Tài liệu Đề án tốt nghiệp-thiết kế cơ sở dữ liệu

THIẾT KẾ CƠ SỞ DỮ LIỆU GVHD: ThS. Trần Sơn Hải http://fit.hcmup.edu.vn/~haits Email: [email protected] Nội dung Chương 1 : Tổng quan các hệ thông tin và cơ sở dữ liệu Chương 2 : Hệ quản trị cơ sở dữ liệu SQL Server Chương 3 : Tổng quan quá trình thiết kế CSDL Chương 4 : Lý thuyết mô hình CSDL quan hệ Chương 5 : Thiết kế CSDL ở mức quan niệm Chương 6 : Thiết kế CSDL ở mức lô-gíc Chương 7 : Thiết kế CSDL ở mức vật lý Báo Cáo và Ôn Tập 2 1. Tài Liệu Tham Khảo Thomas M. Connolly, Carolyn E. Begg, A Practical Approach to Design, Implementation, and Management, Addion-Wesley, 1999. J. Ullman, Database and knowledge base systems,Vol 1. Computer Science Press, 1988 Ramez Elmasri, Shamkant B. Navathe , Fundamentals of database systems, Addison Wesley 4th edition, 2003 Joseph M. Hellerstein, Michael Stonebraker, Readings in Database Systems. Fourth Edition, MIT Press, 2005 3
Chương 1 : Tổng quan các hệ thông tin và cơ sở dữ liệu 4 3. Cơ sở dữ liệu (1)
ðịnh nghĩa: Cơ sở dữ liệu là một hệ thống các thông tin có cấu trúc, ñược lưu trữ trên các thiết bị lưu trữ nhằm thỏa mãn yêu cầu khai thác thông tin ñồng thời của nhiều người sử dụng hay nhiều chương trình ứng dụng với những mục ñích khác nhau ðH Sư phạm TPHCM 5 5 3. Cơ sở dữ liệu (2)
Ưu ñiểm:  Giảm trùng lắp thông tin xuống mức thấp nhất, ñảm bảo tính nhất quán và toàn vẹn dữ liệu.  ðảm bảo dữ liệu ñược truy xuất theo nhiều cách khác nhau.  Khả năng chia sẽ thông tin cho nhiều người, nhiều ứng dụng khác nhau. ðH Sư phạm TPHCM 6 6 3. Cơ sở dữ liệu
Những vấn ñề cần giải quyết:  Tính chủ quyền dữ liệu.  Tính bảo mật và quyền khai thác thông tin của người sử dụng  Tranh chấp dữ liệu  ðảm bảo dữ liệu khi có sự cố ðH Sư phạm TPHCM 7 7 5. Hệ quản trị cơ sở dữ liệu (1)
Hệ quản trị cơ sở dữ liệu (DBMS – DataBase Management System) là hệ thống các phần mềm hỗ trợ tích cực cho các nhà phân tích, thiết kế và khai thác CSDL.
Các DBMS thông dụng: Visual FoxPro, Microsoft Access, SQL Server, DB2, Oracle … hầu hết các DBMS hiện nay ñều dựa trên mô hình quan hệ. ðH Sư phạm TPHCM 8 8 5. Hệ quản trị cơ sở dữ liệu (2)
Một DBMS phải có:  Ngôn ngữ giao tiếp giữa người sử dụng và CSDL  Từ ñiển dữ liệu (Data Dictionary)  Có biện pháp bảo mật khi có yêu cầu  Cơ chế giải quyết tranh chấp dữ liệu  Có cơ chế sao lưu (backup), phục hồi (restore)  ðảm bảo tính ñộc lập giữa dữ liệu và chương trình ðH Sư phạm TPHCM 9 9 5. Hệ quản trị cơ sở dữ liệu (3) Ngôn ngữ giao tiếp:
Ngôn ngữ mô tả dữ liệu (DDL – Data Definition Language): cho phép khai báo cấu trúc CSDL, các mối liên hệ của dữ liệu, các quy ñịnh, ràng buộc dữ liệu.
Ngôn ngữ thao tác dữ liệu (DML – Data Manipulation Language): cho phép thực hiện thao tác thêm, xóa, sửa dữ liệu.
Ngôn ngữ truy vấn có cấu trúc (SQL – Structured Query Language): cho phép người khai thác sử dụng ñể truy vấn thông tin cần thiết.
Ngôn ngữ quản lý dữ liệu (DCL – Data Control Language) cho phép thay ñổi cấu trúc bảng, khai báo bảo mật, cấp quyền cho người sử dụng. ðH Sư phạm TPHCM 10 10 Các Thành Phần Liên Quan
Bộ phận quản lý tập tin  .mdf : meta data file  .ldf : log data file  .bak : bakup data file
Bộ phận quản lý ñĩa
Bộ phận quản lý dữ liệu vật lý 11 Tổ Chức Vật Lý trên SQL Server
Dữ liệu trong CSDL ñược tổ chức thành các thành phần (Component) logic cho user sử dụng như: Table, View….
Dữ liệu vật lý có thể lưu trên nhiều file hay thậm chí nhiều ổ ñĩa.
Người dùng (trừ các DBA) chỉ làm việc trên các thành phần logic của SQL Server. 12 Kiến trúc của SQL Server 13 Kiến trúc của SQL Server • Các database hệ thống của SQL Server – master Database chứa thông tin về cấu hình, phần quyền của hệ thống – tempdb Database chứa dữ liệu tạm cần lưu trữ – model Database chứa database mẫu ñể tạo một database mới – msdb Database ñể hỗ trợ SQL Server Agent 14 Kiến trúc của SQL Server 15 Hệ thống 16
Một tập hợp các thành phần liên kết với nhau, thể hiện qua một phạm vi (boundary) xác ñịnh, hoạt ñộng kết hợp với nhau nhằm ñạt ñến những mục ñích xác ñịnh. ðầu vào Thành phần Phạm vi Giao diện Liên hệ giữa các thành phần 16 ðầu ra Các ñặc ñiểm của hệ thống 17 Thành phần (component) Liên hệ giữa các thành phần Ranh giới (boundary) Mục ñích (purpose) Môi trường (environment) Giao diện (interface) ðầu vào (input) ðầu ra (output) Ràng buộc (constraints)t ðầu vào Giao diện Thành phần Phạm vi Liên hệ giữa các thành phần ðầu ra 17 Hệ thống – Ví dụ 18 Xem cửa hàng bán nước giải khát như một hệ thống: Môi trường: khách hàng, nhà cung cấp, ngân hàng,… ðầu vào: Nước giải khát, tiền mặt, lao ñộng, tài sản, …. Kho Phòng bán hàng Văn phòng Ranh giới 18 ðầu ra: Nước giải khát, tiền mặt, bảng giá, hóa ñơn, … Hệ thống thông tin 19
Thông tin: khái niệm phản ánh sự hiểu biết của con người về một ñối tượng Dữ Dữ liệu liệu Sản Sản xuất xuất thống thống tin tin Dữ Dữ liệu liệu nhập nhập hàng hàng Lập Lập báo báo cáo cáo tồn tồn kho kho Dữ Dữ liệu liệu xuất xuất hàng hàng Thông Thông tin tin Báo Báo cáo cáo tồn tồn kho kho 19 Hệ thống và HTTT 20 Hệ thống gắn liền với một tổ chức cụ thể nhằm ñiều hành tổ chức một cách tốt nhất. Hai yếu tố quan tâm: Tổ chức: cơ quan hành chính, trường học, doanh nghiệp,… Môi trường của tổ chức: Các cơ quan hành chính khác mà cơ quan cần làm việc chung hoặc hệ thống luật phải tuân theo. Tổ chức kinh tế: ngân hàng, khách hàng, nhà cung ứng, hệ thống luật kinh doanh,… 20 Câu hỏi thảo luận
Hệ thống thông tin là gì?
Vai trò của CSDL trong hệ thống thông tin.
Phân biệt dữ liệu, thông tin và tri thức?
ðề xuất một quy trình thiết kế cơ sở dữ liệu. 21 Tóm lại
Khái niệm cơ sở dữ liệu
Mục tiêu của các hệ CSDL
Kiến trúc và chức năng của một hệ CSDL
Vai trò cơ sở dữ liệu trong các hệ thống thông tin 22
Chương 2 : Hệ quản trị cơ sở dữ liệu SQL Server 1 of 100 GIỚI THIỆU TỔNG QUAN VỀ SQL SERVER I. Tổng quan : 1. SQL SerVer laø một hệ quản trị CSDL quan hệ A. Cơ Sở Dữ Liệu Quan Hệ :  Dữ liệu ñược tổ chức lưu trữ thaønh nh từng bảng  Một bảng duøng ng ñể lưu trữ thoâng tin của một ñối tượng ngoaøi thế giới thực  Một bảng ñược tạo từ doøng ng vaø cột 2 of 100 Tổng Quan : (tt)  C ột ::Duø Duøng ể lưu tr ữ thu ộc ttính ính ccủa ủa ññối ối tư ợng ng ññể Cột trữ thuộc tượng  M ột bbảng ảng ph ải co ểu m ột ccột,Thứ ột,Thứ ttự ự ccột ột Một phải coùù to toáái thi thiểu một không quan tr ọng trọng  M ột co ộc ttính ính cơ bbản ản Một coäät co coùù ba thu thuộc  Column Name ::Teâ Teânn ccột,trong ột,trong m ột một bbảng ảng khoâng th ể co ng teân thể coùù hai co coäät tru truøøng  Data Type ::Kiểu Kiểu ddữ ữ liliệu ệu  Length ::chiều chiều da ủa ddữ ữ liliệu ệu daøøi ccủa 3 of 100 Tổng Quan(tt)  Doøng :tập hợp dữ liệu của nhiều cột  Trong một bảng khoâng theå coù hai doøng truøng thoâng tin  Moät doøng cho bieát thoâng tin cuï theå cuûa moät ñoái töôïng löu tröõ trong baûng  Một bảng coù thể khoâng coù doøng naøo 4 of 100 Tổng Quan(tt)  Khoa ính (Primary Key) : Khoaùù Ch Chính  T ập hhợp ợp ccủa ủa m ột hay nhi ều ccột ột trong bbảng ảng Tập một nhiều  D ữ liliệu ệu ttại ại ccột ột na ỗng Dữ naøøy kha khaùùc rrỗng  D ữ liliệu ệu ttại ại ccột ột na ất trong bbảng ảng Dữ naøøy la laøø duy nh nhất 5 of 100 Tổng Quan (tt)  Khoa ại (Foreign Key) : Khoaùù ngo ngoại  T ập hhợp ợp ccủa ủa m ột hay nhi ều ccột ột trong Tập một nhiều bbảng,maø ảng,maø ca ính ccủa ủa bbảng ảng caùùc co coäät na naøøy la laøø khoa khoaùù ch chính kha khaùùc  D ữ liliệu ệu ttại ại ca ột na ặc rrỗng,hoặc ỗng,hoặc ph ải Dữ caùùc ccột naøøy ho hoặc phải llấy ấy ttừ ừ bbảng ảng ma ột la ính maøø ccột laøøm khoa khoaùù ch chính 6 of 100 Tổng Quan(tt) B.H ệ Qu ản Tr ệ: B.Hệ Quản Trịị CSDL Quan H Hệ  La ột hhệ ệ th ống ca ình co Laøø La Laøø m một thống caùùc chương tr trình coùù ca ức năng caùùc ch chức      T ạo va ản ly ột CSDL Quan hhệ ệ Tạo vaøø qu quản lyùù m một khai tha ột CSDL Quan hhệ ệ thaùùc M Một B ảo m ật M ột CSDL Quan hhệ ệ Bảo mật Một T ạo bbảng ảng sao (Backup) M ột CSDL Quan hhệ ệ Tạo Một Ph ục hhồI(Restore) ồI(Restore) M ột CSDL Quan hhệ ệ Phục Một  SQL Server la ột hhệ ệ qu ản tr laøø m một quản trịị CSDL Quan hhệ ệ 7 of 100 Caùc heä thoáng SQL Server Heä Thoáng SQL Server coù theå trieån khai cho moät heä thoáng kieåu Client-Server hoaëc trieån khai cho moät heä thoáng maùy ñôn Heä thoáng ñöôïc trieån khai phuï thuoäc vaøo soá ngöôøi truy caäp ñoàng thôøi ñeán CSDL ñeå thöïc hieän moät coâng vieäc 8 of 100 Caùc heä thoáng SQL Server
Trong moâ hình ClientServer ta coù theå trieån khai theo moâ hình 2 lôùp hoaëc 3 lôùp 9 of 100 Caùc heä thoáng SQL Server 10 of 100 Caøi ðặt SQL Server A.Yeâu ccầu ầu ph ần ccứng ứng : phần Phần cứng CPU Yêu cầu Từ Pentium 166 MHz trở lên RAM Từ 64MB trở lên ðĩa cứng Còn trống 100MB trở lên Màn hình VGA có ñộ phân giải 800X600 trở lên 11 of 100 Caøi ðặt SQL Server A.Yeâu ccầu ầu ph ần M ềm: phần Mềm: Phiên bản SQL Server Enterprise Edition Standard Edition Hệ ñiều Hành Personal Edition Coù thể chạy treân tất cả caùc hệ ñiều haønh Microsoft Windows Server(nt,2000,Xp Server) 12 of 100 Caøi ñặt Personal Edition SQL Server 1. ðưa ñó a CD ch öông tr ình va maøn hhình ình sau xua ñóa chöông trình vaøøo ,,maø xuaáát hie hieään Choïn 13 of 100 Caøi ñaët Personal Edition SQL Server(tt) 2.Ma ình sau xua 2.Maøøn hhình xuaáát hie hieään Choïn 14 of 100 Caøi ñaët Personal Edition SQL Server(tt) 3.Ma ình sau xua 3.Maøøn hhình xuaáát hie hieään Choïn 15 of 100 Caøi ñaët Personal Edition SQL Server(tt) 4.Ma ình sau xua 4.Maøøn hhình xuaáát hie hieään Choïn 16 of 100 Caøi ñaët Personal Edition SQL Server(tt) 5.Ma ình sau xua 5.Maøøn hhình xuaáát hie hieään Choïn 17 of 100