Chuyªn ®Ò thùc tËp
lêi nãi ®Çu
x©y dùng c¬ b¶n lµ ngµnh s¶n xuÊt vËt chÊt t¹o ra c¬ së vËt chÊt kü thuËt
cho nÒn kinh tÕ quèc d©n .Hµng n¨m chiÕm kho¶ng 30% vèn ®Çu t- cña c¶ n-íc
.S¶n phÈm cña ngµnh xdcb lµ c«ng tr×nh cã gi¸ trÞ lín ,thêi gian sö dông l©u dµi
nªn cã ý nghÜa quan träng vÒ mÆt kinh tÕ.Bªn c¹nh ®ã s¶n phÈm x©y dùng c¬ b¶n
cßn cã ý nghÜa thÈm mü ,phong c¸ch kiÕn tróc nªn cßn cã ý nghÜa quan träng vÒ
v¨n ho¸ x· héi
Trong bèi c¶nh n-íc ta hiÖn nay ®ang thùc hiÖn buíc chuyÓn ®æi c¬ chÕ kinh
tÕ ,viÖc hiÖn ®¹i ho¸ c¬ së h¹ tÇng trong thùc tÕ ®ang diÔn ra rÊt nhanh ë kh¾p mäi
n¬i ,lµm thay ®æi bé mÆt ®Êt n-íc tõng ngµy .§iÒu ®ã kh«ng chØ cã ý nghÜa lµ khèi
luîng c«ng viÖc cña ngµnh XDCB t¨ng lªn mµ song song víi nã lµ sè vèn ®Çu tXDCB còng gia t¨ng .VÊn ®Ò ®Æt ra lµ lµm sao qu¶n lý vèn mét c¸ch cã hiÖu qu¶
,kh¾c phôc t×nh tr¹ng l·ng phÝ, thÊt tho¸t vèn trong kinh doanh .X©y l¾p ph¶i tr¶i
qua nhiÒu kh©u(thiÕt kÕ lËp dù ¸n ,thi c«ng ,nghiÖm thu,...)thêi gian l¹i kÐo dµi
.Còng nh- c¸c doanh nghiÖp kh¸c chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh lµ th-íc ®o
tr×nh ®é c«ng nghÖ s¶n xuÊt vµ tr×nh ®é qu¶n lý s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp kinh
doanh x©y l¾p .d-íi gãc ®é qu¶n lý kinh tÕ vÜ m« ,ho¹ch to¸n ®óng chi phÝ s¶n xuÊt
vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm sÏ gióp doanh nghiÖp cã c¸i nh×n ®óng ®¾n vÒ thùc tr¹ng
,kh¶ n¨ng cña m×nh .Th«ng qua nh÷ng th«ng tin vÒ chi phÝ s¶n xuÊt tÝnh ®óng gi¸
thµnh s¶n phÈm ,do kÕ to¸n cung cÊp ,ng-êi qu¶n lý doanh nghiÖp n¾m ®-îc chi phÝ
s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm cña tõng lo¹i ho¹t ®éng ,tõng lo¹i s¶n phÈm,lao vô
,dÞch vô còng nh- kÕt qu¶ cña toµn bé ho¹t ®éng c¶n xuÊt kinh doanh ,®Ó ph©n tÝch
,®¸nh gi¸ t×nh h×nh thùc hiÖn c¸c ®Þnh møc chi phÝ vµ dù to¸n chi phÝ ,t×nh h×nh sö
dông tµi s¶n ,vËt t- ,lao ®éng, tiÒn vèn,t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch gi¸ thµnh s¶n
phÈm .Tõ ®ã t×m c¸ch c¶i tiÕn ®æi míi c«ng nghÖ s¶n xuÊt ,tæ chøc qu¶n lý khoa
häc ,hiÖu qu¶ nh»m tiÕt kiªm chi phÝ kh«ng cÇn thiÕt ,h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm ,t¨ng
kh¶ n¨ng c¹nh trªn thÞ tr-êng .ChÝnh v× thÕ h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸
thµnh s¶n phÈm vèn lµ phÇn hµnh c¬ b¶n cña c«ng t¸c kÕ to¸n ,l¹i cã ý nghÜa quan
träng ®èi víi c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p nãi riªng vµ x· héi nãi chung
NhËn thøc ®-îc tÇm quan träng cña vÊn ®Ò nµy nªn em ®· chän chuyªn ®Ò
"H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong doanh nghiÖp
x©y l¾p "®Ó viÕt chuyªn ®Ò thùc tËp khi thùc tËp t¹i C«ng ty x©y dùng S«ng §µ 8
Môc tiªu cña chuyªn ®Ò lµ vËn dông lý luËn vÒ h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh
gi¸ thµnh s¶n phÈm ®· häc ë tr-êng vµo nghiªn cøu thùc tiÔn c«ng viÖc ë C«ng ty
x©y dùng S«ng §µ 8 tõ ®ã ph©n tÝch nh÷ng ®iÒu cßn tån t¹i gãp phÇn nhá vµo viÖc
hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n ë c«ng ty
Néi dung cña chuyªn ®Ò gåm 3 phÇn
1
Chuyªn ®Ò thùc tËp
PhÇn I
C¬ së lý luËn vÒ h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm
x©y l¾p t¹i C«ng ty XD S«ng §µ 8
PhÇn II Thùc tr¹ng ho¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y
l¾p t¹i C«ng ty x©y dùng S«ng §µ 8
PhÇn III Ph-¬ng h-íng hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸
thµnh s¶n phÈm x©y l¾p t¹i C«ng ty x©y dùng S«ng §µ 8
2
Chuyªn ®Ò thùc tËp
PHÇn I
C¥ Sá Lý LUËN VÒ H¹CH TO¸N CHI PHÝ S¶N XUÊT Vµ TÝNH
GI¸ THµNH S¶N PHÈM X¢Y L¾P
INh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸
thµnh s¶n phÈm
1.1 Chi phÝ s¶n xuÊt vµ c¸c lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt
Qu¸ tr×nh s¶n suÊt kinh doanh cña bÊt kú lo¹i h×nh doanh nghiÖp nµo ,dï lín hay
nhá ,dï s¶n xuÊt kinh doanh trªn lÜnh vùc nµo ®i ch¨ng n÷a th× ®iÒu cÇn thiÕt ph¶i
cã sù kÕt hîp cña 3 yÕu tè c¬ b¶n ®ã lµ :®èi t-îng lao ®éng ,t- liÖu lao ®éng vµ søc
lao ®éng .
C¸c yÕu tè vÒ t- liÖu lao ®éng ,®èi t-îng lao ®éng ( ®-îc biÓu hiÖn cô thÓ lµ hao
phÝ vÒ lao ®éng vËt ho¸ ) d-íi sù t¸c ®éng cã môc ®Ých cña søc lao ®éng (biÓu hiÖn
lµ hao phÝ cña lao ®éng sèng ) qua qóa tr×nh biÕn ®æi sÏ t¹o nªn c¸c s¶n phÈm lao vô
,dÞch vô
§Ó ®o l-îng hao phÝ mµ doanh nghiÖp bá ra trong tõng thêi kú ho¹t ®éng lµ bao
nhiªu ®Ó tæng hîp vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ ®Çu ra phôc vô cho nhu cÇu qu¶n lý , th× mäi
hao phÝ cuèi cïng ®Òu ®-îc biÓu hiÖn b»ng th-íc ®o tiÒn tÖ vµ gäi lµ chi phÝ s¶n
xuÊt kinh doanh .
Nh- vËy chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp lµ toµn bé chi phÝ vÒ lao
®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ mµ doanh nghiÖp ®· bá ra ®Ó tiÕn hµnh s¶n xuÊt
kinh doanh trong mét kú nhÊt ®Þnh ®-îc biÓu hiÖn b»ng tiÒn
Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh ë c¸c doanh nghiÖp bao gåm nhiÒu lo¹i vµ nhiÒu
tiªu thøc ph©n lo¹i .Tuú theo viÖc xem xÐt chi phÝ s¶n xuÊt ë gãc ®é kh¸c nhau
,môc ®Ých qu¶n lý chi phÝ vµ yªu cÇu cña c«ng t¸c qu¶n lý vµ h¹ch to¸n cho phï
hîp .Cã thÓ kÓ ra mét sè tiªu thøc ph©n lo¹i sau
* Ph©n lo¹i theo kho¶n môc chi phÝ trong gi¸ thµnh s¶n phÈm
Ph©n lo¹i theo kho¶n môc cã t¸c dông phôc vô cho yªu cÇu qu¶n lý chi phÝ s¶n
xuÊt theo ®Þnh møc ,cung cÊp sè liÖu cho c«ng t¸c tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm , t×nh
h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch gi¸ thµnh lµm tµi liÖu tham kh¶o ®Ó lËp ®Þnh møc chi phÝ
s¶n xuÊt vµ lËp kÕ ho¹ch gi¸ thµnh s¶n phÈm cho kú sau
HiÖn nay ë ta gi¸ thµnh s¶n xuÊt s¶n phÈm ®-îc quy ®Þnh gåm 3 kho¶n môc chi
phÝ c¬ b¶n sau
- Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp(NVLTT).Gåm toµn bé chi phÝ vÒ NVL chÝnh
,phô ,nhiªn liÖu ,n¨ng l-îng... tham gia trùc tiÕp vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm
hay thùc hiÖn lao vô dÞch vô.
-Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp (NCTT).Gåm tiÒn l-¬ng ,phô cÊp l-¬ng vµ c¸c kho¶n
trÝch theo l-¬ng cho c¸c quü b¶o hiÓm x· héi ,b¶o hiÓm y tÕ ,kinh phÝ c«ng
3
Chuyªn ®Ò thùc tËp
®oµn(BHXH,BHYT,KPC§)cña nh÷ng ng-êi tham gia trùc tiÕp vµo qu¸ tr×nh s¶n
xuÊt s¶n phÈm hay thùc hiÖn lao vô dÞch vô
-Chi phÝ s¶n xuÊt chung (SXC)lµ nh÷ng chi phÝ dïng cho s¶n xuÊt chung cña ph©n
x-ëng,®éi s¶n xuÊt nh- :Chi phÝ nh©n viªn ph©n x-ëng , chi phÝ vËt liÖu ,chi phÝ
c«ng cô ,dông cô ,chi phÝ khÊu hao TSC§...
NÕu theo chØ tiªu gi¸ thµnh ®Çy ®ñ (Gi¸ thµnh s¶n phÈm tiªu thô) th× ngoµi ba
kho¶n môc chi phÝ trªn cßn 2 kho¶n chi phÝ n÷a ®Ó cÊu thµnh nªn gi¸ thµnh ®Çy ®ñ
cña s¶n phÈm ,dÞch vô .
-Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp .Gåm c¸c chi phÝ qu¶n lý kinh doanh ,chi phÝ qu¶n
lý hµnh chÝnh ,chi phÝ chung kh¸c liªn quan ®Õn ho¹t ®éng cña c¶ doanh nghÞªp
:TiÒn l-¬ng vµ c¸c kho¶n phô cÊp BHXH,BHYT cña nh©n viªn qu¶n lý doanh
nghiÖp , chi phÝ vÒ vËt liÖu ,dông cô dïng cho qu¶n l;ý doanh nghiÖp .
-Chi phÝ b¸n hµng Gåm c¸c chi phÝ thùc tÕ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh tiªu thô s¶n
phÈm ,hµng ho¸ ,lao vu dÞch vô :b¶o qu¶n ®ãng gãi ,vËn chuyÓn..
*Ph©n lo¹i theo yÕu tè chi phÝ
§Ó phôc vô cho viÖc tËp hîp ,qu¶n lý chi phÝ theo néi dung kinh tÕ ban ®Çu ®ång
nhÊt cña nã mµ kh«ng xÕt ®Õn c«ng dông cô thÓ ,®Þa ®iÓm cña chi phÝ Chi phÝ ®-îc
ph©n thµnh yÕu tè chi phÝ .ë n-íc ta chi phÝ th-êng ®-îc chia thµnh 7 yÕu tè .
-YÕu tè nguyªn liÖu vËt liÖu.Gåm toµn bé gi¸ trÞ NVL chÝnh , phô,phô tïng thay thÕ
,c«ng cô dông cô..sö dông vµo s¶n xuÊt kinh doanh (trõ gÝa trÞ vËt liÖu dïng kh«ng
hÕt nhËp l¹i kho vµ phÕ liÖu thu håi ).
-YÕu tè nhiªn liÖu ®éng lùcGåm gi¸ trÞ vËt t- x¨ng dÇu ,®iÖn than...sö dông vµo qóa
tr×nh s¶n xuÊt trong kú.
-YÕu tè tiÒn l-¬ng vµ c¸c kho¶n phô cÊp theo l-¬ng lµ sè tiÒn l-¬ng vµ phô cÊp mµ
doanh nghiÖp tr¶ cho c¸n bé c«ng nh©n viªn.
-YÕu tè BHXH,BHYT,KPC§ tÝnh theo tû lÖ quy ®Þnh trªn tæng sè tiÒn l-¬ng vµ phô
cÊp l-¬ng ph¶i tr¶ cho c¸n bé c«ng nh©n viªn.
-YÕu tè khÊu hao TSC§ Gåm toµn bé sè khÊu hao TSC§ ph¶i tÝnh trong kú cña tÊt
c¶ TSC§ sö dông cho s¶n xuÊt kinh doanh trong kú.
_YÕu tè chi phÝ dÞch vô mua ngoµi Ph¶n ¸nh chi phÝ mua ngoµi cña c¸c lao vô dÞch
vô dïng ®Ó phôc vô s¶n xuÊt kinh doanh trong kú .
-YÕu tè chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn C¸c chi phÝ kh¸c cßn l¹i b»ng tiÒn dïng cho ho¹t
®éng s¶n xuÊt kinh doanh .
Dùa vµo møc ®é ¶nh h-ëng cña c¸c nh©n tè kh¸c nhau vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm
,phôc vô cho c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm phôc vô cho tõng
lÜnh vùc hoat ®éng ®ã .Theo c¸ch ph©n lo¹i nµy cã thÓ chia chi phÝ s¶n xuÊt thµnh .
-Chi phÝ s¶n xuÊt Chi phÝ cµn thiÕt ®Ó cÇu t¹o nªn s¶n phÈm,dÞch vô gåm 3 kho¶n
môc :Chi phÝ NVLTT,chi phÝ NCTT,chi phÝ SXC.
-Chi phÝ ngoµi s¶n xuÊt .Gåm chi phÝ b¸n hµng ,chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp.
4
Chuyªn ®Ò thùc tËp
G¾n liÒn víi kh¸i niÖm chi phÝ s¶n xuÊt ng-êi ta cßn ®-a ra 2 kh¸i niÖm chi phÝ
n÷a ®ã lµ chi phÝ ban ®Çu vµ chi phÝ chuyÓn ®æi.
-Chi phÝ ban ®Çu Ph¶n ¸nh chi phÝ ®Çu tiªn ,chñ yÕu cña s¶n phÈm gåm chi phÝ
NVLTT,chi pchÝ NCTT .
-Chi phÝ chuyÓn ®æi Ph¶n ¸nh chi phÝ cÇn thiÕt ®Ó biÕn ®æi NVL tõ d¹ng th« sang
thµnh phÈm bao gåm chi phÝ NCTT vµ chi phÝ SXC .
C¸ch ph©n lo¹i nµy lµm ®¬n gi¶n ho¸ sè l-îng kho¶n môc gi¸ thµnh ,gi¶m nhÑ
c«ng t¸c ghi chÐp mµ l¹i ph©n ®Þnh râ rµng chi phÝ s¶n xuÊt vµ chi phÝ qu¶n lý ,chi
phÝ trùc tiÕp vµ chi phÝ SXC .
S¬ ®å ph©n lo¹i nµy nh- sau
Chi phÝ s¶n xuÊt
CPNVLTT
CPNCTT
CPSXC
Tæng CP
CP Ban ®Çu
CP ChuyÓn ®æi
CP Ngoµi SX (CP thêi kú )
CP b¸n hµng
CP QLDN
1.2. Gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ c¸c lo¹i gi¸ thµnh s¶n phÈm .
Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt lµ mét qu¸ tr×nh thèng nhÊt bao gåm hai mÆt : mÆt hao phÝ
s¶n xuÊt vµ mÆt kÕt qu¶ s¶n xuÊt :
Chi phÝ s¶n xuÊt ph¶n ¸nh mÆt kÕt qu¶ s¶n xuÊt cßn gi¸ thµnh s¶n phÈm ph¶n
¸nh mÆt kÕt qu¶ s¶n xuÊt .
VËy tÊt c¶ nh÷ng kho¶n chi phÝ ph¸t sinh (ph¸t sinh trong kú , kú tr-íc chuyÒn
sang ) vµ c¸c chi phÝ trÝch tr-íc cã liªn quan ®Õn khèi l-îng s¶n phÈm lao vô ,
dÞch vô ®· hoµn thµnh trong kú sÏ t¹o nªn chi tiªu gi¸ thµnh s¶n phÈm .
Nãi c¸ch kh¸c gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn toµn bé c¸c kho¶n chi
phÝ mµ doanh nghiÖp bá ra bÊt kÓ ë kú nµo nh-ng cã liªn quan ®Õn khèi l-îng s¶n
phÈm ®· hoµn thµnh trong kú .
Gi¸ thµnh cã hai chøc n¨ng chñ yÕu lµ chøc n¨ng th-íc ®o bï ®¾p chi phÝ vµ
chøc n¨ng gi¸, toµn bé chi phÝ mµ doanh nghiÖp chi ra ®Ó , hoµn thµnh mét khèi
l-îng s¶n phÈm , c«ng viÖc , lao vô ph¶i ®-îc bï ®¾p b»ng sè tiÒn thu vÒ tiªu thô ,
b¸n s¶n phÈm lao vô ,dÞch vô . ViÖc bï ®¾p c¸c chi phÝ ®Çu vµo míi chØ b¶o ®¶m
5
Chuyªn ®Ò thùc tËp
®-îc qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt gi¶n ®¬n . Môc ®Ých s¶n xuÊt vµ nguyªn t¾c kinh doanh
trong c¬ chÕ thÞ tr-êng ®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i b¶o ®¶m mäi chi phÝ ®Çu vµo vµ
cã l·i .
§Ó ®¾p øng c¸c yªu cÇu cña qu¶n lý , h¹ch to¸n vµ kÕ ho¹ch ho¸ gi¸ thµnh
còng nh- yªu cÇu x©y dùng gi¸ thµnh s¶n phÈm , hµng ho¸ , gi¸ thµnh ®uîc xem
xÐt d-íi nhiÒu gãc ®é , nhiÒu ph¹m vi tÝnh to¸n kh¸c nhau .
Theo thêi ®iÓm tÝnh vµ nguån sè liÖu ®Ó tÝnh gi¸ thµnh ®Þnh møc vµ gi¸ thµnh
thùc tÕ .
Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch ®-îc x¸c ®Þnhtr-íc khi b¾t ®Çu s¶n xuÊt s¶n phÈm . Tuy
nhiªn kh¸c víi gi¸ thµnh kÕ ho¹ch , gi¸ thµnh ®Þnh møc l¹i ®-îc x©y dùng trªn c¬
së c¸c ®Þnh móc chi phÝ hiÖn hµnh t¹i tõng thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh trong thêi kú kÕ
ho¹ch ( th-êng lµ ngµy ®Çu th¸ng ) nªn gi¸ thµnh ®Þnh møc lu«n thay ®æi phï hîp
víi sù thay ®æi c¸c ®Þnh møc chi phÝ ®¹t ®-îc trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch
gi¸ thµnh .
Gi¸ thµnh thùc tÕ lµ chØ tiªu ®-îc x¸c ®Þnh sau khi kÕt thóc qu¸ tr×nh s¶n xuÊt
s¶n phÈm trªn c¬ së c¸c chi phÝ thùc tÕ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn s¶n xuÊt
s¶n phÈm .
Theo ph¹m vi ph¸t sinh chi phÝ , gi¸ thµnh ®-îc chia thµnh gi¸ thµnh s¶n xuÊt
vµ gi¸ thµnh tiªu thô .
Gi¸ thµnh s¶n xuÊt ( cßn gäi lµ gi¸ thµnh c«ng x-ëng )lµ chØ tiªu ph¶n ¸nh tÊt
c¶ c¸c chi phÝ ph¸t sinh liªn quan ®Õn viÖc s¶n xuÊt , chÕ t¹o s¶n phÈm trong ph¹m
vi ph©n x-ëng s¶n xuÊt (cpnvltt,cpnctt, cpsxc ).bëi vËy gi¸ thµnh s¶n xuÊt
cßn gäi lµ gi¸ thµnh c«ng x-ëng .
Gi¸ thµnh s¶n Chi phÝ s¶n
Chi phi sx
Chi phÝ sx
=
+
_
xuÊt s¶n phÈm xuÊt DD §K
ps trong kú
DDCK
Gi¸ thµnh tiªu thô lµ chØ tiªu ph¶n ¸nh toµn bé c¸c kho¶n chi phÝ ph¸t sinh liªn
quan ®Õn viÖc s¶n xuÊt , tiªu thô s¶n phÈm (chi phÝ s¶n xuÊt , qu¶n lý vµ b¸n hµng )
. Do vËy gi¸ thµnh tiªu thô cßn gäi lµ gi¸ thµnh ®Çy ®ñ vµ ®-îc tÝnh theo c«ng thøc
sau :
Gi¸ thµnh toµn bé
s¶n phÈm tiªu thô
Gi¸ thµnh Chi phÝ qu¶n Chi phÝ
=
s¶n xuÊt
+ lý doanh nghiÖp + b¸n hµng
6
cña
Chuyªn ®Ò thùc tËp
1.3. Mèi quan hÖ gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm
Gi¸ thµnh vµ chi phÝ lµ hai chØ tiªu cã liªn quan chÆt chÏ víi nhau trong qu¸
tr×nh s¶n xuÊt t¹o ra s¶n phÈm .Gi¸ thµnh vµ chi phÝ ®Òu bao gåm c¸c chi phÝ vÒ
lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ mµ doanh nghiÖp bá ra trong qu¸ tr×nh chÕ t¹o
s¶n phÈm.Tuy nhiªn do bé phËn chi phÝ s¶n xuÊt gi÷a c¸c kú kh«ng ®Òu nhau nªn
gi¸ thµnh vµ chi phÝ kh¸c nhau vÒ l-îng .§iÒu ®ã ®-îc biÓu hiÖn qua s¬ ®å sau:
Chi phÝ s¶n xuÊt dë dang ®Çu kú
A
B
CFSX ph¸t sinh trong kú
C
D
Tæng gi¸ thµnh s¶n phÈm dÞch vô hoµn thµnh
Qua s¬ ®å ta thÊy
CPSX dë dang cuèi kú
AC= AB+BD-CD Hay:
Tæng gi¸ thµnh
CPSXDD
CPSX ph¸t sinh CPSXDD
s¶n phÈm
= ®Çu kú +
trong kú
_ cuèi kú
Khi gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang (CPSXDD) ®Çu kú hoÆc cuèi kú b»ng nhau hoÆc
c¸c ngµnh s¶n xuÊt kh«ng cã gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang th× gi¸ thµnh s¶n phÈm trïng
víi chi phÝ s¶n xuÊt.
*Ph©n biÖt gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm .
Chi phÝ s¶n xu©ts vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ hai kh¸i niÖm cã nh÷ng mÆt kh¸c nhau
®ång thêi cã mèi liªn hÖ mËt thiÕt víi nhau.
- Chi phÝ s¶n xuÊt lu«n g¾n liÒn víi thêi kú ph¸t sinh chi phÝ .Nã gåm nh÷ng chi
phÝ ph¸t sinh trong thêi kú nhÊt ®Þnh (th¸ng ,quÝ ,n¨m)mµ kh«ng liªn quan ®Õn sè
s¶n phÈm hoµn thµnh hay ch-a cßn gi¸ thµnh s¶n phÈm l¹i lu«n g¾n liÒn víi khèi
l-îng s¶n phÈm ,lao vô dÞch vô hoµn thµnh trong kú.
-Chi phÝ s¶n xuÊt trong kú bao gåm c¶ chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh trong kú nµy
,kh«ng bao gåm chi phÝ tr¶ tr-íc cña kú tr-íc ph©n bæ cho kú nµy vµ nh÷ng chi phÝ
ph¶i tr¶ trong kú nµy nh-ng thùc tÕ ch-a ph¸t sinh ,cßn gi¸ thµnh s¶n phÈm th×
ng-îc l¹i chØ liªn quan ®Õn chi phÝ ph¶i tr¶ trong kú vµ chi phÝ tr¶ tr-íc ph©n bæ
trong kú nµy .
-Chi phÝ s¶n xuÊt trong kú kh«ng chØ liªn quan ®Õn nh÷ng s¶n phÈm hoµn thµnh
trong kú mµ cßn liªn quan ®Õn s¶n phÈm dë dang cuèi kú vµ s¶n phÈm háng cßn gi¸
thµnh s¶n phÈm kh«ng liªn quan ®Õn chi phÝ s¶n xuÊt cña s¶n phÈm dë dang cuèi kú
vµ s¶n phÈm háng nh-ng chØ liªn quan ®Õn chi phÝ s¶n xuÊt cña s¶n phÈm dë dang
kú tr-íc chuyÓn sang.
7
Chuyªn ®Ò thùc tËp
-Chi phÝ s¶n xuÊt kh«ng g¾n liÒn víi khèi l-îng ,chñng lo¹i s¶n phÈm hoµn thµnh
trong kú ®ã ,gi¸ thµnh s¶n phÈm th× ng-îc l¹i.
Do cã sù kh¸c nhau nh- vËy nªn ®èi t-îng ho¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt cã sù
ph©n biÖt víi ®èi t-îng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm .
II H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm
x©y l¾p.
2.1. §Æc ®iÓm cña ho¹t déng kinh doanh x©y l¾p cã ¶nh h-ëng dÕn h¹ch to¸n
chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p .
Sau nh÷ng n¨m thùc hiÖn chuyÓn ®æi c¬ chÕ qu¶n lý kinh doanh míi ,còng nhtÊt c¶ c¸c ngµnh trong c¶ n-íc ,ngµnh XDCB ngµy mét thÝch nghi vµ ph¸t triÓn .Víi
môc tiªu hiÖn ®¹i ho¸ c¬ së h¹ tÇng ,®-îc §¶ng vµ Nhµ n-íc quan t©m nhiÒu h¬n
n÷a .S¶n phÈm x©y l¾p lµ nh÷ng c«ng tr×nh ,h¹ng môc c«ng tr×nh (CT,HMCT),vËt
kiÕn tróc ...cã qui m« lín ,kÕt cÊu phøc t¹p ,mang tÝnh ®¬n chiÕc ,thêi gian thi c«ng
kÐo dµi vµ ph©n t¸n...
v× vËy tr-íc khi tiÕn hµnh x©y l¾p ,s¶n phÈm x©y l¾p ®Òu ph¶i qua kh©u dù ¸n råi
®Õn dù to¸n c«ng tr×nh ,dù to¸n thiÕt kÕ ,dù to¸n thi c«ng ph¶i lËp cho tõng phÇn
cña c«ng viÖc.Trong suèt qu¸ tr×nh x©y l¾p ph¶i lËp gi¸ dù to¸n lµm th-íc ®o vÒ c¶
mÆt gi¸ trÞ vµ kü thuËt.
S¶n phÈm x©y l¾p cè ®Þnh t¹i n¬i s¶n xuÊt ,cßn tÊt c¶ c¸c ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt kh¸c
nh- lao ®éng ,vËt t-... ®Òu ph¶i di chuyÓn theo ®Æc ®iÓm c«ng tr×nh x©y l¾p .MÆt
kh¸c ho¹t ®éng x©y l¾p l¹i tiÕn hµnh ngoµi trêi th-êng chÞu ¶nh h-ëng cña ®iÒu
kiÖn thiªn nhiªn vµ m«i tr-êng : m-a , giã, nãng ,Èm..dÔ dÉn ®Õn t×nh tr¹ng mÊt m¸t
,h- háng v× c«ng t¸c qu¶n lý ,sö dông vµ h¹ch to¸n vÊt t- ,tµi s¶n gÆp nhiÒu khã
kh¨n vµ phøc t¹p.
S¶n phÈm hoµn thµnh kh«ng nhËp kho mµ tiªu thô ngay theo gi¸ dù to¸n ( gi¸
thanh to¸n víi chñ ®Çu t- bªn A) hoÆc gi¸ tho¶ thuËn (còng ®-îc x¸c ®Þnh trªn dù
to¸n c«ng tr×nh ).Do ®ã tÝnh chÊt s¶n phÈm hµng ho¸ thÓ hiÖn kh«ng râ.
Thêi gian sö dông s¶n phÈm l©u dµi ®ßi hái viÖc qu¶n lý ,tæ chøc sao cho chÊt
l-îng c«ng tr×nh ph¶i ®¶m b¶o vµ ph¶i ph¶n ¸nh ®óng theo tõng thêi ®iÓm ph¸t sinh
.
Tõ nh÷ng ®Æc ®iÓn trªn cña s¶n phÈm x©y l¾p mµ c«ng t¸c kÕ to¸n cña c¸c ®¬n
vÞ kinh doanh x©y l¾p nã trªn ph¶i ®¶m b¶o yªu cÇu chung cña mét ®¬n vÞ s¶n
xuÊt.Ghi chÐp tÝnh to¸n ®Çy ®ñ chi phÝ vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm võa ph¶i thùc hiÖn
phï hîp víi ngµnh nghÒ ,®óng víi chøc n¨ng kÕ to¸n cña m×nh,nh»m cung cÊp sè
liÖu chÝnh x¸c kÞp thêi ,®¸nh gi¸ ®óng t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh
doanh ,cè vÊn cho l·nh ®¹o trong viÖc tæ chøc ,qu¶n lý ®Ó ®Æt môc ®Ých kinh doanh
cña c«ng ty.
2.2. B¶n chÊt vµ néi dung kinh tÕ cña chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm
x©y l¾p .
8
Chuyªn ®Ò thùc tËp
Trong XDCB ,chi phÝ s¶n xuÊt lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña lao ®éng sèngvµ lao
®éng vËt ho¸ trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ,thi c«ng vµ bµn giao s¶n phÈm x©y l¾p trong
mét thêi kú nhÊt ®Þnh.
Vµ ë ®©y ,khi tiÕn hµnh s¶n xuÊt kinh doanh kh«ng ph¶i toµn bé lao ®éng ®Òu trë
thµnh chi phÝ ,mµ chÝ cã mét phÇn t¹o ra gi¸ trÞ s¶n phÈm cÇn thiÕt vµ ®-îc th«ng
qua tiÒn l-¬ng .PhÇn cßn l¹i t¹o ra gi¸ trÞ thÆng d- ,nã kh«ng ph¶i lµ chi phÝ mµ lµ
l·i cña doanh nghiÖp .
XuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm cña s¶n phÈm x©y l¾p vµ ph-¬ng ph¸p lËp dù to¸n trong
XDCB lµ dù to¸n ®-îc lËp cho tõng ®èi t-îng x©y dùng theo c¸c kho¶n môc gi¸
thµnh nªn ph-¬ng ph¸p ph©n lo¹i theo kho¶n môc lµ ph-¬ng ph¸p ®-îc sö dông phæ
biÕn trong doanh nghiÖp x©y l¾p.Ngoµi ba kho¶n môc
chi phÝ
NVLTT,NCTT,SXC,cßn thªm kho¶n môc m¸y thi c«ng .
Nh- vËy toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh trong doanh nghiÖp XDCB ®-îc
chia thµnh c¸c kho¶n môc sau.
- Chi phÝ NVLTT lµ tÊt c¶ nh÷ng chi phÝ NVL chi ra ®Ó cÊu thµnh nªn thùc thÓ
c«ng tr×nh nh- vËt liÖu chÝnh (g¹ch ,s¾t ,thÐp...)c¸c cÊu kiÖn bª t«ng vµ c¸c phô gia
kh¸c .Gi¸ vËt liÖu kÓ trªn ®-îc tÝnh theo thùc tÕ gåm gi¸ mua ghi trªn ho¸ ®¬n cña
ng-êi b¸n vµ c¸c chi phÝ thu mua thùc tÕ ph¸t sinh nh- vËn chuyÓn ,bèc dì...
-Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp (NCTT)Lµ toµn bé tiÒnd l-¬ng chÝnh ,l-¬ng phô ,phô
cÊp vµ c¸c kho¶n trÝch theo l-¬ng cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt c«ng nh©n vËn
chuyÓn vËt liÖu cho thi c«ng c«ng tr×nh ,c«ng nh©n lµm nhiÖm vô baá d-ìng ,dän
dÑp vËt liÖu trªn c«ng tr-êng.
Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp bao gåm tiÒn l-¬ng tr¶ theo thêi gian,theo s¶n phÈm
,tr¶ lµm thªm giê ,tr¶ tiÒn th-ëng th-êng xuyªn vµ t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng.Nh÷ng
kho¶n nµy kh«ng bao gåm kho¶n cã tÝnh chÊt l-îng,tiÒn l-¬ng cña c«ng nh©n ®iÒu
khiÓn m¸y thi c«ng .
-Chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng (MTC)lµ c¸c kho¶n chi phÝ trùc tiÕp liªn quan tíi
viÖc sö dông m¸y ®Ó s¶n xuÊt s¶n phÈm x©y l¾p.
-Chi phÝ s¶n xuÊt chung (SXC)lµ nh÷ng kho¶n chi phÝ trùc tiÕp phôc vô ch s¶n
xuÊt cña c¶ ®éi ,c«ng tr×nh x©y dùng,nh-ng kh«ng ®-îc tÝnh trùc tiÕp cho tõng ®èi
t-îng cô thÓ.
Chi phÝ SXC bao gåm tiÒn l-¬ng cña bé phËn qu¶n lý ®éi,BHXH,BHYT,KPC§
trÝch theo tû lÖ cña nh©n viªn qu¶n lý ®éi,khÊu hao TSC§ dïng chung cho toµn
®éi,chi phÝ héi häp tiÕp kh¸ch ,®iÖn tho¹i,®iÖn n-íc vµ c¸c kho¶n chi phÝ kh¸c b»ng
tiÒn.
9
Chuyªn ®Ò thùc tËp
*Gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p .
Gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p bao gåm toµn bé chi phÝ chi ra nh- chi vËt t- ,chi
phÝ nh©n c«ng ,chi phÝ m¸y thi c«ng vµ nh÷ng chi phÝ kh¸c tÝnh cho tõng c«ng tr×nh
h¹ng môc c«ng tr×nh hoÆc khèi l-îng s¶n phÈm x©y l¾p hoµn thµnh. Do ®Æc ®iÓm
cña ngµnh XDCB vµ s¶n xuÊt s¶n phÈm x©y l¾p mang nh÷ng nÐt ®Æc thï riªng
kh¸c biÖt víi ngµnh s¶n xuÊt kh¸c mµ gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p cã c¸c kh¸i niÖm
kh¸c nhau.
-Gi¸ thµnh dù to¸n
Gi¸ thµnh dù to¸n lµ tæng sè c¸c chi phÝ dù to¸n ®Ó hoµn thµnh khèi l-îng x©y l¾p
.
Gi¸ thµnh dù to¸n =Gi¸ trÞ dù to¸n - PhÇn l·i ®Þnh møc
Gi¸ trÞ dù to¸n lµ chi phÝ cho c«ng t¸c x©y dùng l¾p r¸p c¸c cÊu kiÖn ,l¾p ®Æt m¸y
mãc thiÕt bÞ .Bao gåm :Chi phÝ trùc tiÕp ,chi phÝ chung vµ l·i ®Þnh møc
L·i ®Þnh møc lµ chØ tiªu Nhµ n-íc quy ®Þnh ®Ó tÝch luü cho x· héi do ngµnh x©y
dùng s¸ng t¹o ra .
_ Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch.
Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch lµ gi¸ thµnh ®-îc x¸c ®Þnh xuÊt ph¸t tõ nh÷ng ®iÒu kiÖn cô thÓ
cña mét doanh nghiÖp nhÊt ®Þnh trªn c¬ së biÖn ph¸p thi c«ng ,c¸c ®Þnh møc vµ
®¬n gi¸ ¸p dông cho doanh nghiÖp
Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch=Gi¸ thµnh dù to¸n -Møc h¹ gi¸ thµnh dù to¸n
_ Gi¸ thµnh thùc tÕ
Gi¸ thµnh thùc tÕ ph¶n ¸nh toµn bé chi phÝ thùc tÕ ®Ó hoµn thµnh bµn giaokhèi
l-îng x©y l¾p mµ doanh nghiÖp ®· nhËn thÇu ,gi¸ thµnh nµy bao gåm c¶ chi phÝ tæn
thÊt theo ®Þnh møc ,v-ît ®Þnh møc nh-:C¸c kho¶n thiÖt h¹i trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt
,c¸c kho¶n béi chi ,c¸c kho¶n l·ng phÝ vËt t-,lao ®éng tiÒn vèn trong qu¸ tr×nh s¶n
xuÊt vµ qu¶n lý doanh nghiÖp ®-îc tÝnh vµo gi¸ thµnh .
Do qu¸ tr×nh thi c«ng vµ s¶n xuÊt s¶n phÈm kÐo dµi ,khèi l-îng s¶n phÈm x©y
l¾p lín nªn ®Ó tiÖn theo dâi nh÷ng chi phÝ ph¸t sinh ,ng-êi ta chia gi¸ thµnh thµnh
:Gi¸ thµnh hoµn chØnh vµ gi¸ thµnh kh«ng hoµn chØnh.
-Gi¸ thµnh hoµn chØnh ph¶n ¸nh toµn bé chi phÝ liªn quan ®Õn c«ng tr×nh HMCT
hoµn thµnh hay chÝnh lµ chi phÝ chi ra ®Ó tiÕn hµnh thi c«ng mét c«ng tr×nh ,HMCT
kÓ tõ khi thi c«ng ®Õn khi hoµn thµnh bµn giao cho bªn A.
-Gi¸ thµnh kh«ng hoµn chØnh (gi¸ thµnh c«ng t¸c x©y l¾p thùc tÕ)Ph¶n ¸nh gi¸
thµnh cña mét khèi l-îng c«ng t¸c x©y l¾p ®Æt tíi ®iÓm dõng kü thuËt nhÊt ®Þnh ,nã
cho phÐp kiÓm kª chi phÝ ph¸t sinh ®Ó kÞp thêi ®iÒu chØnh cho thÝch hîp ë nh÷ng
giai ®o¹n sau,ph¸t hiÖn nh÷ng nguyªn nh©n g©y t¨ng gi¶m chi phÝ .
2.3.H¹ch to¸n chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p .
ChÕ ®é kÕ to¸n c¶i c¸ch cña ViÖt nam ban hµnh theo quyÕt ®Þnh sè 1141TCC§KT ngµy 1/11/1995cho phÐp doanh nghiÖp®-îc chän mét trong hai ph-¬ng ph¸p
10
Chuyªn ®Ò thùc tËp
:kª khai th-êng xuyªn vµ kiÓm kª ®Þnh kú ®Ó tÝnh gi¸ vËt liÖu vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n
phÈm .Tuy doanh nghiÖp lùa chän ph-¬ng ho¹ch to¸n nµo th× viÖc tËp hîp chi phÝ
s¶n xuÊt ®Ó tÝnh nªn gi¸ thµnh s¶n phÈm ®Òu ph¶i th«ng qua 4 tµi kho¶n chi phÝ s¶n
xuÊt .
TK 621 :Chi phÝ NVL trùc tiÕp.
TK 622 : Chi phÝ NCTT
TK 623 : Chi phÝ MTC
TK 627 : Chi phÝ SXC
S¬ ®å ho¹ch to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm
Theo ph-¬ng ph¸p kª khai th-êng xuyªn.
TK 621
TK 154
TK 152,138
Chi phÝ NVLTT
C¸c kho¶n ghi
gi¶m chi phÝ
TK 622
TK 632
Chi phÝ NCTT
TK 623
Gi¸ thµnh
thùc tÕ s¶n phÈm
Chi phÝ MTC
TK 627
Chi phÝ SXC
2.3.1. H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p theo
ph-¬ng ph¸p kª khai th-êng xuyªn.
Ph-¬ng ph¸p kª khai th-êng xuyªn ®Ó ph¶n ¸nh hµng tån kho lµ ph-¬ng ph¸p
ph¶n ¸nh mét c¸ch th-êng xuyªn liªn tôc t×nh h×nh biÕn ®éng t¨ng gi¶m cña c¸c
lo¹i hµng tån kho vµ c¸c tµi kho¶n thÝch øng .
Tµi kho¶n sö dông.
* Tµi kho¶n 621 Chi phÝ NVL TT -Më chi tiÕt cho tõng ®èi t-îng c«ng tr×nh
,HMCT.
Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó tËp hîp chi phÝ NVL dïng cho s¶n xuÊt ph¸t sinh trong
kú,cuèi kú kÕt chuyÓn sang tµi kho¶n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n
phÈm .KÕt cÊu tµi kho¶n nµy nh- sau.
Bªn nî : Gi¸ thùc tÕ NVL xuÊt dïng cho s¶n xuÊt chÕ t¹o s¶n phÈm.
Bªn cã : _ KÕt chuyÓn chi phÝ NVL vµo TK 154
11
Chuyªn ®Ò thùc tËp
_ Gi¸ trÞ NVL sö dông kh«ng hÕt nhËp kho
Tµi kho¶n nµy cuèi kú kh«ng cã sè d-.
* Tµi kho¶n 622 Chi phÝ NCTT.
Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó tËp hîp vµ kÕt chuyÓnchi phÝ tiÒn c«ng cña c«ng nh©n trùc
tiÕp s¶n xuÊt vµo tµi kho¶n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.KÕt
cÊu tµi kho¶n nµy nh- sau.
Bªn nî: Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp trong kú.
Bªn cã :KÕt chuyÓn chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp vµo tµi kho¶n 154.
Tµi kho¶n nµy cuèi kú kh«ng cã sè d-.
* Tµi kho¶n 623 Chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng.
Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ sö dông xe, m¸y thi c«ng phôc
vô trùc tiÕp cho ho¹t ®éng x©y ,l¾p c«ng tr×nh(Tµi kho¶n nµy chØ sö dông ®Ó h¹ch
to¸n chi phÝ sö dông xe , m¸y thi c«ng ®èi víi tr-êng hîp doanh nghiÖp x©y ,l¾p
c«ng tr×nh theo ph-¬ng thøc thi c«ng hçn hîp võa thñ c«ng võa kÕt hîp b»ng
m¸y).KÕt cÊu tµi kho¶n nµy nh- sau.
Bªn nî : C¸c chi phÝ liªn quan trùc tiÕp ®Ðn m¸y thi c«ng(chi phÝ nguyªn vËt
liÖu cho m¸y ho¹t ®éng ,chi phÝ tiÒn l-¬ng vµ c¸c kho¶n phô cÊp theo l-¬ng,tiÒn
c«ng cña c«ng nh©n trùc tiÕp ®iÒu khiÓn xe ,m¸y,chi phÝ b¶o d-ìng, chi phÝ söa
ch÷a m¸y thi c«ng...)
Bªn cã: kÕt chuyÓn chi phÝ m¸y thi c«ng vµo bªn nî cña tµi kho¶n 154. Chi
phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang.
Tµi kho¶n 623 kh«ng cã sè d- cuèi kú.
Tµi kho¶n 623 ,cã 6 tµi kho¶n cÊp 2.
- Tµi kho¶n 6231- Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp ®iÒu khiÓn xe, m¸y thi c«ng.
- Tµi kho¶n 6232 - Chi phÝ vËt liÖu .
- Tµi kho¶n 6233 - Chi phÝ dông cô s¶n xuÊt.
- Tµi kho¶n 6234 - Chi phÝ khÊu hao m¸y thi c«ng.
- Tµi kho¶n 6237 - Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi.
- Tµi kho¶n 6238 - Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c.
* Tµi kho¶n 627 Chi phÝ s¶n xuÊt chung më chi tiÕt cho tõng ®èi t-îng ,tõng ho¹t
®éng,tõng ph©n x-ëng ,bé phËn,chÕ t¹o s¶n phÈm ph¸t sinh trong c¸c ph©n x-ëng ,
tæ ®éi s¶n xuÊt.
Bªn nî : TËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt chung trong kú.
Bªn cã : Ph©n bæ vµ kÕt chuyÓn vµo tµi kho¶n154
Tµi kho¶n nµy kh«ng cã sè d- cuèi kú
Tµi kho¶n 627 ®-îc më chi tiÕt thµnh 6 tiÓu kho¶n cÊp 2.
TK 6271 Chi phÝ nh©n viªn ph©n x-ëng
TK 6272 Chi phÝ vËt liÖu
TK 6273 Chi phÝ CCDC dë dang
12
Chuyªn ®Ò thùc tËp
TK 6274 Chi phÝ khÊu hao TSC§
TK 6277 Chi phÝ dông cô mua ngoµi
TK 6278 Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c
*Tµi kho¶n 154 Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang- Më chi tiÕt cho tõng ®èi
t-îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt(theo ®Þa ®iÓm ph¸t sinh chi phÝ c«ng tr×nh,HMCT)
TK nµy ®-îc sö dông tËp hîp chi phÝ trong kú liªn quan ®Õn s¶n xuÊt chÕ t¹o s¶n
phÈm phôc vô cho viÖc tÝnh gi¸ thµnh.
Bªn nî : Chi phÝ chÕ t¹o s¶n phÈm s¶n xuÊt trong kú
Bªn cã : Gi¸ trÞ phÕ liÖu thu håi ,s¶n phÈm háng kh«ng söa ch÷a
®-îc.
D- nî : Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cuèi kú.
Ngoµi ra kÕ to¸n cßn sö dông TK 632,654,...
* Ph-¬ng ph¸p h¹ch to¸n .
H¹ch to¸n kho¶n môc nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp.
Chi phÝ vÊt liÖu chiÕm tû träng lín nhÊt trong chi phÝ s¶n xuÊt x©y l¾p.Nã ®-îc tÝnh
theo gi¸ thùc tÕ .Chi phÝ vËt liÖu trong s¶n xuÊt x©y l¾p kh«ng bao gåm gi¸ trÞ vËt
liÖu ®· xuÊt dïng trong qu¶n lý hµnh chÝnh ,vËt liÖu cho chi phÝ t¹m vµ gi¸ trÞ m¸y
mãc thiÕt bÞ nhËn ®Ó l¾p ®Æt .
Gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu xuÊt dïng trong kú ®-îc tÝnh theo c«ng thøc sau.
Chi phÝ VL=TQj xDjvl+CLvl
Trong ®ã .
TQj : Khèi l-îng c«ng t¸c x©y l¾p
Djvl : §Þnh møc phÝ vËt liÖucho tõng c«ng viÖc x©y l¾p.
CLvl : Chªnh lÖch vËt liÖu.
Trong x©y dùng c¬ b¶n còng nh- trong c¸c ngµnh kh¸c vËt liÖu sö dông ®Ó s¶n
xuÊt cho s¶n phÈm ,h¹ng môc c«ng tr×nh nµo ph¶i tÝnh trùc tiÕp cho s¶n phÈm
,h¹ngmôc c«ng tr×nh ®ã .Trªn c¬ së c¸c chøng tõ gèc theo gi¸ thùc tÕ cña vËt liÖu vµ
sè l-îng vËt liÖu thùc tÕ ®· sö dông.
+ Khi xuÊt NVL TTcho c«ng tr×nh ,HMCT,kÕ to¸n ghi.
Nî TK 621
Chi tiÕt cho tõng ®èi t-îng
Cã TK 152
VËt liÖu xuÊt kho
Cã TK 331,111 VËt liÖu mua ngoµi xuÊt kh«ng qua kho
Cã TK 411
VËt liÖu nhËn cÊp ph¸t ,gãp vèn liªn doanh
Cã TK 336,338 VËt liÖu vay m-în
+ Gi¸ trÞ vËt liÖu sö dông kh«ng hÕt nhËp l¹i kho,gi¸ trÞ vËt liÖu thu håi theo qui
®Þnh ®-îc ghi gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt trong kú theo bót to¸n sau.
Nî TK 152
Gi¸ trÞ vËt liÖu thu håi
Cã TK 621
Chi phÝ NVL TT -Chi tiÕt tõng ®èi t-îng
13
Chuyªn ®Ò thùc tËp
+ Cuèi kú kÒt chuyÓn chi phÝ NVLTT vµo tµi kho¶n tÝnh gi¸ thµnh.
Nî TK 154
Chi phÝ s¶n xuÊt dë dang -Chi tiÕt ®èi t-îng
Cã TK 621
Chi phÝ NVL TT - Chi tiÕt tõng ®èi t-îng
H¹ch to¸n chi tiÕt kho¶n môc vËt liÖu .Chøng tõ gèc ®Ó h¹ch to¸n vËt liÖu gåm
:"PhiÕu xuÊt kho ","PhiÕu xuÊt kho kiªm vËn chuyÓn néi bé","Ho¸ ®¬n kiªm phiÕu
xuÊt kho","PhiÕu nhËp kho".
KÕt qu¶ tÝnh to¸n trùc tiÕp hoÆc ph©n bæ chi phÝ vÊt liÖu vµo c¸c ®èi t-îng h¹ch
to¸n ®-îc ph¶n ¸nh trªn "B¶ng ph©n bæ vËt liÖu vµ c«ng cô dông cô"Sè chi phÝ vËt
liÖu xuÊt dïng cho tõng ®èi t-îng chÞu chi phÝ trªn b¶ng ph©n bæ vËt liÖu vµ c«ng
cô dông cô ®-îc chuyÓn vµo thÎ h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt cho tõng ®èi t-îng vµ
b¶ng kª vÒ chi phÝ s¶n xuÊt chÝnh.
H¹ch to¸n vÒ chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp
Chi phÝ NCTT h¹ch to¸n vµo tµi kho¶n 622 lµ toµn bé tiÒn l-¬ng c¬ b¶n vµ c¸c
kho¶n phô cÊp theo l-¬ng ,l-¬ng phô ...cã tÝnh chÊt æn ®Þnh thùc tÕ ph¶i tr¶ cho
c«ng nh©n trùc tiÕp x©y l¾p,®iÒu khiÓn m¸y thi c«ng,KPC§,BHXH,BHYT tÝnh theo
19% tiÒn l-¬ng c«ng nh©n bao gåm tiÒn l-¬ng theo thêi gian ,tr¶ theo s¶n phÈm ,tr¶
cho lµm thªm giê ,tiÒn th-ëng th-êng xuyªn vÒ t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng,vÒ tiÕt kiÖm
vËt liÖu.
Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp trong x©y l¾p ®-îc biÓu hiÖn b»ng c«ng thøc :
CPNC = Qj x Djnc x Kj (1+ F1/h1j + F1/h2j
Trong ®ã Qj : Khèi l-îng c«ng t¸c x©y l¾p
Djcn : §Þnh møc nh©n c«ng theo tõng c«ng viÖc
Kj : HÖ sè ®iÒu chØnh chi phÝ nh©n c«ng
F1
: C¸c kho¶n phô cÊp l-¬ng tÝnh theo l-¬ng tÝnh theo l-¬ng tèi
thiÓu ch-a tÝnh vµo gi¸ thµnh.
h1,h2 : HÖ sè
Néi dung cña h¹ch to¸n chi phÝ nh©n c«ng gåm h¹ch to¸n thêi gian lao
®éng,h¹ch to¸n c«ng viÖc kho¸n ,h¹ch to¸n viÖc tÝnh l-¬ng ,tr¶ l-¬ng vµ tÝnh to¸n
ph©n bæ chi phÝ tiÒn l-¬ng vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm c«ng viÖc hoµn thµnh
Cã hai h×nh thøc tr¶ l-¬ng lµ: tr¶ l-¬ng theo thêi gian vµ tr¶ l-¬ng theo khèi l-îng
c«ng viÖc giao kho¸n
H×nh thøc tr¶ l-¬ng theo thêi gian bao gåm
L-¬ng th¸ng lµ tiÒn l-¬ng tr¶ cho c¸n bé c«ng nh©n viªn theo th¸ng,bËc l-¬ng ®·
x¾p xÕp .
TiÒn l-¬ng ph¶i tr¶
Møc l-¬ng
Sè ngµy lµm
trong th¸ng
= mét ngµy x vÞÖc trong th¸ng
L-¬ng ngµy lµ tiÒn l-¬ng tr¶ cho ng-êi lao ®éng theo møc l-¬ng ngµy vµ sè ngµy
thùc tÕ lµm viÖc trong th¸ng
14
Chuyªn ®Ò thùc tËp
Møc l-¬ng
ngµy
=
Møc l-¬ng th¸ng
HÖ sè c¸c lo¹i phô
theo cÊp bËc
x cÊp (nÕu cã)
Sè ngµy lµm viÖc trong th¸ng
theo chÕ ®é (26 ngµy)
L-¬ng c«ng nhËt lµ tiÒn l-¬ng tr¶ cho ng-êi lµm viÖc t¹m thêi ch-a ®-îc xÕp vµo
thang bËc l-¬ng .Ng-êi lao ®éng lµm viÖc ngµy nµo h-ëng l-¬ng ngµy ®ã theo møc
qui ®Þnh ®èi víi tõng lo¹i c«ng viÖc.
TiÒn l-¬ng
Khèi l-îng c«ng viÖc
§¬n gi¸
ph¶i tr¶
= giao kho¸n hoµn thµnh x tiÒn l-¬ng
+Hµng th¸ng c¨n cø vµo "B¶ng chÊm c«ng " hîp ®ång lµm kho¸n vµ c¸c chøng tõ
liªn quan kÕ to¸n lËp b¶ng thanh to¸n l-¬ng theo tõng tæ ®éi s¶n xuÊt ,bé phËn thi
c«ng,c¸c phßng ban vµ kiÓm tra viÖc tr¶ l-¬ng cho c¸n bé c«ng nh©n viªn.Sau ®ã
kÕ to¸n lËp b¶ng tæng hîp thanh to¸n l-¬ng toµn xÝ nghiÖp vµ ®Þnh kho¶n.
Nî TK 622
Chi phÝ NCTT- Chi tiÕt theo ®èi t-îng
Cã TK 334
Ph¶i tr¶ CNV
+ TiÒn l-¬ng tÝnh ®-îc kÕ to¸n trÝch BHXH,BHYT,KPC§ theo tû lÖ tiÒn l-¬ng
c«ng nh©n x©y l¾p vµ ®iÒu khiÓn m¸y thi c«ng thuéc hîp ®ång lao ®éng dµi h¹n víi
xÝ nghiÖp trong ®ã 19% ®-a vµo chi phÝ CNTT
Nî TK 622
Chi phÝ NCTT- Chi tiÕt theop tõng ®èi t-îng
Cã TK 338 (19%) Ph¶i tr¶ kh¸c
Chi tiÕt : TK 3382 :2%, TK 3383 :15%, TK 3384 : 2%
®ång thêi 6% cßn l¹i kÕ to¸n trõ vµo tiÒn l-¬ng c«ng nh©n hîp ®ång dµi h¹n
Nî TK 334
Ph¶i tr¶ CNV
Cã TK
338(6%)
Ph¶i tr¶ kh¸c
Chi tiÕt TK 3383 (5%), TK 3384(1%)
Cuèi kú kÕt chuyÓn chi phÝ NCTTvµo tµi kho¶n tÝnh gi¸ thµnh
Nî TK 154 Chi phÝ SXDD-Chi tiÕt theo tõng ®èi t-îng
Cã TK 622 Chi phÝ NCTT - Chi tiÕt ®èi t-îng
H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung
Chi phÝ s¶n xuÊt chung (CP SXC) h¹ch to¸n vµo tµi kho¶n 627 bao gåm:TiÒn l-¬ng
,BHXH,BHYT,KPC§ cña c¸n bé qu¶n lý c«ng tr-êng,vËt liÖu dïng cho ho¹t ®éng
s¶n xuÊt chung,qu¶n lý ë c«ng tr-êng,khÊu hao m¸y mãc ,thiÕt bÞ ,nhµ x-ëng,tiÒn
thuª m¸y thi c«ng ,tiÒn ®iÖn n-íc cho thi c«ng.
15
Chuyªn ®Ò thùc tËp
§èi víi CPSXC cÇn ph©n bæ ,cÇn lùa chän tiªu thøc ph©n bæ sao cho CPSXC tû lÖ
thuËn víi tiªu thøc ®ã,xÝ nghiÖp tuú theo ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt ®Æc thï cña m×nh ®Ó lùa
chän mét trong c¸c ph-¬ng ph¸p ph©n bæ sau.
+§èi víi c¸c ®¬n vÞ thi c«ng c«ng tr×nh b»ng biÖn ph¸p thñ c«ng (hoÆc toµn
b»ng m¸y ) th× chi phÝ chung ®-îc ph©n bæ tû lÖ víi tiÒn l-¬ng chÝnh cña c«ng
nh©n s¶n xuÊt vµ chi phÝ sö dông m¸y thùc tÕ
+ TÝnh ra tiÒn l-¬ng chÝnh ,l-¬ng phô vµ phô cÊp cã tÝnh chÊt tr¶ l-¬ng cho c¸n
bé qu¶n lý c«ng tr-êng
Nî TK 627(1)
Chi phÝ SXC- Chi tiÕt tõng ®èi t-îng
Cã TK 334 Ph¶i tr¶ CNV
+ TrÝch BHXH,BHYT,KPC§ theo tiÒn l-¬ng ph¸t sinh
Nî TK 627 (6278)
Chi phÝ SXC -Chi tiÕt tõng tæ ®éi
Cã TK 338( 3382,3383,3384)
+ Chi phÝ vËt liÖu chi ra ®Ó tù söa ch÷a b¶o d-ìng TSC§ chung cña tæ ®éi , c«ng
tr×nh vµ c¸c chi phÝ vËt liÖu dïng chung kh¸c
Nî TK 627 (6272)
Chi phÝ SXC -Chi tiÕt tõng tæ ,®éi
Cã TK 152
Nguyªn vËt liÖu
+ Chi phÝ c«ng cô dïng cho tæ ®éi
Nî TK 627(6273)
Chi phÝ SXC -Chi tiÕt tõng tæ ,®éi
Cã TK 153
C«ng cô ,dông cô ph©n bæ mét lÇn
+ Khi xuÊt CC DC ph©n bæ nhiÒu lÇn ,kÕ to¸n ghi
Nî TK 1421
Chi phÝ tr¶ tr-íc
Cã TK 152
Gi¸ trÞ c«ng cô xuÊt dïng
®ång thêi tr-êng hîp ph©n bæ cho CT,HMCT sö dông CCDC
Nî TK 627(6273) Chi phÝ SXC -Chi tiÕt tõng CT,HMCT
Cã TK 1421
Chi phÝ tr¶ tr-íc
+ TrÝch khÊu hao TSC§ dïng chung cho c¶ tæ ®éi c«ng tr×nh
Nî TK 627(6274) Chi phÝ SXC - Chi tiÕt cho tõng tæ ®éi
Cã TK 214
KhÊu hao TSC§
+ Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi (®iÖn n-íc,söa ch÷a nhá)
Nî TK 627 Chi phÝ SXC vµ chi tiÕt theo tõng tæ ®éi
Cã TK 111,112,331,...
+ C¸c chi phÝ ph¶i tr¶ kh¸c tÝnh vµo chi phÝ SXC trong kú (Chi phÝ söa ch÷a
TSC§,chi phÝ ngõng s¶n xuÊt trong kÕ ho¹ch)
Nî TK 627 Chi tiÕt tiÓu kho¶n theo tõng ®èi t-îng
Cã TK 335 Chi phÝ ph¶i tr¶
+ Ph©n bæ c¸c chi phÝ tr¶ tr-íc vµo chi phÝ SXC kú nµy (tiÒn thuª nhµ x-ëng
,ph-¬ng tiÖn kinh doanh ,chi phÝ b¶o hiÓm...)
16
Chuyªn ®Ò thùc tËp
Nî TK 627 ( Chi tiÕt tiÓu kho¶n -theotõng ®èi t-îng)
Cã TK 142
Chi phÝ tr¶ tr-íc
+ C¸c chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn kh¸c
Nî TK 111,138,...
Cã TK 627 Chi phÝ SXC
+ Cuèi kú ph©n bæ chi phÝ SXC cho tõng CT, HMCT
Nî TK 154
Chi tiÕt CT,HMCT
Cã TK 627 Chi tiÕt ®èi t-îng
H¹ch to¸n chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng
Chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng lµ mét kho¶n chi phÝ lín trong gi¸ thµnh s¶n phÈm
x©y l¾p,nã bao gåm toµn bé chi phÝ vÒ vËt t- ,lao ®éngvµ chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn
trùc tiÕp cho qu¸ tr×nh sö dông m¸y thi c«ng cña doanh nghiÖp M¸y thi c«ng lµ c¸c
lo¹i m¸y phôc vô trùc tiÕp cho s¶n xuÊt x©y l¾p nh- : M¸y trén bª t«ng ,trén v÷a
,cÇn cÈu th¸p ,m¸y xóc ®Êt ,san nÒn ..
Cã thÓ t¸ch biÖt c¸c tr-êng hîp h¹ch to¸n chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng nh- sau.
Tr-êng hîp ®¬n vÞ tæ chøc ®éi m¸y thi c«ng riªng vµ cã ph©n cÊp h¹ch to¸n cho
®éi m¸y cã tæ chøc h¹ch to¸n riªng,th× viÖc hach to¸n ®-îc tiÕn hµh nh- sau.
§Ó h¹ch to¸n kÕ to¸n sö dông c¸c tµi kho¶n 621,622,627 theo dâi toµn bé chi phÝ
ph¸t sinh trùc tiÕp trong qu¸ tr×nh sö dông m¸y thi c«ng.
+ Khi xuÊt, mua NVL phôc vô m¸y thi c«ng ;kÕ to¸n ghi
Nî TK 621
Chi phÝ NVLTT
Nî TK 133
ThuÕ GTGT ®-îc khÊu trõ (nÕu ®-îc khÊu trõ)
Cã TK 152,111,112...
+ TÝnh tiÒn l-¬ng ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n®iÒu khiÓn m¸y thi c«ng
Nî TK 622
Chi phÝ NCTT
Cã TK 334
Ph¶i tr¶ CNV
+ TrÝch BHXH,BHYT,KPC§ theo tû lÖ qui ®Þnh
Nî TK 622
Chi phÝ NCTT
Cã TK 338(3382,3383,3384) Ph¶i tr¶ kh¸c
+ KhÊu hao maý mãc thi c«ng
Nî TK 627
Chi phÝ SXC
Cã TK 214
Hao mßn
+ Chi phÝ chung cña ®éi m¸y ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh qu¶n lý ®éi
,BHXH,BHYT,KPC§ trÝch theo tû lÖ quy ®Þnh,chi phÝ dÞch vô mua ngoµi ,chi phÝ
b»ng tiÒn kh¸c...
Nî TK 627
Chi phÝ SXC
Cã TK 334,338,153,111,112,...
+ Cuèi kú kÕt chuyÓn toµn bé chi phÝ NVL,chi phÝ nh©n c«ng ,chi phÝ SXC cña
®éi m¸y ®Ó tËp hîp toµn bé chi phÝ sö dông m¸y vµ tÝnh gi¸ thµnh ca m¸y
17
Chuyªn ®Ò thùc tËp
Nî TK 154
Chi phÝ sx kd dë dang
Cã TK 621
Chi phÝ NVL
Cã TK 622
Chi phÝ NC
Cã TK 627
Chi phÝ SXC
+ Sau khi tÝnh gi¸ thµnh ca m¸y vµ ph©n bæ sè ca m¸y cho c¸c c«ng tr×nh
,HMCT,kÕ to¸n ghi.
Nî TK 154 Chi phÝ SXKD dë dang- Chi tiÕt HMCT,CT
Cã TK 154 Chi phÝ s¶n xuÊt cña ®éi m¸y thi c«ng
NÕu doanh ngiÖp thùc hiÖn theo ph-¬ng thøc cung cÊp lao vô m¸y lÉn nhau gi÷a
c¸c bé phËn,ghi:
Nî TK 623 - Chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng(6238- Chi phÝ b»ng tiÒn
kh¸c)
Cã TK 154 - Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang.
NÕu doanh nghiÖp thùc hiÖn theo ph-¬ng thøc b¸n lao vô m¸y lÉn nhau gi÷a c¸c
bé phËn trong néi bé,ghi:
Nî TK 623- Chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng(6238- Chi phÝ b»ng tiÒn
kh¸c)
Nî TK 133- ThuÕ GTGT ®-îc khÊu trõ(1331)(NÕu ®-îc khÊu trõ
thuÕ GTGT)
Cã TK 333 - ThuÕ vµ c¸c kho¶n ph¶i nép Nhµ n-íc(3331- x¸c
®Þnh thuÕ GTGT ph¶i nép tÝnh trªn gi¸ b¸n néi bé vÒ ca m¸y cung cÊp lÉn nhau)
Cã TK 512,511.
Tr-êng hîp ®¬n vÞ kh«ng tæ chøc m¸y thi c«ng riªng biÖt, hoÆc cã tæ chøc ®éi
m¸y thi c«ng riªng biÖt nh-ng kh«ng tæ chøc kÕ to¸n riªng cho ®éi m¸y thi c«ng th×
toµn bé chi phÝ sö dông maý thi c«ng sÏ ®-îc h¹ch to¸n nh- sau.
+ L-¬ng ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n vËn hµnh m¸y thi c«ng
Nî TK 623
Chi phÝ m¸y thi c«ng
(TK 6231 Chi phÝ nh©n c«ng sö dông m¸y thi c«ng)
Cã TK 334 - Ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn
Cã TK 111 - TiÒn mÆt
+ Khi xuÊt kho, hoÆc mua nguyªn vËt liÖu sö dông cho m¸y thi c«ng,ghi:
Nî TK 623- Chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng
(TK 6232 - Chi phÝ vËt liÖu)
Nî TK 133 - ThuÕ GTGT ®-îc khÊu trõ (nÕu ®-îc khÊu trõ)
Cã TK 152.152,111,112,331...
+ KhÊu hao xe m¸y thi c«ng sö dông ë ®éi thi c«ng,ghi:
Nî TK 623 - Chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng
18
Chuyªn ®Ò thùc tËp
( TK 6234 - Chi phÝ khÊu hao TSC§)
Cã TK 214 - Hao mßn
+ Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi ph¸t sinh (söa ch÷a m¸y thi c«ng mua ngoµi ,®iÖn
n-íc,tiÒn thuª TSC§ ,chi tr¶ cho nhµ thÇu phô...)ghi:
Nî TK 623 - Chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng
( TK 6237 - Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi)
Nî TK 133- ThuÕ GTGT ®-îc khÊu trõ (nÕu ®-îc khÊu trõ)
Cã TK 111,112,331
+ Chi phÝ b»ng tiÒn ph¸t sinh
Nî TK 623 - Chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng
(TK6238- ch phÝ b»ng tiÒn kh¸c)
Cã TK 111,112
C¨n cø vµo b¶ng ph©n bæ chi phÝ sö dông m¸y ( chi phÝ thùc tÐ ca m¸y)tÝnh cho
tõng c«ng tr×nh ,h¹ng môc c«ng tr×nh),ghi:
Nî TK 154 - Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang
Cã TK 623 - Chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng
Tr-êng hîp t¹m øng chi phÝ m¸y thi c«ng ®Ó thùc hiÖn gi¸ trÞ kho¸n x©y l¾p néi
bé .Khi quyÕt to¸n t¹m øng vÒ gi¸ trÞ khèi l-îng x©y l¾p hoµn thµnh ®· bµn giao
®-îc duyÖt,ghi:
Nî TK 623 - Chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng
Cã TK 141 - T¹m øng
2.4. H¹ch to¸n thiÖt h¹i trong x©y l¾p
C¸c ngµnh s¶n xuÊt nãi chung vµ ngµnh x©y l¾p nãi riªng®Òu kh«ng tr¸nh khái
nh÷ng thÖt h¹i trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt.ThiÖt h¹i trong x©y l¾p th-êng gÆp chñ yÕu
ë hai d¹ng:ThiÖt h¹i do s¶n phÈm háng vµ thiÖt h¹i do ngõng s¶n xuÊt.
- ThiÖt h¹i do s¶n phÈm háng .Thùc ra trong x©y dùng kh«ng cã s¶n phÈm háng
mµ nãi ®óng ra lµ c¸c cÊu kiÖn lµm sai thiÕt kÕ,kh«ng b¶o ®¶m tiªu chuÈn chÊt
l-îng,kh«ng ®-îc bªn giao thÇu nghiÖm thu.
- ThiÖt h¹i do ngõng s¶n xuÊt .Do c¸c nguyªn nh©n thêi tiÕt ,m-a b·o(§iÒu nµy dÔ
xÈy ra víi c¸c c«ng tr×nh x©y dùng),do kh«ng cung øng ®ñ vËt t-,nh©n c«ng ,do bªn
chñ ®Çu t- chËm gi¶i phãng mÆt b»ng x©y dùng.
C¨n cø vµo nguyªn nh©n vµ quyÕt ®Þnh sö lý kÕ to¸n ghi
Nî TK 821
Ghi t¨ng chi phÝ bÊt th-êng
Nî TK 138
B¾t båi th-êng
Nî TK 131
Sè båi th-êng thiÖt h¹i ph¶i thu
Cã TK 154
DN ¸p dông ph-¬ng ph¸p KKTX
2.5. Tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt .
19
Chuyªn ®Ò thùc tËp
Trong doanh nghiÖp x©y l¾p bao gåm c¸c ph-¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt
sau.
- Ph-¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt theo CT,HMCT
- Ph-¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt theo ®¬n ®Æt hµng
- Ph-ong ph¸p tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt theo®¬n vÞ thi c«ng.C¸c chi phÝ ph¸t sinh
®-îc tËp hîp theo ®¬n vÞ thi c«ng.Trong tõng ®¬n vÞ ®ã,chi phÝ l¹i ®-îc tËp hîp
theo tõng ®èi t-îng chÞu chi phÝ nh- HMCT,nhãm HMCT.Cuèi th¸ng tËp hîp chi
phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh ë tõng ®¬n vÞ thi c«ng ®-îc so s¸nh víi dù to¸n cÊp ph¸t ®Ó
x¸c ®Þnh h¹ch to¸n kÕ to¸n néi bé .khi CT,HMCT hoµn thµnh ph¶i tÝnh gi¸ riªng
cho CT,HMCT ®ã b»ng ph-¬ng ph¸p trùc tiÕp ,ph-¬ng ph¸p tæng céng chi
phÝ,ph-¬ng ph¸p tû lÖ,
§Ó tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt toµn doanh nghiÖp tuú theo doanh nghiÖp ¸p dông
ph-¬ng ph¸p h¹ch to¸n hµng tån kho theo KKTX kÕ to¸n sÏ sö dông tµi kho¶n tËp
hîp kh¸c nhau.
* ¸p dông ph-¬ng ph¸p KKTX
Cuèi kú c¨n cø sè chi phÝ NVLTT ,chi phÝ NCTT,chi phÝ SXC ph¸t sinh trong kú
ph¶i kÕt chuyÓn ®Ó tÝnh cho CT,HMCT.
Nî TK 154
Chi phÝ SXDD -chi tiÕt CT,HMCT
Cã TK 621 Chi phÝ NVLTT
Cã TK 622 Chi phÝ NCTT
Cã TK 627 Chi phÝ SXC
2.6. H¹ch to¸n s¶n phÈm dë dang trong doanh nghiÖp x©y l¾p.
S¶n phÈm dë dang trong s¶n xuÊt x©y dùng ®-îc x¸c ®Þnh b»ng ph-¬ng ph¸p
kiÓm kª .ViÖc tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm dë dang trong s¶n xuÊt x©y dùng phô thuéc
vµo ph-¬ng thøc thanh to¸n khèi l-îng c«ng t¸c x©y l¾p gi÷a ng-êi nhËn thÇu vµ
ng-êi giao thÇu .
NÕu quy ®Þnh thanh to¸n s¶n phÈm x©y dùng sau khi hoµn thµnh toµn bé th× s¶n
phÈm dë dang lµ phÇn chi phÝ tõ lóc khëi c«ng ®Õn cuèi kú ®ã .
NÕu quy ®Þnh thanh to¸n s¶n phÈm x©y dùng theo ®iÓm dõng kü thuËt hîp lý (x¸c
®Þnh gi¸ dù to¸n )th× s¶n phÈm dë dang lµ khèi l-îng x©y l¾p ch-a ®¹t ®iÓm dõng
kü thuËt hîp lý quy ®Þnh vµ ®-îc ®¸nh gi¸ theo chi phÝ thùc tÕ .
2.7.TÝnh gi¸ thµnh c«ng t¸c x©y l¾p.
§Ó tÝnh gi¸ thµnh c«ng t¸c x©y l¾p cã thÓ ¸p dông nhiÒu ph-¬ng ph¸p tÝnh gi¸
thµnh kh¸c nhau phô thuéc vµo ®èi t-îng h¹ch to¸n chi phÝ vµ ®èi t-îng tÝnh gi¸
thµnh s¶n phÈm.
Ph-¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.
. Ph-¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh gi¶n ®¬n(ph-¬ng ph¸p trùc tiÕp)Ph-¬ng ph¸p nµy ¸p
dông cho c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p do s¶n phÈm x©y l¾p lµ ®¬n chiÕc Trong tr-êng
20
- Xem thêm -