BỘ GIÁO DỤC VÀ
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA
ĐÀO TẠO
VIỆT NAM
TRƯỜNG .........
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
--------------------BÀI THU HOẠCH
BỒI DƯỠNG THƯỜNG XUYÊN GIÁO VIÊN
Module TH45: Xây dựng cộng đồng thân thiện vì trẻ em
Năm học: ..............
Họ và tên: . .........................................................................................
Đơn vị: .............................................................................................
1. Môi trường giáo dục ngoài nhà trường:
Nhà trường, gia đình và cộng đồng có mối liên hệ gắn bó, không
tách rời đã trở thành nguyên lý giáo dục từ nhiều thập niên qua.
Mối quan hệ này được coi là nguyên tắc quan trọng và được thể
hiện qua các hoạt động thúc đẩy như:
Xây dựng quan hệ hợp tác, xã hội giữa nhà trường và cộng đồng;
Tạo cơ hội để gia đình học sinh tham gia trực tiếp vào các hoạt
động của nhà trường; Gia đình hiểu được các hoạt động thường
nhật nhà trường; Có những hoạt động liên kết giữa gia đình, cộng
đồng và nhà trường; Nhà trường hiểu và có trách nhiệm đưa văn
hóa cộng đồng, địa phương thâm nhập sâu rộng vào các hoạt động
giáo dục trong trường.
Việc xây dựng bản đồ cộng đồng – được coi là sự mô tả một cách
đơn giản về cộng đồng địa phương, trong đó nổi bật trên bản đồ là
vị trí trường học và vị trí nhà ở gia đình của tất cả học sinh trong
lớp.
Cơ sở để xây dựng bản đồ có thể dựa trên bản đồ địa chính của địa
phương hoặc mô phỏng qua hình
Cùng với việc xây dựng bản đồ cộng đồng, việc xây dựng góc
cộng đồng cũng rất được chú trọng. Đây là sự mô tả một cách đơn
giản về mối quan hệ giữa nhà trường và cộng đồng, trong đó bao
gồm các thông tin về sản xuất, kinh doanh ngành nghề, phong tục
tập quán, văn hóa lễ hội, lịch sử, địa lý, khí hậu thời tiết…
2. Sự cần thiết phải xây dựng cộng đồng thân thiện:
Trong sự phát triển nguồn nhân lực cho đất nước đang đổi mới
hiện nay, rõ ràng nổi lên yêu cầu cấp bách là nâng cao chất lượng
người lao động, đào tạo nhân tài, đào tạo con người có nhân cách
phù hợp với xã hội mới. Để hình thành được những con người như
vậy cần có sự kết hợp nhịp nhàng đồng bộ và hỗ trợ giữa ba môi
trường giáo dục : gia đình - nhà trường và xã hội, tác động mạnh
vào việc phát triển nhân cách toàn diện cho trẻ em. sự cần thiết
phải giáo dục toàn diện cho các em học sinh của chúng ta cả về trí
thức và tri thức, đặc biệt là dạy cho các em về ý thức cộng đồng,
xây dựng môi trường sống, môi trường học tập văn minh, thân
thiện… Điều này sẽ giúp các em trở thành những con người hoàn
thiện về nhân cách, trở thành những công dân mẫu mực trong
tương lai. Tuy nhiên, một hạn chế hiện nay là nhà trường, gia đình,
và đoàn thể chưa thực sự tạo ra nhiều cơ hội để trẻ có thể học thực
nghiệm và trực tiếp tham gia vào các hoạt động xây dựng cộng
đồng thông qua các hoạt động giáo dục thể chất, vui chơi hàng
ngày.
Muốn tạo ra mối liên kết chặt chẽ đó, nhà trường cần phải phát huy
vai trò trung tâm, tổ chức phối hợp dẫn dắt nội dung, phương pháp
giáo dục của gia đình và các lực lượng trong xã hội. Bởi lẽ nhà
trường là một tổ chức chuyên biệt đối với công tác giáo dục, được
sự lãnh đạo trực tiếp của Đảng và nhà nước, nắm vững quan điểm,
đường lối, mục tiêu bồi dưỡng đào tạo con người xã hội chủ nghĩa.
Mặt khác, nhà trường luôn luôn có đội ngũ thầy cô giáo- những
chuyên gia sư phạm có trình độ, năng lực đạo đức…đã được đào
tạo có hệ thống, đã được tuyển chọn kỹ càng.
Việc giáo dục đạo đức nhân cách cho thế hệ trẻ là một quá trình lâu
dài liên tục, diễn ra ở nhiều môi trường khác nhau, liên quan rất
nhiều đến các mối quan hệ xã hội phức tạp. Vì thế, việc giáo dục
nói chung và giáo dục trẻ em nói riêng luôn luôn đòi hỏi có sự phối
hợp, kết hợp của nhiều lực lượng đoàn thể xã hội và nhất là đòi hỏi
sự quan tâm thực sự sâu sắc của mọi người trong xã hội.
Ý nghĩa sâu sắc của việc phối hợp giáo dục đã được Bác Hồ chỉ ra
từ lâu:
“Giáo dục trong nhà trường chỉ là một phần, còn cần có sự giáo
dục ngoài xã hội và trong gia đình để giúp cho việc giáo dục trong
nhà trường được tốt hơn. Giáo dục trong nhà trường dù tốt đến mấy,
nhưng thiếu giáo dục trong gia đình và ngoài xã hội thì kết quả
cũng không hoàn toàn” (Trích bài nói tại Hội nghị cán bộ Đảng
trong ngành giáo dục tháng 6/ 1957).
Chúng ta đều biết rằng trong thực tế, trong môi trường xã hội mà
trẻ sống, học tập và phát triển; bên cạnh các mặt tác động, các ảnh
hưởng tích cực luôn hàm chứa các yếu tố ngẫu nhiên và với trình
độ thiếu từng trải, ít vốn sống lại hiếu động, trẻ dễ bắt chước theo,
vi phạm các chuẩn mực, tác động tiêu cực đến sự phát triển nhân
cách của trẻ. Nhất là khi thiếu sự phối hợp đúng đắn, thiếu sự
thống nhất tác động giáo dục, thậm chí có sự đối nghịch giữa nhà
trường và xã hội hoặc gia đình thì hậu quả xấu trong giáo dục sẽ
xuất hiện, nếu không kịp thời khắc phục hậu quả sẽ rất tai hại.
Trong lý luận cũng như trong thực tiễn giáo dục, sự thống nhất tác
động giáo dục từ nhà trường, gia đình và xã hội được xem là vấn
đề có tính nguyên tắc đảm bảo cho mọi hoạt động giáo dục có điều
kiện đạt hiệu quả tốt.
Sự tự phát hay tự giác, trực tiếp hay gián tiếp các tổ chức đoàn thể
đã tham gia đan kết vào nhau trong hoạt động giáo dục đối với mọi
lứa tuổi. Đoàn TNCS Hồ Chí Minh và Đội TNTP là các tổ chức thu
hút các em thường xuyên sinh hoạt với chức năng đặc biệt về giáo
dục tư tưởng chính trị, đạo đức, nhân sinh quan cho thế hệ tương
lai. Các đoàn thể khác như Công đoàn, Chi cục dân số gia đình trẻ
em, Hội liên hiệp phụ nữ…thông qua các hoạt động chính trị xã
hội có thể đóng góp tích cực vào quá trình giáo dục phát triển nhân
cách cho học sinh.
3. Phương pháp xây dựng cộng đồng thân thiện:
Với trẻ em, khái niệm cộng đồng không chỉ là môi trường sống
(gia đình, lối xóm, khu phố…) mà còn có cả môi trường học tập
(nhà trường, bạn bè, thầy cô…) và cả môi trường sinh hoạt (đoàn
thể, các trung tâm sinh hoạt…).
Nếu ý thức cộng đồng không được xây dựng ở mọi nơi, mọi lúc thì
sẽ không giúp trẻ hình thành được thói quen tốt. Muốn dạy học
sinh có ý thức xây dựng cộng đồng, trước hết phải xây dựng từ
người lớn.
Bên cạnh đó, cần phải xây dựng cho trẻ môi trường học tập lành
mạnh, có cảnh quan xanh - sạch - đẹp, xây dựng quy cách ứng xử
văn hóa, khuyến khích học sinh có ý thức đóng góp và xây dựng
nhà trường.
Ngoài ra, cũng cần tạo cơ hội cho học sinh trực tiếp tham gia các
hoạt động vì cộng đồng, bảo vệ môi trường, phát huy ý thức vì mọi
người…
Để thống nhất và tập hợp được sức mạnh của toàn xã hội trong
việc giáo dục thế hệ trẻ, nhà trường một mặt phải làm tốt việc
giảng dạy giáo dục của toàn thể cán bộ giáo viên trong nhà trường.
Mặt khác, phải phối hợp chặt chẽ với gia đình, với các tổ chức xã
hội hướng vào một số công việc cụ thể sau đây:
- Đưa nội dung, mục tiêu giáo dục trong nhà trường vào các tổ
chức xã hội trong địa phương như đoàn thanh niên , hội phụ nữ,
hội cựu chiến binh, câu lạc bộ những người cao tuổi…nhằm thống
nhất định hướng tác động đối với quá trình hình thành và phát triển
nhân cách của trẻ.
- Phát huy vai trò nhà trường là trung tâm văn hóa giáo dục của địa
phương, tổ chức việc phổ biến các tri thức khoa học kỹ thuật, văn
hóa xã hội…đặc biệt là những kiến thức biện pháp giáo dục trẻ
trong điều kiện xã hội phát triển theo cơ chế thị trường đang rất
phức tạp cho các bậc cha mẹ, giúp họ hiểu được đặc điểm trong
đời sống, tâm sinh lý của trẻ hiện nay.
- Phối hợp với địa phương tổ chức cho học sinh tham gia tích cực
vào các hoạt động văn hóa xã hội như: xóa đói giảm nghèo, dân số
kế hoạch hóa gia đình, đền ơn đáp nghĩa, xây dựng gia đình văn
hóa mới…nhằm góp phần cải tạo môi trường gia đình và xã hội
ngày càng tốt đẹp hơn.
- Giúp địa phương theo dõi tiến trình, đánh giá kết quả của việc
giáo dục thanh thiếu niên, phân tích các nguyên nhân, đề xuất các
biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả và sự phối hợp chặt chẽ giữa
các môi trường giáo dục.
........., ngày...tháng...năm...
Người viết
- Xem thêm -