Tài liệu Các yếu tố ảnh hưởng đến sự hài lòng của quyết định làm việc của kỹ sư tại các công ty ở khu công nghệ cao tp. hcm

Đại Học Quốc Gia Tp. Hồ Chí Minh TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA -------------------- NGUYỄN NGỌC KHÁNH CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ HÀI LÒNG CỦA QUYẾT ĐỊNH LÀM VIỆC CỦA KỸ SƯ TẠI CÁC CÔNG TY Ở KHU CÔNG NGHỆ CAO TP.HCM Chuyên ngành : QUẢN TRỊ KINH DOANH LUẬN VĂN THẠC SĨ TP. HỒ CHÍ MINH, tháng 07 năm 2008 CÔNG TRÌNH ĐƯỢC HOÀN THÀNH TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA ĐẠI HỌC QUỐC GIA TP HỒ CHÍ MINH Cán bộ hướng dẫn khoa học : PGS. TS. NGUYỄN TRỌNG HOÀI ................. (Ghi rõ họ, tên, học hàm, học vị và chữ ký) Cán bộ chấm nhận xét 1 : ................................................................................... (Ghi rõ họ, tên, học hàm, học vị và chữ ký) Cán bộ chấm nhận xét 2 : ................................................................................... (Ghi rõ họ, tên, học hàm, học vị và chữ ký) Luận văn thạc sĩ được bảo vệ tại HỘI ĐỒNG CHẤM BẢO VỆ LUẬN VĂN THẠC SĨ TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA, ngày . . . . . tháng . . . . năm . . . . . ĐẠI HỌC QUỐC GIA TP. HCM CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHIÃ VIỆT NAM TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA ---------------- Độc Lập - Tự Do - Hạnh Phúc ---OOO--Tp. HCM, ngày . . . . . tháng . . . . . năm 2008 NHIỆM VỤ LUẬN VĂN THẠC SĨ Họ và tên học viên: NGUYỄN NGỌC KHÁNH Ngày, tháng, năm sinh : 23/10/1981 Giới tính : Nam X / Nữ Nơi sinh : Tp. Hồ Chí Minh Chuyên ngành : QUẢN TRỊ KINH DOANH Khoá (Năm trúng tuyển) : 2005 1- TÊN ĐỀ TÀI: CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ HÀI LÒNG CỦA QUYẾT ĐỊNH LÀM VIỆC CỦA KỸ SƯ TẠI CÁC CÔNG TY Ở KHU CÔNG NGHỆ CAO TP. HCM 2- NHIỆM VỤ LUẬN VĂN: Xác định các yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến sự hài lòng của quyết định làm việc của các kỹ sư đang làm việc tại các công ty ở Khu Công nghệ cao Tp. HCM. 3- NGÀY GIAO NHIỆM VỤ : 21/01/2008 4- NGÀY HOÀN THÀNH NHIỆM VỤ : 30/06/2008 5- HỌ VÀ TÊN CÁN BỘ HƯỚNG DẪN: PGS. TS. NGUYỄN TRỌNG HOÀI Nội dung và đề cương Luận văn thạc sĩ đã được Hội Đồng Chuyên Ngành thông qua. CÁN BỘ HƯỚNG DẪN (Họ tên và chữ ký) PGS. TS. NGUYỄN TRỌNG HOÀI CHỦ NHIỆM BỘ MÔN QUẢN LÝ CHUYÊN NGÀNH (Họ tên và chữ ký) i LỜI CẢM ƠN Lời đầu tiên em xin chân thành cảm ơn sâu sắc đến PGS. TS Nguyễn Trọng Hoài, người đã dành nhiều thời gian quý báu để tận tình hướng dẫn em trong suốt thời gian làm luận văn này. Xin chân thành cảm ơn các Thầy, Cô Khoa Quản Lý Công Nghiệp trường Đại Học Bách Khoa đã tận tình giảng dạy, truyền đạt những kiến thức quý giá để em hoàn tất chương trình học này. Xin chân thành cảm ơn đến tất cả bạn bè, những người đã cùng tôi chia sẽ những khó khăn, kiến thức, tài liệu học tập trong suốt quá trình học chương trình cao học và làm luận văn Xin chân thành cảm ơn đến Ban lãnh đạo công ty GES, các bạn đồng nghiệp, kỹ sư ở các công ty Sonion, Jabil, Nidec đã tạo điều kiện và hỗ trợ tôi rất nhiều trong quá trình thu thập dữ liệu cho nghiên cứu này. Cuối cùng xin cảm ơn Cha, Mẹ, các anh chị em trong gia đình và bạn bè đã động viên tôi để tôi có đủ nghị lực hoàn tất luận văn này. Thành phố Hồ Chí Minh, tháng 07 năm 2008 Người thực hiện luận văn Nguyễn Ngọc Khánh ii TÓM TẮT NỘI DUNG LUẬN VĂN Nghiên cứu được thực hiện với mục đích xác định các yếu tố chính ảnh hưởng đến sự hài lòng của quyết định làm việc của kỹ sư tại các công ty ở Khu Công nghệ cao Tp. HCM. Nghiên cứu được thực hiện qua hai bước chính: nghiên cứu sơ bộ và nghiên cứu chính thức. Nghiên cứu sơ bộ dùng phương pháp định tính nhằm khám phá, điều chỉnh và bổ sung các biến quan sát để đo lường các khái niệm trong nghiên cứu. Nghiên cứu này được được thực hiện với kỹ thuật phỏng vấn sâu (In – depth Interview) kỹ sư công ty Ges và các công ty Sonion, Jabil, Nidec. Nghiên cứu chính thức được thực hiện thông qua phương pháp nghiên cứu định lượng nhằm đánh giá và kiểm định mô hình nghiên cứu thông qua phân tích Cronbach Alpha, phân tích nhân tố khám phá (EFA) và hồi quy tuyến tính. Nghiên cứu này được thực hiện thông qua kỹ thuật phỏng vấn kỹ sư các công ty Ges, Sonion, Jabil, Nidec bằng bảng câu hỏi chi tiết (n=151). Kết quả phân tích hồi quy trên SPSS 15.0 và kiểm định giả thuyết cho thấy có 3 yếu tố chính ảnh hưởng đến sự hài lòng của quyết định của kỹ sự tại các công ty ở Khu Công nghệ cao Tp. HCM là: (1) cơ hội đào tạo/phát triển, (2) đãi ngộ, (3) đồng nghiệp. Nghiên cứu cũng cho thấy được phương trình ra quyết định của các kỹ sư. Kết quả của nghiên cứu đã chỉ ra được mức độ quan trọng hay thứ tư ưu tiên của các yếu tố ảnh hưởng đến sự hài lòng của quyết định của kỹ sư tại các công ty ở Khu Công nghệ cao Tp. HCM. Ngoài ra nghiên cứu còn góp phần vào hệ thống thang đo đánh giá về sự hài lòng của quyết định làm việc của các kỹ sư trong lĩnh vực công nghệ cao. iii THESIS SUMMARY The purpose of this research is to find out “factors affecting the satisfaction of engineers in job decision-making in Saigon High Tech Park companies”. The research has two major steps: preliminary research and primary research. The preliminary research is based on quatitative analysis to help adjust and supplement the model, scales of the factors affecting the satisfaction of engineers in job decision-making in Saigon High Tech Park companies. This step is emplemented by in – depth interviews to the engineers of companies such as Ges, Sonion, Jabil, Nidec with n=13 The primary research is based on quantitative analysis to evaluate and verify model, scales by using Cronbach Alpha relibility, Exploratory Factor Analysis method (EAF) and liner regression. This step is imlemented by sending the questionnaire to interview the engineers of Ges, Sonion, Jabil, Nidec (n=151). Researching Process showed that 3 components were effected to the Satisfaction with engineers’s decision of job choice included in: Training/Development, Payment Level, Staff’s attitude. It was also showed the equation of making decision for job choice. Althougt there are some limitation due to sample collection and research model distribution, this research it hope to contribute for establishing a scale to measure Satisfaction with employees’s decision of job choice in high tech fields. iv MỤC LỤC LỜI CẢM ƠN ...................................................................................................................... i TÓM TẮT NỘI DUNG LUẬN VĂN................................................................................. ii THESIS SUMARY ............................................................................................................ iv MỤC LỤC ........................................................................................................................... v DANH MỤC BẢNG BIỂU................................................................................................ ix DANH MỤC CÁC HÌNH .................................................................................................. xi CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN............................................................................................... 1 1.1. GIỚI THIỆU ĐỀ TÀI ............................................................................................. 1 1.2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU ................................................................................... 2 1.3. PHẠM VI VÀ ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU ....................................................... 3 1.4. Ý NGHĨA CỦA NGHIÊN CỨU ............................................................................ 3 1.5. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .......................................................................... 3 1.6. BỐ CỤC VÀ NỘI DUNG ĐỀ TÀI ........................................................................ 4 CHƯƠNG 2: GIỚI THIỆU KHÁI QUÁT TÌNH HÌNH CẠNH TRANH NGUỒN NHÂN LỰC CÔNG NGHỆ CAO TẠI TP. HCM VÀ KHU CÔNG NGHỆ CAO ......... 6 2.1. TÌNH HÌNH CẠNH TRANH NGUỒN NHÂN LỰC CÔNG NGHỆ CAO TẠI TP. HCM........................................................................................................................ 6 2.1.1. Tình hình thị trường nguồn nhân lực công nghệ cao tại Tp. HCM ................. 6 2.1.2. Một vài ví dụ về nhu cầu nhân lực công nghệ cao tại các công ty ở KCNC TP.HCM..................................................................................................................... 7 2.1.3. Một số giải pháp khắc phục tình trạng thiếu nguồn nhân lực kỹ thuật ........... 8 2.2. GIỚI THIỆU KHU CÔNG NGHỆ CAO TP. HCM .............................................. 9 2.2.1. Thu hút ngành mũi nhọn, tập trung nguồn nhân lực ....................................... 9 2.2.2. Cơ cấu tổ chức – Điều hành........................................................................... 11 2.2.3. Mục tiêu của Khu Công nghệ cao Tp. HCM................................................. 11 CHƯƠNG 3. LÝ THUYẾT VÀ MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU ........................................... 14 3.1. MỘT SỐ KHÁI NIỆM ......................................................................................... 14 3.2. QUYẾT ĐỊNH CHỌN CÔNG VIỆC VÀ CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN QUYẾT ĐỊNH CHỌN VIỆC CỦA KỸ SƯ................................................................ 15 3.3. SỰ HÀI LÒNG CỦA QUYẾT ĐỊNH................................................................. 17 v 3.4. THIẾT LẬP MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU.............................................................. 19 3.5. GIẢ THUYẾT CHO MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU ................................................ 20 CHƯƠNG 4. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .............................................................. 24 4.1. THIẾT KẾ NGHIÊN CỨU................................................................................... 24 4.1.1 Phương pháp ................................................................................................... 24 4.1.2. Quy trình nghiên cứu ..................................................................................... 27 4.2. NGHIÊN CỨU CHÍNH THỨC............................................................................ 29 4.2.1. Thiết kế bảng câu hỏi..................................................................................... 29 4.2.2. Diễn đạt và mã hóa thang đo ......................................................................... 29 4.2.3. Đánh giá thang đo.......................................................................................... 31 4.2.4. Thiết kế mẫu .................................................................................................. 33 CHƯƠNG 5. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU CHÍNH THỨC ............................................... 35 5.1. MẪU THU ĐƯỢC ............................................................................................... 35 5.2. ĐÁNH GIÁ THANG ĐO ..................................................................................... 35 5.2.1. Thang đo các yếu tố ảnh hưởng đến sự hài lòng của quyết định làm việc của kỹ sư tại các công ty ở Khu Công nghệ cao Tp. HCM ..................................... 36 5.2.2. Thang độ sự hài lòng của quyết định............................................................. 37 5.3. PHÂN TÍCH NHÂN TỐ KHÁM PHÁ ................................................................ 37 5.3.1. Phân tích nhân tố ........................................................................................... 37 5.3.2. Đặt tên và giải thích nhân tố.......................................................................... 39 5.3.3. Diễn giải kết quả............................................................................................ 40 5.4. MÔ HÌNH HIỆU CHỈNH VÀ CÁC GIẢ THUYẾT............................................ 40 5.4.1. Mô hình hiệu chỉnh........................................................................................ 41 5.4.2. Các giả thuyết cho mô hình nghiên cứu hiệu chỉnh ...................................... 42 5.5. KIỂM ĐỊNH CÁC YẾU TỐ CỦA MÔ HÌNH .................................................... 44 5.5.1. Kiểm định hệ số tương quan Pearson ............................................................ 44 5.5.2. Phân tích hồi quy ........................................................................................... 44 5.6. KIỂM ĐỊNH GIẢ THUYẾT ................................................................................ 48 5.7. KIỂM ĐỊNH CÁC YẾU TỐ CÁ NHÂN ............................................................. 50 5.7.1. Kiểm định về sự tác động của giới tính đến sự hài lòng của quyết định làm việc của kỹ sư tại các công ty ở Khu Công nghệ cao Tp. HCM ............................. 51 vi 5.7.2. Kiểm định về sự tác động của tuổi đến sự hài lòng của quyết định làm việc của kỹ sư cho các công ty ở Khu Công nghệ cao Tp. HCM ................................... 52 5.7.3. Kiểm định về sự tác động của trình độ đến sự hài lòng của quyết định làm việc của kỹ sư cho các công ty ở Khu Công nghệ cao Tp. HCM............................ 53 5.8. PHƯƠNG TRÌNH HỒI QUY CỦA QUYẾT ĐỊNH LÀM VIỆC CỦA CÁC KỸ SƯ LÀM VIỆC TẠI CÁC CÔNG TY Ở KHU CÔNG NGHỆ CAO TP. HCM........ 54 CHƯƠNG 6. KẾT LUẬN................................................................................................. 58 6.1. TÓM TẮT NỘI DUNG NGHIÊN CỨU .............................................................. 58 6.2. TÓM TẮT CÁC KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ....................................................... 58 6.2.1. Về hệ thống thang đo..................................................................................... 58 6.2.2. Về mô hình lý thuyết ..................................................................................... 59 6.3. MỘT SỐ ĐÓNG GÓP CỦA NGHIÊN CỨU ĐỐI VỚI CÔNG TY GES VÀ CÁC CÔNG TY TRONG KHU CÔNG NGHỆ CAO TP. HCM ............................... 59 6.4. HẠN CHẾ CỦA NGHIÊN CỨU VÀ HƯỚNG NGHIÊN CỨU TIẾP THEO.... 61 TÀI LIỆU THAM KHẢO................................................................................................. 62 PHỤ LỤC .......................................................................................................................... 64 PHỤ LỤC A: DÀN BÀI THẢO LUẬN NGHIÊN CỨU SƠ BỘ VÀ BẢNG CÂU HỎI 64 DÀN BÀI THẢO LUẬN NGHIÊN CỨU ĐỊNH TÍNH ............................................. 64 BẢNG CÂU HỎI NGHIÊN CỨU ĐỊNH LƯỢNG .................................................... 66 PHỤ LỤC B: KẾT QUẢ XỬ LÝ SỐ LIỆU .................................................................... 69 I. KIỂM ĐỊNH THANG ĐO ............................................................................... 70 II. PHÂN TÍCH NHÂN TỐ .................................................................................. 77 III. HỆ SỐ TƯƠNG QUAN ................................................................................... 79 IV. PHÂN TÍCH HỒI QUY ................................................................................... 80 V. KIỂM ĐỊNH CÁC YẾU TỐ CÁ NHÂN ......................................................... 83 VI. HỒI QUY PHƯƠNG TRÌNH RA QUYẾT ĐỊNH LÀM VIỆC CỦA KỸ SƯ 84 LÝ LỊCH TRÍCH NGANG ......................................................................................... 88 vii DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU Bảng 2.1 Dự báo tình hình lao động đến 2010.................................................................... 6 Bảng 4.1. Thành phần người được phỏng vấn sâu............................................................ 26 Bảng 4.2. Thang đo các yếu tố ảnh hưởng đến sự hài lòng của quyết định làm việc của kỹ sư tại các công ty Điện tử ở KCNC Tp. HCM ............................................................ 30 Bảng 5.1. Phân bố mẫu theo thuộc tính của người được phỏng vấn................................ 35 Bảng 5.2. Hệ số Cronbach Alpha của các thang đo các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định làm việc của kỹ sư tại các công ty điện tử ở KCNC Tp. HCM......................................... 38 Bảng 5.3. Hệ số Cronbach Alpha của thang đo “Môi trường làm việc”........................... 37 Bảng 5.4. Hệ số Cronbach Alpha của thang đo “Sự hài lòng” ......................................... 37 Bảng 5.5. Kết quả phân tích nhân tố (EFA) của mô hình ................................................. 38 Bảng 5.6. Hệ số KMO and Bartlett's Test ......................................................................... 39 Bảng 5.7. Kết quả thống kê mô tả của các biến đưa vào phân tích hồi quy...................... 45 Bảng 5.8. Mô hình tóm tắt sử dụng phương pháp Enter ................................................... 45 Bảng 5.9. Kết quả hồi quy sử dụng phương pháp Enter ................................................... 46 Bảng 5.10. Mô hình tóm tắt theo phương pháp Enter sau khi loại biến............................ 46 Bảng 5.11. Kết quả mô hình hồi quy sử dụng phương pháp Enter sau loại biến.............. 47 Bảng 5.12. thống kê nhóm theo giới tính ......................................................................... 51 Bảng 5.13. Kết quả kiểm định Independent T-Test theo giới tính.................................... 51 Bảng 5.14. Thống kê nhóm theo giới tính......................................................................... 52 Bảng 5.15. Kết quả kiểm định Independent T-Test theo độ tuổi ...................................... 52 Bảng 5.16. Thống kê nhóm theo trình độ.......................................................................... 53 Bảng 5.17. Kết quả kiểm định Independent T-Test theo trình độ..................................... 53 Bảng 5.18. Phân loại (a,b) hồi quy Binary ........................................................................ 55 Bảng 5.19. Kiểm định Omnibus của hệ số mô hình.......................................................... 55 Bảng 5.20. Tóm tắt mô hình hồi quy Binary..................................................................... 55 Bảng 5.21. Phân loại (a) .................................................................................................... 56 Bảng 5.22. Các biến trong phương trình ra quyết định..................................................... 56 viii DANH MỤC CÁC HÌNH Hình 2.1. Cơ cấu tổ chức – Điều hành ban quản lý KCNC .............................................. 11 Hình 3.1. Mô hình “Những ảnh hưởng của hệ thống lựa chọn lên quyết định chọn việc” của Timothy A. Judge và cộng sự (1994) ......................................................................... 15 Hình 3.2. Quy trình lựa chọn một công việc ..................................................................... 18 Hình 3.4. Mô hình các yếu tố ảnh hưởng đến sự hài lòng của quyết định làm việc của kỹ sư ....................................................................................................................................... 20 Hình 4.1. Quy trình nghiên cứu......................................................................................... 28 Hình 5.1. Mô hình nghiên cứu hiệu chỉnh......................................................................... 42 Hình 5.2. Mô hình hồi quy ................................................................................................ 48 1 CHÖÔNG 1. TOÅNG QUAN 1.1. GIÔÙI THIEÄU ÑEÀ TAØI Theo lyù thuyeát veà quaûn lyù nguoàn nhaân löïc thì löïc löôïng lao ñoäng ñoùng vai troø quyeát ñònh trong vieäc duy trì vaø phaùt trieån coâng ty. Trong boái caûnh neàn kinh teá Vieät Nam ñang phaùt trieån nhanh choùng, thò tröôøng nguoàn nhaân löïc ôû taát caû caùc caáp ñang phaûi caïnh tranh khoác lieät giöõa caùc doanh nghieäp. Tuy nhieân, số lượng naøy vẫn thiếu cả veà mặt số lượng vaø chất lượng. Ñaëc bieät laø nguoàn nhaân löïc phuïc vuï cho lónh vöïc coâng ngheä cao. Theo baø Hoà Thò Thu Uyeân - giaùm ñoác ñoái ngoaïi coâng ty Intel Vieät Nam- cho bieát chæ coù 90 sinh vieân coù theå vöôït qua ñöôïc 60/100 caâu hoûi kyõ thuaät caên baûn thuoäc caùc lónh vöïc ñieän, ñieän töû... vaø tieáng Anh caên baûn. Tieáp ñoù chæ coøn 40 sinh vieân vöôït qua cuoäc phoûng vaán baèng tieáng Anh ñeå coù theå ñöôïc ñöa sang nhaø maùy cuûa Intel ôû Malaysia hoïc vaø laøm quen vôùi coâng vieäc. Theo baø Uyeân, ñaây laø tæ leä tuyeån duïng ñaït thaáp nhaát töø tröôùc ñeán nay maø Intel thöïc hieän taïi caùc nöôùc maø taäp ñoaøn naøy ñaët nhaø maùy (Tuoitreonline). Töø nhöõng naêm 1980, ngaønh coâng nghieäp ñieän töû trôû thaønh nhaân toá naêng ñoäng nhaát cuûa khu vöïc Ñoâng AÙ. Toaøn boä khu vöïc ñaõ thaønh coâng trong vieäc xuaát khaåu löôïng lôùn PCs vaø oå ñóa, baùn daãn, tivi vaø ñieän thoaïi. Quan troïng hôn laø moät soá coâng ty trong khu vöïc ñaõ coù ñuû khaû naêng ñeå phaùt trieån kyõ thuaät baùn daãn, söï phaùt trieån naøy ñoùng vai troø quan troïng trong vieäc taïo ra caùc saûn phaåm ñieän töû. Ví duï, coâng ty Samsung cuûa Haøn Quoác ñaõ trôû thaønh nhaø cung caáp DRAM, SDRAM, TFT-LCD lôùn nhaát theá giôùi, ngoaøi ra coøn coù coâng ty lôùn thöù 4 theá giôùi veà giaù trò thò tröôøng laø TSMC cuûa Ñaøi Loan. 2 Nhöõng naêm 1990, haàu heát caùc quoác gia nhö Nhaät Baûn, Haøn Quoác vaø Ñaøi Loan ñaõ vaø ñang phaùt trieån ngaønh coâng nghieäp baùn daãn raát maïnh meõ. Caùc nöôùc naøy khoâng nhöõng thaønh coâng veà coâng ngheä maø coøn taïo döïng ñöôïc nhöõng coâng ty coù uy tín treân thò tröôøng nhö Toshiba vaø Nec cuûa Nhaät Baûn, Samsung vaø Huyndai cuûa Haøn Quoác vaø TSMC vaø Foxconn cuûa Ñaøi Loan. Maëc duø neàn coâng nghieäp ñieän töû cuûa Vieät Nam coøn raát môùi nhöng ñaõ giaønh ñöôïc söï quan taâm lôùn cuûa Chính phuû. Haøng loaït caùc khu coâng nghieäp coâng ngheä cao ñöôïc xaây döïng treân caû nöôùc ñeå chôø ñoùn caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi trong ñoù coù Khu Coâng Ngheä Cao (KCNC) Tp. HCM. Traûi qua gaàn 5 naêm hình thaønh vaø phaùt trieån, KCNC ñaõ phaùt trieån thaønh moät khu kinh teá kyõ thuaät, thu huùt ñaàu tö nöôùc ngoaøi, huy ñoäng caùc nguoàn löïc khoa hoïc coâng ngheä cao trong nöôùc. Ñaây seõ laø caùi noâi taäp trung löïc löôïng saûn xuaát hieän ñaïi, keát hôïp saûn xuaát kinh doanh vôùi nghieân cöùu, tieáp thu, chuyeån giao, phaùt trieån CNC vaø laø nôi ñaøo taïo nguoàn nhaân löïc cho nghieân cöùu vaø saûn xuaát CNC. Söï coù maët cuûa caùc coâng ty nhö haøng ñaàu theá giôùi veà coâng ngheä ñieän töû vaø baùn daãn nhö Intel, Jabil, Sonion, GES taïi Khu Coâng ngheä cao Tp. HCM ñaõ taïo ra moät söùc huùt raát lôùn veà nguoàn nhaân löïc coâng ngheä cao töø caùc vuøng mieàn trong caû nöôùc. Ñaây thöïc söï laø cô hoäi ñeå nguoàn nhaân löïc coâng ngheä cao coù ñieàu kieän laøm vieäc vôùi coâng ngheä tieân tieán vaø cuõng laø thaùch thöùc ñeå hoï theå hieän mình tröôùc nhöõng yeâu caàu tuyeån duïng heát söùc khaét khe cuûa caùc coâng ty ñieän töû trong KCNC Tp. HCM. Quyeát ñònh laøm vieäc vaø söï haøi loøng sau quyeát ñònh cuûa caùc kyõ sö coù taùc ñoäng tröïc tieáp tôùi söï thoûa maõn coâng vieäc sau naøy cuûa hoï. Söï thoûa maõn trong coâng vieäc cuûa caùc kyõ sö coù yù nghóa raát quan troïng trong vieäc laøm giaûm tyû leä nghæ vaø taêng naêng suaát lao ñoäng cuûa nhaân vieân. Do vaäy, caùc coâng ty Ñieän töû trong KCNC caàn phaûi laøm gì ñeå taùc ñoäng ñeán quyeát ñònh laøm vieäc cho coâng ty vaø gia taêng söï haøi loøng quyeát ñònh 3 cuûa kyõ sö laø vieäc laøm caàn thieát ñeå taêng söï thu huùt löïc löôïng kyõ sö coù trình ñoä, duy trì vaø taän duïng ñöôïc kinh nghieäm cuûa ñoäi nguõ kyõ sö ñaõ ñöôïc ñaøo taïo. Ñeå laøm saùng toû vaán ñeà naøy, taùc giaû ñaõ tieán haønh thöïc hieän ñeà taøi “caùc yeáu toá aûnh höôûng ñeán söï haøi loøng cuûa quyeát ñònh laøm vieäc cuûa kyõ sö taïi caùc coâng ty ôû Khu Coâng ngheä cao TP. HCM” laø thöïc söï caàn thieát. 1.2. MUÏC TIEÂU NGHIEÂN CÖÙU 1. Xaùc ñònh caùc yeáu toá quan troïng aûnh höôûng ñeán söï haøi loøng cuûa quyeát ñònh laøm vieäc cho caùc coâng ty ôû KCNC TP Hoà Chí Minh cuûa kyõ sö. 2. Xaây döïng moâ hình caùc yeáu toá aûnh höôûng ñeán söï haøi loøng cuûa quyeát ñònh laøm vieäc cho caùc coâng ty ôû KCNC cuûa caùc kyõ sö 3. Kieán nghò moät soá caùc giaûi phaùp taùc ñoäng ñeán quyeát ñònh laøm vieäc vaø söï thoûa maõn sau quyeát ñònh laøm vieäc cuûa kyõ sö. 1.3. PHAÏM VI VAØ ÑOÁI TÖÔÏNG NGHIEÂN CÖÙU • Phaïm vi khaûo saùt : caùc kyõ sö ñang laøm vieäc taïi caùc coâng ty ôû Khu Coâng ngheä cao TP. HCM. • Ñoái töôïng khaûo saùt : caùc kyõ sö ñang laøm vieäc taïi caùc coâng ty Jabil, Sonion, GES, Nidec. 1.4. YÙ NGHÓA CUÛA ÑEÀ TAØI Ñoái vôùi baûn thaân: Qua vieäc thöïc hieän ñeà taøi, ngöôøi vieát coù cô hoäi toång hôïp caùc kieán thöùc ñaõ hoïc vaøo vieäc giaûi quyeát moät soá vaán ñeà thöïc teá, qua ñoù goùp phaàn naâng cao trình ñoä nhaän thöùc, phaân tích vaø ñaùnh giaù. 4 Ñoái vôùi doanh nghieäp: Keát quaû töø nghieân cöùu giuùp doanh nghieäp nhaän dieän ñöôïc “caùc yeáu toá aûnh höôûng ñeán söï haøi loøng cuûa quyeát ñònh laøm vieäc cuûa kyõ sö taïi caùc coâng ty ôû KCNC Tp. HCM” laø cô sôû ñeå caùc coâng ty xaùc ñònh ñöôïc caùc yeáu toá quan troïng aûnh höôûng ñeán quyeát ñònh cuûa kyõ sö vaø söï thoûa maõn sau quyeát ñònh, töø ñoù giuùp coâng ty ñöa ra nhöõng chính saùch hôïp lyù ñeå thu huùt vaø duy trì ñoäi nguõ kyõ sö cho söï phaùt trieån cuûa coâng ty. 1.5. PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU Qui trình nghieân cöùu ñöôïc chia laøm 2 giai ñoaïn: nghieân cöùu sô boä vaø nghieân cöùu chính thöùc Nghieân cöùu sô boä ñöôïc thöïc hieän thoâng qua phöông phaùp ñònh tính. Kyõ thuaät phoûng vaán saâu (In-depth Interview) vôùi kyõ sö trong caùc coâng ty GES, Sonion, Jabil, Nidec ñöôïc thöïc hieän trong nghieân cöùu. Thoâng tin thu thaäp töø nghieân cöùu ñònh tính naøy nhaèm khaùm phaù ñieàu chænh vaø boå sung cho moâ hình, caùc thang ño cuûa caùc yeáu toá coù aûnh höôûng ñeán “söï thoûa maõn cuûa quyeát ñònh ñi laøm vieäc cuûa caùc kyõ sö taïi caùc coâng ty Ñieän töû ôû KCNC TP. HCM” nhö: thay ñoåi coâng vieäc, thu nhaäp, thaêng tieán, moâi tröôøng laøm vieäc, phuï caáp, phuùc lôïi…. Nghieân cöùu chính thöùc ñöôïc thöïc hieän thoâng qua phöông phaùp nghieân cöùu ñònh löôïng baèng kyõ thuaät phoûng vaán kyõ sö ñang laøm vieäc cho caùc coâng ty GES, Jabil, Nidec vaø Sonion thoâng qua baûng caâu hoûi chi tieát. Maãu ñieàu tra trong nghieân cöùu chính thöùc ñöôïc thöïc hieän baèng phöông phaùp laáy maãu thuaän tieän. Muïc ñích cuûa nghieân cöùu naøy laø vöøa ñeå saøng loïc caùc bieán quan saùt, vöøa ñeå xaùc ñònh caùc thaønh phaàn cuõng nhö giaù trò vaø ñoä tin caäy cuûa thang ño ñaõ thieát keá vaø kieåm ñònh moâ hình lyù thuyeát. 5 Vieäc kieåm ñònh thang ño vaø moâ hình lyù thuyeát cuøng vôùi caùc giaû thuyeát ñeà ra baèng heä soá tin caäy Cronbach’s alpha, phaân tích nhaân toá khaùm phaù EFA, phaân tích töông quan, hoài quy…döïa treân keát quaû xöû lyù soá lieäu thoáng keâ cuûa phaàn meàm SPSS. 1.6. BOÁ CUÏC VAØ NOÄI DUNG ÑEÀ TAØI Chöông 1: Toång Quan – Trình baøy cô sôû hình thaønh ñeà taøi; Trình baøy muïc tieâu, phaïm vi nghieân cöùu, ñoái töôïng nghieân cöùu; yù nghóa cuûa ñeà taøi; phöông phaùp nghieân cöùu. Chöông 2: Giôùi thieäu khaùi quaùt veà tình hình caïnh tranh nguoàn nhaân löïc coâng ngheä cao taïi TP. HCM vaø Khu Coâng ngheä cao Thaønh phoá Hoà Chí Minh. Chöông 3: Cô sôû lyù thuyeát vaø moâ hình nghieân cöùu – Trình baøy toång quan cô sôû lyù thuyeát vaø töø ñoù hình thaønh moâ hình nghieân cöùu vaø caùc giaû thuyeát töông quan veà caùc yeáu toá trong moâ hình. Chöông 4: Phöông phaùp nghieân cöùu – Neâu leân trình töï nghieân cöùu, thieát keá nghieân cöùu: xaây döïng thang ño, baûng caâu hoûi, thieát keá maãu. Chöông 5: Keát quaû nghieân cöùu – Trình baøy keát quaû kieåm ñònh thang ño, phaân tích nhaân toá vaø hoài quy tuyeán tính. Chöông 6: Keát luaän – Toùm taét nhöõng keát quaû chính cuûa nghieân cöùu, nhöõng ñoùng goùp cuûa nghieân cöùu ñoái vôùi caùc coâng ty ñieän töû, nhöõng haïn cheá cuûa nghieân cöùu ñeå ñònh höôùng cho nhöõng nghieân cöùu tieáp theo. 6 CHÖÔNG 2. GIÔÙI THIEÄU KHAÙI QUAÙT TÌNH HÌNH CAÏNH TRANH NGUOÀN NHAÂN LÖÏC COÂNG NGHEÄ CAO TAÏI TP. HCM VAØ KHU COÂNG NGHEÄ CAO Chöông naøy trình baøy sô löôïc veà tình hình caïnh tranh nguoàn nhaân löïc coâng ngheä cao taïi Tp. HCM vaø giôùi thieäu khaùi quaùt veà Khu Coâng ngheä cao Tp. HCM. 2.1. TÌNH HÌNH CAÏNH TRANH NGUOÀN NHAÂN LÖÏC COÂNG NGHEÄ CAO TAÏI TP. HCM 2.1.1. Tình hình thò tröôøng nguoàn nhaân löïc coâng ngheä cao taïi Tp. HCM Thò tröôøng nguoàn nhaân löïc coâng ngheä cao taïi Thaønh phoá Hoà Chí Minh vaø caùc tænh laän caän ñang phaûi ñoái ñaàu vôùi thöïc traïng thieáu veà löôïng vaø chaát. Theo soá lieäu thoáng keâ cuûa Vieän Nghieân Cöùu Thaønh Phoá Hoà Chí Minh thì döï baùo trình ñoä cuûa lao ñoäng treân 15 tuoåi coù vieäc laøm: Baûng 2.1 Döï baùo tình hình lao ñoäng ñeán 2010 2005 Trình ñoä lao ñoäng Toång soá (ngöôøi) Cô caáu (%) 2010 Toång soá (ngöôøi) Cô caáu (%) 1. Khoâng coù baèng caáp CMKT 1.933.087 71,69 2.194.451 65,60 2. Coù baèng caáp CMKT 763.290 28,31 1.150.749 34,40 3. Cao ñaúng, ñaïi hoïc, treân ñaïi hoïc 409.496 15,19 602.471 18,01 Nguoàn: Tính toaùn cuûa nhoùm nghieân cöùu Vieän Kinh teá, 2004 7 Treân thöïc teá caùc doanh nghieäp ngaønh coâng nghieäp kyõ thuaät cao nhö ñieän – ñieän töû, cô khí cheá taïo thì laïi raát “khaùt” nhöõng lao ñoäng chaát löôïng cao. Nguyeân nhaân chuû yeáu laø do chaát löôïng lao ñoäng qua ñaøo taïo chöa ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu cuûa caùc doanh nghieäp. Theo Sôû Lao ñoäng – Thöông binh vaø Xaõ hoäi TPHCM, soá lao ñoäng toát nghieäp Ñaïi hoïc chöa xin ñöôïc vieäc laøm hieän taïi vaøo khoaûng 8.000 ñeán 10.000 ngöôøi, nhöng soá sinh vieân ra tröôøng ñaùp öùng ñöôïc vieäc laøm cho caùc doanh nghieäp chæ chieám khoaûng 25% naêm 2007. Löïc löôïng lao ñoäng coâng ngheä cao ñang trong tình traïng “thöøa thaày thieáu thôï”. Theo OÂng Traàn Quang Huøng-Toång thö kyù Hieäp hoäi doanh nghieäp ñieän töû Vieät Nam cho raèng: Chuùng ta caàn phaûi thay ñoåi toaøn boä hình thöùc ñaïo taïo coâng nhaân vaø kyõ sö. Hieän nay, chuùng ta coù nhieàu thôï, nhieàu kyõ sö, nhöng kyõ sö gioûi vaø thôï laønh ngheà ít vì vaäy maø chuùng ta chæ coù theå gia coâng. 2.1.2. Nhu caàu nhaân löïc coâng ngheä cao taïi caùc coâng ty ôû KCNC TP.HCM: Moät thöïc teá ñang dieãn ra laø nhu caàu tuyeån duïng raát cao nhöng soá löôïng ngöôøi ñaùp öùng laïi thaáp. Haàu heát caùc öùng vieân ñöôïc tuyeån duïng ñeàu ñöôïc ñaøo taïo laïi. Moät vaøi ví duï veà nhu caàu nguoàn nhaân löïc cuûa caùc coâng ty Ñieän töû ôû KCNC TP. HCM OÂng Collin Trang, giaùm ñoác nhaân söï cuûa Intel Asia cho bieát, Intel seõ caàn khoaûng 1.200 kyõ sö vaø coâng nhaân kyõ thuaät laønh ngheà vaøo naêm 2009, do vaäy Intel döï ñònh seõ tuyeån duïng 70% nhaân söï tröïc tieáp töø caùc tröôøng ñaïi hoïc vaø caùc cô sôû daïy ngheà, sau ñoù ñaøo taïo laïi ñoäi nguõ naøy. Vôùi nhaø saûn xuaát linh kieän ñieän töû Nidec ñeán töø Nhaät Baûn, nhu caàu tuyeån duïng laø 10.000 kyõ sö, coâng nhaân trong moät vaøi naêm tôùi. Nidec hieän nay ñöôïc bieát tôùi laø nhaø ñaàu tö coâng ngheä cao lôùn nhaát taïi TP. HCM vôùi toång soá voán laø 1 tyû USD. 8 Coâng ty Jabil sau khi hoaït ñoäng chính thöùc naêm 2010 seõ caàn khoaûn 2400 nhaân vieân trong ñoù coù 50 chuyeân gia nöôùc ngoaøi. OÂng Ñoân Traàn, Giaùm ñoác ñieàu haønh coâng ty GES cho bieát, GES seõ caàn khoaûng 500 kyõ sö kyõ sö chuyeân ngaønh ñieän, ñieän töû, cơ khí laøm vieäc veà thieát keá vaø saûn xuaát maùy moùc trong ngaønh baùn daãn khi trung taâm ñaøo taïo cuûa coâng ty ñöôïc xaây döïng xong vaøo naêm 2009 taïi KCNC. Phoù Chuû Tòch UBND TPHCM Nguyeãn Thieän Nhaân cuõng khaúng ñònh ñeå ñaùp öùng nhu caàu veà nguoàn nhaân löïc kyõ thuaät cao, heä thoáng giaùo duïc cuûa thaønh phoá caàn coù söï chuyeån mình maïnh meõ. Ñeå ñöa ra ñöôøng loái vaø chính saùch hoã trôï cho vieäc ñaøo taïo nhaân löïc trình ñoä cao. Caàn coù söï phoái hôïp giöõa coâng ty vaø caùc tröôøng ñaïi hoïc thaønh laäp moät toå coâng taùc nhaèm xaùc ñònh roõ yeâu caàu cuûa caùc coâng ty, xaây döïng chieán löôïc vaø chính saùch ñaøo taïo, cuõng nhö kieán nghò thaønh phoá caàn laøm nhöõng gì. Theo oâng Chu Tieán Duõng – Giaùm ñoác Coâng ty phaùt trieån Coâng vieân phaàn meàm Quang Trung, 2006, coù nhaäân xeùt veà sinh vieân ngaønh CNTT môùi ra tröôøng nhö sau: − Thieáu kinh nghieäm thöïc tieãn 72,4% − Thieáu kieán thöùc ngaønh 46,3% − Khoâng bieát laøm vieäc theo nhoùm 42,3% − Trình ñoä ngoaïi ngöõ keùm 42,3% − Kyõ naêng laøm vieäc keùm 41,5% − Khoâng bieát caùch trình baøy, dieãn ñaït 40,7% − Khoâng töï tin trong coâng vieäc 28,5% 9 − Khoâng ñam meâ coâng vieäc 8,9% Nhieàu kyõ sö môùi ra tröôøng raát gioûi veà lyù thuyeát nhöng thieáu kinh nghieäm thöïc teá. Do vaäy tyû leä ñaït yeâu caàu tuyeån duïng khoâng cao. 2.1.3. Toång keát kinh nghieäm khaéc phuïc tình traïng thieáu nguoàn nhaân löïc kyõ thuaät (Taïp Chí Coäng Saûn-2007) - Ñaåy maïnh phaùt trieån giaùo duïc, ñaøo taïo, lieân keát 3 nhaø: Nhaø nöôùc - nhaø tröôøng - nhaø doanh nghieäp - Söû duïng hieäu quaû löïc löôïng tri thöùc vôùi caùc cô cheá, chính saùch naêng ñoäng, khuyeán khích treân cô sôû ñoåi môùi chính saùch tuyeån duïng, ñaõi ngoä, söû duïng, taïo ñieàu kieän ñeå phaùt huy taøi naêng - taâm huyeát... - Ñaàu tö xaây döïng cô sôû haï taàng, caûi thieän ñieàu kieän soáng, laøm vieäc, töøng böôùc naâng cao ñôøi soáng cho ngöôøi lao ñoäng. - Coù chính saùch phuø hôïp, thoûa ñaùng trong ñaàu tö phaùt trieån coâng ngheä, ñaåy maïnh lieân keát trong ñaøo taïo, söû duïng nhaân löïc... coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa ñaõ vaø ñang loâi cuoán, taùc ñoäng ñeán taát caû caùc nöôùc cuõng nhö ñeán taát caû caùc lónh vöïc cuûa ñôøi soáng xaõ hoäi. 2.2. GIỚI THIỆU KHU COÂNG NGHEÄ CAO TP. HCM Ñöôïc thaønh laäp töø thaùng 10-2002, ñeán nay KCNC TPHCM coù dieän tích treân 573,4 ha vaø ñaõ xaây döïng cô sôû haï taàng thieát yeáu, caùc coâng trình phuïc vuï quaûn lyù hoaït ñoäng treân 300 ha vaø hieän nay ñang ñaàu tö xaây döïng 46 döï aùn, trong ñoù coù 11 döï aùn cô sôû haï taàng thieát yeáu nhö giao thoâng, thoaùt nöôùc, caáp ñieän, caáp nöôùc, xöû lyù nöôùc thaûi,