KIỂM SOÁT Ô NHIỄM KHÔNG KHÍ VÀ TIẾNG ỒN –WEEK 3
Cán Bộ Giảng Dạy: TS. HỒ QUỐC BẰNG
Phòng Ô Nhiễm Không Khí và Biến Đổi Khí Hậu
Viện Môi trường và Tài nguyên
ĐẠI HỌC Phòng
QUỐC
Tp.HCM
học:GIA
C.B006
Thời gian: Thứ 3, 12h00- 14h45
1/99
Nội dung chi tiết
Nội dung chi tiết HP/MH
Hình thức tổ chức/
Số
Phương pháp dạy - học
tiết
và kiểm tra, đánh giá
Chương 1. Khí quyển và hiện trạng ô nhiễm 03
không khí
1. 1. Thành phần và cấu trúc khí quyển
01
1. 2. Khái niệm về ô nhiễm không khí
0,5
Giảng viên giảng bài,
sinh viên nghe và thảo
luận, đánh giá trong
điểm chuyên cần
1. 3. Đơn vị đo và tiêu chuẩn chất lượng môi 0,5
trường khí của Việt Nam và thế giới
1. 4. Hiện trạng ô nhiễm không khí ở các
thành phố lớn của Việt Nam và trên thế
giới
01
2/99
Nội dung chi tiết
Chương 2. Các nguồn gây ô nhiễm môi trường 03
khí
2.1 Nguồn ô nhiễm do thiên nhiên
01
2.2 Nguồn ô nhiễm nhân tạo
01
2.3 Phân loại nguồn ô nhiễm
01
Giảng viên giảng bài,
sinh viên nghe và thảo
luận, đánh giá trong
điểm chuyên cần
2.3.1 Nguồn điểm
2.3.2 Nguồn đường
2.3.3 Nguồn mặt
3/99
Phaân loaïi nguoàn oâ nhieãm khoâng khí
a) Döïa vaøo nguoàn goác phaùt sinh
- Nguoàn töï nhieân: nuùi löûa, ñoäng ñaát, buïi taïo thaønh do baõo caùt, söï phaùt taùn cuûa phaán hoa,
muøi hoâi, cuûa caùc quaù trình phaân huyû sinh hoïc
- Nguoàn nhaân taïo:
+ nguoàn coá ñònh: caùc nguoàn töø quaù trính ñoát khí thieân nhieân, ñoát daàu, cuûi, traáu .., caùc nhaø
maùy coâng nghieäp ...
+ nguoàn di ñoäng: töø giao thoâng, nhö xe coä, maùy bay, taøu hoaû ...
b) Döïa vaøo tính chaát hoaït ñoäng
- oâ nhieãm do quaù trình saûn xuaát: coâng nghieäp, noâng nghieäp, tieåu thuû coâng nghieäp
- oâ nhieãm do giao thoâng vaän taûi: xe coä, maùy bay, taøu hoaû, taøu thuyû...
- oâ nhieãm do sinh hoaït: caùc quaù trình duøng daàu than, cuûi ...ñeå ñun naàu, thaép saùng.
- oâ nhieãm do quaù trình töï nhieân: do söï phaân huyû caùc hôïp chaát höõu cô, baõo caùt, phaán hoa,
nuùi löûa...
c) Döïa vaøo boá trí hình hoïc
- Ñieåm oâ nhieãm: oáng khoùi caùc nhaø maùy...
- ñöôøng oâ nhieãm: do giao thoâng
- Vuøng oâ nhieãm: khu chaên nuoâi, khu taäp trung nhieàu nhaø maùy, xí nghieäp, khu coâng nghieäp
...
CAÙC CHAÁT OÂ NHIEÃM KHOÂNG KHÍ
a)
b)
-
-
c)
-
Khaùi nieäm veà chaát oâ nhieãm: baát kyø moät chaát naøo ñöôïc thaûi vaøo khoâng khí vôùi
noàng ñoä ñuû ñeå aûnh höôûng ñeán söùc khoeû… ñeàu laø caùc chaát oâ nhieãm, ví duï: buïi, hôi
khí ñoäc, muøi hoâi caùc chaát oâ nhieãm ….
Phaân loaïi chaát oâ nhieãm:
Döïa vaøo nguoàn goác söû duïng nhieân lieäu:
+ chaát oâ nhieãm töø quaù trình ñoát: khí thieân nhieân, daàu, cuûi, noài hôi …
+ chaát oâ nhieãm sinh ra töø caùc quaù trình coâng ngheä khaùc nhau: do söû duïng caùc loaïi
nguyeân lieäu, hoaù chaát coù sinh ra caùc chaát oâ nhieãm trong quaù trình saûn xuaát..
Döïa vaøo nguoàn goác phaùt sinh:
+ chaát oâ nhieãm sô caáp: SOx, NOx, buïi….thaûi ra töø caùc quaù trình ñoát nhieân lieäu
+ chaát oâ nhieãm thöù caáp: H2SO4, Ozone… sinh ra do caùc phaûn öùng cuûa caùc chaát sô
caáp.
Phaân loaïi theo tính chaát vaät lyù:
Chaát oâ nhieãm ôû theå raén: ví duï caùc loaïi buïi
Chaát oâ nhieãm ôû theå khí: ví duï caùc loaïi hôi khí ñoäc
Chaát oâ nhieãm ôû theå loûng: ví duï caùc loaïi hôi dung moâi
OÂ NHIEÃM KHOÂNG KHÍ DO BUÏI
Ñònh nghóa:
buïi laø moät taäp hôïp nhieàu haït, coù kích thöôùc khaùc nhau, toàn taïi laâu
trong khoâng khí döôùi daïng buïi bay, buïi laéng vaø caùc heä khí dung nhieàu pha goàm
hôi khí muøi.
- Buïi bay coù kích thöôùc töø 0,001 – 10 µm
- Buïi laéng coù kích thöôùc lôùn hôn 10 µm
Chương 2. Các nguồn gây ô nhiễm môi trường khí
2.1 Nguồn ô nhiễm do thiên nhiên
Chương 2. Các nguồn gây ô nhiễm môi trường khí
Hoạt động núi lửa
Núi lửa hoạt động phun ra một lượng rất lớn các chất ô nhiễm
như: Tro bụi, SO2, H2S, CH4. Tác động đến môi trường rất nặng
nề.
Chương 2. Các nguồn gây ô nhiễm môi trường khí
Ô nhiễm do cháy rừng
Khi rừng bị cháy có rất nhiều chất độc hại bốc lên và lan toả ra
một khu vực rộng lớn, đôi khi vượt ra khỏi biên giới các nước có
rừng bị cháy. Cháy rừng phát ra một lượng rất lớn các chất ô
nhiễm như: khói, tro bụi, Các Hydrocacbon, SO2, CO & NOx
Chương 2. Các nguồn gây ô nhiễm môi trường khí
Bão cát
Bão cát thường xảy ra ở những vùng đất trơ và khô không được
che phủ bởi thảm thực vật, đặc biệt là vùng sa mạc. Gió mạnh làm
bốc cát từ những vùng hoang hoá, sa mạc và mang đi rất xa gây ô
nhiễm bầu khí quyển trong 1 khu vực rộng lớn.
Chương 2. Các nguồn gây ô nhiễm môi trường khí
Ô NHIỄM DO ĐẠI DƯƠNG
Sương mù từ mặt biển bốc lên và bụi nước do sóng đập vào bờ
được gió từ đại dương thổi vào đất liền chứa nhiều tinh thể muối,
NaCl (70%), còn lại MgCl2, CaCl2, KBr, vv.
Chương 2. Các nguồn gây ô nhiễm môi trường khí
Ô NHIỄM DO THỰC VẬT
Ngoài tác động rất hữu ích và không thể thiếu đối với người. Thực
vật cũng là nguồn gây ONKK đáng kể:
- Phấn hoa từ 10-50 micromet
- Các bào tử thực vật, nấm thường cực đại vào mùa hè (tháng 8,9)
- Phát thải VOCs
Chương 2. Các nguồn gây ô nhiễm môi trường khí
ÔN do vi khuẩn và vi sinh vật
- Trong kk xung quanh có rất nhiều vi khuẩn và vi sinh vật. Đặt
biệt ở nơi có đông người
- Ví dụ: Vi sinh vật ở khu vực tàu điện ngầm Paris: 600-800
con/m3. Trong khi kk thoáng chỉ có 200 con/m3
- Các sản phẩm lên mem và bị phân huỷ là môi trường tốt cho sự
sinh sôi và hoạt động của vi khuẩn hiếu khí -> NH3, Mùn, CO2,
CH4, H2S…
Chương 2. Các nguồn gây ô nhiễm môi trường khí
ÔN do các chất phóng xạ
- Trong lòng đất có một số khoáng sản và quặng kim loại có khả
năng phóng xạ.
- Cường độ phóng xạ cáng mạnh và càng gây nguy hiểm cho con
người
- Ví dụ: phóng xạ từ gạch lót nền, vv
Chương 2. Các nguồn gây ô nhiễm môi trường khí
ÔN có nguồn gốc từ vụ trụ
- Có rất nhiều hạt vật chất rất nhỏ từ vũ trụ thâm nhập vào bầu
khí quyển một cách thường xuyên và liên tục. 3/10 micromet ->
vài centimet/
- Nguồn gốc từ thiên thạch và các đám mây hoàng đạo, mặt trời
- Bụi thiên thạch chứa: Na, Mg, Al, Si, K, Ca, Ti, Cr
- Bụi thì các thiên thạch sắt: Fe, Co, Ni
Chương 2. Các nguồn gây ô nhiễm môi trường khí
ÔN do nhân tạo
-
Ô Nhiễm do giao thông
Do đun nấu
Do các nhà máy
Do đốt các loại rác thải
Theo cách phân lọai thông thường thì người ta phân chia các nguồn
phát thải làm:
1. Nguồn điểm (nguồn công nghiệp),
2. Nguồn đường (nguồn giao thông )
3. Nguồn vùng (nguồn sinh hoạt)
Ngoài ra, còn có phát thải từ các nguồn tự nhiên nhưng tải lượng
phát thải từ nguồn này là không lớn lắm nên có thể bỏ qua
..\TLTK\Air Pollution Causes, Effects And Solutions!.mp4
Nguoàn goác cô baûn cuûa oâ nhieãm khoâng khí
Nguoàn oâ nhieãm do giao thoâng: moãi loaïi phöông tieän giao
thoâng seõ söû duïng caùc loaïi nhieân lieäu khaùc nhau vì vaäy chuùng
seõ sinh ra caùc khí oâ nhieãm khaùc nhau:
- Xe taûi, Bus ...duøng nhieân lieäu Diesel: NOx, CO, SO2....
- Xe hôi, gaén maùy: duøng nhieân lieäu xaêng: VOC, CO, SO2...
- Tàu thuyền sinh ra: NOx, SO2, CO, ..
Nguoàn oâ nhieãm do coâng nghieäp
Moãi ngaønh coâng nghieäp seõ naûy sinh moät vaán ñeà duy nhaát, lieân quan ñeán cheá
ñoä vaän haønh trong saûn xuaát, nhö laø: vaät lieäu thoâ, phöông phaùp cheá bieán, hieäu
quaû cuûa heä thoáng vaø vieäc laép ñaëc heä thoáng xöû lyù oâ nhieãm
Ngaønh coâng nghieäp
Hoaït ñoäng chuû yeáu
Loaïi chaát gaây oâ nhieãm
Sô cheá kim loaïi
Nung chaûy, caùn theùp ...
Hôi khoùi cuûa oâxit kim loaïi, CO,
buïi tro, SO2, ...
Cheá taïo nhöõng saûn phaåm kim Cheá taïo thieát bò gia nhieät, thieát bò Hôi kim loaïi, buïi töø loø ñuùc.
loai’
haøn, ñoà duøng ...
Cô khí cheá taïo
Cheá taïo nhöõng chi tieát maùy...
Maùy moùc thieát bò ñieän
Cheá taïo caùc chi tieát, maùy moùc Nt
phuïc vuï ngaønh ñieän...
Ñoà trang trí noäi thaát, saûn phaåm goã Khai thaùc goã, cheá bieán vaø sôn ....
Buïi, söông khoùi...
Muøn cöa, buïi, dung moâi höõu cô.
Hoaù chaát vaø nhöõng saûn phaåm Hoaù daàu, saûn xuaát H2SO4, Raát nhieàu chaát oâ nhieãm sinh ra töø
töông ñöông
Na2CO3, vaûi toång hôïp, nhoäm ...
vieäc boác hôi caùc hoaù chaát...,
Thöïc phaåm vaø caùc saûn phaåm Gieát thòt, cheá bieán, hun khoùi, ñoà Muøi hoâi, oâi thiu, thoái naùt....
töông töï
hoäp ....
Gíaây vaø caùc saûn phaåm töông Saûn xuaát giaáy töø boät goã, Muøi, buïi vaø khí ñoäc.
ñöông
xenluloâ,gieû raùch...., troän nghieàn,
naáu
In aán
Taïo ra nhöõng khuoân chöõ, in Hôi oâ xít thoaùt ra töø caùc khuoân
keõm...
chì, dung moâi luùc in.
Chương 2. Các nguồn gây ô nhiễm môi trường khí
Hàm lượng phát thải nguồn tự nhiên và nhân tạo
TƯƠNG TÁC CỦA CÁC CHẤT Ô NHIỄM TRONG KHÍ QUYỂN
DISPERSION
(transport
& turbulence)
EMISSIONS
TRANSFORMATION
(chemistry)
POLLUTANT
DISTRIBUTION
Secondary polluants
sun
Photooxidants
O3, PAN
H2SO4
HNO3
humidity
Primary polluants
Heavy metals
PM
CO
NOx
Industry
rain
PM
CO2
SO2
Heatings
Traffic
VOC
Biogenic
Vegetation growth
Health
Human sources
Natural sources
Sources
Effects
20/99
- Xem thêm -