Tài liệu Skkn thpt giải pháp phụ đạo học sinh yếu kém môn hóa học lớp 10 trường thpt dtnt kỳ sơn

Giải pháp hữu ích Môn Hóa Học Năm học :2009 - 2010 SỞ GIÁO DỤC NGHỆ AN TRƯỜNG THPT DTNT KỲ SƠN Tên tác giả : Bùi viết Thông Giải pháp hữu ích: GIẢI PHÁP PHỤ ĐẠO HỌC SINH YẾU KÉM MÔN HÓA HỌC LỚP 10 TRƯỜNG THPT DTNT KỲ SƠN Năm học : 2009 – 2010 Người viết:Bui viết Thơng 1 Trường THPT DTNT Kỳ Sơn Giải pháp hữu ích Môn Hóa Học Năm học :2009 - 2010 Phần I : MỞ ĐẦU Việc phụ đạo kiến thức cho học sinh yếu kém bộ môn là một trong những vấn đề rất quan trọng ,cấp bách , cần thiết và không thể thiếu trong mỗi môn học ở các cấp học Nhất là trong cuộc vận động “Hai không “ hiện nay , đòi hỏi Giáo Viên và Học Sinh phải dạy thực chất và học thực chất .Song song với vấn đề trên Học Sinh phải nhanh chóng tiếp cận được phương pháp dạy học mới đang được triển khai, hiện hành :” Học Sinh học theo hướng tích cực :độc lập, chủ động ,nghiên cứu ,tìm tòi ,sáng tạo …để lĩnh hội, vận dụng kiến thức “. Và trong các môn học thì bộ môn Hóa Học rất cần phải phụ đạo cho một số Học Sinh chưa nắm bắt kịp,vận dụng được kiến thức bài học. Đối tượng nghiên cứu ở đây lànhững học sinh học yếu kém môn hoá học ,hoạt động này diễn ra ngoài giờ chính trên lớp (có thể tuần phụ đạo cho các em một tiết trong một tuần hay tháng 2 ,3 tiết tuỳ theo lượng kiến thức của từng bài ,từng chương và khả năng nắm bắt kiến thức của học sinh). Giải pháp phụ đạo kiến thức cho học sinh yếu kém bộ môn có mục đích nhằm giúp cho Học Sinh xác định nội dung kiến thức đã tìm hiểu một cách chính xác mà trong giờ học vì một lí do nào đó học sinh chưa nắm bắt được.Học Sinh khi đã tiếp thu, vận dụng được kiến thức bài học sẽ hình thành sự hứng thú ,say mê với môn học từ đó xác định cho mình kế hoạch học tập , phương pháp tự ù học ,tự nghiên cứu , có tính độc lập cao trong tư duy nhận thức sẽ thúc Người viết:Bui viết Thơng 2 Trường THPT DTNT Kỳ Sơn Giải pháp hữu ích Môn Hóa Học Năm học :2009 - 2010 đẩy Học Sinh học tập tiến bộ …Trên cơ sở đó Giáo Viên đề xuất thêm một số kiến nghị sư phạm nhằm thực hiện tốt hơn nữa nội dung giáo dục toàn diện Học Sinh và hướng nghiệp cho Học Sinh . Tôi nghiên cứu và hoàn thành giải pháp này bằng phương pháp chủ yếu là nghiên cứu đánh giá thông qua sản phẩm hoạt động ( học sinh ) kết hợp với một số phương pháp khác như : trò truyện, kiểm tra bài cũ ( 15 phút …),điều tra … Công cụ đánh giá chính của tôi là tính xác suất học sinh hiểu bài thông qua quá trình học sinh xây dựng bài học và vận dụng kiến thức ở chính tiết học đó.Từ đó sàng lọc học sinh thành nhiều cấp độ nhận thức và nắm bắt được cụ thể các học sinh yếu kém bộ môn này. Người viết:Bui viết Thơng 3 Trường THPT DTNT Kỳ Sơn Giải pháp hữu ích Môn Hóa Học Phần II : Năm học :2009 - 2010 NỘI DUNG I. CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA GIẢI PHÁP: 1.Cơ sở lí luận : Phụ đạo kiến thức cho học sinh yếu kém là giáo viên phải bổ xung được những “lỗ hổng” kiến thức cho học sinh (chủ yếu là những kiến thức có trong sách giáo khoa hoá học) để giải quyết, để giành lại kiến thức mà các em chưa lĩnh hội hết trong tiết dạy chính trên lớp.Từ đó học sinh có thể hòa nhập theo kịp với các bạn trong tiết học đang diễn ra trên lớp . Theo tôi học sinh muốn làm tốt hoạt động này thì bản thân giáo viên cần phải nắm bắt chính xác và đánh giá được mức độ kiến thức đọng lại ở mỗi học sinh trong mỗi tiết dạy để chuẩn bị lên kế hoạch phụ đạo, thiết kế nội dụng tiết phụ đạo sao cho có hiệu qủa nhất, muốn vậy thì cần phải biết rõ căn cứ ,hiểu và kết hợp giải quyết được các vấn đề sau: + Tìm hiểu tại sao học sinh sợ ,chán ,học yếu kém học môn Hóa Học và tìm cách giải tỏa tâm lí này ở một số em. + Hướng dẫn học sinh tự đánh giá hiểu biết của bản thân về môn học và tự rèn luyện ý thức học tập. + Giáo Viên xác định được khối lượng kiến thức đối với từng bài học cụ thể cho đối tượng học sinh yếu kém, để đề ra nội dung ,hình thức vàphương pháp dạy thích hợp nhất. Như vậy cần ở học sinh phải hoàn toàn tự giác cao trong suy nghĩ và hành động, tích cực phối hợp với giáo viên, có suy nghĩ ,cân nhắc kĩ lưỡng những Người viết:Bui viết Thơng 4 Trường THPT DTNT Kỳ Sơn Giải pháp hữu ích Môn Hóa Học Năm học :2009 - 2010 thông tin nhận được để “vá lại lỗ hổng kiến thức” vàphản hồi lại kiến thức một cách chính xác ,khoa học nhất. Muốn vậy Giáo Viên là người rất quan trọng cần phải có các hướng dẫn cụ thể để giúp Học Sinh . 2. Thực tiễn : Trước đây khi chưa triển khai chương trình thay Sách Giáo Khoa và sử dụng phương pháp mới (dạy ,học theo hướng tích cực ) thì phương pháp giảng giải nêu vấn đề thường là phương pháp chủ đạo làm cho học sinh tiếp nhận kiến thức một cách thụ động nên rất dễ quên kiến thức nếu không học thuộc lòng ,học bài thường xuyên. Mặt khác thông qua việc đọc cho học sinh ghi nội dung kiến thức làm cho học sinh không tự rèn luyện được tính làm việc độc lập ,tự nghiên cứu có hiệu qủa ,thậm chí học sinh không quan tâm giáo viên giảng bài như thế nào mà khi đọc cho ghi thì mới ghi vào vở -> kiến thức ghi có thể không chính xác do nghe lộn dẫn đến hiểu sai lệch kiến thức ,lâu dần sẽ mất căn bản môn học. Bên cạnh đó thêm một tồn tại đó là khi giáo viên đưa ra câu hỏi thì lập tức học sinh cắm cúi vào sách giáo khoa ,không có sự linh động ,sáng tạo trong đầu ,có khi còn sợ bị gọi trả lời ,làm tiết học trở nên trầm trầm rời rạc .Kết qủa là giáo viên thường xuyên bị” cháy” giáo án ,học sinh nắm bài hời hợt trở thành yếu kém làm hiệu qủa tiết dạy chưa cao . Tuy nhiên không thể phủ nhận rằng vẫn có một số học sinh vẫn có những bước đột phá trong qúa trình học và tự vươn lên cao hơn trong học tập và luôn thể hiện tính tự tin ,tính độc lập ,sáng tạo … đang cần được giáo viên tiếp tục Người viết:Bui viết Thơng 5 Trường THPT DTNT Kỳ Sơn Giải pháp hữu ích Môn Hóa Học Năm học :2009 - 2010 phát huy nâng cao, mở rộng kiến thức trong mỗi tiết dạy(là mũi nhọn để bồi dưỡng thi học sinh giỏi ). Tóm lại, việc phụ đạo cho học sinh yếu kém là một giải pháp rất chính đáng ,thực sự cần thiết và cần được đổi mới phương pháp ,hình thức phụ đạo mở rộng trong tất cả các môn học khác dưới sự giúp đỡ của nhà trường và sự đồng tình ủng hộ của các giáo viên khác trong và ngoài nhà trường. II.THỰC TRẠNG : 1.Thuận lợi : Là giáo viên trong nhà trường đã được đào tạo chính quy, có nhiều năm kinh nghiệm, được giảng dạy đúng chuyên môn của mình, được bồi dưỡng chuyên môn thường xuyên (đã tham gia các đợt tập huấn thay sách giáo khoa Hóa Học 10 – 11-12 và các đợt bồi dưỡng thường xuyên theo định kì). Nhà trường luôn tạo điều kiện mọi mặt cho các giáo viên trau dồi kiến thức, học hỏi phương pháp nhằm nâng cao tay nghề,(như thảo luận theo nhóm, dự giờ thăm lớp, tổ chức các đợt thao giảng, dự giờ các giáo viên trường bạn, dự các chuyên đề Hóa Học …). Mặt khác giáo viên luôn có sự chuẩn bị chu đáo trước giờ lên lớp : soạn giáo án ,chuẩn bị nội dung bảng phụ ,phiếu học tập và các thí nghiệm (nếu có) . Tài liệu tham khảo trong nhà trường được quan tâm nhiều hơn, mỗi năm đều mua bổ xung thêm, Đồ dùng dạy học tương đối đầy đủ không phải học “chay” như trước, từ đó làm cho bộ môn hóa không còn trừu tượng như mọi Người viết:Bui viết Thơng 6 Trường THPT DTNT Kỳ Sơn Giải pháp hữu ích Môn Hóa Học Năm học :2009 - 2010 người vẫn quan niệm. Hơn thế nữa giáo viên tự tìm tòi, nghiên cứu làm ra một số đồ dùng dạy học thiết thực làm cho tiết học sinh động hơn. Đa số học sinh nhận thức được môn hóa học rất quan trọng và có tính thực tế cao, nhiều em có biểu hiện hứng thú học tập bộ môn, chuẩn bị bài không những rất tốt mà còn rất sôi nổi trong tiết học, một số học sinh còn tỏ ra yêu thích môn học hơn, vì vậy chất lượng môn học ngày càng được nâng cao. 2.Khó khăn: Bề dày kinh nghiệm của giáo viên chưa nhiều, tổ chức thảo luận trao đổi với các giáo viên trong chuyên môn còn ít, nội dung còn sơ sài, việc dự giờ thăm lớp còn rất hạn chế nhất là các trường bạn dẫn đến việc nâng cao phương pháp giảng dạy còn ở mức độ chưa cao. Hơn nữa trong một bài dạy giáo viên phải thiết kế giáo án áp dụng cho các đối tượng học sinh (Yếu, TB, Khá, Giỏi) nên thường hay bị động về thời gian . Giáo Viên không thể chỉ chú trọng vào các em yếu kém trên lớp mà còn phải mở rộng kiến thức nâng cao cho những học sinh khá giỏi trong lớp. Nhà trường chưa có phòng thí nghiệm dẫn đến dù chuẩn bị bài mới kĩ càng nhưng một số thí nghiệm hiệu qủa vẫn chưa cao. Nhà trường chưa có phòng thư viện nên việc yêu cầu học sinh tham khảo nghiên cứu thêm tài liệu…chưa thực hiện được. Hơn nữa, nhà trường không có phòng học phụ đạo nên việc bố trí các tiết học phụ đạo cho các em là rất khó khăn ,chỉ có thể tận dụng vào những buổi học sinh học chính 4 tiết hoặc ngày chủ nhật hàng tuần hay mượn nhà dân để dạy. Người viết:Bui viết Thơng 7 Trường THPT DTNT Kỳ Sơn Giải pháp hữu ích Môn Hóa Học Năm học :2009 - 2010 Đa số các em ở rất xa trường , phải thuê nhà trọ , điều kiện kinh tế gia đình khó khăn. Mặt khác, học sinh do vẫn còn chịu ảnh hưởng của cách truyền thụ trước đây cho nên một số học sinh ỷ lại, lười suy nghĩ, trong giờ học lơ là không tập chung, không hoc bài và làm bài trước khi đến lớp….làm kiến thức bị thiếu hụt mất dần lâu dần tỏ ra sợ học, chán học từ đó bị hổng về kiến thức.Thực tế áp dụng phương pháp này đòi hỏi giáo viên phải thật sự tâm huyết với nghề ,có lương tâm nhà giáo ,từ đó có sáng tạo cóchuẩn bị thật công phu, cẩn thận, phải nghiên cứu bài tìm ra các phương pháp phù hợp, các hình thức tổ chức sinh động, chuẩn bị bài có tính logic, nghi vấn và kích thích học sinh có hứng thú tìm tòi kiến thức … mới bổ xung lại kiến thức cho học sinh. III.GIẢI PHÁP VÀ THỰC HIỆN GIẢI PHÁP: 1.Giới thiệu giải pháp Để giúp học sinh vá lại lỗ hổng kiến thức ,bắt kịp kiến thức trên lớp và có hứng thú học tập bộ môn hóa học ,đặc biệt là giáo dục học sinh trở thành con người hiện đại toàn diện theo yêu cầu xã hội hiện này: có tính độc lập, tự chủ ,tự giác cao trong nghiên cứu ,tìm tòi ,sáng tạo học hỏi để tiếp thu kịp kiến thức của bài mới nhẹ nhàng nhưng có hiệu qủa cao . Giáo viên sẽ rút ngắn được thời gian giảng giải cho đối tượng học sinh yếu kém bộ môn trong tiết học, có nhiều điều kiện để mở rộng nâng cao kiến thức Người viết:Bui viết Thơng 8 Trường THPT DTNT Kỳ Sơn Giải pháp hữu ích Môn Hóa Học Năm học :2009 - 2010 ,liên hệ với thực tiễn và giáo dục hướng nghiệp cho học sinh . Đồng thời lại tạo được sự say mê ,sáng tạo trong công việc dạy học của mình . Qua thực tế trong các năm gần đây thực hiện chương trình thay sách giáo khoa và thực hiện phương pháp dạy học mới kết hợp với các phương pháp hiện hành tôi thấy rằng hoạt động phụ đạo học sinh yếu kém là rất quan trọng và không thể thiếu trong các môn học ,giúp học sinh chuẩn bị tốt kiến thức bắt kịp các bạn trong lớp tích cực xây dựng bài mới ,tiết học trở lên sôi nổi ,rất nhẹ nhàng cho giáo viên và đem lại chất lượng dạy và học cao . Hình thức để chuẩn bị cho hoạt động phụ đạo học sinh yếu kém là: + Lên danh sách học sinh và tập chung thành lớp học. + Yêu cầu học sinh xem lại kiến thức đã học (Giáo viên chỉ định từng nội dung phụ đạo cụ thể để học sinh xem lại). + Yêu cầu học sinh tự làm mô hình ,chuẩn bị mẫu chất…có trong cuộc sống ,theo yêu cầu của giáo viên. + Vận dụng thử giải một số bài tập bằng nhiều hình thức khác nhau ( trò chơi…) + Cho HS làm kiểm tra trắc nghiệm cuối buổi phụ đạo để đánh giá ngay kiến thức của học sinh vừa nắm bắt. Tuỳ theo nội dung từng bài mà giáo viên đưa ra những nội dung thể hiện thành tình huống i1nh nghi vấn cụ thể, nhưng phải cô đọng và có tính thu hút sự tìm hiểu của học sinh . Người viết:Bui viết Thơng 9 Trường THPT DTNT Kỳ Sơn Giải pháp hữu ích Môn Hóa Học Năm học :2009 - 2010 2.Cấu trúc giải pháp Thời gian giành cho hoạt động này thường là theo tiết dạy bám sát theo nội dung bài trên lớp nên giáo viên cần chuẩn bị trước chu đáo ở nhà . Hoạt động diễn ra trình tự như sau : + Giáo viên cùng học sinh thảo luận những kiến thức học sinh cần bổ xung lại. + Giáo viên hướng dẫn kĩ hơn những phần kiến thức khó ,phức tạp ,dễ nhầm lẫn… + Giải đáp ngay những nghi vấn của học sinh giúp học sinh xác định chính xác kiến thức. + Hướng dẫn học sinh vận dụng vào các dạng bài tập . + Đánh giá khả năng tiếp thu bài của học sinh cuối giờ phụ đạo. 3 .Thực hiện giải pháp Bằng những kinh nghiệm các năm qua tôi sử dụng giải pháp này áp dụng cho một số lớp và một số lớp để đối chiếu ,so sánh ,tôi thấy rằng học sinh học tập rất tốt bắt kịp kiến thức trên lớp ,hứng thú với môn học hơn : hăng hái giơ tay phát biểu xây dựng bài ,giờ học sôi nổi hớn hẳn ,nhiều em có ý thức cao trong tư duy và vận dụng kiến thức, yêu thích bộ môn ,kiểm tra đánh giá kết qủa đạt khá cao …đã giúp tôi mạnh dạn đưa ra giải pháp này . Người viết:Bui viết Thơng 10 Trường THPT DTNT Kỳ Sơn Giải pháp hữu ích Môn Hóa Học Phần III : KẾT Năm học :2009 - 2010 LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ I. Kết luận Sự nhận thức sâu sắc và đúng đắn về nội dung kiến thức ,hình thức tổ chức và phương pháp giảng dạy dưới sự hướng dẫn của Giáo Viên trong tiết học phụ đạo đã trở thành một yếu tố quan trọng để hình thành ở học sinh thói quen học tập tốt .Các em đã nhận thức đúng đắn ý nghĩa của việc học và đang có thái độ học tập rất tốt . Tuy nhiên bên cạnh đó còn có một số rất ít Học Sinh (do yếu tố khách quan ) còn lơ là việc học đang cần được sự phối hợp giáo dục toàn diện của các Giáo Viên bộ môn ,GVCN… Qua đây tôi rất mong rằng có sự góp ý nhiệt tình và chân thành của người đọc để tôi hoàn chỉnh giải pháp hơn. II. Kiến nghị Người viết:Bui viết Thơng 11 Trường THPT DTNT Kỳ Sơn Giải pháp hữu ích Môn Hóa Học Năm học :2009 - 2010 Trong khi thực hiện giải pháp này tôi có gặp một số khó khăn cho Giáo Viên cũng như cho Học Sinh .Vì vậy tôi có một số kiến nghị như sau : - Cần phối hợp giữa GVBM ,GVCN, Nhà trường và hội cha mẹ học sinh để kịp thời vận động các em bỏ tiết để các em đi học đều đặn. -Nhà trường nên có thư viện cho học sinh để trong quá trình nghiên cứu kiến thức các em có nơi mượn tài liệu ,tham khảo và mở rộng . - Nhà trường cần xây dựng thêm phòng học để có thể bố trí lớp phụ đạo tất cả các môn học cho các em học sinh yếu kém bộ môn. -Không những chỉ bộ môn hoá học mà các môn học khác các Giáo Viên nên chú trọng sâu hơn vấn đề chuẩn bị nội dung ,phương pháp và hình thức phụ đạo cho học sinh có tính khơi gợi sự hứng thú để Học Sinh có thể nắm bắt theo kịp kiến thức các môn học . Người viết:Bui viết Thơng 12 Trường THPT DTNT Kỳ Sơn Giải pháp hữu ích Môn Hóa Học Năm học :2009 - 2010 PHỤ LỤC Tài liệu tham khảo: -Sách giáo khoa hoá học 10 -Sách ôn tập hoá học 10 Kỳ Sơn ,Ngày 05 Tháng 04 Năm 2010 Người viết Bùi viết Thông Người viết:Bui viết Thơng 13 Trường THPT DTNT Kỳ Sơn Giải pháp hữu ích Môn Hóa Học Năm học :2009 - 2010 MỤC LỤC Phần I : MỞ ĐẦU Phần II : NỘI DUNG I.Cơ sở lí luận và thực tiễn của giải pháp 1.Cơ sở lí luận : 2.Thực tiễn : II.Thực trạng : 1.Thuận lợi : 2.Khó khăn: III.Giải pháp và thực hiện giải pháp 1.Giới thiệu giải pháp 2.Cấu trúc giải pháp 3.Thực hiện giải pháp Phần III : KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ I. Kết luận II. Kiến nghị - PHỤ LỤC Tài liệu tham khảo Người viết:Bui viết Thơng 14 Trường THPT DTNT Kỳ Sơn