Tài liệu Đổi mới phương thức dân vận ở quận hoàng mai, thành phố hà nội hiện nay theo tư tưởng hồ chí minh

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA HỒ CHÍ MINH HỌC VIỆN BÁO CHÍ VÀ TUYÊN TRUYỀN NGUYỄN MINH TÂM ĐỔI MỚI PHƢƠNG THỨC DÂN VẬN Ở QUẬN HOÀNG MAI, THÀNH PHỐ HÀ NỘI HIỆN NAY THEO TƢ TƢỞNG HỒ CHÍ MINH LUẬN VĂN THẠC SĨ HỒ CHÍ MINH HỌC HÀ NỘI - 2021 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA HỒ CHÍ MINH HỌC VIỆN BÁO CHÍ VÀ TUYÊN TRUYỀN NGUYỄN MINH TÂM ĐỔI MỚI PHƢƠNG THỨC DÂN VẬN Ở QUẬN HOÀNG MAI, THÀNH PHỐ HÀ NỘI HIỆN NAY THEO TƢ TƢỞNG HỒ CHÍ MINH Ngành: Hồ Chí Minh học Mã số: 8 31 02 04 LUẬN VĂN THẠC SĨ HỒ CHÍ MINH HỌC NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. Lê Thị Thảo HÀ NỘI - 2021 Luận văn đã được sửa chữa theo khuyến nghị của Hội đồng chấm luận văn thạc sỹ. Hà Nội, ngày ....... tháng...... năm 2021 CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG (Ký và ghi rõ họ tên) LỜI CẢM ƠN Để hoàn thành luận văn nghiên cứu khoa học này, trước hết em xin chân thành cảm ơn và bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến TS. Lê Thị Thảo – người đã tận tình hướng dẫn, chỉ bảo, tạo mọi điều kiện thuận lợi, giúp đỡ em thực hiện và hoàn thành luận văn của mình. Em cũng xin gửi lời cảm ơn chân thành đến các thầy cô giáo trong khoa Tư tưởng Hồ Chí Minh đã nhiệt tình giảng dạy và giúp đỡ em trong quá trình học tập tại trường. Mặc dù đã cố gắng rất nhiều song do thời gian và kiến thức còn hạn chế nên luận văn sẽ không thể tránh được những thiếu sót. Em rất mong nhận được sự đóng góp từ các thầy, cô giáo để luận văn nghiên cứu của em được hoàn thiện hơn. Em xin chân thành cảm ơn! LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan luận văn là đề tài nghiên cứu độc lập của riêng tôi. Các số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn là hoàn toàn trung thực. Các thông tin trích dẫn trong luận văn đã được chỉ rõ nguồn gốc rõ ràng và được phép công bố. Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về nội dung luận văn của mình. Hà Nội, ngày tháng năm 2021 Học viên Nguyễn Minh Tâm MỤC LỤC MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1 CHƢƠNG 1: TƢ TƢỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ PHƢƠNG THỨC DÂN VẬN....................................................................................................... 15 1.1. Một số khái niệm liên quan................................................................ 15 1.2. Nội dung tư tưởng Hồ Chí Minh về phương thức dân vận ............... 22 CHƢƠNG 2: VẬN DỤNG PHƢƠNG THỨC DÂN VẬN HỒ CHÍ MINH VÀO ĐỔI MỚI PHƢƠNG THỨC DÂN VẬN Ở QUẬN HOÀNG MAI, THÀNH PHỐ HÀ NỘI HIỆN NAY.................................................. 44 2.1. Khái quát về đặc điểm tự nhiên, xã hội, dân cư và những nhân tố tác động đến quá trình vận động nhân dân ở quận Hoàng Mai, Hà Nội hiện nay ............................................................................................................. 44 2.2. Thực trạng thực hiện đổi mới phương thức vận động nhân dân quận Hoàng Mai, Hà Nội hiện nay theo tư tưởng Hồ Chí Minh ....................... 59 2.3. Một số giải pháp đổi mới phương thức dân vận ở quận Hoàng Mai, thành phố Hà Nội hiện nay theo tư tưởng Hồ Chí Minh .......................... 75 KẾT LUẬN .................................................................................................... 96 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ..................................................... 98 1 MỞ ĐẦU 1. Lý do lựa chọn đề tài Chủ nghĩa Mác - Lênin khẳng định cách mạng là sự nghiệp của quần chúng, quần chúng nhân dân là người sáng tạo ra lịch sử. Ông cha ta cũng quan niệm rằng chở thuyền là dân, lật thuyền cũng là dân. Nói như vậy để thấy rằng sức mạnh nhân dân là vô địch, không gì có thể ngăn cản nổi, đúng như Chủ tịch Hồ Chí Minh từng khẳng định: “Trong bầu trời không gì quý bằng nhân dân. Trong thế giới không gì mạnh bằng lực lượng đoàn kết của nhân dân” [52, tr.453]. Tuy nhiên, sức mạnh to lớn đó không thể bỗng dưng mà có được, nó phải được huy động, được tổ chức, được tập hợp thành một khối thống nhất dưới ngọn cờ hồng của Đảng để tạo thành sức mạnh tổng hợp của toàn dân tộc chống lại mọi kẻ thù trong quá khứ, hiện tại và cả tương lai. Để làm được điều đó, Đảng phải thực hiện tốt công tác dân vận. Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn quan tâm, chăm lo tới công tác dân vận của Đảng, bởi theo Người, đây chính là chìa khóa để mở ra những thắng lợi vẻ vang của sự nghiệp cách mạng. Với vai trò quan trọng như vậy, Hồ Chí Minh đã viết tác phẩm Dân vận đăng trên Báo Sự thật, số 120, ra ngày 15/10/1949 với bút danh X.Y.Z. Tác phẩm có ý nghĩa vô cùng quan trọng, là cẩm nang của công tác dân vận, chỉ dẫn đầy đủ, sâu sắc về mục đích, đối tượng, nhiệm vụ, phương pháp công tác dân vận đối với cán bộ, đảng viên, tổ chức chính quyền và các tổ chức đoàn thể trước yêu cầu của sự nghiệp cách mạng. Hiện nay, tình hình thế giới và trong nước đang có những diễn biến hết sức phức tạp và khó lường. Nền kinh tế thị trường đang chi phối mọi mặt của đời sống xã hội theo cả hai chiều hướng tích cực lẫn tiêu cực. Cùng với đó, các thế lực thù địch luôn tìm cách lợi dụng những vấn đề về dân tộc, tôn giáo, nhân quyền, chủ quyền lãnh thổ quốc gia,…để chống phá Đảng và Nhà nước, hòng thực hiện âm mưu “diễn biến hòa bình”, kích động quần chúng, gây chia rẽ dân tộc, hòng phá vỡ khối đại đoàn kết của nhân dân. Những khó khăn và 2 thách thức đó đã và đang đặt ra cho công tác dân vận giai đoạn hiện nay những yêu cầu mới. Đặc biệt đòi hỏi Đảng ta cần không ngừng nghiên cứu lý luận và tổng kết thực tiễn để có thể đề ra những giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác dân vận. Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII (2021), Đảng ta tiếp tục đề cập tới nội dung “Tăng cường đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác dân vận của các cơ quan đảng, nhà nước và cả hệ thống chính trị...trong tình hình mới” [24, tr.248]. Trong đó, nhấn mạnh nội dung phát huy sức mạnh đại đoàn kết dân tộc, phát huy dân chủ xã hội chủ nghĩa, bảo đảm quyền làm chủ của nhân dân và công tác dân vận trong xây dựng đảng, yêu cầu tăng cường quan hệ mật thiết giữa Đảng với Nhân dân, củng cố vững chắc niềm tin của Nhân dân đối với Đảng, vận động nhân dân thực hiện tốt chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, phát huy sức mạnh to lớn của nhân dân, tạo thành phong trào cách mạng rộng lớn xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Trên cơ sở đó, đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng đối với công tác dân vận trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế; xây dựng đội ngũ cán bộ thật sự tin dân, trọng dân, hiểu dân, học dân, dựa vào dân, có trách nhiệm với dân; thực hiện tốt Quy chế dân chủ ở cơ sở; tăng cường đối thoại, tiếp xúc với nhân dân, lắng nghe tâm tư, kịp thời giải quyết nguyện vọng hợp pháp, chính đáng của nhân dân; kịp thời thể chế hóa đường lối, chủ trương của Đảng về công tác dân vận và tiếp tục cụ thể hóa phương châm “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng” [23, tr.173]; tăng cường công tác dân vận của các cơ quan nhà nước, công tác dân vận của hệ thống chính trị. Thành phố Hà Nội nói chung và Quận Hoàng Mai nói riêng những năm qua thông qua việc thực hiện công tác dân vận đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng, đóng góp vào sự phát triển chung của thành phố và cả nước trong các lĩnh vực trọng yếu như kinh tế, văn hóa, xã hội, giáo dục, quốc phòng – an ninh,…Tuy nhiên, nhận thức về vị trí, vai trò, tầm quan trọng của công tác 3 dân vận ở một số cấp ủy, chính quyền còn hạn chế. Việc phối hợp thực hiện công tác dân vận giữa các cơ quan vẫn chưa thật chặt chẽ, nhất là sự phối hợp nắm tình hình và tham gia giải quyết những vấn đề bức xúc nảy sinh. Đặc biệt là đội ngũ cán bộ làm công tác dân vận ở cơ sở năng lực còn yếu kém, chưa ngang tầm với yêu cầu, nhiệm vụ đặt ra; cán bộ làm công tác dân vận còn lúng túng về nội dung, phương pháp vận động nhân dân nên hiệu quả trong quá trình vận động quần chúng còn hạn chế. Việc đổi mới phương thức dân vận vì thế càng càng cấp thiết hơn bao giờ hết, nhằm bắt kịp với sự vận động không ngừng của xã hội, đưa chủ trương, chính sách của Đảng, chính quyền tới gần hơn với nhân dân, đồng thời vận động nhân dân tham gia vào thực hiện những nhiệm vụ mới. Xuất phát từ lý do đó, tác giả đã lựa chọn nghiên cứu đề tài “Đổi mới phương thức dân vận ở quận Hoàng Mai, thành phố Hà Nội hiện nay theo tư tưởng Hồ Chí Minh”. 2. Tình hình nghiên cứu Từ sau Đại hội VII của Đảng, tư tưởng Hồ Chí Minh cùng với chủ nghĩa Mác – Lênin được xác định là nền tảng tư tưởng của Đảng. Kể từ đây, tư tưởng Hồ Chí Minh được triển khai nghiên cứu một cách nghiêm túc và toàn diện. Nhiều công trình khoa học nghiên cứu về cuộc đời, sự nghiệp, tư tưởng của Người đã ra đời, phản ánh giá trị trường tồn và tầm ảnh hưởng to lớn của tư tưởng Hồ Chí Minh đối với dân tộc và thời đại. Trong đó, vấn đề dân vận và phương thức dân vận Hồ Chí Minh cũng đã được nhiều nhà khoa học triển khai nghiên cứu theo nhiều hướng tiếp cận khác nhau. Điều này tạo điều kiện cho việc khai thác và kế thừa những công trình đi trước trong thực hiện đề tài nghiên cứu về “Đổi mới phương thức dân vận ở quận Hoàng Mai, thành phố Hà Nội hiện nay theo tư tưởng Hồ Chí Minh”. 2.1. Những công trình nghiên cứu về dân vận và phương thức dân vận nói chung Ở góc độ tiếp cận này có thể kể đến các công trình tiêu biểu sau đây: 4 - Trịnh Xuân Giới (Chủ biên) (2001), Nghiệp vụ công tác của cán bộ dân vận, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia, Hà Nội. Cuốn sách đã tập trung luận giải, hệ thống hóa những thao tác cơ bản có tính nhập môn về nghiệp vụ công tác dân vận cho cán bộ chuyên trách dân vận. Thông qua đó, tác giả đưa ra một số bài tập tình huống giả định về dân vận, một số câu chuyện thân dân và các văn bản hướng dẫn công tác dân vận ở cơ sở. Đây được xem là cẩm nang cần thiết cho các bộ làm công tác dân vận, đặc biệt là công tác dân vận ở cơ sở. - Vụ nghiên cứu, Ban Dân vận Trung ương (2001), Về công tác dân vận ở cơ sở, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia, Hà Nội. Cuốn sách trình bày cơ sở lý luận và thực tiễn, những nhiệm vụ quan trọng của công tác dân vận hiện nay như công tác dân vận của tổ chức cơ sở đảng, của chính quyền cơ sở, của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể nhân dân ở cơ sở. Cùng với đó, cuốn sách còn tập trung phân tích những vấn đề về cải cách hành chính và thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở, về vận động đồng bào có đạo, đồng bào dân tộc thiểu số và một số phương pháp nghiệp vụ về vận động và tổ chức quần chúng ở cơ sở. - Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh (2004), Công tác dân vận, Nhà xuất bản Lý luận Chính trị, Hà Nội. Trong đó, các tác giả đã trình bày quan điểm của chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và Đảng Cộng sản Việt Nam về công tác dân vận. Công tác dân vận của chính quyền cơ sở, tổ chức Đảng cơ sở trong thời kỳ đổi mới. Công tác dân vận được làm rõ trên các nội dung, các lĩnh vực như công tác Mặt trận, vận động công nhân, nông dân, trí thức, phụ nữ, dân tộc, tôn giáo… - Vụ nghiên cứu, Ban Dân vận Trung ương (2014), Tập bài giảng về công tác dân vận, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia, Hà Nội. Trên cơ sở những quan điểm của chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và đường lối, chủ trương của Đảng về công tác dân vận, cuốn sách đi vào phân tích cơ sở lý luận và thực tiễn và những nhiệm vụ chính của công tác dân vận trong chính 5 quyền nhà nước, công tác vận động quần chúng tôn giáo, công tác vận động đồng bào dân tộc thiểu số, công tác vận động quần chúng trong xây dựng nông thôn mới hiện nay. - Hoàng Chí Bảo (2014), “Nghị quyết 25 (Khóa XI) và vấn đề tăng cường mối quan hệ gắn bó máu thịt Đảng – Dân hiện nay”, Tạp chí Dân vận, (1+2). Bài viết khẳng định vấn đề cốt lõi nhất của Nghị quyết 25 chính là quy tụ vào giải quyết mối quan hệ giữa Đảng với nhân dân, vào vai trò của Đảng, trách nhiệm của Đảng, hành động của từng tổ chức đảng, từng cán bộ, đảng viên đối với dân. Để tăng cường mối quan hệ gắn bó đó, cần phải làm ngay, giải quyết ngay những vụ việc, những tệ nạn tiêu cực đang trở ngại, là vật cản đường, là điểm nghẽn của công tác dân vận cần phải vượt qua. - Nguyễn Thế Trung (2014), “Nâng cao chất lượng tham mưu công tác dân vận của Đảng trong giai đoạn hiện nay”, Tạp chí Dân vận, (8). Tác giả đã đi vào khái quát những thành tựu và những hạn chế của công tác dân vận dưới sự lãnh đạo của Đảng từ đổi mới và đặc biệt là trong các nhiệm kỳ Đại hội khóa IX, X, XI, trên cơ sở đó, tác giả đã đề xuất 5 giải pháp cơ bản để nâng cao chất lượng, đặc biệt là công tác tham mưu của công tác dân vận trong giai đoạn hiện nay. - Nguyễn Bạn (2014), “Một số kinh nghiệm công tác dân vận đối với Tôn giáo”, Tạp chí Dân vận, (12). Trên cơ sở phân tích đặc điểm của tôn giáo, tác giả bài viết chia sẻ kinh nghiệm trong công tác vận động đồng bào có đạo không phải là vận động quần chúng nói chung mà phải có những phương pháp tiếp cận phù hợp, linh hoạt theo từng đối tượng, từng hoàn cảnh riêng biệt như tín đồ, chức sắc, nhà tu hành… - Trương Ngọc Nam và Đặng Thị Lương (Đồng chủ biên) (2015), Khoa Xây dựng Đảng, Học viện Báo chí và Tuyên truyền, Giáo trình công tác dân vận, Nhà xuất bản Lý luận chính trị, Hà Nội. Tập thể các tác giả đã bước đầu làm rõ quan điểm lý luận của chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam về công tác dân vận; phân tích 6 nội dung và phương thức công tác dân vận của Đảng, của Nhà nước, của Mặt trận và các đoàn thể nhân dân. Cuốn sách cũng đã đi vào làm rõ chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy của Ban Dân vận cấp ủy các cấp. Phân tích công tác vận động trên đối với từng lực lượng cụ thể như: công tác vận động giai cấp công nhân, công tác vận động giai cấp nông dân, công tác vận động đội ngũ trí thức, công tác vận động thanh niên và phụ nữ, công tác vận động đồng bào các dân tộc thiểu số và tín đồ, chức sắc tôn giáo của Đảng. - Hà Thị Khiết (2015), “Phát huy truyền thống 85 năm, tiếp tục đổi mới và nâng cao hiệu quả công tác dân vận của Đảng trong giai đoạn mới”, Tạp chí Dân vận, (9). Bài viết đã đánh giá chặng đường 85 năm lãnh đạo của Đảng, với những thắng lợi vĩ đại được bắt nguồn tư đường lối đúng đắn và được nhân dân đồng tình, ủng hộ, đó chính là thành công của công tác dận. Tuy nhiên, trên lĩnh vực công tác dân vận của Đảng, khó khăn, thách thức đặt ra là không hề nhỏ, đòi hỏi phải tăng cường và đổi mới công tác dân vận trên 5 vấn đề trọng tâm, đó là về nhận thức của xã hội, về công tác dân vận của chính quyền, của Mặt trận, về phong trào thi đua và xây dựng, kiện toàn hệ thống tổ chức cán bộ làm công tác dân vận. - Hà Thị Khiết (2015), Nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác dân vận của Đảng trong thời kỳ mới. Cuốn sách trình bày cơ sở lý luận, thực tiễn về dân vận, nâng cao chất lượng hiệu quả công tác dân vận của Đảng trong thời kỳ mới; đi vào phân tích thực trạng, nguyên nhân, kinh nghiệm của chất lượng, hiệu quả trong công tác dân vận của Đảng thời kỳ đổi mới. Từ đó đưa ra những quan điểm, phương hướng và giải pháp nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác dân vận của Đảng trong thời kỳ mới. - Nguyễn Thế Trung (2016), “Tiếp tục đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác dân vận theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XII của Đảng”, Tạp chí Dân vận, (3). Tác giả đã tổng kết khái quát công tác dân vận trong 30 năm đổi mới và xác định rõ nhiệm vụ của công tác dân vận theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XII của Đảng. 7 - Bùi Thị Minh Hoài (2021), “Tiếp tục đổi mới nội dung, phương thức hoạt động công tác dân vận gắn với thực hiện nhiệm vụ chính trị của địa phương, đơn vị”, Tạp chí Dân vận, (7). Bài báo nhấn mạnh việc thực hiện nhiệm vụ đổi mới nội dung và phương thức hoạt động công tác dân vận để phù hợp với tình hình của từng địa phương đơn vị. - Trương Thị Mai (2021), Đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng đối với công tác dân vận trong điều kiện phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế. Cuốn sách đã khái quát những vấn đề lý luận về đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng đối với công tác dân vận trong điều kiện nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế, đề cập tới thực tiễn phương thức lãnh đạo của Đảng đối với công tác dân vận từ khi thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam đến nay, đồng thời đưa ra quan điểm và giải pháp đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng đối với công tác dân vận trong điều kiện phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế. - Lương Trọng Thành, Đỗ Phương Anh, Lê Đình Tư (2021), Kiến thức và kỹ năng dành cho cán bộ dân vận cấp cơ sở. Cuốn sách đề cập tới tư tưởng Hồ Chí Minh về dân vận, công tác dân vận của chính quyền cơ sở và hướng dẫn một số kỹ năng làm dân vận cho cán bộ dân vận cơ sở như giao tiếp; thu thập, xử lí thông tin; tuyên truyền, thuyết phục,... Nhìn chung, các công trình, bài viết nêu trên đã tiếp cận công tác dân vận từ nhiều góc độ khác nhau, dù là tiếp cận riêng lẻ hay hệ thống thì tựu chung lại, công tác dân vận có những nội dung sau: về vị trí, vai trò, nhiệm vụ của công tác dân vận; về nội dung của công tác dân vận; về phương thức của công tác dân vận; về công tác dân vận của Đảng, của chính quyền, của các tổ chức đoàn thể; công tác dân vận đối với từng đối tượng cụ thể như trong vận động công nhân, vận động nông dân, vận động trí thức, vận động thanh niên, vận động đồng bào tôn giáo và các dân tộc thiểu số. Đây chính là cơ sở, là 8 nguồn tài liệu cần thiết để tác giả kế thừa trong việc thực hiện nghiên cứu đề tài của mình. 2.2. Những công trình nghiên cứu tư tưởng Hồ Chí Minh về dân vận nói chung và phương thức dân vận nói riêng - Ban Dân vận Trung ương (1995), Tư tưởng dân vận của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia, Hà Nội. Cuốn sách là tập hợp 34 bài báo cáo khoa học tại Hội thảo của các tác giả đề cập đến nhiều nội dung của công tác dân vận: Khẳng định vai trò của dân vận, “Việc dân vận rất quan trọng”; mục đích của dân vận, “Dân vận là để làm cho nước ta là nước dân chủ”; phương thức của công tác dân vận, “Dân vận khéo thì việc gì cũng thành công” và ý nghĩa, giá trị đối với công tác dân vận hiện nay. - Nguyễn Thạc Hân (1998), Tìm hiểu tư tưởng Hồ Chí Minh về dân vận, Nhà xuất bản Lao Động, Hà Nội nêu lên những vấn đề cơ bản về nội dung, phương thức dân vận, mối quan hệ giữa Đảng – Nhân dân – Nhà nước,… - Đinh Hồng Vân (2005), Chủ tịch Hồ Chí Minh với công tác dân vận của hệ thống chính trị, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội. Tác giả đã đi vào phân tích công tác dân vận của từng thành tố trong hệ thống chính trị theo tư tưởng Hồ Chí Minh. Khẳng định Đảng vừa lãnh đạo công tác dân vận vừa trực tiếp làm công tác dân vận thông qua tổ chức đảng cơ sở, đội ngũ cán bộ đảng viên; Chính quyền các cấp thi hành công tác dân vận; Mặt trận và các đoàn thể quần chúng tham gia vào công tác dân vận. - Hoàng Chí Bảo (2012), “Dân vận và thực hiện công tác dân vận theo tư tưởng Hồ Chí Minh: Bắt đầu từ đạo đức”, Tạp chí Dân vận, (10). Tác giả đã khai thác công tác dân vận dưới góc độ đạo đức và khẳng định đạo đức trong công tác dân vận là chất nhân văn sâu sắc, mới mẻ và hiện đại, có tính thời sự trong tư tưởng Hồ Chí Minh. - Hoàng Chí Bảo (2014), “Về những giá trị bền vững của tác phẩm “Dân vận”” của tác giả Hoàng Chí Bảo, Tạp chí Dân vận, (10). Bài viết khẳng định, thông qua tác phẩm, tư tưởng dân chủ của Hồ Chí Minh được thể hiện 9 tập trung, trực tiếp và điển hình nhất, những vấn đề về mục đích, đối tượng, nội dung, phương pháp dân vận đã được Hồ Chí Minh đề cập trong tác phẩm. Từ những nội dung đó có thể thấy, công tác dân vận là một công tác xã hội, phương pháp, phong cách dân vận là phương pháp khoa học, là phong cách dân chủ, ra sức thực hành dân chủ, chống quan liêu, xa dân, khinh dân. - Phạm Ngọc Anh (2018) “Mẫu hình người cán bộ lãnh đạo vì dân theo tư tưởng Hồ Chí Minh”, Tạp chí tuyên giáo, (1). Tác giả nêu ra những phẩm chất của người lãnh đạo theo quan niệm của Hồ Chí Minh, trong đó người lãnh đạo ở đây bao gồm cả cán bộ dân vận. - Kỷ yếu Hội thảo khoa học 70 năm tác phẩm dân vận của Chủ tịch Hồ Chí Minh (15/10/1949-15/10/2019). Kỷ yếu là tài liệu khoa học vô cùng quý giá bao gồm những bài viết, bài phát biểu của các nhà khoa học trong cả nước. Các bài viết trong kỷ yếu đã tập trung làm rõ những giá trị lý luận của tác phẩm “Dân vận”; ý nghĩa của tác phẩm đối với công tác xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh, phát triển kinh tế đất nước trong bối cảnh mới, về chăm lo, phát triển, giáo dục con người, bồi dưỡng thế hệ trẻ, về đoàn kết quốc tế; đề xuất những kiến nghị, giải pháp để thực hiện công tác dân vận tốt hơn theo tinh thần trong tác phẩm “Dân vận” của Chủ tịch Hồ Chí Minh, gắn với việc thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW, ngày 15-5-2016, của Bộ Chính trị khóa XII, về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. - Văn Thị Thanh Mai (2019), “Dân vận khéo thì việc gì cũng thành công”, Tạp chí Tuyên giáo, (10). Bài viết đề cập tới phương thức vận động nhân dân trong tác phẩm Dân vận của Chủ tịch Hồ Chí Minh, từ đó khẳng định giá trị, sức sống của tác phẩm đối với thực tiễn công tác dân vận hiện nay. - Nguyễn Bá Quang (2020), Học tập và làm theo phong cách “Dân vận khéo” Hồ Chí Minh. Cuốn sách đề cập tới những vần đề lý luận và thực tiễn liên quan tới phong cách “dân vận khéo” của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Từ đó 10 hướng tới việc bồi dưỡng, nâng cao kỹ năng “dân vận khéo” cho cán bộ dân vận hiện nay. Những công trình nghiên cứu tư tưởng Hồ Chí Minh về dân vận đều đề cập, hướng tới làm rõ tư tưởng dân vận Hồ Chí Minh trên các khía cạnh mục đích, đối tượng, nội dung, phương thức dân vận và giá trị tư tưởng dân vận Hồ Chí Minh đối với giai đoạn hiện nay. Đây là nguồn tài liệu tham khảo quan trọng góp phần vào hoàn thiện luận văn trong vấn đề vào làm sáng tỏ nội dung phương thức dân vận Hồ Chí Minh. 2.3. Những công trình nghiên cứu sự vận dụng tư tưởng dân vận, phương thức dân vận Hồ Chí Minh trong giai đoạn hiện nay. Với mảng nghiên cứu này, tiêu biểu là những công trình: - Nguyễn Văn Hùng (2005), Tác phẩm Dân vận của Chủ tịch Hồ Chí Minh mãi mãi tỏa sáng, soi đường cho công tác dân vận của Đảng trong thời kỳ đổi mới, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội. Cuốn sách đã làm rõ những tư tưởng dân vận chủ yếu của Hồ Chí Minh trong bài báo Dân vận được Người viết ngày 15/10/1949. Khẳng định giá trị trường tồn của tư tưởng dân vận Hồ Chí Minh, soi sáng cho công tác dân vận của Đảng ta trong quá trình lãnh đạo cách mạng. - Nguyễn Quang Thứ và Lê Trung Kiên (Đồng chủ biên) (2010), Đảng Cộng sản Việt Nam vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về dân vận trong cuộc kháng chiến chống Pháp – Mỹ và thời kỳ mới, Nxb Lao động– Xã hội. Công trình đã bước đầu khái quát những quan điểm của Hồ Chí Minh về dân vận, coi đó là cơ sở lý luận để Đảng Cộng sản Việt Nam vận dụng trọng vận động, đoàn kết toàn dân trong tiến trình cách mạng Việt Nam. - Nguyễn Thanh Tuyền (2005), “Phương pháp dân vận của Chủ tịch Hồ Chí Minh qua bài báo Dân vận – ý nghĩa thực tiễn”, Tạp chí Dân vận, (10). Bài viết đã đề cập đến tác phong, phong cách làm công tác dân vận của Hồ Chí Minh, từ đó vận dụng vào việc xây dựng đội ngũ cán bộ làm dân vận trong giai đoạn hiện nay. 11 - Hà Thị Khiết (2014) “65 năm thực hiện tư tưởng dân vận Hồ Chí Minh”, Tạp chí Dân vận, (10). Tác giả đã khẳng định giá trị, ý nghĩa to lớn và sâu sắc cả về lý luận và thực tiễn trong bài báo “Dân vận” của Hồ Chí Minh. Khẳng định tư tưởng dân vận Hồ Chí Minh xuất phát từ vị trí, vai trò của dân. Đặc trưng của công tác dân vận là phát huy quyền làm chủ của nhân dân. Phương pháp công tác dân vận là tìm mọi cách giải thích cho dân hiểu, hăng hái làm cho kỳ được. Lực lượng làm công tác dân vận là tất cả chính quyền, tất cả cán bộ đoàn thể và tất cả hội viên của tổ chức nhân dân. Cán bộ làm công tác dân vận được đúc kết thành 12 chữ – 6 tiêu chí rõ ràng. - Lê Thị Thảo (2020), “Nâng cao hiệu quả vận động nhân dân hiện nay theo phương thức dân vận Hồ Chí Minh”, Tạp chí Lý luận chính trị và truyền thông, (3). Bài viết đã làm rõ phương thức tuyên truyền, vận động nhân dân của Chủ tịch Hồ Chí Minh từ đó đề xuất giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả vận động nhân dân trong tình hình mới. - Bùi Tuấn Quang (2021), “Học tập tấm gương đạo đức, phong cách dân vận của Bác để xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên đáp ứng yêu cầu công tác dân vận hiện nay”, Tạp chí Dân vận, (5). Bài viết đề cập tới đạo đức, phong cách của Hồ Chủ tịch và lấy đó làm tấm gương trong việc học tập, bồi dưỡng, xây dựng đội ngũ cán bộ dân vận hiện nay. - Luận án: Nguyễn Mậu Linh, Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo công tác dân vận ở Tây Nguyên từ năm 2001 đến năm 2010, Học viện chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, 2017. Luận án nêu đặc điểm tình hình, chủ trương và quá trình chỉ đạo thực hiện công tác dân vận ở Tây Nguyên giai đoạn từ năm 2001 đến năm 2005. Và chủ trương, quá trình chỉ đạo đẩy mạnh công tác dân vận ở Tây Nguyên giai đoạn từ năm 2006 đến năm 2010. Từ đó rút ra nhận xét và một số kinh nghiệm. - Luận văn: “Thực hiện công tác dân vận trong dân tộc Mông huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang hiện nay theo tư tưởng Hồ Chí Minh” của tác giả Phạm Văn Hà, Học viện Báo Chí và Tuyên truyền, 2018. Luận văn hệ thống 12 lại nội dung và giá trị tư tưởng Hồ Chí Minh về công tác dân vận. Phân tích thực trạng công tác dân vận ở dân tộc Mông, tỉnh Hà Giang. Từ đó, đề ra phương hướng và các giải pháp thực hiện công tác dân vận trong dân tộc Mông, huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang giai đoạn từ năm 2011 đến năm 2018. - Luận văn: “Đổi mới phương pháp tuyên truyền chính trị của đảng bộ quận Cầu Giấy, thành phố Hà Nội hiện nay” của tác giả Lê Thị Phương Liên, Học viện Báo chí và Tuyên truyền, 2019. Luận văn làm rõ một số vấn đề lý luận của đổi mới phương pháp tuyên truyền chính trị của đảng bộ quận. Phân tích thực trạng và vấn đề đặt ra đối với việc đổi mới phương pháp tuyên truyền chính trị của quận Cầu Giấy. Đề ra giải pháp tăng cường đổi mới phương pháp tuyên truyền chính trị của Đảng bộ quận Cầu Giấy, thành phố Hà Nội giai đoạn từ năm 2015 đến năm 2018. Các công trình nghiên cứu trên đã tập trung làm sáng tỏ nhiều vấn đề liên quan tới nội dung tư tưởng Hồ Chí Minh về dân vận từ vị trí, vai trò, nhiệm vụ, lực lượng, phương thức tiến hành công tác dân vận cũng như giá trị, ý nghĩa của tư tưởng dân vận Hồ Chí Minh đối với công tác dân vận của Đảng cũng như công cuộc đổi mới đất nước hiện nay. Tư tưởng Hồ Chí Minh cũng đã được nghiên cứu và vận dụng vào vào nâng cao chất lượng công tác dân vận ở nhiều địa phương cụ thể. Tuy nhiên cho đến nay, chưa có công trình nào nghiên cứu việc vận dụng phương thức dân vận Hồ Chí Minh vào quá trình đổi mới phương thức vận động nhân dân ở quận Hoàng Mai, thành phố Hà Nội. Đó là khoảng trống mà luận văn muốn tiếp cận và triển khai nghiên cứu. 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 3.1. Mục đích nghiên cứu Nghiên cứu phương thức dân vận Hồ Chí Minh và vận dụng vào đổi mới phương thức dân vận ở quận Hoàng Mai, thành phố Hà Nội hiện nay. 13 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu - Làm rõ một số khái niệm và phân tích nội dung phương thức dân vận Hồ Chí Minh. - Đánh giá thực trạng phương thức dân vận ở quận Hoàng Mai, thành phố Hà Nội hiện nay, làm rõ những thành tựu, hạn chế, nguyên nhân và vấn đề đặt ra. - Đề xuất một số giải pháp đổi mới phương thức dân vận ở quận Hoàng Mai, thành phố Hà Nội theo tư tưởng Hồ Chí Minh trong thời gian tới. 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu 4.1. Đối tượng nghiên cứu Nghiên cứu phương thức dân vận Hồ Chí Minh và thực trạng đổi mới phương thức dân vận ở quận Hoàng Mai, Hà Nội hiện nay để đưa ra giải pháp đổi mới phương thức dân vận ở quận Hoàng Mai, Hà Nội theo tư tưởng Hồ Chí Minh. 4.2. Phạm vi nghiên cứu - Nghiên cứu nội dung phương thức dân vận Hồ Chí Minh thể hiện trong các tác phẩm và hoạt động chỉ đạo thực tiễn cách mạng của Người. - Nghiên cứu thực trạng đổi mới phương thức dân vận ở quận Hoàng Mai, thành phố Hà Nội từ năm 2010 đến nay. 5. Cơ sở lý luận và phƣơng pháp nghiên cứu 5.1. Cơ sở lý luận Đề tài dựa vào cơ sở lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, các quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước về dân vận và phương thức dân vận. 5.2. Phương pháp nghiên cứu Đề tài sử dụng phương pháp luận của chủ nghĩa duy vật biện chứng và chủ nghĩa duy vật lịch sử. Ngoài ra đề tài còn sử dụng các phương pháp lôgic 14 - lịch sử, nghiên cứu tài liệu, phân tích, tổng hợp, quy nạp, diễn dịch, đối chiếu, so sánh, phỏng vấn sâu. 6. Đóng góp mới của luận văn - Luận văn góp phần luận giải và hệ thống nội dung phương thức dân vận Hồ Chí Minh, làm cơ sở cho nghiên cứu, vận dụng phương thức dân vận Hồ Chí Minh vào đổi mới phương thức vận động nhân dân ở quận Hoàng Mai, thành phố Hà Nội. - Luận văn góp phần luận giải và hệ thống nội dung phương thức dân vận Hồ Chí Minh, qua đó có thể dùng làm tài liệu tham khảo cho việc nghiên cứu, giảng dạy, tuyên truyền tư tưởng Hồ Chí Minh nói chung và tư tưởng dân vận Hồ Chí Minh nói riêng. - Luận văn góp phần nhỏ vào tham mưu cho công tác dân vận quận Hoàng Mai, thành phố Hà Nội trong giai đoạn hiện nay. 7. Kết cấu của luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục, nội dung của luận văn gồm 2 chương, 5 tiết.