Tài liệu Một số giải pháp quản lí nhằm đổi mới phương pháp dạy học ở trường thpt sầm sơn

SKKN: “Một số giải pháp quản lý nhằm đổi mới phương pháp dạy học tại trường THPT Sầm Sơn. 1. Mở đầu 1.1. Lý do chọn đề tài: Nghị quyết số 29-NQ/TW với nội dung đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa - hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế đã xác định: "Tạo chuyển biến căn bản, mạnh mẽ về chất lượng, hiệu quả giáo dục, đào tạo; đáp ứng ngày càng tốt hơn công cuộc xây dựng, bảo vệ Tổ quốc và nhu cầu học tập của nhân dân". Trong xu thế toàn cầu hóa, đồng thời với sự phát triển như vũ bão của khoa học, công nghệ và sự bùng nổ thông tin, quá trình dạy học trong các nhà trường trung học đang tồn tại mâu thuẫn giữa một bên là khối lượng tri thức ngày càng tăng lên, phức tạp hơn với thời lượng học tập có hạn, việc đổi mới phương pháp dạy học theo hướng phát huy tính tích cực, độc lập, sáng tạo của học sinh để từ đó bồi dưỡng cho học sinh phương pháp tự học, hình thành khả năng học tập suốt đời là một nhu cầu tất yếu trong các nhà trường. Giáo dục phổ thông nước ta đang thực hiện bước chuyển từ giáo dục tiếp cận nội dung sang tiếp cận năng lực của người học, nghĩa là từ chỗ quan tâm đến việc học sinh học được cái gì đến chỗ quan tâm học sinh làm được cái gì qua việc học. Để đảm bảo được điều đó, phải đổi mới cách tiếp cận các thành tố của quá trình dạy học từ Mục tiêu dạy học; Chương trình dạy học; Nội dung dạy học; Hình thức dạy học, Kiểm tra đánh giá; Các điều kiện dạy học ; Phương pháp dạy học trong đó Phương pháp dạy học là một trong những thành tố quan trọng nhất quyết định sự thành bại của quá trình đổi mới giáo dục. Việc đổi mới giáo dục phải chuyển từ chủ yếu truyền thụ một chiều, học sinh tiếp thu thụ động (hoạt động dạy của giáo viên là trung tâm) sang tổ chức hoạt động học cho học sinh, học sinh tự lực, chủ động trong học tập (hoạt động học của học sinh là trung tâm, giáo viên là người hỗ trợ, hướng dẫn); Từ thay đổi cách tiếp cận các thành tố của quá trình dạy học, đòi hỏi công tác quản lý trong nhà trường cũng phải thay đổi: chuyển từ thực hiện kiểu quản lí bao cấp (cả tư duy lẫn hành động), áp đặt mệnh lệnh từ trên xuống; thực hiện rập khuôn, máy móc theo quy định của cấp trên, cơ chế quản lí hạn chế khả năng sáng tạo của giáo viên và học sinh, thiếu tính tự chủ, chưa đáp ứng tính phù hợp vùng miền,... sang đổi mới quản lý theo định hướng dân chủ hóa, phân cấp quản lí, giao quyền tự chủ để phát huy tính chủ động, sáng tạo phù hợp thực tế của nhà trường, của giáo viên. Trường THPT Sầm Sơn cũng như các trường học khác trong địa bàn Tỉnh Thanh Hóa đã và đang cố gắng, nỗ lực từng bước tạo sự chuyển biến trong đổi mới PPDH, nhưng hiệu quả vẫn chưa thực sự khả quan. Phổ biến vẫn là cách dạy truyền thụ một chiều phối hợp giảng giải xen kẽ với vấn đáp; học sinh vẫn đang thụ động nghe, nhớ và tái hiện kiến thức. Có nhiều nguyên nhân làm hạn Người thực hiện: Lê Thị vân 1 SKKN: “Một số giải pháp quản lý nhằm đổi mới phương pháp dạy học tại trường THPT Sầm Sơn. chế quá trình đổi mới PPDH, song với cương vị một Phó hiệu trưởng, phụ trách chuyên môn của trường THPT Sầm Sơn tôi cho rằng: Nguyên nhân chính không phải do đội ngũ giáo viên chưa nhận thức đúng đắn và không tâm huyết, mong muốn đổi mới PPDH. Mà họ còn lúng túng không biết nên đổi mới như thế nào? Bắt đầu từ đâu?... Mặt khác, quá trình đổi mới PPDH của giáo viên lại chịu sự tác động trực tiếp của cán bộ quản lý. Tiếp cận từ góc độ quản lí, tôi nhận thấy: phần lớn quá trình đổi mới PPDH mới đang dừng lại ở chủ trương mà còn thiếu những biện pháp cụ thể để tác động và liên kết giữa người dạy với người học; chưa tạo được động lực của việc dạy, chưa lựa chọn những nội dung đổi mới thiết thực và có trọng tâm, chưa tổ chức quá trình đổi mới một cách khoa học và hữu hiệu... Vì thế chưa đủ để tạo nên một bước chuyển biến thực sự về đổi mới PPDH. Từ những lí do nêu trên, với những kết quả đạt được trong thời gian qua, tôi mạnh dạn chia sẻ sáng kiến kinh nghiệm:"Một số giải pháp quản lí nhằm đổi mới phương pháp dạy học ở trường Trung học phổ thông Sầm Sơn” 1.2. Mục đích nghiên cứu Tổng kết thực tiễn công tác giảng dạy và quản lý của bản thân trong gần 15 năm qua và kết hợp với việc nghiên cứu các lý luận khoa học về công tác quản lý. Bản thân đã đúc kết, đưa ra các giải pháp, biện pháp trong công tác quản lý chuyên môn, nhằm nâng cao chất lượng dạy - học của thầy và trò Trường THPT Sầm sơn. 1.3. Đối tượng nghiên cứu: Một số giải pháp trong công tác quản lý nhằm nâng cao chất lượng dạy và học ở trường THPT sầm Sơn. 1.4. Phương pháp nghiên cứu: Khảo sát thực tế; nghiên cứu tài liệu, thu thập thông tin 2. Nội dung sáng kiến kinh nghiệm 2.1. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm Các khái niệm cơ bản: * Quản lí: Quản lí là một quá trình tác động có tổ chức, có hướng đích của chủ thể quản lí lên khách thể quản lí bằng việc vận dụng các chức năng quản lí nhằm sử dụng có hiệu quả các tiềm năng và cơ hội của tổ chức để đạt được mục tiêu đề ra. Đối với giáo dục nhà trường, quản lí thực chất là sự tác động một cách khoa học của chủ thể quản lí đến hệ thông giáo dục làm cho hệ vận hành đến một trạng thái mới có chất lượng cao hơn. * Quản lí phương pháp dạy học (PPDH): Người thực hiện: Lê Thị vân 2 SKKN: “Một số giải pháp quản lý nhằm đổi mới phương pháp dạy học tại trường THPT Sầm Sơn. PPDH là một trong các thành tố quan trọng của quá trình dạy học. Cùng nội dung dạy học, trong những hoàn cảnh và điều kiện tương tự như nhau nhưng có học sinh thích thú, tích cực học tập hay không, có để lại dấu ấn đậm nét trong tâm hồn và khơi dậy trong lòng học sinh những tình cảm, sáng tạo hay không phần lớn phụ thuộc vào PPDH. PPDH là một tổ hợp các cách thức cộng tác, hoạt động cùng nhau của người dạy và người học nhằm đạt được mục đích, mục tiêu của dạy học. Quản lí PPDH ở trường THPT chính là quá trình tác động có tổ chức, có hướng dẫn của Phó Hiệu trưởng đến cách thức làm việc của thầy – trò trong dạy học. PPDH được đặt trong mối quan hệ giữa các thành tố của quá trình dạy học, đó là mối quan hệ giữa mục tiêu - nội dung - phương pháp- phương tiện - hình thức kết quả; đặc biệt là mối quan hệ thầy trò trong dạy học. Quản lí PPDH là nội dung trọng tâm trong hệ thống quản lí của nhà trường đòi hỏi phải tiến hành đồng bộ từ nội dung dạy học; cơ sở vật chất (CSVC), trang thiết bị dạy học (TBDH), quản lí đội ngũ sư phạm, quản lí điều kiện và môi trường làm việc đến cơ chế hoạt động, tổ chức và điều hành kiểm tra đánh giá phối hợp các lực lượng trong và ngoài nhà trường. 2.2 Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm: Thực trạng dạy học và quản lí dạy học tại trường THPT Sầm Sơn đang yêu cầu đặt ra cấp bách là cần có biện pháp quản lí tích cực kịp thời để đổi mới PPDH. Báo cáo tổng kết năm học 2017 – 2018 của trường đã nêu: “Việc đổi mới PPDH tuy có nhiều chuyển biến rõ rệt nhưng vẫn còn nhiều lúng túng, chưa chủ động và thiếu linh hoạt trong giảng dạy; việc đổi mới PPDH của thầy chưa gắn với việc đổi mới phương pháp học của trò do vậy hiệu quả đem lại chưa cao. Từ những thực trạng trên cần phải làm một cái gì đó để nâng cao hiệu quả học tập của học sinh phù hợp trong giai đoạn hiện nay". 2.2.1 Tình hình chung của công tác quản lí đổi mới PPDH Đặc điểm tình hình của nhà trường: - Tổng số học sinh: 1.236 học sinh So với năm học 2017 - 2018: Tăng 116 học sinh - Tổng số lớp: 28 lớp (Khối 10: 10 ; Khối 11: 09; Khối 12: 09) - Tổng số giáo viên: 62 giáo viên; CBQL: 03; Nhân viên HC: 04 Thực trạng đổi mới PPDH Về hoạt động giảng dạy của giáo viên: Để thực hiện được đổi mới PPDH trên lớp thì công việc đầu tiên cần phải đổi mới đó là việc chuẩn bị bài lên lớp. Hiện nay một số giáo viên trong nhà Người thực hiện: Lê Thị vân 3 SKKN: “Một số giải pháp quản lý nhằm đổi mới phương pháp dạy học tại trường THPT Sầm Sơn. trường thành thạo kỹ năng soạn bài theo hướng phát huy tính độc lập, chủ động của học sinh trong dạy học còn ít; trong đó chủ yếu vào kỹ năng thiết kế hệ thông câu hỏi, các kỹ năng khác đang còn khá lúng túng. Về thực trạng dạy trên lớp, hầu hết các tiết dạy vẫn diễn ra theo lối: thầy giảng trò nghe, ghi nhớ vấn đáp và tái hiện kiến thức. Nếu có một số tiết học được xem là có đổi mới thì cũng đang dừng lại ở phát huy tính tích cực suy nghĩ của một số học sinh trong giờ học, biểu hiện ở việc trả lời câu hỏi của giáo viên. Phần lớn giáo viên vẫn sử dụng phương pháp thuyết trình xen kẽ vấn đáp tích cực; phương pháp thực hành, phương pháp nêu và giải quyết vấn đề được rất ít được sử dụng, nhất là phương pháp dạy hợp tác theo nhóm lại càng ít hơn. Về vấn đề tự học của học sinh: Phương pháp học tập của học sinh đang nặng về nghe, nhớ và tái hiện kiến thức. Các kỹ năng tự học như: phân tích, tổng hợp, quan sát, khái quát vấn đề; kỹ năng thực hành, kỹ năng đọc sách, nghiên cứu tài liệu còn hạn chế rất nhiều. Về sử dụng thiết bị dạy học và các phương tiện kỹ thuật hiện đại trong dạy học: Mặc dù nhà trường đã trang bị đồ dùng và một số thiết bị dạy học hiện đại để phục vụ cho công tác giảng dạy. Tuy nhiên, giáo viên vẫn chưa thực sự quan tâm để mượn và khai thác, sử dụng có hiệu quả. Nếu có mượn và sử dụng thì chỉ có một bộ phận nhỏ giáo viên thành thạo còn đa phần vẫn còn hạn chế, lúng túng về kỹ thuật. Thực trạng về quản lí hoạt động dạy học: - Về quản lí hoạt động tổ chuyên môn: Việc cụ thể hóa các quy định về đổi mới PPDH của ngành được thể hiện thành quy định nội bộ; các chỉ tiêu về đổi mới đã đưa vào kế hoạch năm, tháng, tuần của nhà trường và tổ chuyên môn. Tuy nhiên việc tổ chuyên môn triển khai soạn bài theo nhóm, việc tổng kết và rút kinh nghiệm chưa tập trung vào vấn đề cụ thể, thiết thực. - Về quản lí hoạt động(HĐ) của giáo viên chủ nhiệm(GVCN) và các đoàn thể trong nhà trường: Công tác GVCN và hoạt động đoàn thể được xem là một trong những hoạt động nhằm quy định cụ thể nề nếp học sinh, là một trong những tiêu chí đánh giá thi đua hàng tuần, tháng, năm đối với tập thể học sinh. Tuy nhiên hoạt động của các tổ chức trên còn nghèo nàn về nội dung, chưa phong phú về hình thức, còn lặp đi lặp lại, gò ép học sinh vào khuôn phép, chưa gây được hứng thú, chưa tạo ra cơ hội để học sinh bộc lộ khả năng sáng tạo của mình. - Về quản lí hoạt động giáo dục của giáo viên: Người thực hiện: Lê Thị vân 4 SKKN: “Một số giải pháp quản lý nhằm đổi mới phương pháp dạy học tại trường THPT Sầm Sơn. Nhà trường đã đưa quy định và hướng dẫn việc thực hiện nề nếp, kỷ cương dạy học từ khâu chuẩn bị bài, lên lớp, chấm bài, đánh giá kết quả học tập của học sinh cũng như các hoạt động giáo dục khác. Song việc đưa các tiêu chí về đổi mới PPDH vào những quy định đó nhiều hạn chế. Những nội dung quản lí thực chất vẫn theo lối cũ, nghĩa là những yêu cầu về đổi mới PPDH chưa được đặt ra đúng mức, chưa quy định một cách cụ thể, rõ ràng mang tính pháp lí cao để thực hiện. Việc bồi dưỡng rèn luyện các kỹ năng dạy học theo hướng đổi mới PPDH còn ít thực hiện. Công tác kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh chậm đổi mới, chưa khuyến khích cách tự học, thông minh sáng tạo. Vì vậy, chưa thực sự tác động mạnh đến phương pháp học tập của học sinh. - Phối hợp hoạt động của hội cha mẹ học sinh và các lực lượng khác: Hội cha mẹ học sinh không chỉ phát huy tốt vai trò trong việc thực hiện phong trào XHH giáo dục (giúp nhà trường xây dựng sân bê tông ở khu vực trường trung tâm), mà còn tham gia giáo dục con em trên địa bàn khá tốt. Tuy nhiên, việc phối hợp hoạt động của Hội cha mẹ học sinh chưa có tác động mạnh đến việc đổi mới PPDH của thầy và trò. Việc tổ chức các hoạt động tư vấn cho cha mẹ học sinh về phương pháp dạy con tự học, phương pháp giáo dục con tại gia đình, cộng đồng còn rất hạn chế. Nhà trường chưa đóng vai trò chủ động trong việc phối hợp gia đình với nhà trường và tư vấn cho họ để hỗ trợ học sinh học tập. Vì vậy chất lượng dạy học phần lớn phụ thuộc vào PPDH của giáo viên ở nhà trường. - Thực trạng về công tác bồi dưỡng ở trường THPT Sầm Sơn: Trong những năm gần đây, công tác bồi dưỡng giáo viên nói chung trong đó có bồi dưỡng về đổi mới PPDH nói riêng được nhà trường đặc biệt chú trọng. Tuy nhiên việc bồi dưỡng vẫn chưa được thường xuyên chủ yếu dừng lại ở mức độ tiếp thu trên Sở giáo dục về sau đó triển khai trong tổ nhóm chuyên môn; chưa đưa vào thực hành ở các tiết dạy trên lớp trừ những tiết thao giảng, dự giờ hoặc sinh hoạt chuyên môn theo hướng nghiên cứu bài học (SHCM theo hướng NCBH) vì vậy dẫn đến hiệu quả chưa cao. Đội ngũ giáo viên: Tinh thần tự giác tự bồi dưỡng còn nhiều hạn chế. Chưa thật sự quan tâm đến tự học tự rèn để nâng cao trình độ chuyên môn cho bản thân. Một số giáo viên còn thụ động trong học tập, bồi dưỡng. Ngoài ra vẫn còn không ít giáo viên chưa mạnh dạn trong vận dụng đổi mới PPDH, kể cả khâu soạn bài cũng như lên lớp, còn nặng về lối giảng dạy truyền thống. 2.2.2 Đánh giá chung về thực trạng: * Những điểm mạnh: BGH và giáo viên đều nhận thức đúng đắn về tính cấp thiết và nhận thức được vai trò quan trọng của việc đổi mới PPDH nhằm nâng cao chất lượng dạy học. Người thực hiện: Lê Thị vân 5 SKKN: “Một số giải pháp quản lý nhằm đổi mới phương pháp dạy học tại trường THPT Sầm Sơn. Nhà trường đã chỉ đạo tổ chuyên môn triển khai một số chuyên đề, tổ chức dự giờ rút kinh nghiệm về đổi mới PPDH; bồi dưỡng các kiến thức và rèn luyện các kỹ năng dạy học theo tinh thần đổi mới cho đội ngũ giáo viên, xây dựng các chuẩn đánh giá chứa đựng một số tiêu chí về đổi mới PPDH của thầy và trò trong nhà trường. Nhờ vậy, bước đầu việc đổi mới PPDH đã có những bước chuyển biến tích cực. Nhà trường đã quan tâm đến vấn đề tạo động lực cho bộ máy tổ chức và nhân lực dạy học như bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ sư phạm cho đội ngũ; động viên về tinh thần, khen thưởng kịp thời các cá nhân đạt thành tích cao trong dạy và học trong khả năng hiện có của nhà trường, đồng thời vận động các lực lượng khác như hội phụ huynh, hội khuyến học ... cùng vào cuộc. * Những điểm yếu: Đội ngũ GV không đồng đều, CSVC chưa đồng bộ; chương trình SGK chưa thực sự phù hợp, ảnh hưởng đến việc học của học sinh và việc dạy của giáo viên. Việc chỉ đạo hoạt động của các tổ chuyên môn chưa thật sự đi vào việc đổi mới PPDH, nội dung các hoạt động chuyên môn chưa tập trung vào những vấn đề cụ thể, thiết thực.Vì vậy việc đổi mới PPDH chưa thực sự được thể hiện trong hoạt động hằng ngày của thầy và trò. Việc chỉ đạo kiểm tra của các tổ chức: GVCN, đoàn thanh niên, hội CMHS… chưa chú trọng với mức độ thỏa đáng. Các yêu cầu về đổi mới PPDH chưa được cụ thể hóa thành các tiêu chí thi đua. Vì vậy chưa tận dụng tối đa sức mạnh tổng hợp của các đoàn thể để tạo nên bước đột phá trong quản lí đổi mới PPDH. Công tác bồi dưỡng và tự bồi dưỡng của giáo viên để nâng cao trình độ chuyên môn và nghiệp vụ đang dừng lại ở mức lí luận chung, chưa đi sâu vào chuyên đề cho từng môn học, chưa có hướng dẫn cụ thể cho từng loại hình bài, phù hợp với đặc trưng của từng môn. Việc trang bị những kiến thức và kỹ năng mang tính công cụ (ngoại ngữ, tin học…) để họ cải tiến, giảm bớt thời gian công sức cho khâu soạn bài lên lớp; nhận xét, đánh giá kết quả học tập của học sinh, chưa được coi trọng. Từ những cơ sở đã trình bày ở trên ( Mục 1) cùng với thực trạng ( Mục 2) về công tác quản lí đổi mới PPDH ở trường THPT Sầm Sơn, tôi đưa ra một số biện pháp quản lí của phó hiệu trưởng nhằm đổi mới PPDH ở trường THPT Sầm Sơn 2.3. Một số biện pháp quản lí nhằm đổi mới PPDH của trường THPT Sầm Sơn. Người thực hiện: Lê Thị vân 6 SKKN: “Một số giải pháp quản lý nhằm đổi mới phương pháp dạy học tại trường THPT Sầm Sơn. 2.3.1. Xây dựng kế hoạch chỉ đạo đổi mới phương pháp dạy học trong nhà trường : Sau khi đánh giá được thực trạng hiện tại của nhà trường Ban chuyên môn ( BCM) đã xác định được vấn đề cần thay đổi để xây dựng được kế hoạch chiến lược và có giải pháp phù hợp với hướng tất cả CBGV cùng hành động vì một mục đích chung. Trên cơ sở kế hoạch đổi mới phương pháp dạy học của nhà trường các tổ nhóm chuyên môn xây dựng kế hoạch , triển khai thực hiện kế hoạch của tổ nhóm. Kế hoạch chỉ đạo đổi mới phương pháp dạy học phải đảm bảo : + Phân tích làm rõ thực trạng của đội ngũ về năng lực sư phạm, điều kiện phục vụ cho dạy và học, làm chất lượng so với yêu cầu để đổi mới phương pháp dạy học hiện nay. + Xây dựng cách tổ chức học tập, thao giảng chuyên đề. + Hệ thống các giải pháp đánh giá chỉ đạo của nhà trường thật cụ thể, rõ ràng. 2.3.2. Nâng cao năng lực quản lý chỉ đạo về đổi mới phương pháp dạy học của người quản lý. Đối tượng quản lý chỉ đạo trực tiếp quá trình thực hiện đổi mới phương pháp dạy học ở trường THPT là Phó hiệu trưởng phụ trách chuyên môn. Như vậy năng lực quản lý của Phó hiệu trưởng trở thành một điều kiện quan trọng, đây là động lực thúc đẩy quá trình đổi mới phương pháp dạy học trong nhà trường.Song Phó hiệu trưởng dù rất giỏi cũng không thể bao phủ được toàn bộ kiến thức của các bộ môn vì vậy để chỉ đạo sát sao việc đổi mới PPDH nhà trường phải thành lập đội ngũ giáo viên cốt cán đổi mới phương pháp dạy học bao gồm những người tin cậy, có kỹ năng, kinh nghiệm, có nhiều mối quan hệ và có thẩm quyền sẽ làm cho sự thay đổi dễ thành công hơn. Đội ngũ cốt cán này chủ yếu là Tổ nhóm trưởng chuyên môn, trưởng các đoàn thể, các thầy cô giáo dạy giỏi . Việc thành lập đội ngũ cốt cán được thực hiện ngay khi bắt đầu xây dựng kế hoạch. Đội ngũ này sẽ cùng BCM tham gia vào đánh giá thực trạng nhà trường, phân tích bối cảnh để cùng xây dựng kế hoạch chiến lược. Đồng thời nhóm cũng sẽ là những người đầu tiên thực thi kế hoạch đổi mới phương pháp dạy học của nhà trường. Khi tạo ra những thành công đầu tiên sẽ tạo động lực và thu hút những người còn đang lưỡng lự đi theo 2.3.3. Chuẩn bị tốt các điều kiện để đổi mới phương pháp dạy học : * Nâng cao trình độ nghiệp vụ cho đội ngũ giáo viên dưới nhiều hình thức khác nhau, phù hợp điều kiện của nhà trường Trong năm học nhà trường tiếp tục tạo điều kiện cho đội ngũ giáo viên tham gia học tập nâng cao trình độ nghiệp vụ. Trường tạo điều kiện về thời gian, hỗ trợ kinh phí cho giáo viên theo học các lớp: Thạc sĩ QLGD, Thạc sĩ chuyên Người thực hiện: Lê Thị vân 7 SKKN: “Một số giải pháp quản lý nhằm đổi mới phương pháp dạy học tại trường THPT Sầm Sơn. ngành, Trung cấp chính trị, Quản lí hành chính nhà nước, Bồi dưỡng kiến thức Tiếng Anh, Tin học - Phong trào học, tự học nâng cao trình độ nghiệp vụ của giáo viên đã và đang phát triển mạnh mẽ. Nhà trường tạo điều kiện, tổ chức chỉ đạo, hướng dẫn đội ngũ bồi dưỡng và tự bồi dưỡng mình thông qua các tài liệu chỉ đạo chuyên môn của ngành. Song song tiến hành làm cho đội ngũ giáo viên nhận thức về đổi mới phương pháp dạy học thì phải đồng thời xây dựng các điều kiện về đổi mới phương pháp dạy học. - Yếu tố quyết định thực hiện việc cải tiến đổi mới phương pháp dạy học là năng lực đội ngũ giáo viên trong nhà trường. Thực tiễn cho thấy rằng nếu giáo viên non yếu về kiến thức, không nắm chắc quy trình, đặc trưng bộ môn, lý luận phương pháp dạy học thì không thể đòi hỏi gì ở họ việc cải tiến đổi mới phương pháp dạy học. Nội dung bồi dưỡng cho giáo viên cần tập trung vào những vấn đề sau: + Nâng cao một bước về tiềm năng kiến thức của giáo viên ở các bộ môn thuộc chương trình THPT, giúp cho giáo viên xác định được kiến thức và kỹ năng cơ bản trong từng tiết dạy, hiểu được ý đồ sách giáo khoa, sách thiết kế và bài soạn, sách hướng dẫn giảng dạy, … + Nắm vững phương pháp dạy học tích cực, quy trình và phương pháp đặc trưng của từng bộ môn. Từ đó biết cách lựa chọn sử dụng linh hoạt hệ thống các phương pháp cho phù hợp trong một tiết dạy, lấy quan điểm hướng tập trung vào học sinh. Để thực hiện có hiệu quả công tác bồi dưỡng đội ngũ, người quản lý cần phân tích đánh giá đúng năng lực của từng giáo viên so với yêu cầu đổi mới phương pháp dạy học. Trên cơ sở đó để định ra nội dung tự bồi dưỡng của từng giáo viên, bồi dưỡng của tổ khối chuyên môn và nhà trường một cách thiết thực. Tính đến thời điểm hiện tại đội ngũ giáo viên nhà trường đủ về số lượng, 100% đạt trình độ từ đại học trở lên trong đó có 17/62 có trình độ thạc sỹ chiểm tỷ lệ 27,4%. Số giáo viên dạy giỏi cấp Tỉnh 19 người. * Đảm bảo đầy đủ cơ sở vật chất các phương tiện dạy và học: Sách giáo khoa, các phương tiện phục vụ cho dạy và học góp phần quan trọng giúp cho giáo viên để đổi mới cách dạy, cách học. Tiến hành điều tra, khảo sát để nắm chắc tình hình về sách, dụng cụ, phương tiện phục vụ cho dạy và học. Động viên phụ huynh mua sắm đầy đủ sách giáo khoa, dụng cụ học tập cho học sinh. Nhà trường phải có kế hoạch để trang bị đầy đủ sách giáo khoa, đồ dùng, phương tiện thiết bị dạy học mới của các bộ môn. Khuyến khích các phòng học đều được trang bị các thiết bị hiện đại phù hợp với các bài dạy đổi mới phương pháp dạy học. * Xây dựng môi trường học tập của học sinh: Người thực hiện: Lê Thị vân 8 SKKN: “Một số giải pháp quản lý nhằm đổi mới phương pháp dạy học tại trường THPT Sầm Sơn. Đổi mới phương pháp dạy học đặt ra cấp thiết đối với nhà trường là xây dựng môi trường học tập của học sinh từ phía gia đình. Giáo dục đã dặt ra từ lâu và đặc biệt gần đây luật giáo dục đã được quy định rõ tại điều 82: “Cha mẹ hoặc người giám hộ có trách nhiệm, nuôi dưỡng, chăm sóc, tạo điều kiện cho con em hoặc người được giám hộ học tập, rèn luyện, tham gia các hoạt động của nhà trường” Mọi người trong gia đình có trách nhiệm xây dựng gia đình văn hóa tạo môi trường thuận lợi cho việc phát triển toàn diện về đạo đức, trí tuệ, thể chất thẩm mỹ của con em. Đồng thời cùng với nhà trường nâng cao chất lượng giáo dục. Tuy nhiên do mặt bằng dân trí, nhận thức về giáo dục, đời sống kinh tế của nhiều gia đình ở những mức độ khác nhau dẫn đến việc quan tâm đầu tư giúp đỡ con em học tập của mỗi gia đình khác biệt nhau. Mặc dù trong những năm trở lại đây do sự cố gắng của nhà trường đã làm tốt công tác xã hội hóa giáo dục nên vai trò của gia đình đối với giáo dục có sự chuyển biến đáng mừng. Nếu như gia đình không lo đủ sách vở, dụng cụ học tập cho học sinh, không đảm bảo thời gian và động viên tự học của học sinh ở nhà, quan hệ gia đình và nhà trường không được duy trì thường xuyên, học sinh đến lớp không thực hiện các yêu cầu của giáo viên như : ôn kiến thức cũ, chuẩn bị bài mới, làm bài tập thì giáo viên không thể cải tiến đổi mới phương pháp dạy học được. Qua đó khẳng định rằng nâng cao trách nhiệm phụ huynh, xây dựng môi trường học tập của học sinh từ phía gia đình là một trong những điều kiện quan trọng giúp giáo viên đổi mới phương pháp dạy học. 2.3.4. Đổi mới phương pháp dạy học phải thực hiện đổi mới các khâu của quá trình dạy học. Quá trình chỉ đạo đổi mới phương pháp dạy học, người quản lý phải chỉ đạo giáo viên đổi mới tất cả các khâu của quá trình dạy học. Đó là: soạn bài, giảng bài chấm, chữa, đánh giá học sinh, hướng dẫn học sinh học tập. Một điều đặt ra là người quản lý không chỉ hô hào đổi mới chung chung mà cần xây dựng các tiêu chí về việc cải tiến đổi mới trong từng khâu của quá trình dạy học thật cơ bản và cụ thể để giáo viên dựa vào đó mà phấn đấu theo các định hướng, lấy đó làm căn cứ đánh giá đúng sự cố gắng của giáo viên. Mặt khác cũng phải chỉ ra những gì cần loại bỏ trong cách dạy, cách học cũ của giáo viên và học sinh. Việc đổi mới phương pháp dạy học không phủ nhận các phương pháp dạy học truyền thống mà việc đổi mới ở đây tập trung vào định hướng phát triển năng lực của học sinh Vận dụng có hiệu quả, có nghệ thuật các công cụ, phương tiện dạy học. Cần quan tâm đến sự phân hoá trình độ học sinh để trách đồng loạt cào bằng mà phải được thể hiện ở sổ theo dõi học tập, sổ chủ nhiệm.... Loại bỏ phương pháp dạy học thông báo một chiều áp đặt, chuyển sang các phương pháp phát huy tính Người thực hiện: Lê Thị vân 9 SKKN: “Một số giải pháp quản lý nhằm đổi mới phương pháp dạy học tại trường THPT Sầm Sơn. tích cực hoạt động chiếm lĩnh tri thức của học sinh, có sự hướng dẫn giúp đỡ từng bước của thầy. Tuỳ theo năng lực của từng giáo viên để yêu cầu mức độ đổi mới các khâu trong quá trình dạy học. Như vậy một vấn đề đặt ra là người quản lý phải phân tích, đánh giá năng lực của từng giáo viên. Từ đó mới định hướng được sự đổi mới cho mỗi giáo viên vì năng lực, kiến thức của mỗi người ở mức độ khác nhau. 2.3.5 Triển khai tích cực các phương pháp dạy học; kĩ thuật dạy học mới. Cô Đặng Thị Hạnh TTCM – sử dụng sơ đồ tư duy trong dạy Môn Sử Để thực hiện có hiệu quả BCM nhà trường đã chỉ đạo tất cả các tổ nhóm chuyên môn áp dụng các phương pháp dạy học theo hướng phát triển năng lực của học sinh đã được tạp huấn và triển khai ở các tổ nhóm. Việc đổi mới phương pháp dạy học phải làm cho giáo viên hiểu rõ: Người thực hiện: Lê Thị vân 10 SKKN: “Một số giải pháp quản lý nhằm đổi mới phương pháp dạy học tại trường THPT Sầm Sơn. Có nhiều năng lực cần hình thành và phát triển cho học sinh trong dạy học như: năng lực tự học; năng lực phát hiện và giải quyết vấn đề; năng lực sáng tạo; năng lực giao tiếp và hợp tác; năng lực sử dụng công nghệ thông tin và truyền thông... Trong số đó, phát triển năng lực sáng tạo, năng lực phát hiện và giải quyết vấn đề của học sinh là mục tiêu quan trọng, qua đó góp phần thúc đẩy sự hình thành và phát triển của các năng lực khác. Để có thể đạt được mục tiêu đó, phương pháp dạy học cần phải đổi mới sao cho phù hợp với tiến trình nhận thức khoa học để học sinh có thể tham gia vào hoạt động tìm tòi sáng tạo giải quyết vấn đề; góp phần đắc lực hình thành năng lực hành động, phát huy tính tích cực, độc lập, sáng tạo của học sinh để từ đó bồi dưỡng cho học sinh phương pháp tự học, hình thành khả năng học tập suốt đời. Việc tập dượt cho học sinh biết phát hiện, đặt ra và giải quyết những vấn đề gặp phải trong học tập, trong cuộc sống của cá nhân, gia đình và cộng đồng phải được đặt như một mục tiêu của giáo dục và đào tạo. Các phương pháp dạy học tích cực như vậy đều là dạy học thông qua tổ chức hoạt động học. Trong quá trình dạy học, học sinh là chủ thể nhận thức, giáo viên có vai trò tổ chức, kiểm tra, định hướng hoạt động học tập của học sinh theo một chiến lược hợp lý sao cho học sinh tự chủ chiếm lĩnh, xây dựng tri thức. Quá trình dạy học các tri thức thuộc một môn khoa học cụ thể được hiểu là quá trình hoạt động của giáo viên và của học sinh trong sự tương tác thống nhất biện chứng của ba thành phần trong hệ dạy học bao gồm: Giáo viên, học sinh và tư liệu hoạt động dạy học. Người thực hiện: Lê Thị vân 11 SKKN: “Một số giải pháp quản lý nhằm đổi mới phương pháp dạy học tại trường THPT Sầm Sơn. Trong phương pháp dạy học tích cực, học sinh được cuốn hút vào các hoạt động học tập do giáo viên tổ chức và chỉ đạo, thông qua đó tự lực khám phá những điều mình chưa rõ chứ không phải thụ động tiếp thu những tri thức đã được giáo viên sắp đặt. Được đặt vào những tình huống của đời sống thực tế, học sinh trực tiếp quan sát, thảo luận, làm thí nghiệm, giải quyết vấn đề đặt ra theo cách suy nghĩ của mình, từ đó nắm được kiến thức kĩ năng mới, vừa nắm được phương pháp chiếm lĩnh kiến thức, kĩ năng đó, không rập theo những khuôn mâu sẵn có, được bộc lộ và phát huy tiềm năng sáng tạo. Dạy theo cách này thì giáo viên không chỉ giản đơn truyền đạt tri thức mà còn hướng dẫn hành động. Ngoài ra việc đổi mới phương pháp dạy học cần chú trọng rèn luyện phương pháp tự học: Nếu rèn luyện cho người học có được phương pháp, kĩ năng, thói quen, ý chí tự học thì sẽ tạo cho họ lòng ham học, khơi dậy nội lực vốn có trong mỗi con người, kết quả học tập sẽ được nhân lên gấp bội. Vì vậy, cần phải nhấn mạnh mặt hoạt động học trong quá trình dạy học, nỗ lực tạo ra sự chuyển biến từ học tập thụ động sang tự học chủ động, đặt vấn đề phát triển tự học ngay trong trường phổ thông, không chỉ tự học ở nhà sau bài lên lớp mà tự học cả trong tiết học có sự hướng dẫn của giáo viên. Cùng với sự đổi mới phương pháp dạy học các tổ nhóm chuyên môn còn tích cực triển khai kĩ thuật tổ chức hoạt động học của học sinh: Vì trong quá trình tổ chức các hoạt động, tình huống, giao nhiệm vụ cho học sinh thì có thể học sinh gặp khó khăn, nảy sinh vấn đề cần tìm tòi giải quyết. Dưới sự định hướng, giúp đỡ của giáo viên học sinh có thể tự chủ tìm tòi giải quyết vấn đề đặt ra theo một tiến trình hợp lí; giáo viên chỉ đạo sự trao đổi, tranh luận của học sinh, bổ sung, tổng kết, khái quát, kiểm tra kết quả học phù hợp với mục tiêu dạy học các nội dung cụ thể đã xác định. Tổ chức tiến trình dạy học như vậy, lớp học có thể được chia thành từng nhóm nhỏ. Tùy mục đích, yêu cầu của vấn đề học tập, các nhóm được phân chia ngẫu nhiên hay có chủ định, được duy trì ổn định hay thay đổi trong từng phần của tiết học, được giao cùng một nhiệm vụ hay những nhiệm vụ khác nhau. Trong nhóm nhỏ, mỗi thành viên đều phải làm việc tích cực, không thể ỷ lại vào một vài người hiểu biết và năng động hơn. Các thành viên trong nhóm giúp đỡ nhau tìm hiểu vấn đề nêu ra trong không khí thi đua với các nhóm khác. Kết quả làm việc của mỗi nhóm sẽ đóng góp vào kết quả học tập chung của cả lớp. Các kĩ thuật dạy học tích cực như sẽ được sử dụng trong tốt chức hoạt động nhóm trên lớp để thực hiện các nhiệm vụ nhỏ nhằm đạt mục tiêu dạy học. Người thực hiện: Lê Thị vân 12 SKKN: “Một số giải pháp quản lý nhằm đổi mới phương pháp dạy học tại trường THPT Sầm Sơn. Một tiết học toán của Thầy Phạm Minh Thế dùng phương pháp thảo luận nhóm Như vậy, mỗi bài học bao gồm các hoạt động học theo tiến trình sư phạm của phương pháp dạy học tích cực được sử dụng. Mỗi hoạt động học có thể sử dụng một kĩ thuật dạy học tích cực nào đó để tổ chức nhưng đều được thực hiện theo các bước như sau: (1) Chuyển giao nhiệm vụ học tập: nhiệm vụ học tập rõ ràng và phù hợp với khả năng của học sinh, thể hiện ở yêu cầu về sản phẩm mà học sinh phải hoàn thành khi thực hiện nhiệm vụ; hình thức giao nhiệm vụ sinh động, hấp dẫn, kích thích được hứng thú nhận thức của học sinh; đảm bảo cho tất cả học sinh tiếp nhận và sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ. (2) Thực hiện nhiệm vụ học tập: khuyến khích học sinh hợp tác với nhau khi thực hiện nhiệm vụ học tập; phát hiện kịp thời những khó khăn của học sinh và có biện pháp hỗ trợ phù hợp, hiệu quả; không có học sinh bị "bỏ quên". (3) Báo cáo kết quả và thảo luận: hình thức báo cáo phù hợp với nội dung học tập và kĩ thuật dạy học tích cực được sử dụng; khuyến khích cho học sinh trao đổi, thảo luận với nhau về nội dung học tập; xử lí những tình huống sư phạm nảy sinh một cách hợp lí. (4) Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập: nhận xét về quá trình thực hiện nhiệm vụ học tập của học sinh; phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả Người thực hiện: Lê Thị vân 13 SKKN: “Một số giải pháp quản lý nhằm đổi mới phương pháp dạy học tại trường THPT Sầm Sơn. thực hiện nhiệm vụ và những ý kiến thảo luận của học sinh; chính xác hóa các kiến thức mà học sinh đã học được thông qua hoạt động. 2.3.6 Sinh hoạt chuyên môn theo nghiên cứu bài học SHCM theo NCBH là một quá trình các GV tham gia vào các khâu từ chuẩn bị, thiết kế bài học sáng tạo, dạy thể nghiệm, dự giờ, suy ngẫm, chia sẻ các ý kiến sâu sắc về những gì đã diễn ra trong việc học của HS. Đây là hoạt đọng học tập lẫn nhau, học tập trong thực tế, là nơi thử nghiệm và trải nghiệm những cái mới, là nơi kết nối lý thuyết với thực hành, giữa ý định và thực tế. Trong quá trình học tập đó, GV sẽ học được nhiều điều để phát triển năng lực chuyên môn, nghiệp vụ mới. ở trường THPT sầm Sơn việc sinh hoạt CM theo nghiên cứu bài học được nhà trường chú trọng , là chính sách quan trọng nhất để đổi mới nhà trường, nâng cao chất lượng việc học của HS. Từ đó giúp GV hiểu rõ ý nghĩa, tầm quan trọng của đổi mới phương pháp dạy học. Qua dự giờ mỗi GV có cái nhìn và cách nhìn khác nhau, có suy nghĩ cảm nhận khác nhau về HS và bài học của các em. Khi các ý kiến khác nhau đó được chia sẻ cho mọi người cùng thấy sẽ làm cho việc phân tích học trở nên phong phú, sâu sắc, đa chiều, đa dạng. Từ đó GV có cái nhìn toàn cảnh, phong phú và rõ nét hơn về tất cả các vấn đề liên quan đế việc dạy, việc học và cách giải quyết. Đặc biệt, khi từ bỏ việc quan sát việc dạy của GV, người dự và người dạy sẽ thấy tất cả cùng nhau hướng về một điểm chung là việc học của học sinh. Họ không còn để ý đến những khoảng cách về năng lực giữa các GV, thoải mái hơn khi trao đổi và chia sẻ ý kiến. Từ đó họ dễ dàng chấp nhận lẫn nhau và họ sẽ chỉ quan tâm đến những khó khăn của người GV trước sự thay đổi phức tạp trong học tập của HS. 2.3.7. Ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học và quản lý - Ngay từ đầu năm học, nhà trường đã bổ sung đồ dùng, thiết bị phục vụ dạy học, lắp đặt đường truyền Internet vào tất cả các phòng có máy tính. Quản lý nhân sự và học sinh thông qua hệ thống sổ điện tử Vnedu.vn của VNPT, cập nhật điểm môn học vào sổ điểm điện tử; tự động tính điểm tổng kết, đánh giá xếp loại học lực của học sinh theo môn, học kỳ, cả năm. Kết nối liên lạc với phụ huynh và học sinh qua hệ thống sổ liên lạc điện tử Vnedu.vn. Các thông tin quản lý, văn bản hành chính của nhà trường, tổ nhóm chuyên môn, các hoạt động của các tổ chức đoàn thể trong nhà trường được đăng tải kịp thời lên Website của nhà trường (http:\\thptsamson.edu.vn). Việc sử dụng thiết bị; ứng dụng công nghệ thông tin trong các giờ dạy được các tổ nhóm chuyên môn nhiệt tình hưởng ứng. Cụ thể trong năm học đã có 812 lượt giờ dạy có ứng dụng CNTT tăng 136 tiết so với năm học 2017-2018 và có 574 lượt giờ dạy sử dụng ĐDDH và TBTN tăng 82 tiết so với năm học 2017-2018. Người thực hiện: Lê Thị vân 14 SKKN: “Một số giải pháp quản lý nhằm đổi mới phương pháp dạy học tại trường THPT Sầm Sơn. 1 tiết dạy Lý của Cô Lê Thị Hà 2.3.8. Tổ chức tốt các hoạt động giáo dục, xây dựng trường học thân thiện, lớp học vui, giúp học sinh biết cách học, học tập nhẹ nhàng, hiệu quả. - Xây dựng, chỉnh trang trường, lớp xanh hơn, sạch hơn, đẹp hơn. Bảo đảm trường sạch sẽ, có cây xanh, thoáng mát, lớp học đủ ánh sáng, thoáng đãng, bàn ghế hợp lứa tuổi học sinh. - Tạo điều kiện học sinh được tham gia các hoạt động trong nhà trường một cách chủ động, được bộc lộ quan điểm, rèn luyện các kỹ năng và hình thành quan hệ tốt trong giao tiếp với thầy cô và bạn bè. Tổ chức những hoạt động như: ngày hội đọc sách, các buổi văn nghệ, trò chơi; các chuyên đề ngoại khóa… để học sinh tự tham gia nhằm rèn luyện kỹ năng mềm để ứng dụng vào cuộc sống như thuyết trình, xây dựng hình ảnh bản thân, phương pháp làm việc nhóm,… - Phải tăng cường kiểm tra, phát vấn, giao việc cho các em, qua đó góp phần giúp các em có khả năng diễn đạt bằng ngôn ngữ nói một cách có hệ thống, tự tin khi trình bày trước tập thể. - Tổ chức một số hoạt động sáng tạo, phát huy trí tuệ và năng lực hoạt động của học sinh như thuyết trình, làm mô hình kỹ thuật, viết phần mềm tin học, sáng tác thơ văn,… - Để tạo thêm sân chơi cho học sinh, tuỳ vào sở trường của mình, các em có thể tham gia các CLB như: CLB Tin học, CLB Thơ văn,... - Tăng cường các buổi học ngoài trời ngoại khóa để học sinh có điều kiện thực hành kĩ năng sống của mình. Người thực hiện: Lê Thị vân 15 SKKN: “Một số giải pháp quản lý nhằm đổi mới phương pháp dạy học tại trường THPT Sầm Sơn. 2.4. Hiệu quả của sáng kiến. Sau một thời gian triển khai thực hiện các giải pháp của Sáng kiến kinh nghiệm trong thực tiễn công tác, mặc dù gặp nhiều khó khăn ban đầu nhưng với quyết tâm thực hiện thành công đề tài, góp phần nâng cao chất lượng chỉ đạo chuyên môn, nâng cao chất lượng giáo dục của nhà trường, các giải pháp do tôi đề xuất đã được triển khai thực hiện đầy đủ. Đặc biệt qua hoạt động chuyên môn trong nhà trường đã thu được nhiều kết quả đáng khích lệ. Kết quả đạt được Năm học 2018 - 2019 * Đối với giáo viên: - Số giáo viên đạt giáo viên chủ nhiệm giỏi Năm học 2018 -2019 là 14/28 giáo viên, đạt tỉ lệ 50%. - Số giáo viên có học sinh giỏi cấp Tỉnh: 11 giáo viên - SKKN cấp tỉnh: Có 16 SKKN được xếp loại cấp Tỉnh. - Sinh hoạt chuyên môn theo nghiên cứu bài học: 32 buổi trong năm - Số tiết ứng dụng CNTT: 812 tiết, tăng 136 tiết so với năm 2017-2018 - 100% CBGV hoàn thành nhiệm vụ trở lên trong đó 11 CBGV đạt CSTĐ cơ sở 12 CBGV được Giám đốc sở tặng giấy khen. 1 giáo viên đề nghị Bộ Người thực hiện: Lê Thị vân 16 SKKN: “Một số giải pháp quản lý nhằm đổi mới phương pháp dạy học tại trường THPT Sầm Sơn. trưởng Bộ GD tặng Bằng khen. 2 giáo viên được đề nghị Chủ tịch UBND Tỉnh tặng bằng khen. * Đối với học sinh: Kết quả chất lượng mũi nhọn: - Đội tuyển giáo dục quốc phòng: xếp thứ 2 toàn Tỉnh - Đội tuyển HSG các môn văn hóa cấp Tỉnh với 47 học sinh tham dự ở các môn Toán, Lý, Hóa, Sinh, văn Sử, Địa, Anh GDCD, Tin kết quả đạt được: 28 giải trong đó 1 giải nhất, 8 giải nhì, 13 giải ba, 6 giải khuyến khích. Toàn trường xếp thứ 16 toàn Tỉnh tăng 12 bậc so với năm học 2017-2018. Kết quả giáo dục toàn diện. Hạnh kiểm Khối Sĩ số Tốt Khá TB Yếu SL % SL % SL % SL % 10 447 340 76,06 97 21,70 9 2,01 1 0,22 11 400 291 72,75 94 23,50 15 3,75 0 0 12 386 324 83,94 61 15,80 1 0,26 0 0 Toàn cấp 1233 955 77,45 352 20,44 25 2,03 1 0,08 Học lực Khối Giỏi Sĩ số Khá TB Yếu SL % SL % SL % SL % 10 447 61 13,65 314 70,25 71 15,88 1 0,22 11 400 58 14,50 273 68,25 69 17,25 0 0 12 386 70 18,13 301 77,98 15 3,89 0 0 Toàn cấp 1233 189 15,33 888 72,02 155 12,57 1 0,08 3. Kết luận và kiến nghị 3.1. Kết luận Qua thực tế đổi mới PPDH tại trường THPT Sầm Sơn tôi rút ra một số kết luận như sau: Người thực hiện: Lê Thị vân 17 SKKN: “Một số giải pháp quản lý nhằm đổi mới phương pháp dạy học tại trường THPT Sầm Sơn. - Tìm hiểu bản chất đổi mới PPDH, bản chất của công tác quản lí chuyên môn của Phó Hiệu trưởng và sự tương tác giữa hai phạm trù này, Để từ đó đề xuất các biện pháp trong điều kiện cụ thể, phải xác định đổi mới cái gì? Đổi mới như thế nào? Bắt đầu từ đâu?... Về nội dung đổi mới, chủ yếu phải xem đổi mới PPDH là hoạt động phải thực hiện thường xuyên, liên tục. Về điểm xuất phát đổi mới PPDH, phải bắt đầu từ công tác kế hoạch của Hiệu trưởng. Hiệu trưởng cần thực hiện đồng bộ, linh hoạt một số biện pháp sau đây: - Tăng cường quản lí hoạt động chuyên môn. - Tăng cường quản lí hoạt động của GVCN và đoàn thanh niên. - Tăng cường quản lí hoạt động dạy học và bồi dưỡng kỹ năng đổi mới PPDH cho đội ngũ giáo viên. - Tăng cường quản lí hoạt động học tập của học sinh. - Phối hợp chặt chẽ các hoạt động của Hội cha mẹ học sinh và các lực lượng khác. - Đảm bảo điều kiện thiết yếu về kinh phí CSVC – TBDH. - Tăng cường tạo động lực cho hoạt động dạy và học. 3.2. Những kiến nghị, đề xuất: Không Trên đây là một số kinh nghiệm trong công tác quản lí, chỉ đạo chuyên môn của bản thân tôi về đổi mới PPDH tại trường THPT Sầm Sơn trong năm học 2018-2019. Trong quá trình báo báo và diễn đạt, sẽ khó tránh khỏi một số nhầm lẫn và sai sót, tôi rất chân thành mong được sự góp ý của Hội đồng Khoa học nhà trường và Hội đồng Khoa học các cấp để sáng kiến của tôi hoàn thiện và có giá trị vận dụng ở trường cao hơn trong việc quản lý chuyên môn trong những năm học tiếp theo đạt hiệu quả cao hơn. Tôi xin chân thành cảm ơn ! XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ Thanh Hóa, ngày 17 tháng 05 năm 2019 Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình viết, không sao chép nội dung của người khác Lê Thị Vân Người thực hiện: Lê Thị vân 18 SKKN: “Một số giải pháp quản lý nhằm đổi mới phương pháp dạy học tại trường THPT Sầm Sơn. MỤC LỤC 1. Mở đầu..............................................................................................................1 1.1. Lý do chọn đề tài............................................................................................1 1.2. Mục đích nghiên cứu......................................................................................3 1.3. Đối tượng nghiên cứu.....................................................................................3 1.4. Phương pháp nghiên cứu ...............................................................................3 2. Nội dung sáng kiến kinh nghiệm....................................................................3 2.1. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm........................................................3 2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm........................6 2.3. Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề..............................................7 2.3.1. Xây dựng kế hoạch chỉ đạo đổi mới phương pháp dạy học trong nhà trường....................................................................................................................7 2.3.2. Nâng cao năng lực quản lý chỉ đạo về đổi mới phương pháp dạy học........7 2.3.3. Chuẩn bị tốt các điều kiện đổi mới PPDH...................................................8 2.3.4. Đổi mới PPDH phải thực hiện đổi mới các khâu của quá trình dạy học.....9 2.3.5. Triển khai tích cực các phương pháp dạy học các kỹ thuật dạy học theo định hướng phát triển năng lực học sinh.............................................................10 2.3.6. Sinh hoạt chuyên môn theo nghiên cứu bài học........................................14 2.3.7. Ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học và quản lý.........................14 2.3.8. Tổ chức tốt các hoạt động giáo dục...........................................................15 2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục................15 3. Kết luận, kiến nghị........................................................................................17 3.1. Kết luận........................................................................................................17 3.2. Kiến nghị......................................................................................................18 Người thực hiện: Lê Thị vân 19 SKKN: “Một số giải pháp quản lý nhằm đổi mới phương pháp dạy học tại trường THPT Sầm Sơn. TÀI LIỆU THAM KHẢO - Chỉ thị số 40-CT/TƯ “Xây dựng nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lí giáo dục”. - Nhiệm vụ năm học 2018– 2019 của Sở GD&ĐT tỉnh Thanh Hóa - Nguyễn Hữu Chí: Đổi mới chương trình phổ thông và những yêu cầu đổi với công tác quản lí của Hiệu trưởng. - Nguyễn Văn Châu: Những giải pháp tăng cường hiệu quả quản lí hoạt động dạy học của Hiệu trưởng ( Luận án Tiến sĩ) - Phùng Đình Mẫn (Chủ biên): Những vấn đề cơ bản về đổi mới giáo dục hiện nay (Tài liệu bồi dưỡng thường xuyên GVTH chu kỳ 2002 – 2006). - Hồ Chí Minh; Vấn đề về giáo dục. - Trần Hồng Quân: Giáo dục và Đào tạo là con đường quan trọng nhất để phát huy nguồn lực con người. - TS Nguyễn Thị Tuyết Hạnh – Trưởng nhóm; Quản lí hoạt động dạy học trong trường phổ thông (Tài liệu quản lí giáo dục 2015). Người thực hiện: Lê Thị vân 20