Tài liệu Chuẩn bị học liệu để học điện tử tại trung tâm giáo dục thường xuyên hải phòng.

L IM Ngày nay tr tr U c s phát tri n m nh m c a khoa h c, s c nh tranh trong môi ng công vi c òi h i m i cá nhân ph i không ng ng h c h i nâng cao trình k n ng c a mình. H c t p su t i tr thành m t nhu c u b t bu c, các doanh nghi p c ng c n th ng xuyên ào t o nhân viên c a mình. Ph truy n th ng có th áp ng t ng ào t o a d ng v trình ng pháp ào t o c nhu c u h c t p nh ng trong tr ph ng ào t o, các c s ng pháp gi ng d y, nâng cao ch t l b! hi n i nh ng v n cao nh t. Nh#ng ng ng h p i và i u ki n h c t p, sinh s ng và làm vi c t i nhi u n i khác nhau thì ào t o truy n th ng không th gi i quy t nâng cao ch t l , ng c. ào t o không ng ng i m i i ng giáo viên, mua s m trang thi t "t ra là ph i ào t o nh th nào m i t c hi u qu i s$ d%ng công ngh s nói chung và công ngh Internet nói riêng trên toàn th gi i ang nh n ra kh n ng c a Internet là m t s l a ch n h#u hi u trong vi c truy n t i tri th c, em l i c h i h c t p nghiên c u to l n. Công ngh thông tin phát tri n m nh, thi t b! s ngày càng a d ng phong phú, t c truy c p Internet cao, vi c tri n khai ào t o i n t$ (E-learning) tr nên hi n th c và c p thi t. R t nhi u website cung c p các n i dung h c t p, ôn thi tr c tuy n c xây d ng ã thu hút nhi u ng i h c ch y u là h c sinh ph thông ôn luy n, ki m tra ki n th c và sinh viên i h c, cao &ng. Ngoài ra, vi c biên so n bài gi ng i n t$ c ng ào t o tri n khai và khuy n khích. Công c các c s vi c này ã th c s mang l i m t lu'ng sinh khí m i v d y trong toàn ngành giáo d%c. (E-learning) i m i ph ng pháp gi ng áp ng nhu c u ó, các h th ng ào t o i n t$ c phát tri n và tri n khai ng d%ng r ng rãi. B giáo d%c và ào t o ã t ch c các cu c h i th o v công ngh thông tin và tri n khai trong toàn ngành giáo d%c v i !nh h t o” nh)m nâng cao ch t l ng “(ng d%ng CNTT trong ào ng d y và h c. N m h c 2009 – 2010 b ã phát cu c thi “Bài gi ng e-Learning“ trong toàn ngành nh)m khuy n khích, giáo viên so n gi ng bài theo ph ng ng viên ng pháp m i ti n t i m t n n giáo d%c i n t$. B c ng có các ch* th!, thông t v vi c ng d%ng CNTT trong ngành. 1 S giáo d%c và learning“ t i h i tr ào t o H i Phòng t ch c t p hu n “thi t k bài gi ng E- ng s ngày 21/5/2010 và xác !nh t o trong ó áp d%ng E-Learning là m t h Trung tâm Giáo d%c Th ng "c bi t i m i ph ng pháp ào c quan tâm. ng xuyên H i Phòng là m t c s ào t o n)m trong h th ng giáo d%c có nhi m v% ào t o h c sinh BTTH, liên k t v i các tr ng i h c cao &ng trong c n các l p b'i d +ng c m các l p cung c p ngu'n nhân l c ph%c v% s phát tri n c a thành ph . Lu n v n t t nghi p “Chu,n b! h c li u d%c Th i h c, cao &ng, các l p t xa, h c i n t$ t i Trung tâm Giáo ng xuyên H i Phòng” t p trung nghiên c u tìm hi u các v n c ng nh gi i pháp k thu t tri n khai E-learning t i trung tâm, tác gi t p trung nghiên c u lý thuy t và các công ngh liên quan n E-Learning, t ó ra gi i pháp tri n khai và áp d%ng vào th c t . Lu n v n g'm có các ph n sau: • Ch ch ng 1: Tìm hi u các khái ni m c b n v E-learning, c u trúc c a m t ng trình ào t o E-learning, tình hình ng d%ng c a E-learning trên th gi i và Vi t Nam, l i ích c a E-learning, tìm hi u và ánh giá các công c% th c hi n cho E-learning. • Ch ng 2: Tìm hi u v s phát tri n c a các chu,n và t ch c xây d ng chu,n trong l-nh v c E- learning, quy trình Elearning P3. Tìm hi u v chu,n SCORM m t chu,n c xây d ng r ng rãi trong l-nh v c E- Learning trong ó i sâu vào tìm hi u v mô hình tích h p n i dung, môi tr • Ch ng th i gian th c thi SCORM 2004, tu n t và i u h ng 3: Tìm hi u công c% xây d ng bài gi ng, ng SCORM. thi tr c nghi m theo chu,n SCORM, trình bày chi ti t các tính n ng, "c tr ng c a Moodle và chu,n .!/ 0 c li u / tri n khai E-learning t i Trung tâm GDTX H i Phòng. M"c dù ã c g ng nh ng trong m t th i gian có h n lu n v n không th tránh kh i nh#ng thi u sót. Tác gi mong nh n báu c a th y cô và các anh ch! 'ng nghi p 2 c nh#ng ý ki n óng góp quý lu n v n c hoàn thi n h n. L IC M N Em xin c m n các th y, cô khoa Toán C Tin, Tr h c T nhiên - i h c Qu c gia Hà N i, Phòng ng i h c Khoa ào t o sau ih c ã t o i u ki n thu n l i giúp chúng em trong quá trình h c t p. Xin cám n các thày cô giáo B môn Tin h c, Khoa Toán C Tin h c, ã truy n t ki n th c v công ngh thông tin trong th i gian h c t p. Cám n thày giáo h ng th i c ng là ng ng d n, PGS. TS Trung Tu n, ã i t n tình ch b o, giúp nh h ng em trong su t quá trình hoàn thành lu n v n t t nghi p. Em xin g i t i các th y, cô lòng bi t n sâu s c nh t. Tôi xin chân thành cám n Ban Giám tâm Giáo d c Th ng xuyên H i Phòng ã giúp h c t p nâng cao trình c a giúp c, các tài trong ho t ng nghi p t i Trung và ng h tôi trong vi c , tri!n khai thí i!m nh"ng k t qu nghiên c u ng ào t o c a trung tâm. Không có s c a Ban Giám c, c a các ng viên, ng nghi p tôi không th! hoàn thành nhi m v h c t p và nghiên c u. Nhân d p này, xin cám n các b n cùng khóa sau i h c ã tr giúp tôi r t nhi u v tinh th n. Tôi xin g i nhi u bi t n n ng i thân, gia ình và bè b n ã t o i u ki n v tài chính, tinh th n… ! tôi công tác và h c t p, ã tôi nhi u su t quá trình h c t p và hoàn thành lu n v n. Tác gi lu n v n 3 ng viên M CL C L1I M2 3U ......................................................................................................... 1 L1I C4M 5N ......................................................................................................... 3 M6C L6C .............................................................................................................. 4 DANH M6C T7 VI8T T9T .................................................................................. 6 DANH M6C B4NG ............................................................................................... 7 DANH M6C HÌNH V: .......................................................................................... 7 CH;5NG 1. TN E-LEARNING .................................................................. 26 2.1 Khái ni m chu,n liên quan n h c i n t$.............................................. 26 2.1.1 Các t ch c a ra chu,n E-Learning ......................................... 29 2.1.2 Các chu,n E-Learning hi n có .................................................... 30 2.2 Qui trình E-Learning P3 .......................................................................... 32 2.3 SCORM................................................................................................... 35 2.3.1 Gi i thi u SCORM ..................................................................... 35 2.3.2 Các thành ph n trong SCORM.................................................... 36 2.3.3. L i ích kinh doanh c a SCORM ................................................ 38 2.3.4. SCORM trong t ng lai............................................................. 39 2.4. V chu,n SCORM 2004 ......................................................................... 39 2.4 1 Gi i thi u chung ......................................................................... 39 2.4.2 Phát tri n chu,n .......................................................................... 40 2.4.3 i m qua các thành ph n chính trong SCORM 2004 .................. 40 2.4.4 Tìm hi u XML............................................................................ 41 4 2.4.5 Mô hình t p h p n i dung ........................................................... 47 2.4.6 Môi tr ng th c thi..................................................................... 50 2.4.7 Tu n t hóa và tìm ki m ............................................................. 52 2.5 M t s chu,n bài gi ng i n t$ ............................................................... 53 2.5.1 Bài gi ng i n t$ m c 1 .............................................................. 53 2.5.2 Bài gi ng i n t$ m c 2 .............................................................. 54 2.5.3 Bài gi ng i n t$ m c 3 .............................................................. 54 2.6 K t lu n ................................................................................................... 55 CH;5NG 3. MOODLE VÀ VI?C TRI@N KHAI ABC I?N TC/TDI TRUNG TÂM GIÁO D6C TH;1NG XUYÊN H4I PHÒNG ........................................... 56 3.1 B ph n m m Moodle ............................................................................. 56 3.1.1 Gi i thi u Moodle....................................................................... 56 3.1.2 Mô hình s ph m c a Moodle..................................................... 57 3.1.3 Các "c tr ng c a Moodle .......................................................... 58 3.2 Chu,n .!/0 c li u /tri n khai 0 c i n t$/E-Learning t i Trung tâm Giáo d%c Th ng xuyên H i Phòng............................................................................ 61 3.2.1 Gi i thi u v Trung tâm Giáo d%c Th ng xuyên H i Phòng...... 61 3.2.2 Tình hình ng d%ng công ngh thông tin trong ào t o ............... 63 3. 2.3 óng gói các tài li u theo chu,n SCORM.................................. 63 3.2.4 Cài "t và tri n khai E-Learning trên h th ng Moodle ............... 66 3.3 K t lu n ................................................................................................... 70 K8T LUEN........................................................................................................... 71 TÀI LI?U THAM KH4O ..................................................................................... 73 5 DANH M C T VI T T T ADL Advanced Distributed Learning AICC Aviation Industry CBT Consortium ANSI American National Standards Institute CBL Computer Based Learning CBT Computer Based Training CSS Cascading Style Sheets E-learning Electronic Learning. eXe Elearning XHTML Editor HTML Hyper Text Markup Language IEEE Institute of Electronic & Electrical Engineering ISO International Standards Organization IT Information Technology LCMS Learning Content Management System LMS Learning Management System LTSC Learning Technology Standards Committee LDAP Lightweight Directory Access Protocol ROI Return On Investment SCORM Sharable Content Object Resources Model SN Sequencing and Navigation TBT Technology -Based Training WBL Web Based Learning WBT Web Based Training XHTML eXtension Hyper Text Markup Language XML eXtension Markup Language 6 DANH M C B NG B ng 1: B ng t ng h p các c p trong ch ng trình ào t o................... 10 B ng 2: Các ki u d# li u c b n ........................................................... 46 DANH M C HÌNH V Hình 1. H c i n t$ ..................................................................................9 Hình 2: Ki n trúc trong ch ng trình ào t o E-Learning ......................11 Hình 3: Xu th h c i n t$ t i châu Á .....................................................12 Hình 4. E-learning t i Vi t Nam ............................................................14 Hình 5. Mô hình h th ng E-Learning ....................................................16 Hình 6: Mô hình LCMS và LCM ...........................................................16 Hình 7. Mô hình ki n trúc n n e-Learning tiêu bi u ................................17 Hình 8. (ng d%ng c a LMS ...................................................................25 Hình 9. Các chu,n trong h th ng E-Learning ......................................26 Hình 10. Yêu c u v chu,n h c i n t$ ..................................................27 Hình 11. Logo ........................................................................................28 Hình 12. Thí d% h th ng qu n lý h c ....................................................31 Hình 13. Mô hình E-Learning P3............................................................32 Hình 14. Các giai o n trong quy trình E-Learning ................................33 Hình 15. Môi tr ng E-Learning ...........................................................35 Hình 16 Thành ph n chính trong trao i gói tin ....................................36 Hình 17. Chu,n SCORM ........................................................................37 Hình 18. Các ph ng th c trong CSORM .............................................38 Hình 19. C u trúc SCORM ....................................................................38 Hình 20. Quá trình phát tri n c a chu,n SCORM ..................................40 Hình 21. Các cu n sách c a chu,n SCORM 2004 ..................................41 Hình 22. Cu n sách CAM ......................................................................48 Hình 23. Asset ......................................................................................48 Hình 24. SCO ........................................................................................49 Hình 25 T ch c N i dung .....................................................................49 Hình 26. Các t khóa c a SCORM dùng trong cu n sách .....................50 Hình 27. Hình 27. T ng quan RTE ........................................................51 7 Hình 28. Tu n t hóa và tìm ki m...........................................................52 Hình 29. Mô hình s ph m c a Moodle .................................................57 Hình 30. S ' h t ng Moodle ..............................................................58 Hình 31. Website c a trung tâm .............................................................62 Hình 32. Màn hình ch ng trình eXe .....................................................64 Hình 33 Màn hình các modul c a Hot Potatoes .....................................65 Hình 34. Màn hình nh p li u JQuiz ........................................................66 Hình 35. Trang h c t p tr c tuy n F a Trung tâm GDTX A i G0Hng ..... 67 Hình 36 M t bài gi ng theo chu,n SCORM Hình 37. Màn hình c a lên Moodle ........67 ng nh p h th ng .................................................68 Hình 38. Màn hình thi t l p khóa h c ....................................................68 Hình 39: Màn hình thi t l p thi tr c nghi m ..................................... 69 Hình 40 Màn hình s$a thi t l p khóa h c ............................................. 69 Hình 41. I Jn 0Knh .Ji ki m tra tr c nghi m ......................................... 69 Hình 42. I Jn 0Knh LJm .Ji ki m tra tr c nghi m .................................. 70 8 CH NG 1. T NG QUAN V E-LEARNING 1. 1 V h c i n t 1. 1. 1. Khái ni m v h c i n t H c i n t$ (E-Learning vi t t t c a Electronic Learning) là hình th c ào t o có ng d%ng công ngh thông tin và truy n thông. C% th h n E-Learning là hình th c ào t o s$ d%ng các ph ng ti n nh máy tính, m ng Internet, m ng v tinh v.v. N i dung ào t o c phân ph i qua Website, -a CD, b ng audio/video, .Ji MNng,... thông qua OPy QRnh hay tivi. Trong hình th c ào t o này, ng i d y và h c có th giao ti p v i nhau qua m ng máy tính, m ng v tinh d i các hình th c nh e-mail, th o lu n tr c tuy n (chat), diSn àn (forum), h i th o tr c tuy n (audio/video conferencing), v.v. Ngoài ra còn m t vài công c% khác cho E-Learning nh : • Computer Based Learning (CBL) • Web Based Learning (WBL) • Multimedia Based Learning. Có hai hình th c giao ti p gi#a ng ti p không 'ng b . i d y và h c: giao ti p 'ng b và giao Hình 1. H c i n t$ 1.1.2. c i m c a h c i n t E-Learning D a trên công ngh thông tin và truy n thông, c% th h n là công ngh m ng, k- thu t ' h a, k- thu t mô ph ng, công ngh tính toán… E-Learning t hi u qu cao h n so v i ph ng pháp h c truy n th ng do có tính t ng tác cao d a trên a ph ng ti n (multimedia), t o i u ki n cho ng i 9 h c trao i thông tin dS dàng, a ra n i dung h c t p phù h p v i kh n ng và s thích c a t ng ng i. Ng i h c có th h c b t c âu, th i gian nào ch* c n có máy tính và truy nh p c vào Internet. E-Learning tr thành xu th t t y u trong n n kinh t tri th c, thu hút quan tâm "c bi t c a nhi u t ch c, công ty trên th gi i u t , phát tri n. 1. 1. 3. C u trúc c a m t ch cs ng trình ào t o E-Learning c chia thành 5 c p, m i c p có yêu c u Ch ng trình ào t o E-Learning i v i ng i t o ch ng trình, phân ph i qu n lý n i dung, ph ng th c h c viên truy c p v i công c% t o và qu n lý riêng bi t. D i ây là b ng t ng h p các c p. C p Yêu c u i v i c p Ch ng trình h c Ch ng ph i tích h p các khoá h c m t cách trình ch"t ch . Khoá h c T o khoá h c yêu c u k t h p v i các trang n i dung, các c ch duy t (m%c l%c) Bài h c T o bài h c bao m b o các yêu c u ch n và k t n i các trang, i t ng khác thành m t c u trúc duy t ch"t ch , logic. Trang Media Phân ph i và qu n lý n i dung N i dung ph i th hi n m i quan h logic gi#a các khoá h c mà h c viên hoàn thành hay ang h c. Theo dõi c quá trình h c c a h c viên (khoá h c nào h c viên ã hoàn thành, khoá nào ch a) a các bài h c lên òi h i kh n ng bi u diSn nhi u trang hay các thành ph n khác nh m t th th ng nh t Ph ng th c truy c p Công c t o và qu n lý H c viên ph i ng ký truy c p. Learning Manageme nt System (LMS) Truy c p vào khoá h c, h c viên có th m xem và ch n khoá h c cho mình Truy c p bài Course h c òi h i h c authoring viên ch n m t và Web site trong các trang authoring c a bài h c Tools Ph i có m t T o trang ph i a Cung c p các trang cách yêu c u c text vào và cho h c viên theo m t trang và th tích h p nó v i các yêu c u hi n nó khi media khác nh n c Truy c p media T o các nh, hình òi h i kh òi h i ph i l u nh ng, âm thanh, n ng th hi n, tr# nó hi u qu và âm nh c, video và trình diSn c ti t ki m các media s . t ng media n lT. B ng 1: B ng t ng h p các c p trong ch 10 Course Authoring Tool Website authoring Tools Media Editor ng trình ào t o. Hình 2. Ki n trúc trong ch ng trình ào t o E-Learning M t s hình th c h c i n t$ ào t o b)ng E-learning nh sau: 1. ào t o d a trên công ngh (TBT- Technology -Based Training). 2. ào t o d a trên máy tính (CBT -Computer- Based Training). 3. ào t o d 4. ào t o tr c tuy n (Online Learning/Training). 5. ào t o t xa (Distance Learning). trên Web (WBT – Web-Based Training). 1. 1. 4 Tình hình phát tri n và ng d ng E-Learning trên th gi i c ón nh n r ng rãi trên th E-Learning th c s ã thành công và ang gi i, nó ã có nh#ng nh h ng l n lao i v i s nghi p giáo d%c và ào t o hi n i. V i s phát tri n ngày càng nhanh c a công ngh thông tin và công ngh truy n thông, E-Learning s là m t xu h ng ào t o ch y u trong t ng lai. M"c UV/v y E-learning phát tri n không 'ng u t i các khu v c trên th gi i. E-learning phát tri n m nh nh t khu v c B c M , châu Âu. T i M , d y và h c i n t$ ã nh n c s ng h và các chính sách tr giúp c a chính ph ngay t cu i nh#ng n m 90. E-learning không ch* c tri n khai các tr ng ih c mà các công ty ã tri n khai E-learning thay cho ph ng th c ào t o truy n th ng và mang l i hi u qu cao. Do th! tr ng r ng l n và s c thu hút m nh m c a Elearning nên hàng lo t công ty ã chuy n sang h ng nghiên c u và xây d ng các gi i pháp v E-learning nh : Click2Learn, Global Learning Systems, Smart Force… T i châu Á, E-learning m i b t u c phát tri n vì m t s lý do nh : c s h t ng nghèo nàn, n n kinh t l c h u,/F0 /y u ào t o theo FPch truy n th ng, ngôn ng# không 'ng nh t. V i s /W0Pt tri n O nh F a CNTT hi n nay Q0K/0Knh 11 th c Jo Qo b)ng E-learning X / công Png k . c ph /bi n r ng YZi [J/X /mang l i nh#ng Q0Jnh Nh t B n là n c có ng d%ng E-learning nhi u nh t so v i các n c khác trong khu v c. Môi tr ng ng d%ng E-learning ch y u là trong các công ty l n, các hãng s n xu t, các doanh nghi p, …dùng ào t o nhân viên. S li u th ng kê trên E-Learning: Vi c ng d%ng E- Learning ã t ng tr ng trong c môi tr ng giáo d%c và doanh nghi p. Có trên 1000 tr ng i h c truy n th ng trên th gi i ã t /ch c các khoá h c tr c tuy n vào cu i n m 1999. Qua nghiên c u t h th ng qu n lý m c cao (WebCT) cho bi t F\/g n 2500 tr% s c quan trong 81 qu c gia (ph n l n M , Canada, UK và Australia) tham gia Elearning. Vi c này LJm thay i các tr ng i h c truy n th ng bao g'm kh i liên minh tháng 10/2002 gi#a Stanford, Princeton, Yale và Oxford cung c p các khoá h c cho tr ng i h c ho"c cao &ng c a h v i OpenCourseWare Initiative ã kh i u b)ng MIT trong 4/2004. Hình 3: Xu th h c i n t$ t i châu Á 1. 1. 5 Tình hình phát tri n và ng d ng E-Learning Vi t Nam Vào kho ng n m 2002 tr v tr c, các tài li u nghiên c u, tìm hi u v Elearning Vi t Nam không nhi u. Trong 2 n m 2003-2004, vi c nghiên c u Elearning Vi t Nam ã c nhi u n v! quan tâm h n. G n ây B Giáo d%c và ào t o ã t ch c nhi u h i ngh!, h i th o v CNTT trong ó c p nhi u n v n E-learning và kh n ng áp d%ng vào môi tr ng ào t o Vi t Nam nh : H i th o khoa h c qu c gia l n th nh t v nghiên c u phát tri n ng d%ng công ngh thông tin và truy n thông ICT/RDA 2/2003, H i th o khoa h c qu c gia l n II v nghiên c u phát tri n và ng d%ng CNTT và truy n thông ICT/RDA 9/2004, H i th o khoa h c “Nghiên c u và tri n khai E-learning“do Vi n công ngh thông tin ( HQGHN) và khoa CNTT ( i h c Bách Khoa Hà N i) ph i h p t ch c tháng 12 3/2005. H i th o khoa h c qu c gia l n IV v nghiên c u phát tri n và ng d%ng CNTT và truy n thông ICT/RDA tháng 8/2009 t i Hà N i. Vi t Nam ã gia nh p m ng E-learning châu Á(Asia E-learning Network – AEN, www.Asia-e-learning.net) v i s tham gia c a B giáo d%c và ào t o, B Khoa h c –Công ngh , tr ng i h c Bách Khoa, B B u chính ViSn Thông… Hi n nay Vi t Nam ã có nhi u Website ào t o tr c tuy n E-Learning nh : • website d y k toán tr c tuy n http://sara.com.vn. • Singapore International School http://www.sisvietnam.com/moodle/ • D án HRCTEM c a B* http://hrctem.org/el/ • H Khoa h c T nhiên – HQG TP H' Chí Minh http://courses.fit.hcmus.edu.vn • i h c Kinh t - à N]ng http://elearning.due.edu.vn/ • Khoa CNTT - i h c S ph m TPHCM http://it-hcmute.dyndns.org/ • Vn Experts http://e-learning.vnexperts.net/ • i h c Công Ngh - H QG Hà N i: http://www.coltech.vnu.edu.vn/courses • C ng b'i d +ng giáo viên k thu t http://bdspkt.net/ • Khoa qu n tr! và du l!ch • Khoa Pháp • Vi n • • Tr i h c Hà N i http://web.hufs.edu.vn/fmt/ i h c Hà N i http://web.hanu.edu.vn/fr/ i h c M Hà N i http://dhm.edu.vn/ i h c Xây D ng Hà N i http://www.uce-hn.edu.vn/moodle/ ng cao &ng ông Á http://www.dayhoctructuyen.com/ • Hóa h c ph thông http://www.hoahocphothong.com/moodle/ • Trung tâm ào t o T xa – H Hà N i http://web.hufs.edu.vn/dec/index.php • Vi t Nam - tn c - Con ng i http://www.huongthu.net/portal/ • VietMaths http://www.vietmaths.net/ • Trung c p Kinh t k thu t Quang Trung – Hà N i http://el.qtc.edu.vn/ • Website H tr h c t p i H c M Tp.HCM http://elearning.ou.edu.vn/ • T p chí h c http://www.elearnmag.org/ • Elearning cho trT em http://www.e-earningforkids.org/courses.html#englang • Website làm bài ki m tra ti ng anh http://www.englishteststore.net/ • Website h c tr c tuy n http://www.vietnamlearning.vn/ 13 • E-learning i h c Hu http://elearning.hueuni.edu.vn/ • H c i n t$ c a wikipedia http://en.wikipedia.org/wiki/E-learning/ • C ng h tr gi ng d y c a H Bách Khoa HN http://e-learning.hcmut.edu.vn/ • Website h c tr c tuy n c a H Ngo i Th ng http://elearning.ftu.edu.vn/ • Website h c tr c tuy n http://www.hoctructuyen.org/ • Website h c tr c tuy n c a Microsoft https://www.microsoftelearning.com/ • http://cuasoit.com/forum/showthread.php?t=5773/ • Trang Elearning c a B Giáo d%c và ào t o http://edu.net.vn/media • EVietnam Group http://www.vietcourses.com/learn/ • Khoa CNTT &Truy n thông- i h c C n Th http://elcit.ctu. edu.vn/ Hình 4. E-learning t i Vi t Nam • Công ty i n l c 2 http://e-learning. pc2.com.vn/ • Toán h c ph thông http://toancapba.com/ • Ephysics http://www. ephysicsvn.com/ver2/eclass/ i u này cho th y tình hình nghiên c u và ng d%ng lo i hình ào t o này ang c quan tâm Vi t Nam. 1. 2 L!i ích, i t !ng c"a E-Learning 1. 2.1 L i ích c a E-Learning V các i m l i c a h c t p i n t$, ng • E-Learning LJ m t môi tr i ta th y: ng ào t o n ng ng, m m UTo v i chi phí th p. • E-Learning ti t ki m th i gian, tài nguyên và mang l i k t qu tin c y. 14 • E-Learning mang l i ki n th c cho b t k^ ai c n n. L i ích quan tr ng c a E-Learning là: 1. ào t o m i lúc m i n i: Truy n t ki n th c theo yêu c u, h c viên có th truy c p các khóa h c t m i n i nh v n phòng làm vi c, t i nhà, t i nh#ng i m Internet công c ng, t t F /O i th i gian F\/th . ào t o b t c lúc nào và b t c ai c ng có th tr thành h c viên. 2. Tính linh ng: H c viên l a ch n cách h c và khoá h c sao cho phù h p v i mình, các khoá h c có s h ng d_n c a giáo viên tr c tuy n ho"c các khoá h c t t ng tác (self- interactive courses) có s tr giúp c a th vi n tr c tuy n. 3. Ti t ki m chi phí: H c viên không c n t n nhi u th i gian và chi phí cho vi c i c mà không m t th i gian lên l i. B t c lúc nào mu n h c u có th h c l p. H c viên ch* t n chi phí cho vi c ng ký khoá h c và cho Internet. 4. T i u: Ng i 0 c có th t ánh giá kh n ng c a mình ho"c m t nhóm F0 n `0\a 0 c phV/ h p nh t v i nhu c u c a mình. 5. ánh giá: E-Learning cho phép h c viên tham gia các khoá h c có th theo dõi quá trình và k t qu h c t p c a mình. Giáo viên qu n lý c ng dS dàng ánh giá m c ti n tri n trong quá trình h c c a các h c viên qua nh#ng bài ki m tra. 6. S a d ng: Hàng tr m khóa h c chuyên sâu v k n ng th thông tin... s]n sàng ph%c v% cho vi c h c. 1. 2.2 it ng m i, công ngh ng c a E-Learning Ng i s$ d%ng E-Learning: Doanh nghi p, c quan nhà n c, t ch c giáo d%c và trung tâm ào t o là nh#ng n i s$ d%ng E-Learning nhi u nh t. ào t o nhân viên nh#ng k n ng m i, nâng 1. Doanh nghi p: Dùng E-learning cao s n xu t và nâng cao chuyên môn. 2. C quan nhà n c: S$ d%ng E-learning chi phí ào t o th p. gi# c n ng su t làm vi c cao và 3. T ch c giáo d%c: E-learning giúp cho sinh viên các tr ng i h c cao &ng c m%c ích h c t p, nâng cao n ng l c cho các nhân viên tham gia t h c. 4. Trung tâm ào t o: Dùng E-learning t o cho các l p h c hi n i. nâng cao và m r ng ch 15 t ng trình ào 1. 3 Ki#n trúc h th ng ào t o tr$c tuy#n N n t ng c a h th ng ào t o tr c tuy n chính là phân ph i n i dung khoá h c t gi ng viên n h c viên và ph n h'i nh#ng ghi nh n v quá trình tham gia c a h c viên, h th ng c chia làm 2 ph n: 1. Qu n lý các quá trình h c (LMS –Learning Managerment System). 2. Qu n lý n i dung khoá h c (LCMS –Learning Content Managerment System). Mô hình h th ng E-Learning: Ng %i dùng #$ C)ng ào t o tr$c tuy#n & ' ( ! !" Hình 5. Mô hình h th ng E-Learning. Hình 6: Mô hình LCMS và LCM 1.4 Ki#n trúc n n cho h th ng e-Learning có th xây d ng c m t h th ng, ta c n ph i xác inh c ki n trúc n n cho h th ng. ó là mô hình ki n trúc n n do t ch c UKeU (UK eUniversities Worldwide) a ra vào n m 2002. UKeU là m t t ch c c thành 16 l p c ng tác cùng các tr ng i h c t i Anh, nh)m thúc ,y vi c ng d%ng eLearning trong tr ng h c. Mô hình ki n trúc này khá phù h p v i các yêu c u c a h th ng e-Learning và ã c áp d%ng nhi u h e-Learning tiêu bi u trên th gi i. Nó c ánh giá là m t mô hình ki n trúc m b o tính m , linh ho t, dS s$ d%ng và thu n l i cho vi c phát tri n h th ng sau này. Mô hình này c ng m b o c s k t h p c a h th ng qu n lý giáo trình, qu n lý ào t o và giao di n t ng tác c a các tác nhân v i h th ng. Mô hình này c mô t nh sau: Portal User Management Collaboration LCMS LMS Event Management Assessment Administration }Cormmon service }Learning service Database(s) Hình 7. Mô hình ki n trúc n n e-Learning tiêu bi u Mô hình ki n trúc n n g'm 4 t ng liên quan v i nhau là: t ng c ng, t ng d!ch v% chung, t ng d!ch v% ào t o, t ng c s d# li u. 1. T ng 1-C ng: Là m t u vào n nh t, cho phép t t c ng i dùng truy c p vào các ph n có liên quan c a n n qua m t ch ng trình duy t Web chu,n. 2. T ng 2-Các d!ch v% chung: Là các d!ch v% mà m i ng i dùng không c n chú ý t i vai trò ng i dùng. Có 3 lo i d!ch v% chung: u s$ d%ng, a. Qu n lý ng i dùng (User Management): Nh n d ng, theo dõi, ch* !nh quy n, qu n lý ng i dùng c a h th ng. Cung c p m t ID duy nh t cho ng i dùng. Có th thay i vai trò c a ng i dùng qua ID. D!ch v% này cung c p m t giao di n ho t ng nh t quán, phù h p và ch t l ng cao cho b t k ng i dùng nào (h c viên, giáo viên, qu n tr! viên v.v.). b. H p tác (Collaboration): Cung c p s liên l c, truy n thông cho t t c ng i dùng trong h th ng, theo ki u 'ng b (chatroom, whiteboard v.v.) và không 'ng b (email, forum v.v.). c. Qu n lý s ki n (Event Mamagement): Cung c p các l!ch, th i khoá bi u và ch c n ng nh c vi c i v i ng i dùng. 17 3. T ng 3-D!ch v% ào t o: Là t t c các d!ch v% cung c p kh n ng linh ho t cao nh t cho vi c t o, óng gói và th hi n n i dung hay vi c cho i m, ánh giá h c viên, k t h p v i các vi c qu n lý ào t o và h p tác ng i dùng v.v...g'm các h th ng: a. H qu n tr! n i dung LCMS (Learning Content Management System): Là m t ng d%ng ph n m m cho phép ng i t o n i dung (giáo viên) t o, l u tr#, l p ráp, qu n lý và xu t b n nh#ng n i dung ào t o phân ph i qua m ng, b n in hay CD. LCMS c n cung c p kh n ng m m dTo nh t cho vi c so n bài gi ng, qu n lý bài gi ng v.v. b. H qu n tr! ào t o LMS (Learning Management System): Là ph n m m t ng hóa vi c qu n lý các s ki n ào t o. LMS ghi nh n ng i dùng, t o các khoá h c, phân c p khóa h c theo các danh m%c khóa h c, ghi nh n các d# li u t ng i dùng và cung c p các b n thông báo cho vi c qu n lý. M t h LMS c thi t k có th ki m soát các khoá h c t nhi u ngu'n xu t b n và nhi u nhà cung c p. 'ng th i LMS l u gi# và cá nhân hoá thông tin v h c viên, v công vi c ào t o có liên quan t i h c viên. c. H th ng ánh giá: ánh giá kh n ng c a h c viên i v i khóa h c, s$ d%ng nh#ng câu h i ki m tra hay các bài t ng k t, bài t p l n v.v. T ch ánh giá vi c h c c a h c viên, nó cho phép ch n nh#ng bài gi ng phù h p nh t cho m t h c viên c% th trong m t khoá h c c% th . c t t c các h c d. H th ng qu n lý: Cho phép ng i qu n lý bao quát viên, giáo viên và nh#ng ng i dùng c a h th ng, cho phép t ng h p, ánh giá dS dàng, liên t%c các d# li u liên quan. LCMS và LMS c coi là hai thành ph n quan tr ng c a h th ng e-Learning. 4. T ng 4-C s d# li u: L u d# li u h tr ng i dùng và h tr qu n lý. C s d# li u ph i m b o cho ng i phát tri n hoàn toàn t do v n n ph n c ng. Có th nói, ây là mô hình ki n trúc tiên ti n, m b o cho h th ng tính c l p gi#a các thành ph n, gi#a ph n c ng và ph n m m, 'ng th i c ng t o ra s linh ho t trong vi c thêm b t ch c n ng, thu n l i cho vi c s$a ch#a nâng c p sau này.Tùy theo quy mô, ph m vi ng d%ng mà m i h th ng s c phát tri n linh ho t d a theo mô hình này. 18 1. 5 Công c th$c hi n cho E-Learning 1. 5. 1. Công c mô ph ng Mô ph ng là quá trình "bi u diSn" m t hi n t ng có th c b)ng cách s$ d%ng các ph n m m thi t k làm cho ng i xem dS hi u v n . Ví d% Các ch ng trình máy tính có th mô ph ng các i u ki n th i ti t, các ph n ng hoá h c, th m chí các quá trình sinh h c. Có th UVng ho t hình mô ph ng m t chuy n ng b)ng cách th hi n m t t p các nh ho"c các frame. Có nh#ng công c% hoàn h o dùng cho vi c t o các ho t hình và các mô ph ng trong môi tr ng IT. V i các công c% nh v y, có th ghi và i u ch*nh các s ki n diSn ra trên màn hình máy tính. V i ho t hình ch* là ghi l i các s ki n m t cách th% ng, t c là h c viên ch* xem c nh#ng hành ng gì diSn ra mà không th t ng tác v i các hành ng ó. V i công c% mô ph ng ng i ta có th t ng tác v i các hành ng. Các tính n ng c a ph n m m h c i n t$ có th là: • Ghi l i các chuy n ng trên màn hình • Ch*nh s$a l i các chuy n ng • a thêm text các thành ph n ' h a nh các m i tên ch* d_n • a thêm t • a thêm audio/video ng tác cho h c viên • Xu t ra các !nh d ng khác nhau nh Flash, Avi. Kh n ng ng d%ng trong E-Learning: ào t o k- n ng cho các h c viên không c n s$ d%ng môi tr ng th c (ti t ki m th i gian, chi phí). ánh giá v các ph n m m này, ng i ta th y chúng có u i m và nh c i m sau: • Giúp h c viên hi u nhanh h n, t o • T o các it ih c ng h c t p nhanh và dS dàng • H c viên có th tham gia t • c h ng thú cao cho ng u ra có kích th ct ng tác tr c ti p ng il n • Nh#ng ng d%ng này ch* t p trung vào n i dung IT. 1. 5. 2. Công c so n bài i n t Là các công c% giúp cho vi c t o n i dung h c t p m t cách dS dàng. Các trang web v i các lo i t ng tác multimedia (th m chí c các bài ki m tra) c t o ra dS dàng nh vi c t o bài trình bày b)ng PowerPoint. V i lo i ng d%ng này có th nh p các i t ng h c t p ã t'n t i tr c nh text, nh, âm thanh, các ho t hình 19 và video. N i dung sau khi so n xong có th xu t ra các !nh d ng nh HTML, CDROM, ho"c các gói tuân theo chu,n SCORM/AICC. Các tính n ng c a công c%: • T o cây n i dung • T o các t ng tác • Nh p các it • Liên k t các ng ã t'n t i it ng h c t p v i nhau • Cung c p các m_u t o khoá h c nhanh chóng, thu n ti n • S$ d%ng l i các it ng h c t p • T o các bài ki m tra • Xu t ra các !nh d ng khác nhau • Cung c p kh n ng phát tri n các tính n ng cao c p thông qua l p trình Kh n ng ng d%ng trong e-Learning: Công c% lo i này không h n ch . T t c các mô hình h c t p có th s$ d%ng c, các lo i t ng tác có th xây d ng c. c t o b)ng các công c% Ngoài ra, các i t ng h c t p khác nh ho t hình ( khác) có th c tích h p. ;u i m và nh c i m c a nh#ng ph n m m lo i này: • Nh p các it ng h c t p ã có tr c, h tr nhi u !nh d ng. • Không òi h i các ki n th c v l p trình (r t dS h c). • DS s$ d%ng l i các it ng h c t p. • Xu t ra nhi u !nh d ng khác nhau (HTML, SCORM, EXE...) • Có các tính n ng l p trình nâng cao • Giá thành ph n m m cao (tr m t s ph n m m miSn phí). 1. 5. 3 Công c t o bài ki m tra Là các ng d%ng giúp t o và phân ph i các bài ki m tra, các câu h i trên Intranet và Internet có các tính n ng nh ánh giá và báo cáo c g p vào cùng. a s các ng d%ng hi n nay u h tr xu t ra các !nh d ng t ng thích v i SCORM, AICC, do ó các bài ki m tra hoàn toàn có th a vào các LMS/LCMS khác nhau. Có th s$ d%ng các bài ki m tra này trong nhi u tr ng h p khác nhau: ki m tra u vào, t ki m tra, các kì thi chính th c... Các ng d%ng cho phép ng i so n câu h i ch n l a nhi u lo i câu h i khác nhau: tr c nghi m, i n vào ch tr ng, kéo th ..., ch&ng h n nh trong ph n m m HotPotateos Có th chia các ph n m m này ra hai lo i chính sau (i) Ch y trên desktop; (ii) Ch y trên n n web. Các tính n ng c a công c% này: 20