Tài liệu đề xuất giải pháp nâng cao chất lượng thiết kế công trình xây dựng của công ty tnhh một thành viên khai thác công trình thủy lợi xuân thủy.

LỜI CẢM ƠN Qua quá trình học tập và nghiên cứu đến nay, tác giả đã hoàn thành luận văn thạc sĩ với đề tài: “Đề xuất giải pháp nâng cao chất lượng thiết kế công trình xây dựng của công ty TNHH một thành viên KTCTTL Xuân Thủy” Các kết quả đạt được là những nghiên cứu và đề xuất các giải pháp quản lý chất lượng công tác tư vấn thiết kế để đảm bảo nâng cao chất lượng công trình tại công ty TNHH một thành viên khai thác công trình thủy lợi Xuân Thủy. Tuy nhiên, trong khuôn khổ luận văn, do điều kiện thời gian và trình độ có hạn nên không thể tránh khỏi những thiếu sót. Tác giả rất mong nhận được những lời chỉ bảo và góp ý của các thầy, cô giáo và các đồng nghiệp. Tác giả bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới PGS.TS Vũ Thanh Te, PGS.TS Đồng Kim Hạnh đã hướng dẫn, chỉ bảo tận tình và cung cấp các kiến thức khoa học cần thiết trong quá trình thực hiện luận văn. Xin chân thành cảm ơn các thầy, cô giáo thuộc Bộ môn Công nghệ và Quản lý xây dựng - khoa Công trình cùng các thầy, cô giáo thuộc các Bộ môn khoa Kinh tế và Quản lý, phòng Đào tạo Đại học và Sau Đại học, Trường Đại học Thủy Lợi đã tạo mọi điều kiện thuận lợi cho tác giả hoàn thành tốt luận văn thạc sĩ của mình. Tác giả xin chân thành cảm ơn các bạn bè đồng nghiệp và gia đình đã động viên, khích lệ tác giả trong quá trình học tập và thực hiện luận văn này. Hà nội, tháng 01 năm 2016 Doãn Thị Hồng BẢN CAM KẾT Tác giả xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các thông tin, tài liệu trích dẫn trong luận văn đã được ghi rõ nguồn gốc. Kết quả nêu trong luận văn là trung thực và chưa từng được ai công bố trong bất kỳ công trình nào trước đây. Tác giả Doãn Thị Hồng MỤC LỤC MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1 1. Tính cấp thiết của đề tài ............................................................................ 1 2. Mục tiêu của đề tài .................................................................................... 2 3. Phương pháp nghiên cứu ........................................................................... 2 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ............................................................. 2 5. Kết quả dự kiến đạt được .......................................................................... 2 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CÔNG TÁC QUẢN LÝ CHẤT LƯỢNG CỦA CÔNG TÁC THIẾT KẾ ....................................................................... 4 1.1. Chất lương thiết kế và vai trò của thiết kế đối với chất lượng của công trình. .................................................................................................... 4 1.1.1 Công trình xây dựng ......................................................................... 4 1.1.2 Chất lượng công trình xây dựng ....................................................... 4 1.1.3 Chất lượng hồ sơ thiết kế công trình xây dựng................................. 6 1.2 Tình hình quản lý chất lượng thiết kế của nước ta hiện nay và một số sự cố liên quan công tác thiết kế, nguyên nhân, bài học. .................... 8 1.2.1. Các văn bản pháp lý liên quan đến quản lý chất lượng thiết kế. ..... 8 1.2.2 Quản lý chất lượng chất lượng thiết kế CTXD ................................ 9 1.2.3 Các mô hình quản lý chất lượng thiết kế CTXD .............................10 1.2.4 Tổng quan về iso 9000 và tiêu chuẩn iso 9001:2008 ..................... 12 Kết luận chương 1 ......................................................................................... 18 CHƯƠNG 2: CƠ SỞ KHOA HỌC VÀ CƠ SỞ PHÁP LÝ TRONG QUẢN LÝ CHẤT LƯỢNG THIẾT KẾ . .................................................. 19 2.1 Công tác thiết kế trong xây dựng. ...................................................... 19 2.1.1. Khái niệm về thiết kế. .................................................................... 19 2.1.2. Ý nghĩa của công tác thiết kế ..................................................... 19 2.1.3. Thiết kế trong dự án đầu tư xây dựng. .......................................... 20 2.2. Khái niệm về cơ sở pháp lý, văn bản quản lý chất lượng trong thiết kế. ................................................................................................................ 23 2.2.1. Khái niệm về cơ sở pháp lý ........................................................... 23 2.2.2. Văn bản quản lý chất lượng trong thiết kế. ................................... 25 2.2.3. Giảm lượng hồ sơ công trình ......................................................... 27 2.2.4 Giao trách nhiệm cụ thể trong giải quyết sự cố công trình xây dựng ................................................................................................................. 28 2.3. Các giai đoạn thực hiện, nội dung và nhiệm vụ. ............................. 28 2.3.1. Quản lý chất lượng trong khảo sát xây dựng................................. 28 2.3.2. Quản lý chất lượng trong thiết kế xây dựng công trình. ............... 32 2.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng thiết kế ................................ 35 2.4.1. Vai trò nguồn nhân lực trong thiết kế CTXD..................................35 2.4.2. Vai trò của vật tư, máy móc, thiết bị ...............................................36 2.4.3. Quy trình thiết kế và quy trình kiểm soát hồ sơ thiết kế ................37 Kết luận chương 2 ......................................................................................... 37 CHƯƠNG 3. ĐỀ XUẤT MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO NĂNG LỰC THIẾT KẾ CÔNG TRÌNH TẠI CÔNG TY TNHH MỘT THÀNH VIÊN KHAI THÁC CÔNG TRÌNH THỦY LỢI XUÂN THỦY ........................ 39 3.1. Giới thiệu chung về công ty ............................................................... 39 3.2. Công tác thiết kế của công tyTHHH một thành viên KTCTTL xuân thủy, những kết quả đạt được và tồn ............................................. 48 3.2.1. Năng lực hoạt động của công ty .................................................... 48 3.2.2. Quy trình quản lý chất lượng sản phẩm thiết kế của công ty ........ 53 3.2.3.Một số công trình điển hình đã thực hiện trong thời gian qua ....... 57 3.3.3. Đánh giá chung về công tác tư vấn thiết kế của công ty ............... 61 3.3.Nguyên nhân các tồn tại, về chất lượng thiết kế.............................. 62 3.4. Đề xuất các giải pháp và nâng cao năng lực thiết kế công trình của công ty trong thời gian tới ........................................................................ 65 3.4.1 Nhóm giải pháp về nâng cao năng lực chuyên môn....................... 65 3.4.2 Nhóm giải pháp về nâng cao năng lực quản lý .............................. 68 3.4.3 Những giải pháp hỗ trợ khác .......................................................... 72 Kết luận chương 3 ......................................................................................... 74 PHẦN KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ .......................................................... 75 TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................ 78 DANH MỤC BẢNG Bảng 3.1: Lực lượng cán bộ phân theo trình độ học vấn ................................ 49 Bảng 3.2: Lực lượng cán bộ phân theo chuyên ngành đào tạo ....................... 49 Bảng 3.3: Độ tuổi trung bình của toàn công ty ............................................... 50 Bảng 3.4: Danh mục các thiết bị, máy móc của công ty................................. 52 DANH MỤC HÌNH Hình 1.1 Các tiêu chuẩn cơ bản trong bộ tiêu chuẩn ISO 9000...................... 12 Hình 3.1: Sơ đồ tổ chức quản lý và điều hành của công ty ............................ 41 Hình 3.2 : Cống Trà Thượng ........................................................................... 60 DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ATLĐ : An toàn lao động QC CDKT : Chỉ dẫn kỹ thuật QĐĐT : Quyết định đầu tư CĐT QLCT :Quản lý công trình : Chủ đầu tư : Quy chuẩn KTCTTL : Khai thác công QLCLCT: Quản lý chất lượng công trình trình thủy lợi QLCLCTXD :Quản lý chất lượng công CTXD : Công trình xây dựng trình xây dựng DAĐT : Dự án đầu tư QLDA : Quản lý dự án ĐKNL : Điều kiện năng lực QLNN : Quản lý nhà nước ĐTXD : Đầu tư xây dựng QLTK : Quản lý thiết kế GS: TK : Giám sát : Thiết kế HSMT : Hồ sơ mời thầu TKCS : Thiết kế cơ sở HTQLCL:Hệ thống quản lý chất TKBVTC : Thiết kế bản vẽ thi công lượng TĐDA : Thẩm định dự án :Khảo sát TVKS : Tư vấn khảo sát KSĐC : Khảo sát địa chất TVTK : Tư vấn thiết kế KSĐH : Khảo sát địa hình TKKT : Thiết kế kỹ thuật KSTV : Khảo sát thủy văn VBQPPL : Văn bản quy phạm pháp luật KS KT-KT : Kinh tế - kỹ thuật KT-XH : Kinh tế - xã hội NT: : Nhà thầu 1 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Công tác tư vấn thiết kế công trình xây dựng và công tác tư vấn thiết kế công trình thuỷ lợi nói riêng là một trong những công việc mang tính quyết định chất lượng công trình, tiết kiệm kinh phí. Công trình thuỷ lợi là thường xuyên chịu tác động mạnh của điều kiện tự nhiên như: địa hình, địa chất, địa chất thuỷ văn, khí tượng phức tạp nên công tác tư vấn thiết kế càng cần được quan tâm đúng mức. Nước ta là một quốc gia nằm ở vùng nhiệt đới chịu ảnh hưởng của biến đổi khí hậu toàn cầu nên các công trình thuỷ lợi đã được Đảng, chính phủ và các tổ chức quốc tế quan tâm từ khâu đầu tư, tư vấn thiết kế, xây dựng công trình đến vận hành khai thác công trình để đảm bảo an toàn phòng chống thiên tai; đảm bảo môi trường sinh thái ; phục vụ cho phát triển kinh tế, xã hội, an ninh, quốc phòng. Trong những năm qua do công tác thu thập tài liệu, điều tra, khảo sát chưa đủ độ tin cậy, tính toán lựa chọn quy mô và giải pháp công trình chưa phù hợp tại một số công trình thuỷ lợi nên đã xảy ra những hư hỏng, sự cố ngay sau khi đưa vào vận hành khai thác. Việc khắc phục, sửa chữa hậu quả hết sức tốn kém, ảnh hưởng đến tình hình kinh tế, đời sống xã hội của một bộ phận nhân dân trong khu vực khai thác công trình, Chính vì lẽ đó việc phân tích những nguyên nhân gây hư hỏng, sự cố công trình, rút ra bài học kinh nghiệm để nâng cao chất lượng dự án do tư vấn khảo sát thiết kế công trình thuỷ lợi lập là việc hết sức quan trọng và cần thiết. Hơn nữa, nếu công tác thiết kế ngay từ đầu như lập dự án của Tư vấn thiết kế thiếu chuẩn xác dẫn đến nhiều hệ luỵ như: Đầu tư kém hiệu quả, điều chỉnh thiết kế, kéo dài thời gian thi công…. Vì vậy, tôi chọn đề tài “ Đề xuất giải pháp nâng cao chất 2 lượng thiết kế công trình xây dựng của công ty TNHH một thành viên KTCTTL Xuân Thủy 2. Mục đích của đề tài Đề xuất được một số giải pháp nâng cao chất lượng thiết kế công trình xây dựng của công ty TNHH một thành viên KTCTTL Xuân Thủy 3. Cách tiếp cận và phương pháp nghiên cứu a. Cách tiếp cận : - Tiếp cận qua qua các nghiên cứu, tài liệu đã công bố. - Tiếp cận qua thực tế công trình đã xây dựng. - Tiếp cận qua các nguồn thông tin khác. b. Phương pháp nghiên cứu: Luân văn đã sử dụng các phương pháp nghiên cứu phù hợp với đối tượng và nội dung nghiên cứu trong điều kiên Việt Nam đó là - Phương pháp điều tra, khảo sát thực tế; - Phương pháp thống kế tổng hợp; - Phương pháp phân tích, so sánh; - Phương pháp tổng quan; - Phương pháp tham vấn lấy ý kiến chuyên gia; 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu - Đối tượng: Chất lượng thiết kế công trình xây dựng tại công ty TNHH một thành viên khai thác công trình thủy lợi Xuân Thủy. - Phạm vi nghiên cứu: Luân văn này tập trung nghiên cứu về chất lượng thiết kê công trình tại công ty TNHH một thành viên khai thác công trình thủy lợi Xuân thủy trong những năm gần đây. 5. Kết quả dự kiến đạt đươc. - Làm rõ thế nào là thiết kế công trình xây dựng. 3 - Phân tích được các yếu tố các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng của công trình thiết kế nói chung và tại công ty TNHH một thành viên khai thác công trình thủy lợi Xuân Thủy. - Đề xuất các giải pháp nâng cao công tác quản lý chất lượng thiết kế công trình taị công ty TNHH một thành viên khai thác công trình thủy lợi Xuân Thủy. 4 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CÔNG TÁC QUẢN LÝ CHẤT LƯỢNG CỦA CÔNG TÁC THIẾT KẾ 1.1. Chất lương thiết kế và vai trò của thiết kế đối với chất lượng của công trình. 1..1.1 Công trình xây dựng  Khái niệm: (Theo mục10 điều 3 luật xây dựng, số 50/2014/QH11 ngày 18, tháng 6, năm 2014). Công trình xây dựng là sản phẩm được tạo thành bởi sức lao động của con người, vật liệu xây dựng, thiết bị lắp đặt vào công trình, được liên kết định vị với đất, có thể bao gồm phần dưới mặt đất, phần trên mặt đất, phần dưới mặt nước và phần trên mặt nước, được xây dựng theo thiết kế. Công trình xây dựng bao gồm công trình dân dụng, công trình công nghiệp, giao thông, nông nghiệp và phát triển nông thôn, công trình hạ tầng kỹ thuật và công trình khác. Đặc điểm: - CTXD có quy mô, kết cấu phức tạp, mang tính đơn chiếc, thời gian sản xuất xây lắp kéo dài. - CTXD cố định tại nơi sản xuất, phương tiện thi công, người lao động, … phải di chuyển đến địa điểm xây dựng. 1..1.2 Chất lượng công trình xây dựng (Theo PGS.TS. Trần Chủng(2009)- Trưởng ban chất lượng tổng hội xây dựng Việt Nam. Quản lý chất lượng dự án đầu tư xây dựng. Chuyên đề 5. Chương trình bồi dưỡng nghiệp vụ Quản Lý Dự Án Đầu Tư Xây Dựng Công Trình). Chất lượng công trình xây dựng là những yêu cầu về an toàn, bền vững, kỹ thuật và mỹ thuật của công trình nhưng phải phù hợp với quy chuẩn và tiêu 5 chuẩn xây dựng, các quy định trong văn bản quy phạm pháp luật có liên quan và hợp đồng kinh tế. Chất lượng công trình xây dựng không chỉ đảm bảo sự an toàn về mặt kỹ thuật mà còn phải thỏa mãn các yêu cầu về an toàn sử dụng có chứa đựng yếu tố xã hội và kinh tế. Có được chất lượng công trình xây dựng như mong muốn, có nhiều yếu tố ảnh hưởng, trong đó yếu tố cơ bản nhất là năng lực quản lý (của chính quyền, của chủ đầu tư) và năng lực của các nhà thầu tham gia các quá trình hình thành sản phẩm xây dựng. Từ góc độ bản thân sản phẩm xây dựng và người thụ hưởng sản phẩm xây dựng, chất lượng công trình xây dựng được đánh giá bởi các đặc tính cơ bản như: công năng, độ tiện dụng; tuân thủ các tiêu chuẩn kỹ thuật; độ bền vững, tin cậy; tính thẩm mỹ; an toàn trong khai thác, sử dụng, tính kinh tế; và đảm bảo về tính thời gian (thời gian phục vụ của công trình). Rộng hơn, chất lượng công trình xây dựng còn có thể và cần được hiểu không chỉ từ góc độ của bản thân sản phẩm và người hưởng thụ sản phẩm xây dựng mà còn cả trong quá trình hình thành sản phẩm xây dựng đó. Một số vấn đề cơ bản trong đó là: - Chất lượng công trình xây dựng cần được quan tâm ngay từ khi hình thành ý tưởng về xây dựng công trình, từ khâu quy hoạch, lập dự án, chất lượng khảo sát, chất lượng thiết kế... - Chất lượng công trình tổng thể phải được hình thành từ chất lượng của nguyên vật liệu, cấu kiện, chất lượng của công việc xây dựng riêng lẻ, của các bộ phận, hạng mục công trình. - Các tiêu chuẩn kỹ thuật không chỉ thể hiện ở các kết quả thí nghiệm, kiểm định nguyên vật liệu, cấu kiện, máy móc thiết bị mà còn ở quá trình hình thành và thực hiện các bước công nghệ thi công, chất lượng các công việc của 6 đội ngũ công nhân, kỹ sư lao động trong quá trình thực hiện các hoạt động xây dựng. - Vấn đề an toàn không chỉ là trong khâu khai thác, sử dụng đối với người thụ hưởng công trình mà còn là cả trong giai đoạn thi công xây dựng đối với đội ngũ công nhân, kỹ sư xây dựng. - Tính thời gian không chỉ thể hiện ở thời hạn công trình đã xây dựng có thể phục vụ mà còn ở thời hạn phải xây dựng và hoàn thành, đưa công trình vào khai thác, sử dụng. - Tính kinh tế không chỉ thể hiện ở số tiền quyết toán công trình chủ đầu tư phải chi trả mà còn thể hiện ở góc độ đảm bảo lợi nhuận cho các nhà thầu thực hiện các hoạt động và dịch vụ xây dựng như lập dự án, khảo sát, thiết kế, thi công xây dựng... - Vấn đề môi trường: cần chú ý không chỉ từ góc độ tác động của dự án tới các yếu tố môi trường mà cả các tác động theo chiều ngược lại, tức là tác động của các yếu tố môi trường tới quá trình hình thành dự án. 1..1.3 Chất lượng hồ sơ thiết kế công trình xây dựng Chất lượng hồ sơ thiết kế công trình xây dựng là chất lýợng của hồ sõ ðýợc thiết kế theo ðúng quy chuẩn xây dựng, tuân thủ ðúng các quy ðịnh về kiến trúc, quy hoạch xây dựng hiện hành. Các býớc thiết kế sau phải phù hợp với các býớc thiết kế trýớc ðã được phê duyệt. Sự phù hợp của việc lựa chọn dây truyền và thiết bị công nghệ (nếu có). Đảm bảo sự phù hợp giữa khối lượng thiết kế và khối lượng dự toán. Tính đúng đắn của việc áp dụng các định mức kinh tế- kỹ thuật, định mức chi phí, đơn giá. Việc vận dụng định mức, đơn giá, các chế độ chính sách có liên quan và các khoản mục chi phí trong dự toán theo quy định. 7 Thực tiễn và nhiều nghiên cứu và đã chỉ ra những thay đổi thiết kế trong quá trình xây dựng là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến chậm tiến độ và làm tăng thêm chi phí công trình xây dựng. Do đó, cải thiện chất lượng thiết kế sẽ góp phần giảm thiểu những rủi ro này, nâng cao hiệu quả công trình. Mỗi thay đổi thiết kế thường kéo theo làm tăng thêm chi phí xây dựng. Một nghiên cứu do nhóm chuyên gia của Ngân hàng Thế giới thực hiện cho thấy, mỗi yêu cầu thay đổi bổ sung sẽ làm chi phí cho 1 km đường bộ tăng khoảng 5.000 USD. Trong khi đó, yêu cầu thay đổi được thực hiện thường xuyên ở nhiều dự án, trung bình 3 yêu cầu thay đổi trên một hợp đồng, đặc biệt có 1 hợp đồng có đến 25 yêu cầu thay đổi. Việc phải thay đổi thiết kế có thể do nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan. Báo cáo ngành xây dựng tháng 5/2015 của Công ty CP Chứng khoán FPT nhận định, từ năm 2000, số lượng các công ty tư vấn đã tăng lên rất nhanh, tuy nhiên số lượng lại không đồng hành với chất lượng. Lỗi trong quá trình thiết kế thường có nguyên nhân chính là do kỹ sư thiết kế thiếu năng lực. Ngoài ra, sự bất cẩn trong quá trình kiểm tra và thẩm định cũng góp phần lớn dẫn đến sự chậm trễ và tăng chi phí trong các công trình, đặc biệt là các công trình có vốn đầu tư nhà nước. Thực tiễn tại nhiều dự án có thể tổng hợp những nguyên nhân thường thấy ở các công trình phải điều chỉnh thiết kế là vị trí xây dựng tại nơi có điều kiện địa chất phức tạp; tư vấn thiết kế thiếu kinh nghiệm, sai sót trong thiết kế; tư vấn thiết kế ước lượng tổng mức đầu tư sai sót; chủ đầu tư cung cấp thông tin trong giai đoạn thiết kế không đầy đủ; chủ đầu tư yêu cầu thay đổi, làm thêm hoặc thay đổi kế hoạch dự án; nhà thầu móc nối với các bên tham gia để làm phát sinh chi phí cho dự án… Về phía chủ đầu tư, một số ý kiến cho rằng, chủ đầu tư cần bồi dưỡng, nâng cao năng lực của các cán bộ giám sát, quản lý dự án nhằm tránh được những 8 sai sót như quản lý dự án chậm trễ, thay đổi kế hoạch thường xuyên, không phát hiện được sự móc nối của nhà thầu với các bên làm thất thoát chi phí dự án. Chủ đầu tư cũng cần chú ý phối hợp chặt chẽ với tư vấn thiết kế trong thời gian đầu hình thành dự án để tránh trường hợp truyền đạt sai, thiếu thông tin dẫn đến thiết kế bị sai sót. Đặc biệt, khâu lựa chọn nhà thầu tư vấn là tiền đề quan trọng nhất để đảm bảo chất lượng thiết kế về sau. 1.2 Tình hình quản lý chất lượng thiết kế của nước ta hiện nay và một số sự cố liên quan công tác thiết kế, nguyên nhân, bài học. 1.2.1. Các văn bản pháp lý liên quan đến quản lý chất lượng thiết kế. Trước kia Theo quy định của Luật Xây dựng số 16/2003/QH11 và các văn bản quy phạm pháp luật hướng dẫn Luật Xây dựng (sau đây viết tắt là VBQPPL) thì công tác kiểm soát thiết kế của cơ quan quản lý Nhà nước về xây dựng hết sức mờ nhạt, không kiểm soát được chặt chẽ. Tại giai đoạn chuẩn bị đầu tư, thiết kế cơ sở là thành phần của dự án đầu tư xây dựng chỉ cần có sự tham gia ý kiến của cơ quan quản lý nhà nước (Khoản 6 Điều 10 Nghị định số 12/2009/NĐ-CP ngày 12/02/2009 của Chính phủ về quản lý dự án đầu tư xây dựng). Các bước thiết kế tiếp theo thiết kế cơ sở theo (thiết kế kỹ thuật, thiết kế bản vẽ thi công) đều do chủ đầu tư tổ chức thẩm định, phê duyệt (Khoản 7 Điều 1 Luật sửa đổi 38/2009/QH12). Trong khi đó chủ đầu tư theo luật định là “người sở hữu vốn hoặc là người được giao quản lý và sử dụng vốn để đầu tư xây dựng công trình”. Do không có đủ điều kiện để tổ chức thẩm định thiết kế nên chủ đầu tư đã phó thác cho tư vấn thẩm tra thiết kế. Trong số các tổ chức tư vấn thẩm tra thiết kế không có ít tổ chức không có đủ điều kiện năng lực theo quy định tại Điều 50 Nghị định số 12/2009/NĐ-CP nên chất lượng thẩm tra thiết kế không cao, thậm chí mang nặng tính hình thức. 9 Qua thống kê sự cố các công trình được đầu tư bằng mọi nguồn vốn có thể thấy rằng nguyên nhân về thiết kế chiếm hầu hết các các trường hợp công trình bị hư hỏng hoặc bị sập đổ. Riêng đối với các công trình xây dựng bằng vốn ngân sách cũng chưa được kiểm soát chặt chẽ bằng các quy phạm pháp luật từ khâu khảo sát, thiết kế, lập dự toán, do vậy đã gây nên những sai sót, lãng phí và thất thoát lớn trong chi phí đầu tư xây dựng. Vì những lý do trên mà hiện nay nhà nước đã ban hành luật xây dựng số 50/2013/QH13 và Nghị định số 46/2015/NĐ-CP ngày 12/05/2015 của Chính phủ về quản lý chất lượng công trình xây dựng đã quy định việc thẩm tra thiết kế của cơ quan quản lý nhà nước về xây dựng đối với các công trình được quy định tại Khoản 1 Điều 21 của Nghị định này. Mục đích việc thẩm tra thiết kế là nhằm bảo đảm an toàn cho cộng đồng đối với các công trình được đầu tư bằng mọi nguồn vốn và phát hiện những sai sót, lãng phí và thất thoát lớn đối với các công trình sử dụng vốn ngân sách nhà nước. Luật Đấu thầu 2013 đã tăng hạn mức gói thầu tư vấn được áp dụng chỉ định thầu, từ đó, các gói thầu tư vấn thực hiện lựa chọn nhà thầu theo hình thức đấu thầu rộng rãi nhiều hơn, tạo cơ hội cho các công ty tư vấn có cơ hội việc làm, cạnh tranh phát triển. Để quy định của Luật Đấu thầu 2013 phát huy hiệu quả, chủ đầu tư cần thực hiện đúng quy trình lựa chọn nhà thầu tư vấn, đảm bảo chặt chẽ, công khai, minh bạch để lựa chọn được nhà thầu có đủ năng lực, đồng thời tạo ra môi trường cạnh tranh thực sự giúp các công ty tư vấn có thêm động lực cải thiện chất lượng tư vấn. 1.2.2 Quản lý chất lượng chất lượng thiết kế CTXD Yêu cầu về việc tự kiểm soát chất lượng thiết kế và quy cách hồ sơ thiết kế xây dựng công trình (Điều 14-10/2013/TT-BXD quy định chi tiết một số nội dung về quản lý chất lượng công trình xây dựng). 10 - Nhà thầu thiết kế có trách nhiệm thực hiện chế độ kiểm tra nội bộ đối với hồ sơ thiết kế xây dựng công trình trong quá trình thiết kế và trước khi giao hồ sơ thiết kế cho chủ đầu tư hoặc tổng thầu xây dựng. Nhà thầu thiết kế chỉ định cá nhân, bộ phận trực thuộc tổ chức của mình hoặc thuê tổ chức, cá nhân khác thực hiện công việc kiểm tra chất lượng thiết kế. Người kiểm tra thiết kế phải ký tên, xác nhận trên bản vẽ thiết kế. - Hồ sơ thiết kế được lập cho từng công trình bao gồm thuyết minh thiết kế, bản tính, các bản vẽ thiết kế, các tài liệu khảo sát xây dựng liên quan, dự toán xây dựng công trình và quy trình bảo trì công trình (nếu có). - Bản vẽ thiết kế phải có kích cỡ, tỷ lệ, khung tên được thể hiện theo các tiêu chuẩn áp dụng trong hoạt động xây dựng. Trong khung tên từng bản vẽ phải có tên, chữ ký của người trực tiếp thiết kế, người kiểm tra thiết kế, chủ trì thiết kế, chủ nhiệm thiết kế, người đại diện theo pháp luật của nhà thầu thiết kế và dấu của nhà thầu thiết kế xây dựng công trình, trừ trường hợp nhà thầu thiết kế là cá nhân hành nghề độc lập. - Các bản thuyết minh, bản vẽ thiết kế, dự toán phải được đóng thành tập hồ sơ thiết kế theo khuôn khổ thống nhất có danh mục, đánh số, ký hiệu để tra cứu và bảo quản lâu dài. - Trường hợp nhà thầu thiết kế làm tổng thầu thiết kế thì nhà thầu này phải đảm nhận thiết kế những hạng mục công trình chủ yếu hoặc công nghệ chủ yếu của công trình và chịu trách nhiệm toàn bộ việc thực hiện hợp đồng nhận thầu thiết kế với bên giao thầu. Các nhà thầu thiết kế phụ chịu trách nhiệm về tiến độ, chất lượng thiết kế trước tổng thầu và trước pháp luật đối với phần việc do mình đảm nhận. 1.2.3 Các mô hình quản lý chất lượng thiết kế CTXD  Mô hình quản lý chất lượng toàn diện - Khái niệm: 11 Quản lý chất lượng toàn diện là một phương pháp quản lý của một tổ chức định hướng vào chất lượng dựa trên sự tham gia của mọi thành viên nhằm đem lại sự thành công dài hạn thông qua sự thoả mãn khách hàng và lợi ích của mọi thành viên trong công ty và xã hội. - Mục tiêu: + Nâng cao uy tín, lợi nhuận của công ty và thu nhập của các thành viên, cải tiến chất lượng sản phẩm và thoả mãn nhu cầu khách hàng ở mức tốt nhất có thể. + Tiết kiệm tối đa các chi phí, giảm những chi phí không cần thiết. + Tăng năng suất lao động, hạ giá thành sản xuất sản phẩm. + Rút ngắn thời gian thiết kế, giao hồ sơ đúng thời gian quy định - Đặc điểm: + Đặc điểm nổi bật của quản lý chất lượng toàn diện so với các phương pháp quản lý chất lượng khác là nó cung cấp hệ thống toàn diện của công tác quản lư và cải tiến mọi khía cạnh có liên quan đến chất lượng và huy động sự tham gia của mọi bộ phận và mọi cá nhân để đạt được mục tiêu chất lượng đặt ra. + Sự nhất thể mọi hoạt động trong quản lý chất lượng toàn diện đã giúp cơ quan tiến hành hoạt động phát triển sản xuất, tác nghiệp và các dịch vụ hỗ trợ để duy trì được chất lượng sản phẩm với tiến độ ngắn nhất, chi phí thấp nhất. Khác với cách triển khai tuần tự nó đòi hỏi sự triển khai đồng thời của mọi quá trình trong một hệ thống tổng thể.  Mô hình quản lý chất lượng ISO 9000 ISO 9000 là bộ tiêu chuẩn quốc tế về hệ thống quản lý chất lượng, áp dụng cho mọi loại hình tổ chức/doanh nghiệp nhằm đảm bảo khả năng cung cấp sản phẩm đáp ứng yêu cầu khách hàng và luật định một cách ổn định và thường xuyên nâng cao sự thoả mãn của khách hàng. 12 1.2.4 Tổng quan về iso 9000 và tiêu chuẩn iso 9001:2008 1.2.4.1 Vài nét về ISO 9000 Bộ tiêu chuẩn ISO-9000, do tổ chức quốc tế về tiêu chuẩn hoá (ISO) ban hành năm 1987, nhằm mục đích đưa ra một số mô hình quản lý chất lượng được chấp thuận ở phạm vi quốc tế và có thể áp dụng rộng rãi trong lĩnh vực sản xuất, kinh doanh. ISO-9000 đề cập tới các lĩnh vực chủ yếu trong quản lý chất lượng: Chính sách chất lượng, thiết kế sản phẩm, cung ứng; kiểm soát quá trình, phân phối dịch vụ sau bán hàng, đánh giá nội bộ, đào tạo, huấn luyện. ISO9000 là tập hợp những kinh nghiệm quản lý chất lượng đã được thực thi tại nhiều quốc gia có nền kinh tế phát triển. 1.2.4.2 Cấu trúc bộ tiêu chuẩn ISO 9000 Bộ tiêu chuẩn ISO 9000 gồm các tiêu chuẩn cơ bản là: - ISO 9000:2005 Hệ thống quản lý chất lượng - Cơ sở và từ vựng - ISO 9001:2008 Hệ thống quản lý chất lượng - Các yêu cầu - ISO 9004:2009 Quản lý tổ chức để thành công bền vững - ISO 19011:2011 Hướng dẫn đánh giá các hệ thống quản lý ISO 9004 Quản lý tổ chức để thành công bền vững ISO 9001:2008 Các yêu cầu ISO 19011 hướng dẫn đánh giá các HTQL ISO 9000: 2005- Cơ sở và từ vựng Hình 1.1Các tiêu chuẩn cơ bản trong bộ tiêu chuẩn ISO 9000 13 1.2.4.3 Nội dung chính của tiêu chuẩn ISO 9001:2008 ISO 9001:2008 là tiêu chuẩn quy định các yêu cầu đối với việc xây dựng và chứng nhận một hệ thống quản lý chất lượng tại các tổ chức/doanh nghiệp. Tiêu chuẩn này quy định các nguyên tắc cơ bản để quản lý các hoạt động trong tổ chức, doanh nghiệp về vấn đề chất lượng thông qua 5 yêu cầu sau: - Hệ thống quản lý chất lượng - Trách nhiệm của lãnh đạo - Quản lý nguồn lực - Tạo sản phẩm - Đo lường, phân tích và cải tiến - Xây dựng hệ thống quản lý chất lượng theo ISO 9001:2008 sẽ giúp các tổ chức doanh nghiệp thiết lập được các quy trình chuẩn để kiểm soát các hoạt động, đồng thời phân định rõ việc, rõ người trong quản lý, điều hành công việc. Hệ thống quản lý chất lượng sẽ giúp CBNV thực hiện công việc đúng ngay từ đầu và thường xuyên cải tiến công việc thông qua các hoạt động theo dõi và giám sát. Một hệ thống quản lý chất lượng tốt không những giúp nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động và sự thỏa mãn của khách hàng và còn giúp đào tạo cho nhân viên mới tiếp cận công việc nhanh chóng hơn. 1.2.5 Một số sự cố liên quan đến thiết kế, bài học kinh nghiệm Cũng như các công trình xây dựng khác, công trình thuỷ lợi thường vẫn xảy ra những sự cố ở những thời gian, mức độ và tính chất khác nhau. Nhưng những sự cố thường gặp nhất, gây nên những tổn thất về người và của nhất, huỷ hoại môi trường lớn nhất thì có thể nói là những sự cố xẩy ra đối với hồ chứa, trong đó kể cả mục đích hồ cho sử dụng tổng hợp hoặc chỉ để tưới hay