Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Giáo dục - Đào tạo Cao đẳng - Đại học đề tài nghiên cứu qui trình công nghệ phân lập, làm sạch và bảo quản một số giốn...

Tài liệu đề tài nghiên cứu qui trình công nghệ phân lập, làm sạch và bảo quản một số giống tảo có giá trị kinh tế cao phục vụ ngành nuôi trồng thuỷ sản

.PDF
56
447
68

Mô tả:

Bé khoa häc vµ c«ng nghÖ ViÖn øng dông C«ng nghÖ Trung t©m sinh häc thùc nghiÖm C6 Thanh Xu©n B¾c, Hµ Néi B¸o c¸o tæng kÕt khoa häc vµ kü thuËt ®Ò tµi: Nghiªn cøu qui tr×nh c«ng nghÖ ph©n lËp, lµm s¹ch vµ b¶o qu¶n mét sè gièng t¶o cã gi¸ trÞ kinh tÕ cao phôc vô ngµnh nu«i trång thuû s¶n TS.Hoµng ThÞ Kim HOa 6123 25/9/2006 Hµ néi, 12-2005 B¶n quyÒn 2005 thuéc TTSHTN §¬n xin sao chÐp toµn bé hoÆc tõng phÇn tµi liÖu nµy ph¶i göi ®Õn Gi¸m ®èc TTSHTN trõ tr−êng hîp sö dông víi môc ®Ých nghiªn cøu Th«ng tin vÒ ®Ò tµi Tªn ®Ò tµi: “Nghiªn cøu qui tr×nh c«ng nghÖ ph©n lËp, lµm s¹ch vµ b¶o qu¶n mét sè gièng t¶o cã gi¸ trÞ kinh tÕ cao phôc vô ngµnh nu«i trång thuû s¶n”. 1. Chñ nhiÖm §iÖn tho¹i (CQ) : TS. Hoµng ThÞ Kim Hoa : 8549438 2. §Þa chØ c¬ quan : C6- Thanh xu©n b¾c - §èng ®a – Hµ Néi. 3. Thêi gian thùc hiÖn : 12 th¸ng (tõ th¸ng 1/2005 ®Õn th¸ng 12/ 2005) 4.C¬ quan chñ tr× thùc hiÖn : Trung t©m Sinh häc Thùc nghiÖm 5. C¬ quan chñ qu¶n : ViÖn øng dông c«ng nghÖ 6. Tªn tæ chøc KH & CN: Trung t©m Sinh häc Thùc nghiÖm 7. Kinh phÝ Tæng sè : 218.000.000 ® (Hai tr¨m m−êi t¸m triÖu ®ång) 8. Tõ ng©n s¸ch SNKH : 218.000.000 ® (Hai tr¨m m−êi t¸m triÖu ®ång) C¸n bé thùc hiÖn ®Ò tµi Chñ nhiÖm ®Ò tµi: TS. Hoµng ThÞ Kim Hoa, Trung t©m Sinh häc thùc nghiÖm. C¸c c¸n bé thùc hiÖn chÝnh: - CN TrÇn B¶o Tr©m - Trung t©m Sinh häc thùc nghiÖm - Ths. NguyÔn Tr©m Anh- Trung t©m Sinh häc thùc nghiÖm. - CN. NguyÔn Thanh Mai- Trung t©m Sinh häc thùc nghiÖm. - CN. NguyÔn ThÞ HuyÒn - Trung t©m Sinh häc thùc nghiÖm. Môc tiªu: - §−a ra qui tr×nh ph©n lËp lµm s¹ch vµ b¶o qu¶n 5 gièng vi t¶o cã gi¸ trÞ dinh d−ìng cao øng dông trong nh©n gièng thuû s¶n lµ Dunaliella salina, Tetraselmis chuii, Nanochloropsis oculata, Isochrysis galbana, Chlorella vulgaris. - Tõng b−íc x©y dùng tËp ®oµn gièng t¶o cã chÊt l−îng tèt ®Ó cung cÊp cho c¸c c¬ së s¶n xuÊt gièng thuû s¶n. Néi dung: - Nghiªn cøu qui tr×nh bá t¶o l¹ vµ ®éng vËt phï du t¹o 5 gièng t¶o thuÇn (Dunaliella salina, Tetraselmis chuii, Nanochloropsis oculata, Isochrysis galbana, Chlorella vulgaris). - Nghiªn cøu ¶nh h−ëng cña mét sè lo¹i kh¸ng sinh lªn sinh tr−ëng cña t¶o vµ vi sinh vËt. - Nghiªn cøu b¶o qu¶n thö 5 gièng t¶o b»ng kÜ thuËt lµm bÊt ®éng. - §Ò xuÊt qui tr×nh ph©n lËp lµm s¹ch vµ b¶o qu¶n gièng t¶o. Ch÷ viÕt t¾t TA – Ký hiÖu kh¸ng sinh thuéc nhãm carbonhydrat N§KS – Nång ®é kh¸ng sinh TN – ThÝ nghiÖm D. salina – Dunaliella salina N. oculata – Nannochloropsis oculata T. chuii – Tetraselmis chuii Ch. vulgaris – Chlorella vulgaris I. galbana – Isochrysis galbana EPA – Eicosapentaenoic acid DHA – Docosahexanenoic acid Lêi më ®Çu Trong mét sè c«ng tr×nh nghiªn cøu tr−íc ®©y chóng t«i ®· giíi thiÖu vÒ gi¸ trÞ dinh d−ìng cña vi t¶o biÓn vµ sù cÇn thiÕt sö dông t¶o lµm thøc ¨n cho con gièng trong nu«i trång nh©n gièng nh©n t¹o c¸c loµi h¶i s¶n. Do c¸c loµi vi t¶o biÓn cã gi¸ trÞ dinh d−ìng cao, giµu c¸c chÊt cã ho¹t tÝnh sinh häc rÊt phï hîp cho ®éng vËt biÓn giai ®o¹n cßn non nªn ë c¸c n−íc cã ngµnh nu«i trång thuû s¶n ph¸t triÓn, vÊn ®Ò s¶n xuÊt t¶o ë c¸c tr¹i gièng rÊt ®−îc chó träng. Kinh phÝ ®Çu t− cho viÖc s¶n xuÊt t¶o chiÕm tíi 50% kinh phÝ cña tr¹i gièng. ë n−íc ta, trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y c¸c loµi vi t¶o biÓn ®· ®−îc nu«i trång phôc vô nh©n gièng h¶i s¶n ë nhiÒu tr¹i gièng. Tuy nhiªn viÖc s¶n xuÊt t¶o ë c¸c tr¹i gièng h¶i s¶n hiÖn nay gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n do ch−a cã nguån gièng æn ®Þnh. Thùc tÕ cho thÊy c¸c gièng t¶o sau mét thêi gian ng¾n nu«i trång ®Òu bÞ nhiÔm t¹p c¸c loµi t¶o l¹, vi khuÈn, nÊm vµ ®éng vËt phï du, lµm gi¶m n¨ng suÊt vµ chÊt l−îng t¶o, ¶nh h−ëng ®Õn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt gièng h¶i s¶n. V× vËy cÇn cã nguån gièng tèt ®Ó th−êng xuyªn cung cÊp cho s¶n xuÊt. ViÖc nghiªn cøu qui tr×nh ph©n lËp, lµm s¹ch vµ b¶o qu¶n l©u dµi mét sè gièng t¶o cã gi¸ trÞ kinh tÕ cao ®Ó cung cÊp gièng chñ ®éng, æn ®Þnh, kÞp thêi cho viÖc s¶n xuÊt gièng thuû s¶n t¹i c¸c tr¹i gièng lµ hÕt søc cÇn thiÕt. 1 PhÇn I: Tæng quan tµi liÖu C¸c loµi vi t¶o biÓn cã kÝch th−íc bÐ, giµu dinh d−ìng, giµu c¸c chÊt cã ho¹t tÝnh sinh häc rÊt phï hîp ®Ó sö dông cho ®éng vËt biÓn giai ®o¹n cßn non. V× vËy vi t¶o ®−îc sö dông trong nu«i trång thuû s¶n nh− lµ nguån thøc ¨n t−¬i sèng thiÕt yÕu cña ®éng vËt th©n mÒm 2 m¶nh vá ( sß, ®iÖp, ngao, vÑm, trai. . .), Êu trïng bµo ng−, t«m, mét sè loµi c¸ vµ ®éng vËt phï du sö dông trong d©y chuyÒn thøc ¨n phôc vô nu«i trång thuû s¶n. Trong h¬n bèn thËp kû qua hµng tr¨m loµi t¶o ®· ®−îc thö nghiÖm vµ ®· chän ®−îc vµi chôc loµi cã kh¶ n¨ng nh©n nu«i sinh khèi øng dông trong thuû s¶n. Chóng thuéc ngµnh t¶o lôc (Chlorophycophyta), t¶o khuª (Bacilariophyta) vµ t¶o roi côt (Haptophyta). Theo c¸c t¸c gi¶ Brown et al ( 1991, 1992, 1997, 1999), Renaud et al (1999), Knuckey et al (2002), c¸c lo¹i t¶o nµy cã kÝch th−íc nhá, thµnh tÕ bµo máng, dÔ tiªu ho¸, giµu dinh d−ìng, hµm l−îng protein, axit amin, lipÝt, cacbonhydrat vµ vitamin cao, thÝch hîp cho sinh tr−ëng cña Êu trïng c¸c ®éng vËt biÓn, ®Æc biÖt c¸c loµi vi t¶o nµy cã hµm l−îng a xÝt bÐo rÊt cao, trong ®ã cã c¸c axit bÐo kh«ng no m¹ch dµi (DHA, EPA) chiÕm tõ 49,7-77,9% ë t¶o lôc vµ chroomonas, tõ 19,852,6% ë t¶o diatoms vµ prymnesiophytes ). C¸c axÝt nµy rÊt cÇn thiÕt cho sinh tr−ëng vµ ph¸t triÓn cña ®éng vËt biÓn giai ®o¹n Êu trïng. ([email protected]). V× vËy c¸c tr¹i gièng rÊt chó träng ®Õn viÖc nu«i t¶o. Kinh phÝ ®Ó s¶n xuÊt t¶o chiÕm tõ 15-50% kinh phÝ cña tr¹i gièng. §Ó ®¶m b¶o hiÖu qu¶ cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt h¶i s¶n, cÇn cã nguån thøc ¨n t¶o víi chÊt l−îng cao, muèn vËy nguån gièng t¶o cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt sinh khèi ph¶i ®¹t chÊt l−îng tèt. Th−êng c¸c gièng t¶o sau mét thêi gian ng¾n nu«i trång ®Òu bÞ nhiÔm t¹p c¸c loµi t¶o l¹, vi khuÈn, nÊm vµ ®éng vËt phï du. §Ó ®¸p øng nguån t¶o gièng cho c¸c tr¹i s¶n xuÊt th−êng xuyªn ph¶i cung cÊp gièng míi (s¹ch, tèt) tõ tËp ®oµn gièng gèc. V× vËy, gièng cÇn ®−îc th−êng xuyªn ph©n lËp vµ b¶o qu¶n trong ®iÒu kiÖn thÝch hîp. ë c¸c n−íc cã ngµnh nu«i trång thuû s¶n ph¸t triÓn nh− Mü, óc, T©y Ban Nha, Trung Quèc, Th¸i Lan, §µi Loan, Hµn Quèc, Singapore … ®Òu cã c¸c c¬ së cung cÊp gièng t¶o chÊt l−îng cao vµ c¸c 2 dÞch vô ®i kÌm nh»m ®¶m b¶o cã gièng tèt, cung cÊp æn ®Þnh cho s¶n xuÊt. Tuy nhiªn viÖc ph©n lËp t¶o gÆp nhiÒu khã kh¨n do kÝch th−íc tÕ bµo t¶o nhá, sèng kÕt hîp víi vi sinh vËt vµ c¸c loµi ký sinh kh¸c. V× vËy viÖc t¸ch vi khuÈn khái t¶o lµ rÊt khã. Gerloff vµ céng sù (1950), Kbutko (1961) ®· lµm s¹ch t¶o lam b»ng c¸ch sö dông tia cùc tÝm. Tuy nhiªn ph−¬ng ph¸p nµy cã nh−îc ®iÓm lµ cã thÓ g©y ®ét biÕn di truyÒn. Baccep vµ céng sù (1989) ®· sö dông ph−¬ng ph¸p cÊy t¶o trªn th¹ch. Sau ®ã chän khuÈn l¹c mong muèn vµ cÊy tiÕp vµo m«i tr−êng láng ®Ó t¶o ph¸t triÓn, tiÕp tôc lÊy t¶o tõ m«i tr−êng láng cÊy tiÕp vµo m«i tr−êng th¹ch. Qu¸ tr×nh ®−îc lÆp l¹i nhiÒu lÇn cho ®Õn khi thu ®−îc t¶o s¹ch. C¸ch ph©n lËp nµy hiÖn nay vÉn ®−îc sö dông phæ biÕn.Tuy nhiªn víi ph−¬ng ph¸p nh− trªn tèn rÊt nhiÒu thêi gian vµ còng kh«ng lo¹i bá ®−îc vi khuÈn b¸m chÆt vµo líp nhÇy quanh tÕ bµo t¶o. Stein (1973) cho thÊy t¶o s¹ch còng cã thÓ nhËn ®−îc b»ng c¸ch röa kü vµ sö dông mét hoÆc nhiÒu lo¹i kh¸ng sinh ®Ó diÖt khuÈn nh−ng kh«ng nªu sö dông lo¹i kh¸ng sinh nµo §Ó n©ng cao hiÖu qu¶, rót ng¾n thêi gian ph©n lËp, Alenkhina vµ céng sù (2001) ®· sö dông chÊt diÖt khuÈn Methiolat ®Ó t¸ch vi khuÈn ra khái t¶o lam. KÕt qu¶ cho thÊy nång ®é Methiolat 2ppm cã t¸c dông diÖt khuÈn nh−ng kh«ng lµm ¶nh h−ëng ®Õn sinh tr−ëng cña chñng t¶o lam nghiªn cøu. ViÖc nghiªn cøu lµm s¹ch khuÈn c¸c loµi vi t¶o biÓn nãi chung vµ c¸c chñng t¶o Dunaliella salina, Nannochloropsis oculata, Isochrryis galbana, Tetraselmis chuii, Chlorella vulgaris cßn Ýt ®−îc c«ng bè. Sau khi cã ®−îc t¶o s¹ch, vÊn ®Ò gi÷ gièng còng rÊt quan träng. Th−êng t¶o ®−îc gi÷ ë ®iÒu kiÖn nhiÖt ®é, ¸nh s¸ng thÊp ®Ó h¹n chÕ sinh tr−ëng. Tuy nhiªn trong ®iÒu kiÖn nµy gièng gi÷ kh«ng ®−îc l©u, dÔ nhiÔm, chÊt l−îng kÐm. V× vËy, vÊn ®Ò b¶o qu¶n gièng trë nªn bøc xóc vµ ®−îc nhiÒu nhµ khoa häc quan t©m nghiªn cøu. Morris (1978), Fenwick vµ céng sù (1992), Pedro Canavate vµ céng sù (1995), Hong Quan Liu vµ céng sù (2004) ®· nghiªn cøu b¶o qu¶n mét sè loµi t¶o b»ng kü thuËt ®«ng l¹nh, ph−¬ng ph¸p nµy ®ßi hái ph¶i ¸p dông mét sè ph−¬ng thøc ®Æc biÖt nh»m h¹n chÕ tæn th−¬ng ®èi víi tÕ bµo (Moris, 1987) nh− dïng c¸c chÊt chèng ®ãng b¨ng, ®iÒu khiÓn tèc ®é lµm l¹nh, tèc ®é lµm Êm, 3 sö dông c¸c yÕu tè ®iÒu hoµ nhiÖt ®é, nång ®é muèi,... C¸c t¸c gi¶ trªn còng cho thÊy: Cã hai ph−¬ng ph¸p ®«ng l¹nh lµ ®«ng l¹nh mét b−íc vµ ®«ng l¹nh hai b−íc. §«ng l¹nh mét b−íc lµ t¶o sau khi ñ, cho vµo cäng r¹ vµ ®−a th¼ng vµo nit¬ láng (-196 o C) (Tsuzu, 1973; Beu-Amotz vµ Gilboa, 1980). §«ng l¹nh 2 b−íc lµ ®Çu tiªn t¶o ®−îc ®«ng l¹nh trong ®iÒu kiÖn cã kiÓm so¸t nh»m gi¶m h− h¹i do qu¸ tr×nh t¹o b¨ng, sau ®ã đ−a vµo nit¬ láng. KÕt qu¶ nghiªn cøu cña Pedro canavate vµ céng sù (1995) cho thÊy: Tuú theo ph−¬ng ph¸p lµm l¹nh, nång ®é chÊt chèng ®ãng b¨ng, nång ®é muèi, m«i tr−êng vµ ®Æc ®iÓm cña tõng gièng nªn kh¶ n¨ng sèng cña t¶o sau khi b¶o qu¶n rÊt kh¸c nhau. §èi víi Chaetoceros glacilis, tØ lÖ sèng chØ ®¹t 2,9-7,3%; Rodomonas baltica 2,2-3,1%; Isochrysis galbana tõ 9,3-25,8%, Tetraselmis chuii, Nannochloropsis gaditana vµ Nannochloropsis atomus kh«ng bÞ ¶nh h−ëng bëi qu¸ tr×nh lµm l¹nh. Theo nhËn xÐt cña nhiÒu t¸c gi¶: b¶o qu¶n b»ng kÜ thuËt ®«ng l¹nh phøc t¹p, phô thuéc nhiÒu yÕu tè. Ngoµi ra trong qu¸ tr×nh ®«ng l¹nh, sù h×nh thµnh b¨ng ®ét ngét cã thÓ x¶y ra lµm h− h¹i tÕ bµo (Moris, 1987), h¬n n÷a viÖc sö dông c¸c ho¸ chÊt chèng l¹nh g©y ®éc ®èi víi tÕ bµo vµ cã thÓ lµm ¶nh h−ëng ®Õn kh¶ n¨ng sèng cña t¶o. §iÒu nµy ®· ®−îc m« t¶ ®èi víi t¶o Chlorella (Moris.1976), t¶o khuª (Mclellan, 1989) vµ Tetraselmis suecica (Fenwiek and Day, 1992). Ngoµi ra, sö dông kÜ thuËt ®«ng l¹nh cßn ®ßi hái mét sè thiÕt bÞ ®Æc chñng, chi phÝ cao, khã thùc hiÖn. V× vËy, c«ng nghÖ b¶o qu¶n mang tÝnh −u viÖt h¬n: Ýt phøc t¹p, chi phÝ thÊp, phï hîp cho ®iÒu kiÖn phßng thÝ nghiÖm vµ c¬ së s¶n xuÊt ®ang ®−îc c¸c nhµ khoa häc nghiªn cøu ¸p dông. §ã lµ b¶o qu¶n t¶o b»ng c¸ch lµm bÊt ®éng (immobilization) (Tamponet vµ céng sù ,1985; Hertherg and Jensen, 1989; Susana Romo and Carmen Berer-Martiner ,1997; YeanChang-Chen, 2001,2003) .KÕt qu¶ nghiªn cøu cña Tamponnet vµ céng sù (1985) vµ Hertzberg and Jensen (1989) cho thÊy c¸c gièng t¶o khuª ®−îc lµm bÊt ®éng trong gel vÉn duy tr× ®−îc cÊu tróc nguyªn vÑn vµ ho¹t tÝnh sinh lÝ trong mét sè th¸ng, ®iÒu nµy gîi ý cã thÓ sö dông kÜ thuËt nµy trong b¶o qu¶n gièng t¶o. Tuy nhiªn c¸c t¸c gi¶ trªn còng l−u ý r»ng trong 7 gièng t¶o thÝ nghiÖm th× chØ cã 2 gièng t¶o Phaeodactylum tricornutam vµ Skeletonema costatum lµ cho kÕt qu¶ 4 tèt. T¸c gi¶ Susana Romo and Carmen Perez Martinez (1997) ®· thö nghiÖm kÜ thuËt lµm bÊt ®éng ®Ó b¶o qu¶n gièng t¶o lam Pseudanabaena galeata Bocher (cyanobacteria) vµ ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng sèng, ®Æc ®iÓm sinh lÝ, sinh ho¸ vµ cÊu tróc cña chóng sau thêi gian b¶o qu¶n 14-18 th¸ng. KÕt qu¶ cho thÊy t¶o sau khi ®−îc b¶o qu¶n tØ lÖ sèng ®¹t 93%, sinh tr−ëng tèt, kh«ng cã sù kh¸c biÖt vÒ cÊu tróc tÕ bµo, sinh ho¸ vµ tèc ®é sinh tr−ëng gi÷a t¶o thÝ nghiÖm vµ t¶o ®èi chøng. C¸c t¸c gi¶ trªn nhËn xÐt viÖc xö lÝ d−êng nh− kh«ng cã ¶nh h−ëng ®Õn kh¶ n¨ng sinh tr−ëng vµ chøc n¨ng cña t¶o Pseudanabaena galeata, hµm l−îng C, H, N vµ P trong tÕ bµo t¶o ®−îc b¶o qu¶n vµ tÕ bµo t¶o ®èi chøng kh«ng cã sù kh¸c biÖt ®¸ng tin cËy. T¶o sau khi b¶o qu¶n ®−îc ®−a vµo m«i tr−êng thÝch hîp ®Ó sinh tr−ëng. T¸c gi¶ Yean-Chang-Chen (2001) ®· nghiªn cøu kÜ thuËt lµm bÊt ®éng Scenedesmus quadricauda trong h¹t gel ®Ó b¶o qu¶n t¶o l©u dµi. T¶o ®−îc cè ®Þnh b»ng kÜ thuËt lµm bÊt ®éng vÉn gi÷ ®−îc ho¹t tÝnh sinh lÝ sau 3 n¨m b¶o qu¶n trong ®iÒu kiÖn tèi hoµn toµn ë nhiÖt ®é 4o C, kh«ng cã m«i tr−êng dinh d−ìng. Sau khi cho vµo m«i tr−êng thÝch hîp trong 4 tuÇn, sè l−îng t¶o ®· t¨ng lªn 40 lÇn. KÕt qu¶ quan s¸t cho thÊy sau qu¸ tr×nh b¶o qu¶n dµi ngµy, mét sè c¬ quan tö (pyrenoids) cña Scenedesmus quadricauda bÞ tiªu huû. Tuy nhiªn c¬ quan tö nµy sÏ phôc håi khi ®−a vµo ®iÒu kiÖn nu«i thÝch hîp vÒ dinh d−ìng vµ ¸nh s¸ng. KÕt qu¶ nghiªn cøu cña Yean – Chang - Chen (2003) ®èi víi t¶o Haptophyta; Laz E. de Bashan vµ c«ng sù (2002) ®èi víi t¶o Chlorella vµ Azospirillum cho thÊy gièng t¶o sau khi b¶o qu¶n b»ng ph−¬ng ph¸p lµm bÊt ®éng cã ®é n¶y mÇm cao, sinh tr−ëng tèt vµ ®Æc biÖt lµ chi phÝ b¶o qu¶n thÊp. Gièng cã thÓ b¶o qu¶n ®−îc 1 – 3 n¨m vÉn ®¶m b¶o chÊt l−îng tèt. Qua nh÷ng kÕt qu¶ thu ®−îc, c¸c t¸c gi¶ trªn nhËn xÐt cã thÓ sö dông kÜ thuËt lµm bÊt ®éng ®Ó b¶o qu¶n t¶o l©u dµi trong phßng thÝ nghiÖm vµ øng dông vµo thùc tÕ s¶n xuÊt nu«i trång thuû s¶n nh»m gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt so víi c¸c ph−¬ng ph¸p truyÒn thèng. ë n−íc ta trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, t¶o ®· ®−îc sö dông lµm thøc ¨n t−¬i sèng phôc vô nh©n gièng h¶i s¶n (t«m, c¸, bµo ng−, ngao, sß, ®éng vËt hai 5 m¶nh vá...). HiÖn nay nhu cÇu vÒ t¶o trong c¸c tr¹i gièng rÊt lín. Nh−ng ®Ó s¶n xuÊt t¶o mang l¹i hiÖu qu¶ nh− mong muèn, vÊn ®Ò gièng lµ kh©u ®Æc biÖt quan träng. C¸c c¬ së nh©n gièng thuû s¶n lín nh−: Tr¹m nh©n gièng thuû s¶n n−íc mÆn t¹i C¸t Bµ, tr¹m nghiªn cøu nh©n gièng thuû s¶n n−íc lî QuÝ Kim §å S¬n H¶i Phßng, mét sè c¬ së nu«i trång thuû s¶n ë MiÒn Trung (Nha Trang, Kh¸nh Hoµ, Cöu Héi, NghÖ An) ®Òu cã bé phËn nh©n nu«i t¶o phôc vô −¬m nu«i con gièng. Tuy nhiªn gièng t¶o sö dông t¹i c¸c tr¹i gièng hiÖn nay chñ yÕu lµ nhËp tõ n−íc ngoµi, trong qu¸ tr×nh sö dông gièng th−êng bÞ nhiÔm dÉn ®Õn gi¶m chÊt l−îng. C¸c c¬ së nµy Ýt cã ®iÒu kiÖn ph©n lËp lµm s¹ch. V× vËy vÊn ®Ò s¶n xuÊt t¶o nh©n nu«i con gièng gÆp nhiÒu khã kh¨n. Ngoµi ra, viÖc gi÷ gièng th−êng ®−îc thùc hiÖn b»ng c¸ch nu«i t¶o trong m«i tr−êng láng, trong tñ m¸t víi nhiÖt ®é 15-17oC. Trong ®iÒu kiÖn nµy t¶o ph¸t triÓn nhanh vµ dÔ bÞ nhiÔm t¹p t¶o l¹ vµ vi khuÈn. HiÖn nay c«ng nghÖ b¶o qu¶n b»ng kü thuËt lµm bÊt ®éng ë ViÖt Nam ch−a ®−îc nghiªn cøu ¸p dông. V× vËy viÖc nghiªn cøu qui tr×nh lµm s¹ch t¶o (bao gåm ph©n lËp, lo¹i bá t¶o l¹, ®éng vËt phï du vµ lµm s¹ch khuÈn tiÕn tíi x©y dùng tËp ®oµn gièng cã chÊt l−îng tèt vµ nghiªn cøu kü thuËt nh»m b¶o qu¶n l©u dµi c¸c gièng t¶o nh»m chñ ®éng phôc vô s¶n xuÊt lµ hÕt søc cÇn thiÕt. Víi môc ®Ých trªn chóng t«i ®Ò xuÊt ®Ò tµi “Nghiªn cøu qui tr×nh c«ng nghÖ ph©n lËp, lµm s¹ch vµ b¶o qu¶n mét sè gièng t¶o cã gi¸ trÞ kinh tÕ cao phôc vô ngµnh nu«i trång thuû s¶n”. 6 PhÇn II. §èi t−îng vµ ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu. II.1. §èi t−îng nghiªn cøu. §èi t−îng nghiªn cøu lµ t¶o Dunaliella salina, Tetraselmis chuii, Nannochloropsis oculata, Isochrysis galbana, Chlorella vulgaris. T¶o Dunaliella salina vµ Chlorella vulgaris ®−îc lÊy tõ tËp ®oµn gièng cña Trung t©m sinh häc thùc nghiÖm. T¶o Nannochloropsis oculata, Isochrysis galbana, Tetraselmis chuii ®−îc lÊy tõ ViÖn nghiªn cøu nu«i trång thuû s¶n I, H¶i phßng. Dunaliella salina lµ t¶o ®¬n bµo, mµu xanh lôc, kÝch th−íc tÕ bµo 7-12µm. TÕ bµo cã d¹ng h×nh ovan, kh«ng cã mµng cøng b»ng xenlulloza bao bäc mµ chØ cã mµng nguyªn sinh chÊt, cã kh¶ n¨ng chuyÓn ®éng liªn tôc trong qu¸ tr×nh sèng nhê roi ë ®Ønh. T¶o sinh s¶n b»ng h×nh thøc v« tÝnh chia däc hay ngang tÕ bµo. Dunaliella salina chøa nhiÒu lo¹i s¾c tè ®Æc biÖt lµ β-caroten (chiÕm tõ 814% träng l−îng kh«), hµm l−îng dinh d−ìng cao, axit bÐo kh«ng no chiÕm 77,9% tæng l−îng axit bÐo, Dunaliella salina rÊt thÝch hîp ®Ó lµm thøc ¨n cho mét sè loµi ®éng vËt biÓn. Nannochloropsis oculata cã mµu xanh, kÝch th−íc nhá 2-4µm thµnh tÕ bµo máng thÝch hîp lµm thøc ¨n cho lu©n trïng. §Æc ®iÓm cña t¶o Nanochloropsis oculata lµ hµm l−îng axit bÐo kh«ng no omega-3 fatty unsaturated fatty acids (HUFAs) rÊt cao ( tõ 16-42%) trong ®ã chñ yÕu lµ EPA. (Eicosapentaenoic acid). Trong t¶o chiÕm mét l−îng lín vitamin B12, vitamin nµy cã ¶nh h−ëng tèt ®Õn tØ lÖ sèng vµ sinh tr−ëng cña Êu trïng c¸. V× vËy, Nannochloropsis oculata lµ t¶o ®−îc nu«i trång phæ biÕn nhÊt trong c¸c tr¹i nu«i trång thuû s¶n ®Ó phôc vô c«ng t¸c nh©n gièng ®éng vËt biÓn. Isochrysis galbana cã mµu n©u vµng, cã l«ng roi, kÝch th−íc tõ 4-7µm. T¶o nµy ®−îc nu«i trång phæ biÕn ®Ó lµm thøc ¨n cho ®éng vËt hai m¶nh vá (ngao, sß ...), kÕt hîp víi t¶o Chlorella hoÆc t¶o kh¸c ®Ó lµm thøc ¨n cho lu©n trïng. Hµm l−îng axit bÐo kh«ng no EPA trong t¶o Isochrysis galbana chiÕm 23,5% vµ DHA 3,5-4%. 7 Tetraselmis chuii thuéc loµi t¶o lôc, kÝch th−íc 9-14µm, ®−îc sö dông nhiÒu trong nu«i trång thuû s¶n. Trong t¶o chøa kho¶ng 5% EPA vµ 7% DHA, ®Æc biÖt trong t¶o nµy cã chøa axit bÐo 20 : 5n-3 vµ sterol 24-methychlesterol hoÆc 24-methylenecholesterol víi hµm l−îng cao. C¸c hîp chÊt trªn cã rÊt Ýt trong thùc vËt phï du vµ rÊt thÝch hîp cho sinh tr−ëng cña Êu trïng ®éng vËt biÓn nãi chung vµ ®éng vËt th©n mÒm 2 m¶nh vá nh− ngao, sß, hÇu (Wikfors et al, 1991) Chlorella vulgaris lµ t¶o lôc giµu dinh d−ìng ®−îc sö dông nhiÒu trong nu«i trång thuû s¶n, ngoµi viÖc lµm thøc ¨n trùc tiÕp cho Êu trïng ®éng vËt biÓn (t«m, ®éng vËt 2 m¶nh vá) ë mét sè giai ®o¹n ph¸t triÓn, Chlorella vulgaris cßn cã t¸c dông rÊt tèt trong xö lÝ n−íc ao nu«i, g©y mµu n−íc... II.2 Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu Ph−¬ng ph¸p ph©n lËp, lµm s¹ch t¶o: dÞch t¶o ®−îc lµm s¹ch s¬ bé b»ng c¸ch läc qua v¶i läc hoÆc b«ng ®Ó lo¹i bá t¹p chÊt, t¶o sîi vµ đéng vËt phï du. Sau ®ã tiÕn hµnh ly t©m ®Ó x¸c ®Þnh tèc ®é vµ thêi gian ly t©m thÝch hîp ®èi víi tõng chñng t¶o, dùa vµo ®ã cã thÓ ly t©m t¸ch t¶o ®Ó thu ®−îc sinh khèi chñng t¶o mong muèn. Tõ sinh khèi t¶o thu ®−îc tiÕn hµnh ph©n lËp theo 2 ph−¬ng ph¸p: ph©n lËp trªn m«i tr−êng th¹ch vµ ph©n lËp trong m«i tr−êng láng b»ng ph−¬ng ph¸p pha lo·ng. -Ph©n lËp trªn m«i tr−êng th¹ch: MÉu t¶o sau khi pha lo·ng ®−îc cÊy vµo ®Üa th¹ch cã chøa dinh d−ìng phï hîp víi loµi cÇn ph©n lËp. T¶o ®−îc nu«i trong ®iÒu kiÖn chiÕu s¸ng 1500lux, thêi gian chiÕu s¸ng 10/24 giê, nhiÖt ®é 18oC. Sau 15-20 ngµy, t¶o mäc thµnh khuÈn l¹c riªng rÏ, chän khuÈn l¹c mong muèn, dïng que cÊy t¸ch khuÈn l¹c ®· chän cho vµo m«i tr−êng láng, qu¸ tr×nh lÆp l¹i nhiÒu lÇn cho ®Õn khi thu ®−îc t¶o mong muèn (kh«ng lÉn t¶o l¹) Ph©n lËp trong m«i tr−êng láng: T¶o sau khi ®· lµm s¹ch s¬ bé, ®−îc pha lo·ng sao cho mçi giät cã mét tÕ bµo t¶o, sau ®ã chuÈn bÞ c¸c èng nghiÖm cã m«i tr−êng dinh d−ìng. Nhá vµo mçi èng nghiÖm 1 giät t¶o ®· ®−îc pha lo·ng. 8 §Ó c¸c èng nghiÖm trong ®iÒu kiÖn ¸nh s¸ng yÕu (1000lux) ®Ó t¶o ph¸t triÓn, sau 2-3 tuÇn kiÓm tra ®Ó chän èng nghiÖm cã t¶o mong muèn. Sau khi thu ®−îc t¶o thuÇn, dïng kh¸ng sinh ®Ó lo¹i bá vi khuÈn, thu t¶o s¹ch khuÈn. C«ng viÖc ®−îc tiÕn hµnh nh− sau: 1) Bæ sung kh¸ng sinh vµo m«i tr−êng th¹ch sau ®ã cÊy dÞch t¶o lªn mÆt ®Üa th¹ch ®Ó theo dâi sinh tr−ëng cña vi khuÈn nh»m x¸c ®Þnh s¬ bé lo¹i kh¸ng sinh, nång ®é kh¸ng sinh thÝch hîp ®Ó lo¹i bá hoµn toµn vi khuÈn ra khái t¶o. 2) Bæ sung kh¸ng sinh trùc tiÕp vµo dÞch t¶o, sau ®ã theo dâi sinh tr−ëng cña t¶o vµ sù ph¸t triÓn cña vi khuÈn nh»m x¸c ®Þnh chÝnh x¸c lo¹i kh¸ng sinh vµ nång ®é kh¸ng sinh thÝch hîp ®Ó lo¹i bá hoµn toµn vi khuÈn ra khái dÞch t¶o. Sinh tr−ëng cña t¶o ®−îc x¸c ®Þnh b»ng c¸ch ®o mËt ®é t¶o (chØ sè OD) trªn m¸y quang phæ (§èi víi t¶o Dunaliella salina, Tetraselmis chuii, Nannochloropsis oculata,, Chlorella vulgaris ®o ë b−íc sãng 640 nm, Isochrysis galbana ®o ë b−íc sãng 520nm). X¸c ®Þnh sù cã mÆt cña vi khuÈn trong dÞch t¶o b»ng c¸ch cÊy dÞch t¶o lªn m«i tr−êng th¹ch cã chøa dinh d−ìng phï hîp cho sinh tr−ëng cña vi khuÈn vµ kiÓm tra sù cã mÆt cña vi khuÈn ®Ó x¸c ®Þnh nång ®é vµ lo¹i kh¸ng sinh thÝch hîp cho viÖc lo¹i bá hoµn toµn vi khuÈn ra khái t¶o. Sinh tr−ëng cña vi khuÈn ®−îc tÝnh b»ng sè khuÈn l¹c hoÆc diÖn tÝch mÆt ®Üa th¹ch cã vi khuÈn mäc. C¸c kh¸ng sinh ®−îc sö dông trong thÝ nghiÖm lµ: Tetracycline, Peflacine, Erythromycine vµ kh¸ng sinh kÝ hiÖu lµ TA. Tetracycline vµ peflacine ®−îc cho lµ nh÷ng kh¸ng sinh thuéc nhãm quinon cã phæ t¸c ®éng réng, cã hiÖu qu¶ chèng l¹i nhiÒu lo¹i vi khuÈn. Erythromycine lµ kh¸ng sinh chèng l¹i c¸c vi khuÈn gram d−¬ng rÊt hiÖu qu¶. TA lµ kh¸ng sinh aminoglysid thuéc nhãm carbonhydrat sö dông rÊt hiÖu qu¶ nh»m chèng c¸c vi khuÈn gram ©m khi dïng trùc tiÕp. T¶o sau khi ph©n lËp, lµm s¹ch, lo¹i bá vi khuÈn ®−îc b¶o qu¶n b»ng kü thuËt lµm bÊt ®éng nh»m gi÷ gièng l©u dµi. Nguyªn t¾c cña ph−¬ng ph¸p nµy lµ 9 sö dông chÊt t¹o gel ®Ó cè ®Þnh mÉu, b¶o qu¶n mÉu ë nhiÖt ®é thÊp, kh«ng cã ¸nh s¸ng, khi cÇn sö dông hoµ tan t¶o vµ ®Ó ë ®iÒu kiÖn ¸nh s¸ng, nhiÖt ®é thÝch hîp cho t¶o ph¸t triÓn. 10 PhÇn III: KÕt qu¶ nghiªn cøu III.1 Nghiªn cøu ph©n lËp thu gièng t¶o thuÇn §Ó thu ®−îc gièng t¶o thuÇn s¹ch t¶o l¹ vµ ®éng vËt phï du, qu¸ tr×nh ph©n lËp tiÕn hµnh nh− sau: Lo¹i bá t¶o l¹ b»ng ph−¬ng ph¸p lµm s¹ch s¬ bé: Läc qua v¶i läc hoÆc b«ng ®Ó lo¹i bá t¹p chÊt, t¶o sîi vµ ®éng vËt phï du, sau ®ã dùa vµo c¸c ®Æc tÝnh sinh lý cña tõng lo¹i t¶o ®Ó chän ph−¬ng ph¸p ph©n lËp phï hîp. §èi víi t¶o Dunaliella salina lµ t¶o −a mÆn cã thÓ chÞu ®−îc m«i tr−êng cã nång ®é muèi cao h¬n c¸c lo¹i t¶o kh¸c. V× vËy chóng t«i tiÕn hµnh nu«i t¶o trong m«i tr−êng cã nång ®é muèi tõ 25-30% (cao gÊp 10 lÇn m«i tr−êng dinh d−ìng cho vi t¶o biÓn nãi chung). Sau mét thêi gian nu«i trong m«i tr−êng cã nång ®é muèi cao, c¸c loµi t¶o nhiÔm t¹p gi¶m ®¸ng kÓ. Tõ sinh khèi t¶o thu ®−îc, dùa vµo tèc ®é ly t©m vµ thêi gian ly t©m thÝch hîp cho tõng lo¹i t¶o chóng t«i tiÕn hµnh t¸ch t¶o theo ph−¬ng ph¸p ly t©m . ViÖc thÝ nghiÖm ly t©m t¸ch t¶o nh− sau: C¸c chñng t¶o ®−îc ly t©m víi tèc ®é kh¸c nhau: 1000, 2000, 3000 (v/phót) trong thêi gian 2 phót, 3 phót, 5 phót. Sau mçi lÇn ly t©m, kiÓm tra dÞch t¶o vµ cÆn t¶o ®Ó x¸c ®Þnh ®é l¾ng, ®é s¹ch cña t¶o, tr¹ng th¸i tÕ bµo t¶o, tõ ®ã x¸c ®Þnh tèc ®é vµ thêi gian thÝch hîp ®Ó lµm s¹ch s¬ bé c¸c chñng t¶o mong muèn. KÕt qu¶ thÝ nghiªm ®−îc thÓ hiÖn ë b¶ng 1. B¶ng 1: Thêi gian vµ tèc ®é ly t©m thÝch hîp ®Ó t¸ch t¶o. Tèc ®é Thêi gian 2 phót 1000v/phót Tetraselmis chuii 2000v/phót Dunaliella salina Isochrysis galbana 3 phót 3000v/phót Chlorella vulgaris Nannochloropsis oculata KÕt qu¶ cho thÊy t¶o Tetraselmis chuii ly t©m víi tèc ®é 1000vßng/phót trong thêi gian 2 phót cã 80% sè tÕ bµo l¾ng, t¶o t−¬ng ®èi s¹ch t¶o l¹, khi t¨ng tèc ®é ly t©m lªn 2000v/phót, thêi gian ly t©m 2 phót, toµn bé 100% tÕ bµo l¾ng cÆn, trong ®ã cã nhiÒu tÕ bµo t¶o l¹. V× vËy chóng t«i cho r»ng ®èi víi Tetraselmis chuii ly t©m tèc ®é 1000v/phót trong vßng 2 phót lµ thÝch hîp. 11 §èi víi t¶o Isochrysis galbana víi tèc ®é ly t©m 1000v/phót trong vßng 2 phót, 3 phót, 5 phót, t¶o hoµn toµn kh«ng l¾ng. Khi t¨ng tèc ®é ly t©m lªn 2000v/phót víi thêi gian ly t©m lµ 2 phót, sè l−îng t¶o l¾ng lµ 50% nh−ng t¹o cÆn kh«ng ch¾c, khi t¨ng tèc ®é ly t©m lªn 3000v/phót, cã 90% sè l−îng t¶o l¾ng cÆn nh−ng cã chøa nhiÒu tÕ bµo t¶o l¹. KÕt qu¶ sau nhiÒu lÇn thÝ nghiÖm cho thÊy ®èi víi t¶o Isochrysis galbana ly t©m tèc ®é 2000v/phót trong vßng 3 phót lµ t−¬ng ®èi thÝch hîp ( 70% sè l−îng tÕ bµo l¾ng trong ®ã cã Ýt tÕ bµo t¶o l¹). KÕt qu¶ thÝ nghiÖm ®èi víi t¶o Nannochloropsis ocalata còng cho thÊy víi tèc ®é ly t©m 1000v/phót, thêi gian ly t©m: 2 phót, 3 phót, 5 phót t¶o ®Òu kh«ng l¾ng. ë tèc ®é 2000v/phót sè l−îng t¶o l¾ng chØ kho¶ng 30-40%; khi ly t©m víi tèc ®é 3000v/phót, thêi gian ly t©m 3 phót, t¶o l¾ng lµ 80%. Tuy nhiªn ngoµi Nannochloropsis oculata trong cÆn t¶o cßn mét sè tÕ bµo t¶o l¹. §èi víi t¶o Chlorella, ®Ó t¸ch ®−îc t¶o t−¬ng ®èi s¹ch t¶o l¹ cÇn ly t©m ë tèc ®é 3000v/phót, thêi gian ly t©m 2 phót vµ víi t¶o Dunaliella salina tèc ®é ly t©m 2000v/phót, thêi gian ly t©m 2 phót. Sau khi ly t©m ®Ó t¸ch t¶o, chóng t«i thu ®−îc c¸c chñng t¶o t−¬ng ®èi s¹ch t¶o l¹. Tõ c¸c mÉu t¶o thu ®−îc tiÕp tôc ph©n lËp theo ph−¬ng ph¸p pha lo·ng hoÆc cÊy trªn m«i tr−êng th¹ch ®Ó thu t¶o thuÇn nh− ®· tr×nh bµy ë phÇn ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu. Sau qu¸ tr×nh ph©n lËp c«ng phu chóng t«i ®· thu ®−îc t¶o thuÇn: Dunaliella salina, Tetraselmis chuii, Nannochloropsis oculata, Isochrysis galbana vµ Chlorella vulgaris. Tuy nhiªn c¸c gièng t¶o nµy cßn nhiÔm rÊt nhiÒu vi khuÈn. KÕt qu¶ kiểm tra cho thÊy trong dÞch t¶o chøa rÊt nhiÒu lo¹i vi khuÈn kh¸c nhau (¶nh 1) bao gåm c¸c vi khuÈn Gram ©m vµ vi khuÈn Gram d−¬ng ( ¶nh 2). V× vËy cÇn nghiªn cøu lo¹i bá vi khuÈn ®Ó thu t¶o s¹ch khuÈn. 12 ¶nh1: §Üa th¹ch cã khuÈn l¹c dµy ®Æc ¶nh 2: Nhuém Gram III.2.Nghiªn cøu thu t¶o s¹ch khuÈn Nghiªn cøu ¶nh h−ëng cña kh¸ng sinh lªn viÖc lo¹i bá vi khuÈn khái t¶o. §Ó lo¹i bá vi khuÈn trong dÞch t¶o chóng t«i ®· thö nghiÖm bæ sung mét sè kh¸ng sinh vµo m«i tr−êng nu«i cÊy t¶o ®Ó nghiªn cøu kh¶ n¨ng lo¹i bá vi khuÈn cña kh¸ng sinh vµ ¶nh h−ëng cña chóng lªn sinh tr−ëng cña t¶o. C¸c 13 kh¸ng sinh ®−îc lùa chän ph¶i ®¸p øng yªu cÇu: cã kh¶ n¨ng lo¹i bá vi khuÈn vµ kh«ng lµm ¶nh h−ëng ®Õn sinh tr−ëng cña t¶o. Víi môc ®Ých trªn, chóng t«i ®· thö nghiÖm 4 lo¹i kh¸ng sinh : Tetracycline, Peflacine, Erythromycine vµ TA. ThÝ nghiÖm ®−îc tiÕn hµnh nh− sau: chuÈn bÞ m«i tr−êng th¹ch Gorbenko cã bæ sung kh¸ng sinh víi nång ®é kh¸c nhau, sau ®ã cÊy dÞch t¶o lªn m«i tr−êng th¹ch ®Ó theo dâi sù ph¸t triÓn cña vi khuÈn vµ t¶o. KÕt qu¶ thu ®−îc lµ c¬ së ®Ó x¸c ®Þnh ng−ìng nång ®é kh¸ng sinh thÝch hîp nh»m lo¹i bá vi khuÈn ®èi víi tõng lo¹i t¶o. §iÒu nµy rÊt cÇn thiÕt khi gi÷ gièng trong m«i tr−êng th¹ch. ThÝ nghiÖm th¨m dß ¶nh h−ëng cña mét sè lo¹i kh¸ng sinh lªn sinh tr−ëng cña t¶o vµ vi khuÈn trong dÞch t¶o ®−îc tiÕn hµnh b»ng c¸ch bæ sung trùc tiÕp kh¸ng sinh vµo m«i tr−êng nu«i cÊy t¶o, sau ®ã theo dâi sinh tr−ëng cña t¶o vµ kiÓm tra sù cã mÆt cña vi khuÈn. III.2.1 ¶nh h−ëng cña Tetracycline vµ Peflacine lªn viÖc lo¹i bá vi khuÈn vµ sinh tr−ëng cña t¶o. Tetracycline lµ kh¸ng sinh thuéc nhãm quinon cã phæ t¸c ®éng réng, cã t¸c dông ®èi víi vi khuÈn Gram d−¬ng vµ Gram ©m. V× vËy chóng t«i ®· nghiªn cøu th¨m dß viÖc sö dông kh¸ng sinh nµy ®Ó lo¹i bá vi khuÈn trong dÞch t¶o. Tuy nhiªn khi bæ sung Tetracyeline vµo m«i tr−êng nu«i t¶o ®· lµm cho m«i tr−êng bÞ kÕt tña, ¶nh h−ëng ®Õn sinh tr−ëng cña t¶o. V× vËy chóng t«i tiÕp tôc thÝ nghiÖm víi mét kh¸ng sinh kh¸c còng thuéc nhãm quinon lµ peflacine. Peflacine ®−îc bæ sung vµo m«i tr−êng th¹ch ®Æc (Gorbenko) víi nång ®é tõ 2.5µg/ml-150µg/ml, sau ®ã cÊy dÞch t¶o lªn m«i tr−êng th¹ch ®Ó kiÓm tra sù cã mÆt cña vi khuÈn. KÕt qu¶ thÝ nghiÖm ®−îc tr×nh bµy ë b¶ng 2. KÕt qu¶ thÝ nghiÖm ®−îc tr×nh bµy ë b¶ng 2 cho thÊy: ë c«ng thøc ®èi chøng (m«i tr−êng kh«ng cã kh¸ng sinh), sau 3 ngµy cÊy dÞch t¶o vµo m«i tr−êng th¹ch, toµn bé diÖn tÝch mÆt ®Üa th¹ch ®Òu cã vi khuÈn ph¸t triÓn. ë c«ng thøc cã bæ sung peflacine nång ®é 2.5µg/ml còng thu ®−îc kÕt qu¶ t−¬ng tù nh− c«ng thøc ®èi chøng, chØ cã ë c«ng thøc ®−îc cÊy chñng t¶o Isochrysis galbana 14 l−îng vi khuÈn gi¶m 50%.Khi t¨ng nång ®é peflacine lªn 20 µg/ml, l−îng vi khuÈn ë c¸c ®Üa ®−îc cÊy c¸c chñng t¶o ®Òu gi¶m ®¸ng kÓ trõ Chlorella. B¶ng 2: ¶nh h−ëng cña peflacine ®Õn sinh tr−ëng cña vi khuÈn trªn m«i tr−êng th¹ch ®Æc (tÝnh b»ng % diÖn tÝch mÆt ®Üa th¹ch cã vi khuÈn mäc) Gièng Nång ®é (µg/ml) §C 2.5 5 10 20 40 50 80 150 T.chuii D.salina Ch.vulgaris 100% (nhiÒu lo¹i khuÈn l¹c ) 100% 100% 100% 100%, 2 lo¹i (nhiÒu lo¹i khuÈn l¹c khuÈn l¹c ) 20%, chØ cã 10% 2 lo¹i khuÈn l¹c. 15%, cã 2 9%, 1 lo¹i lo¹i khuÈn khuÈn l¹c l¹c 10%, chØ cã 7% mét lo¹i khuÈn l¹c 10%, chØ cã 20 khuÈn mét lo¹i l¹c khuÈn l¹c 120 khuÈn 2 khuÈn l¹c l¹c( 1 lo¹i) 70 khuÈn l¹c 30 khuÈn l¹c ph¸t triÓn bÐ N.oculata 100% (nhiÒu lo¹i khuÈn l¹c) I.galbana 100% 100% 100%, 1 lo¹i khuÈn l¹c 50% 100% 20%, khuÈn l¹c bÐ 50% 100% 10%, khuÈn l¹c rÊt bÐ 40%, khuÈn l¹c bÐ. 100% 0 0 100% 0 0 100% 0 0 0 100% 0 0 0 100% 0 0 ë c¸c ®Üa th¹ch ®−îc cÊy dÞch t¶o Chlorella l−îng vi khuÈn vÉn rÊt nhiÒu, chiÕm 100% diÖn tÝch mÆt ®Üa th¹ch. Trong khi ®ã ë c¸c ®Üa th¹ch ®−îc cÊy dÞch t¶o Nannochloropsis oculata vµ Isochrysis galbana kh«ng thÊy xuÊt hiÖn vi khuÈn. KÕt qu¶ t−¬ng tù còng thu ®−îc khi cÊy dÞch t¶o Dunaliella lªn m«i tr−êng th¹ch cøng cã bæ sung peflacine nång ®é 80µg/ml . 15 Tõ kÕt qu¶ trªn cã thÓ nhËn xÐt r»ng viÖc bæ sung peflacine nång ®é 20µg/ml vµo m«i tr−êng th¹ch ®Æc cã kh¶ n¨ng lo¹i bá hoµn toµn vi khuÈn khái t¶o Nannochloropsis oculata vµ t¶o Isochrysis galbana . §èi víi chñng t¶o Dunaliella salina nång ®é kh¸ng sinh cÇn bæ sung lµ 80µg/ml , cßn ®èi víi 2 chñng t¶o Tetraselmis chuii vµ Chlorella nång ®é kh¸ng sinh peflacine 150ml vÉn kh«ng cã t¸c dông lo¹i bá vi khuÈn khái hai chñng t¶o nµy. §Ó t×m hiÓu thªm vÒ kh¶ n¨ng lo¹i bá vi khuÈn trong dÞch t¶o Dunaliella salina cña peflacine, chóng t«i còng ®· tiÕn hµnh thö nghiÖm t¸c dông diÖt khuÈn cña peflacine trong m«i tr−êng láng nu«i t¶o. KÕt qu¶ ®−îc tr×nh bµy ë b¶ng 3. B¶ng 3: ¶nh h−ëng cña peflacine lªn sinh tr−ëng cña vi khuÈn trong dÞch t¶o D. salina Nång ®é µg/ml Thêi gian 15 ngµy 40 80 150 nhiÒu khuÈn l¹c nhiÒu khuÈn l¹c nhiÒu khuÈn l¹c KÕt qu¶ thÝ nghiÖm ë b¶ng 3 cho thÊy: viÖc bæ sung kh¸ng sinh trùc tiÕp vµo dÞch t¶o Dunaliella víi nång ®é tõ 40-150µg/ml kh«ng cã t¸c dông lo¹i bá vi khuÈn ra khái t¶o, trong lóc ®ã ë m«i tr−êng th¹ch cøng, l−îng peflacine cÇn sö dông lµ 80µg/ml (b¶ng 2). Cã thÓ ®iÒu nµy phô thuéc vµo l−îng dÞch t¶o( cô thÓ lµ sè l−îng vi khuÈn) cÊy vµo m«i tr−êng th¹ch. KÕt qu¶ nghiªn cøu ë b¶ng 4 còng cho thÊy khi t¨ng nång ®é peflacine trong dÞch t¶o tõ 40µg/ml ®Õn 150µg/ml kh«ng lµm ¶nh h−ëng xÊu ®Õn sinh tr−ëng cña t¶o mµ ng−îc l¹i, mËt ®é t¶o ë c¸c c«ng thøc cã nång ®é peflacine 80/ml vµ 150µg/ml cã chiÒu h−íng cao h¬n mËt ®é t¶o ë c«ng thøc cã nång ®é peflacine 40µg/ml (§å thÞ 1) . Qua kÕt qu¶ ®−îc tr×nh bµy ë b¶ng 2 vµ b¶ng 4 cho thÊy cã thÓ sö dông peflacine nång ®é tõ 80-150µg/ml ®Ó lo¹i bá vi khuÈn khái t¶o trong ®iÒu kiÖn gi÷ gièng Dunaliella salina trong m«i tr−êng th¹ch. 16
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan