Lời mở đầu
Tài sản cố định (TSCĐ) là một bộ phận cơ bản tạo nên cơ sở vật chất kỹ
thuật của hoạt động sản xuất kinh doanh (SXKD). Nó giữ vai trò đặc biệt quan
trọng trong quá trình sản xuất tạo ra sản phẩm, góp phần tạo nên cơ sở vật chất,
trang thiết bị kinh tế.
Đối với một doanh nghiệp thì TSCĐ thể hiện năng lực, trình độ công nghệ,
cơ sở vật chất kỹ thuật cũng như thế mạnh của doanh nghiệp trong việc phát triển
sản xuất, nó là điều kiện cần thiết để tiết kiệm sức lao động của doanh nghiệp nói
riêng và của nền kinh tế đất nước nói chung. Đứng trên góc độ kế toán thì việc
phản ánh đầy đủ, tính khấu hao và quản lý chặt chẽ TSCĐ là một tiền đề quan
trọng để các doanh nghiệp tiền hành SXKD có hiệu quả, nó khẳng định vai trò vị
trí của doanh nghiệp trước nền kinh tế nhiều thành phần hiện nay.
Sau một thời gian thực tập, nắm bắt tình hình thực tế tại Công ty xe máy - xe
đạp Thống Nhất, em xin trình bày báo cáo thực tập với các nội dung sau.
Ngoà i “Lời nãi đầu” và “Kết luận” nội dung của b¸o c¸o gồm 4 phần
chÝnh:
PhÇn I: §Æc ®iÓm chung vÒ c«ng ty xe m¸y - xe ®¹p thèng nhÊt.
PhÇn II: C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cña c«ng ty xe m¸y- xe ®¹p
Thèng nhÊt.
PhÇn III: §Æc ®iÓm tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i c«ng ty xe m¸y – xe ®¹p
Thèng NhÊt.
PhÇn IV: C«ng t¸c kÕ to¸n TSC§ cña c«ng ty.
1
PhÇn I :
®Æc ®iÓm chung vÒ c«ng ty xe m¸y - xe ®¹p thèng nhÊt
1. LÞch sö h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty
C«ng ty xe m¸y – xe ®¹p Thèng NhÊt lµ mét Doanh nghiÖp Nhµ n-íc ho¹t
®éng trong lÜnh vùc s¶n xuÊt vµ l¾p r¸p xe ®¹p. Trong xu thÕ héi nhËp kinh tÕ quèc
tÕ hiÖn nay, xe ®¹p ViÖt Nam rÊt khã c¹nh tranh ®-îc víi c¸c lo¹i xe ®¹p ngo¹i cña
Trung Quèc vµ NhËt B¶n. MÆc dï vËy, c«ng ty lu«n nç lùc hÕt m×nh kh«ng ngõng
n©ng cao chÊt l-îng, c¶i tiÕn mÉu m· s¶n phÈm ®Ó kh¼ng ®Þnh vÞ trÝ cña m×nh trªn
th-¬ng tr-êng. C«ng ty tr¶i qua qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn trªn 40 n¨m víi
nhiÒu biÕn ®æi. TiÒn th©n cña c«ng ty lµ h·ng xe ®¹p D©n Sinh thuéc tËp ®oµn xe
®¹p Sµi Gßn. Th¸ng 6/1960, Nhµ n-íc ch×nh thøc thµnh lËp XÝ nghiÖp xe ®¹p
Thèng NhÊt thuéc Bé c«ng nghiÖp nÆng sau do Bé c¬ khÝ luyÖn kim qu¶n lý.
Ngµy 6/1/1978, XÝ nghiÖp xe ®¹p Thèng NhÊt t¸ch ra khái Bé c¬ khÝ luyÖn kim
chuyÓn sang trùc thuéc Së c«ng nghiÖp Hµ Néi. Trong giai ®o¹n nµy, c¸c xÝ nghiÖp
xe ®¹p ®-îc tæ chøc thµnh Liªn hiÖp xÝ nghiÖp xe ®¹p. Mçi thµnh viªn trong Liªn
hiÖp kh«ng cã t- c¸ch ph¸p nh©n vµ h¹ch to¸n néi bé. XÝ nghiÖp xe ®¹p Thèng
NhÊt ®-îc giao nhiÖm vô s¶n xuÊt khung xe, vµnh, ghi ®«ng, ph« t¨ng vµ l¾p r¸p xe
®¹p hoµn chØnh theo chØ tiªu quy ®Þnh cña Liªn hiÖp.
N¨m 1981, Uû Ban Nh©n D©n thµnh phè Hµ Néi quyÕt ®Þnh thµnh lËp Liªn hiÖp
c¸c xÝ nghiÖp xe ®¹p Hµ Néi gäi t¾t lµ LIXEHA. Lóc nµy, xÝ nghiÖp cã t- c¸ch
ph¸p nh©n vµ b¾t ®Çu h¹ch to¸n ®éc lËp.
§Ó ®¶m b¶o cho sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña xÝ nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ
tr-êng ®Þnh h-íng XHCN, th¸ng 11/1993, UBND thµnh phè Hµ Néi ban hµnh
quyÕt ®Þnh sè 338/Q§UB cho phÐp XÝ nghiÖp xe ®¹p Thèng NhÊt ®æi tªn thµnh
C«ng ty xe m¸y- xe ®¹p Thèng NhÊt. C«ng ty cã mÆt b»ng s¶n xuÊt kinh doanh tËp
trung t¹i 198B – T©y S¬n - §èng §a – Hµ Néi. Sè ®iÖn tho¹i cña c«ng ty lµ
(04)8572699.
NhiÖm vô cña c«ng ty ®-îc ®iÒu chØnh ®Ó phï hîp víi ®iÒu kiÖn kinh doanh
míi. NhiÖm vô chñ yÕu cña c«ng ty vÉn lµ s¶n xuÊt c¸c bé phËn chÝnh cña xe ®¹p
2
nh- khung, ghi ®«ng, vµnh, trôc gi÷a, phuéc…cïng víi mét sè phô tïng mua ngoµi
nh- s¨m, nan hoa, xÝch lÝp…l¾p r¸p xe ®¹p hoµn chØnh phôc vô nhu cÇu trong n-íc
vµ xuÊt khÈu. Bªn c¹nh s¶n phÈm truyÒn thèng lµ chiÕc xe ®¹p, c«ng ty ®ang
nghiªn cøu vµ chÕ t¹o mét sè lo¹i linh kiÖn vµ phô tïng xe m¸y. Víi lîi thÕ ®iÖn
tÝch mÆt b»ng réng lín. C«ng ty xe m¸y xe ®¹p Thèng NhÊt ®· x©y dùng mét d·y
c¸c cöa hµng b¸n vµ giíi thiÖu s¶n phÈm cña c«ng ty. Bªn c¹nh ®ã, c«ng ty cßn tËn
dông diÖn tÝch mÆt b»ng ch-a sö dông hÕt quy ho¹ch, x©y dùng nhiÒu cöa hµng,
v¨n phßng ®Ó kinh doanh dÞch vô.
Quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt cña c«ng ty gÇn nh- khÐp kÝn tõ ®-a nguyªn vËt
liÖu vµo s¶n xuÊt ®Õn l¾p r¸p xe ®¹p nguyªn chiÕc. Do ®ã, c«ng ty mçi n¨m cung
cÊp cho thÞ tr-êng trong vµ ngoµi n-íc kho¶ng 50000 – 60000 chiÕc víi h¬n 35
mÉu xe c¸c lo¹i. Dù tÝnh trong n¨m tíi, s¶n l-îng c«ng ty s¶n xuÊt sÏ lªn tíi 70000
xe. HiÖn nay, C«ng ty cã mét hÖ thèng c¸c cöa hµng ®¹i lý r¶i r¸c kh¾p 40 tØnh
thµnh cña n-íc ta. Víi môc tiªu kh«ng ®Ó kh¸ch hµng ph¶i khiÕu n¹i vÒ chÊt l-îng
s¶n phÈm cña m×nh, C«ng ty xe m¸y – xe ®¹p Thèng NhÊt lu«n t¹o ®-îc uy tÝn
víi c¸c b¹n hµng vµ ng-êi tiªu dïng kh¾p c¶ n-¬c. ChiÕc xe mang nh·n hiÖu Thèng
NhÊt vÉn lu«n ®Ó l¹i Ên t-îng s©u s¾c trong lßng mçi ng-êi d©n ViÖt Nam tõ x-a
®Õn nay.
Trong vµi n¨m gÇn ®©y, C«ng ty xe m¸y – xe ®¹p Thèng NhÊt ho¹t ®éng cã
hiÖu qu¶ vµ ®¹t ®-îc mét sè thµnh tùu:
Tæng doanh thu
§¬n vÞ
N¨m 2003
N¨m 2004
tÝnh
®ång
32247903288 44858006677
Doanh thu thuÇn
nt
32176498779 44718195376
Tæng lîi nhuËn tr-íc thuÕ
nt
92138662
177550699
ThuÕ TNDN ®ãng gãp cho NN
nt
29484372
56816224
Lîi nhuËn sau thuÕ
nt
62654290
120734475
Tæng thu nhËp
nt
4024516907
4520079080
Thu nhËp BQ ng-êi lao ®éng
nt
1242134
1345166
Tæng vèn kinh doanh
nt
25258078818 56599389367
Trong ®ã: Vèn cè ®Þnh
nt
16441706652 30346123192
ChØ tiªu
3
Vèn l-u ®éng
nt
8816372163
26253266175
4
PhÇn II:
c¬ cÊu tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cña c«ng ty xe m¸y xe
®¹p thèng nhÊt
§Æc ®iÎm tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cña C«ng ty xe m¸y – xe ®¹p Thèng NhÊt:
Bé m¸y qu¶n lý cña c«ng ty ®-îc tæ chøc chÆt chÏ vµ khoa häc dùa trªn sù
kÕt hîp cña 2 m« h×nh qu¶n lý trùc tuyÕn, chøc n¨ng nh»m ®¹t hiÖu qu¶ qu¶n lý
cao nhÊt.
ViÖc ¸p dông m« h×nh trùc tuyÕn – chøc n¨ng ®· ph¸t huy ®ùoc -u ®iÓm vµ
h¹n chÕ nh-îc ®iÓm trong viÖc tæ chøc ®iÒu hµnh c«ng ty ®¶m b¶o bé m¸y qu¶n lý
cña c«ng ty gän nhÑ l¹i hiÖu qu¶.
S¬ ®å bé m¸y qu¶n lý cña c«ng ty xe m¸y – xe ®¹p Thèng NhÊt:
Giám đốc
PGĐ
hành chính
Phòng
hành
chính
Phòng
tổ
chức
PX
phụ
tùng
PX
khung
sơn
PGĐ
kỹ thuật
PGĐ
tài chính
Phòng
tài vụ
PX
mạ
Phòng
kinh
doanh
TH
Ban
kiến
thiết
cơ bản
PX
cơ
dụng
Phòng
công
nghệ
KT
PX
lắp
ráp
:Quan hÖ chØ ®¹o
:Quan hÖ nghiÖp vô
5
- Gi¸m ®èc: Lµ ®¹i diÖn ph¸p nh©n cña c«ng ty, chÞu tr¸ch nhiÖm mäi mÆt ho¹t
®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty, trùc tiÕp chØ ®¹o ho¹t ®éng kinh doanh
chÝnh, l·nh ®¹o c¸c phßng ban phèi hîp ho¹t ®éng cña tõng bé phËn víi nhau.
- Phã gi¸m ®èc kü thuËt: Cã nhiÖm vô tham m-u gióp gi¸m ®èc, trùc tiÕp phô
tr¸ch kh©u s¶n xuÊt, nghiªn cøu thiÕt kÕ chÕ t¹o s¶n phÈm míi, chÊt l-îng s¶n
phÈm.
- Phã gi¸m ®èc tµi chÝnh: Tham m-u gióp gi¸m ®èc chØ ®¹o c¸c ho¹t ®éng
liªn quan ®Õn vÊn ®Ò tµi chÝnh cña doanh nghiÖp, nghiªn cøu ®Ò xuÊt c¸c ph-¬ng ¸n
®Çu t- ph¸t triÓn c«ng ty.
- Phã gi¸m ®èc hµnh chÝnh: Gióp gi¸m ®èc gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò hµnh chÝnh
cña c«ng ty.
- Phßng kinh doanh tæng hîp: Cung cÊp vËt t- phôc vô s¶n xuÊt, nghiªn cøu
thÞ tr-êng, ®Þnh h-íng s¶n xuÊt kinh doanh, chuÈn bÞ c¸c hîp ®ång kinh tÕ, tæ chøc
m¹ng l-íi b¸n hµng, ®Ò xuÊt nhu cÇu míi cña thÞ tr-êng cho phßng C«ng nghÖ kü
thuËt.
- Phßng tµi vô: Tham m-u gióp ban gi¸m ®èc qu¶n lý toµn bé tiÒn vèn cña
c«ng ty. Ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh cña c«ng ty,
thùc hiÖn ®óng chÕ ®é kÕ to¸n tµi chÝnh hiÖn hµnh cña Nhµ n-íc, ®Ò xuÊt c¸c biÖn
ph¸p ®Ó t¨ng hiÖu qu¶ sö dông vèn, cïng c¸c phßng ban kh¸c ®-a ra ph-¬ng ¸n ®Çu
t- cã lîi nhÊt cho c«ng ty.
- Phßng tæ chøc: Cã nhiÖm vô qu¶n lý c¸n bé c«ng nh©n viªn, tuyÓn dông lao
®éng, x©y dùng ®Þnh møc lao ®éng tiÒn l-¬ng, x©y dùng quy chÕ vÒ lao ®éng. Tæ
chøc lao ®éng khoa häc hîp lý, tham gia xÐt khen th-ëng vµ kû luËt c¸n bé c«ng
nh©n viªn.
- Phßng hµnh chÝnh: Cïng víi phßng tæ chøc qu¶n lý c¸n bé c«ng nh©n viªn
gi¶i quyÕt c¸c giÊy tê hµnh chÝnh, s¾p xÕp lao ®éng phï hîp víi tr×nh ®é n¨ng lùc
cña ng-êi lao ®éng, tæ chøc c¸c héi nghÞ, héi häp.
- Phßng c«ng nghÖ kü thuËt: Theo dâi c«ng nghÖ s¶n xuÊt, kiÓm tra chÊt l-îng
s¶n phÈm, thiÕt kÕ s¶n phÈm míi, nghiªn cøu c¸c ®Ò tµi s¸ng kiÕn kü thuËt nh»m
gi¶m ®Þnh møc kinh tÕ kü thuËt cña s¶n phÈm ®Ó n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng tiÕt
kiÖm chi phÝ, b¶o d-ìng söa ch÷a m¸y mãc.
6
- Ban kiÕn thøc c¬ b¶n: Phô tr¸ch quy ho¹ch mÆt b»ng, x©y dùng c¸c c«ng
tr×nh nhµ x-ëng míi, v¨n phßng cöa hµng cho thuª, gi¸m s¸t qu¸ tr×nh quyÕt to¸n
c¸c h¹ng môc c«ng tr×nh x©y dùng c¬ b¶n. Cïng víi c¸c phßng ban kh¸c ®Ò xuÊt
ph-¬ng ¸n ®Çu t- ph¸t triÓn doanh nghiÖp.
C¸c ph©n x-¬ng s¶n suÊt:
- Ph©n x-ëng Phô tïng: Trªn c¬ së vËt liÖu lµ thÐp èng c¸c cì, tÊm…s¶n xuÊt ra
c¸c lo¹i linh kiÖn nh- tuýt, gi¸c co, c¸c lo¹i vµnh méc ghi ®«ng m«c… c¸c lo¹i s¶n
phÈm ®¹t yªu cÇu sÏ chuyÓn sang ph©n x-ëng m¹.
- Ph©n x-ëng Khung s¬n: Trªn c¬ së c¸c lo¹i linh kiÖn ®-îc chuyÓn tõ c¸c ph©n
x-ëng kh¸c sang tiÕn hµnh hµn thµnh khung xe d¹ng méc. ViÖc s¬n c¸c linh kiÖn
vµ khung xe ®-îc tiÕn hµnh theo c«ng ®o¹n sau: s¬n lãt – sÊy – s¬n phñ – sÊy
– s¬n mÇu – sÊy. (HiÖn nay C«ng ty cã tíi h¬n 20 mµu s¬n kh¸c nhau).
- Ph©n x-ëng M¹: tiÕn hµnh d¸nh bãng phô tïng xe, c¸c linh kiÖn méc ®-îc m¹
theo d©y chuyÒn m¹ Cr«m hay Niken. PhÇn lín s¶n phÈm m¹ ®¹t yªu cÇu chuÈn sÏ
nhËp kho ®Ó chuyÓn sang ph©n x-ëng l¾p r¸p hoÆc b¸n ra ngoµi.
- Ph©n x-ëng c¬ dông: ChÕ t¹o c¸c lo¹i khu«n g¸ ®Ó phôc vô qu¸ tr×nh chÕ t¹o
s¶n phÈm, chÞu tr¸ch nhiÖm b¶o d-ìng söa ch÷a lín toµn bé thiÕt bÞ m¸y mãc, l¾p
®Æt vµ b¶o d-ìng ®¶m b¶o an toµn hÖ thèng ®iÖn.
- Ph©n x-ëng l¾p r¸p: L¾p r¸p c¸c lo¹i xe hoµn chØnh theo lÖnh cña Phßng kinh
doanh. Trªn c¬ së c¸c lo¹i phô tïng linh kiÖn tõ c¸c ph©n x-ëng kh¸c cïng víi mét
sè phô tïng mua ngoµi th«ng qua kho cña c«ng ty ®Ó l¾p r¸p thµnh xe hoµn trØnh.
Qua bé phËn KCS ë phßng c«ng nghÖ c«ng nhËn vµ nhËp kho thµnh s¶n phÈm.
C¸c phßng ban vµ ph©n x-ëng s¶n xuÊt cña c«ng ty cã mèi quan hÖ nghiÖp vô
mËt thiÕt víi nhau. C¸c bé phËn nµy hç trî cïng nhau hîp søc ®Ó x©y dùng vµ ph¸t
triÓn c«ng ty ngµy cµng lín m¹nh. §iÒu nµy gióp cho viÖc s¶n xuÊt – kinh doanh
cña c«ng ty thuËn lîi.
7
PhÇn III:
§Æc ®iÓm tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i c«ng ty xe m¸y –
xe ®¹p Thèng NhÊt
1. §Æc ®iÓm tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty
C«ng ty xe m¸y – xe ®¹p Thèng NhÊt ¸p dông m« h×nh tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n
tËp chung. Toµn c«ng ty cã mét phßng tµi vô. Mäi nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh liªn
quan ®Õn qu¸ tr×nh s¶n suÊt kinh doanh cña c«ng ty ®Òu ®-îc tËp hîp vÒ phßng tµi
vô tõ kh©u lËp chøng tõ, ghi sæ kÕ to¸n vµ lËp b¸o c¸o kÕ to¸n.
Phßng tµi vô cña c«ng ty cã 7 thµnh viªn trong phßng tµi vô ®-îc kÕ to¸n tr-ëng
bè trÝ ph©n c«ng c«ng viÖc hîp lý, phô tr¸ch c¸c phÇn hµnh kÕ to¸n kh¸c nhau.
S¬ ®å bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty xe m¸y – xe ®¹p Thèng NhÊt
Kế toán nguyên vật liệu
Kế toán TSCĐ, thành phẩm,
tiêu thụ, công nợ và TGNH
Kế toán
trưởng
Kế toán tiền lương và
các khoản trích theo lương
Kế toán tổng hợp
Kế toán thanh toán với
người bán
Thủ quỹ
NhiÖm vô cña mçi nh©n viªn kÕ to¸n trong phßng tµi vô cô thÓ nh- sau:
- Tr-ëng phßng tµi vô: Cã nhiÖm vô tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty, ®¶m
b¶o bé m¸y gän nhÑ ho¹t ®éng hiÖu qu¶. KÕ to¸n tr-ëng trùc tiÕp chØ ®¹o
8
h-íng dÉn vµ kiÓm tra viÖc thùc hiÖn chÕ ®é kÕ to¸n, x©y dùng qu¸ tr×nh lu©n
chuyÓn chøng tõ, tiÕn hµnh b¸o c¸o ®Þnh kú víi ban gi¸m ®èc cïng víi c¬
quan chñ qu¶n.
- KÕ to¸n tæng hîp: TËp hîp tµi liÖu cña c¸c kÕ to¸n kh¸c lËp c¸c b¶ng kª,
b¶ng ph©n bè, nhËt ký chøng tõ. TËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt, tÝnh gi¸ thµnh s¶n
phÈm, lËp c¸c b¸o c¸o ®Þnh kú.
- KÕ to¸n vËt liÖu: Ghi chÐp, ph¶n ¸nh, tæng hîp sè liÖu vÒ t×nh h×nh mua vËn
chuyÓn, b¶o qu¶n, nhËp xuÊt tån kho vËt liÖu, c«ng cô dông cô. TÝnh gi¸ thùc tÕ vËt
liÖu xuÊt kho, ph©n bæ chi phÝ vËt liÖu xuÊt dïng cho c¸c ®èi t-îng cã liªn quan.
- KÕ to¸n thµnh phÈm, tiªu thô, theo dâi c«ng nî, tµi s¶n cè ®Þnh: Cã nhiÖm vô
h¹ch to¸n chi tiÕt vµ tæng hîp thµnh phÈm, x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô thµnh phÈm,
theo dâi c¸c kho¶n ph¶i thu vµ quyÕt to¸n c«ng nî víi kh¸ch hµng. Bªn c¹nh ®ã
ph¶n ¸nh tæng hîp sè liÖu vÒ t×nh h×nh t¨ng gi¶m tµi s¶n cè ®Þnh, trÝch vµ ph©n bè
khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh cho c¸c ®èi t-îng cã liªn quan.
- KÕ to¸n thanh to¸n : Cã nhiÖm vô theo dâi c¸c kho¶n thu chi tiÒn mÆt, thanh
to¸n c«ng nî víi nhµ cung cÊp vµ ng©n s¸ch nhµ n-íc.
- KÕ to¸n tiÒn l-¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l-¬ng: Tæng hîp sè liÖu tõ b¶ng
chÊm c«ng do c¸c ph©n x-ëng phßng ban göi lªn, phèi hîp cïng víi c¸c bé phËn
kh¸c ®Ó tÝnh vµ thanh to¸n l-¬ng, c¸c kho¶n phô cÊp cho c¸n bé c«ng nh©n viªn.
TrÝch b¶o hiÓm y tÕ, b¶o hiÓm x· héi vµ kinh phÝ c«ng ®oµn theo chÕ ®é quy ®Þnh.
Thanh to¸n víi c¬ quan b¶o hiÓm x· héi vµ c«ng nh©n viªn.
- Thñ quü: Cã nhiÖm vô cïng víi kÕ to¸n thanh to¸n vµ kÕ to¸n tiªu thô tiÕn
hµnh thu chi theo dâi c¸c kho¶n thu chi vµ tån quü tiÒn mÆt t¹i ®¬n vÞ.
Tuy nhiªn trong tr-êng hîp ®Æc biÖt, c¸c nh©n viªn kÕ to¸n trong phßng cã thÓ
gióp ®ì nhau tr¸nh ®ùoc t×nh tr¹ng ø ®äng c«ng viÖc. C¸c nh©n viªn trong phßng tµi
vô ®Òu cã tr×nh ®é chuyªn m«n vµ kinh nghiªm. Mçi n¨m c«ng ty ®Òu cö ng-êi
tham dù c¸c líp häc n©ng cao nghiÖp vô do c¸c c¬ quan cÊp trªn tæ chøc. Mäi
nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh liªn quan ®Õn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng
ty ®Òu ®-îc tËp trung vÒ phßng tµi vô tõ kh©u ghi sæ chi tiÕt ®Õn lËp b¸o c¸o kÕ
to¸n.
9
Ngoµi nh÷ng nh©n viªn kÕ to¸n cña phßng tµi vô, mçi ph©n x-ëng x¶n xuÊt ®Óu
cã mét nh©n viªn h¹ch to¸n. Ng-êi nµy cã nhiÖm vô theo dâi s¶n xuÊt ë ph©n
x-ëng m×nh, chi tr¶ tiÒn l-¬ng ®Õn tõng ng-êi lao ®éng.
2. Đặc điểm tổ chức bộ sổ kế toán ở công ty
Công ty xe máy - xe đạp Thống Nhất là có niên độ kế toán bắt đầu từ ngày
1/1 và kết thúc vào ngày 31/12 hàng năm. Đơn vị tiền tệ sử dụng trong ghi chép kế
toán là đồng Việt Nam (VNĐ)
Công ty áp dụng hạch toán hàng tồn kho theo phương pháp kê khai thường
xuyên, tính thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ thuế. Phương pháp tính khấu
hao tài sản cố định theo thời gian.
Kỳ tính giá thành và xác định kết quả kinh doanh của công ty là từng tháng.
Với số lượng nghiệp vụ phát sinh nhiều trong điều kiện kế toán thủ công, công ty
áp dụng hình thức kế toán Nhật ký chứng từ.
Hình thức kế toán Nhật ký chứng từ áp dụng tại công ty sử dụng các
loại sổ sau:
- Nhật ký chứng từ: Nhật ký chứng từ được mở hàng tháng cho một hoặc
một số tài khoản có nội dung kinh tế giống nhau, có liên quan với nhau theo yêu
cầu quản lý. Nhật ký chứng từ được mở theo số phát sinh bên có của tài khoản
trong Nhật ký chứng từ đối ứng với bên nợ của các tài khoản có liên quan.
Trong hình thức Nhật ký chứng từ có 10 Nhật ký chứng từ được đánh số từ
1 đến 10. Hiện nay công ty mới chỉ sử dụng Nhật ký chứng từ số 1,2,4,5,9,10.
- Sổ cái: Là sổ kế toán tổng hợp mở cho cả năm, mỗi tờ sổ dùng cho một tài
khoản, phản ánh số phát sinh nợ, phát sinh có chi tiết theo từng tháng và dư cuối
năm. Số phát sinh có của mỗi tài khoản đó. Số phát sinh nợ được phản ánh chi tiết
từng tài khoản đối ứng có lấy từ các Nhật ký chứng từ có liên quan. Sổ cái ghi một
lần vào ngày cuối tháng hoặc cuối quý sau khi đã khoá sổ và kiểm tra, đối chiếu số
liệu trên các Nhật ký chứng từ.
- Bảng kê: Được sử dụng trong những trường hợp khi các chỉ tiêu hạch toán
chi tiết của một số tài khoản không thể kết hợp phản ánh trực tiếp trên Nhật ký
chứng từ được. Số liệu tổng cộng của các bảng kê chuyển vào các Nhật ký chứng
từ có liên quan.
10
Trong hình thức Nhật ký chứng từ có 10 bảng kê được đánh số từ 1 đến 11
(không có bảng kê số 7). Công ty hiện nay đang sử dụng bảng kê số 1,2,3,11.
- Bảng phân bổ: Được sử dụng với những khoản chi phí phát sinh thường
xuyên liên quan đến nhiều đối tượng cần phân bổ. Công ty đang sử dụng bảng
phân bổ số 1,2,3 cuối tháng dựa vào bảng phân bổ chuyển vào các bảng kê và Nhật
ký chứng từ có liên quan.
- Sổ chi tiết: Dùng để theo dõi các đối tượng cần hạch toán chi tiết.
Hiện nay, công ty đang sử dụng các sổ chi tiết: sổ chi tiết theo dõi doanh thu
tiêu thụ, sổ chi tiết phải thu của khách, sổ chi tiết thanh toán với người bán, sổ
ngân hàng, sổ quỹ.
Công ty xe máy - xe đạp Thống Nhất áp dụng hệ thống tài khoản kế toán
doanh nghiệp theo quyết định 1141 - TC/QĐ/CĐKT ban hành ngày 1/11/1995 của
bộ tài chính.
Ngoài các báo cáo tài chính theo quy định (bảng cân đối kế toán B01 - DN,
báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh B02 - DN, thuyết minh báo cáo tài chính
B09 - DN, báo cáo lưu chuyển tiền tệ B03 - DN), công ty còn lập báo cáo quản trị
như bảng kê khai nộp thuế, báo cáo tình hình sản suất…
Sơ đồ: Trình tự ghi sổ kế toán của Công ty xe máy - xe đạp Thống Nhất
Chứng từ gốc và
các bảng phân bố
Bảng kê
NKCT
Sổ thẻ kế toán
chi iết
Sổ cái
Bảng tổng hợp
chi tiết
Báo cáo tài chính
:Ghi hµng ngµy
:Ghi cuèi th¸ng
:§èi chiÕu kiÓm tra
11
Trình tự ghi sổ:
Hàng ngày, căn cứ vào các chứng từ gốc nhận được, kế toán tiến hành kiểm
tra lấy số liệu ghi vào các Nhật ký chứng từ, bảng kê, sổ chi tiết có liên quan.
Đối với các Nhật ký chứng từ được ghi căn cứ vào các bảng kê, số chi tiết
thì cuối tháng phải chuyển số liệu tổng cộng của bảng kê, số chi tiết vào Nhật ký
chứng từ.
Với các loại chi phí sản xuất kinh doanh phát sinh nhiều lần hoặc mang tính
chất phân bổ, các chứng từ gốc được tập hợp, phân loại trong các bảng phân bổ.
Sau đó, số liệu kết quả của bảng phân bổ được lấy ghi vào bảng kê và các Nhật ký
chứng từ có liên quan.
Cuối tháng khoá sổ, cộng số liệu trên các Nhật ký chứng từ, kiểm tra đối
chiếu số liệu trên các Nhật ký chứng từ với các sổ kế toán chi tiết, bảng tổng hợp
chi tiết có liên quan và lấy số liệu tổng cộng của các Nhật ký chứng từ ghi trực tiếp
vào sổ cái.
Cuối tháng, cộng các sổ thẻ kế toán chi tiết và căn cứ vào các sổ thẻ chi tiết
lập các bảng tổng hợp chi tiết theo từng tài khoản để đối chiếu với sổ cái.
Một số số liệu tổng cộng ở sổ cái, Nhật ký chứng từ, bảng kê và bảng tổng
hợp chi tiết được dùng để lập báo cáo tài chính.
Hạch toán tiêu thụ thành phẩm tại Công ty xe máy - xe đạp Thống Nhất có
trình tự ghi sổ kế toán như sau:
12
PhÇn VI:
C«ng t¸c kÕ to¸n tµi s¶n cè ®Þnh ë C«ng ty Xe m¸y - Xe
®¹p Thèng NhÊt
C«ng ty Xe m¸y - Xe ®¹p Thèng NhÊt lµ mét ®¬n vÞ võa s¶n xuÊt võa kinh
doanh nªn h¹ch to¸n hµng tån kho theo ph-¬ng thøc kª khai th-êng xuyªn vµ tÝnh
thuÕ GTGT theo ph-¬ng ph¸p khÊu trõ. Do vËy quy tr×nh h¹ch to¸n nghiÖp vô kÕ
to¸n t¹i C«ng ty nh- sau:
s¬ ®å 01
s¬ ®å h¹ch to¸n t¨ng tsc® h÷u h×nh do mua s¾m
§èi víi doanh nghiÖp nép thuÕ GTGT theo ph-¬ng ph¸p khÊu trõ:
Mua s¾m trong n-íc:
TK 111, 112, 331, 341
Gi¸ mua vµ c¸c chi phÝ mua tr-íc khi sö dông TSC§
TK 133.2
ThuÕ GTGT ®-îc khÊu trõ
NhËp khÈu
TK 111, 112, 331, 341
Gi¸ mua vµ c¸c chi phÝ mua tr-íc khi sö dông TSC§
TK 333.3
ThuÕ nhËp kho ph¶i nép
TK 333.12
TK 333.12
ThuÕ GTGT ph¶i nép ®-îc khÊu trõ
§èi víi doanh nghiÖp nép thuÕ GTGT theo ph-¬ng ph¸p trùc tiÕp
TK 111, 112, 331, 341
Gi¸ mua vµ c¸c chi phÝ mua tr-íc khi sö dông TSC§
TK 333.3
ThuÕ nhËp kho ph¶i nép
TK 211
TK 211
TK 211
s¬ ®å 02
s¬ ®å ho¹ch to¸n t¨ng tsc® h÷u h×nh do nhËt cÊp ph¸t, nhËt
gãp vèn liªn doanh.
TK 411
TK 211
Gi¸ trÞ vèn gãp
Nguyªn gi¸
TK 111, 112, 331, …
Chi phÝ tiÕp nhËn
13
s¬ ®å 03
s¬ ®å ho¹ch to¸n t¨ng tsc® h÷u h×nh do ®-îc biÕu tÆng,
viÖn trî.
TK 711
TK 211
Gi¸ TSC§ ®-îc biÕu tÆng
Nguyªn gi¸
TK 111, 112, 331, …
Chi phÝ tiÕp nhËn
s¬ ®å 04
s¬ ®å ho¹ch to¸n ®¸nh gi¸ t¨ng tsc® h÷u h×nh
TK 412
TK 211
§iÒu chØnh t¨ng nguyªn gi¸ TSC§HH
TK 214
TK 412
§iÒu chØnh gi¸ trÞ hao mßn TSC§HH
s¬ ®å 05
s¬ ®å ho¹ch to¸n t¨ng tsc® h÷u h×nh do xdcb hoµn
thµnh bµn giao
XDCB tù lµm hoÆc giao thÇu tõng phÇn:
TK 211
TK 152, 153
TK 241
C¸c chi phÝ XDCB ph¸t sinh
TK 152, 153, 331
K/c gi¸ trÞ ®-îc quyÕt to¸n
TK 133
ThuÕ GTGT ®-îc khÊu trõ
(nÕu cã)
C¸c chi phÝ tr-íc khi sö dông TSC§ ph¸t sinh
XDCB giao thÇu hoµn toµn:
TK 331
TK 211
Gi¸ trÞ thanh to¸n ch-a cã thuÕ GTGT
TK 133
ThuÕ GTGT ®-îc khÊu trõ
14
s¬ ®å 06
s¬ ®å ho¹ch to¸n t¨ng tsc® h÷u h×nh do nhËn l¹i vèn
gãp liªn doanh tr-íc ®©y
TK 222
Tk 211
Gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§ gãp liªn doanh ®-îc nhËn l¹i
TK 111, 112, 138
PhÇn vèn liªn doanh bÞ thiÕu
Gi¸ trÞ TSC§ nhËn l¹i cao
®-îc nhËn l¹i b»ng tiÒn
h¬n vèn gãp liªn doanh
TK 635
PhÇn vèn liªn doanh
kh«ng thu håi ®ñ
s¬ ®å 07
s¬ ®å kÕ to¸n tsc® h÷u h×nh t¨ng do tù chÕ
TK 621
TK 154
Tæng
hîp
chi
phÝ
s¶n
xuÊt
phÊt
sinh
TK 622
TK 627
TK 154
Gi¸ thµnh thùc tÕ s¶n phÈm chuyÓn thµnh
TSC§ sö dông cho s¶n xuÊt kinh doanh
Chi phÝ v-ît møc b×nh th-êng cña TSC§ tù chÕ
TK 155
Gi¸ thµn`h s¶n
phÈm nhËp kho
XuÊt kho s¶n phÈm
®Ó chuyÓn thµnh TSC§
§ång thêi ghi:
TK 512
TK 211
Ghi t¨ng nguyªn gi¸ TSC§ (Doanh thu lµ gi¸ thµnh thùc tÕ s¶n
phÈm chuyÓn thµnh TSC§ sö dông cho s¶n xuÊt kinh doanh)
TK 111, 112, 331 …
15
s¬ ®å 08:
s¬ ®å h¹ch to¸n t¨ng tsc® h÷u h×nh do mua s¾m tr¶
trËm tr¶ gãp
TK 111.112
TK 331
§Þnh kú
thanh to¸n tiÒn
TK 211
Tæng sè tiÒn
Nguyªn gi¸ ghi theo gi¸ mua
ph¶i thanh to¸n tr¶ tiÒn ngay t¹i thêi ®iÓm mua
TK 242
L·i
tr¶ chËm
TK 635
§Þnh kú ph©n bæ dÇn vµo chi phÝ
theo sè l·i tr¶ chËm, tr¶ gãp ®Þnh kú
TK 133
ThuÕ
GTGT
s¬ ®å 09
s¬ ®å h¹ch to¸n mua tsc® h÷u h×nh
d-íi h×nh thøc trao ®æi kh«ng t-¬ng tù
1. Khi ®-a TSC§ ®i trao ®æi:
TK 211
TK811
Ghi gi¶m nguyªn gi¸ TSC§ ®-a ®i trao ®æi
Gi¸ trÞ cßn l¹i
TK 214
Gi¸ trÞ hao mßn
2. Khi nhËn ®-îc TSC§ h÷u h×nh do trao
TK 711
TK 131
GÝa trÞ hîp lý TSC§HH
®-a ®i trao ®æi vµ thuÕ GTGT
TK 333.11
ThuÕ GTGT nÕu cã
TK 711
Gi¸ trÞ hîp lý cña TSC§HH nhËn vÒ
vµ thuÕ GTGT (nÕu cã)
TK 133
ThuÕ GTGT (nÕu cã)
TK 111, 112
NhËn sè tiÒn ph¶i thu thªm
thanh to¸n sè tiÒn ph¶i tr¶ thªm
16
s¬ ®å 10
s¬ ®å h¹ch to¸n mua tsc® h÷u h×nh
d-íi h×nh thøc trao ®æi t-¬ng tù
TK 211
TK 214
Gi¸ trÞ hao mßn TSC§
h÷u h×nh ®-a ®i trao ®æi
Nguyªn gi¸ TSC§HH
®-a ®i trao ®æi
TK 211
Nguyªn gi¸ TSC§HH nhËn vÒ (Ghi theo
GTCL cña TSC§HH ®-a ®i trao ®æi)
s¬ ®å 11:
s¬ ®å h¹ch to¸n mua tsc® h÷u h×nh lµ nhµ cöa, vËt kiÕn
tróc g¾n liÒn víi quyÒn sö dông ®Êt, ®-a vµo sö dông
ngay cho sxkd
TK 111, 112, 331…
Ghi t¨ng TSC§ h÷u h×nh (Chi tiÕt nhµ cöa, vËt kiÕn tróc)
TK 211
TK 213
Ghi t¨ng TSC§ v« h×nh (Chi tiÕt quyÒn sö dông ®Êt)
TK 133
ThuÕ GTGT ®-îc khÊu trõ (nÕu cã)
s¬ ®å 12:
s¬ ®å h¹ch to¸n gi¶m tsc® h÷u h×nh do thanh lý,
nh-îng b¸n
TK 211
TK 214
Nguyªn gi¸ TSC§
GTHM cña TSC§
TK 333.1
ThuÕ GTGT ph¶i nép
(nÕu cã)
TK 711
Thu nhËp tõ thanh lý
nh-îng b¸n TSC§
TK 811
GTCL cña TSC§
TK111, 112, 152…
C¸c chi phÝ thanh lý
nh-îng b¸n TSC§
17
s¬ ®å 13:
s¬ ®å h¹ch to¸n gi¶m tsc® h÷u h×nh do gãp vèn liªn
doanh
Vèn gãp ®-îc ®¸nh gi¸ cao h¬n gi¸ trÞ cßn l¹i:
TK 211
TK 214
Nguyªn gi¸ TSC§
Gi¸ trÞ hao mßn cña TSC§
TK 412
TK 222
Gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§
Chªnh lÖch gi¸ trÞ vèn gãp > gi¸ trÞ cßn l¹i
Vèn gãp ®-îc ®¸nh gi¸ thÊp h¬n gi¸ trÞ cßn l¹i:
TK 211
Nguyªn gi¸ TSC§
Gi¸ trÞ hao mßn cña TSC§
TK 214
TK 222
Gi¸ trÞ hao mßn cña TSC§
TK 412
Chªnh lÖch gi¸ trÞ vèn gãp < gi¸ trÞ cßn l¹i
s¬ ®å 14:
s¬ ®å h¹ch to¸n gi¶m tsc® h÷u h×nh do tr¶ l¹i vèn gãp
liªn doanh
Gi¸ trÞ TSC§ tr¶ l¹i cao h¬n GTCL:
TK 211
TK 214
Nguyªn gi¸ TSC§
Gi¸ trÞ hao mßn cña TSC§
TK 412
TK 411
Chªnh lÖch gi¸ trÞ tr¶ l¹i > gi¸
trÞ cßn l¹i
Gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§
Gi¸ trÞ TSC§ tr¶ l¹i thÊp h¬n GTCL:
TK 211
Nguyªn gi¸ TSC§
TK 214
Gi¸ trÞ hao mßn cña TSC§
TK 222
Gi¸ trÞ hao mßn cña TSC§
TK 412
Chªnh lÖch gi¸ trÞ tr¶ l¹i < gi¸ trÞ cßn l¹i
18
s¬ ®å 15:
s¬ ®å h¹ch to¸n gi¶m tsc® hh do bÞ mÊt, thiÕu ph¸t hiÖn
khi kiÓm kª
Ch-a x¸c ®Þnh ®-îc nguyªn nh©n:
TK 211
TK 214
Nguyªn gi¸ TSC§
Gi¸ trÞ hao mßn cña TSC§
TK 138.1
Gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§
thiÕu mÊt ch-a râ nguyªn nh©n
X¸c ®Þnh ®-îc nguyªn nh©n vµ cã quyÕt ®Þnh xö lý:
TK 211
TK 214
Nguyªn gi¸ TSC§
Gi¸ trÞ hao mßn cña TSC§
TK 138.8
Sè tiÒn ng-êi ph¹m lçi ph¶i båi th-êng
TK 811
PhÇn tæn thÊt ®-îc tÝnh vµo chi phÝ
TK 415
PhÇn bï ®¾p tõ quü dù phßng tµi chÝnh
s¬ ®å 16:
s¬ ®å h¹ch to¸n ®¸nh gi¸ gi¶m tsc® h÷u h×nh
TK 211
TK 412
§iÒu chØnh gi¶m nguyªn gi¸ TSC§HH
TK 214
§iÒu chØnh gi¸ trÞ hao mßn TSC§HH
19
s¬ ®å 17:
s¬ ®å h¹ch to¸n ®¸nh gi¸ gi¶m tsc® h÷u h×nh
TK 211
TK 214
Gi¸ trÞ hao mßn luü tÕ cña TSC§ h÷u h×nh
TK 242
Nguyªn gi¸
TSC§HH gi¶m
Gi¸ trÞ cßn l¹i
(nÕu GTCL lín ph©n bæ nhiÒu n¨m)
TK 627, 641, 64
Gi¸ trÞ cßn l¹i
(nÕu GTCL nhá tÝnh mét lÇn vµo CPSXKD)
s¬ ®å 18:
s¬ ®å h¹ch to¸n tsc® thuª tµi chÝnh (H¹ch to¸n l¹i bªn ®i thuª)
Khi thùc hiÖn hîp ®ång thuª TSC§ thuª tµi chÝnh:
TK 211
TK 212
Tæng sè nî ph¶i tr¶
Nguyªn gi¸ TSC§
TK 133
Gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§
thiÕu mÊt ch-a râ nguyªn nh©n
Khi kÕt thóc hîp ®ång thuª, nÕu bªn ®i thuª ch-a ®-îc chuyÓn giao quyÒn
sö dông TSC§HH:
TK 212
TK 211
ChuyÓn giao nguyªn gi¸
TK 111, 112
Sè tiÒn ph¶i chi thªm (nÕu cã)
TK 214.1
TK 214.2
ChuyÓn giao gi¸ trÞ hao mßn
NÕu tr¶ l¹i TSC§HH cho bªn cho thuª:
TK 211
TK 214.2
Ghi gi¶m nguyªn gi¸ TSC§ thuª tµi chÝnh
TK 242
Gi¸ trÞ cßn l¹i lín
TK627, 641,
642
Gi¸ trÞ cßn l¹i nhá
20
- Xem thêm -