Tài liệu Đánh giá công tác cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trên địa bàn xã quyết tiến huyện quản bạ tỉnh hà giang giai đoạn 2014 2016.

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƢỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM SÂN THỊ YẾN Tên đề tài: ĐÁNH GIÁ CÔNG TÁC CẤP GIẤY CHỨNG NHẬN QUYỀN SỬ DỤNG ĐẤT TRÊN ĐỊA BÀN XÃ QUYẾT TIẾN, HUYỆN QUẢN BẠ, TỈNH HÀ GIANG GIAI ĐOẠN 2014 - 2016 KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC Hệ đào tạo : Chính quy Chuyên ngành : Quản lý đất đai Khoa : Quản lý tài nguyên Khóa học : 2013 – 2017 Thái Nguyên – 2017 ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƢỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM SÂN THỊ YẾN Tên đề tài: ĐÁNH GIÁ CÔNG TÁC CẤP GIẤY CHỨNG NHẬN QUYỀN SỬ DỤNG ĐẤT TRÊN ĐỊA BÀN XÃ QUYẾT TIẾN, HUYỆN QUẢN BẠ, TỈNH HÀ GIANG GIAI ĐOẠN 2014 - 2016 KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC Hệ đào tạo : Chính quy Chuyên ngành : Quản lý đất đai Khoa : Quản lý tài nguyên Lớp : K45 – QLĐĐ – N01 Khóa học : 2013 – 2017 Giảng viên hƣớng dẫn : ThS. Nông Thị Thu Huyền Thái Nguyên – 2017 i LỜI CẢM ƠN Được sự nhất trí của Ban giám hiệu thầy cô giáo trong khoa Quản lý Tài nguyên Trường Đại Học Nông Lâm Thái Nguyên, sau khi hoàn thành khóa học tại trường em đã tiến hành thực tập tại xã Quyết Tiến, huyện Quản Bạ, tỉnh Hà Giang với đề tài : "Đánh giá công tác cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trên địa bàn xã Quyết Tiến, huyện Quản Bạ, tỉnh Hà Giang giai đoạn 2014 -2016". Khóa luận đựơc hoàn thành nhờ sự giúp đỡ của nhờ các đơn vị, cơ quan nhà trường. Em xin chân thành cảm ơn Ban giám hiệu trường Đại Học Nông Lâm Thái Nguyên, nơi đã đào tạo và giảng dạy em trong suốt thời gian học tập và nghiên cứu tại trường. Em vô cùng cảm ơn cô giáo ThS. Nông Thị Thu Huyền giảng viên khoa Quản lý Tài nguyên, đã trực tiếp hướng dẫn, chỉ đạo và giúp đỡ em tận tình trong suốt thời gian nghiên cứu đề tài. Em xin chân thành cảm ơn thầy cô trong khoa Quản lý Tài nguyên đã tạo mọi điều kiện giúp đỡ, đồng thời em xin cảm ơn các cô chú, anh chị đang công tác tại UBND xã Quyết Tiến đã nhiệt tình giúp đỡ em trong suốt quá trình nghiên cứu đề tài. Em xin bày tỏ lòng cảm ơn đến gia đình và bạn bè đã dộng viên cộng tác giúp đỡ em để thực hiện đề tài này. Thái Nguyên, ngày .....tháng......năm 2017 Sinh viên Sân Thị Yến ii MỤC LỤC LỜI CẢM ƠN .................................................................................................... i MỤC LỤC ......................................................................................................... ii DANH MỤC CÁC TỪ, CỤM TỪ VIẾT TẮT................................................. v DANH MỤC CÁC BẢNG............................................................................... vi Phần 1 MỞ ĐẦU ............................................................................................. 1 1.1. Đặt vấn đề................................................................................................... 1 1.2. Mục tiêu của đề tài ..................................................................................... 2 1.2.1. Mục tiêu chung ........................................................................................ 2 1.2.2. Mục tiêu cụ thể ........................................................................................ 2 1.3. Yêu cầu ....................................................................................................... 3 1.4. Ý nghĩa của đề tài ....................................................................................... 3 1.4.1. Ý nghĩa trong khoa học ........................................................................... 3 1.4.2. Ý nghĩa trong thực tiễn ........................................................................... 3 Phần 2 TỔNG QUAN TÀI LIỆU .................................................................. 4 2.1. Cơ sở khoa học công tác cấp GCNQSD đất .............................................. 4 2.1.1. Khái quát về hồ sơ địa chính và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.... 4 2.1.2. Quy trình cấp GCNQSD đất ................................................................. 10 2.2. Cơ sở pháp lý của công tác cấp GCNQSD đất ........................................ 15 2.2.1. Những căn cứ pháp lý của việc cấp GCNQSD đất ............................... 15 2.2.2. Nguyên tắc và thẩm quyền cấp GCNQSD đất ...................................... 19 2.3. Thực trạng công tác cấp GCNQSD đất trong cả nước và ở tỉnh Hà Giang ... 22 2.3.1. Tình hình CGCNQSD đất trong cả nước ............................................. 22 2.3.2. Tình hình cấp GCNQSD đất trên địa bàn tỉnh Hà Giang ..................... 23 Phần 3 ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ..25 3.1. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu ............................................................... 25 3.2. Địa điểm, thời gian nghiên cứu ................................................................ 25 iii 3.3. Nội dung nghiên cứu ................................................................................ 25 3.3.1. Khái quát về điều kiện tự nhiên – kinh tế - xã hội xã Quyết Tiến, huyện Quản Bạ, tỉnh Hà Giang .................................................................................. 25 3.3.2. Tình hình quản lý và hiện trạng sử dụng đất trên địa bàn xã Quyết Tiến .. 25 3.3.3. Đánh giá công tác cấp GCNQSD đất trên địa bàn xã Quyết Tiến giai đoạn 2014 – Tháng 6/2016.............................................................................. 25 3.3.4. Đánh giá hiểu biết của người dân về công tác cấp GCNQSD đất ........ 25 3.3.5. Đánh giá những thuận lợi, khó khăn và giải pháp nâng cao hiệu quả trong công tác cấp GCNQSD đất xã Quyết Tiến trong thời gian tới .............. 25 3.4. Phương pháp nghiên cứu .......................................................................... 26 3.4.1. Phương pháp, thu thập số liệu, tài liệu .................................................. 26 3.4.1.1. Phương pháp thu thập số liệu, tài liệu thứ cấp ................................... 26 3.4.2. Phương pháp phân tích và tổng hợp số liệu, tài liệu ............................. 26 3.4.3. Phương pháp xử lý số liệu..................................................................... 27 3.4.4. Phương pháp so sánh và đánh giá kết quả đạt được ............................. 27 PHẦN 4 KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN ............................ 28 4.1. Khái quát về điều kiện tự nhiên - kinh tế- xã hội xã Quyết Tiến, huyện Quản Bạ, tỉnh Hà Giang .................................................................................. 28 4.1.1. Điều kiện tự nhiên ................................................................................. 28 4.1.2. Điều kiện kinh tế xã hội ........................................................................ 29 4.1.3. Đánh giá chung về điều kiện tự nhiên – kinh tế - xã hội ảnh hưởng đến sử dụng đất ...................................................................................................... 33 4.2. Tình hình quản lý và hiện trạng sử dụng đất............................................ 34 4.2.1. Tình hình quản lý đất đai ...................................................................... 34 4.2.2. Hiện trạng sử dụng đất năm 2016 ......................................................... 36 4.3. Đánh giá công tác cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trên địa bàn xã quyết tiến giai đoạn 2014-2016 ....................................................................... 38 iv 4.3.1. Đánh giá tình hình cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất xã Quyết Tiến giai đoạn 2014 – 2016 theo loại đất ........................................................ 38 4.3.2. Đánh giá tình hình công tác cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất xã Quyết Tiến giai đoạn 2014 – 2016 theo năm .................................................. 41 4.3.3. Kết quả cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ở cho gia đình, cá nhân giai đoạn 2014 – 2016 ..................................................................................... 47 4.3.4. Đánh giá các trường hợp không cấp được giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trên địa bàn xã giai đoạn 2014 – 2016 ............................................. 48 4.4. Đánh giá hiểu biết của người dân về công tác cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. ..................................................................................................... 51 4.5. Những thuận lợi khó khăn và giải pháp khắc phục nhằm đẩy mạnh công tác cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất xã Quyết Tiến trong thời gian tới ......... 52 4.5.1. Thuận lợi ............................................................................................... 52 4.5.2. khó khăn ................................................................................................ 52 4.5.3. Giải pháp khắc phục ............................................................................. 53 PHẦN 5 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ....................................................... 55 5.1. Kết luận .................................................................................................... 55 5.2. Đề nghị ..................................................................................................... 56 TÀI LIỆU THAM KHẢO ........................................................................... 57 v DANH MỤC CÁC TỪ, CỤM TỪ VIẾT TẮT Từ, cụm từ viết tắt Nghĩa của các cụm từ viết tắt BĐĐC Bản đồ địa chính BTNMT Bộ Tài Nguyên Môi Trường BTC Bộ Tài Chính CP Chính phủ CT Chỉ thị CT-TTg Chỉ thị Thủ tướng CHXHCN Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa ĐKĐĐ Đăng ký đất đai GCN Giấy chứng nhận GCNQSD đất Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất HĐND Hội đồng nhân dân LĐĐ Luật đất đai NĐ-CP Nghị định chính phủ Nxb Nhà xuất bản QĐ-UB Quyết định ủy ban THCS Trung học cơ sở TP. Hà Giang Thành phố Hà Giang TT-BTNMT Thông tư Bộ Tài Nguyên và Môi trường TCĐC Tổng cục địa chính UBND Ủy ban nhân dân UBMTTQ Ủy ban mặt trận tổ quốc V/v Về việc vi DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 4.1. Hiện trạng dân số xã Quyết Tiến năm 2016 ............................................33 Bảng 4.2 : Hiện trạng sử dụng đất xã Quyết Tiến năm 2016 ....................................37 Bảng 4.3 Kết quả cấp GCNQSD đất nông nghiệp giai đoạn 2014 -2016 .................39 Bảng 4.4. kết quả cấp GCNQSD đất phi nông nghiệp giai đoạn 2014-2016 ...........40 Bảng 4.5. kết quả cấp GCNQSD đất nông nghiệp năm 2014 ...................................41 Bảng 4.6. Kết quả cấp GCNQSD đất nông nghiệp năm 2015 ..................................42 Bảng 4.7. Kết quả cấp GCNQSD đất nông nghiệp năm 2016 ..................................43 Bảng 4.8. Kết quả cấp GCNQSD đất phi nông nghiệp năm 2014 ............................44 Bảng 4.9. Kết quả cấp GCNQSD đất phi nông nghiệp năm 2015 ............................45 Bảng 4.10. Kết quả cấp GCNQSD đất phi nông nghiệp năm 2016 .........................46 Bảng 4.11 . kết quả cấp GCNQSD đất ở cho gia đình, cá nhân giai đoạn 2014 -2016.... 47 Bảng 4.12. Tổng số đơn chưa đủ điều kiện cấp đất nông nghiệp giai đoạn 2014-2016 .48 Bảng 4.13. Tổng số đơn chưa đủ điều kiện cấp đất phi nông nghiệp giai đoạn 20142016 ...........................................................................................................................49 Bảng 4.14. Tổng số đơn chưa đủ điều kiện cấp đất nhà ở ........................................50 giai đoạn 2014-2016 ..................................................................................................50 Bảng 4.15. Kết quả điều tra hiểu biết của người dân về công tác cấp GCNQSD đất. ..... 51 1 Phần 1 MỞ ĐẦU 1.1. Đặt vấn đề Đất đai là nguồn tài nguyên vô cùng quý giá của mỗi quốc gia, là điều kiện tồn tại và phát triển con người và các sinh vật khác trên trái đất, đó là tư liệu sản xuất đặc biệt, là địa bàn phân bố của các khu dân cư, xây dựng các cơ sở kinh tế, văn hóa Xã hội. Mỗi quốc gia, mỗi địa phương có một quỹ đất đai nhất định được giới hạn bởi diện tích, ranh giới việc sử dụng và quản lý quỹ đất đai này được thực hiện theo quy định của Nhà nước, tuân thủ Luật Đất đai và những văn bản pháp lý có liên quan. Luật Đất đai năm 2013 chính thức có hiệu lực năm 2014 đã xác định đất đai thuộc sở hữu toàn dân và do Nhà nước thống nhất quản lý. Để đảm bảo tính thống nhất trong công tác quản lý đất đai thì công tác đăng ký và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất phải được thực hiện nghiêm túc. Công tác này không chỉ đảm bảo sự thống nhất quản lý mà còn đảm bảo các quyền lợi và nghĩa vụ cho người sử dụng, giúp cho người sử dụng đất yên tâm đầu tư, sản xuất, xây dựng các công trình. Công tác cấp GCNQSD đấ t ở nước ta vẫn còn chậm và thiếu sự đồng đều ở các vùng khác nhau và những tiến trình thực hiện cũng khác nhau do những nguyên nhân chủ quan và khách quan của từng địa phương. Xã Quyết Tiến là một trong những xã ở vùng biên giới có điều kiện kinh tế đặc biết khó khăn, hạn chế về tiềm năng đất đai. Quyết Tiến là của ngõ của 4 huyện vùng cao miền núi đá phía bắc của tỉnh Hà Giang. Xã đã được huện xác định là động lực về phát triển kinh tế của huyện vì vậy nền kinh tế chủ yếu của xã vẫn dựa vào nền nông nghiệp nhưng khá phát triển. trong những năm qua tình hình kinh tế đã có những sự thay đổi theo chiều hướng tích cực.Trong nhiều năm qua nhu cầu đất đai trên địa bàn liên tục tăng, qua các năm làm cho quỹ đất có nhiều biến động .Trong khi đó vấn đề quản lý đất đai trên toàn huyện vẫn 2 đang còn hạn chế và công tác này chư được quan tâm đúng mức. Việc quản lý đất đai trên địa bàn xã vẫn đang còn lỏng lẻo, số hộ được cấp giấy vẫn còn đang rất ít, người dân sử dụng đất còn tùy tiện. Ngoài ra việc xây dựng các quy hoạch kế hoạch của các cấp các nghành vẫn còn đang chồng chéo thiếu đồng bộ cũng đã tạo ra những khó khăn cho vấn đề quản lý đất đai trên địa bàn xã Quyết Tiến. Cho đến nay cho đến nay việc Cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã được thực hiện. vì vậy với nhu cầu ngày càng tăng của nền kinh tế xã hội của xã, việc Cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất là rất cần thiết. Xuất phát từ yêu cầu thực tiễn, được sự nhất trí của Ban giám hiệu trường, thầy cô khoa Quản lý Tài nguyên, trường Đại học Nông lâm Thái Nguyên, em tiến hành nghiên cứu đề tài: “Đánh giá công tác cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trên địa bàn xã Quyết Tiến, huyện Quản Bạ, tỉnh Hà Giang giai đoạn 2014 - 2016'' để có cái nhìn đúng đắn về công tác cấp GCNQSD đất, phát huy điểm mạnh và khắc phục những tồn tại trong công tác quản lý nhà nước về đất đai trên địa bàn xã Quyết Tiến trong thời gian tới. 1.2. Mục tiêu của đề tài 1.2.1. Mục tiêu chung Đánh giá công tác cấp GCNQSD đất tại xã Quyết Tiến, huyện Quản Bạ, tỉnh Hà Giang giai đoạn 2014 – 2016 để tìm ra những thuận lợi và khó khăn, từ đó đưa ra các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho địa phương trong thời gian tới. 1.2.2. Mục tiêu cụ thể Đánh giá công tác cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trên địa bàn xã Quyết Tiến, huyện Quản Bạ, tỉnh Hà Giang giai đoạn 2014 – 2016. Đánh giá thuận lợi và khó khăn trong công tác cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả công tác cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho xã trong thời gian tới. 3 1.3. Yêu cầu Thu thập đầy đủ số liệu, tài liệu về công tác cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trên địa bàn xã. Tiếp cận thực tế nắm được quy trình, trình tự cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Phân tích được đầy đủ, chính xác tiến độ, hiệu quả cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho hộ gia đình, cá nhân trên địa bàn xã. 1.4. Ý nghĩa của đề tài 1.4.1. Ý nghĩa trong khoa học Kết quả nghiên cứu của đề tài là những cơ sở khoa học có độ tin cậy cao về tình hình cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trên địa bàn xã Quyết Tiến, huyện Quản Bạ, tỉnh Hà Giang trong giai đoạn 2014 – 2016 để cung cấp cho các nghiên cứu khoa học khác và chuyên sâu hơn trong lĩnh vực quản lý đất đai. 1.4.2. Ý nghĩa trong thực tiễn Bổ xung hoàn thiện những kiến thức đã học trong Nhà trường cho bản thân đồng thời tiếp cận thấy được những thuận lợi và khó khăn trong công tác cấp GCNQSD đấ t. 4 Phần 2 TỔNG QUAN TÀI LIỆU 2.1. Cơ sở khoa học công tác cấp GCNQSD đất 2.1.1. Khái quát về hồ sơ địa chính và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất Ngày nay kinh tế xã hội ngày càng phát triển cùng với sự bùng nổ dân số thì nhu cầu sử dụng đất của con người ngày càng gia tăng đa dạng và phức tạp. Vì vậy để sử dụng đất đai một cách khoa học, tiết kiệm mang lại hiệu quả cao nhất thì nhà nước phải có một chế độ chính sách về đất đai mang tính pháp lý, song phải hợp lý và chặt chẽ nhằm quản lý toàn bộ quỹ đất. Ở Việt Nam đối tượng của quản lý đất đai là toàn bộ diện tích các loại đất trong phạm vi ranh giới hành chính các cấp. Thực chất của việc quản lý nhà nước về đất đai là công tác quản lý sao cho đúng quy định của luật đất đai. Nhà nước quản lý đất đai thông qua các văn bản pháp luật, Nhà nước giao cho UBND các cấp phải thực hiện việc quản lý đất đai trên toàn bộ ranh giới hành chính đối với tất cả các loại đất theo quy định của pháp luật. Để công tác quản lý cũng như vấn đề sử dụng đất đai mang lại hiệu quả cao nhất tại khoản 2 Điều 6 (Luật đất đai, năm 2013) [6] đã đề ra 15 nội dung quản lý nhà nước về đất đai như sau: 1. Ban hành các văn bản quy phạm pháp luật về quản lý, sử dụng đất đai và tổ chức thực hiện các văn bản đó. 2. Xác định địa giới hành chính, lập và quản lý hồ sơ địa giới hành chính, lập bản đồ hành chính. 3. Khảo sát, đo đạc, đánh giá, phân hạng đất; lập bản đồ địa chính, bản đồ hiện trạng sử dụng đất và bản đồ quy hoạch sử dụng đất. 4. Quản lý quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất. 5. Quản lý việc giao đất, cho thuê đất, thu hồi đất, chuyển mục đích sử dụng đất. 5 6. Đăng ký quyền sử dụng đất, lập và quản lý hồ sơ địa chính, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. 7. Thống kê, kiểm kê đất đai. 8. Quản lý tài chính về đất đai. 9. Xây dựng hệ thống thông tin đất đai 10. Quản lý, giám sát việc thực hiện quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất. 11. Thanh tra, kiểm tra việc chấp hành các quy định của pháp luật về đất đai và xử lý vi phạm pháp luật về đất đai. 12. Giải quyết tranh chấp về đất đai; giải quyết khiếu nại, tố cáo các vi phạm trong việc quản lý và sử dụng đất đai. 13. Phổ biến giáo dục pháp luật về đất đai. 14. Đăng ký đất đai, lập và quản lý hồ sơ địa chính, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sử dụng nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất. 15. Quản lý hoạt động dịch vụ về đất đai. Thông qua 15 nội dung quản lý nhà nước về đất đai thì nội dung công tác đăng ký cấp GCNQSD đất là cơ sở để xác lập mối quan hệ pháp lý đầy đủ giữa nhà nước và người sử dụng đất. Đây là cơ sở để nhà nước bảo hộ quyền và lợi ích hợp pháp của các chủ sử dụng đất. Mặt khác cũng thông qua hoạt động này mà nhà nước thực hiện quyền giám sát tình hình sử dụng đất đai của các chủ sử dụng theo đúng quy định của pháp luật. Đảm bảo cho việc sử dụng đất của các chủ sử dụng trên từng thửa đất tuân thủ theo đúng nề nếp kỷ cương pháp luật, tạo điều kiện để nhà nước quản lý đất đai theo quy hoạch và pháp luật. Điều mà chúng ta có thể thấy trong công tác quản lý nhà nước về đất đai, thì hoạt động đăng ký cấp GCNQSD đất có một vai trò hết sức quan trọng và đây là một trong những hoạt động nắm chắc tình hình về đất đai. Sơ lược về hồ sơ địa chính và cấp GCNQSD đất Hồ sơ địa chính Khái niệm về hồ sơ địa chính được quy định tại Điều 40 (Nghị định số 43/2014/NĐ-CP ngày 15 tháng 5 năm 2014) [12] như sau: 6 - Hồ sơ địa chính được lập chi tiết đến từng thửa đất theo đơn vị hành chính xã, phường, thị trấn. Mỗi thửa đất phải có số hiệu riêng và không trùng với số hiệu của các thửa đất khác trong phạm vi cả nước. - Nội dung của hồ sơ địa chính phải được thể hiện đầy đủ, chính xác, kịp thời, phải được chỉnh lý thường xuyên đối với các biến động theo quy định của pháp luật trong quá trình sử dụng đất. - Hồ sơ địa chính phải được lập thành một (01) bản gốc và hai (02) bản sao từ bản gốc; bản gốc được lưu tại văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất thuộc Sở TN & MT, một bản sao được lưu tại văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất thuộc Phòng TN & MT, một bản sao lưu tại UBND xã, phường, thị trấn. Bản gốc hồ sơ địa chính phải được chỉnh lý kịp thời khi có biến động về sử dụng đất, bản sao hồ sơ địa chính phải được chỉnh lý phù hợp với bản gốc hồ sơ địa chính. - Bản đồ địa chính được lập theo quy định sau: + Bản đồ địa chính được lập theo chuẩn kỹ thuật thống nhất trên hệ thống tọa độ nhà nước. + Nội dung bản đồ địa chính thể hiện thửa đất; hệ thống thủy văn, thủy lợi; hệ thống đường giao thông; mốc giới và đường địa giới hành chính các cấp, mốc giới hành lang an toàn công trình; điểm tọa độ địa chính; địa danh và các ghi chú thuyết minh. + Thửa đất phải được thể hiện chính xác về ranh giới; đỉnh thửa phải có tọa độ chính xác. Mỗi thửa đất phải kèm theo thông tin về số hiệu thửa đất, diện tích thửa đất và kí hiệu loại đất. + Bản đồ địa chính phải do các đơn vị được cấp giấy phép hành nghề hoặc được đăng ký hành nghề đo đạc bản đồ lập. - Hồ sơ địa chính được lưu giữ và quản lý dưới dạng tài liệu trên giấy và từng bước chuyển sang dạng số để quản lý trên máy tính. UBND tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương có trách nhiệm đầu tư tin học hóa hệ thống hồ sơ địa chính. 7 - Biến động trong quá trình sử dụng đất và các thông tin khác có liên quan. Theo Luật Đất đai 2013 mới ban hành thì hồ sơ địa chính bao gồm các tài liệu dạng giấy hoặc dạng số thể hiện thông tin chi tiết về từng thửa đất, người quản lý đất, người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất, các quyền và thay đổi quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất.Bộ Tài nguyên và Môi trường quy định về hồ sơ địa chính và việc lập, chỉnh lý và quản lý hồ sơ địa chính; lộ trình chuyển đổi hồ sơ địa chính dạng giấy sang hồ sơ địa chính dạng số. So với luật 2003 thì Luật hiện hành chỉ đơn thuần là các quy định về kỹ thuật. Các nội dung quy định này rất dễ thay đổi trong điều kiện kỹ thuật, công nghệ đang ngày càng phát triển và bổ sung quy định trách nhiệm của cơ quan đăng ký trong việc lập, quản lý, cập nhật, chỉnh lý biến động thường xuyên hồ sơ địa chính. - Hồ sơ địa chính được lập chi tiết đến từng thửa đất theo đơn vị hành chính xã, phường, thị trấn. Mỗi thửa đất phải có số hiệu riêng và không trùng với số hiệu của các thửa đất khác trong phạm vi cả nước. - Nội dung của hồ sơ địa chính phải được thể hiện đầy đủ, chính xác, kịp thời, phải được chỉnh lý thường xuyên đối với các biến động theo quy định của pháp luật trong quá trình sử dụng đất. - Hồ sơ địa chính phải được lập thành một (01) bản gốc và hai (02) bản sao từ bản gốc; bản gốc được lưu tại văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất thuộc Sở TN & MT, một bản sao được lưu tại văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất thuộc Phòng TN & MT, một bản sao lưu tại UBND xã, phường, thị trấn. Bản gốc hồ sơ địa chính phải được chỉnh lý kịp thời khi có biến động về sử dụng đất, bản sao hồ sơ địa chính phải được chỉnh lý phù hợp với bản gốc hồ sơ địa chính. - Bản đồ địa chính được lập theo quy định sau: 8 + Bản đồ địa chính được lập theo chuẩn kỹ thuật thống nhất trên hệ thống tọa độ nhà nước. + Nội dung bản đồ địa chính thể hiện thửa đất; hệ thống thủy văn, thủy lợi; hệ thống đường giao thông; mốc giới và đường địa giới hành chính các cấp, mốc giới hành lang an toàn công trình; điểm tọa độ địa chính; địa danh và các ghi chú thuyết minh. + Thửa đất phải được thể hiện chính xác về ranh giới; đỉnh thửa phải có tọa độ chính xác. Mỗi thửa đất phải kèm theo thông tin về số hiệu thửa đất, diện tích thửa đất và kí hiệu loại đất. + Bản đồ địa chính phải do các đơn vị được cấp giấy phép hành nghề hoặc được đăng ký hành nghề đo đạc bản đồ lập. - Hồ sơ địa chính được lưu giữ và quản lý dưới dạng tài liệu trên giấy và từng bước chuyển sang dạng số để quản lý trên máy tính. UBND tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương có trách nhiệm đầu tư tin học hóa hệ thống hồ sơ địa chính. - Bộ TN & MT ban hành quy phạm, tiêu chuẩn kỹ thuật, định mức kinh tế đối với việc lập hồ sơ địa chính trên giấy và hồ sơ địa chính dạng số; hướng dẫn việc lập, chỉnh lý và quản lý hồ sơ địa chính trên giấy và hồ sơ địa chính dạng số; quy định tiến trình thay thế hệ thống hồ sơ địa chính trên giấy bằng hệ thống hồ sơ địa chính dạng số. Hồ sơ địa chính được quy định tại Điều 96 (Luật đất đai, 2013) [7] bao gồm: - Bản đồ địa chính. - Sổ địa chính. - Sổ mục kê. - Sổ theo dõi biến động đất đai. Nội dung hồ sơ địa chính bao gồm các thông tin sau: - Số hiệu, kích thước, hình thể, diện tích, vị trí. - Người sử dụng đất. - Nguồn gốc, mục đích, thời hạn sử dụng đất. 9 - Giá đất, các tài sản gắn liền với đất, các nghĩa vụ tài chính về đất đai đã thực hiện và chưa thực hiện. - Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, các quyền và những hạn chế về quyền của người sử dụng đất. - Biến động trong quá trình sử dụng đất và các thông tin khác có liên quan. Theo Luật Đất đai 2013 mới ban hành thì hồ sơ địa chính bao gồm các tài liệu dạng giấy hoặc dạng số thể hiện thông tin chi tiết về từng thửa đất, người quản lý đất, người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất, các quyền và thay đổi quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất.Bộ Tài nguyên và Môi trường quy định về hồ sơ địa chính và việc lập, chỉnh lý và quản lý hồ sơ địa chính; lộ trình chuyển đổi hồ sơ địa chính dạng giấy sang hồ sơ địa chính dạng số. So với luật 2003 thì Luật hiện hành chỉ đơn thuần là các quy định về kỹ thuật. Các nội dung quy định này rất dễ thay đổi trong điều kiện kỹ thuật, công nghệ đang ngày càng phát triển và bổ sung quy định trách nhiệm của cơ quan đăng ký trong việc lập, quản lý, cập nhật, chỉnh lý biến động thường xuyên hồ sơ địa chính. Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất Thông tư 23/2014/TT-BTNMT [6] quy định: “GCNQSD đất là giấy do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp cho người sử dụng đất để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người sử dụng đất. Giấy chứng nhận là chứng thư pháp lý thể hiện mối quan hệ hợp pháp giữa nhà nước và người sử dụng đất”. Thông qua GCNQSD đất thì nhà nước có thể nắm được thông tin chung về những mảnh đất hoặc được giao hay cho thuê, từ đó có thể ban hành những pháp lệnh phục vụ công tác quản lý sử dụng có hiệu quả nhất đối với đất đai. Hơn nữa thông qua GCNQSD đất chủ sử dụng đất có đầy đủ cơ sở pháp lý để 10 thực hiện quyền sử dụng đất và nghĩa vụ sử dụng đất của mình khi được nhà nước giao và cho thuê đúng pháp luật. GCNQSD đất là một tài liệu quan trọng trong hồ sơ địa chính do cơ quan quản lý đất đai trung ương phát hành mẫu thống nhất toàn quốc. Hiện nay GCNQSD đất được ban hành theo quyết định số 24/2004/QĐ-BTNMT ngày 1/11/2004 của Bộ TN & MT. Chỉ thị những cơ quan nhà nước có thẩm quyền được nhà nước quy định mới có thẩm quyền cấp GCNQSD đất cho đối tượng được giao hoặc cho thuê. Cơ quan nhà nước thẩm quyền được giao hoặc cho thê loại đất nào thì có thẩm quyền cấp GCNQSD đất đối với loại đất đó. Điều 48 trong Luật Đất đai 2013 thì có nói giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất được cấp cho người có quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở, quyền sở hữu tài sản khác gắn liền với đất theo một loại thống nhất trong cả nước [7]. 2.1.2. Quy trình cấp GCNQSD đất 2.1.2.1. Trình tự thủ tục cấp GCNQSD đất cho hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất tại xã, thị trấn Theo Điều 135 (nghị định 181/2004/NĐ - CP ngày 29/10/2004) [2] thì trình tự thủ tục cấp GCNQSD đất cho hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất tại xã, thị trấn được quy đinh như sau: Đơn xin cấp GCNQSD đất đối với trường hợp đủ điều kiện cấp GCNQSD 1. Hộ gia đình, cá nhân nộp tại UBND xã, thị trấn nơi có đất một (01) bộ hồ sơ gồm có: a) Đơn xin cấp GCNQSD đất. b) Một trong các loại giấy tờ về quyền sử dụng đất quy định tại các khoản 1, 2 và 5 Điều 50 của luật đất đai (nếu có). c) Văn bản ủy quyền xin cấp GCNQSD đất (nếu có). 2. Việc cấp GCNQSD đất được quy định như sau: 11 a) UBND xã, thị trấn có trách nhiệm thẩm tra, xác nhận vào đơn xin cấp GCNQSD đất về tình trạng tranh chấp đất đai đối với thửa đất; trường hợp người đang sử dụng đất không có giấy tờ về quyền sử dụng đất quy định tại các khoản 1, 2 và 5 Điều 50 của luật đất đai thì thẩm tra, xác nhận về nguồn gốc và thời điểm sử dụng đất, tình trạng tranh chấp đất đai đối với thửa đất, sự phù hợp với quy hoạch sử dụng đất đã được xét duyệt; công bố công khai danh sách các trường hợp đủ điều kiện và không đủ điều kiện cấp GCNQSD đất tại trụ sở UBND xã, thị trấn trong thời gian mười năm (15) ngày; xem xét các ý kiến đóng góp đối với các trường hợp xin cấp GCNQSD đất; gửi hồ sơ đến văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất thuộc Phòng TN&MT. b) Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất có trách nhiệm kiểm tra hồ sơ; xác nhận đất và ghi ý kiến đối với trường hợp không đủ điều kiện; trường hợp đủ điều kiện cấp GCNQSD đất thì làm trích lục bản đồ địa chính hoặc trích đo địa chính thửa đất đối với nơi chưa có bản đồ địa chính, trích sao hồ sơ địa chính; gửi số liệu địa chính đến cơ quan thuế để xác định nghĩa vụ tài chính đối với trường hợp người sử dụng đất phải thực hiện nghĩa vụ tài chính theo quy định của pháp luật; gửi hồ sơ những trường hợp đủ điều kiện và không đủ điều kiện cấp GCNQSD đất kèm theo trích lục bản đồ địa chính, trích sao hồ sơ địa chính đến Phòng TN&MT. c) Phòng TN&MT có trách nhiệm kiểm tra hồ sơ, trình UBND cùng cấp quyết định cấp GCNQSD đất; ký hợp đồng thuê đất đối với trường hợp được nhà nước cho thuê đất. d) Thời gian thực hiện các công việc quy định tại các điểm a, b và c khoản này không quá năm mươi năm (55) ngày làm việc (không kể thời gian công bố công khai danh sách các trường hợp xin cấp GCNQSD đất và thời gian người sử dụng đất thực hiện nghĩa vụ tài chính) kể từ ngày UBND xã, thị trấn nhận đủ hồ sơ hợp lệ cho tới ngày người sử dụng đất nhận được GCNQSD đất. 12 3. Đối với trường hợp cấp GCNQSD đất cho trang trại thì trước khi cấp GCNQSD đất theo quy định tại khoản 1 và khoản 2 điều này phải thực hiện rà soát hiện trạng sử dụng đất theo quy định tại Điều 50 của nghị định này 2.1.2.2. Trình tự, thủ tục cấp GCNQSD đất cho hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất tại xã, thị trấn Theo Điều 136 (nghị định 181/2004/NĐ - CP ngày 29/10/2004) [22] thì trình tự thủ tục cấp GCNQSD đất cho hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất tại phường được quy định như sau: 1. Hộ gia đình, cá nhân nộp một (01) bộ hồ sơ gồm có: a) Đơn xin cấp GCNQSD đất. b) Một trong các loại giấy tờ về quyền sử dụng đất quy định tại các khoản 1, 2 và 5 Điều 50 của luật đất đai (nếu có). c) Văn bản uỷ quyền xin cấp GCNQSD đất (nếu có). 2. Việc cấp GCNQSD đất được quy định như sau: a) Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất có trách nhiệm thẩm tra hồ sơ, xác minh thực địa khi cần thiết; lấy ý kiến xác nhận của UBND xã về tình trạng tranh chấp đất đai đối với thửa đất; trường hợp người đang sử dụng đất không có giấy tờ về quyền sử dụng đất quy định tại các khoản 1, 2 và 5 Điều 50 của luật đất đai thì lấy ý kiến của UBND xã về nguồn gốc và thời điểm sử dụng đất, tình trạng tranh chấp đất đai đối với thửa đất, sự phù hợp với quy hoạch sử dụng đất đã được xét duyệt; công bố công khai danh sách các trường hợp đủ điều kiện và không đủ điều kiện cấp GCNQSD đất tại văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất trong thời gian mười lăm (15) ngày; xem xét các ý kiến đóng góp đối với các trường hợp xin cấp GCNQSD đất; xác nhận vào đơn xin cấp GCNQSD đất đối với những trường hợp đủ điều kiện cấp GCNQSD đất và ghi ý kiến đối với trường hợp không đủ điều kiện; trường hợp đủ điều kiện cấp GCNQSD đất thì làm trích lục bản đồ địa chính hoặc trích đo địa chính thửa đất đối với nơi chưa có bản đồ địa chính, trích sao hồ sơ địa chính; gửi số liệu địa chính đến cơ quan