Lêi më ®Çu
Sù bïng næ cña tiÕn bé kü thuËt trong lÜnh vùc ®iÖn-®iÖn tö-tin häc trong nh÷ng
n¨m gÇn ®©y ®· dÉn ®Õn nh÷ng thay ®æi s©u s¾c c¶ vÒ mÆt lý thuyÕt lÉn thùc tiÔn trong
lÜnh vùc truyÒn ®éng ®iÖn tù ®éng.§ã lµ sù ra ®êi vµ ngµy cµng hoµn thiÖn cña c¸c bé
biÕn ®æi c«ng suÊt,víi kÝch thíc gän nhÑ,®é t¸c ®éng nhanh,dÔ dµng ghÐp nèi víi c¸c
m¹ch ®iÒu khiÓn dïng vi m¹ch ®iÖn tö,vi xö lý,…C¸c hÖ truyÒn ®éng ®iÖn tù ®éng ngµy
nay thêng sö dông nguyªn t¾c ®iÒu khiÓn vect¬ cho c¸c ®éng c¬ xoay chiÒu.PhÇn lín c¸c
m¹ch ®iÒu khiÓn ®ã dïng kü thuËt sè víi phÇn mÒm linh ho¹t,dÔ dµng thay ®æi cÊu
tróc,tham sè còng nh luËt ®iÒu khiÓn.§iÒu nµy lµm cho c¸c hÖ truyÒn ®éng ®iÖn t¨ng ®é
chÝnh x¸c,lµm cho viÖc chuÈn ho¸ chÕ t¹o c¸c hÖ truyÒn ®éng ®iÖn hiÖn ®¹i cã nhiÒu ®Æc
tÝnh lµm viÖc kh¸c nhau,dÔ dµng øng dông theo yªu cÇu cña c«ng nghÖ s¶n suÊt.
Do vËy,®å ¸n m«n häc Tæng hîp hÖ ®iÖn c¬ gióp chóng ta n¾m ch¾c h¬n nh÷ng
kiÕn thøc c¬ b¶n,nh÷ng hÖ thèng truyÒn ®éng ®iÖn kinh ®iÓn ®ång thêi nã còng nh»m
môc ®Ých cho chóng ta tõng bíc tiÕp cËn víi thùc tÕ,tiÕp cËn víi nh÷ng hÖ truyÒn ®éng
®iÖn hiÖn ®¹i.
Néi dung cña ®å ¸n ®îc chia lµm 4 phÇn:
Ch¬ng I : Giíi thiÖu chung vÒ c«ng nghÖ m¸y mµi vµ hÖ thèng truyÒn ®éng cho ®éng
c¬ quay chi tiÕt m¸y mµi trßn.
Ch¬ng II : Chän ph¬ng ¸n truyÒn ®éng. TÝnh chän c«ng suÊt ®éng c¬ vµ m¹ch lùc.
Ch¬ng III : X©y dùng cÊu tróc ®iÒu khiÓn tæng hîp hÖ truyÒn ®éng .
Ch¬ng IV : ThiÕt kÕ m¹ch ®iÒu khiÓn.
Ch¬ng V : M« pháng(Simulink).
§Ó cã thÓ hoµn thµnh ®îc ®å ¸n nµy, bªn c¹nh sù cè g¾ng cña c¸ nh©n em còng nh
cña c¸c b¹n trong nhãm cßn nhê cã sù híng dÉn vµ chØ b¶o nhiÖt t×nh cña c¸c thÇy gi¸o
híng dÉn. Tuy nhiªn do thêi gian nghiªn cøu ng¾n vµ tr×nh ®é b¶n th©n cßn h¹n chÕ nªn
®å ¸n cña em kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. Em rÊt mong c¸c thÇy híng dÉn vµ bæ
sung thªm ®Ó ®å ¸n nµy ®îc hoµn chØnh h¬n.
Em xin ch©n thµnh c¸m ¬n !
Ch¬ng I
Giíi thiÖu vÒ c«ng nghÖ vµ hÖ thèng truyÒn ®éng cho
®éng c¬ quay chi tiÕt m¸y mµi trßn.
I.§Æc ®iÓm c«ng nghÖ
Trong ngµnh chÕ t¹o c¬ khÝ hiÖn ®¹i, c¸c lo¹i m¸y mµi chiÕm mét ®¬n vÞ quan
träng. Lµ v× m¸y mµi gia c«ng rÊt dÔ ®¹t ®é chÝnh x¸c cÊp hai. M¸y mµi chñ yÕu dïng ®Ó
gia c«ng l¸ng sau khi ®· gia c«ng trªn m¸y tiÖn, phay, bµo, v× lîng thõa gia c«ng trªn
m¸y mµi rÊt Ýt, ph¹m vi lîng thõa còng chØ ®é vµi phÇn mêi ly.
1
¦u ®iÓm lín cña m¸y mµi lµ gia c«ng ®îc c¸c chi tiÕt t«i mµ trªn nhiÒu m¸y kh¸c
kh«ng lµm næi.
Dïng ph¬ng ph¸p mµi dÔ ®¹t ®é chÝnh x¸c cao do lùc c¾t gät t¬ng ®èi lín, ®Æc biÖt
lµ ®é dµy cña l¸t mµi máng, do ®ã, c«ng viÖc mµi kh«ng thÓ tiÕn hµnh mét lÇn mµ cÇn
ph¶i qua nhiÒu lÇn c¾t gät.
II.Ph©n lo¹i m¸y mµi c«ng nghiÖp.
M¸y mµi c«ng nghiÖp
M¸y
mµi
trßn
trong
M¸y mµi r¨ng
M¸y
mµi
trßn
ngoµi
M¸y mµi c¾t
M¸y
mµi
mÆt
®Çu
C¸c lo¹i kh¸c
M¸y mµi r·nh
M¸y
mµi
b»ng
biªn
®¸
M¸y mµi trßn
M¸y mµi v« t©m
M¸y mµi ph¼ng
§¸ mµi
Chi tiÕt
a. M¸y mµi trßn ngoµi
b. M¸y mµi trßn trong
S¬ ®å gia c«ng chi tiÕt trªn m¸y mµi trßn
M¸y mµi trßn cã chuyÓn ®éng chÝnh lµ chuyÓn ®éng quay cña ®¸ mµi, chuyÓn ®éng
¨n dao lµ di chuyÓn tÞnh tiÕn cña ô ®¸ däc trôc (¨n dao däc trôc) hoÆc di chuyÓn tÞnh tiÕn
2
theo híng ngang trôc (¨n dao ngang trôc) hoÆc chuyÓn ®éng quay cña chi tiÕt (¨n dao
vßng). ChuyÓn ®éng phô lµ di chuyÓn nhanh ô ®¸ hoÆc chi tiÕt.
III.TruyÒn ®éng ®iÖn cña m¸y mµi.
1.TruyÒn ®éng chÝnh
Th«ng thêng truyÒn ®éng chÝnh m¸y mµi kh«ng yªu cÇu ®iÒu chØnh tèc ®é nªn sö
dông ®éng c¬ kh«ng ®ång bé rotor lång sãc. ë nh÷ng m¸y mµi cì nÆng, ®Ó duy tr× tèc
®é c¾t kh«ng ®æi khi ®¸ bÞ mßn hay kÝch thíc chi tiÕt gia c«ng thay ®æi, thêng sö dông
truyÒn ®éng ®éng c¬ cã ph¹m vi ®iÒu chØnh tèc ®é lµ D=(2 4):1 víi cs kh«ng ®æi.
M¸y mµi trung b×nh vµ nhá v = 50 80 m/s nªn ®¸ mµi cã ®êng kÝnh lín th× tèc ®é
quay cña ®¸ kho¶ng 1000 vßng/phót. ë nh÷ng m¸y cã ®êng kÝnh nhá, tèc ®é ®¸ rÊt cao.
§éng c¬ truyÒn ®éng lµ c¸c ®éng c¬ ®Æc biÖt cã tèc ®é 24000 48000 vßng/phót hoÆc
cã thÓ lªn tíi 150000 200000 vßng/phót, ®¸ mµi g¾n trªn trôc ®éng c¬. Nguån cña
®éng c¬ lµ c¸c bé biÕn tÇn, cã thÓ lµ c¸c m¸y ph¸t tÇn sè cao - biÕn tÇn quay hoÆc lµ c¸c
bé biÕn tÇn tÜnh - biÕn tÇn thyristor.
M«men c¶n tÜnh trªn trôc ®éng c¬ thêng lµ 15 20% m«men ®Þnh møc.M«men
qu¸ tÝnh cña ®¸ vµ c¬ cÊu truyÒn lùc lín 500 600% m«men qu¸n tÝnh cña ®éng c¬, do
®ã cÇn h·m cìng bøc ®éng c¬ quay ®¸ vµ kh«ng yªu cÇu ®¶o chiÒu quay ®éng c¬ .
2. TruyÒn ®éng ¨n dao
M¸y cì nhá, truyÒn ®éng quay chi tiÕt dïng ®éng c¬ kh«ng ®ång bé nhiÒu cÊp tèc
®é (®iÒu chØnh sè ®«i cùc p) víi D = (2 4) : 1. ë c¸c m¸y lín th× dïng hÖ thèng bé
biÕn ®æi - ®éng c¬ ®iÖn mét chiÒu (BB§ - §M), hÖ K§T - §M cã D = 10 : 1 víi ph ¬ng
ph¸p ®iÒu chØnh tèc ®é b»ng ®iÒu chØnh ®iÖn ¸p phÇn øng.
TruyÒn ®éng ¨n dao däc cña bµn m¸y trßn cì lín thùc hiÖn theo hÖ BB§ - §M víi
d¶i ®iÒu chØnh tèc ®é D = (20 25) : 1 cßn truyÒn ®éng ¨n dao ngang sö dông thuû lùc.
3.TruyÒn ®éng phô
Sö dông ®éng c¬ kh«ng ®ång bé rotor lång sãc.
4.§Æc tÝnh c¬ cña m¸y s¶n xuÊt
§Æc tÝnh c¬ cña m¸y s¶n xuÊt rÊt ®a d¹ng. Tuy vËy cã thÓ biÓu diÔn díi d¹ng biÓu
thøc tæng qu¸t:
M c M co ( M dm M co )(
)
dm
Trong ®ã :
MC0 : M«men øng víi tèc ®é =0;
M®m : M«men øng víi tèc ®é ®Þnh møc ®m
Mc : M«men øng víi tèc ®é
: Sè mò phô thuéc vµo lo¹i c¬ cÊu s¶n xuÊt. Víi m¸y mµi nãi riªng vµ
m¸y c¾t gät kim lo¹i nãi chung, thêng nhËn hai gi¸ trÞ:
=1 (øng víi truyÒn ®éng chÝnh M c 1 vµ P = const)
=0 (øng víi truyÒn ®éng ¨n dao Mc = M®m = const).
3
Trong thùc tÕ, ®Æc tÝnh c¬ cña c¬ cÊu s¶n xuÊt kh«ng gi÷ ®îc cè ®Þnh theo mét quy
luËt trong toµn bé ph¹m vi ®iÒu chØnh tèc ®é mµ thay ®æi theo ®iÒu kiÖn c«ng nghÖ hoÆc
®iÒu kiÖn tù nhiªn.
§èi víi truyÒn ®éng chÝnh m¸y mµi trßn, nãi chung c«ng suÊt kh«ng ®æi (P = const)
khi tèc ®é thay ®æi cßn m«men tû lÖ ngîc víi tèc ®é M 1 .
Nh vËy, ë tèc ®é thÊp, m«men cã thÓ lín nªn kÝch thíc c¸c bé phËn c¬ khÝ ph¶i
chän lín lªn, ®iÒu ®ã kh«ng cã lîi. MÆt kh¸c, thùc tÕ s¶n xuÊt cho thÊy r»ng c¸c tèc ®é
thÊp chØ dïng cho c¸c chÕ ®é lµm viÖc nhÑ (Fz vµ Pz nhá). V× vËy, ë vïng tèc ®é thÊp, ngêi ta gi÷ m«men kh«ng ®æi cßn c«ng suÊt thay ®æi theo quan hÖ bËc nhÊt víi tèc ®é.
§èi víi truyÒn ®éng ¨n dao, nãi chung m«men kh«ng ®æi khi ®iÒu chØnh tèc ®é.
Tuy nhiªn, ë vïng tèc ®é thÊp, lîng ¨n dao s nhá, lùc c¾t Fz bÞ h¹n chÕ bëi chiÒu s©u c¾t
tíi h¹n t. Trong vïng nµy, khi tèc ®é ¨n dao gi¶m, lùc ¨n dao vµ m«men ¨n dao còng
gi¶m theo. ë vïng tèc ®é cao, t¬ng øng víi tèc ®é vz cña truyÒn ®éng chÝnh còng ph¶i
lín, nÕu gi÷ Fad lín nh cò th× c«ng suÊt truyÒn ®éng sÏ qu¸ lín. Do ®ã, cho phÐp gi¶m
nhá lùc ¨n dao trong vïng nµy, m«men truyÒn ®éng ¨n dao còng gi¶m theo.
c
5.§å thÞ ®Æc tÝnh phô t¶i cña m¸y mµi
F
F
z
ad
v
0
v gh
a. TruyÒn ®éng chÝnh
vz
0
v1
v2
v ad
b. TruyÒn ®éng ¨n dao
Mét hÖ thèng truyÒn ®éng ®iÖn cã ®iÒu chØnh gäi lµ tèt nÕu ®Æc tÝnh ®iÒu chØnh cña
nã gièng ®Æc tÝnh c¬ cña m¸y. Khi ®ã, ®éng c¬ ®îc sö dông hîp lý nhÊt tøc lµ cã thÓ lµm
viÖc ®Çy t¶i ë mäi tèc ®é. Nhê ®ã, hÖ thèng truyÒn ®éng ®Æt ®îc c¸c chØ tiªu n¨ng lîng
cao. Nãi c¸ch kh¸c, cã thÓ lùa chän ®éng c¬ cã kÝch thíc nhá nhÊt cho m¸y.
Mét chØ tiªu quan träng ®Ó ®¸nh gi¸ chÊt lîng mét hÖ thèng truyÒn ®éng ®iÖn lµ ®é
æn ®Þnh tèc ®é %. §êng ®Æc tÝnh c¬ cµng cøng th× ®é æn ®Þnh tèc ®é cµng cao. Nãi
chung, truyÒn ®éng chÝnh yªu cÇu % (5 15)% cßn truyÒn ®éng ¨n dao yªu cÇu
% (5 10)%.
4
Ch¬ng II
Chän ph¬ng ¸n truyÒn ®éng. TÝnh chän c«ng
suÊt ®éng c¬ vµ m¹ch lùc.
I.C¸c ph¬ng ¸n truyÒn ®éng
Chän ph¬ng ¸n truyÒn ®éng lµ dùa trªn c¸c yªu cÇu c«ng nghÖ vµ kÕt qu¶ tÝnh chän
c«ng suÊt ®éng c¬, tõ ®ã t×m ra mét lo¹t c¸c hÖ truyÒn ®éng cã thÓ tho¶ m·n yªu cÇu ®Æt
ra. B»ng viÖc ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ c¸c chØ tiªu kinh tÕ, kü thuËt c¸c hÖ truyÒn ®éng nµy,
kÕt hîp tÝnh kh¶ thi cô thÓ mµ ta cã thÓ lùa chän ®îc mét vµi ph¬ng ¸n hoÆc mét ph¬ng
¸n duy nhÊt ®Ó thiÕt kÕ.
Tõ nh÷ng ph©n tÝch vÒ ®Æc ®iÓm c«ng nghÖ, yªu cÇu truyÒn ®éng cña m¸y mµi trßn
vµ nhiÖm vô thiÕt kÕ, ®Ó ®iÒu chØnh tèc ®é ®éng c¬ quay chi tiÕt m¸y mµi trßn, ta ph¶i
®iÒu chØnh ®iÖn ¸p phÇn øng ®éng c¬, gi÷ tõ th«ng kh«ng ®æi.
Víi ph¬ng ¸n ®iÒu chØnh tèc ®é b»ng ®iÒu chØnh ®iÖn ¸p phÇn øng vµ gi÷ tõ th«ng
®éng c¬ kh«ng ®æi th× ta cã c¸c ph¬ng ¸n truyÒn ®éng sau:
+HÖ thèng truyÒn ®éng m¸y ph¸t - ®éng c¬ mét chiÒu (HÖ F-§).
+HÖ thèng truyÒn ®éng chØnh lu ®iÒu khiÓn thyristor- ®éng c¬ mét chiÒu .
+HÖ thèng ®iÒu chØnh xung ¸p - ®éng c¬ mét chiÒu ( HÖ XA-§).
+HÖ thèng truyÒn ®éng ®iÖn ®éng c¬ kh«ng ®ång bé dïng ph¬ng ph¸p ®iÒu
chØnh tÇn sè (HÖ BiÕn tÇn - §éng c¬).
1.HÖ thèng truyÒn ®éng m¸y ph¸t - ®éng c¬ mét chiÒu (F-§)
HÖ thèng m¸y ph¸t - ®éng c¬ (hÖ F-§ hay Ward-LÐonard) lµ hÖ truyÒn ®éng ®iÖn
mµ m¹ch phÇn øng cña ®éng c¬ ®iÖn mét chiÒu ®îc cung cÊp tõ mét m¸y ph¸t ®iÖn riªng
cã kh¶ n¨ng biÕn ®æi søc ®iÖn trong mét ph¹m vi réng.
- §Æc ®iÓm cña hÖ truyÒn ®éng F - §
+ §Æc tÝnh c¬ hÖ F- § mÒm h¬n ®Æc tÝnh c¬ § do cã thªm Rf.
+ Cã thÓ lµm viÖc ë c¶ bèn gãc phÇn t.
+ §iÒu chØnh Uktf dÉn ®Õn ®iÒu chØnh tèc ®é kh«ng t¶i cña ®éng c¬.
- ¦u ®iÓm:
+ DÔ ®iÒu chØnh, vïng ®iÒu chØnh réng 30:1.
+ §¶o chiÒu ªm, tin cËy.
- Nhîc ®iÓm
+ C«ng suÊt l¾p ®Æt b»ng ba lÇn c«ng suÊt vËn hµnh.
+ KÝch thíc l¾p ®Æt lín.
5
+ Vèn ®Çu t lín, ån.
2.HÖ thèng truyÒn ®éng chØnh lu ®iÒu khiÓn thyristor- ®éng c¬ mét chiÒu .
Do ®iÖn n¨ng ®îc s¶n xuÊt vµ ph©n phèi chñ yÕu ë d¹ng xoay chiÒu cã tÇn sè c«ng
nghiÖp. §Ó cung cÊp cho c¸c ®éng c¬ mét chiÒu tõ líi ®iÖn xoay chiÒu, ph¶i dïng thiÕt
bÞ biÕn ®æi.
Nguyªn lý chung cña c¸c bé biÕn ®æi ®îc m« t¶ nh sau: C¸c van cho dßng ®iÖn ®i
qua trong mét phÇn chu kú gäi lµ kho¶ng dÉn, vµ ng¾t m¹ch trong phÇn cßn l¹i cña chu
kú (kho¶ng ®ãng). Trong thùc tÕ ngêi ta sö dông c¸c lo¹i van cã ®iÒu khiÓn thêi ®iÓm
®Çu kho¶ng th«ng nhng kh«ng thÓ ng¾t m¹ch khi dßng ®iÖn cha gi¶m vÒ kh«ng. §å thÞ
biÒu diÔn dßng ®iÖn vµ ®iÖn ¸p lµ nh÷ng ®êng cong phøc t¹p cã chøa thµnh phÇn mét
chiÒu vµ xoay chiÒu. Do thµnh phÇn xoay chiÒu cã ¶nh hêng xÊu ®Õn qu¸ tr×nh ph¸t nãng
vµ chuyÓn m¹ch cña m¸y ®iÖn nªn ta ph¶i h¹n chÕ nã.
- §Æc ®iÓm cña hÖ truyÒn ®éng T- §.
+ HÖ chØ lµm viÖc ë gãc phÇn t thø nhÊt do c¸c van kh«ng cho dßng ®iÖn ch¹y theo
chiÒu ngîc l¹i.
+ §Æc tÝnh c¬ mÒm h¬n ®Æc tÝnh c¬ tù nhiªn nhng cøng h¬n ®Æc tÝnh c¬ cña hÖ F - §.
- §Ó hÖ cã thÓ lµm viÖc ë c¶ bèn gãc phÇn t cña trôc, hÖ truyÒn ®éng T - § cã ®¶o
chiÒu ra ®êi:
+Ph¬ng ph¸p ®iÒu khiÓn ®æi nèi m¹ch phÇn øng.
+Ph¬ng ph¸p ®iÒu khiÓn m¹ch kÝch tõ.
+Ph¬ng ph¸p ®iÒu khiÓn chung Thyristo nèi ngîc.
+Ph¬ng ph¸p ®iÒu khiÓn chung Thyristo nèi chÐo.
+Ph¬ng ph¸p ®iÒu khiÓn riªng.
- ¦u ®iÓm:
+§é t¸c ®éng nhanh cao.
+Kh«ng g©y ån.
+DÔ tù ®éng ho¸ do c¸c van b¸n dÉn cã hÖ sè khuyÕch ®¹i c«ng suÊt cao.
- Nhîc ®iÓm:
+Van b¸n dÉn nªn th«ng sè ®Çu ra cã d¹ng phi tuyÕn cao.
+D¹ng chØnh lu cã biªn ®é dËp m¹ch cao g©y tæn thÊt phô trong m¸y ®iÖn.
+HÖ sè c«ng suÊt nãi chung lµ thÊp.
3.HÖ thèng ®iÒu chØnh xung ¸p - ®éng c¬ mét chiÒu ( HÖ XA-§).
§iÒu chØnh ®iÖn ¸p ®éng c¬ còng cã thÓ thùc hiÖn b»ng ph¬ng ph¸p xung, nÕu ta
®ãng ®éng c¬ vµo nguån vµ c¾t ra khái nguån mét c¸ch chu kú. Khi ®ãng ®éng c¬ vµo
nguån, n¨ng lîng ®îc truyÒn qua ®éng c¬. PhÇn chñ yÕu cña n¨ng lîng nµy ®îc truyÒn
qua trôc ®éng c¬ vµo m¸y s¶n xuÊt, phÇn cßn l¹i ®îc tÝch ë d¹ng ®éng n¨ng vµ n¨ng lîng
®iÖn tõ. Khi ng¾t ®éng c¬ ra khái nguån, hÖ thèng truyÒn ®éng vÉn lµm viÖc nhê n¨ng lîng ®iÖn tõ ®ã.
§Æc ®iÓm:
- §é nh¹y cao, t¸c ®éng nhanh.
- TÇn sè ®ãng c¾t lín
6
4.HÖ thèng ®iÒu chØnh ®éng c¬ kh«ng ®ång bé ba pha sö dông biÕn tÇn.
BiÕn ®æi tÇn sè lµ phÐp biÕn ®æi ®iÖn n¨ng mét chiÒu hoÆc xoay chiÒu cã tÇn sè cè
®Þnh thµnh dßng ®iÖn xoay chiÒu cã tÇn sè biÕn ®æi nhê c¸c kho¸ ®iÖn tö.
Ph¬ng ph¸p ®iÒu chØnh tèc ®é b»ng c¸ch biÕn ®æi tÇn sè cho phÐp më réng ph¹m vi
sö dông truyÒn ®éng ®iÖn kh«ng ®ång bé trong nhiÒu ngµnh c«ng nghiÖp.Tríc hÕt chóng
øng dông cho c¸c thiÕt bÞ cÇn thay ®æi tèc ®é nhiÒu ®éng c¬ kh«ng ®ång bé cïng lóc nh
c¸c ®éng c¬ truyÒn ®éng cña mét nhãm m¸y dÖt, b¨ng t¶i, b¨ng l¨n, … Ph ¬ng ph¸p ®iÒu
chØnh nµy cßn ®îc ¸p dông c¶ trong nh÷ng thiÕt bÞ ®¬n lÎ, nhÊt lµ ë nh÷ng c¬ cÊu yªu
cÇu tèc ®é lµm viÖc cao nh m¸y ly t©m, m¸y mµi… .
Bé biÕn tÇn ®îc nèi vµo líi cã tÇn sè f1,U1 kh«ng ®æi. §Çu ra cña nã lµ f 2,U2 biÕn
®æi theo. §Ó biÕn ®æi tÇn sè, ngêi ta cã thÓ dïng c¸c thiÕt bÞ m¸y ®iÖn hoÆc b¸n dÉn víi
nguyªn lý ho¹t ®éng vµ cÊu tróc kh¸c h¼n nhau.
¦u ®iÓm:
+ Lµ ph¬ng ph¸p cã rÊt nhiÒu triÓn väng.
+ Khi sö dông c¸c bé biÕn tÇn thÝch hîp cã thÓ ®¹t ®îc ®iÒu chØnh tr¬n.
+ Sö dông cïng víi ®éng c¬ kh«ng ®ång bé nªn gi¶m ®îc chi phÝ m¸y ®iÖn.
Nhîc ®iÓm:
+ Bé biÕn tÇn cßn t¬ng ®èi phøc t¹p nªn gi¸ thµnh chÕ t¹o cao.
+ NÕu sö dông bé biÕn tÇn gi¸n tiÕp hiÖu suÊt sÏ gi¶m ®i so víi biÕn tÇn trùc tiÕp.
Víi c¸c ®Æc ®iÓm cña hÖ truyÒn ®éng mét chiÒu vµ xoay chiÒu trªn ®©y, ta thÊy
r»ng c¸c ph¬ng ph¸p ®Òu cã thÓ øng dông vµo truyÒn ®éng ®éng c¬ quay chi tiÕt m¸y
mµi trßn. ë ®©y, ta chän ®éng c¬ kh«ng ®ång bé víi ph¬ng ph¸p biÕn ®æi tÇn sè lµ v×
c¸c lý do chñ yÕu sau ®©y:
+ §©y lµ lo¹i m¸y ®iÖn cã kÕt cÊu ®¬n gi¶n.
+ Sö dông réng r·i trong c«ng nghiÖp còng nh ®êi sèng.
+ Sö dông ®iÖn ¸p xoay chiÒu tÇn sè c«ng nghiÖp, dÔ dµng cho viÖc l¾p ®Æt, vËn
hµnh vµ sö dông.
+ BiÕn tÇn lµ thiÕt bÞ hiÖn ®¹i, trong t¬ng lai sÏ ®îc sö dông nhiÒu h¬n khi mµ c¸c
thiÕt bÞ b¸n dÉn víi u thÕ ngµy cµng ph¸t triÒn.
+ Cã kh¶ n¨ng lËp tr×nh, tiÖn lîi cho ghÐp nèi m¸y tÝnh, nÒn t¶ng cho ph¸t triÓn
sau nµy.
+ Vµ cuèi cïng lµ tÝnh kinh tÕ cña sö dông biÕn tÇn.
II.TÝnh to¸n c¸c th«ng sè cña ®éng c¬ theo gi¶ thiÕt:
C¸c th«ng sè kü thuËt hÖ thèng
- M«men cùc ®¹i (Mmax):
20 (Nm)
- Tèc ®é quay chi tiÕt (n):
40 800 (Vßng/phót)
- Tû sè truyÒn (i):
2
- HiÖu suÊt ():
0,85
7
- M«men qu¸n tÝnh c¬ cÊu (J):
0,006 (kg/s2)
§Ó tÝnh chän c«ng suÊt ®éng c¬ trong trêng hîp truyÒn ®éng cã ®iÒu chØnh tèc ®é, ta
cÇn x¸c ®Þnh c¸c yªu cÇu c¬ b¶n sau:
§Æc tÝnh phô t¶i truyÒn ®éng Pc(), Mc(): Phô t¶i truyÒn ®éng yªu cÇu ®iÒu
chØnh tèc ®é víi M = const. Khi ®ã, c«ng suÊt yªu cÇu cùc ®¹i Pmax = M®m.max
M c = const
max
min
0
M
c
§Æc tÝnh phô t¶i
Ph¹m vi ®iÒu chØnh tèc ®é max vµ min.
nmin .2
=2. 40.2. = 8.38(rad/s) hay nmin= 80(vßng/phót)
60
60
nmax .2
800.2.
max = i. cmax = i.
=2.
= 167.55(rad/s) hay nmax=1600(vßng/phót)
60
60
min = i. cmin = i.
D¶i ®iÒu chØnh tèc ®é:
max
=20:1
min
Ph¬ng ph¸p ®iÒu chØnh vµ bé biÕn ®æi trong hÖ thèng truyÒn ®éng: §iÒu
chØnh ®iÖn ¸p phÇn øng sö dông biÕn tÇn nguån ¸p ®iÒu chÕ ®é réng xung.
Lo¹i ®éng c¬ truyÒn ®éng: ®éng c¬ kh«ng ®ång bé r«to lång sãc.
§Æc ®iÓm cña phô t¶i truyÒn ®éng ®éng c¬ quay chi tiÕt m¸y mµi trßn lµ gi÷ M = const
trong ph¹m vi ®iÒu chØnh tèc ®é. Do ®ã, ta cã yªu cÇu c«ng suÊt cùc ®¹i
Pmax =
1
.M®m.max
=
1
.Mcmax.cmax
=
1
900.2
.20.
2216,5 (W)
0,85
60
2,2 (kW)
Ngoµi ra cßn cÇn ph¶i chän hÖ sè an toµn vÒ c«ng suÊt trong trêng hîp qu¸ t¶i, lÊy hÖ
sè an toµn k=1,5 (k=1,2 1,5)
Ta chän lo¹i ®éng c¬ nh sau: (C¸c ®Æc tÝnh cña ®éng c¬ trong truyÒn ®ång ®iÖn)
MTM112_6 cã th«ng sè sau:
P®m = 3,5(kW)
cos®m=0,75
rst=4,33()
n®m = 900(vg/ph)
cos0 = 0,13
xst=1,67()
M th
2,3
M dm
Ist®m= 9,5(A)
rr=0,725()
J = 0,0675(kg/s2)
Q= 88(kg)
Ist0 = 7,25(A)
Ir = 13,5(A)
xr=0,595()
ke = 2,02
8
Ta tÝnh ®îc hÖ sè trît khi lµm viÖc ë tèc ®é ®Þnh møc:
sdm
n1 n 1000 900
0,1
n1
1000
§ång thêi m«men ®Þnh møc tÝnh nh sau:
P
3500*60
M dm dm
37,15( Nm)
dm 2* *900
M dm M lv
ndm nlv
S¬ ®å thay thÕ cña ®éng c¬ kh«ng ®ång bé nh sau:
Víi c¸c gi¸ trÞ:
r1= 4,33()
x1= 1,67()
r2= 0,725()
x2= 0,595()
Quy ®æi c¸c ®¹i lîng r«to sang stato:
r2 k i k e r2 2,02 2.0,725 2,958()
x2 k i k e x2 2,02 2.0,595 2,428()
I 2
X
E2 s
I st 0
I 2 13,5
6,68( A)
k i 2,02
I r (
2,958 2
R2 2
) 2,4282
) ( X 2) 2 6,68 (
0,1
s
27,35()
I st 0
7,25
Nh vËy ta cã tæng trë cña ®éng c¬:
2,958
R2
(
j 2,428) j 27,35
jX 2) jX
0,1
s
Z
R1 jX 1
4,33 j1,67
R2
2,958
j 2,428 j 27,35
jX 2 jX
0,1
s
Z 16,89 j16,38(),
(
III.ThiÕt kÕ m¹ch lùc:
S¬ ®å m¹ch lùc cña hÖ truyÒn ®éng nh sau:
9
M¹ch lùc bao gåm:
+ Khèi chØnh lu: 6 Thyrsistor.
+ Khèi nghÞch lu: 6 Transistor, 6 Di«t ngîc
+ Khèi läc: tô C, cuén c¶m L.
1.TÝnh chän van ®iÒu khiÓn:
Dïng kiÓu ®iÒu khiÓn khi gãc dÉn lµ 180 ®é, t¶i lµ ®éng c¬ ®Êu sao.
§å thÞ dÉn cña van vµ d¹ng dßng, ¸p ra t¶i nh sau:
T¶i ®Êu sao, gãc dÉn cña van lµ 180 ®é, t¹i bÊt 2kú
thêi
®iÓm
nµo còng cã ba van dÉn.
4
30
36
60
12 0
18 0
0
0
0
T1
T2
T3
T4
T5
T6
2 /3 E n
Ua
Ia
1/3 E n
10
TÝnh to¸n c¸c gi¸ trÞ:
1
2
U pha
L
R
a e
2
u pha d
0
/3
2 / 3
1
E
2
[2 ( N ) 2 d ( EN ) 2 d
2 0 3
3
/3
3U
2 EN
3.220
EN pha
466,7V
3
2
2
U pha
Q
2
16,38
0,97
16,89
Q
3
e
0 , 97
3
0,362
Dßng ®iÖn c¬ së :
I0
E N 466,7
27,63( A)
R
16,89
A 1
3Q 1 a 2
3.0,97
1 0,362 2
1
0,69
2 1 a a 2
2 1 0,362 0,362 2
TrÞ sè hiÖu dông dßng ®iÖn pha:
I pha
2
2
I 0 .A
27,63.0,69 9( A)
3
3
Dßng ®iÖn trung b×nh tiªu thô tõ nguån:
I d 2 I 0
A2
0,69 2
2.27,63.
8,77( A)
3
3
a.§èi víi m¹ch chØnh lu:
Coi bé sôt ¸p trªn bé läc b»ng 0.
Dßng ®iÖn ®Çu ra cña bé chØnh lu Id=8,77 A
§iÖn ¸p ra cña bé chØnh lu: Ud= En=466,7 V
Do m¹ch cÇu ba pha nªn dßng trung b×nh qua c¸c Thyristor lµ Id/3=2,92 A
§iÖn ¸p ngîc ®Æt lªn Thyristor Ung=2,45*Ul.
MÆt kh¸c ta cã: Ud=2,34*Ul => Ul 200 V;
Ung = 490 V
Chän lo¹i Thyristor C15 do h·ng G.E cña Mü chÕ t¹o cã c¸c th«ng sè sau:
M· hiÖu
Ung
Itb
toff
di/dt
tiristor
V
A
s
A/s
11
C15
25600
b.§èi víi nghÞch lu:
Ta cã dßng ®iÖn pha A:
+ = 0 /3
iA
5,1
30
60
EN
(1 a )(2 a ) / Q
1
e
9,211 2,864e 1, 03
3
3R
1 a
+ = /3 2/3
iA
EN
(1 a ) 2 / Q
2
e
9,21(2 1,771e 1, 03 )
3
3R
1 a
+ = 2/3
iA
EN
(1 a )(2 a ) / Q
1, 03
1
e
)
9,21(1 2,864e
3R
1 a3
Trong kho¶ng tõ 0 /3 øng víi 1 th× Ia=0
1, 031
9,21(1 2,864 e
) 0
1 1,02rad
Dßng ®iÖn trung b×nh ®i qua Transistor sÏ lµ:
itbt
2 / 3
1 /3
1, 03
1, 03
1, 03
9
,
21
(
1
2
,
864
e
)
d
9
,
21
(
2
1
,
771
e
)
d
9,21(1 2,864e
)d
2
/3
2 / 3
1
= 4,351(A)
§iÖn ¸p ngîc ®Æt lªn Transistor:
U ng E N .K dt 466,7.1,6 746,7(V )
Tõ ®ã ta chän Transistor cã c¸c th«ng sè sau ®©y:
M· hiÖu
VCE
VCE0
VCE,sat
IC
I
tf
V
V
V
A
A
s
BUX 47A 1000
450
1,5
9
1,2
0,8
ton
s
1
ts
s
3
pm
W
125
Trong kho¶ng 0 1 th× Thyr kh«ng dÉn, toµn bé dßng sÏ ®i qua Diot, nh vËy biÓu
thøc chän Diot nh sau:
1
I tbD 9,21(1 2,864e 1, 03 )d = 7,259(A)
2 0
Do ®ã ta chän lo¹i Di«t B-10 do Liªn X«(cò) chÕ t¹o cã c¸c th«ng sè sau:
Itb = 10 (A)
Ung= 1001000(V)
U = 0,7(V)
1
12
2.TÝnh chän bé läc:
Ta ¸p dông c«ng thøc :
LC 1
2
2
Trong ®ã:
n
:§é nhÊp nh« cña ®iÖn ¸p ®Çu ra chØnh lu
= Ud /Ud0 = 1
2 :§é nhÊp nh« cña ®iÖn ¸p mong muèn sau bé läc 5% 10% lÊy 2 = 5% = 0,05
n :Sè lÇn ®Ëp m¹ch trong mét chu kú n = 6 ; = 2f = 314rad/s
1
LC
0,95
6.314 2
1
0,268.10 6
Tô C ®îc tÝnh dùa trªn sù trao ®æi c«ng suÊt ph¶n kh¸ng víi ®éng c¬ K§B bëi c«ng
thøc:
3 I1M
2 1 / 6
sin
2 f®éng
2 c¬ta cã :
m 2 U
®éng
øng víi dßng ®iÖn khëi
líncdmnhÊt cña
C
= 1; Ucdm = 600 V; 2 = 0,05 ,fm = 2,5 50 KHz
t¬ng øng víi cos1 = 0,2 0,3 chän cos1 = 0,2 1 = 780
Do ®ã
I 2,5 2 I
C
1M
78o dm300
3
1.2,5. 2.14
2
80.10 6 F 80 F
sin
2 2,5.103 .0,05.600
2
L
0,268.10 6
3,35mH
80.10 6
3.TÝnh chän c¸c thiÕt bÞ ®o
a.M¸y ph¸t tèc
M¸y ph¸t tèc lµ thiÕt bÞ ®o tèc ®é trong hÖ truyÒn ®éng . M¹ch nguyªn lý ®o tèc ®é
b»ng m¸y ph¸t tèc mét chiÒu.
U = K .
R
C
RT
W
Khi tõ th«ng m¸y ph¸t tèc kh«ng ®æi ®iÖn ¸p ®Çu ra m¸y ph¸t tèc
13
Khi cã bé läc ®Çu ra th× hµm truyÒn m¸y ph¸t tèc
U ( p)
K
FFT ( p )
p
1 f p
Trong ®ã:
K hÖ sè khuÕch ®¹i K= U/ U = 10V, =94,25 rad/s
K =0,11
f lµ h»ng sè thêi gian cña bé läc vµ <5ms.Chän f = 0,001s = 1ms
Hµm truyÒn m¸y ph¸t tèc:
0,11
FFT ( p )
1 0,001 p
b.M¸y ®o dßng :
S¬ ®å ®o dßng xoay chiÒu ba pha ®¬n gi¶n lµ dïng biÕn dßng: gåm ba biÕn dßng l¾p
ë ba pha víi ®iÖn trë t¶i Ro. §iÖn ¸p s¬ cÊp biÕn dßng qua m¹ch chØnh lu cÇu ®i«t 3 pha ,
m¹ch läc RC läc thµnh phÇn xoay chiÒu sau chØnh lu.
ib
ia
ic
U2I
Ro
Ro
Do
U2Io
§iÖn ¸p ®Çu ra m¹ch chØnh lu U2d = R1.I1 trong ®ã
Id
3 2
I2
Trong m¹ch bè trÝ R1 nèi tiÕp víi ®i«t D0.
Khi ®i«t dÉn ®iÖn ¸p Ud0 = 0,5 V.
U ( p)
KI
FI ( p ) 2 i
I 1 ( p ) 1 p i
KI
Ui
10
0,42
I sdm 2,5.9,5
chän =2,5
14
i = RC h»ng sè thêi gian cña bé läc
Chän i = 0,001s
Hµm truyÒn cña m¸y ®o dßng nh sau:
0,42
Fi ( p )
1 0,001 p
Ch¬ng III :
Tæng hîp vµ ®iÒu chØnh hÖ thèng.
I.M« t¶ ®éng c¬ kh«ng ®ång bé.
§éng c¬ kh«ng ®ång bé (§K) lµ lo¹i m¸y ®iÖn ®îc dïng réng r·i trong kü thuËt
truyÒn ®éng do cã c¸c u ®iÓm sau:
+ Kh¶ n¨ng qu¸ t¶i vÒ m«men lín.
+ Cã thÓ lµm viÖc ë tèc ®é rÊt cao hoÆc rÊt thÊp.
+ §éng c¬ r«to lång sãc cã kÕt cÊu ®¬n gi¶n, ë phÇn quay kh«ng cã yªu cÇu vÒ
c¸ch ®iÖn.
+ Cã thÓ lµm viÖc trong c¶ m«i trêng cã ho¹t tÝnh cao hoÆc trong níc.
Ph¬ng ph¸p ®iÒu chØnh tèc ®é b»ng c¸ch biÕn ®æi tÇn sè cho phÐp më réng ph¹m vi
sö dông truyÒn ®éng ®iÖn kh«ng ®ång bé trong nhiÒu ngµnh c«ng nghiÖp.Tríc hÕt chóng
øng dông cho c¸c thiÕt bÞ cÇn thay ®æi tèc ®é nhiÒu ®éng c¬ kh«ng ®ång bé cïng lóc nh
c¸c ®éng c¬ truyÒn ®éng cña mét nhãm m¸y dÖt, b¨ng t¶i, b¨ng l¨n,…
Ph¬ng tr×nh c©n b»ng ®iÖn ¸p cña mçi d©y quÊn nh sau:
d
uk Rk .ik k
dt
Trong ®ã, chØ sè k lµ tªn cña d©y quÊn pha:
d C
d A
d B
u A RA .iA
; uB RB .iB
; uC RC .iC
dt
dt
dt
d a
d
d
ua Ra .ia
; ub Rb .ib b ; ub Rc .ic c
dt
dt
dt
Tõ th«ng mãc vßng cña mçi d©y quÊn lµ:
k Lkj .i j
Khi j=k: ®iÖn c¶m tù c¶m. j k: ®iÖn c¶m hç c¶m.
Nh vËy ta cã:
15
a Laa .ia Lab .ib Lac .ic LaA .i A LaB .iB LaC .iC
b Lba .ia Lbb .ib Lbc .ic LbA .iA LbB .iB LbC .iC
c Lca .ia Lcb .ib Lcc .ic LcA .iA LcB .iB LcC .iC
A LAa .ia LAb .ib LAc .ic LAA .i A LAB .iB LAC .iC
B LBa .ia LBb .ib LBc .ic LBA .iA LBB .iB LBC .iC
C LCa .ia LCb .ib LCc .ic LCA .iA LCB .iB LCC .iC
Thay vµo c«ng thøc tÝnh ®iÖn ¸p ta cã:
ua Ra .ia pLaa .ia pLab .ib pLac .ic pLaA .i A pLaB .iB pLaC .iC ;
ub pLba .ia Rb .ib pLbb .ib pLbc .ic pLbA .i A pLbB .iB pLbC .iC ;
uc pLca .ia pLcb .ib Rc .ic pLcc .ic pLcA .i A pLcB .iB pLcC .iC ;
u A pLAa .ia pLAb .ib pLAc .ic RA .iA pLAA .iA pLAB .iB pLAC .iC ;
uB pLBa .ia pLBb .ib pLBc .ic pLBA .iA RB .iB pLBB .iB pLBC .iC ;
uC pLCa .ia pLCb .ib pLCc .ic pLCA .i A pLCB .iB RC .iC pLCC .iC ;
Coi c¸c d©y quÊn ®éng c¬ lµ ®èi xøng vµ khe hë kh«ng khÝ gi÷a roto vµ stato lµ ®Òu
th×:
Ra Rb Rc Rs ; RA RB RC Rr ;
Laa Lbb Lcc Ls1 ; LAA LBB LCC Lr1 ;
Lab Lbc Lca M s ; LAB LBC LCA M R ;
Hç c¶m gi÷a c¸c pha d©y quÊn ë roto vµ stato phô thuéc vµo gãc lÖch cña d©y
quÊn nµy, tøc lµ vµo tèc ®é quay. Khi hai d©y quÊn nµy trïng nhau th× hç c¶m lín nhÊt:
LaA = LAa = LbB = LBb = LCc = LcC = M.cos
LaB = LAb = LbC = LBc = LcA = LCa = M.cos( +2/3)
LAb = LaB = LBc = LbC = LCa = LaC = M.cos( -2/3)
§Æt c¸c vector nh sau:
ua
uA
ia
iA
a
A
us ub ; ur uB ; is ib ; ir iB ; s b ; r B ;
uc
uC
ic
iC
c
C
d s
us is Rs dt
u i R d r
r r r
dt
§Æt:
16
Rs
us
is
s
u ; i ; ; Rs 0
ur
ir
r
0
Do ®ã:
u R.i
0
Rs
0
0
0 ;
Rs
d
dt
C¸c ma trËn th«ng sè nh sau:
Rs 0 0
Rr 0 0
Rs 0 Rs 0 ; Rr 0 Rr 0 ;
0 0 Rs
0 0 Rr
Ls1 M s M s
Lr1 M r M r
Ls M s
Ls1 M s ; Lr M r
Lr1 M r ;
M s M s
M r M r
Ls1
Lr1
2
2
cos( ) cos(
)
cos( )
3
3
2
2
Lm ( ) cos(
)
cos( )
cos( )
3
3
cos( 2 ) cos( 2 )
cos( )
3
3
Thay c¸c ®¹i lîng, ta ®îc ph¬ng tr×nh tõ th«ng d¹ng vector:
s [ Ls ]
t
r [ Lm ( )]
[ Lm ( )] is
.
[ Lr ] ir
Ph¬ng tr×nh ®iÖn ¸p:
d
d
us Rs Ls dt dt Lm ( ) is
.
ur d L ( )t R L d ir
r
r
dt m
dt
t d
M is
{Lm ( ).i r }
d
C¸c hÖ ph¬ng tr×nh trªn lµ c¸c hÖ ph¬ng tr×nh vi ph©n phi tuyÕn cã hÖ sè biÕn thiªn theo
thêi gian bëi v× gãc quay phô thuéc vµo thêi gian.
17
II . Nguyªn lý ®iÒu chØnh tÇn sè:
1.LuËt ®iÒu chØnh tÇn sè ®iÖn ¸p theo kh¶ n¨ng qu¸ t¶i:
Khi ®iÒu chØnh tÇn sè th× trë kh¸ng, tõ th«ng, dßng ®iÖn .. cña ®éng c¬ thay ®æi, ®Ó
®¶m b¶o mét sè chØ tiªu ®iÒu chØnh mµ kh«ng lµm ®éng c¬ bÞ qu¸ dßng th× ph¶i ®iÒu
chØnh c¶ ®iÖn ¸p. §èi víi hÖ thèng biÕn tÇn nguån ¸p thêng cã yªu cÇu gi÷ cho kh¶ n¨ng
qu¸ t¶i vÒ m«men lµ kh«ng ®æi trong suèt d¶i ®iÒu chØnh tèc ®é. M«men cùc ®¹i mµ
®éng c¬ sinh ra ®îc chÝnh lµ m«men tíi h¹n Mth, kh¶ n¨ng qu¸ t¶i vÒ m«men ®îc quy
®Þnh b»ng hÖ sè qu¸ t¶i m«men:
M
M th
M
NÕu bá qua ®iÖn trë cña d©y quÊn stato Rs = 0 th× ta cã thÓ tÝnh ®îc m«men
tíi h¹n nh sau:
2
M
2
2
2
U s Lm Rr 1
L
Us
U
2m
K ( s )2
2
2
2
0
0 s F ( s ) 2 Ls Lr 0
w
w0dm
Udm,fdm
w
0
U,f
Mthdm
Mth
M
§iÒu kiÖn ®Ó gi÷ hÖ sè qu¸ t¶i kh«ng ®æi lµ:
M
M th M thdm
M
M dm
KÕt hîp víi hai ph¬ng tr×nh trªn ta cã:
U s U sdm
0 0 dm
M
M thdm
§Æc tÝnh c¬ gÇn ®óng cña m¸y s¶n xuÊt ®îc viÕt nh sau:
M c M dm (
0 x
)
0 dm
§èi víi m¸y mµi th× x=-1; Khi truyÒn ®éng æn ®Þnh th×:
Us
f
f
f0
( 0 )1 x / 2 ( 0 )1 x / 2 ( 0 )1 1/ 2
U sdm
odm
f sdm
f sdm
f sdm
18
2.§iÒu chØnh tÇn sè ®éng c¬ kh«ng ®ång bé:
XÐt phÇn nghÞch lu cña biÕn tÇn:
Gi¶ sö c¸c van dÉn 1800. Chøc n¨ng cña c¸c diot sÏ gi¶i thÝch sau. S¬ ®å dÉn cña
c¸c van cïng víi ®iÖn ¸p tõng pha ®îc biÓu diÔn ë môc díi ®©y:
3.CÊu tróc hÖ ®iÒu khiÓn tõ th«ng stato:
§Ó khai th¸c hÕt c«ng suÊt m¹ch tõ §K, yªu cÇu vÒ tõ th«ng stato lu«n ®îc gi÷
kh«ng ®æi vµ b»ng ®¹i lîng ®Þnh møc.
a.C¸c ph¬ng tr×nh tæng hîp:
rdm
L
1 T 2r 2s F i ( s);T r r
Is
Lm
Rr
3 L2 s I s
M m.
K M F M ( s) I 2s
2 R r 1 T 2r 2s
M - Mc = Jp
19
M« h×nh nµy chøa nhiÒu kh©u phi tuyÕn phøc t¹p cã thÓ tuyÕn tÝnh ho¸ c¸c ph¬ng
tr×nh nµy vµ ¸p dông c¸c tiªu chuÈn tèi u ®Ó thiÕt kÕ c¸c bé ®iÒu chØnh tuyÕn tÝnh.
Hµm Fi(s) cã thÓ thay thÕ b»ng kh©u khuÕch ®¹i ®¬n gi¶n:
I
Fi( s) K FI sdm
sdm
TuyÕn tÝnh ho¸ biÓu thøc tÝnh m«men ®éng c¬:
M
M
M
s
I s
s
I s
2
,t¹i (M1,s1,I1)
2
1 s1 Tr
M
I 2 s 1 .
2
s
1 s1 T 2 r
2
2
2
1 s1 Tr
M 3 Lm 2
I s1 .
A
2
s 2 Rr
(1 s1 T 2 r ) 2
2
M 3 Lm 2 I s1 . s1
B
2
I s 2 Rr 1 s1 T 2 r
Trong cÊu tróc trªn ®· bá qua qu¸ tr×nh ®iÖn tõ cña m¸y ®iÖn trõ m¹ch vßng dßng
®iÖn. Trong s¬ ®å tuyÕn tÝnh ho¸ c¸c h»ng sè A (s1,Is1), B(s1,Is1) l¹i thay ®æi tuú theo
®iÓm lµm viÖc ban ®Çu ®îc chän . V× vËy ®Ó t¨ng ®é chÝnh x¸c th× bé ®iÒu chØnh cÇn cã
cÊu tróc vµ tham sè thÝch nghi ®Ó ®iÒu khiÓn chÕ ®é thÝch nghi cã thÓ dïng tÝn hiÖu tèc
®é hoÆc m«men ®éng c¬
20
- Xem thêm -
.DOC 
28 
48 
135 
