Tài liệu Bài thu hoạch cuối khóa hiệu trưởng phối hợp với đoàn thanh niên tổ chức hoạt động gdngll ở trường thpt ayunpa gia lai năm 2005 2006

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG QUẢN LÝ CÁN BỘ TW II - HỒ CHÍ MINH ---------------------------- BÀI THU HOẠCH CUỐI KHÓA ĐỀ TÀI: HIỆU TRƯỞNG PHỐI HỢP VỚI ĐOÀN THANH NIÊN TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG GDNGLL Ở TRƯỜNG THPT AYUNPA – GIA LAI NĂM 2005-2006. MỤC LỤC PHẦN MỞ ĐẦU I/ Lý do chọn đề tài 1/ Lý do khách quan 2/ Lý do chủ quan II/ Giới hạn đề tài PHẦN NỘI DỤNG I/ Cơ sở lý luận và cơ sở pháp lý 1/ Cơ sở lý luận 1.1- Khái niệm về hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp (GDNGLL) 1.2- Vị trí của hoạt động GDNGLL 1.3- Nhiệm vụ của hoạt động GDNGLL 1.3.1- Nhiệm vụ giáo dục về nhận thức 1.3.2- Nhiệm vụ giáo dục về thái độ 1.3.3- Nhiệm vụ rèn luyện kỹ năng 1.4- Đặc điểm của hoạt động GDNGLL 1.5- Nguyên tắc tổ chức hoạt động GDNGLL 1.5.1- Nguyên tắc về tính mục đích, tính kế hoạch 1.5.2- Tính tự nguyện tự giác 1.5.3- Tính đến các đặc điểm lứa tuổi và cá biệt của học sinh 1.5.4- Kết hợp lãnh đạo sư phạm với tính độc lập tự quản của học sinh 1.5.5- Nguyên tắc đảm bảo tính hiệu quả 1.6- Nội dung và tính hình thức chủ yếu của hoạt động GDNGLL 1.6.1- Hoạt động chính trị - xã hội và nhân văn 1.6.2- Hoạt động tiếp cận khoa học, ứng dụng phục vụ cuộc sống và các hoạt động phục vụ học tập. 1.6.3- Hoạt động văn hóa nghệ thuật và thẩm mỹ 1.6.4- Hoạt động vui khõe và giải trí 1.6.5- Hoạt động lao động công ích xã hội 1.7- Nội dung Hiệu trưởng phối hợp với Đoàn thanh niên tổ chức hoạt động GDNGLL 1.7.1- Cơ chế phối hợp giữa hiệu trưởng với tổ chức Đoàn thanh niên trong trường học 1.7.2- Xây dựng kế hoạch và lịch hoạt động 1.7.3- Tổ chức chỉ đạo thực hiện 1.7.4- Kiểm tra đánh giá và rút kinh nghiệm 2/ Cơ sở pháp lý II/ Thực trạng hiệu trưởng phối hợp với Đoàn thanh niên tổ chức hoạt động GDNGLL ở trường THPT AyunPa năm học 2005-2006 1/ Đặc điểm tình hình của trường 2/ Phân tích thực trạng hiệu trưởng phối hợp với Đoàn thanh niên tổ chức hoạt động GDNGLL 2.1- Định hướng mục tiêu và nhận thức 2.2- Xây dựng kế hoạch và lịch hoạt động GDNGLL + Xác định mục tiêu quản lý hoạt động giáo dục + Xây dựng kế hoạch hoạt động GDNGLL + Xây dựng lịch hoạt động thành nề nếp * Rút kinh nghiệm trong công tác xây dựng kế hoạch 2.3 - Tổ chức chỉ đạo thực hiện 2.3.1 - Tổ chức các lực lượng thực hiện - Thành lập ban chỉ đạo hoạt động GDNGLL - Phối hợp với Đoàn thanh niên tổ chức hoạt động GDNGLL - Phối hợp với các lực lượng khác tham gia thực hiện hoạt động GDNGLL - Xây dựng các điều kiện cho hoạt động GDNGLL + Về đội ngũ cán bộ, giáo viên + Xây dựng CSVC, tài chính cho hoạt động GDNGLL * Rút kinh nghiệm công tác tổ chức các lực lượng thực hiện hoạt động GDNGLL + Quy trình tổ chức hoạt động GDNGLL 2.4- Kiểm tra đánh giá hoạt động GDNGLL * Nội dung kiểm tra * Rút kinh nghiệm kiểm tra đánh giá hoạt động PHẦN KẾT LUẬN 1/ Nhận xét đánh giá chung 2/ Bài học kinh nghiệm 3/ Những đề xuất với cơ quan hữu quan 3.1- Đối với cấp trên 3.2- Đối với nhà trường TÀI LIỆU THAM KHẢO PHỤ LỤC PHẦN MỞ ĐẦU I/ Lý do chọn đề tài: 1/ Lý do khách quan: Giáo dục là một quá trình hoạt động kết hợp vai trò chủ đạo của giáo viên với sự tự giác, tích cực rèn luyện của học sinh nhằm hình thành ý thức, tình cảm và chủ yếu là hành vi, thói quen đạo đức phù hợp với các chuẩn mực xã hội đã quy định. Nhân cách học sinh được hình thành qua hai con đường cơ bản: con đường dạy - học và con đường hoạt động GDNGLL. Hoạt động GDNGLL có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với hoạt động tự giáo dục, tự rèn luyện của học sinh, vì nó có nội dung phong phú hơn, phạm vi tiến hành rộng rãi hơn, khả năng liên kết các lực lượng giáo dục dồi dào hơn. Hoạt động GDNGLL là một bộ phận cấu thành của hoạt động dạy và học và giáo dục. Trong quá trình dạy học, ngoài việc cung cấp cho học sinh những tri thức khoa học qua các bộ môn mà qua đó còn hình thành và phát triển nhân cách cho học sinh. Hoạt động GDNGLL làm cơ sở cho các em bổ sung và hoàn thiện những tri thức đã học trên lớp. Tạo điều kiện cho các em làm quen với các lĩnh vực khác nhau trong đời sống xã hội, giúp các em có cơ hội liên hệ các kiến thức đã học với thực tế cuộc sống cộng đồng. Hoạt động GDNGLL có vị trí rất quan trọng trong quá trình giáo dục. Nó là cầu nối tạo ra mối liên hệ 2 chiều giữa nhà trường và xã hội. Là điều kiện và phương tiện để huy động sức mạnh cộng đồng cùng tham gia vào phát triển giáo dục của nhà trường. Hoạt động GDNGLL mang lại hiệu quả giáo dục cao trong nhà trường phổ thông. Vì ở lứa tuổi này các em rất thích và khát khao hoạt động, có tính năng động, tự lập, tự vươn lên học làm người lớn; các em rất thích tự khẳng định mình trước tập thể. Nên hoạt động GDNGLL là môi trường tốt nhất để các em thể hiện khả năng của mình, giúp cho nhà trường định hướng được quá trình giáo dục nhằm thực hiện tốt mục tiêu đào tạo của cấp học. Vì thế hoạt động GDNGLL là linh hồn của các hoạt động đoàn thể trong nhà trường. Nó là thước đo sự phối hợp tổ chức các hoạt động của hiệu trưởng và các lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường nhằm góp phần “nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, đổi mới nội dung phương pháp dạy và học, hệ thống trường lớp và hệ thống quản lý giáo dục; thực hiện chuẩn hóa, hiện đại hóa, xã hội hóa giáo dục. Phát huy tinh thần độc lập suy nghĩ và sáng tạo của học sinh, đề cao năng lực tự học, tự hoàn thiện học vấn và tay nghề …” 2/ Lý do chủ quan: Qua hơn 8 năm công tác giảng dạy tại trường THPT AyunPa Gia Lai, bản thân tôi đã từng làm bí thư Đoàn trường, tôi tâm đắc một điều: Hoạt động GDNGLL là một công cụ để nhà trường xây dựng, nuôi dưỡng, phát triển hơn phong trào thi đua hai tốt và các hoạt động xã hội khác trong nhà trường phổ thông trung học. Bởi vì đặc điểm học sinh ở trường THPT AyunPa trong những năm trước đây phong trào học tập chưa cao. Tỉ lệ học sinh bỏ học nữa chừng còn nhiều, do rất nhiều nguyên nhân, nhưng một trong những nguyên nhân đó là hoạt động ngoại khóa của nhà trường chưa thu hút được nhiều học sinh tham gia hưởng ứng. Do đó việc tổ chức tốt các hoạt động GDNGLL là một trong những biện pháp nhằm đảm bảo duy trì được sĩ số học sinh của nhà trường. Học sinh của THPT AyunPa phần lớn tham gia sinh hoạt trong tổ chức Đoàn hoặc hội. Hoạt động GDNGLL của trường do Đoàn thanh niên giữ vai trò nồng cốt. Nên Hiệu trưởng phải phối hợp với Đoàn thanh niên tổ chức thực hiện tốt hoạt động GDNGLL, qua đó có các biện pháp điều chỉnh và định hướng quá trình giáo dục toàn diện để đạt kết quả cao trong nhà trường là rất cần thiết. Trong thời gian tham gia công tác giáo dục ở nhà trường, bản thân tôi nhận thấy những kết quả của quá trình giáo dục là do kinh nghiệm có tính kế thừa và có sự cố gắng của từng cá nhân và của tập thể sư phạm nhà trường. Qua khóa học quản lý tại trường cán bộ quản lý, tôi được tiếp thu những kiến thức khoa học về lý luận quản lý giáo dục và học tập nghiên cứu thực tế ở các đơn vị bạn đã đem lại cho bản thân nhiều kiến thức mới lạ và rất thiết thực. Nhìn lại hoạt động GDNGLL ở trường THPT AyunPa nơi tôi đang công tác trong những năm qua còn nhiều thiếu sót chưa khoa học hoặc chưa hay, chồng chéo, sự phân phối thời gian chưa hợp lý, còn thụ động trong một số kế hoạch của Đoàn cấp trên đưa về với thời gian rất gấp nên đã gặp rất nhiều khó khăn trong việc tổ chức thực hiện. Nên tôi chọn đề tài: “ Hiệu trưởng phối hợp với Đoàn thanh niên tổ chức hoạt động GDNGLL ở trường THPT AyunPa Gia Lai năm học 2005-2006” để nghiên cứu. Từ một giáo viên đảm trách công tác Đoàn chuyển sang làm công tác quản lý nên phần nào đó giúp cho tôi nghiên cứu đề tài này thuận lợi hơn đồng thời sau khi học tập các chuyên đề tại trường được quí thầy cô rất tận tình giúp đỡ nên tôi có thêm những hiểu biết rộng hơn và tiếp thu được những bài học bổ ích trong công tác quản lý sau này. II/ Giới hạn đề tài: Với lý do tôi đã trình bày như trên nên ơ đề tài này tôi chỉ đi sâu và nghiên cứu, tìm hiểu về việc “Hiệu trưởng phối hợp với Đoàn trường tổ chức hoạt động GDNGLL ở trường THPT AyunPa Gia Lai năm học 2005-2006”. PHẦN NỘI DUNG I/ Cơ sở lý luận và cơ sở pháp lý của đề tài: 1/ Cơ sở lý luận: 1.1- Khái niệm về hoạt động GDNGLL: Như chúng ta đã biết hoạt động GDNGLL là những hoạt động giáo dục thực hiện ngoài thời gian học tập, nhằm lôi cuốn đông đảo học sinh tham gia để mở rộng hiểu biết, tạo không khí vui tươi lành mạnh, tạo cơ hội để học sinh rèn luyện thói quen sống trong cộng đồng và phát huy năng lực, sở thích của từng cá nhân. Hoạt động GDNGLL là một mặt hoạt động giáo dục cơ bản được thực hiện một cách có mục đích, có kế hoạch, có tổ chức nhằm góp phần hình thành nhân cách học sinh theo mục tiêu đào tạo, đáp ứng những yêu cầu đa dạng của xã hội. Hoạt động GDNGLL được chia ra hai mức độ do phạm vi tác dụng của lực lượng tổ chức các hoạt động chi phối. Đó là hoạt động GDNGLL và hoạt động giáo dục ngoài nhà trường. Hoạt động GDNGLL do nhà trường quản lý chỉ đạo, với sự tham của các lực lượng xã hội. Nó được tiến hành xen kẻ hoặc tiếp nối hoạt động dạy và học trong phạm vi nhà trường hoặc trong đời sống xã hội. Hoạt động này diễn ra trong suốt năm học và cả thời gian nghĩ hè để khép kín quá trình giáo dục, làm cho quá trình này được thực hiện mọi nơi mọi lúc. Hoạt động giáo dục ngoài nhà trường là tổ chức cuộc sống của thanh niên, là cuộc sống thực của họ về học tập, lao động, vui chơi, giải trí ... Giáo dục ngoài nhà trường là trách nhiệm của toàn xã hội, của gia đình học sinh, nhà trường đóng vai trò cố vấn sư phạm và phối hợp tổ chức. 1.2- Vị trí của hoạt động GDNGLL: Hoạt động GDNGLL là một bộ phận cấu thành của hoạt động dạy học và giáo dục, là cầu nối tạo ra mối quan hệ hai chiều giữa nhà trường và xã hội: thông qua hoạt động GDNGLL nhà trường có điều kiện để phát huy vai trò tích cực của mình với đời sống, mở ra khả năng thuận lợi để gắn nhà trường với xã hội. Hoạt động GDNGLL là điều kiện và phương tiện để huy động sức mạnh cộng đồng tham gia vào quá trình đào tạo học sinh và sự phát triển của nhà trường, thực hiện tốt công cuộc xã hội hoá giáo dục. 1.3- Nhiệm vụ của hoạt động GDNGLL: 1.3.1- Nhiệm vụ giáo dục về nhận thức: Hoạt động GDNGLL giúp học sinh bổ sung củng cố và hoàn thiện những tri thức đã được học trên lớp, đồng thời giúp các em có những hiểu biết mới, mở rộng nhãn quan với thế giới xung quanh và cộng đồng xã hội. Đồng thời giúp các em biết vận dụng những tri thức đã học để giải quyết các vấn đề do thực tiễn cuộc sống đặt ra. Hoạt động GDNGLL giúp học sinh hướng nhận thức, biết tự điều chỉnh hành vi đạo đức, lối sống cho phù hợp. Qua đó từng bước làm giàu thêm những kinh nghiệm về thực tế xã hội cho các em. Hoạt động GDNGLL giúp học sinh định hướng chính trị, xã hội, có những hiểu biết nhất định về truyền thống đấu tranh cách mạng, truyền thống văn hoá tốt đẹp của đất nước ... Qua đó tăng thêm sự hiểu biết của các em về Bác Hồ, về Đảng, về Đoàn mà thực hiện tốt nghĩa vụ của người học sinh, nghĩa vụ đoàn viên. Hoạt động GDNGLL giúp học sinh có những hiểu biết tối thiểu về các vấn đề có tính thời đại như vấn đề hợp tác quốc tế, vấn đề bảo vệ môi sinh, môi trường, vấn đề dân số và kế hoạch gia đình, vấn đề pháp luật ... 1.3.2- Nhiệm vụ giáo dục về thái độ: Hoạt động GDNGLL từng bước hình thành cho học sinh niềm tin vào những giá trị mà các em phải vươn tới, đó là niềm tin vào chế độ XHCN đang đổi mới mà Bác Hồ và Đảng ta đã lựa chọn, tin vào tiền đồ, tương lai của đất nước. Từ đó các em có lòng tự hào dân tộc, mong muốn làm đẹp thêm truyền thống của trường, của quê hương đất nước, mong muốn vươn lên thành con ngoan trò giỏi, tích cực để trở thành công dân có ích cho xã hội. Hoạt động GDNGLL bồi dưỡng cho học sinh những tình cảm trong sáng, qua đó các em biết kính yêu và trân trọng cái tốt, cái đẹp, biết ghét những cái xấu, cái lỗi thời không phù hợp. Đồng thời bồi dưỡng và xây dựng cho học sinh lối sống và nếp sống phù hợp với đạo đức, phát luật, truyền thống tốt đẹp của địa phương và của đất nước. Hoạt động GDNGLL bồi dưỡng cho học sinh tính tích cực, tính năng động sẵn sàng tham gia những hoạt động xã hội, hoạt động tập thể của trường, của lớp vì lợi ích chung, vì sự trưởng thành và tiến bộ của bản thân. 1.3.3- Nhiệm vụ rèn luyện kỹ năng: Hoạt động GDNGLL rèn luyện cho học sinh những kỹ năng giao tiếp, ứng xử có văn hoá, những thói quen tốt trong học tập, lao động công ích và các hoạt động khác. Hoạt động GDNGLL rèn luyện cho học sinh kỹ năng tự quản, trong đó có kỹ năng tổ chức, kỹ năng điều khiển và thực hiện một hoạt động tập thể có hiệu quả, kỹ năng nhận xét, đánh giá kết quả hoạt động. Hoạt động GDNGLL rèn luyện cho học sinh kỹ năng giáo dục, tự điều chỉnh kỹ năng hoà nhập để thực hiện tốt các nhiệm vụ do thầy cô, do nhà trường hoặc do tập thể lớp giao cho. 1.4- Đặc điểm của hoạt động GDNGLL: Hoạt động GDNGLL có nội dung đa dạng và phong phú, nó có thể diễn ra trong nhà trường, nhưng cũng có thể diễn ra ngoài nhà trường. Thời gian dành cho các hoạt động GDNGLL khá nhiều và linh hoạt, đòi hỏi các lực lượng trong xã hội phải cùng nhà trường tổ chức các hoạt động giáo dục cho học sinh. Hoạt động GDNGLL không chỉ nhằm mục tiêu giáo dục tư tưởng, đạo đức, phẩm chất, nhân cách cho học sinh, mà còn nhằm đạt các mục tiêu về trí dục, thể dục, mỹ dục, lao động hướng nghiệp. Chương trình hoạt động GDNGLL rất năng động và đa dạng, không có chương trình chung qui định chặt chẽ cho các trường. Nhà trường tự xây dựng cho mình chương trình, kế hoạch hoạt động GDNGLL cho phù hợp với điều kiện thực tế của trường. Chương trình, kế hoạch hoạt động phải thật hấp dẫn và lôi cuốn đông đảo học sinh tham gia để đạt hiệu quả giáo dục cao. Kiểm tra, đánh giá là hoạt động không thể thiếu được trong quá trình tổ chức các hoạt động giáo dục. Hoạt động kiểm tra đánh giá về thực chất là xác định và công nhận mức độ phù hợp trên thực tế của kết quả đạt được với mục tiêu của hoạt động giáo dục mình đã đề ra. Kiểm tra đánh giá hoạt động GDNGLL không chỉ đánh giá kết quả của hoạt động mà còn phải đánh giá được ý nghĩa giáo dục và hiệu quả giáo dục của hoạt động, điều này không phải lúc nào cũng làm được. 1.5- Nguyên tắc tổ chức hoạt động GDNGLL: 1.5.1- Nguyên tắc về tính mục đích và tính kế hoạch: Tính mục đích: cần xác định mục tiêu, yêu cầu của hoạt động GDNGLL cho cả năm học, từng học kì, từng hoạt động; trong đó cần định hướng nhằm thực hiện mục tiêu tổng quát và phát triển nhân cách cho học sinh. Tính kế hoạch: mọi hoạt động cần có kế hoạch, đặc biệt kế hoạch hoạt động GDNGLL cần đảm bảo tính ổn định tương đối, tính hệ thống và tính hướng đích, không gây hỗn loạn và tuỳ tiện trong tổ chức các hoạt động của nhà trường. 1.5.2- Tính tự nguyện tự giác: Nếu hoạt động học tập trên lớp là bắt buộc thì hoạt động GDNGLL là tự nguyện, tự giác. Nguyên tắc này đảm bảo quyền tự chọn tham gia các hoạt động theo khả năng, hứng thú, điều kiện sức khoẽ của mỗi học sinh, chỉ có như vậy mới tạo được động cơ hoạt động, phát huy được thiên hưiớng của từng học sinh. 1.5.3- Tính đến các đặc điểm lứa tuổi và cá biệt của học sinh: Nội dung và hình thức hoạt động GDNGLL phải được thay đổi, tuỳ theo vào sự chuyển từ giai đoạn lứa tuổi này sang lứa tuổi khác ở học sinh. Do đó các loại hình hoạt động và các hình thức công việc phải phù hợp với khả năng và hứng thú của lứa tuổi học sinh. 1.5.4- Kết hợp lãnh đạo sư phạm với tính độc lập tự quản của học sinh: Học sinh THPT có tích tích cực hoạt động xã hội và khả năng tự quản, tuy nhiên các em chưa có đủ kinh nghiệm. Vì vậy cần có sự lãnh đạo sư phạm thường xuyên. Nguyên tắc này đòi hỏi phát huy tính tích cực, độc lập sáng tạo của học sinh. Hoạt động GDNGLL phải là hoạt động của học sinh, do học sinh tổ chức, vai trò của người thầy là xác định phương hướng hoạt động và giúp đỡ học sinh tổ chức công việc. 1.5.5- Nguyên tắc đảm bảo tính hiệu quả: Khi tiến hành bất cứ hoạt động nào cũng phải tính đến hiệu quả, nhưng hiệu quả giáo dục luôn được coi là hàng đầu, chủ yếu của hoạt động GDNGLL. Kết hợp nhiều hiệu quả giáo dục với hiệu quả khác như: kinh tế, chính trị, xã hội ... thì phải lấy hiệu quả giáo dục để điều chỉnh các hiệu quả khác. Tuy nhiên nhà trường cần có kế hoạch và quan tâm hơn đến việc quản lý hoạt động GDNGLL theo kế hoạch năm học, đừng để mang tính thời vụ khi cần sẽ chỉ đạo hoạt động. 1.6- Nội dung và hình thức chủ yếu của hoạt động GDNGLL: 1.6.1- Hoạt động chính trị xã hội và nhân văn: Hoạt động kỉ niệm các ngày lễ lớn, các sự kiện chính trị xã hội trong nước và quốc tế, những sự kiện đáng chú ý của địa phương. Học tập và thi tìm hiểu những truyền thống tốt đẹp của nhà trường, địa phương, những qui định về pháp luật, những chính sách lớn của Đảng và nhà nước, những qui định của ngành của địa phương cũng như của trường Trao đổi, thảo luận hoặc thi tìm hiểu các sự kiện chính trị, xã hội, kinh tế trong và ngoài nước. Hoạt động giao lưu kết nghĩa với các đơn vị bạn, các cơ sở sản xuất các đơn vị vũ trang ... Hưởng ứng và cùng tham gia các hoạt động lễ hội, hoạt động văn hoá truyền thống ở đia phương. Tích cực tham gia các hoạt động nhân đạo, hoạt động đền ơn đáp nghĩa và các hoạt động từ thiện khác. 1.6.2- Hoạt động tiếp cận khoa học ứng dụng vào cuộc sống và các hoạt động phục vụ học tập: Các hoạt động tìm hiểu về khoa học, theo các chuyên đề cụ thể. Sưu tầm, tìm hiểu về các danh nhân, những nhà Bác học, những gương hiếu học, say mê phát minh sáng chế. Nghe nói chuyện về các thành tựu khoa học kỹ thuật, về các ngành nghề trong xã hội. Tham gia sinh hoạt trong các câu lạc bộ, đội nhóm theo các lĩnh vực phù hợp với năng khiếu. Thi làm đồ dùng học tập, dụng cụ trực quan ... Tham gia các cơ sở sản xuất, các công trình khoa học, xem các cuộc triển lãm về thành tựu kinh tế, kỹ thuật ... 1.6.3- Hoạt động văn hoá nghệ thuật và thẩm mỹ: Sinh hoạt văn nghệ trong các hoạt động của lớp hoặc của trường, thi hoặc biểu diễn chào mừng các ngày lễ, ngày kỉ niệm trong năm học. Du lịch tham quan các danh lam thắng cảnh, các di tích lịch sử. Tổ chức sinh hoạt dã ngoại cắm trại … Sinh hoạt các câu lạc bộ chuyên đề phù hợp với năng khiếu lứa tuổi và sở thích của học sinh … 1.6.4- Hoạt động vui khoẽ và giải trí: Tổ chức tập thể dục giữa giờ chống mệt mỏi trong các giờ ra chơi hàng ngày. Luyện tập và tham gia chơi thể thao. Tổ chức ngày hội vui khoẽ, hội thao, biểu diễn, thi đấu ... Tổ chức các trò chơi giải trí như các loại trò chơi vận động, trò chơi thể thao, trò chơi trí tuệ ... xen kẻ trong các tiết sinh hoạt tập thể, trong các giờ ra chơi hoặc trong các ngày lễ hội. 1.6.5- Hoạt động lao động công ích xã hội: Trực nhật, vệ sinh lớp học, sân trường và các khu vực của nhà trường. Trồng cây xanh, cây cảnh cho đẹp trường, đẹp lớp, thực hiện tốt phong trào trường em “xanh sạch đẹp”. Tham gia lao động, làm vệ sinh trong trường và các công trình công cộng, tham gia tốt phong trào “ngày chủ nhật xanh”, phong trào thanh niên tình nguyện ở địa phương. 1.7- Nội dung Hiệu trưởng phối hợp với Đoàn thanh niên tổ chức hoạt động GDNGLL: 1.7.1- Cơ chế phối hợp giữa Hiệu trưởng và Đoàn thanh niên trong trường học: - Đoàn thanh niên là tổ chức chính trị trong nhà trường nên quan hệ giữa Hiệu trưởng và Đoàn thanh niên (thông qua bí thư Đoàn trường và BCH Đoàn trường) là quan hệ phối hợp dưới sự lãnh đạo của chi bộ Đảng nhà trường, để đảm bảo tính độc lập của một tổ chức chính trị của Đoàn thanh niên. Sự phối hợp này nhằm mục đích hướng tới thực hiện tốt mục tiêu giáo dục của Đảng là đào tạo thế hệ trẻ mỗi ngày một hoàn thiện về nhân cách. Cơ chế phối hợp giữa Hiệu trưởng và Đoàn thanh niên dựa trên tinh thần xây dựng, hỗ trợ và hợp tác được hiểu qua sơ đồ sau: Tham mưu, đề xuất Hiệu Trưởng Đoàn Trường Xây dựng, hỗ trợ, hợp tác Xây dựng: là góp phần xây dựng tổ chức Đoàn thanh niên vững mạnh, để thực hiện tốt chức năng giáo dục. Hỗ trợ: Đây là trách nhiệm của Hiệu trưởng vừa phải tạo điều kiện, thời gian CSVC, kinh phí để Đoàn thanh niên tổ chức các hoạt động giáo dục trong nhà trường. Hợp tác: Hiệu trưởng góp ý kiến hoàn thiện các chủ trương, phương pháp hoạt động của Đoàn nhằm phát huy vai trò hoạt động của tổ chức mình một cách độc lập, sáng tạo và linh hoạt trong thực tiễn. Trong cơ chế phối hợp này, Hiệu trưởng đóng vai trò là cố vấn để xây dựng tổ chức Đoàn vững mạnh, bồi dưỡng cho cán bộ Đoàn về năng lực tổ chức, phương pháp hoạt động, phối hợp tốt các công tác giáo dục, tổ chức tốt các hoạt động GDNGLL. Ngược lại, Đoàn thanh niên phải biết tham mưu, đề xuất với Hiệu trưởng để phối hợp các lực lượng thực hiện nhiệm vụ của nhà trường nói chung đặc biệt là hoạt động GDNGLL nói riêng. Có như vậy mới trang bị cho học sinh những tri thức khoa học, rèn luyện phẩm chất đạo đức, tự tin hơn trong cuộc sống. 1.7.2- Xây dựng kế hoạch và lịch hoạt động: Lập kế hoạch năm, học kì và từng tháng. Xây dựng lịch hoạt động theo từng tuần, háng ngày. 1.7.3- Tổ chức chỉ đạo thực hiện: - Tổ chức lực lượng thực hiện: * Thành lập ban chỉ đạo hoạt động GDNGLL * Tổ chức chỉ đạo các lực lượng giáo dục trong trường thực hiện tổ chức hoạt động giáo dục NGLL. * Phối hợp các lực lượng xã hội để tổ chức hoạt động GDNGLL. - Xây dựng các điều kiện cho hoạt động GDNGLL * Xây dựng đội đội ngũ. * Xây dựng CSVC và tài chính cho hoạt động GDNGLL. 1.7.4- Kiểm tra đánh giá hoạt động GDNGLL và rút kinh nghiệm: - Xây dựng các tiêu chí đánh giá dựa vào mục đích, yêu cầu của hoạt động. - Kiểm tra đánh giá việc thực hiện kế hoạch hoạt động của các bộ phận đã được phân công. - Tổ chức rút kinh nghiệm, cải tiến phương pháp, nội dung nhằm nâng cao chất lượng hoạt động GDNGLL. 2/ Cơ sở pháp lý: Điều 2, chương I, Luật giáo dục có nhấn mạnh: “Mục tiêu giáo dục là đào tạo con người Việt Nam phát triển toàn diện, tri thức, sức khõe, thẩm mỹ và nghề nghiệp, trung thành với lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, hình thành và bồi dưỡng nhân cách, phẩm chất và năng lực của công dân, đáp ứng yêu cầu xây dựng và bảo vệ tổ quốc” Điều 23, chương II, Luật giáo dục khẳng định:”Mục tiêu của giáo dục phổ thông là giúp học sinh phát triển toàn diện về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ và các kỹ năng cơ bản nhằm hình thành nhân cách con người Việt Nam XHCN, xây dựng tư cách và trách nhiệm công dân, chuẩn bị cho học sinh tiếp tục học lên hoặc đi vào cuộc sống lao động, tham gia xây dựng và bảo vệ tổ quốc”. Điều 3, chương I, Luật giáo dục còn nêu tính chất, nguyên lý giáo dục như sau: “… Hoạt động giáo dục phải thực hiện theo nguyên lý học đi đôi với hành, lý luận gắn liền với thực tiễn, giáo dục nhà trường kết hợp với giáo dục gia đình và giáo dục xã hội”. Điều 24, Điều lệ trường trung học qui định: “… Hoạt động GDNGLL do nhà trường phối hợp với các lực lượng giáo dục ngoài nhà trường tổ chức, bao gồm hoạt động ngoại khóa về khoa học, văn học, nghệ thuật, thể dục, thể thao nhằm phát triển năng lực toàn diện của học sinh và bồi dưỡng học sinh có năng khiếu; các hoạt động vui chơi tham quan, du lịch, giao lưu văn hóa; các hoạt động giáo dục môi trường; các hoạt động lao động công ích; các hoạt động xã hội; các hoạt động từ thiện phù hợp với các đặc điểm sinh lý lứa tuổi học sinh”. II/ Thực trạng của Hiệu trưởng phối hợp với Đoàn thanh niên tổ chức hoạt động GDNGLL ở trường THPT AyunPa, năm học 2005-2006: 1/ Đặc điểm tình hình trường THPT AyunPa: Huyện AyunPa là một vùng thung lũng nằm ở phía đông nam của tỉnh Gia Lai cách thị xã Gia Lai hơn 100 km. Dân số ở đây hầu hết là người dân tộc thiểu số chiếm hơn 50% đa phần là dân tộc jarai sinh sống, dân tộc kinh đến đây sinh sống có cả các vùng niềm trên cả nước. Chính vì thế mà có những tập quán sinh hoạt khá khác nhau, đời sống của nhân dân trong vùng còn gặp rất nhiều khó khăn, nền nông nghiệp chủ yếu phát triển cây lúa nước nên trình độ dân trí cũng còn rất thấp việc đi học của con em người đồng bào đến trường để lấy thêm cái chữ cũng không phải là dễ. Tuy nhiên được sự quan tâm của Đảng và chính quyền cấp trên đồng thời với nhu cầu học tập con của huyện nhà ngày càng đông. Vì thế, Trường THPT AyunPa được thành lập ngay sau ngày giải phóng đất nước nằm ngay trung tâm thị trấn AyunPa. Hơn 30 năm hình thành và phát triển đến nay trường đã 3 lần chia tách và hiện nay trường có tới 50 lớp trên 2.300 học sinh trong đó số học sinh người đồng bào thiểu số của trường gần 900 em đây là trường có số học sinh dân tốc thiểu số nhiều nhất tỉnh Gia Lai, đó cũng là niềm tự hào của trường. Xong cũng là nổi lo về tình hình duy trì sĩ số và chất lượng học tập hàng năm, đồng thời ảnh hưởng rất lớn đến các hoạt động giáo dục khác như GDNGLL … Nhìn chung các em rất ham học xong điều kiện kinh tế gia đình, địa bàn đi lại còn khá xa so với trường và chịu một số tập tục lạc hậu nên một số em phải bỏ học nữa chừng, bên cạnh đó hầu hết các em rất ít có điều kiện tham gia các hoạt động ngoại khóa như hoạt động GDNGLL và các hoạt động phong trào khác của nhà trường. Trường gồm có 9 tổ trong đó 8 tổ thực hiện công tác chuyên môn, 1 tổ hành chính thực hiện công tác hậu cần đời sống. Lãnh đạo nhà trường trong năm 2005-2006 có 5 trong đó có 4 hiệu phó được phân công phụ trách các mãng trong nhà trường, bởi vì trong năm học đến trường được chia tách thêm một trường THPT nữa giảm bớt sự quá tải trong điều kiện CSVC nhà trường và diện tích khuôn viên trường còn quá chật chỉ có 1,4 ha. Trong khi đó hiện nay trường chỉ có 23 phòng học cho 46 lớp học 2 buổi còn 4 lớp trường phải mượn CSVC của một huyện lân cận để giảng dạy cho học sinh. Về đội ngũ cán bộ nhân viên và giáo viên có gần 100 đa phần giáo viên có tuổi đời và tuổi nghề còn ít và đều đạt chuẩn nên rất hăng say tham gia các hoạt động của Đoàn và của nhà trường tổ chức, họ rất năng động sáng tạo ham học hỏi nên các hoạt động GDNGLL khi Đoàn trường phát động thì đội ngũ này tham gia rất tích cực. Bên cạnh đó cán bộ quản lý nhà trường đều trưởng thành từ công tác Đoàn nên ít nhiều đều quan tâm đến các hoạt động ngoài giờ. Đặc biệt Hiệu trưởng nhà trường cũng là một cựu bí thư Đoàn trường nên cũng tạo nhiều điều kiện thuận lợi cho tổ chức Đoàn tham gia tổ chức hoạt động GDNGLL của nhà trường mang lại hiệu quả giáo dục toàn diện cho học sinh ngày càng cao. Ban chấp hành Đoàn trường 21 đồng chí mà nồng cốt là các đồng chí trong chi đoàn giáo viên chiếm 30%, một số đồng chí trong ban chấp hành Đoàn trường là Đảng viên còn lại là các bí thư xuất sắc của chi đoàn lớp được bầu vào ban chấp hành Đoàn trường. Chính vì thế mà các hoạt động của Đoàn trường hầu hết được sự chỉ đạo và định hướng của chi bộ, mặt khác hoạt động GDNGLL cũng được Đoàn trường triển khai trên tinh thần nghị quyết của đại hội và theo chủ điểm từng tháng. Về CSVC phục vụ cho việc học tập và GDNGLL còn thiếu sân chơi bãi tập, hầu hết CSVC được trang bị dần nên có nhiều phần không đồng bộ, mặt khác trường lớp phục vụ công tác giảng dạy đã lỗi thời và được xây dựng năm 1990 có một số bộ phận đến nay đã xuống cấp và trường cũng không đủ điều kiện để xây dựng lại … Nên phần nào đó đã không phục vụ tốt cho các công tác hoạt động GDNGLL. Trường THPT AyunPa là nơi tạo nguồn nhân lục cho toàn huyện. Nhiều cán bộ công chức đang công tác tại huyện là cựu học sinh của trường, đồng thời nhiều học sinh của trường hiện nay đang giữ các trọng trách của tỉnh Gia Lai và các nơi khác …, nên đã được các cấp chính quyền quan tâm đặc biệt là ở địa phương đã tạo các điều kiện thuận lợi cho trường từng bước xây dựng và trưởng thành trong sự nghiệp giáo dục đào tạo con em các đồng bào trong huyện nhà cho đến ngày hôm nay. Với thực trạng nêu trên, trường THPT AyunPa Gia Lai có những thuận lợi và khó khăn như sau 2/ Phân tích thực trạng Hiệu trưởng phối hợp với Đoàn thanh niên tổ chức hoạt động GDNGLL: 2.1- Định hướng mục tiêu và nhận thức: Hiệu trưởng cần xác định hoạt động GDNGLL là một bộ phận của hoạt động giáo dục, là phương pháp xây dựng phong trào hoạt động của nhà trường, hoạt động GDNGLL phải luôn thay đổi về nội dung và hình thưc sinh hoạt theo hướng hoạt động phù hợp với nhu cầu và đặc điểm tâm sinh lý của học sinh THPT. Tổ chức hoạt động GDNGLL không nên rập khuôn máy móc mà phải dựa vào mục tiêu, nhiệm vụ năm học mà xây dựng kế hoạch hoạt động cụ thể. Hiệu trưởng cần quán triệt cho đội ngũ giáo viên, nhân viên trong trường nhận thức đúng vị trí, vai trò và nhiệm vụ của hoạt động GDNGLL trong trường THPT. Đây là một hoạt động không thể thiếu được của trường, nên mọi người phải tham gia, nếu xem nhẹ hoạt động này thì quá trình giáo dục của nhà trường không thể đạt hiệu quả. Hiệu trưởng phải xác định rõ vai trò nồng cốt của Đoàn trong việc tổ chức hoạt động GDNGLL trong trường. Hoạt động phải được tổ chức thường xuyên trong suốt năm học và có trọng điểm gắn liền với kế hoạch hoạt động của nhà trường cũng như Đoàn trường. Do đó, cần huy động tất cả các lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường cùng phối hợp hỗ trợ Đoàn thanh niên tham gia tổ chức tốt các hoạt động này. 2.2- Xây dựng kế hoạch và lịch hoạt động GDNGLL: + Xác định mục tiêu quản lý hoạt động giáo dục: Công tác xây dựng kế hoạch là nhiệm vụ cơ bản của người quản lý. Kế hoạch phải mang tính thống nhất trong tập thể sư phạm nhà trường. Hiệu trưởng dùng nó làm công cụ quản lý nhà trường, hoạt động có kế hoạch là hoạt động có tính toán sắp xếp các công việc theo từng thời điểm cụ thể, có các giải pháp để thực hiện cân đối giữa nhu cầu và khả năng sao cho đạt được mục tiêu đã đề ra một cách tốt nhất. Nên việc xây dựng kế hoạch và lịch hoạt động GDNGLL của trường phải căn cứ vào các vấn đề sau: - Nhiệm vụ năm học của Bộ giáo dục và đào tạo. - Hướng dẫn của Sở giáo dục và đào tạo Gia lai. - Kế hoạch năm học và chương trình hoạt động của Ban trường học tỉnh Đoàn Gia Lai và huyện Đoàn AyunPa. - Điều kiện CSVC tài chính và đội ngũ cán bộ giáo viên của nhà trường. - Nhu cầu của giáo viên, học sinh và phụ huynh cũng như sự phát triển kinh tế xã hội ở địa phương. + Xây dựng kế hoạch hoạt động GDNGLL: Hiệu trưởng phối hợp với bí thư Đoàn trường xây dựng kế hoạch hoạt động GDNGLL phải đảm bảo: -Kế hoạch hoạt động GDNGLL phải được xây dựng trên cơ sở kế hoạch năm học của nhà trường và kế hoạch hoạt động của Đoàn trường. Kế hoạch và lịch hoạt động cho toàn trường, từng khối lớp trong từng thời điểm cụ thể, phải tổ chức thành nề nếp ổn định thường xuyên, liên tục trong suốt năm học và trong cả khi nghỉ hè. - Kế hoạch hoạt động GDNGLL phải phù hợp với nhiệm vụ học tập ở từng thời điểm cụ thể, phù hợp với sinh lý lứa tuổi, sở thích của từng người tham gia và phải đảm bảo nguyên tắc tự nguyện, tự giác. - Hình thức tổ chức phải đa dạng, tránh lập đi lập lại nhiều lần, vì bản chất con người là tổng hòa các mối quan hệ xã hội. Đời sống xã hội ngày càng được cải thiện và tiến bộ về mọi mặt, quá trình giáo dục ngày càng đổi mới và hoàn thiện, nhưng vẫn mang tích mục đích, tính kế hoạch, nhằm thực hiện tốt mục tiêu giáo dục là: “Đào tạo con người Việt Nam phát triển toàn diện, có đủ các tri thức và sức khõe thẩm mỹ và nghề nghiệp…” - Hiệu trưởng đã phối hợp với Đoàn thanh niên xây dựng kế hoạch hoạt động GDNGLL thành một mảng hoạt động cụ thể theo định hướng nội dung hoạt động được nêu trong nhiệm vụ năm học của nhà trường và kế hoạch hoạt động của Đoàn thanh niên. Hoạt động GDNGLL đã được lồng ghép và cụ thể hóa trong các hoạt động của Đoàn trường, công đoàn trường, các tổ chuyên môn và của giáo viên chủ nhiệm các lớp. Cho nên nhìn tổng thể hoạt động GDNGLL của trường rất sôi nổi và có hiệu quả thiết thực, nhà trường đã tổ chức quản lý hoạt động GDNGLL có khoa học đảm bảo đúng mục tiêu giáo dục. Đoàn trường luôn tổ chức các phong trào hoạt động văn hóa thể dục thể thao, sân chơi thanh niên, các hoạt động tìm hiểu truyền thống nhân dịp các ngày lễ lớn, đặc biệt Hiệu trưởng đã phối hợp với Đoàn trường tổ chức cho học sinh tham gia thực hiện tốt các phong trào thanh niên tình nguyện … + Xây dựng lịch hoạt động thành nề nếp: Công việc này Hiệu trưởng đã phối hợp với Đoàn thanh niên tổ chức rất tốt, sinh hoạt của học sinh tạo thành nề nếp ổn định dưới sự đôn đốc nhắc nhỡ của lớp trực tuần, sự theo dõi giúp đỡ của giáo viên chủ nhiệm, sự kiểm tra giám sát của BCH Đoàn trường và của lãnh đạo nhà trường. Lịch hoạt động GDNGLL của trường được thực hiện thành nề nếp theo thời gian hàng ngày, hàng tuần hoặc hàng tháng cụ thể. Hàng tuần có các hoạt động chính như sau: - Hiệu trưởng phối hợp với Đoàn tổ chức phân công lớp trực tuần thực hiện việc kiểm tra và tổng kết thi đua trong tuần. - Sinh hoạt đầu tuần lớp trực tuần báo cáo công tác thi đua tuần vừa qua, Hiệu trưởng sơ kết công tác tuần và phổ biến công tác tuần tới. Bí thư Đoàn trường sơ kết công tác hoạt động đoàn và hoạt động GDNGLL có nhận xét đánh giá, biểu dương khen thưởng và triển khai kế hoạch công tác tuần tiếp theo, trong đó có hoạt động GDNGLL. - Tổ chức các ngày lễ kỉ niệm trong năm thường được kết hợp trong tiết ngoại khóa … - Tổ chức các chuyên đề hoạt động GDNGLL theo chủ điểm hành động tháng của Đoàn thanh niên và nhân dịp các ngày lễ lớn trong năm như hội diễn văn nghệ, thi đấu thể dục thể thao … - Ngoài ra các hoạt động GDNGLL còn được lồng ghép trong các hoạt động giáo dục dân số sức khõe vị thành niên, phòng chống ma túy, tìm hiểu HIV/AIDS cùng với tổ sinh thực hiện ngoại khóa. Mời công an huyện tham gia tuyên truyền về tình hình giao thông, an ninh học đường ở địa phương, trong toàn tỉnh và trong cả nước … Qua các ngày hội, các hoạt động GDNGLL học sinh được học tập vui chơi rèn luyện những phẩm chất đạo đức, những kỹ năng hoạt động xã hội, kỹ năng ứng xử giao tiếp. Đồng thời các em cũng được tìm hiểu và tiếp thu những tinh hoa văn hóa của dân tộc, biết quý trọng và giữ gìn bản sắc văn hóa để nó không bị mai một. * Rút kinh nghiệm trong công tác xây dựng kế hoạch: Hiệu trưởng cần phối hợp với Đoàn trường dự thảo kế hoạch hoạt động GDNGLL ngay từ đầu năm học cùng với dự thảo kế hoạch nhiệm vụ năm học của nhà trường và kế hoạch hoạt động phong trào của Đoàn trường. Hiệu trưởng cần thống nhất với Đoàn thanh niên về nội dung và hình thức tổ chức các hoạt động GDNGLL trong suốt năm học và ngay cả trong hè. Từng tháng đề ra các hoạt động chủ điểm cụ thể để xây dựng các lực lượng phối hợp cùng Đoàn thanh niên tổ chức thực hiện cho phù hợp và có hiệu quả. Kế hoạch hoạt động GDNGLL được thông qua và thống nhất trong hội đồng sư phạm nhà trường và dán trên bảng kế hoạch của nhà trường để các thành viên trong trường thực hiện thành nề nếp, tạo sự ổn định tương đối của hoạt động GDNGLL trong trường. 2.3- Tổ chức chỉ đạo thực hiện: 2.3.1- Tổ chức các lực lượng thực hiện: - Thành lập ban chỉ đạo hoạt động GDNGLL: Thực hiện thông tư ngày 15/10/1998 của Bộ giáo dục và đào tạo quy định về việc thành lập ban chỉ đạo hoạt động GDNGLL trong nhà trường, Hiệu trưởng trường THPT AyunPa Gia Lai đã thành lập ban chỉ đạo gồm các thành phần sau: - Phó hiệu trưởng CSVC - trưởng ban - Bí thư Đoàn trường - Phó trưởng ban - Các thành viên: ban chấp hành đoàn trường, ….. Ban chỉ đạo có nhiệm vụ lập kế hoạch hoạt động GDNGLL thống nhất với kế hoạch chung của nhà trường và của các bộ phận, các đoàn thể trong trường. Đồng chí phó ban chỉ đạo mà cụ thể là bí thư Đoàn trường có trách nhiệm xây dựng các biện pháp phối hợp các lực lượng trong và ngoài nhà trường để tổ chức thực hiện. Có kế hoạch, qui định chế độ sinh hoạt định kì hàng tháng, phân công nhiệm vụ cụ thể rõ ràng cho từng thành viên để chỉ đạo được siêng suốt và đạt hiệu quả quản lý. Khi tổ chức các hoạt động GDNGLL theo từng chủ điểm thì trưởng ban chỉ đạo - Hiệu trưởng giao cho phó trưởng ban - Bí thư Đoàn trường tổ chức họp ban chỉ đạo, lên kế hoạch phân công các thành viên khác tổ chức thực hiện. Hiệu trưởng tạo điều kiện cho Đoàn thanh niên chủ động tổ chức các hoạt động, huy động phối hợp tối đa các lực lượng trong trường tham gia. Nội dung và hình thức hoạt động phải đa dạng, phong phú và phù hợp với nhu cầu của giáo viên, học sinh và điều kiện của nhà trường. Hiệu trưởng cần chú ý chỉ đạo tổ chức các hoạt động rèn luyện kỹ năng giao tiếp ứng xử của học sinh bên cạnh các hoạt động VHVN, TDTT … - Phối hợp với Đoàn TN tổ chức hoạt động GDNGLL: Hiệu trưởng cần quan tâm tạo mọi điều kiện cho bí thư Đoàn trường hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình đặc biệt là trong việc tổ chức các hoạt động GDNGLL. Hiệu trưởng vừa là bí thư chi bộ nên cần tham mưu với chi bộ trong việc định hướng xây dựng một BCH Đoàn trường đủ mạnh để đảm bảo thực hiện tốt các hoạt động trong nhà trường. Hiệu trưởng chỉ đạo cho bộ phận chuyên môn ưu tiên sắp xếp thời khóa biểu hợp lý để đồng chí bí thư Đoàn có quĩ thời gian làm công tác đoàn. Hiệu trưởng kết hợp với Đoàn trường làm công tác tự quản của học sinh thông qua giờ sinh hoạt lớp, sinh hoạt đoàn … Hiệu trưởng cần phối hợp chẽ với bí thư Đoàn trường trong việc lập kế hoạch tổ chức các hoạt động trong trường nói chung và hoạt động GDNGLL nói riêng. Mỗi hoạt động cần phải nêu rõ mục đích yêu cầu chính của hoạt động đó nhằm đảm bảo thực hiện ba nhiệm vụ về nhận thức, thái độ và nhiệm vụ rèn luyện kỹ năng.