Tài liệu đánh giá hiện trạng chất thải rắn y tế tại bệnh viện nhi thanh hóa và đề xuất giải pháp quản lý phù hợp

TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG HÀ NỘI KHOA MÔI TRƯỜNG NGUYỄN LINH GIANG ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP ĐÁNH GIÁ HIỆN TRẠNG CHẤT THẢI RẮN Y TẾ TẠI BỆNH VIỆN NHI THANH HÓA VÀ ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP QUẢN LÝ PHÙ HỢP HÀ NỘI, 2017 TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG HÀ NỘI KHOA MÔI TRƯỜNG NGUYỄN LINH GIANG ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP ĐÁNH GIÁ HIỆN TRẠNG CHẤT THẢI RẮN Y TẾ TẠI BỆNH VIỆN NHI THANH HÓA VÀ ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP QUẢN LÝ PHÙ HỢP Ngành: Quản lý Tài nguyên và Môi trường Mã ngành: 52 85 01 01 NGƯỜI HƯỚNG DẪN: ThS. LÊ ĐẮC TRƯỜNG HÀ NỘI, 2017 LỜI CAM ĐOAN Tôi tên là Nguyễn Linh Giang hiện đang là sinh viên lớp ĐH3QM1 trường Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội. Thực hiện đồ án tốt nghiệp với đề tài “Đánh giá hiện trạng chất thải rắn y tế tại bệnh viện Nhi Thanh Hóa và đề xuất giải pháp quản lý phù hợp”, tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của bản thân và được thực hiện dưới sự hướng dẫn của Th.S Lê Đắc Trường. Các nội dung nghiên cứu trong đề tài này là trung thực và chưa được công bố dưới bất kì hình thức nào. Nếu phát hiện có bất kì sự gian lận nào, tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về nội dung nghiên cứu của mình. Hà Nội, ngày 15 tháng 05 năm 2017 Sinh viên thực hiện Nguyễn Linh Giang 1 LỜI CẢM ƠN Trong 4 năm được học tập và rèn luyện tại trường Đại học Tài Nguyên và Môi trường Hà Nội, em xin chân thành cảm ơn và tỏ lòng tri ân đến toàn thể các thầy, cô giáo công tác tại các khoa, phòng tại trường Đại học Tài Nguyên và Môi trường Hà Nội đã tận tình truyền đạt cho em những kiến thức quý báu cũng như tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất trong quá trình học tập và hoàn thiện đồ án tốt nghiệp. Và để hoàn thành đồ án tốt nghiệp một cách hoàn chỉnh nhất bên cạnh sự nỗ lực của bản thân còn có sự giúp đỡ nhiệt tình của quý Thầy cô và các cán bộ nhân viên tại Bệnh viện Nhi Thanh Hóa. Em xin chân thành bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến Thầy Th.S Lê Đắc Trường công tác tại Khoa Môi trường- trường Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội đã giúp đỡ em tận tình và chu đáo trong suốt quá trình thực hiện đồ án. Đồng thời, em xin gửi lời cảm ơn đến toàn thể các cán bộ nhân viên y tế tại bệnh viện Nhi Thanh Hóa đã giúp đỡ và tạo mọi điều kiện tốt nhất em trong quá trình khảo sát thực tế tại bệnh viện. Cuối cùng em xin gửi lời cảm ơn chân thành tới gia đình bạn bè, những người đã luôn giúp đỡ, động viên em trong suốt thời gian theo học tại trường nói chung và thời gian làm đồ án tốt nghiệp nói riêng. Do thời gian và trình độ của bản thân còn nhiều hạn chế, vì vậy đồ án tốt nghiệp của em không tránh khỏi những thiếu sót, rất mong sự góp ý chân thành của quý thầy cô để em có thể học hỏi thêm được nhiều kinh nghiệm và hoàn thiện bài báo cáo. Một lần nữa em xin chân thành cảm ơn tới tất cả mọi người ./. Sinh viên thực hiện Nguyễn Linh Giang 2 MỤC LỤC LỜI MỞ ĐẦU ........................................................................................................... 1 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN CÁC VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU .............................. 3 1.1 Tổng quan về chất thải rắn y tế ............................................................................ 3 1.1.1 Các khái niệm chung ......................................................................................... 3 1.1.2 Phân loại chất thải rắn y tế ................................................................................ 3 1.1.3 Nguồn gốc phát sinh .......................................................................................... 4 1.1.4 Thành phần chất thải rắn y tế ............................................................................ 5 1.1.5 Ảnh hưởng của chất thải rắn y tế đến môi trường và sức khỏe con người ....... 6 1.2 Cơ sở pháp lý về quản lý chất thải rắn y tế .......................................................... 8 1.3 Hiện trạng quản lý chất thải rắn y tế tại Việt Nam và tỉnh Thanh Hóa ............... 8 1.3.1 Hiện trạng chất thải rắn y tế ở Việt Nam .......................................................... 8 1.3.2 Công tác quản lý chất thải rắn y tế tại tỉnh Thanh Hóa .................................. 11 1.4 Tổng quan về địa điểm nghiên cứu .................................................................... 11 1.4.1 Giới thiệu chung về bệnh viện Nhi Thanh Hóa .............................................. 11 1.4.2 Công tác hoạt động của bệnh viện .................................................................. 15 CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG, PHẠM VI VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 17 2.1 Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ...................................................................... 17 2.1.1 Đối tượng nghiên cứu ...................................................................................... 17 2.1.2 Phạm vi nghiên cứu ......................................................................................... 17 2.2 Phương pháp nghiên cứu .................................................................................... 17 2.2.1 Phương pháp thu thập tài liệu ......................................................................... 17 2.2.2 Phương pháp khảo sát thực địa ....................................................................... 17 2.2.3 Phương pháp điều tra phỏng vấn ..................................................................... 18 2.2.4 Phương pháp tổng hợp phân tích và xử lý số liệu ........................................... 19 2.2.5 Phương pháp so sánh ....................................................................................... 19 CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ THỰC HIỆN ................................................................ 20 3.1 Đánh giá hiện trạng phát sinh chất thải rắn y tế tại bệnh viện Nhi Thanh Hóa . 20 3.1.1 Nguồn gốc phát sinh chất thải rắn y tế ............................................................ 20 3.1.2. Khối lượng và thành phần CTRYT phát sinh tại Bệnh viện Nhi ................... 22 3.2 Hiện trạng công tác quản lý CTRYT tại bệnh viện Nhi Thanh Hóa .................. 28 3 3.2.1 Quản lý về mặt hành chính .............................................................................. 28 3.2.2 Quản lý về mặt kỹ thuật .................................................................................. 31 3.2.3 Đánh giá của NVYT, bệnh nhân, người nhà bệnh nhân về công tác quản lý CTR của bệnh viện Nhi Thanh Hóa ......................................................................... 47 3.3 Đánh giá ưu, nhược điểm của công tác quản lý CTRYT tại bệnh viện Nhi Thanh Hóa ........................................................................................................................... 51 3.3.1 Ưu điểm ........................................................................................................... 51 3.3.2 Nhược điểm ..................................................................................................... 53 3.4 Đề xuất một số biện pháp nâng cao hiệu quả quản lý CTRYT tại bệnh viện Nhi Thanh Hóa ................................................................................................................ 54 3.4.1 Giải pháp về mặt pháp lý ................................................................................ 54 3.4.2 Giải pháp về tổ chức quản lý chất thải rắn y tế tại bệnh viện ......................... 54 3.4.3 Giải pháp về mặt kỹ thuật ............................................................................... 54 3.4.4 Về nhân lực và trang thiết bị ........................................................................... 56 3.4.5 Giải pháp giáo dục, truyền thông .................................................................... 57 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ............................................................................... 58 TÀI LIỆU THAM KHẢO ..................................................................................... 60 PHỤ LỤC 4 DANH MỤC BẢNG Bảng 1.1: Nguồn phát sinh các loại CTR đặc thù từ hoạt động y tế .......................... 5 Bảng 1.2: Khối lượng chất thải rắn y tế nguy hại phát sinh tại các cơ sở y tế ........... 9 Bảng 1.3: Tình hình khám chữa bệnh tại bệnh viện Nhi Thanh Hóa trong giai đoạn 2014-2016 ................................................................................................................. 15 Bảng 3.1: Các loại CTR điển hình được tạo thành từ các hoạt động của bệnh viện ....... 20 Bảng 3.2: Lượng rác thải giai đoạn 2014-2016 của bệnh viện ................................ 22 Bảng 3.3 : Khối lượng CTRNH trung bình tại các khoa trong bệnh viện ............... 24 Bảng 3.4: Kết quả phân loại CTRYT phát sinh tại Bệnh viện Nhi Thanh Hóa ....... 26 Bảng 3.5: Nguồn nhân lực của bệnh viện tham gia quản lý chất thải y tế ............... 31 Bảng 3.6: Đánh giá hiện trạng nơi lưu giữ CTRYT tại bệnh viện Nhi Thanh Hóa ..........40 Bảng 3.7: Đánh giá dụng cụ lưu giữ CTRNH của bệnh viện .................................. 42 Bảng 3.8: Phương pháp xử lý CTRYTNH bằng công nghệ vi sóng ........................ 45 Bảng 3.9: Các tiêu chí đánh giá công tác quản lý CTRYT ...................................... 46 Bảng 3.10 : Ý kiến của bệnh nhân, người nhà bệnh nhân về công tác quản lý CTRYT, vệ sinh môi trường tại bệnh viện ............................................................... 50 5 DANH MỤC HÌNH Hình 1.1: Thành phần CTRYT dựa trên đặc tính lý hóa tại Việt Nam ...................... 5 Hình 1.2: Sơ đồ vị trí Bệnh viện Nhi Thanh Hóa .................................................... 12 Hình 1.3: Bệnh viện Nhi Thanh Hóa ....................................................................... 13 Hình 1.4: Sơ đồ cơ cấu tổ chức bệnh viện Nhi Thanh Hóa ..................................... 14 Hình 3.1: Khối lượng CTRNH phát sinh trong một tuần tại bệnh viện Nhi Thanh Hóa tháng 3 năm 2017 ............................................................................................. 23 Hình 3.2: Thành phần phân loại chất thải rắn tại bệnh viện Nhi Thanh Hóa .......... 27 Hình 3.3: Tỷ lệ thành phần CTRYT tại Bệnh viện Nhi Thanh Hóa năm 2016 ....... 28 Hình 3.4: Sơ đồ tổ chức quản lý CTRYT tại bệnh viện Nhi Thanh Hóa ................. 29 Hình 3.5: Sơ đồ quy trình quản lý kỹ thuật CTRYT tại bệnh viện Nhi Thanh Hóa ....... 32 Hình 3.6: Dụng cụ phân loại CTR trên xe tiêm của bệnh viện ................................ 34 Hình 3.7: Tỷ lệ hiểu biết chung và cách phân loại CTRYT của NVYT .................. 35 Hình 3.8: Thùng đựng chất thải rắn sinh hoạt của bệnh viện .................................. 36 Hình 3.9: Thùng đựng rác đặt quanh khuôn viên bệnh viện .................................... 37 Hình 3.10:Sơ đồ đường vận chuyển CTR của bệnh viện Nhi Thanh Hóa ............... 40 Hình 3.11: Nhà kho lưu giữ CTRTC và nhà kho lưu giữ CTRSH tạm thời ............ 43 Hình 3.12: Lò đốt INCIER 8 hiện tại của bệnh viện ................................................ 44 Hình 3.13: Thiết bị sử dụng công nghệ vi sóng để xử lý CTRYT của bệnh viện ... 46 Hình 3.14: Mức độ đánh giá của NVYT trong quản lý CTRYT của bệnh viện ...... 48 Hình 3.15: Tỉ lệ nhận thức của người nhà bệnh nhân về CTRYT ........................... 49 6 DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT BV Bệnh viện BTNMT Bộ tài nguyên môi trường BYT Bộ y tế CTYT Chất thải y tế CTNH Chất thải nguy hại CTRYT Chất thải rắn y tế CTRSH Chất thải rắn sinh hoạt CTTC Chất thải tái chế CSYT Cơ sở y tế NVYT Nhân viên y tế TMH –RHM Tai mũi họng – răng hàm mặt TTLT Thông tư liên tịch TNHH DVMT Trách nhiệm hữu hạn dịch vụ tổng hợp UBND Uỷ ban nhân dân 7