Tài liệu Bài giảng bài hàm số bậc nhất đại số lớp 9 (3)

CHÀO MỪNG CÁC THẦY CÔ VỀ DỰ GIỜ HỌC Tiết 21 : HÀM SỐ BẬC NHẤT GV:Nguyễn Đức Nghị Kiểm tra bài cũ: Trong các công thức sau, công thức nào là hàm số. Hãy đánh dấu “ ” vào ô tương ứng. STT Công thức 1 y = 1 – 5x 2 4 y = 2x2 + 3 y  5 x  1 ;(x  0) 2 4 3 yx 5 y = 1,5 6 y = -0,5x 7 y = 4x - 3 3 Hàm số Tiết 21: hàm số bậc nhất 1. Khái niệm về hàm số bậc nhất a. Bài toán: Một xe ôtô chở khách đi từ bến xe phía nam Hà Nội vào Huế với vận tốc trung bình 50km/h. Hỏi sau t giờ ôtô đó cách trung tâm Hà Nội bao nhiêu kilômét ? Biết rằng bến xe phía nam cách trung tâm hà Nội 8km. Trung tâm Hà Nội Bến xe 8km Huế 50t ?1 Hãy điền vào chỗ trống (…) chỗ trống Sau 1 giờ, ôtô đi được: 50 …(km) Sau t giờ, ôtô đi được: 50t … (km) Sau t giờ, ôtô cách trung tâm Hà Nội là: s = 50t …+ 8 (km) ?2 Tính giá trị của s và điền vào bảng sau: t S = 50t + 8 1 58 2 108 3 158 4 208 … … s = 50t + 8 là hàm số bậc nhất b. Định nghĩa: Hàm số bậc nhất là hàm số được cho bởi công thức y = ax + b trong đó a, b là các số cho trước và a ≠ 0 Bài tập áp dụng: STT Công thức 1 y = 1 – 5x 2 4 y = 2x2 + 3 y  5 x  1 ;(x  0) 2 y  x4 3 5 y = 1,5 6 7 3 Hàm số Hàm số Hệ số a Hệ số b bậc nhất -5 1 y = -0,5x - 0,5 0 y = 4x - 3 4 -3 c. Chú ý: - Khi b = 0, hàm số có dạng y = ax - ĐKXĐ: x  R Với x1, x2 bất kì thuộc R: + Nếu x1 < x2 mà f(x1) < f(x2) thì hàm số y = f(x) đồng biến trên R + Nếu x1 < x2 mà f(x1) > f(x2) thì hàm số y = f(x) nghịch biến trên R 2. Tính chất a. Ví dụ: Xét hàm số y = f(x) = -3x + 1 + ĐKXĐ : x  R + Hàm số y = -3x + 1 nghịch biến trên R ?3 Cho x hai giá trị bất kì x , x . Hãy chứng minh 1 2 f(x1) < f(x2) rồi rút ra kết luận hàm số đồng biến trên R. b. Tổng quát: Hàm số bậc nhất y = ax + b xác định với mọi giá trị của x thuộc R và có tính chất: a. Đồng biến trên R, khi a > 0 . b. Nghịch biến trên R, khi a < 0 . ?4 Cho ví dụ về hàm số bậc nhất trong các trường hợp sau: a. Hàm số đồng biến b. Hàm số nghịch biến. Bài tập áp dụng: STT Công thức 1 y = 1 – 5x 2 4 y = 2x2 + 3 y  5 x  1 ;(x  0) 2 y  x4 3 5 y = 1,5 6 7 3 Hàm số Hệ số a Hệ số b Tính chất Bậc nhất -5 1 NB y = -0,5x - 0,5 0 NB y = 4x - 3 4 -3 ĐB 3. Luyện tập Bài tập: Điền vào chỗ trống ( …) trong bài tập sau: Cho hàm số y = (m-2)x + 3 a.Hàm số trên là hàm số bậc nhất nếu m-2  0 a. Hàm số đồng biến nếu m – 2 … >0 b. Hàm số nghịch biến nếu m …– 2 < 0  2 m… m … >2 m ... <2 Giải ô chữ 1 S Ố T H Ự C 2 3 4 5 C 1.S Hàm số bậc nhất xác định trên tập hợp số nào ? Giải ô chữ 1 N 2 G S Ố T H Ự C H Ị C H B I Ế N 3 4 5 2. Hàm số bậc nhất y = a x + b với a < 0 có tính chất gì ? S C H B N Giải ô chữ N 2 1 S Ố T H Ự C G H Ị C H B I 3 Đ Ồ T H Ị Ê N 4 5 S C H B N Ồ T 3.Tập hợp tất cả các điểm biểu diễn các cặp tương ứng (x,f(x)) trên mặt phẳng toạ là…….. của hàm số f(x). Giải ô chữ S Ố T H Ự C G H Ị C H B I 3 Đ Ồ T H Ị B Ậ C B A 1 2 N 4 Ê N 5 4. Cho biÕt bËc cña ®a thøc f(x) = 2x3– 7x + 5 S C H B N Ồ T Ậ A Giải ô chữ 2 N 1 S Ô T H Ư C G H Ị C H B I Đ Ồ T H Ị Ậ C B A K H Ử M 3 4 B 5 Ẫ N Ê U 5. Phép biến đổi làm mất mẫu của biểu thức lấy B Ồ T Ậ Â S C H N A H M căn được gọi là gì ? H À M S Ố B Ậ C N H Ấ T Hướng dẫn học bài ở nhà: 1. Học thuộc định nghĩa,tính chất của hàm số bậc nhất 2. Làm bài tập: Bài 8c, 10, 13, 14 (SGK-48) Bài 6, 7, 8 ( SBT – 57) 3. Chuẩn bị cho tiết sau “ Luyện tập”. Xin chân thành cảm ơn các thầy cô giáo Xin chân thành cảm ơn và các em học sinh! các thầy, cô đã đến dự