Kho¸ luËn tèt nghiÖp
1
§¹i häc Vinh
Trêng ®¹i häc vinh
Khoa kinh tÕ
----***----
NguyÔn ThÞ Thuû
Tãm t¾t Kho¸ luËn tèt nghiÖp ®¹i häc
Gi¶i ph¸p x©y dùng v¨n ho¸ kinh doanh
t¹i c«ng ty chøng kho¸n habubank
Ngµnh qu¶n trÞ kinh doanh
Vinh – 2009
Môc lôc
SVTH: NguyÔn ThÞ Thuû – Líp 46B2 - QTKD
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
2
§¹i häc Vinh
Trang
Danh môc tõ viÕt t¾t
Danh môc b¶ng, biÓu, s¬ ®å
Lêi më ®Çu...................................................................... 1
Ch¬ng I: lý luËn chung vÒ v¨n ho¸ kinh doanh cña doanh nghiÖp 5
1.1. Mét sè kh¸i niÖm c¬ b¶n..........................................5
1.1.1. Kh¸i niÖm v¨n ho¸............................................5
1.1.2. Kh¸i niÖm v¨n ho¸ kinh doanh..........................6
1.2. C¸c yÕu tè t¹o thµnh v¨n ho¸ kinh doanh cña doanh
nghiÖp............................................................................ 9
1.2.1. TriÕt lý kinh doanh.............................................9
1.2.2. §¹o ®øc kinh doanh..........................................11
1.2.3. V¨n ho¸ doanh nh©n........................................12
1.2.4. V¨n ho¸ øng xö víi kh¸ch hµng.........................14
1.2.5. C¸c c¸ch thøc v¨n ho¸ kinh doanh kh¸c...........15
1.2.5.1. C¸c quy chÕ, quy ®Þnh vµ truyÒn thèng, tËp
tôc thãi quen, nghi lÔ....................................................15
1.2.5.2. TruyÒn thuyÕt, giai tho¹i............................17
1.2.5.3. BiÓu trng vµ biÓu hiÖn bÒ ngoµi................18
1.3. TÇm quan träng cña v¨n ho¸ kinh doanh ®èi víi ho¹t
®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp..............................18
1.3.1. N©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh cña doanh nghiÖp
18
SVTH: NguyÔn ThÞ Thuû – Líp 46B2 - QTKD
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
3
§¹i häc Vinh
1.3.2. N©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng vµ sù ph¸t triÓn
bÒn v÷ng cña doanh
nghiÖp.......................................................................... 20
1.4. C¸c nh©n tè t¸c ®éng ®Õn v¨n ho¸ kinh doanh.....23
1.4.1. NÒn v¨n hãa x· héi...........................................23
1.4.2. ThÓ chÕ x· héi..................................................23
1.4.3. Sù kh¸c biÖt, giao lu v¨n hãa vµ qu¸ tr×nh toµn
cÇu hãa.........................................................................24
1.4.4. V¨n hãa ngµnh kinh doanh...............................25
1.4.5. Kh¸ch hµng .....................................................25
ch¬ng 2: thùc tr¹ng v¨n ho¸ kinh doanh t¹i c«ng ty chøng kho¸n
habubank......................................................................... 27
2.1. Giíi thiÖu tæng quan vÒ C«ng ty chøng kho¸n
Habubank..................................................................... 27
2.1.1 LÞch sö h×nh thµnh ph¸t triÓn cña C«ng ty......27
2.1.2. Bé m¸y tæ chøc cña C«ng ty chøng kho¸n
Habubank..................................................................... 29
2.1.3. §Æc ®iÓm ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty..30
2.1.4. KÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty
chøng kho¸n Habubank giai ®o¹n 2006 - 2008.............34
2.2. Ph©n tÝch thùc tr¹ng v¨n ho¸ kinh doanh t¹i C«ng ty
chøng kho¸n
Habubank..............................................................36
SVTH: NguyÔn ThÞ Thuû – Líp 46B2 - QTKD
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
4
§¹i häc Vinh
2.2.1. TriÕt lý kinh doanh cña c«ng ty........................36
2.2.1.1.C¬ së h×nh thµnh triÕt lý kinh doanh cña
c«ng ty......................................................................... 36
2.2.1.2. Néi dung cña triÕt lý kinh doanh ...............37
2.2.1.3. T¸c ®éng cña triÕt lý kinh doanh ..............37
2.2.2. §¹o ®øc kinh doanh..........................................38
2.2.3. V¨n ho¸ doanh nh©n........................................41
2.2.3.1. VÒ søc khoÎ...............................................41
2.2.3.2. VÒ tr×nh ®é n¨ng lùc................................42
2.2.3.3. VÒ phong c¸ch l·nh ®¹o.............................43
2.2.3.4. ViÖc thùc hiÖn tr¸ch nhiÖm x· héi.............44
2.2.4. VÒ v¨n ho¸ øng xö víi kh¸ch hµng....................45
2.2.5. C¸c c¸ch thøc v¨n ho¸ kinh doanh kh¸c.......... 47
2.2.5.1. C¸c quy chÕ vµ quy ®Þnh néi bé.................47
2.2.5.2. C¸c truyÒn thèng........................................52
2.2.5.3. C¸c biÓu trng vµ biÓu hiÖn bÒ ngoµi..........56
2.3. §¸nh gi¸ vÒ thùc tr¹ng v¨n ho¸ kinh doanh cña
C«ng ty chøng kho¸n Habubank................................58
2.3.1. Nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®îc....................................58
2.3.2. H¹n chÕ vµ nguyªn nh©n cña nã......................59
Ch¬ng 3: Mét sè gi¶i ph¸p nh»m x©y dùng v¨n ho¸ kinh doanh t¹i C«ng
ty chøng kho¸n Habubank trong bèi c¶nh héi nhËp kinh tÕ Quèc tÕ.....62
.........................................................................................
3.1. Quan ®iÓm vÒ x©y dùng v¨n ho¸ kinh doanh .......62
SVTH: NguyÔn ThÞ Thuû – Líp 46B2 - QTKD
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
5
§¹i häc Vinh
3.2. Mét sè bµi häc vÒ x©y dùng v¨n ho¸ kinh doanh ë
c¸c doanh nghiÖp trong vµ ngoµi níc............................64
3.2.1. C¸c ®iÓn h×nh vÒ x©y dùng v¨n ho¸ kinh doanh
cña mét sè doanh nghiÖp trong vµ ngoµi níc.................64
3.2.1.1. V¨n hãa FPT...............................................64
3.2.1.2. V¨n hãa Mai Linh.......................................65
3.2.1.3. V¨n hãa Microsof......................................67
3.2.1.4. V¨n hãa Honda..........................................68
3.2.2. Mét sè kinh nghiÖm cho c¸c doanh nghiÖp ViÖt
Nam trong viÖc x©y dùng v¨n ho¸ kinh doanh..............69
3.3. Ph¬ng híng ph¸t triÓn thÞ trêng chøng kho¸n ViÖt
Nam vµ C«ng ty chøng kho¸n Habubank......................71
3.3.1. Ph¬ng híng ph¸t triÓn thÞ trêng chøng kho¸n ë
ViÖt Nam...................................................................... 71
3.3.2. Ph¬ng híng ph¸t triÓn cña C«ng ty chøng kho¸n
Habubank trong thêi gian tíi.................................74
3.4. Mét sè gi¶i ph¸p nh»m x©y dùng v¨n ho¸ kinh
doanh cña C«ng ty chøng kho¸n Habubank trong bèi
c¶nh héi nhËp kinh tÕ Quèc tÕ......................................75
3.4.1. X©y dùng bé triÕt lý kinh doanh hoµn chØnh cho
c«ng ty......................................................................... 75
3.4.2. §Èy m¹nh phong trµo thi ®ua kinh doanh ........78
3.4.3. §Èy m¹nh c«ng t¸c ®µo t¹o vÒ v¨n ho¸ kinh
doanh cho CBNV............................................................79
SVTH: NguyÔn ThÞ Thuû – Líp 46B2 - QTKD
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
§¹i häc Vinh
6
3.4.4. X¸c ®Þnh chuÈn mùc hµnh vi cho c¸c nhµ qu¶n
trÞ................................................................................ 81
3.4.5. X©y dùng m«i trêng v¨n ho¸ nh©n v¨n trong
c«ng ty vµ c¸c chi
nh¸nh........................................................................... 83
3.4.6. X©y dùng quy chÕ, quy ®Þnh, truyÒn thèng, tËp
tôc,
thãi
quen,
nghi
lÔ
cña
doanh
nghiÖp………………………………………………………………… 86
3.4.7. T¨ng cêng ho¹t ®éng Marketing vµ tiÕp tôc ph¸t
triÓn qu¶ng b¸
th¬ng hiÖu................................................................... 89
3.5. Mét sè kiÕn nghÞ...................................................90
KÕt luËn......................................................................... 93
Phô lôc
Tµi liÖu tham kh¶o
Lêi Më ®Çu
1. TÝnh cÊp thiÕt cña ®Ò tµi
C¸ch ®©y h¬n 60 n¨m (1946) Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®·
nhÊn m¹nh: “Ph¶i lµm sao cho v¨n ho¸ vµo s©u trong t©m lý
cña quèc d©n, nghÜa lµ v¨n ho¸ ph¶i söa ®îc tham nhòng, lêi
biÕng, phï hoa, xa xØ. V¨n ho¸ ph¶i lµm thÕ nµo cho nh©n
d©n cã tinh thÇn v× níc quªn m×nh, v× lîi Ých chung mµ quªn
SVTH: NguyÔn ThÞ Thuû – Líp 46B2 - QTKD
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
7
§¹i häc Vinh
lîi Ých riªng. V¨n ho¸ ph¶i lµm thÕ nµo cho mçi ngêi d©n ViÖt
Nam, tõ giµ ®Õn trÎ, c¶ ®µn «ng lÉn ®µn bµ ai còng hiÓu ®îc
nhiÖm vô cña m×nh vµ biÕt hëng h¹nh phóc cña m×nh nªn hëng” (T tëng Hå ChÝ Minh, NXB chÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi,
2003).
Ngay sau ngµy quèc kh¸nh 02-9-1945 Chñ tÞch Hå ChÝ
Minh ®· thµnh lËp uû ban v¨n ho¸ B¾c K× 1945 B¸c tiÕp c¸c
®¹i biÓu cña uû ban nµy vµ Ngêi chØ râ: “Bæn phËn cña c¸c
Ngµi lµ l·nh ®¹o t tëng quèc d©n, ®Êu tranh cho ®éc lËp vµ
kiÕn thiÕt mét nÒn v¨n ho¸ míi” (T tëng Hå ChÝ Minh, NXB
chÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi, 2003). Nh vËy, cã thÓ kh¼ng ®Þnh
v¨n ho¸ cã mét vai trß rÊt lín, nã võa lµ m«i trêng, võa lµ c«ng
cô ®Ó t¸c ®éng ®Õn hµnh vi cña c¸ nh©n vµ tæ chøc.
V¨n ho¸ víi t c¸ch lµ nÒn t¶ng tinh thÇn cña x· héi, lµ
®éng lùc v« h¹n thóc ®Èy sù ph¸t triÓn s¶n xuÊt hµng ho¸ vµ
nhê hµng ho¸ ®Ó ph¸t triÓn, lµ môc tiªu cao c¶ cña mäi h×nh
th¸i x· héi. V¨n ho¸ cã vai trß ®Æc biÖt quan träng trong viÖc
båi dìng vµ ph¸t huy nh©n tè con ngêi x· héi míi trong tÊt c¸c
lÜnh vùc ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, ho¹t ®éng chÝnh trÞ,
ho¹t ®éng khoa häc - c«ng nghÖ, ho¹t ®éng v¨n ho¸ - x· héi nh©n v¨n, vv…Trong thêi ®¹i ngµy nay kinh tÕ thÞ trêng, kinh
tÕ tri thøc, toµn cÇu ho¸ vµ c¸ch m¹ng qu¶n lý ngµy cµng ph¸t
triÓn nh vò b·o, c¸c quèc gia xÝch l¹i gÇn nhau h¬n, v× thÕ
SVTH: NguyÔn ThÞ Thuû – Líp 46B2 - QTKD
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
8
§¹i häc Vinh
v¨n ho¸ d©n téc ngµy cµng trë thµnh trung t©m cña mäi sù
chó ý.
V¨n ho¸ doanh nghiÖp, v¨n ho¸ doanh nh©n ®îc h×nh
thµnh trªn nÒn t¶ng v¨n ho¸ d©n téc vµ lµ bé phËn cÊu thµnh,
t« ®Ëm thªm b¶n s¾c v¨n ho¸ d©n téc, kh«ng thÓ ®èi lËp víi
b¶n s¾c v¨n ho¸ d©n téc.
Trong ®iÒu kiÖn héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ hiÖn nay, víi
sù di chuyÓn dÔ dµng c¸c nguån tµi chÝnh, nguyªn liÖu vµ
c«ng nghÖ tõ quèc gia nµy sang quèc gia kh¸c, viÖc gia nhËp
c¸c thµnh tùu khoa häc tiªn tiÕn nãi chung vµ khoa häc qu¶n
trÞ nãi riªng kh«ng khã. Tuy nhiªn yÕu tè chÝnh ¶nh hëng ®Õn
sù thµnh b¹i trong viÖc ¸p dông thµnh c«ng c¸c thµnh tùu ®ã
trong ®iÒu kiÖn cô thÓ cña c¸c quèc gia lµ sù kh¸c biÖt vÒ
v¨n ho¸. §èi víi lÜnh vùc kinh doanh, xu híng v¨n ho¸ kinh
doanh ®ang lµ mét híng ®i tèi u ®Ó tËn dông c¸c thµnh tùu
tiªn tiÕn cña khoa häc ®ång thêi vÉn ph¸t huy ®îc søc m¹nh
cña b¶n s¾c v¨n ho¸.
ChÝnh v× vËy, x©y dùng v¨n ho¸ kinh doanh lµ gãp phÇn
t¹o lËp n¨ng lùc cèt lâi cña doanh nghiÖp, vµ do vËy, t¹o cho
doanh nghiÖp n¨ng lùc c¹nh tranh bÒn v÷ng trong ®iÒu kiÖn
c¹nh tranh mang tÝnh toµn cÇu. Bªn c¹nh ®ã, nã cßn gãp phÇn
thÓ hiÖn b¶n s¾c v¨n ho¸ tiªn tiÕn ®Ëm ®µ d©n téc cña v¨n
ho¸ ViÖt Nam trong lÜnh vùc qu¶n trÞ doanh nghiÖp.
SVTH: NguyÔn ThÞ Thuû – Líp 46B2 - QTKD
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
9
§¹i häc Vinh
Víi nhËn thøc ®îc vai trß quan träng cña v¨n ho¸ kinh
doanh ®èi víi sù ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp, em m¹nh d¹n
chän ®Ò tµi: “Gi¶i ph¸p x©y dùng v¨n ho¸ kinh doanh t¹i
C«ng ty chøng kho¸n HABUBANK” lµm luËn v¨n tèt
nghiÖp cña m×nh.
2. Môc ®Ých vµ nhiÖm vô nghiªn cøu ®Ò tµi
Môc ®Ých:
§¸nh gi¸ thùc tr¹ng v¨n ho¸ kinh doanh t¹i c«ng ty chøng
kho¸n Habubank tõ ®ã ®Ò xuÊt nh÷ng gi¶i ph¸p, kiÕn nghÞ
c¬ b¶n ®Ó x©y dùng v¨n ho¸ kinh doanh t¹i c«ng ty chøng
kho¸n Habubank
NhiÖm vô:
Trªn c¬ së môc ®Ých nghiªn cøu, ®Ò tµi cã c¸c nhiÖm vô sau:
- Nghiªn cøu nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn c¬ b¶n vÒ v¨n ho¸ kinh
doanh cña doanh nghiÖp.
- Ph©n tÝch ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng v¨n ho¸ kinh doanh cña
C«ng ty chøng kho¸n Habubank
- Nghiªn cøu ®Ò xuÊt nh÷ng gi¶i ph¸p, nh÷ng kiÕn nghÞ
chñ yÕu nh»m x©y dùng v¨n ho¸ kinh doanh cña C«ng ty
chøng kho¸n Habubank trong bèi c¶nh héi nhËp kinh tÕ
quèc tÕ.
3. §èi tîng vµ ph¹m vi nghiªn cøu cña ®Ò tµi
SVTH: NguyÔn ThÞ Thuû – Líp 46B2 - QTKD
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
10
§¹i häc Vinh
- §èi tîng nghiªn cøu: v¨n ho¸ kinh doanh cña doanh nghiÖp
c¸c yÕu tè cÊu thµnh v¨n ho¸ kinh doanh.
- Ph¹m vi nghiªn cøu: ®îc x¸c ®Þnh trong khu«n khæ cña
C«ng ty chøng kho¸n Habubank g¾n víi ®iÒu kiÖn héi
nhËp kinh tÕ quèc tÕ. Thêi gian kh¶o s¸t ®îc thùc hiÖn
trong giai ®o¹n 2006 - 2008
4. Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu:
Thø nhÊt: Ph¬ng ph¸p duy vËt biÖn chøng
Thø hai: Ph¬ng ph¸p pháng vÊn. Ph¬ng ph¸p nµy ®îc sö
dông ®Ó trùc tiÕp
pháng vÊn mét sè nhµ l·nh ®¹o vµ CBNV
trong c«ng ty
Thø ba: Ph¬ng ph¸p ®iÒu tra th«ng qua b¶ng hái
Dùa trªn kÕt qu¶ kh¶o s¸t s¬ bé ®Ó x©y dùng b¶ng c©u
hái ®Ó ®iÒu tra t×nh h×nh thùc tÕ v¨n ho¸ kinh doanh t¹i
C«ng ty chøng kho¸n Habubank trong giai ®o¹n hiÖn nay
(nh÷ng néi dung chi tiÕt cô thÓ cña b¶ng c©u hái ®îc ®Ýnh
kÌm trong phô lôc)
Víi mét tr¨m b¶ng c©u hái ®îc göi tíi Ban l·nh ®¹o, Ban
qu¶n lý vµ CBNV cña C«ng ty chøng kho¸n Habubank, vµ ®·
nhËn ®îc 68 c©u tr¶ lêi, c¸c c©u tr¶ lêi nµy ®îc ph©n bè t¬ng
®èi réng kh¾p c¸c phßng ban vµ c¸c bé phËn trong c«ng ty
trong ®ã bao gåm c¶ Ban l·nh ®¹o, Ban qu¶n lý vµ CBNV
Thø t: Ph¬ng ph¸p sö dông nguån th«ng tin thø cÊp
SVTH: NguyÔn ThÞ Thuû – Líp 46B2 - QTKD
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
11
§¹i häc Vinh
Víi ph¬ng ph¸p nµy em ®· cã ®îc mét sè kÕt qu¶ vµ nhËn
®Þnh vÒ V¨n ho¸ kinh doanh t¹i C«ng ty chøng kho¸n
Habubank trong giai ®o¹n hiÖn nay th«ng qua viÖc thu thËp
c¸c th«ng tin tõ c¸c s¸ch, b¸o vµ t¹p chÝ chuyªn ngµnh
5. §ãng gãp cña ®Ò tµi:
5.1. VÒ mÆt lý luËn: Lµm râ ®îc nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn c¬
b¶n vÒ v¨n ho¸ kinh doanh vµ ¶nh hëng cña v¨n ho¸ kinh
doanh nh mét nh©n tè quan träng ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh
doanh.
5.2. VÒ mÆt thùc tiÔn: Th«ng qua viÖc ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng
v¨n ho¸ kinh doanh t¹i c«ng ty chøng kho¸n Habubank tõ ®ã
®a ra c¸c gi¶i ph¸p nh»m khai th¸c nh÷ng nh©n tè tÝch cùc,
h¹n chÕ c¸c nh©n tè tiªu cùc gãp phÇn lµm cho kinh doanh cña
c«ng ty ®¹t ®îc kÕt qu¶ cao vµ híng tíi sù ph¸t triÓn bÒn
v÷ng.
6. KÕt cÊu cña kho¸ luËn tèt nghiÖp
Ngoµi phÇn më ®Çu, kÕt luËn, danh môc tµi liÖu tham
kh¶o vµ phô lôc, néi dung cña kho¸ luËn tèt nghiÖp gåm ba ch¬ng:
Ch¬ng 1: Lý luËn chung vÒ v¨n ho¸ kinh doanh cña doanh
nghiÖp
Ch¬ng 2: Thùc tr¹ng v¨n ho¸ kinh doanh cña C«ng ty chøng
kho¸n Habubank trong thêi gian qua
SVTH: NguyÔn ThÞ Thuû – Líp 46B2 - QTKD
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
12
§¹i häc Vinh
Ch¬ng 3: Mét sè gi¶i ph¸p x©y dùng cña v¨n ho¸ kinh doanh
cña C«ng ty chøng kho¸n Habubank trong bèi c¶nh héi nhËp
kinh tÕ quèc tÕ
SVTH: NguyÔn ThÞ Thuû – Líp 46B2 - QTKD
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
13
§¹i häc Vinh
Ch¬ng 1:
lý luËn chung vÒ v¨n ho¸ kinh doanh cña
doanh nghiÖp
1.1. Mét sè kh¸i niÖm c¬ b¶n
1.1.1. Kh¸i niÖm v¨n ho¸
Nghiªn cøu vai trß cña v¨n ho¸ ®èi víi ph¸t triÓn nãi
chung vµ ®èi víi doanh nghiÖp nãi riªng tríc hÕt ph¶i cã mét
kh¸i niÖm chÝnh x¸c vµ nhÊt qu¸n vÒ v¨n ho¸ kinh doanh
còng nh cÊu tróc cña nã. V¨n ho¸ kinh doanh lµ mét kh¸i niÖm
rÊt réng, ®Õn møc hÇu nh mçi nhµ v¨n ho¸ ®Òu cã mét kh¸i
niÖm riªng vÒ v¨n ho¸. Cho ®Õn nay cã kho¶ng h¬n 400 kh¸i
niÖm vÒ v¨n ho¸. C¸c kh¸i niÖm ®ã kh«ng gièng nhau tuú
theo c¸ch hiÓu réng hÑp kh¸c nhau, trong khi v¨n ho¸ lµ mét
kh¸i niÖm v« cïng lín, phong phó vµ phøc t¹p. MÆt kh¸c, còng
nh c¸c lÜnh vùc khoa häc x· héi kh¸c, ngµnh khoa häc vÒ v¨n
ho¸ cã tÝnh chÊt lÞch sö vµ ph¸t triÓn xuyªn suèt lÞch sö loµi
ngêi, tõ v¨n ho¸ d©n gian cã v¨n tù vµ kh«ng v¨n tù ®Õn v¨n
ho¸ chØnh thÓ cña c¸c chÕ ®é ®¬ng thêi. Trong qu¸ tr×nh
lÞch sö ®ã néi dung vµ kh¸i niÖm cña v¨n ho¸ còng thay ®æi
theo. §ã lµ hiÖn thùc kh¸ch quan, sau ®©y lµ mét sè trong
nh÷ng kh¸i niÖm ®ã.
Theo E.Hri«t: “C¸i g× cßn l¹i khi tÊt c¶ nh÷ng c¸i kh¸c bÞ
quªn ®i - ®ã chÝnh lµ v¨n ho¸”. (B¶n s¾c v¨n ho¸ ViÖt Nam,
SVTH: NguyÔn ThÞ Thuû – Líp 46B2 - QTKD
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
14
§¹i häc Vinh
tËp1, trang 34). V¨n ho¸ lµ vèn hiÓu biÕt cña con ngêi tÝch luü
®îc trong suèt qu¸ tr×nh ho¹t ®éng thùc tiÔn - lÞch sö, ®îc
kÕt tinh l¹i hµnh c¸c gi¸ trÞ vµ chuÈn mùc x· héi, gäi chung lµ
hÖ gi¸ trÞ x· héi, biÓu hiÖn ë vèn di s¶n v¨n ho¸ kinh doanh vµ
phong c¸ch øng xö cña céng ®ång. HÖ gi¸ trÞ lµ thµnh tè c¬
b¶n lµm nªn b¶n s¾c riªng cña mäi céng ®ång x· héi, cã kh¶
n¨ng liªn kÕt c¸c thµnh viªn lµm cho céng ®ång trë thµnh mét
khèi v÷ng ch¾c vµ cã kh¶ n¨ng ®iÒu tiÕt ho¹t ®éng cña c¸c
thµnh viªn kh¸c trong x· héi Êy.
Theo Unessco: “V¨n ho¸ ph¶n ¸nh vµ thÓ hiÖn mét c¸ch
tæng qu¸t, sèng ®éng mäi mÆt cña cuéc sèng (cña mçi c¸
nh©n vµ cña céng ®ång) ®· diÔn ra trong qu¸ khø còng nh
®ang diÔn ra trong hiÖn t¹i, qua hµng thÕ kØ nã ®· cÊu thµnh
nªn mét hÖ thèng gi¸ trÞ, truyÒn thèng, thÈm mü vµ lèi sèng,
vµ dùa trªn ®ã, tõng d©n téc ®· kh¼ng ®Þnh b¶n s¾c d©n
téc riªng cña níc m×nh” (V¨n ho¸ vµ v¨n ho¸ doanh nghiÖp,
trang 45)
Theo Hå ChÝ Minh, Ngêi cho r»ng v¨n ho¸ lµ toµn bé c¸c
gi¸ trÞ vËt chÊt vµ tinh thÇn do loµi ngêi t¹o ra trong lÞch sö
cña m×nh trong mèi quan hÖ víi con ngêi, víi tù nhiªn vµ víi x·
héi. Nãi ®Õn v¨n ho¸ lµ nãi ®Õn c¸c g¾n bã mËt thiÕt, s©u
s¾c m¸u thÞt víi con ngêi mµ thiÕu nã cuéc sèng cña con ngêi
trë nªn v« nghÜa.
SVTH: NguyÔn ThÞ Thuû – Líp 46B2 - QTKD
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
15
§¹i häc Vinh
Ngêi viÕt “V× lÏ sinh tån còng nh môc ®Ých cña cuéc
sèng, loµi ngêi míi s¸ng t¹o vµ ph¸t minh ra ng«n ng÷, ch÷
viÕt, ®¹o ®øc, ph¸p luËt, khoa häc, t«n gi¸o, v¨n häc, nghÖ
thuËt, nh÷ng c«ng cô cho sinh ho¹t hµng ngµy vÒ ¨n, mÆc, ë
vµ c¸c ph¬ng tiÖn sö dông. Toµn bé nh÷ng s¸ng t¹o ph¸t minh
®ã ®Òu lµ v¨n ho¸. V¨n ho¸ lµ sù tæng hîp mäi ph¬ng thøc
sinh ho¹t, cïng víi biÓu hiÖn cña nã mµ loµi ngêi ®· s¶n sinh ra
nh»m thÝch øng víi nh÷ng yªu cÇu ®êi sèng vµ ®ßi hái cña sù
sinh tån”.
1.1.2. Kh¸i niÖm v¨n ho¸ kinh doanh
V¨n ho¸ kinh doanh ®îc thÓ hiÖn vµ chØ cã thÓ cã ®îc
thÓ hiÖn th«ng qua vËt mang nã - doanh nghiÖp. Nhng ®Ó cã
mét ®Þnh nghÜa m¹ch l¹c cho thuËt ng÷ v¨n ho¸ kinh doanh
hÇu nh ®· kh«ng dÔ dµng, bëi lÏ vÒ ng÷ nghÜa th× ngay nh
kh¸i niÖm “V¨n ho¸” còng ®· cã hµng tr¨m c¸ch diÔn ®¹t kh¸c
nhau ®· tr×nh bµy trªn. Marvin Bowre, Tæng gi¸m ®èc
Mackinsey Company cho r»ng: “V¨n ho¸ kinh doanh lµ tÊt c¶
c¸c thµnh tè mµ chóng ta ®ang thùc hiÖn trong qu¸ tr×nh kinh
doanh vµ di s¶n ®Ó l¹i cho thÕ hÖ kÕ tiÕp”. Nh vËy v¨n ho¸
hiÖn diÖn ë bÊt kú doanh nghiÖp nµo, tuy nhiªn mét doanh
nghiÖp ph¸t triÓn ph¶i cã mét nh·n quan réng, tham väng l©u
dµi, x©y dùng ®îc mét nÕp v¨n ho¸ cã b¶n s¾c riªng, thÓ
hiÖn sù kh¸c biÖt vît tréi.
SVTH: NguyÔn ThÞ Thuû – Líp 46B2 - QTKD
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
16
§¹i häc Vinh
V¨n ho¸ kinh doanh lµ viÖc sö dông c¸c nh©n tè v¨n ho¸
vµo ho¹t ®éng kinh doanh ¸p dông hoÆc t¹o ra trong qu¸
tr×nh h×nh thµnh nªn nh÷ng nÒn t¶ng cã tÝnh chÊt æn ®Þnh
vµ ®Æc thï trong ho¹t ®éng kinh doanh cña hä. V¨n ho¸ kinh
doanh lµ tÊt c¶ c¸c gi¸ trÞ tinh thÇn (díi d¹ng vËt thÓ hoÆc phi
vËt thÓ) cã ®îc trong mét doanh nghiÖp trong suèt qu¸ tr×nh
h×nh thµnh, tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp Êy - ®· trë
thµnh chuÈn mùc vµ nguån ®éng lùc chñ yÕu nhÊt - th©m
nhËp vµo vµ chi phèi c¸c quan niÖm, tËp qu¸n vµ hµnh vi kinh
doanh híng vÒ sù chÊt lîng, s¸ng t¹o, tr¸ch nhiÖm vµ sù kÕt
hîp hµi hoµ c¸c lîi Ých. V¨n ho¸ kinh doanh liªn kÕt con ngêi
trong néi bé víi nhau, liªn kÕt doanh nghiÖp vµ x· héi b»ng
nh÷ng gi¸ trÞ nh©n v¨n, ®Æt con ngêi vµo vÞ trÝ trung t©m
vµ quyÕt ®Þnh sù c¹nh tranh th¾ng lîi vµ ph¸t triÓn bÒn
v÷ng. V¨n ho¸ kinh doanh suy cho cïng nã lµ cèt lâi cña nÒn
kinh tÕ tri thøc/ thÞ trêng x· héi vµ nh©n v¨n.
VÊn ®Ò v¨n ho¸ kinh doanh ®èi víi ViÖt Nam kh«ng cã
g× míi, «ng cha chóng ta ®Ò cËp tõ l©u. Chµng rÓ vua Hïng –
Mai An Tiªm bÞ ®µy ra hoang ®¶o ®· trång da hÊu, da hÊu
chÝn, ®· kh¾c tªn m×nh lªn qu¶ da hÊu cã ghi ®Þa chØ, råi
th¶ xuèng biÓn, sãng ®a da hÊu vµo ®Êt liÒn võa ®Ó “tiÕp
thÞ” gäi mêi th¬ng l¸i ®Õn mua. Di tÝch cæ Hoa L thêi nhµ
§inh (968-979) cã nhiÒu viªn g¹ch lín kh¾c dßng ch÷ “§¹i ViÖt
quèc qu©n thµnh chuyªn”, ph¶i ch¨ng ®©y lµ th¬ng hiÖu.
SVTH: NguyÔn ThÞ Thuû – Líp 46B2 - QTKD
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
17
§¹i häc Vinh
ChiÕc lä gèm vÏ hoa d©y mµu lam hiÖn ®ang trng bµy t¹i b¶o
tµngTopkapt Saray, ë Istanbul, Thæ NhÜ K× cã dßng ch÷ ghi râ
niªn ®¹i s¶n xuÊt “N¨m §¹i ho¸ thø 8” tøc n¨m 1450 thêi vua
Lª nh©n T«ng (1443 – 1459), ®Þa ®iÓm s¶n xuÊt Nam S¸ch,
H¶i D¬ng, ngêi s¶n xuÊt ghi: “Bïi thÞ hØ bót” lµ ngêi hä Bïi vÏ
ch¬i. HiÖu chôp ¶nh ®Çu tiªn ë Hµ Néi “C¶m HiÕu §êng” vµo
n¨m 1869, chñ hiÖu lµ §Æng Huy Trø, v.v…Cuéc canh t©n ®Êt
níc ®Çu thÕ kØ XX (1903) sù khëi ®Çu lµ sù kÕt hîp hai môc
®Ých gi¸o dôc vµ kinh doanh t×m ra nguån lùc cøu níc. Cô cö
L¬ng V¨n
Can (1854 – 1927) hiÖu trëng trêng §«ng kinh
NghÜa Thôc, ngêi ®· sím truyÒn b¸ t tëng “®¹o lµm giµu”, cïng
víi gia ®×nh thùc hµnh kinh doanh xuÊt nhËp khÈu, bÞ ®µy ¶i
sang Nam Vang (PhnomPªnh - Campuchhia). Cô viÕt s¸ch “Th¬ng häc ph¬ng ch©m” cã ®o¹n “§¬ng buæi thÕ giíi c¹nh tranh
nµy, c¸c níc phó cêng kh«ng ®©u lµ ch¼ng ®ua tµi thi søc ë
trong trêng th¬ng chiÕn, v¨n minh tiÕn bé, bu«n b¸n cµng
thÞnh ®¹t. ViÖc bu«n b¸n thÞnh suy cã quan hÖ ®Õn quèc
d©n thÞnh suy nh thÕ, ta h¸ coi thêng xem khinh ®îc sao?”
nÒn kinh doanh ë níc ta cßn lµ th¶m c¶nh bëi 10 lÏ nh cô Cö L¬ng V¨n Can tæng kÕt: “1 - Ngêi m×nh kh«ng cã th¬ng phÈm;
2 - Kh«ng cã th¬ng héi; 3 - Kh«ng cã tÝn thùc; 4 - Kh«ng cã
kiªn t©m; 5- Kh«ng cã nghÞ lùc; 6 - Kh«ng biÕt träng nghÒ; 7Kh«ng cã th¬ng häc; 8- KÐm ®êng giao tiÕp; 9 - Kh«ng biÕt
tiÕt kiÖm; 10 - Kinh néi ho¸!”
SVTH: NguyÔn ThÞ Thuû – Líp 46B2 - QTKD
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
18
§¹i häc Vinh
Tõ c¸c ph©n tÝch trªn ®©y, cã thÓ ®i ®Õn x¸c lËp mét
kh¸i niÖm chung vÒ v¨n ho¸ kinh doanh, ®ã lµ: “V¨n ho¸
kinh doanh lµ toµn bé c¸c nh©n tè v¨n ho¸ ®îc chñ thÓ
kinh doanh chän läc, t¹o ra, sö dông vµ biÓu hiÖn trong
ho¹t ®éng kinh doanh t¹o nªn b¶n s¾c kinh doanh cña
chñ thÓ ®ã”.
Theo nghÜa cô thÓ v¨n ho¸ kinh doanh lµ viÖc sö dông
c¸c nh©n tè v¨n ho¸ kinh doanh vµo trong ho¹t ®éng kinh
doanh t¹o nªn b¶n s¾c kinh doanh cña chñ thÓ, lµ c¸i v¨n ho¸
mµ c¸c chñ thÓ kinh doanh t¹o ra trong qu¸ tr×nh kinh doanh
h×nh thµnh nªn nh÷ng kiÓu kinh doanh æn ®Þnh ®Æc thï.
Nh vËy v¨n ho¸ kinh doanh lµ mét ph¬ng diÖn cña v¨n ho¸
trong x· héi bao gåm toµn bé nh÷ng gi¸ trÞ vËt chÊt tinh thÇn,
nh÷ng ph¬ng thøc vµ kÕt qu¶ ho¹t ®éng cña con ngêi ®îc t¹o
ra vµ sö dông trong qu¸ tr×nh kinh doanh.
1.2. C¸c yÕu tè t¹o nªn v¨n ho¸ kinh doanh
V¨n ho¸ kinh doanh ®îc t¹o nªn tõ rÊt nhiÒu yÕu tè phøc
t¹p vµ cã mèi quan hÖ chÆt chÏ víi nhau. ë ®©y cã thÓ kh¸i
qu¸t c¸c nhãm yÕu tè c¬ b¶n sau:
1.2.1 TriÕt lý kinh doanh
Trong quan hÖ víi v¨n ho¸ hiÓu theo nghÜa réng, ho¹t
®éng qu¶n trÞ, mµ trùc tiÕp ë ®©y lµ qu¶n trÞ doanh nghiÖp,
võa lµ mét bé phËn cÊu thµnh v¨n ho¸. Ph¬ng thøc qu¶n trÞ,
hµnh vi øng xö trong qu¶n trÞ ®Òu cã b¶n chÊt v¨n ho¸ theo
SVTH: NguyÔn ThÞ Thuû – Líp 46B2 - QTKD
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
19
§¹i häc Vinh
®óng hai nghÜa nh vËy, cã thÓ ph©n ra hai quan hÖ ¶nh hëng:
Quan hÖ thø nhÊt liªn quan ®Õn t¸c ®éng cña v¨n ho¸
®Õn lùa chän chiÕn lîc kinh doanh l©u dµi cña doanh nghiÖp
trong m«i trêng c¹nh tranh khèc liÖt.
Quan hÖ thø hai liªn quan ®Õn sù øng xö cña chñ thÓ
kinh tÕ víi c¸c ®èi t¸c cô thÓ trùc tiÕp trong néi bé doanh
nghiÖp nh nh÷ng ngêi l·nh ®¹o cÊp trªn, ®iÒu hµnh cÊp díi,
nh©n viªn ngêi lao ®éng,v.v… víi kh¸ch hµng mua vµ b¸n, c¸c
®èi thñ c¹nh tranh, c¸c ®èi t¸c liªn minh trªn tinh thÇn “thªm
b¹n bít thï” biÕn ®èi thñ thµnh ®èi t¸c.
Hai quan hÖ ®ã võa cã sù ®éc lËp nhÊt ®Þnh, l¹i võa cã
t¸c ®éng lÉn nhau vÒ néi dung c¸c c«ng viÖc cô thÓ víi sù
xuyªn suèt sîi chØ ®á - TriÕt lý kinh doanh.
TriÕt lý kinh doanh hiÖn ®· trë thµnh mét tõ th«ng dông,
nhiÒu khi nh lµ mét “héi chøng”, “mèt”, thµnh mét trong nh÷ng
tiªu chÈn c¬ b¶n chøng tá “®¼ng cÊp v¨n ho¸” cña nhµ qu¶n
trÞ. Tuy nhiªn, trong thùc tÕ cho thÊy, víi ®a sè, th«ng thêng,
sù thõa nhËn nã mang tÝnh h×nh thøc h¬n lµ cã néi dung vµ
gi¸ trÞ thùc tiÔn, cho triÕt lý kinh doanh lµ thËt ng÷ qu¸ cao
siªu vµ trõu tîng.
MÆt kh¸c, triÕt lý kinh doanh lµ nãi ®Õn môc ®Ých, ý
nghÜa cao nhÊt cña qu¶n trÞ doanh nghiÖp ho¹t ®éng s¶n xuÊt
kinh doanh, ®ã lµ nh÷ng vÊn ®Ò mang tÝnh chÊt triÕt lý mµ
SVTH: NguyÔn ThÞ Thuû – Líp 46B2 - QTKD
Kho¸ luËn tèt nghiÖp
20
§¹i häc Vinh
mçi nhµ qu¶n trÞ ®· ®Õn lóc ph¶i tù ®Æt ra cho chÝnh b¶n
th©n m×nh. §ã lµ lý lÏ ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn bÒn v÷ng cña
doanh nghiÖp. Mçi doanh nghiÖp cã ngµnh nghÒ kinh doanh
riªng biÖt, kh«ng doanh nghiÖp nµo gièng doanh nghiÖp nµo
vÒ chØ dÉn ®Þa lý, vÒ con ngêi, vÒ d©y chuyÒn c«ng nghÖ,
vÒ quy m«, chÊt lîng vµ vÒ gi¸ c¶ hµng ho¸,… Do ®ã, triÕt lý
kinh doanh lµ mét hÖ thèng t tëng chñ ®¹o, thÓ hiÖn quan
®iÓm riªng cña mçi doanh nghiÖp vÒ gi¸ trÞ vËt chÊt vµ tinh
thÇn cña doanh nghiÖp ®îc ®óc kÕt nh÷ng thµnh c«ng vµ
nh÷ng thÊt b¹i trong qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn. Tõ
®ã bæ sung vµ s¸ng t¹o kh«ng ngõng ®Ó phôc vô kh¸ch hµng
ngµy mét hoµn thiÖn h¬n: kh¸ch hµng quyÕt ®Þnh sù tån t¹i
vµ ph¸t triÓn hay diÖt vong cña doanh nghiÖp.
TriÕt lý kinh doanh ph¶n ¸nh môc ®Ých cña doanh
nghiÖp. Tríc hÕt nhµ qu¶n trÞ cÇn ph¶i tù kh¼ng ®Þnh m×nh:
m×nh vµ doanh nghiÖp ph¶i tån t¹i trong mu«n vµn sãng giã.
M×nh vµ doanh nghiÖp ph¶i ®îc ph¸t triÓn bÒn v÷ng trong
biÕn ®éng cña th¬ng trêng b»ng tµi vµ lùc néi bé, chø kh«ng
ph¶i tr«ng chê vµo sù ban ¬n, bè thÝ cña ngêi kh¸c, tæ chøc
kh¸c. Th«ng qua néi lùc ®Ó tiÕp thu sù hîp t¸c, héi nhËp trªn
c¬ së “®ång thuËn” vµ “cïng cã lîi”. MÆt kh¸c: Doanh nghiÖp
cã nh÷ng g× vµ cha cã nh÷ng g×? Doanh nghiÖp hiÖn ®ang
®øng ë ®©u trong thiªn ®å b¸t qu¸i nµy? Lîi thÕ so s¸nh cña
doanh nghiÖp lµ g×? v.v…
SVTH: NguyÔn ThÞ Thuû – Líp 46B2 - QTKD
- Xem thêm -