Tài liệu Bài giảng bài thấu kính mỏng vật lý 11 (4)

1. Khái niệm ảnh và vật trong quang học a) Khái niệm ảnh: F  Ảnh điểm: là điểm đồng quy của chùm tia ló hay đường kéo dài của chúng.  Một ảnh điểm là:  ảnh thật nếu chùm tia ló là chùm hội tụ.  ảnh ảo nếu chùm tia ló chùm phân kỳ F’ S’ S’ F F’ 1. Khái niệm ảnh và vật trong quang học a) Khái niệm ảnh: b) Khái niệm vật:  Vật điểm: là điểm đồng quy của chùm tia tới hay đường kéo dài của chúng.  Một vật điểm là:  vật thật nếu chùm tia tới là chùm phân kỳ  vật ảo nếu chùm tia tới là chùm hội tụ. S F F’ S F F’ 1. Khái niệm ảnh và vật trong quang học 2. Cách dựng ảnh tạo bởi thấu kính a) Trường hợp thông thường: chọn 2 trong ba tia tới đặc biệt.  Tia tới qua quang tâm O của thấu kính.  Tia tới song song với trục chính của thấu kính.  Tia tới qua tiểu điểm vật chính F (hoặc đường kéo dài qua F) của thấu kính. B A F’ A’ F O B’ 1. Khái niệm ảnh và vật trong quang học 2. Cách dựng ảnh tạo bởi thấu kính a) Trường hợp thông thường b) Trường hợp đặc biệt: tia tới là một tia bất kỳ → Xác định trục phụ song song với A F tia tới. F1 ’ O F’ A’ B 1. Khái niệm ảnh và vật trong quang học 2. Cách dựng ảnh tạo bởi thấu kính AF I 3. Các trường hợp ảnh tạo bởi thấu kính Hãy vẽ ảnh của vật cho bởi thấu kính hội tụ và phân kỳ ứng với các trường hợp: B AO > OI (OI=2OF) AO = OI A AO = FO AO < FO F’ O F’ O I’ F Thấu kính T.KÍNH HỘI TỤ (f > 0) T.KÍNH PHÂN KỲ (f < 0) B B I A F F’ O I’ A F’ O F Ảnh Tính chất Thật (thật, ảo) vật ngoài OF Ảo vật trong OF Thật Độ lớn > vật: vật ngoài FI (so với vật) = vật: vật ở I < vật: vật ngoài FI Chiều Thật (so với vật) Ngược chiều Ảo > vật Ảo cùng chiều Luôn luôn ảo Luôn nhỏ hơn vật Luôn cùng chiều Quy ước: OA = d: vật thật: vật ảo: OA’ = d’: ảnh thật: ảnh ảo:  Độ phóng đại: d>0 d<0 d’ > 0 d’ < 0 ' AB k AB ' k > 0: ảnh, vật cùng chiều k < 0: ảnh, vật ngược chiều B F’ A’ F A O B’ 1. Công thức xác định vị trí ảnh 1 1 1  ' d d f 2. Công thức xác định số phóng đại ảnh ' d k  d B d A F O d’ A’ F’ B’ B Câu 1: Một vật đặt trước thấu kính hội tụ có tiêu cự 20cm, cách thấu kính 30cm. Khoảng cách từ ảnh đến thấu kính là O X X X 60 cm 50 cm 40 cm 80 cm AF O F’ Hết giờ ĐỒNG HỒ ĐÁP ÁN 60 cm Câu 2: Một vật đặt trước thấu kính hội tụ có tiêu cự 20cm, cách thấu kính 30cm. Độ phóng đại của ảnh tạo bởi thấu kính là X -1/3 -3 X X 3 1/3 O Hết giờ ĐỒNG HỒ ĐÁP ÁN -3 Câu 3: Một vật đặt trước thấu kính hội tụ có tiêu cự 20cm, cách thấu kính 30cm. Nếu vật cao 1,5cm thì ảnh của vật tạo bởi thấu kính sẽ cao X X X O 0,5cm -4,5cm -0,5cm 4,5cm Hết giờ ĐỒNG HỒ ĐÁP ÁN 4.5cm Làm các bài tập trang 189 và 190 sgk. Làm bài tập 29.12 đến 29.17 sbt