. Gi¸ thµnh dù to¸n ®-îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së c¸c ®Þnh møc, quy ®Þnh cña Nhµ n-íc vµ khung gi¸ ¸p dông cho tõng vïng l·nh thæ. Gi¸ thµnh dù to¸n = Gi¸ trÞ dù to¸n - Lîi nhuËn ®Þnh møc L·i ®Þnh møc lµ sè % trªn gi¸ thµnh x©y l¾p do Nhµ n-íc quy ®Þnh ®èi víi tõng lo¹i h×nh x©y l¾p, tõng s¶n phÈm x©y l¾p cô thÓ.  Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch: Lµ gi¸ thµnh ®-îc x¸c ®Þnh xuÊt ph¸t tõ nh÷ng ®iÒu kiÖn cô thÓ ë mét doanh nghiÖp x©y, l¾p nhÊt ®Þnh trªn c¬ së biÖn ph¸p thi c«ng, c¸c ®Þnh møc vµ ®¬n gi¸ ¸p dông trong doanh nghiÖp. Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch = Gi¸ thµnh dù to¸n – Møc h¹ gi¸ thµnh  Gi¸ thµnh thùc tÕ: Ph¶n ¸nh toµn bé c¸c chi phÝ thùc tÕ ®Ó hoµn thµnh bµn gi¸o khèi l-îng x©y l¾p mµ doanh nghiÖp ®· nhËn thÇu. Gi¸ thµnh thùc tÕ bao gåm chi phÝ theo ®Þnh møc, v-ît ®Þnh møc vµ kh«ng ®Þnh møc nh- c¸c Sinh viªn: Ph¹m ThÞ Khuyªn - Líp C§KT 2- K4 LuËn v¨n Tèt nghiÖp LuËn v¨n Tèt nghiÖp 10 kho¶n thiÖt h¹i trong s¶n xuÊt, c¸c kho¶n béi chi, l·ng phÝ vÒ vËt t-, lao ®éng tiÒn vèn trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ qu¶n lÝ cña doanh nghiÖp ®-îc phÐp tÝnh vµo gi¸ thµnh. Gi¸ thµnh thùc tÕ ®-îc x¸c ®Þnh theo sè liÖu kÕ to¸n. Muèn ®¸nh gi¸ chÊt l-îng ho¹t ®éng s¶n xuÊt thi c«ng cña c«ng t¸c x©y l¾p ®ßi hái chóng ta ph¶i so s¸nh c¸c lo¹i gi¸ thµnh trªn víi nhau. VÒ so s¸nh c¸c lo¹i gi¸ thµnh nµy ph¶i ®¶m b¶o sù thèng nhÊt vÒ thêi ®iÓm vµ dùa trªn cïng ®èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh (tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh hoÆc khèi l-îng x©y l¾p hoµn thµnh bµn giao). Môc ®Ých cuèi cïng cña doanh nghiÖp lµ lîi nhuËn ®Ó ®¹t ®-îc môc ®Ých ®ã th× c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p lu«n ph¶i ®¶m b¶o: Gi¸ thµnh dù to¸n  Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch  Gi¸ thµnh thùc tÕ. 1.2.3 Mèi liªn hÖ gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm Chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm cã mèi t-¬ng quan mËt thiÕt víi nhau. Khi tiÕn hµnh ho¹t ®éng x©y l¾p, doanh nghiÖp ph¶i bá ra c¸c chi phÝ vÒ vËt t-, lao ®éng, m¸y mãc, thiÕt bÞ vµ c¸c chi phÝ kh¸c. TÊt c¶ c¸c yÕu tè ®ã tËp hîp l¹i ®-îc gäi lµ chi phÝ s¶n xuÊt. Sau mét thêi gian nhÊt ®Þnh, c¸c yÕu tè ®ã t¹o thµnh mét s¶n phÈm x©y l¾p hoµn chØnh. KÕt qu¶ cña mét qu¸ tr×nh sö dông c¸c yÕu tè s¶n xuÊt thÓ hiÖn ë chØ tiªu gi¸ thµnh s¶n phÈm. Do vËy c¶ chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ hai mÆt thèng nhÊt cña mét qu¸ tr×nh, qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm. Chóng bao gåm chi phÝ vÒ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ kÕt tinh trong s¶n phÈm. Tuy nhiªn gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm cã sù kh¸c nhau vÒ quy m« gi¸ trÞ, ph¹m vi tËp hîp…§iÒu nµy ®-îc thÓ hiÖn kh¸i qu¸t qua h×nh vÏ sau: Chi phÝ x©y l¾p Dë dang cuèi k× Chi phÝ x©y l¾p ph¸t sinh trong k× Gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p Sinh viªn: Ph¹m ThÞ Khuyªn - Líp C§KT 2- K4 Chi phÝ x©y l¾p dë dang cuèi k× LuËn v¨n Tèt nghiÖp 11 LuËn v¨n Tèt nghiÖp Gi¸ thµnh s¶n phÈm X©y l¾p = Chi phÝ x©y l¾p dë dang ®Çu k× + Chi phÝ x©y l¾p PS trong k× - Chi phÝ x©y l¾p dë dang cuèi k× Khi gi¸ trÞ s¶n phÈm x©y l¾p dë dang (chi phÝ x©y l¾p dë dang) ®Çu kú vµ cuèi kú b»ng nhau hoÆc khi kh«ng cã s¶n phÈm dë dang th× tæng gi¸ thµnh s¶n phÈm b»ng tæng chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh trong kú. 1.3 C«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp x©y l¾p 1.3.1 Nguyªn t¾c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp x©y l¾p Tr-íc hÕt c¸c doanh nghiÖp cÇn x¸c ®Þnh râ ®èi t-îng, ph-¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ, ph¶i ®¶m b¶o phï hîp víi ®Æc ®iÓm cña ®¬n vÞ vµ ph¶i thùc hiÖn ®óng theo chÕ ®é. Cô thÓ lµ ph¶i x¸c ®Þnh ®-îc néi dung vµ ph¹m vi cña chi phÝ x©y l¾p vµ gi¸ thµnh cña c¸c c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh hoµn thµnh. Kh¸c víi c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp kh¸c, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp trong c¸c doanh nghiÖp x©y dùng c¬ b¶n kh«ng bao gåm c¸c kho¶n trÝch theo l-¬ng (BHXH, BHYT, KPC§). Chi phÝ x©y l¾p kh«ng bao gåm chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp, tuy thùc chÊt chi phÝ qu¶n lý còng lµ ®Ó phôc vô cho qu¸ tr×nh thi c«ng vµ hoµn thµnh bµn giao c«ng tr×nh cho chñ ®Çu t-. Nh÷ng kho¶n chi phÝ nh-: chi phÝ ®Çu t-, chi phÝ ho¹t ®éng tµi chÝnh, chi phÝ bÊt th-êng còng kh«ng ®-îc tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm. Nh÷ng chi phÝ liªn quan ®Õn nhiÒu k× kÕ to¸n th× ph¶i tiÕn hµnh ph©n bæ cho tõng k× theo tiªu thøc hîp lÝ. Khi ph¸t sinh, tr-íc hÕt chi phÝ s¶n xuÊt ®-îc biÓu hiÖn theo yÕu tè chi phÝ råi míi ®-îc biÓu hiÖn thµnh c¸c kho¶n môc gi¸ thµnh s¶n phÈm. Chi phÝ ph¶i ®-îc ghi sæ kÕ to¸n t¹i thêi ®iÓm ph¸t sinh dùa trªn c¬ së lµ c¸c ho¸ ®¬n, chøng tõ, ph¶i ®-îc ghi nhËn khi cã b»ng chøng vÒ kh¶ n¨ng ph¸t sinh chi phÝ. Chi phÝ ph¸t sinh ë c«ng tr×nh hay h¹ng môc c«ng tr×nh nµo th× ®-îc tËp hîp vµo c«ng tr×nh hay h¹ng môc c«ng tr×nh ®ã HiÖn nay, Nhµ n-íc ta qu¶n lý rÊt chÆt chÏ vÒ chi phÝ, gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p th«ng qua c¸c quy ®Þnh cô thÓ vÒ viÖc lËp dù to¸n x©y l¾p. §iÒu nµy gióp cho c¸c doanh nghiÖp thùc hiÖn ®óng chÕ ®é h¬n. Tuy nhiªn c¸c Sinh viªn: Ph¹m ThÞ Khuyªn - Líp C§KT 2- K4 LuËn v¨n Tèt nghiÖp LuËn v¨n Tèt nghiÖp 12 doanh nghiÖp còng cÇn ph¶i cÇn n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh th«ng qua viÖc tæ chøc gi¸m s¸t chÆt chÏ qu¸ tr×nh ph¸t sinh vµ h¹ch to¸n chi phÝ ®Ó tiÕt kiÖm ®-îc chi phÝ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm ®ång thêi ph¶i ®¶m b¶o ®-îc yªu cÇu kÜ thuËt, chÊt l-îng cña s¶n phÈm x©y l¾p vµ ®em l¹i lîi nhuËn cao cho doanh nghiÖp. 1.3.2 §èi t-îng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ §èi t-îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt lµ ph¹m quy, giíi h¹n mµ chi phÝ s¶n xuÊt cÇn tËp hîp theo ®ã. §èi t-îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt cã thÓ lµ n¬i ph¸t sinh chi phÝ nh- ®éi s¶n xuÊt x©y l¾p hoÆc chÞu chi phÝ nh- c«ng tr×nh hay h¹ng môc c«ng tr×nh x©y l¾p §Ó x¸c ®Þnh ®èi t-îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt x©y l¾p phï hîp víi yªu cÇu qu¶n lÝ chi phÝ vµ cung cÊp sè liÖu ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p cÇn ph¶i c¨n cø vµo: + C«ng dông cña chi phÝ + C¬ cÊu tæ chøc s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp + Yªu cÇu qu¶n lÝ chi phÝ s¶n xuÊt trong tõng doanh nghiÖp + §èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh trong tõng doanh nghiÖp + Tr×nh ®é cña c¸c nhµ qu¶n lÝ doanh nghiÖp vµ tr×nh ®é cña c¸c c¸n bé kÕ to¸n trong doanh nghiÖp. §èi víi c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p do ®Æc ®iÓm cña s¶n phÈm x©y l¾p mang tÝnh ®¬n chiÕc, ®Æc tr-ng kü thuËt thi c«ng, tæ chøc s¶n xuÊt phøc t¹p, qu¸ tr×nh thi c«ng chia lµm nhiÒu giai ®o¹n nªn ®èi t-îng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt th-êng ®-îc x¸c ®Þnh lµ tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh hay theo tõng ®¬n ®Æt hµng. 1.3.3 Ph-¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt Ph-¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt lµ hÖ thèng c¸c ph-¬ng ph¸p sö dông ®Ó tËp hîp vµ ph©n lo¹i c¸c chi phÝ s¶n xuÊt trong ph¹m vi giíi h¹n cña ®èi t-îng h¹ch to¸n chi phÝ. Cã hai ph-¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt ®ã lµ:  Ph-¬ng ph¸p tËp hîp trùc tiÕp: Ph-¬ng ph¸p nµy ¸p dông ®èi víi c¸c chi phÝ liªn quan trùc tiÕp ®Õn ®èi t-îng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ ®· x¸c ®Þnh vµ Sinh viªn: Ph¹m ThÞ Khuyªn - Líp C§KT 2- K4 LuËn v¨n Tèt nghiÖp LuËn v¨n Tèt nghiÖp 13 c«ng t¸c h¹ch to¸n, ghi chÐp ban ®Çu cho phÐp quy n¹p trùc tiÕp c¸c chi phÝ nµy vµo ®èi t-îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt cã liªn quan.  Ph-¬ng ph¸p ph©n bæ gi¸n tiÕp: Ph-¬ng ph¸p nµy ¸p dông khi mét lo¹i chi phÝ liªn quan ®Õn nhiÒu ®èi t-îng tËp hîp chi phÝ, kh«ng thÓ tËp hîp cho tõng ®èi t-îng ®-îc. Tr-êng hîp nµy ph¶i ®-îc lùa chän tiªu thùc ph©n bæ thÝch hîp. Th«ng th-êng c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p ¸p dông theo ph-¬ng ph¸p tËp hîp trùc tiÕp, cã nghÜa lµ chi phÝ ph¸t sinh theo c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh nµo th× tËp hîp cho c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh ®ã. 1.3.4 Chøng tõ vµ tµi kho¶n sö dông Khi tiÕn hµnh tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, ®Ó thùc hiÖn ®óng, chÝnh x¸c, dÔ theo dâi, kÕ to¸n ph¶i dùa trªn c¸c chøng tõ ph¸t sinh vµ c¸c tµi kho¶n sö dông.  Chøng tõ kÕ to¸n lµ c¸c giÊy tê chøng minh cho c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ s¶y ra, lµ ph-¬ng tiÖn th«ng tin vÒ c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ tµi chÝnh ph¸t sinh vµ trËt tù hoµn thµnh vµ lµ c¬ së ®Ó ghi sæ kÕ to¸n. Cô thÓ ë ®©y lµ c¸c nghiÖp vô ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh x©y l¾p nªn cã c¸c chøng tõ nh-: PhiÕu xuÊt kho, b¶ng chÊm c«ng, hîp ®ång lao ®éng, c¸c ho¸ ®¬n gi¸ trÞ gi¸ t¨ng, ho¸ ®¬n b¸n lÎ….  Tµi kho¶n sö dông trong kÕ to¸n lµ h×nh thøc biÓu hiÖn cña ph-¬ng ph¸p tµi kho¶n kÕ to¸n dïng ®Ó ph¶n ¸nh kiÓm tra mét c¸ch th-êng xuyªn liªn tôc, cã hÖ thèng vÒ t×nh h×nh hiÖn cã vµ sù biÕn ®éng cña tõng ®èi t-îng kÕ to¸n cô thÓ. Tµi kho¶n kÕ to¸n ®-îc më chi tiÕt theo ®èi t-îng kÕ to¸n, hay nãi c¸ch kh¸c mçi ®èi t-îng kÕ to¸n cô thÓ cã néi dung kinh tÕ riªng, cã yªu cÇu qu¶n lÝ riªng sÏ më mét tµi kho¶n riªng ®Ó ph¶n ¸nh vµ kiÓm tra ®èi t-îng ®ã. Vµ ®Ó cô thÓ h¬n ¸p dông víi ®èi t-îng kÕ to¸n lµ c¸c chi phÝ x©y l¾p, c¸c tµi kho¶n ®-îc sö dông nh-: TK 621 Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp TK 622 Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp TK 623 Chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng TK 627 Chi phÝ s¶n xuÊt chung TK 154 Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang 1.3.5 KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt Sinh viªn: Ph¹m ThÞ Khuyªn - Líp C§KT 2- K4 LuËn v¨n Tèt nghiÖp 14 LuËn v¨n Tèt nghiÖp V× doanh nghiÖp x©y l¾p mang ®Æc thï riªng riªng cña ngµnh x©y dùng c¬ b¶n, ho¹t ®éng x©y l¾p diÔn ra trong thêi gian dµi, nguyªn vËt liÖu ®-îc sö dông theo ®Þnh møc kÕ ho¹ch, khi nµo cÇn sö dông th× sÏ tiÕn hµnh mua. Doanh nghiÖp x©y l¾p h¹ch to¸n hµng tån kho theo ph-¬ng ph¸p kª khai th-êng xuyªn. Do vËy còng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt theo ph-¬ng ph¸p kª khai th-êng xuyªn 1.3.5.1 KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp Trong phÇn hµnh kÕ to¸n nµy, ®Ó theo dâi c¸c kho¶n chi phÝ nguyªn, vËt liÖu trùc tiÕp, kÕ to¸n sö dông TK 621- Chi phÝ nguyªn, vËt liÖu trùc tiÕp. Tµi kho¶n 621 dïng ®Ó ph¶n ¸nh c¸c chi phÝ nguyªn liÖu vËt liÖu sö dông trùc tiÕp cho ho¹t ®éng x©y l¾p, s¶n xuÊt s¶n phÈm c«ng nghiÖp thùc hiÖn lao vô dÞch vô cña doanh nghiÖp x©y l¾p. Vµ tµi kho¶n nµy ®-îc më chi tiÕt theo tõng ®èi t-îng tËp hîp chi phÝ (ph©n x-ëng, bé phËn s¶n xuÊt...).  KÕt cÊu cña tµi kho¶n: Bªn Nî: Gi¸ trÞ thùc tÕ nguyªn liÖu vËt liÖu xuÊt dïng trùc tiÕp cho ho¹t ®éng x©y l¾p, kinh doanh dÞch vô trong k× h¹ch to¸n Bªn Cã: + Gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu sö dông kh«ng hÕt ®-îc nhËp l¹i kho +KÕt chuyÓn hoÆc tÝnh ph©n bæ gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu thùc tÕ sö dông cho ho¹t ®éng x©y l¾p trong k× vµo TK 154 – Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang vµ chi tiÕt cho c¸c ®èi t-îng ®Ó tÝnh gi¸ thµnh c«ng tr×nh x©y l¾p, s¶n phÈm lao vô, dÞch vô. TK 621 Kh«ng cã sè d- cuèi k×  Ph-¬ng ph¸p h¹ch to¸n (1) Khi mua hoÆc xuÊt nguyªn liÖu, vËt liÖu sö dông cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt hoÆc thùc hiÖn dÞch vô trong k×: Khi xuÊt nguyªn liÖu, vËt liÖu sö dông cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt hoÆc thùc hiÖn dÞch vô trong k×, ghi: Nî TK 621 (Gi¸ mua ch-a cã thuÕ) Cã TK 152 Tr-êng hîp mua nguyªn liÖu, vËt liÖu sö dông (kh«ng qua kho) hoÆc cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt s¶n phÈm, hoÆc thùc hiÖn dÞch vô trong k× chÞu thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng theo ph-¬ng ph¸p khÊu trõ: Sinh viªn: Ph¹m ThÞ Khuyªn - Líp C§KT 2- K4 LuËn v¨n Tèt nghiÖp 15 LuËn v¨n Tèt nghiÖp Nî TK 621 Nî TK 133 Cã TK 331, 141 111, 112… Tr-êng hîp mua nguyªn liÖu, vËt liÖu kh«ng qua kho sö dông cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt s¶n phÈm, hoÆc ho¹t ®éng dÞch vô kh«ng chÞu thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng hoÆc chÞu thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng theo ph-¬ng ph¸p trùc tiÕp: Nî TK 621 Cã TK 331, 111, 112… (2) T¹m øng chi phÝ ®Ó thùc hiÖn gi¸ trÞ kho¸n x©y l¾p néi bé (Tr-êng hîp nhËn kho¸n kh«ng tæ chøc h¹ch to¸n kÕ to¸n riªng). Khi b¶n quyÕt to¸n t¹m øng vÒ gi¸ trÞ khèi l-îng x©y l¾p hoµn thµnh ®· bµn giao ®-îc duyÖt: Nî TK 621 Cã TK 141 (1413) (3) Tr-êng hîp sè nguyªn vËt liÖu xuÊt ra sö dông kh«ng hÕt vµo ho¹t ®éng x©y l¾p cuèi k× nhËp kho Nî TK 152, 153 Cã TK 621 (4) Cuèi k× kÕ to¸n c¨n cø vµo b¶ng ph©n bæ vËt liÖu tÝnh cho tõng ®èi t-îng sö dông nguyªn liÖu, vËt liÖu (Ph©n x-ëng s¶n xuÊt s¶n phÈm, lo¹i s¶n phÈm c«ng tr×nh hay h¹ng môc c«ng tr×nh cña ho¹t ®éng x©y l¾p…) theo ph-¬ng ph¸p trùc tiÕp hoÆc ph©n bæ Nî TK 154 (1541) Cã TK 621 1.3.5.2 KÕ to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp §Ó theo dâi kho¶n môc chi phÝ nµy, kÕ to¸n sö dông TK 622- Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp TK nµydïng ®Ó ph¶n ¸nh chi phÝ lao ®éng trùc tiÕp tham gia vµo qu¸ tr×nh ho¹t ®éng x©y l¾p, s¶n xuÊt s¶n phÈm c«ng nghiÖp, cung cÊp dÞch vô. Chi phÝ lao ®éng trùc tiÕp bao gåm c¸c kho¶n ph¶i tr¶ cho ng-êi lao ®éng thuéc doanh nghiÖp qu¶n lÝ vµ cho lao ®éng thuª ngoµi theo tõng c«ng viÖc.  KÕt cÊu TK Sinh viªn: Ph¹m ThÞ Khuyªn - Líp C§KT 2- K4 LuËn v¨n Tèt nghiÖp 16 LuËn v¨n Tèt nghiÖp Bªn Nî: + Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm, bao gåm tiÒn l-¬ng tiÒn c«ng lao ®éng vµ c¸c kho¶n trÝch trªn tiÒn l-¬ng theo quy ®Þnh. + §èi víi ho¹t ®éng x©y l¾p kh«ng bao gåm c¸c kho¶n trÝch trªn l-¬ng vÒ BHXH, BHYT, KPC§. Bªn Cã: KÕt chuyÓn chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp vµo bªn Nî TK 154 TK 622 Kh«ng cã sè d- cuèi k×  Ph-¬ng ph¸p kÕ to¸n (1) C¨n cø vµo b¶ng tÝnh l-¬ng ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n trùc tiÕp cho ho¹t ®éng x©y l¾p, cho s¶n xuÊt s¶n phÈm c«ng nghiÖp, cung cÊp lao vô, dÞch vô, l-¬ng chÝnh l-¬ng phô, phô cÊp l-¬ng (KÓ c¶ kho¶n ph¶i tr¶ cho lao ®éng thuª ngoµi): Nî TK 622 Cã TK 334 (2) T¹m øng chi phÝ nh©n c«ng ®Ó thùc hiÖn gi¸ trÞ kho¸n x©y l¾p néi bé (Tr-êng hîp nhËn kho¸n kh«ng tæ chøc h¹ch to¸n kÕ to¸n riªng). Khi b¶n quyÕt to¸n t¹m øng vÒ gi¸ trÞ khèi l-îng x©yl¾p hoµn thµnh ®· bµn giao ®-îc duyÖt: Nî TK 622 Cã TK 141(1413) (3) TÝnh trÝch c¸c kho¶n theo l-¬ng chØ ®èi víi ho¹t ®éng s¶n xuÊt c«ng nghiÖp hoÆc ho¹t ®éng cung cÊp dÞch vô Nî TK 622 Cã TK 338 (4) Cuèi k× kÕ to¸n tÝnh vµ ph©n bæ kÕt chuyÓn chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp vµo TK 154 Nî TK 154 Cã TK 622 1.3.5.3 KÕ to¸n chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng Tµi kho¶n ®-îc sö dông trong phÇn hµnh kÕ to¸n nµy lµ: TK 623 TK 623 dïng ®Ó tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ sö dông xe, m¸y thi c«ng phôc vô trùc tiÕp cho x©y l¾p c«ng tr×nh. Tµi kho¶n nµy chØ sö dông ®Ó h¹ch Sinh viªn: Ph¹m ThÞ Khuyªn - Líp C§KT 2- K4 LuËn v¨n Tèt nghiÖp 17 LuËn v¨n Tèt nghiÖp to¸n chi phÝ sö dông xe, m¸y thi c«ng ®èi víi doanh nghiÖp x©y l¾p thùc hiÖn x©y l¾p c«ng tr×nh theo ph-¬ng thøc thi c«ng hçn hîp, võa thi c«ng thñ c«ng võa kÕt hîp b»ng m¸y.  KÕt cÊu TK Bªn Nî: Chi phÝ liªn quan ®Õn m¸y thi c«ng (Chi phÝ nguyªn vËt liÖu, cho m¸y ho¹t ®éng, chi phÝ tiÒn l-¬ng vµ c¸c kho¶n phô cÊp l-¬ng, tiÒn l-¬ng cña c«ng nh©n trùc tiÕp ®iÒu khiÓn m¸y, chi phÝ b¶o d-ìng m¸y…) Bªn Cã: KÕt chuyÓn chi phÝ m¸y thi c«ng vµo TK 154 TK 623 kh«ng cã sè d- cuèi k×  TK 623 cã 6 TK cÊp 2 ®ã lµ: TK 6231- Chi phÝ nh©n c«ng: ®Ó ph¶n ¸nh l-¬ng chÝnh l-¬ng phô phô cÊp l-¬ng ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n trùc tiÕp ®iÒu khiÓn xe, m¸y thi c«ng, phôc vô m¸y thi c«ng nh- vËn chuyÓn cung cÊp nhiªn liÖu, vËt liÖu…cho xe, m¸y thi c«ng. TK 6232- Chi phÝ vËt liÖu: Dïng ®Ó ph¶n ¸nh chi phÝ nhiªn liÖu, vËt liÖu kh¸c phôc vô m¸y thi c«ng. TK 6233- Chi phÝ dông cô s¶n xuÊt: dïng ®Ó ph¶n ¸nh c«ng cô, dông cô lao ®éng liªn quan ®Õn ho¹t ®éng xe, m¸y thi c«ng. TK 6234- Chi phÝ khÊu hao m¸y thi c«ng: dïng ph¶n ¸nh khÊu hao m¸y mãc thi c«ng dïng vµo ho¹t ®éng x©y l¾p c«ng tr×nh. TK 6237 – Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi: dïng ph¶n ¸nh c¸c chi phÝ dông cô thuª ngoµi nh- b¶o hiÓm xe, m¸y thi c«ng, chi phÝ ®iÖn n-íc… TK 6238- Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c: dïng ph¶n ¸nh c¸c chi phÝ b»ng tiÒn phôc vô cho ho¹t cña xe, m¸y thi c«ng.  Ph-¬ng ph¸p kÕ to¸n (1) NÕu tæ chøc ®éi m¸y thi c«ng riªng biÖt vµ cã ph©n cÊp h¹ch to¸n cho ®éi m¸y cã tæ chøc h¹ch to¸n kÕ to¸n riªng: H¹ch to¸n c¸c chi phÝ liªn quan tíi ho¹t ®éng cña ®éi, m¸y thi c«ng, kÕ to¸n ghi: Nî TK 621, 622, 627 Cã TK liªn quan Sinh viªn: Ph¹m ThÞ Khuyªn - Líp C§KT 2- K4 LuËn v¨n Tèt nghiÖp 18 LuËn v¨n Tèt nghiÖp H¹ch to¸n chi phÝ sö dông m¸y vµ tÝnh gi¸ thµnh ca m¸y thùc hiÖn trªn TK 154, th× c¨n cø vµo gi¸ thµnh ca m¸y (Theo gi¸ thµnh thùc tÕ hoÆc gi¸ kho¸n néi bé) cung cÊp cho ®èi t-îng x©y, l¾p lµ c«ng tr×nh hay h¹ng môc c«ng tr×nh, tuú theo c«ng t¸c h¹ch to¸n vµ mèi quan hÖ gi÷a ®éi m¸y thi c«ng víi ®¬n vÞ x©y, l¾p c«ng tr×nh, kÕ to¸n ghi: Tr-êng hîp nÕu doanh nghiÖp thùc hiÖn cung cÊp lao vô dÞch vô lÉn nhau gi÷a c¸c bé phËn, ghi: Nî TK 623 (6238- Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c) Cã TK 154 NÕu doanh nghiÖp thùc hiÖn theo ph-¬ng thøc b¸n lao vô, dich vô lÉn nhau gi÷a c¸c bé phËn: Nî TK 623 Nî TK 133 Cã TK 333 Cã TK 512, 511 (2) NÕu kh«ng tæ chøc ®éi m¸y thi c«ng riªng biÖt hoÆc cã tæ chøc ®éi m¸y thi c«ng riªng biÖt nh-ng kh«ng tæ chøc kÕ to¸n riªng cho ®éi m¸y thi c«ng th× c¸c chi phÝ sö dông m¸y kÓ c¶ chi phÝ sö dông th-êng xuyªn vµ t¹m thêi nh- phô cÊp l-¬ng, phô cÊp l-u ®éng xe, m¸y thi c«ng, th× viÖc h¹ch to¸n tiÕn hµnh nh- sau: C¨n cø vµo sè tiÒn l-¬ng (l-¬ng chÝnh, l-¬ng phô kh«ng bao gåm c¸c kho¶n trÝch theo l-¬ng) tiÒn c«ng ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n ®iÒu khiÓn m¸y thi c«ng, kÕ to¸n ghi: Nî TK 623 Cã TK 334 Khi xuÊt kho, hoÆc mua nguyªn vËt liÖu nhiªn liÖu phôc vô cho xe, m¸y thi c«ng: Nî TK 623 Nî TK 133 Cã TK 152, 153 111 112… KhÊu hao xe, m¸y thi c«ng sö dông ë ®éi m¸y thi c«ng: Sinh viªn: Ph¹m ThÞ Khuyªn - Líp C§KT 2- K4 LuËn v¨n Tèt nghiÖp 19 LuËn v¨n Tèt nghiÖp Nî TK 623 Cã TK 214 Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi ph¸t sinh (söa ch÷a m¸y thi c«ng mua ngoµi, ®iÖn, n-íc, chi phÝ tr¶ cho nhµ thÇu phô…) Nî TK 623 Nî TK 133 Cã TK 111, 112, 331… Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c ph¸t sinh: Nî TK 623 Nî TK 133 Cã TK 111, 112 C¨n cø vµo b¶ng ph©n bæ chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng (chi phÝ thùc tÕ ca m¸y), tÝnh cho tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh: Nî TK 154 Cã TK 623 Tr-êng hîp t¹m øng chi phÝ xe m¸y thi c«ng ®Ó thùc hiÖn gi¸ trÞ kho¸n x©y l¾p néi bé (tr-êng hîp ®¬n vÞ nhËn kho¸n kh«ng tæ chøc h¹ch to¸n riªng). Khi b¶n quyÕt to¸n t¹m øng vÒ gi¸ trÞ khèi l-îng x©y l¾p hoµn thµnh ®· bµn giao ®-îc duyÖt: Nî TK 623 Cã TK 141 1.3.5.4 KÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung VÒ nguyªn t¾c chung, chi phÝ chung ®-îc tËp hîp theo tõng ph©n x-ëng ®éi ®-îc ph©n bæ cho tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh, bé phËn ®éi ®ã thi c«ng vµ s¶n phÈm, lao vô dÞch vô ph©n x-ëng ®ã s¶n xuÊt. Tr-êng hîp chi phÝ s¶n xuÊt chung liªn quan ®Õn nhiÒu c«ng tr×nh h¹ng môc c«ng tr×nh s¶n phÈm lao vô th× ph¶i ph©n bæ theo tiªu thøc chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp. Sè liÖu ®Ó ghi vµo b¶ng ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung ®-îc c¨n cø sæ chi tiÕt chi phÝ s¶n xuÊt chung vµ b¶ng tÝnh chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp. Sè liÖu b¶ng chi phÝ s¶n xuÊt chung dïng ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.  TK sö dông: TK 627 Sinh viªn: Ph¹m ThÞ Khuyªn - Líp C§KT 2- K4 LuËn v¨n Tèt nghiÖp LuËn v¨n Tèt nghiÖp 20 TK nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh chi phÝ s¶n xuÊt cña ®éi, c«ng tr-êng x©y dùng gåm: l-¬ng nh©n viªn qu¶n lÝ ®éi x©y dùng, c¸c kho¶n trÝch theo l-¬ng ®-îc tÝnh theo tØ lÖ quy ®Þnh cña c«ng nh©n trùc tiÕp x©y l¾p vµ nh©n viªn qu¶n lÝ ®éi (thuéc biªn chÕ doanh nghiÖp) khÊu hao TSC§ dïng chung cho ho¹t ®éng cña ®éi…  KÕt cÊu TK Bªn Nî: C¸c chi phÝ s¶n xuÊt chung ph¸t sinh trong k× bao gåm: tiÒn l-¬ng cña nh©n viªn qu¶n lÝ ®éi, tiÒn ¨n ca cña nh©n viªn qu¶n lÝ ®éi, c¸c kho¶n trÝch theo l-¬ng BHXH, BHYT, KPC§, cña c«ng nh©n trùc tiÕp x©y l¾p, c«ng nh©n vËn hµnh m¸y thi c«ng, nh©n viªn qu¶n lÝ ®éi, chi phÝ khÊu hao, c¸c chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c… Bªn Cã: C¸c kho¶n ghi gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt chung; chi phÝ s¶n xuÊt chung cè ®Þnh kh«ng ph©n bæ ®-îc ghi nhËn vµo gi¸ vèn hµng b¸n trong k× do møc s¶n phÈm thùc tÕ s¶n xuÊt thÊp h¬n møc c«ng suÊt b×nh th-êng + KÕt chuyÓn chi phÝ s¶n xuÊt chung vµo bªn Nî TK 154 TK 627 kh«ng cã sè d- cuèi k×  C¸c TK cÊp 2 bao gåm: TK 6271- Chi phÝ nh©n viªn ph©n x-ëng: Ph¶n ¸nh c¸c kho¶n tiÒn l-¬ng phô cÊp l-¬ng, phô cÊp l-u ®éng ph¶i tr¶ cho nh©n viªn qu¶n lÝ ®éi x©y dùng, tiÒn ¨n ca cña nh©n viªn qu¶n lÝ ®éi, cña c«ng nh©n x©y l¾p kho¶n trÝch trªn l-¬ng theo tØ lÖ quy ®Þnh TK 6272- Chi phÝ vËt liÖu: Ph¶n ¸nh chi phÝ vËt liÖu dïng cho ®éi x©y dùng nh- vËt liÖu dïng ®Ó söa ch÷a b¶o d-ìng TSC§, c«ng cô dông cô… TK 6273 - Chi phÝ dông cô s¶n xuÊt: Ph¶n ¸nh chi phÝ vÒ c«ng cô dông cô xÊt dïng cho ho¹t ®éng qu¶n lÝ cña ®éi x©y dùng (chi phÝ kh«ng cã thuÕ GTGT ®Çu vµo nÕu ®-îc khÊu trõ) TK 6274 - Chi phÝ khÊu hao TSC§ dïng cho ho¹t ®éng cña ®éi x©y dùng TK 6277 - Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi: ph¶n ¸nh c¸c chi phÝ dÞch vô mua ngoµi phôc vô cho ho¹t ®éng qu¶n lÝ ®éi x©y dùng nh- chi phÝ s-¶ ch÷a, chi phÝ thuª ngoµi, chi phÝ ®iÖn n-íc ®iÖn tho¹i c¸c kho¶n chi mua vµ sö dông c¸c tµi liÖu kÜ thuËt b»ng s¸ng chÕ, giÊy phÐp chuyÓn giao c«ng nghÖ… kh«ng thuéc TSC§ ®-îc tÝnh theo ph-¬ng ph¸p ph©n bæ dÇn vµo c¸c chi phÝ cña ®éi, Sinh viªn: Ph¹m ThÞ Khuyªn - Líp C§KT 2- K4 LuËn v¨n Tèt nghiÖp
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan