Tài liệu Nghiên cứu một số vi khuẩn và virus gây bệnh trên tôm sú (penaeus monodon) nuôi thương phẩm ở đồng bằng sông cửu long

D,;.I HQC Qu6c GIA - TP. HCM TRUONG D,;.I HQC KHOA HQC TV NHIEN L Y THJ THANH LOAN " , ",," A1... NGHIEN CUU MOT SO VI KHUAN VA VIRUS GA Y B~NH TREN TOM SU (Penaeus monodon) " A1 NUOI THU<1NGPHAM {j DONG BANG SONG cifu LONG CHUYEN NGANH : VI SINH MA SO: 1.05.12 TOM TA T LU!N AN TIEN si SINH HOC TP. HO CHI MINH - 2003 J>-L tONG TRiNHaliOC HoANTHANHT41 VleN NGHIENcl1u NUOITRaNGTHUYSANII Ngllirihll(fngdin khoahoc: 1. PGS.TS.PH4MTHANHHO 2~ TS. NGUYEN VANHAO Phin bien1: .PGS.TS.BiJiLai................... , .. Phin bien 2: PGS.TS. Tran Linh Thuoc..................... ............................................................................. Phin bien3: .TS.TrinhTruongGiang................................... "..,.,...,......................... Lu~nan se duQcbaav~ truDcHOidongcha'mlu~nan ca'pnhanuDc hop t~i TruOngE>~ihoc Khaahoc TI,lnhien , , ...D(,lihoc Quac gia - Tp.Ho ChI Minh ............................... vaohoi ,09.giCJ00 ngay30 thang..01..nam2004... Coth~tim hi~ulu~nant~i thuvi~nKhoahocTOnghOpva thuvi~nTruOng E>~ihocKhoahocTI,lnhien- TP.HoChiMinh Lu4n an "Nghien cztu m(}t so'vi khudn va virus gay b~nh tren tom su (Penaeus monodon) nuoi thlldng phdm d'D8ng Bang Song Cau Long" Chu'dng 1: MO E>AU 1.1. Tinh c6p thiet cua luin an Trong nhung th4p Bien g~n day, nu6i tr6ng tMy san c1khu vf!c CMu A n6i chung va Vi~t Nam n6i rieng dang tren da phat tri~n, nha'tla ngM nu6i t6m bi~n c1nhung vung veil bi~n, cii'a s6ng. Tuy nhien, mQt trC1ng~i ldn anh hu'C1ng de'n Dang sua't va san 1u'<;1ng la va'n d~ djch b~nh bUng n6 trong qua trlnh nu6i cling vdi sf! suy thoai m6i tru'<1ng. Vi the', va'n d~ ca'p bach hi~n nay la pMi xac djnh nguyen nMn gay che't t6m nu6i, cac ye'u t6 m6i tru'<1ng,mua vt,lxua't hi~n b~nh d~ giam nhung thi~t h~;ddo ~nh t6m gay ra h~u c6 th~ mC1rQng va phat trieD ngh~ nu6i Wm biln mQtcach Mn vung (j Vi~t Nam, ct,lth~ la cac dnh D6ng B?ingS6ng Cii'uLong (DBSCL). 1.2. Ml,lcti~u cua luin an D~ tai du'<;1c thf!Chi~n nhiim xac djnh vi sinh v4t (vi khua'n va virus) gay b~nh; hta tu6i nhi~m va th<1idilm xua't hi~n mQt s6 b~nh thu'<1ng g~p tren t6m su nu6i c1cac m6 hinh nu6i cM ytu: quang canh (QC), ban tham canh (BTC), "Tom - Lua" va tham canh (TC) - nu6i c6ng nghi~p (CN) d DBSCL d~ lam cd Sc1khoa hQc cho vi~c d~ xua't cac giai phap phOng tq thfch h<;1p. 1.3. NQidung cua luin an - Nghien cU'u~m ~nh vi khua'n, cM ye'u nh6m Vibrio tren t6m su nu6i tren m6 hinh BTC va "Tom -Lua". - Nghien cU'u~m b~nh virus (MBV va WSSV) tren t6m su va cac loai thuQc hQ t6m he tren m6 hinh BTC, "T6m - Lua" va QC ("Tom r Rang" va "Rang-Tom"). ' "-""-'" "--" f II:)H. V.i-LTt! NHi ,! . ,., t'iI 1 p'r' r,\..' ! U U' . n \lJ \.'; ~1::'1\4 ! !f ! ! l """":-"'\ . j 2 - Nghien cti'u va M th6ng cac b~nh thu<'1ngg~p tren tom su nuoi thudng phGm (Penaeus monodon) d mo hinh nuoi TC. 1.4. Net md! cua lu,n an - Lu~n an la mQt trong nhii'ng oong trinh d~u tieD d Vi~t Nam nghien cti'u c6 M th6ng cac vi sinh v~t gay b~nh quail trQng: nh6m Vibrio, MBV, WSSV tren tom su nuoi d cac roOhinh khac nhau (QC, BTC va TC) t~i cac dnh BBSCL. - Lu4n an ding la mQt trong nhung cong trinh dAu tieD nghien cau va tdng hqp cac b~nh thu<'1ngg~p tren tOm su d cac giai do~n phat tri€n khac nhau tren mo hinh nuM TC. Y nghiii khoa h{Jc Hinh thanh cd sd khoa hQc cho vi~c xac dinh nguyen nhan gay che't tom nuoi d BBSCL va Y nghia M xua't cac giiii phap phOng tranh. tht/c ti5n - Giup Dong db c6 th€ phong ngita b~nh tren tom trong chu ky nuoi thong qua vi~c qUail 19 sac khOe tom nuoi cung vdi cac giiHphap do lu4n an d~ xua't. - Ke't qua cua lu~n an giup cd quail qm\n 19 Nha nudc c6 duqc cd si'1 khoa hQCva cac thong tin c~n thie't v~ nguyen nhan gay che't tom nuoi d BBSCL, nh~m ph\lc V\lchie'n luqc phOng tri b~nh tren tom nuoi thich hqp. Chuang 2: TONGQUANTAl LieU G6m 6 d~ m\lc: D~ IIlQCd~u tieD Hi gidi thi~u sd net v~ tinh hinh nuoi va dich ~nh tom teen the' gidi. San d6 khao sat v~ tinh hinh nuoi tom su va nhung thi~t h~i do dich ~nh tom gay fa d Vi~t Nam. D~ m\lc 2: thai quat v~ cae roOhinh nuoi tom phd bien d B6ng B~ng Song Cii'uLong (DBSCL): BTC, "Tom -Lila" , QC ("Tom - 3 Rung", "Rung - Tom") va TC (nuMcongnghi~p). E>~m\lc 3 va 4: gidi thi~u cac ~nh thu'<'1ng g~p tren tom so.nuoi va cac vi sinh v~t g~y ~nh chinh tren tom so. nhu' b~nh do virus (MBV, WSSV, YHCV); b~nh nhi~m khu~n (nh6m Vibrio). E>~m\lc 5: gidi thi~u mQt vai phu'dng phap nghien cU'uvi sinh v~t g~y b~nh tren tom so. va cac loai thuQc h~m\le 6: sd net v~ tinh hlnh nghien eU'u~nh vi sinh v~t (virus va vi khu~n) tren tom so. va cac loai tom he tren the' gidi va a Vi~t Nam. Chlidng 3: V4T lieU vA PHUONG PHAp NGHIEN CUU 3.1. Nghi6n cuu mSm btnh vi khuin tr6n tom nuoi is eaSCl 3.1.1. Thai gian, dla di~m, IliQng miu phan trch Thiti wan 02/1994 - 03/95 02/97 - 05/97 Dia diim S61u'nl! m u thu Cae tinh f>BSCL Cn f>u"deLong An 256 mu 102 mu Mcj hlob Ban tham eanh "Tom-Lila" 3.1.2. Phlidng philp - Phan l~p tae nhan g~y ~nh tir cae milu tOmbhng phu'dng phap nuoi c{{ytruy~n th6ng va dinh daub vi khu~n theo Bergey, 1994. - G~y nhi~m nhan ~o d~ xac dinh kba mlng g~y b~nh cua cae loai vi khu~n phan l~p tir cae milu tom bhng phu'dng phap ngam va tiem. - T~o khang huye't thanh cua V. harveyi tren ca tai tu'<;1ng va thii' 1i'ng d\lng trong ch~n doan nhanh vi khu~n g~y ~nh tren tom (theo phu'dng phap eua cae tae ghl J.A. Plum va P.R. Bowser (1982); Grimes va etv. (1987); Yii va etv (1997). 4 3.1.3. XU'IVs61i~u Ap d\mgcac ph~nm~mtrongchu'dngtrinhSPSSde xii'19s6lic$u. Dung phep rinh th6ng ke mo ta de rinh cac gia tIi: gia tIi trung biBb (mean), dQlc$chchu~n (SD),M s6 tu'dngquaDPearson va phu'dngsai ANOVA de tim cac m6i tu'dngquaD. 3.2. Nghi6n ct1u mim b~nh virus: virus g6y b~nh col (MBV)va virus g6y hoi chang d6m trAng (WSSV)tr6n t6m su va cae loai is hQt6m he 3.2.1. ThCligian, dla (liim, htC1ngmiu ph6n tfch ThO'iIdan to'0205/1997 to'0307/1998 to' 06/97 - Dia diim Cn Dude Long An (*) Duyen Hili Tri'iVinh (*) Ci'iMau (**) 05/98 S6miuthu 108 mfiu 91 mfiu Me) hlnh "TOm-LUa" BTC 72 mfiu: TOmgitfng "Tom-Rimgn, 216 mfiu: TOm trwng thanh "Rimg-Tom" Ghi eM: (*): phdn tfchMBVva WSSV bdng phllang phdp mo hqc truy€n tMng. (**): phlin rich MBV bdng phllang phdp mo hqc truyin tMng; WSSV bdng phllang phap nW hqe va PCR. 3.2.2. Phu'dng phap - Phltdng phdp M6 hqc: m§u tom du'<;1c thu ph~n gall tl}.yva mang (m§u tOm gi6ng thu nguyen con) c6 djnh trong dung djeh Davidson. Xii' 19, duc trong parafin, cAthit vdi dQ day 5 - 6 J1m;nhuQmvdi Hematoxylin va Eosin. 8ge ke't qua theo Lightner (1996a). - Phltdng phdp PCR: mall thu pMn mang (mau tom gi6ng thu nguyen con) c6 djnh trong cdn 95%, du'<;1c nghi~n vdi dung djeh SDS (Sodium Dodecyl Sulphate) 0,0025% va NaOH 0,005N de ly trieh DNA. San d6 tie'n hanh pban 6'ng PCR theo quy trinh cda Kim (1998). - Phltdng phap phdn rich cae chi tieu chtlt Iltqng nltoc: pH, 00, dQtrang, dQm~n du<;1e de djnh theo cae phu'dng phap thong thu'<7ngcua phong thi nghic$m thuy h6a. 5 3.2.3. XU'IV soU,u Ap d~ng cae ph~n m~m trong chu'dng trlnh SPSS d~ xii' ly s6lic$u. 3.3. H, thong mQt so b,nh thuC1ngg4p tr~n t6m su Csm6 hlnh nu6iTC 3.3.1. ThC1igian, dla diim, so ao nghh!n euu Thiti gian 1999-2000 Dia di~m I 1 Long Hlidng (Bi! D~e di~m S6 ao I n2hi~n eU'u 2 ao Ria - VfingTau 1999-2000 I C6nC6ng (Tien Gian. 4 ao B<;1e Li~u 1999-2000 VinhH~u 03-07/2001 Trai Thlien hiem 22 ao 2 ao Vung da't cao trieu, yen bi€n Nam 86m!.Hau 3.3.2. Phuong phap nghi6n euu - Quan sat da'u hic$ubc$nhtich va bi~u hic$nlam sang cae bc$nh: + Lien quaD de'n ye'u t6 moi tru'C1ng:bc$nhmang barn, b~nh nhiem khuei'n,bc$nhden mang, hQich6'ng tom n6i d~u. + Cae bc$nhdo virus: bc$nhMBV, bc$nhd6m trilng (WSD). - Quan trilc cae ye'u t6 moi tru'C1ng: + Nhic$tdQ,pH, oxy bOa tan (sang va chi~u). + Do NH3-N, COD, de)~n: 2 tu~nll~n. - Thu m§u tOm: 10 ngayllftn, kiSm tra mftm b<$nh WSSV va MBV. Chuang 4: KET QUA - THAo Lu4N 4.1. Nghi6n euu mim b,nh vi khu§n tr6n t6m nu6i CseBSCL 4.1.1. Tin so xuat hi,n ella cae loi:ti Vibrio e6 kha n4ng gay b,nh tr6n t6m nu6i Csm6 hlnh BTC 6 Klt qua ghi nh~n c6 Sf!.sai khae y nghla (p <0,05) v~ ~t giira cln so' xu!t hi~n cia th6ng k~ cae loai vi khua'n g;iy ~nh: V. parahaemolyticus, V.alginolyticus, V.harveyi tr~n cae mill t6m e6 ddu hi~u b~nh d~u caDhdn cae mill kh6ng c6 ddu hi~u ~nh. Bang 4.1.1 T~ns6 xua'thi~n cda cae loai vi khuln tren eae mAll tom nuoi- Mo hlnhBTC41icae tInhDBSCL Loai vi khudn Vibrio so. V. oaraheamolvticus V. alfdnolvticus V. anf!uillarum V. cholerae non 01 V.harvevi V. oelafdus V.metschnikovii V.fluivalis I Pseudomonas so. Enterococcus Tan s6 xucft hien (%) TrJmco dt1uhiu TrJmkMng co dt1uhifU (n 24]) benh (n 15) 100 100 0 2282 0 224 0 39,8 200 9.90 4.1 0 236 15 0 866 58 600 481 666 1,2 = = nh n: s6 milu kilm Ira 4.1.2. Tin 66 cua cae loBI Vibrioco kha Ding gay btnh t~n t6m 6U nu61 iJ m6 hinh "T6m Lua" - Bang 4.1.2 T~n s6 cda eae 10Mvi khu~n Wn cac m§u tom nudi Md hinh "T8m - Laa" ta i C~n Dltdc LongAn Loai vi khulin TAnslf xulft hi2n (%) Mdu nh (n =41 ) Mdu dink IcY(n =41) Vibrio so. 100 100 V. alrdnolvticus 26.83 17.07 V. anf!uillarum 26.83 2.43 V. cholerae 26.83 4.87 V. harvevi 2683 12.19 V. vulnitfcus 0 31.70 V. camobelli 34.15 29.26 V. mimicus 0 78.04 V. fluivalis I 55,65 14,63 - Ghi eM: n: s6 mdu kitm Ira - 7 Ke't qua khao sat cae m~u t6m tho t~i C~n Dude -Long An, ghi nh~n cae loai vi khu~n g~y b~nh hi~n di~n trong cae m~u tho d<;Jtdieh b~nh eho ke't qua eao hdn cae m~u tho dinh ky. xU' 19th6ng ke eho tha'y e6 sf/.sai khae 9 nghia (p < 0,05) d6i vdi cae loai V. harveyi, V. cholerae, V. anguillarum gitYacae m~u tho dinh ky va tho Ilk dieh ~nh. 4.1.3. Xac dlnh kha n4ng gay b,nh cua cae lOBi Vibrio tren t6m - Ke't qua gay nhi~m ghi nMn khci Dang gay ~nh eua cae loai Vibrio g~y nhi~m tren t6m, dii ehti'ng minh c6 m6i tudng quaD gitYacae loai Vibrio g~y ~nh vdi cae m~u t6m c6 bilu hi~n b~nh deh dii tho du'<;Je tren cae ao nu6i nhu': do than, phdng v~y r~u, ehan du6i, ho~i tU'cae pMn ph~. - Ke't qua gay nhi~m ghi nMn ty l~ t6m ehe't b?1ngphu'dng phap tiem eao hdn phu'dng phap ngam. Di~u nay eho phep ghi nh~n t6m nhi~m khu~n huye't (nhi~m khu~n toau th~n) thi g~y tae h~i hdn t6m bi nhi~m khu~n e~e bQ. Bang 4.1.3 TY11$ tOmche'ttrungblnhsan khi g~y nhi6m 168gio (7 ngay) Loai vi khu4n V. harveyi V. parahaemolyticus V. alginolyticus V. anguillarum V. vulnificus D6i chang Phddng ph8p gay nhim nf1;m tiem nj!;m tiem nJ!.m tiem ndm tiem ngm tiem ngiim tiem Ty I tm nh va chtt saD 168 fliit (7 nflAy) 70,00 :t 0,70 % 100,00:t 0% 66,67 :t 6,67% 100,00:t 0% 46,70:t 14,53% 73,33 :t 3,33 % 30,00:t 11,54 30,OO:t5,77% 13,83:t 8,82% 16,70:t 5,77% 0 0 8 4.1.4. Nghi~n cl1u chi t4o khang huyit thanh V. harveyl dg phat hi,n nhanh vi khu§n nay tr6n tom Thi nghi~m du'6[114]. Khi m~t dQ nh6m Vibrio khdng g~y b~nh trong mdi tntCJngao nudi giam thi b!'y giCJnh6m Vibrio g~y ~nh ehie'm u'u the', d6 rung Ia Iue cae ~m ~nh khae c6 thi xu!'t hi~n [82]. - Cae vi khu§n g~y ~nh (V. parahaemolyticus, V. harvey, V. alginolyticus, ...) chi xu!'t hi~n tren cae m~u tdm c6 ~nh tich nhu': ffiQts6 d6t tren th~n bi do. phdng v§y riu, eMn dudi, ndi bi phdng c6 10 man hdng nh1;ltd6n hdng s~m va ho1;litit K6t qua kbao sat nay phil h<;1pvdi nghien cU'utht1cnghil$mcua Eleonor , V. Alapide- Tendencia va ctv. (1997), ghi nMn vdi V. parahaemolyticus tom bi6n man qua 4 giai do1;ln:vang, vang hdng, hdng d6n do. Theo Lightner va Redman (1985) tom bi bi6n do lit do sActo' astaxantin hil$ndil$n tren cae loai giap xac, khi co V.parahaemolyticus xam nMp thl astaxantin theo M lympho d6n khu trU t1;ligall t1;J.y va cae mo khac. MQt so' tac gia khac thl cho rAngbl$nhdo hay hQi chd'ng do tren tom su bao gdm nhi~u hie nhan, trong do co ca v. alginolyticus [64, 90]. - V. vulnificus hil$n dil$n tren cae mftu tom tii' 23,60% d6n 31,70%. Theo Paul, T. Smith (2000) thl vi khuan nay du'<;1c t1mtha'y tren tom su nuoi bi ho1;litd' C1mAt[126]. 4.1.6. Kit lucjn - T~n so' cua nhOm Vibrio gay bl$nh (V. parahaemolyticus, V. alginolyticus, V. harveyi, ...) chi6m u'u th6 trong cae mftu tom co da'u hil$u bl$nh nhu': do than, phdng vay ran, chaD duoi, ho1;litd' ph1;J.bQ, '" - K6t qua gay nhi~m da xac dinh kba Dang gay bl$nhcua cae loai Vibrio gay bl$nhpMn l~p du'<;1e tii'cae mftu tom bl$nh.Cac mftu tom san khi gay nhi~m d~u c6 da'u hil$ubl$nhnhu'cae mftu dii thu t1;liao nuoi. - Co m6i tu'dng quail giii'a st1hil$n dil$n cua cae loai Vibrio gay bl$nh vdi da'u hil$ubl$nhtren tom. - Khang huy6t thanh du'<;1ct~o ra tii' ca tai tu'<;1ngc6 hil$u gia khang the cao va tinh dijc hil$u cao, c6 the d'ng d1;J.ngde eh£n doan nhanh cae bl$nhdo vi khuan. 4.2. Nghl6n cuu mam b,nh virus (MBV, WSSV) tr@nt6m su va cac loai thuQc hQt6m he . 4.2.1. Ty I, nhi6m MBVtr6n t6m nu6i 4.2.1.1. TyI, nhi6mMBVtr6nt6mnu6i- M6hinh "Tom- Lua" 11 Ty I~ nhi~m MBV !ren tdm sli nudi d IDQng Ilia kM cao (75,57 :i:19,47%),c1f(1ngdQnhi~m nh~ chi~m da s6 (32,70%) va c1f(1ng dQ nhi~m n~ng chi~m ty I~ thtp nhtt (15,90%) ,-.. - ~ 35 30 ImMBvl t;I? 25 ~ ,;:., 20 . 15 10 5 0 ~ 1) ~ ~'c.-. '\c.-. ~ ~-2 ~~ !f~ "'.sl. '" ~ Cdling dO nbi~m Biiu dd 4.2.1.1. Ty I~ nhi~m MBV tr~n t6m nu6i M6 hlnh "Tom Lila" - 4.2.1.2. TV" nhlim MBVtr6n t6m sti . - M6hlnh ban thctmcanh (BTC) IDGiU'a chu ky IBThu hooch DDjch ~nh ~ :2' .;:., .... ~i]I 111 ~~ ~~i ~i/!}r; Bi6u d6 4.2.1.2. CU'i'lng dQ nhi€m 4'Jij,~ ~ '% \\'6, f!Q) II;; ~ '1/6 TY 11% nhi~m MBV tren tom nnoi - Mo h1nhBTC ~i Tr8 Vinh Tr~n md hlnh BTC t~i Tra Vinh ty I~ nhi~m MBV tren tdm la 30,66 :i:6,26%, C1f(1ngdQ nhi~m n~ng chi hi~n di~n trong d<;Jtthu m~u giii'a chu ky nhttng ding chi vdi t<1ns6 thtp (2,30%) va chie'm da s6 vAn Iii c1f(1ngdQ nhi~m nh~: 13,60% vito d<;Jtgifi'achu ky; d<;Jtcu6i chu ky Iii 17,20% vii d<;Jtdjch ~nh Iii 22,7%.~ "--""--"" ;~" !!,i!..! t,(H TtfN!-\IENi ! ,," ,'. ..' !, ,J t~.'" ",)~, , ','.,' . i "I~~-"'l I '" I ojif" r!:\ i },~-,,~~~~:~=~._.{ \ 1 12 HJnb4.6. va4.7. It baGganIllY cua16msli bi nhi8mmlm bfnhMBV- (X100) 4.2.1.3.TyI. nhlim MBVtren cae loaf t6m nu61- M6 hlnh "T6m- Rting" va "Rting- T6m" Bang 4.2.1.3.3 TY l~ nhi€m MBV (*)tren cac loai t6m nu6i T I nhi~m MBV (% M6 hlnh "TomM6 hloh "RitngTom" Ritn " (1) 34,37 ::I:8,35 & (2)13,75::I:6,25 & LoAiWm T6m gi6ng & T6m the n = 24 T6m gi6ng & T6m b!!c n = 24 ! 45,83::1: 8,98 r=O,OO' > 005 41,67::1: 6,30 r= 0,25; > 0,05 54,17:t: 7,91 13,75::1:6,25& 45,16 ::1:7,35 I34,37::1:8,35 & I r = 0,18' > 0,05 r = 0,34; > 0,05 Tom gi6ng & T6m da't n = 24 T6m the & Tom b!!c n=24 I34,37::1:8,35 & 37,50:t: 8,64 I r =0,00; > o 05 45,83:t: 8,98 & 54,17:t:7,91 1 13,75 ::I:6,25 & 38,91 ::I:6,09 r = 0,37;. > 0,05 41,67::1:6,30 & 45,16::1:7,35 r = o40; < 0,05 r = 0,34; > 0,05 T6m the & T6m dar-. n 24 45,83:t: 8,98 & 41,67::1:6,30 & 37,50:t: 8,64 38,91::1:6,09 r= 0,44; <0,05 r= 0,73; <0,05 54,17::1:7,91 & 45,16 ::1:7,35 & Tom b!!c & T6m da't n = 24 37,50:t: 8,64 38,91 :t:6,09 r=0,56; <0,05 r=0,58; <0,05 Ghi chu: (1)va (2):kick th:mJctt5mgi6ng: 1,67::1:0,39 va 2,lO::l:O,37cmJcon; (*)Phll(/1tgphdp Mt5fu;Jctruyin tMng = . I 1 13 Bang 4.2.1.3(a) cho IDly: - Tomgiong: ty I~ nhi~m MBV tr~n tdm gi6ng a rod hinh "Tom - Rilng" cao hdn "Rang -Tom". Di~u nay c6 th~ do kich thtidc tdm gi6ng a rod hinh "Tom- Rang" (l,67:t:O,39cm/con) nho hdn kich thtidc tdm gi6ng a md hinh "Rilng-Tom "(2,1O::I:0,37cm/con). Nhi~u hie gia da chrtngminh ty l~ nhi~mMBVtr~n tdm ty I~ nghjchvdi Dch thtidc (ttidngrtngvdi s6 ngay tu6i) cua t6m, ty I~ nhi~mcao nh(t Ia giai do~n postlarvae(kichthtidc< 2cm/con)[96, 112, 122]. - Tom trztJng thanh (the, b~c, dlt): ty I~ nhi~m MBV gifi'acac Ioai tdm trtiang thanh vdi nhau clingghi nMn tr~n mo hinh "Tom - Rang" va tr~n mo hinh "Rang- Tom" chi c6 tdm b~c vdi t6m d(t va the vdi d(t c6 sl/ ttidng quaD y nghla (p< 0,05) Ktt qua khao sat nay da chrtngminh, mi~unay dii giiH thich du'<;1cvi saD ty l~ nhi~m MBV nen m6 hinh "Tom - Lua" l~i qu~ caD(75,57%), e6 thi vi ao nu6i la ruQng lua, thu'<1ngnhm san trong nQi ddng n~n vi~e thay, ci'p nu'de vao ao nuM d6i khi la mQt vi'n d~ Dan gitH. - Ghi eM: (1): mo kInk "Tom -RttnK"; (2): mo mnh "RttnR Tom" Ngu'<;1e l~i tr~n cae ao nu6i BTC ~i Tra Vinh, ty l~ nhi~mMBV gitim - theo th<'1 Ghi eM: (1): m6 kInk "T6m -RttnK"; (2): mo kInk "RttnK T6m" III ky nu6i). E>i~unay eho thi'y trong di~u ki~n m6i tru'<1ngao nu6i du'<;1c cai thi~n thi ty l~ nhi~m MBV c6 thi giam d~n trong qua trlnh nu6i. [96, 112]. MQt s6 tac gia khac ding dii c6ng b6 ty 1~ nhi~m MBV thi ty 1~ nghieh vdi kfch thu'de 16m gi6ng, Ramasamy et aI., (1995) dii chti'ng minh ty l~ nhi~m MBV se giam rhea giai do~n pMt triin cua tudi 16m [122,123]. Vi the' kich thu'dc t6m gi6ng va ty 1~nhi~m MBV nen t6m gi6ng c6 81/tu'dngquaD nghich vdi nhau. Chung t6i ding ghi nh4n du'<;1e c6 s1/ tu'dng quaD mQt each c6 y nghia (p < 0,05) khi so sanh ty 1~ nbi~m MBV giil'a cae loai (t6m the, b"c va 16m di't) vdi nhau tr~n ca hai m6 binh "Tom - Rilng" va "Rilng - Tom". M~c du ktt qua khao sat cho thi'y m~m ~nh MBV nen t6m gi6ng kh6ng tu'dng quaD y nghia vdi t6m tru'dng thanh, my nhi~n cfing c6 thi gbi nh~n kha Dang du'<;1c truy~n theo chi~u dQc,tU'16m gi6ng sang t6m tru'dng thanh va ding du'<;1c truy~n theo chi~u ngang, giil'acae loai (t6m the, b~c, di't) vdi nhau. E>i~unay ding dii du'<;1c nhi~u tac gill rong b6 [96, 112, 122]. 15 Ty l~ nhi8m va cu'Clngdl) nhi8m MBV ~p trung cao nh(t vao nhii'ng thang trong mila mu'a - cu6i mila mu'a d:iu mila khd. Ke't qua ghi nh;}.n du'c;Jccfing trilng hc;Jpvdi ke't qua nghi~n cU'ucua Natividad, J.M. va Lightner, D.V. (1992). 4.2.2. Ty I, nhiim WSSV tf'n cae loal tom nu61 is BBSCL 4.2.2.1. Ty I, nhtim -M6 hinh WSSV tr'n tom nuol "T6m - Lus" va ban thAm canh (BTC) 2S 20 tIS S P 10 5 B(1Ilhumiu ~" , , , 9.'\; t), Q~, t), t), Bi/n d6 4.2.2.1. TY it nhiim wssv tr~n tllm nulli Mil hlob "TOm. Lthl" lJGIn Dti"c .Long An. - Tren roOhinh "Tom - LUa" ~i C~n Du'dc- Long An, ty l~ nhi8m WSSV tr~n tdm tang d:in trong qua trinh nodi va cao nhR"tvao dc;Jtgiii'a chu ky nodi, diy cling la dc;Jtxiiy ra djch ~nh. Ke't qua nhu'sau: d:iu chu ky la 17,85%; giii'a chu kY la 22,00% va cu6i chu ky la 10,76%; trung binh la 16,87:J:3,28% (Bi~u dd 4.2.2.1). 3S 30 2S ! 20 ~ IS 10 Dqt tho m ~ q. <- ~ltfp h ~; ~ ~ 0,05). D~t thu ~u djch b~nh ty 1~nhi~m WSSV ~n tOmcao nh(t (Biiu dd 4.2.2.2.). Ty 1~nhi~m trung blnh C1cae dc;ftthu mlu chi (Jmti'cth(p: 15,77 :f:6,44%. , Hinh 4.8. Mang cua t6m sO bi nhiem WSSV (X40) . Hinh 4.10. NhAn t~ baa mang t6m cht1a WSSV . (X 20.000) Himh 4.9. Mang cua t6m sO bl nhiim WSSV. (X100) Hinh 4.11. NhAn tf baa mang t6m cht1aWSSV (X 60.000) . Thaoluqn Mo hlnh "Tom - Lua" rung chinh 130mo hinh BTC n~n ty 1~ nhi~m WSSV tr~n tom nuoi (j ca hai mo hinh nuoi nay dc!u tang ~n theo thCJigian nuoi, cao nh(t 130vao giU'achu ky nuoi. Dic!unay c6 thi 19 17 giii do mD hinh noDiHiBTC n~n khdng c6 ao trii'Mng (V30thlfi di~m khio s~t) d~ xtr 19 nu'de trttde khi ea'p V30 ao nudi, khOng kh6ng eh€ du'm1e -Long An), e~e y€u to': m~t dQ con gi6ng khi ilia, ngu6n g6e con gi6ng, thli'c an sd' d~ng trong qua trlnh nudi, ... hoan loan khdng c6 tu'dng quaD mQt e~eh c6 9 nghia vdi 81!xu!t hic$n~m bc$OO WSSV tr~n tom (p > 0,05). 4.2.2.2. Ty Ii nhiim WSSV ("")tr6n t6m tlj nhlin CJm6 hinh "T6mRang"va "Rang - T6m" Bang 4.2.2.2 (8) Tu'dng quaD va tY l~ nhi~m wssv !ren ba loai Wm tI! nhien vdi tom gi6ng - MohInh "Rilng T 15m"(1,2)va "Tt5m- Rilng" (1,2) - Tv l nhim LoBi tl)m Tom gi60g & Tom the 0=24 Tom gi60g & Tom bc 0=24 WSSV (%) Ml) hinh "RilngMl) hlnh "Tom Rilng" Tom" 19,44 j;;6,92 & 28,12 j;;6,87 & 39,58 j;;7,18 32,94 j;;5,92 - r = 0,21 19,44j;; 6,92 & 43,75 :t 7,56 r=O.lO 19,44 j;;6,92 & 50,00 :t 6,02 r = 0,25 28,12 :t 6,87 & 40,33 j;;7,96 r = 0 12 28,12 j;;6,87 & 31,67 j;;6,24 r=OJ4 32,94 j;;5,92 & 40,33 j;;7,96 Tom gi60g & Tom d(t 0=24 Tom the & Tom bc 0=24 39,58:t 7,18 & 43,75 j; 7,56 Tom the & Tom d(t 0=24 39,58 j;;7,18 & 50,00 :t 6,02 r = 0,37 r = 0.56* Tom bc & Tom d(t 0=24 43,75 j;;7,56 & 50,00 :I:6,02 40,33 j;;7,96 & 31,67 j;;6,24 r = 0.07 r =0,24 r = 0 59* r = 0,43* 32,94:t 5,92 & 31,67 :1:6,24 r = 0.50* Ghi eM: (*):v < 0.05: (1,2): PhlJdnJ! vhdv mt5 hoc va vhlldnJ! vluiv PCR 18 - Bang 4.2.2.2 (a) ghi nMn ty l~ nhi~m WSSV tr~n cae loai tom tlf nhi~n (the, b~c, d!t) giiJ'a cae loai tom vdi nhau tr~n ea hai mo hinh "Tom -Ritng" va "Rung -Tom" Hi tttdng quaD y nghla (p < 0,05). Bang 4.2.2.2 (b) T~n sO'xua't hi~n cua m~m b~nh WSSV tIen t6m nuoi M6 bloh "Tom - Rang" va "Rang - Tom" TMng 6'" 7 8 9 10 Gki eM: (1) : Mo kink "Tom 11 12 198 - 2 3 4 5 33,3 8,3 0 0 0 0 50 0 0 16,6 50 0 100 25 100 0 0 50 50 25 0 25 50 0 0 25 0 0 50 25 0 0 - Rang" (2): Mo JUnk"Rang - Tom" - Bang 4.2.2.2(b)eho th!y: m~m ~nh WSSV hi~n di~n tr~n tom gi6ng va cae loai tom the, b~e, d!t c6 ty 11$nhi~m va eu'<1ngdQ nhi~m eao ~p trung nhi~u nh!t vao nhiJ'ngthang eu6i mua mu'a d~u mila kho ~n ea hai roO hinh "Tom - Ritng" va "Rung - Tom". Ri~ng d6i vdi mo hinh "Tom - Rung" ~m bl$nh WSSV hoan toAn vAng m~t ~n tOm gi6ng trong su6t nhiJ'ng thang mua kho (thang 3 d6n thang 5). Ty 11$ nhi~m va t~n sO'xu!t hi~n giiJ'ahai mo hinh la sai khae khong y nghla (p > 0,05). 4.2.2.3. Tu'cmgquan glfta tY I, nhiem WSSV tran cae loal t6m tv nhi'n vdl mot val yiu t6 thuy h6a chfnh - DO hi~n dil$nvdi mU'eth!p nh!t la 2,95 mg/l;eao nh!t la 6,22mg/l; (~o hinh "Ritng -Tom "); 2,90 mg/l va 5,55 mg/l tr~n "Tom - Ritng" .