Tài liệu Giải pháp nâng cao chất lượng tín dụng tại ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn chi nhánh tây đô

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ --------o0o--------- NGUYỄN THỊ CHẢI PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH TẠI TỔNG CÔNG TY VIỄN THÔNG TOÀN CẦU LUẬN VĂN THẠC SĨ TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG NGHIÊN CỨU HÀ NỘI - 2016 ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ --------o0o--------- NGUYỄN THỊ CHẢI PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH TẠI TỔNG CÔNG TY VIỄN THÔNG TOÀN CẦU CHUYÊN NGÀNH: TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG MÃ SỐ: 60 34 02 01 LUẬN VĂN THẠC SĨ TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG NGHIÊN CỨU NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. NGUYỄN THẾ HÙNG XÁC NHẬN CỦA GVHD XÁC NHẬN CỦA CHỦ TỊCH HĐ TS. NGUYỄN THẾ HÙNG TS. LÊ TRUNG THÀNH HÀ NỘI – 2016 LỜI CAM KẾT Tôi xin cam kết đây là công trình nghiên cứu độc lập của tôi đƣợc thực hiện dƣới sự hƣớng dẫn khoa học của TS. Nguyễn Thế Hùng. Số liệu đƣợc nêu trong luận văn là trung thực và có trích nguồn. Kết quả nghiên cứu trong luận văn là trung thực và chƣa đƣợc công bố trong bất kỳ công trình nghiên cứu nào khác. LỜI CẢM ƠN Tôi xin chân thành cảm ơn Phòng đào tạo trƣờng Đại học kinh tế, ĐHQG Hà Nội đã tạo điều kiện cho chúng tôi có đƣợc môi trƣờng tốt nhất để hoàn thành tốt việc học tập và bảo vệ luận văn của mình. Tôi xin chân thành cảm ơn Quý thầy cô giáo khoa Tài chính-Ngân hàng thuộc trƣờng Đại học kinh tế, ĐHQG Hà Nội đã tận tâm giảng dạy, truyền đạt những kiến thức quý báu cho tôi trong thời gian theo học Thạc sĩ tại trƣờng. Đặc biệt tôi xin chân thành cảm ơn TS. Nguyễn Thế Hùng đã tận tình hƣớng dẫn, giúp đỡ tôi trong thời gian làm luận văn để tôi có thể hoàn thành tốt nhất luận văn của mình. MỤC LỤC DANH MỤC NHŨNG TỪ VIẾT TẮT ....................................................................... i DANH MỤC CÁC BẢNG..........................................................................................ii DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ.....................................................................................ii DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ ....................................................................................... iii MỞ ĐẦU ..................................................................................................................... 1 CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH TẠI CÁC DOANH NGHIỆP .............. 3 1.1. TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU ...................................................... 3 1.2. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP ........................................................................................................................... 6 1.2.1 Khái niệm, vai trò và mục tiêu của quản lý tài chính............................... 6 1.2.2 Khái niệm, mục tiêu của phân tích tài chính ............................................. 8 1.2.3. Cơ sở dữ liệu và phương pháp sử dụng trong phân tích tài chính doanh nghiệp 1.2.4 Nội dung phân tích tài chính 10 15 1.2.5 Nhân tố ảnh hưởng đến phân tích tình hình tài chính doanh nghiệp .... 28 CHƢƠNG 2: PHƢƠNG PHÁP LUẬN VÀ THIẾT KẾ NGHIÊN CỨU ................ 32 2.1. Phƣơng pháp thu thập dữ liệu .............................................................................. 32 2.2. Các phƣơng pháp nghiên cứu dữ liệu ................................................................. 33 2.2.1 Phương pháp thống kê ................................................................................ 33 2.2.2. Phương pháp so sánh ................................................................................ 33 CHƢƠNG 3: THỰC TRẠNG PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH CỦA TỔNG CÔNG TY VIỄN THÔNG TOÀN CẦU .................................................................. 35 3.1. Khái quát về Tổng công ty viễn thông Toàn Cầu ............................................. 35 3.1.1 Lịch sử hình thành ....................................................................................... 35 3.1.2. Tổ chức bộ máy quản lý của Tổng Công ty Viễn thông Toàn Cầu ....... 35 3.1.3. Đặc điểm về hoạt động kinh doanh .......................................................... 38 3.2. Thực trạng phân tích tình hình tài chính của Tổng công ty viễn thông Toàn 42 3.2.1. Đánh giá khái quát tình hình tài chính doanh nghiệp .......................... 42 3.2.2 Phân tích các nhóm hệ số ........................................................................... 60 3.2.3 Các nhân tố ảnh hưởng đến tình hình tài chính tại Tổng công ty viễn thông Toàn Cầu ..................................................................................................... 70 3.3. Đánh giá chung ...................................................................................................... 72 3.3.1. Ưu điểm ........................................................................................................ 72 3.3.2. Hạn chế ........................................................................................................ 72 3.3.3 Nguyên nhân của những hạn chế 73 CHƢƠNG 4: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM CẢI THIỆN TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH TẠI TỔNG CÔNG TY VIỄN THÔNG TOÀN CẦU .............................................. 74 4.1. Định hƣớng, mục tiêu phát triển của công ty trong thời gian tới. ................... 74 4.2. Giải pháp quản lý tài chính tại Tổng Công ty Viễn thông Toàn cầu (Gtel)... 75 4.2.1. Tăng cường quản lý các khoản phải thu .................................................. 75 4.2.2. Giảm chi phí ................................................................................................ 76 4.2.3. Nâng cao khả năng quản lý tài sản .......................................................... 78 4.2.4. Áp dụng công nghệ, giải pháp kỹ thuật mới ............................................ 79 4.2.5. Đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý tài chính ...................................... 80 4.2.6. Tận dụng các lợi thế trong ngành ............................................................. 80 4.2.7. Thực hiện tốt công tác quản lý dự án ....................................................... 81 4.2.8. Quan tâm tới việc cổ phần hóa doanh nghiệp ........................................ 81 4.3. Kiến nghị ............................................................................................................... 81 4.3.1. Đối với Bộ Công an .................................................................................... 82 4.3.2. Đối với Nhà nước ........................................................................................ 82 KẾT LUẬN ............................................................................................................... 85 TÀI LIỆU THAM KHẢO ......................................................................................... 86 DANH MỤC NHŨNG TỪ VIẾT TẮT Ký hiệu STT Nguyên nghĩa 1. CBNV Cán bộ nhân viên 2. CMC Công ty cổ phần tập đoàn công nghệ CMC 3. CSH Chủ sở hữu 4. EBIT Lợi nhuận trƣớc thuế và trả lãi tiền vay 5. FPT Công ty cổ phần FPT 6. GTEL Tổng công ty viễn thông Toàn Cầu 7. HTK Hàng tồn kho 8. LNST Lợi nhuận sau thuế 9. ROA Tỷ suất sinh lời của tài sản 10. ROE Tỷ suất sinh lời của vốn chủ sở hữu 11. ROS Tỷ suất sinh lời của doanh thu 12. SXKD Sản xuất kinh doanh 13. TSCĐ Tài sản cố định 14. TSDH Tài sản dài hạn 15. TSNH Tài sản ngắn hạn 16. TTS Tổng tài sản 17. VCSH Vốn chủ sở hữu i DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 3.1 Bảng phân tích cơ cấu tài sản ....................................................................43 Bảng 3.2 : Phân tích biến động nguồn vốn ...............................................................47 Bảng 3.3 bảng so sánh tỷ trọng nợ phải trả với các công ty cùng ngành nghề .........50 Bảng 3.4 Bảng phân tích doanh thu .........................................................................52 Bảng 3.5: Bảng tổng hợp chi phí...............................................................................54 Bảng 3.6 Bảng tổng hợp lợi nhuận ...........................................................................56 Bảng 3.7 Bảng chỉ tiêu đánh giá doanh thu, chi phí, lợi nhuận của 3 công ty năm 2014 ...........................................................................................................................58 Bảng 3.8 Bảng phân tích hệ số thanh toán ngắn hạn. ...............................................60 Bảng 3.9 Bảng so sánh hệ số khả năng thanh toán ngắn hạn của 3 công ty .............61 Bảng 3.10 Bảng phân tích khả năng thanh toán nhanh .............................................61 Bảng 3.11 Bảng vòng quay hàng tồn kho .................................................................62 Bảng 3.12 Bảng kỳ thu tiền bình quân ......................................................................63 Bảng 3.13 Bảng phân tích hiệu quả sử dụng tài sản cố định ....................................64 Bảng 3.14 Bảng phân tích hiệu quả sử dụng tổng tài sản .........................................66 Bảng 3.15 Bảng hệ số nợ trên tổng tài sản ................................................................67 Bảng 3.16 Bảng hệ số nợ trên vốn chủ sở hữu .........................................................68 Bảng 3.17 Bảng hệ số khả năng thanh toán lãi vay ..................................................68 Bảng 3.18 Bảng chỉ tiêu phản ánh khả năng sinh lời ................................................69 Bảng 3.19 Bảng so sánh các tỷ số sinh lợi của 3 công ty .........................................70 Bảng 4.1: Một số chỉ tiêu năm 2015 .........................................................................75 ii DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ Hình 3.1: Biểu đồ thể hiện sự biến động giữa TSNH và TSDH ...............................45 Hình 3.2: Biểu đồ thể hiện sự biến động Nợ phải trả và VCSH ...............................49 Hình 3.3: Biểu đồ khả năng thanh toán ngắn hạn .....................................................61 Hình 3.4: Biểu đồ thể hiện khả năng thanh toán nhanh ............................................62 Hình 3.5: Biểu đồ thể hiện vòng quay hàng tồn kho.................................................63 Hình 3.6: Biều đồ thể hiện kỳ thu tiền bình quân .....................................................64 Hình 3.7:Biểu đồ thể hiện hiệu quả sử dụng tài sản cố định.....................................65 Hình 3.8: Biểu đồ thể hiện hiệu quả sử dụng tài sản ngắn hạn .................................66 Hình 3.9 Biểu đồ thể hiện cơ cấu nợ trên tổng tài sản ..............................................67 DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ Sơ đồ 3.1. Mô hình tổ chức hiện tại của GTEL ........................................................36 iii MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Tổng Công ty Viễn thông Toàn cầu là doanh nghiệp Nhà nƣớc trực thuộc Bộ Công an với lĩnh vực kinh doanh là cung cấp dịch vụ viễn thông và công nghệ thông tin, các giải pháp tích hợp công nghệ và hạ tầng truyền dẫn. Trong điều kiện nền kinh tế cạnh tranh ngày càng gay gắt nhƣ hiện nay nói chung và của thị trƣờng viễn thông nói riêng thì việc phân tích tình hình tài chính một cách đúng đắn và hiệu quả càng trở nên cấp thiết giúp doanh nghiệp ổn định và phát triển. Thông qua phân tích tình hình tài chính giúp cho các nhà quản lý doanh nghiệp thấy đƣợc biến động về tài chính trong quá khứ, hiện tại và tƣơng lai của doanh nghiệp để trên cơ sở đó đƣa ra các quyết định kinh doanh cho phù hợp và hiệu quả nhất. Mặt khác phân tích hoạt động tài chính doanh nghiệp là việc vận dụng tổng thể các phƣơng pháp phân tích khoa học giúp cho các đối tƣợng quan tâm nắm đƣợc thực trạng tài chính và an ninh tài chính của doanh nghiệp, mỗi đối tƣợng quan tâm theo giác độ và mục tiêu khác nhau do đó nhu cầu về thông tin tài chính doanh nghiệp rất đa dạng đòi hỏi phân tích tài chính phải đƣợc tiến hành bằng nhiếu phƣơng pháp khác nhau để đáp ứng nhu cầu khác nhau cho từng đối tƣợng. Việc đánh giá chính xác các chỉ tiêu tài chính để đƣa ra các quyết định phù hợp với lợi ích của họ. Nhận thức đƣợc tầm quan trọng của phân tích tài chính có ý nghĩa vô cùng cấp thiết đối với doanh nghiệp. Do đó, tôi đã lựa chọn đề tài “ Phân tích tình hình tài chính tại Tổng công ty viễn thông Toàn Cầu” để làm luận văn tốt nghiệp của mình. 2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu Mục đích: Nghiên cứu phân tích tình hình tài chính nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động tài chính của Tổng công ty viễn thông Toàn Cầu. Nhiệm vụ: Hệ thống hóa cơ sở lý luận về phân tích tài chính tại các doanh nghiệp và xây dựng khung phân tích áp dụng vào phân tích tình hình tài chính của doanh nghiệp 1 Phân tích thực trạng tình hình tài chính của Tổng công ty viễn thông Toàn Cầu trong giai đoạn từ năm 2012-2014. Đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả của hoạt động quản lý tài chính tại Tổng công ty viễn thông Toàn Cầu.. 3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu 3.1. Đối tƣợng nghiên cứu Đối tƣợng nghiên cứu là phân tích tình hình tài chính của Tổng công ty viễn thông Toàn Cầu. 3.2. Phạm vi nghiên cứu Về không gian: phân tích tình hình tài chính của Tổng công ty viễn thông Toàn Cầu thông qua các báo cáo tài chính và các tài liệu khác về thông tin tài chính Về thời gian: Từ năm 2012 đến 2014 4. Phƣơng pháp nghiên cứu Các phƣơng pháp đƣợc sử dụng trong luận văn là phƣơng pháp thống kê, phân tích, so sánh và tổng hợp. Các số liệu trong luận văn dựa trên các Báo cáo tài chính hàng năm của Tổng công ty viễn thông Toàn Cầu; Các bài viết đƣợc đăng trên các tạp chí, các báo; sách; luận án; các báo cáo hàng năm của Bộ Tài chính; các trang Web. 5. Bố cục của luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận và tài liệu tham khảo, luận văn đƣợc kết cấu thành 4 chƣơng nhƣ sau: Chƣơng 1: Tổng quan tình hình nghiên cứu và cơ sở lý luận về phân tích tài chính tại các doanh nghiệp Chƣơng 2: Phƣơng pháp luận và thiết kế nghiên cứu Chƣơng 3: Thực trạng phân tích tình hình tài chính Tổng công ty viễn thông Toàn Cầu Chƣơng 4: Một số giải pháp nhằm cải thiện tình hình tài chính tại Tổng công ty viễn thông Toàn Cầu. 2 CHƢƠNG 1 TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH TẠI CÁC DOANH NGHIỆP 1.1. TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU Nền kinh tế Việt Nam đang trong quá trình kinh tế thị trƣờng mở cửa và hội nhập kinh tế khu vực cũng nhƣ toàn cầu. Hệ thống doanh nghiệp không ngừng phát triển đƣợc đổi mới và phát triển theo hƣớng đa dạng hóa các loại hình doanh nghiệp và hình thức sở hữu. Mỗi doanh nghiệp có đặc điểm tài chính riêng của mình. Chính vì thế mà có rất nhiều tác giả từng làm về đề tài này, nhƣng tôi vẫn lựa chọn thực hiện đề tài này nhằm góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động tài chính tại Tổng công ty viễn thông Toàn Cầu. Trong quá trình tìm hiểu và chọn lọc, tôi đã tham khảo một số các đề tài: Luận văn “Phân tích tài chính Công ty cổ phần Kinh Đô” tác giả Vũ Thị Bích Hà (2012) đã đi sâu phân tích thực trạng tài sản, nguồn vốn, kết quả kinh doanh, lƣu chuyển dòng tiền và phân tích các nhóm hệ số tài chính của Công ty. Trên cơ sở đó, tác giả đã đề xuất một số giải pháp nâng cao năng lực tài chính của Công ty, nhƣ: xây dựng cơ cấu vốn hợp lý, tăng cƣờng quản lý các khoản phải thu, nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản, tăng cƣờng khả năng sinh lợi của vốn chủ sở hữu, giảm chi phí giá vốn hàng bán và chi phí quản lý để đạt lợi nhuận cao nhất cho Công ty. Luận văn “Phân tích tài chính tại Công ty TNHH Một thành viên Công trình giao thông Hà Nội” của tác giả Bùi Thị Nhung (2014) đã đề cập đến các cơ sở lý luận về phân tích tài chính trong các doanh nghiệp hiện nay với các nội dung: vai trò quản lý tài chính doanh nghiệp, mục đích, quy trình tổ chức phân tích tài chính doanh nghiệp… Đồng thời, tác giả cũng đƣa ra những phân tích, đánh giá thực trạng phân tích tài chính tại Công ty TNHH Một thành viên Công trình giao thông Hà Nội. Từ đó, đề xuất giải pháp hoàn thiện phân tích tài chính tại Công ty TNHH Một thành viên Công trình giao thông Hà Nội Luận văn “Phân tích tài chính Tổng Công ty Cổ phần Bƣu chính Viettel”của tác giả Nguyễn Thanh Tùng 2014. Luận văn đã hệ thống hóa đƣợc cơ sở lý luận về phân 3 tích tài chính tại các doanh nghiệp và xây dựng khung phân tích áp dụng vào phân tích tình hình tài chính của doanh nghiệp. Nhằm làm rõ thực trạng tài chính của doanh nghiệp từ đó chỉ ra những điểm mạng cũng nhƣ những hạn chế của Tổng công ty. Giúp cho doanh nghiệp nắm rõ những biến động tình hình tài chính trong tƣơng lai mà có biện pháp đối phó thích hợp. Thực hiện đánh giá và so sánh vị thể của doanh nghiệp với các đơn vị cùng ngành để có định hƣớng phát triển trong tƣơng lai. Luận văn “ Giải pháp hoàn thiện công tác phân tích tài chính tại công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên 319- Bộ quốc phòng” của tác giả Đinh Thị Hạnh (2013), về cơ sở lý luận tác giả đã đƣa ra đƣợc bộ lý thuyết rất phù hợp trong việc phân tích tài chính doanh nghiệp gồm các khái niệm, vai trò, mục tiêu, cơ sở dữ liệu trong phân tích tài chính doanh nghiệp. Nôi dung phân tích tác giả đã phân tích đƣợc khái quát tình hình tài chính doanh nghiệp (về biến động tài sản, nguồn vốn, về doanh thu, chi phí và lợi nhuận, về biến động của dòng tiền), phần thứ hai tác giả nêu đƣợc nhóm hệ số tài chính (khả năng thanh toán, đòn bẩy tài chính, hiệu quả sử dụng tài sản,...). Về phân tích thực trạng tác giả đã phân tích rất rõ tình hình biến động tài sản, nguồn vốn, phân tích đƣợc doanh thu chi phí, sự biến động của dòng tiền, để hiểu rõ đƣợc vì sao tài sản lƣu động chiếm tỷ trọng cao, doanh thu tăng nhƣng giá vốn hàng bán chiếm tỷ trọng cao, .... Đó là phần khái quát tình hình tài chính, để hiểu rõ hơn tác giả đã phân tích chỉ số tài chính qua các hệ số thanh toán hiện hành, hệ số thanh toán nhanh, hệ số thanh toán tức thời, chỉ số nợ, khả năng thanh toán lãi vay, vòng quay tài sản cố định, tài sản lƣu động, hàng tồn kho, tổng tài sản, tỷ suất lợi nhuận trên doanh thu, tỷ suất lợi nhuận trên tài sản, tỷ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu, ... Tóm lại, tác giả đã hệ thống đầy đủ cơ sở lý luận về phân tích tài chính, phân tích thực trạng tài chính của doanh nghiệp và đƣa ra cơ sở lý luận để nâng cao năng lực tài chính của doanh nghiệp. Tác giả đã có sự so sánh số liệu tài chính trong 3 năm 2011, 2012, 2013 Luận văn “ Phân tích tình hình tài chính tại công ty thép Hòa Phát” của tác giả Nguyễn Xuân Vinh (2012), về cơ sở lý luận tác giả đã trình bày đƣợc những luận điểm lý thuyết cơ bản và khá chi tiết về các chỉ tiêu đánh giá tài chính doanh 4 nghiệp, các nguyên nhân, dấu hiệu biểu hiện cụ thể của rủi ro tài chính doanh nghiệp, trình bày một số kinh nghiệm của các doanh nghiệp trong ngành về quản lý tài chính doanh nghiệp… Cụ thể trong luận văn, tác giả đã xem xét đánh giá tình hình tài chính của công ty trong giai đoạn 2009-2011, bằng cách sử dụng các phƣơng pháp cơ bản nhƣ thống kê mô tả, so sánh, phân tích, tổng hợp số liệu… và thông qua các chỉ tiêu cơ bản về định tính, định lƣợng để cho ngƣời đọc thấy đƣợc các vấn đề hạn chế còn tồn tại đó là: Nợ phải trả ở mức cao, tỷ lệ tài sản cố định trên tổng tài sản lớn, hiệu suất sử dụng tài sản cố định chƣa cao,.....Bên cạnh đó, tác giả cũng đã đƣa ra những nguyên nhân chủ quan dẫn tới những thực trạng nêu trên, đó là: doanh nghiệp chƣa có định hƣớng, chiến lƣợc cụ thể cho phân tích tài chính, chƣa chú trọng phát triển các thƣớc đo lƣợng hóa về tài chính, nhân sự của bộ phận tài chính kế toán còn nhiều hạn chế, hoạt động kiểm tra giám sát chƣa đƣợc chú trọng đúng mức. Và một số những nguyên nhân khách quan nhƣ: Lãi suất ngân hàng cao, chính sách tài khóa chặt của chính phủ,...Xuất phát từ thực trạng và những nguyên nhân kể trên, luận văn đã đƣa ra một số giải pháp và kiến nghị nhằm tăng cƣờng hiệu quả hoạt động tài chính tại doanh nghiệp trong đó có một số biện pháp tích cực nhƣ: Tăng doanh thu, giảm chi phí, quản lý hàng tồn kho,... Luận văn ”Phân tích tình hình tài chính tại công ty cổ phần VINACONEX 25‟‟ của tác giả Bùi Văn Lâm viết năm 2011 cũng đề cập đến thực trạng phân tích tình hình tài chính của công ty và đề xuất các giải pháp chủ yếu góp phần hoàn thiện công tác phân tích tình hình tài chính phục vụ nhu cầu quản lý tài chính, sản xuất kinh doanh của Công ty Luận văn ”Phân tích tài chính công ty cổ phần Viglacera Đông Anh‟‟ của tác giả Nguyễn Thúy Hằng viết năm 2015 đã nêu ra đƣợc những ƣu điểm và những hạn chế trong quá trình phân tích tài chính của công ty. Để đƣa ra nhƣng giải pháp tài chính hiệu quả. Luận văn „‟ Phân tích tình hình tài chính tại công ty cổ phần FPT‟‟ của tác giả Nguyễn Thị Thanh Hòa viết năm 2014 tác giả đã góp phần hệ thống hóa cơ sở lý luận về công tác phân tích tài chính so sánh với các doanh nghiệp và làm cơ sở để phát triển các công trình nghiên cứu liên quan 5 Qua tổng quan các công trình nghiên cứu liên quan đến đề tài, tôi nhận thấy: Thứ nhất: Các công trình nghiên cứu đã hệ thống đầy đủ cơ sở lý luận về phân tích tài chính, phân tích thực trạng tài chính của doanh nghiệp và đƣa ra những giải pháp để khắc phục các mặt tồn tại để nâng cao năng lực tài chính của doanh nghiệp. Thứ hai: Đối với các đề tài nghiên cứu tại Tổng công ty viễn thông Toàn Cầu từ trƣớc đến nay chƣa có đề tài nào về phân tích tài chính của Công ty với mục tiêu hệ thống hóa những cơ sở lý luận về phân tích tài chính để Công ty có thể áp dụng cho việc phân tích tài chính qua đó giúp doanh nghiệp có cơ sở ra quyết định hợp lý. Đồng thời, cũng chƣa có luận văn nào phân tích thực trạng tài chính của Công ty thông qua các phƣơng pháp phân tích tài chính khoa học để qua đó thấy đƣợc mặt mạnh, mặt yếu, các nguy cơ, rủi ro tài chính của Công ty, từ đó có các giải pháp nhằm nâng cao năng lực tài chính của công ty.. Đề tài nghiên cứu "Phân tích tình hình tài chính tại Tổng công ty viễn thông Toàn Cầu " khác với các đề tài nghiên cứu khác là hƣớng tới thực hiện các mục tiêu trên. 1.2. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP 1.2.1 Khái niệm, vai trò và mục tiêu của quản lý tài chính  Khái niệm về quản lý tài chính Quản lý tài chính là việc sử dụng các thông tin phản ánh chính xác tình trạng tài chính của một doanh nghiệp để phân tích điểm mạnh điểm yếu của nó và lập các kế hoạch kinh doanh, kế hoạch sử dụng nguồn tài chính, tài sản cố định và nhu cầu nhân công trong tƣơng lai nhằm tăng lãi cổ tức của cổ đông.  Vai trò của quản lý tài chính Quản lý tài chính luôn giữ một vai trò quan trọng trong hoạt động quản lý của doanh nghiệp, nó quyết định sự thành bại của doanh nghiệp trong quá trình kinh doanh. Đặc biệt, trong xu thế hội nhập khu vực và quốc tế, trong điều kiện cạnh tranh đang diễn ra khốc liệt trên phạm vi toàn cầu, quản lý tài chính trở lên quan trọng hơn bao giờ hết. Quản lý tài chính phục vụ mục tiêu của doanh nghiệp, mục 6 tiêu của doanh nghiệp đó chính là tối đa hóa giá trị của doanh nghiệp. Vai trò của quản lý tài chính đƣợc thể hiện trên 3 nội dung sau : Huy động đảm bảo đầy đủ và kịp thời vốn cho hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp Trong quá trình hoạt động, doanh nghiệp thƣờng nảy sinh các nhu cầu vốn ngắn hạn và dài hạn cho hoạt động kinh doanh thƣờng xuyên cũng nhƣ cho đầu tƣ phát triển. Vai trò của tài chính doanh nghiệp trƣớc hết thể hiện ở chỗ xác định đúng đắn các nhu cầu về vốn cho hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp trong kỳ và tiếp đó phải lựa chọn các phƣơng pháp và hình thức thích hợp huy động nguồn vốn từ bên trong và bên ngoài đáp ứng kịp thời các nhu cầu vốn cho hoạt động của doanh nghiệp. Ngày nay, cùng với sự phát triển của nền kinh tế đã nảy sinh nhiều hình thức mới cho phép các doanh nghiệp huy động vốn từ bên ngoài. Do vậy, vai trò của tài chính doanh nghiệp ngày càng quan trọng hơn trong việc chủ động lựa chọn các hình thức và phƣơng pháp huy động vốn đảm bảo cho doanh nghiệp hoạt động nhịp nhàng và liên tục với chi phí huy động vốn ở mức thấp. Tổ chức sử dụng vốn tiết kiệm và hiệu quả Hiệu quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp phụ thuộc rất lớn vào việc tổ chức sử dụng vốn. Quản lý tài chính doanh nghiệp đóng vai trò quan trọng trong việc đánh giá và lựa chọn dự án đầu tƣ trên cơ sở phân tích khả năng sinh lời và mức độ rủi ro của dự án từ đó góp phân chọn ra dự án đầu tƣ tối ƣu. Việc huy động kịp thời các nguồn vốn giúp cho doanh nghiệp có thể chớp đƣợc các cơ hội kinh doanh. Mặt khác, việc huy động tối đa số vốn hiện có vào hoạt động kinh doanh có thể giảm bớt và tránh đƣợc những thiệt hại do ứ đọng vốn gây ra đồng thời giảm bớt đƣợc nhu cầu vay vốn, từ đó giảm đƣợc các khoản tiền trả lãi vay. Việc hình thành và sử dụng tốt các quỹ của doanh nghiệp, cùng với việc sử dụng các hình thức thƣởng, phạt vật chất hợp lý sẽ góp phần quan trọng thúc đẩy cán bộ công nhân viên gắn liền với doanh nghiệp từ đó nâng cao năng suất lao động, góp phần cải tiến sản xuất kinh doanh nâng cao hiệu quả sử dụng tiền vốn Giám sát, kiểm tra chặt chẽ các mặt hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp 7 Thông qua các hình thức, chi tiền tệ hằng ngày, tình hình tài chính và thực hiện các chỉ tiêu tài chính, ngƣời lãnh đạo và các nhà quản lý doanh nghiệp có thể đánh giá khái quát và kiểm soát đƣợc các mặt hoạt động của doanh nghiệp, phát hiện đƣợc kịp thời những tồn tại vƣớng mắc trong kinh doanh, từ đó có thể đƣa ra các quyết định điều chỉnh các hoạt động phù hợp với diễn biến thực tế kinh doanh.  Mục tiêu của quản lý tài chính Các doanh nghiệp tồn tại và phát triển vì nhiều mục tiêu khác nhau nhƣ: tối đa hoá lợi nhuận, tối đa hoá doanh thu trong giàng buộc tối đa hoá lợi nhuận, tối đa hoá hoạt động hữu ích của các nhà lãnh đạo doanh nghiệp... song tất cả các mục tiêu cụ thể đó đều nhằm mục tiêu bao trùm nhất là tối đa hoá giá trị tài sản cho các chủ sở hữu. Vì một doanh nghiệp phải thuộc về một chủ sở hữu nhất định, chính họ phải thấy đƣợc giá trị đầu tƣ của họ tăng lên. Khi một doanh nghiệp đặt ra mục tiêu là gia tăng giá trị tài sản cho chủ sở hữu, doanh nghiệp đã tính đến sự biến động của thị trƣờng, các rủi ro hoạt động trong kinh doanh. Quản lý tài chính doanh nghiệp nhằm thực hiện các mục tiêu đó. Các quyết định tài chính trong doanh nghiệp: quyết định đầu tƣ, quyết định thu hồi vốn, quyết định về phân phối, ngân quỹ... có mối quan hệ chặt chẽ với nhau. Trong quản lý tài chính, nhà quản lý phải cân nhắc các yếu tố bên trong và bên ngoài để đƣa ra các quyết định làm tăng giá trị tài sản của chủ sở hữu, phù hợp với lợi ích các chủ sở hữu. 1.2.2 Khái niệm, mục tiêu của phân tích tài chính  Khái niệm phân tích tài chính Tài chính doanh nghiệp là quỹ tiền tệ trong quá trình tạo lập, phân phối, sử dụng và vận động gắn liền với hoạt động của doanh nghiệp. Về bản chất, tài chính doanh nghiệp là các quan hệ kinh tế dƣới hình thức giá trị nảy sinh gắn liền với việc tạo lập, sử dụng quỹ tiền tệ của doanh nghiệp trong quá trình hoạt động của doanh nghiệp. Xét về mặt nội dung thì tài chính doanh nghiệp là một mặt hoạt động của doanh nghiệp nhằm đạt tới các mục tiêu của doanh nghiệp đã đề ra. Các hoạt động 8 gắn liền với việc tạo lập, phân phối, sử dụng và vận động chuyển hóa của quỹ tiền tệ thuộc hoạt động tài chính của doanh nghiệp. Các mối quan hệ kinh tế phát sinh thuộc phạm vi tài chính doanh nghiệp bao gồm: Quan hệ giữa doanh nghiệp với Nhà nƣớc thông qua việc nộp thuế hoặc tài trợ tài chính. Quan hệ giữa doanh nghiệp với thị trƣờng tài chính, thị trƣờng hàng hóa và các thị trƣờng khác thông qua việc vay vốn, đầu tƣ, cung cấp các yếu tố sản xuất đầu vào cũng nhƣ thị trƣờng đầu ra cho hàng hóa của doanh nghiệp… Quan hệ nội bộ của doanh nghiệp: là các quan hệ trong công tác lƣơng, thƣởng đối với công nhân viên; quan hệ thanh toán giữa các bộ phận trong doanh nghiệp, phân phối lợi nhuận sau thuế, phân chia lợi tức cho cổ đông… Tóm lại, tài chính doanh nghiệp là hệ thống các luồng chuyển dịch giá trị phản ánh sự vận động và chuyển hoá các nguồn tài chính trong quá trình phân phối để tạo lập hoặc sử dụng các quỹ tiền tệ nhằm đạt đƣợc mục tiêu kinh doanh của doanh nghiệp. Phân tích tài chính là quá trình sử dụng các kỹ thuật phân tích thích hợp để thu thập và xử lý thông tin kế toán và các thông tin khác về quản lý nhằm đánh giá thực trạng tài chính và dự đoán tiềm lực tài chính trong tƣơng lai. Nhƣ vậy, phân tích tài chính trƣớc hết là việc chuyển các dữ liệu tài chính trên báo cáo tài chính thành những thông tin hữu ích. Quá trình này có thể thực hiện theo nhiều cách khác nhau tùy thuộc vào mục tiêu của nhà phân tích. Phân tích tài chính đƣợc sử dụng nhƣ là công cụ khảo sát cơ bản trong lựa chọn quyết định đầu tƣ. Nó còn đƣợc sử dụng nhƣ là công cụ dự đoán các điều kiện và kết qủa tài chính trong tƣơng lai, là công cụ đánh giá của các nhà quản trị doanh nghiệp. Phân tích tài chính sẽ tạo ra các chứng cứ có tính hệ thống và khoa học đối với các nhà quản trị.  Mục tiêu của phân tích tài chính Hoạt động tài chính doanh nghiệp liên quan đến nhiều đối tƣợng, từ các nhà quản trị doanh nghiệp đến các nhà đầu tƣ, ngân hàng, nhà cung cấp, cơ quan quản lý Nhà nƣớc... Mỗi đối tƣợng lại quan tâm theo góc độ và có mục tiêu phân tích tài chính khác nhau. Đối với Tổng công ty viễn thông Toàn cầu phân tích tài chính để Ban lãnh đạo doanh nghiệp nắm đƣợc tình hình tài chính của công ty, đánh giá hoạt động của công ty; 9 thực hiện cân bằng tài chính, khả năng sinh lời, khả năng thanh toán, và rủi ro trong doanh nghiệp. Từ đó Ban Giám đốc có thể ra đƣợc các quyết định đúng đắn về đầu tƣ, tài trợ, phân phối lợi nhuận…Phân tích tài chính doanh nghiệp là cơ sở cho những dự đoán tài chính; là công cụ để kiểm tra, kiểm soát hoạt động của doanh nghiệp. 1.2.3. Cơ sở dữ liệu và phương pháp sử dụng trong phân tích tài chính doanh nghiệp Cơ sở dữ liệu Tiến hành phân tích tài chính có thể sử dụng nhiều tài liệu khác nhau trong đó tài liệu quan trọng nhất đƣợc sử dụng trong phân tích tài chính của doanh nghiệp là báo cáo tài chính. Theo quyết số 15/2006/QĐ-BTC do Bộ Tài Chính ban hành ngày 20/3/2006, hệ thống BCTC áp dụng cho các doanh nghiệp Nhà nƣớc và các DN có quy mô lớn hơn bao gồm hệ thống báo cáo tài chính năm, hệ thống BCTC giữa niên độ kế toán, hệ thống BCTC tổng hợp và hệ thống BCTC hợp nhất. Hệ thống báo cáo tài chính năm áp dụng trong các doanh nghiệp bao gồm 4 báo cáo bắt buộc là: Phân tích bảng cân đối kế toán Bảng cân đối kế toán còn gọi là bảng tổng kết tài sản, là tài liệu quan trọng đối với nhiều đối tƣợng sử dụng khác nhau, bên ngoài và bên trong doanh nghiệp. Nội dung bảng cân đối kế toán khái quát tình hình tài chính của một doanh nghiệp tại một thời điểm nhất định, thƣờng là cuối kỳ kinh doanh. Cơ cấu gồm hai phần luôn bằng nhau tài sản và nguồn vốn. Khi phân tích bảng cân đối kế toán chúng ta xem xét và nghiên cứu các vấn đề cơ bản sau Xem xét sự biến động của tổng tài sản và của từng loại tài sản. Qua đó thấy đƣợc quy mô kinh doanh và năng lực kinh doanh của từng công ty. Xem xét cơ cấu vốn có hợp lý hay không ? Cơ cấu vốn có tác động nhƣ thế nào đến quá trình kinh doanh Khái quát xác đinh mức độ độc lập hay phụ thuộc hay mặt tài chính của doanh nghiệp Xem xét mối quan hệ cân đối giữa các chỉ tiêu, khoản mục 10 Phân tích các chỉ tiêu phản ánh khả năng thanh toán và cấu trúc tài chính. Phân tích báo cáo kết quả kinh doanh Là báo cáo tài chính tổng hợp về tình hình tải chính và kết quả kinh doanh qua một thời kỳ qua phân tích báo cáo kết quả kinh doanh chúng ta xem xét các vấn đề sau: Xem xét sự biến động từng chỉ tiêu trên phần lãi, lỗ giữa năm này với năm trƣớc. Đặt biệt chú ý đến doanh thu, doanh thu thuần, lợi luận gộp, lợi nhuận thuần, lợi nhuận trƣớc thuế, lợi nhuận sau thuế. Tính toán phân tích các chỉ tiêu phản ánh mức độ sử dụng các khoản chi phí, kết quả kinh doanh của công ty Phân tích báo cáo lưu chuyển tiền tệ Còn gọi là báo cáo lƣu ngân, báo cáo chỉ ra hoạt động nào tạo ra tiền, hoạt động nào sử dụng tiền, khả năng thanh toán, lƣợng tiền thừa thiếu và thời điểm cần sử dụng để đạt hiệu quả cao nhất, tối thiểu hoá chi phí sử dụng vốn. Đây là báo cáo cần thiết không chỉ đối với nhà quản trị mà còn là mối quan tâm của nhiều đối tƣợng đến tình hình tài chính của công ty. Thuyết minh báo cáo tài chính Là báo cáo đƣợc trình bày bằng lời văn nhằm giải thích thêm chi tiết những nội dung thay đổi về tài sản, nguồn vốn mà các dữ liệu bằng số trong các báo cáo tài chính không thể thực hiện đƣợc Quy trình phân tích tài chính Phân tích tài chính doanh nghiệp thông thƣờng phải trải qua các giai đoạn sau: * Xác định mục tiêu phân tích: Đối với mỗi doanh nghiệp ở từng thời kỳ nhất định, mục tiêu phân tích tài chính đƣợc xác định một cách khác nhau và trong mỗi vấn đề của hoạt động tài chính nhƣ khả năng cân đối vốn, quản lý hàng tồn kho, kiểm soát chi phí và lợi nhuận… thì mỗi vấn đề có mục tiêu riêng nhƣ: Về khả năng cân đối vốn sẽ có mục tiêu phân tích cơ cấu vốn, khả năng thanh toán và lƣu chuyển vốn. Về quản lý hàng tồn kho sẽ có mục tiêu phân tích về doanh số, giá cả và cấu 11