Tài liệu Luận văn thực trạng và giải pháp thúc đẩy xuất khẩu hàng nông sản tại công ty cp xnk và hợp tác đầu tư vilexim

Chuyªn ®Ò thùc tËp lêi më ®Çu 1. Lý do chän ®Ò tµi. Ngµy nay, ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu cã mét vai trß rÊt lín trong tæng thÓ hÖ thèng cña mäi quèc gia trªn thÕ giíi. §èi víi mét níc ®ang ph¸t triÓn nh ViÖt Nam, ho¹t ®éng nµy cµng cã ý nghÜa ®Æc biÖt quan träng, mang tÝnh chiÕn lîc trong sù nghiÖp x©y dùng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ, t¹o tiÒn ®Ò v÷ng ch¾c ®Ó thùc hiÖn c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ho¸ ®Êt níc. Bëi vËy, trong chÝnh s¸ch kinh tÕ cña m×nh. §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam ®· nhiÒu lÇn kh¼ng ®Þnh “ Coi xuÊt khÈu lµ híng u tiªn vµ lµ träng ®iÓm cña kinh tÕ ®èi ngo¹i ” vµ coi ®ã lµ mét trong ba ch¬ng tr×nh kinh tÕ lín ph¶i tËp trung thùc hiÖn. C«ng ty cæ phÇn XuÊt nhËp khÈu vµ hîp t¸c ®Çu t Vilexim lµ mét ®¬n vÞ kinh doanh ®éc lËp, trùc thuéc Bé Th¬ng m¹i ®· ngµy cµng kh¼ng ®Þnh vÞ trÝ cña m×nh trong lÜnh vùc xuÊt nhËp khÈu. Tuy vËy, tríc m¾t C«ng ty kh«ng chØ lµ nh÷ng c¬ héi mµ cßn cã rÊt nhiÒu khã kh¨n th¸ch thøc cÇn ph¶i vît qua khi ViÖt Nam gia nhËp tæ chøc WTO . B»ng kiÕn thøc chuyªn m«n ®· ®îc häc t¹i trêng ®¹i häc, kÕt hîp víi nh÷ng hiÓu biÕt thu ®îc trong thêi gian thùc tËp t¹i C«ng ty, em quyÕt ®Þnh lùa chän viÕt ®Ò tµi:” Thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p thóc ®Èy xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n t¹i c«ng ty cæ phÇn XuÊt nhËp kh©ñ vµ hîp t¸c ®Çu t Vilexim”. 2. Môc ®Ých nghiªn cøu. Môc ®Ých cña ®Ò tµi nµy lµ nh»m t×m hiÓu ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng ho¸, ®ång thêi ®a ra mét sè gi¶i ph¸p thóc ®Èy vµ n©ng cao h¬n n÷a hiÖu qu¶ ho¹t ®éng nµy cña c«ng ty. 3. §èi tîng vµ ph¹m vi nghiªn cøu §èi tîng nghiªn cøu lµ thùc tr¹ng xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n cña c«ng ty trong giai ®o¹n hiªn nay , bao gåm c¶ kim ngh¹ch vµ thÞ trêng, hiÖu qu¶ xuÊt khÈu vµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh, ®Æt trong bèi c¶nh qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ thÕ giíi. Ph¹m vi nghiªn cøu: Chuyªn ®Ò thùc tËp nghiªn cøu mét c¸ch tæng qu¸t c¸c mÆt hµng n«ng s¶n xuÊt khÈu cña c«ng ty víi sè liÖu chñ yÕu trong giai ®o¹n 2001-2005. 4. Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu Chuyªn ®Ò nµy sö dông kÕt hîp nhiÒu ph¬ng ph¸p nghiªn cøu kh¸c nhau nh ph¬ng ph¸p ®èi chiÕu, so s¸nh, b¶ng biÓu, ph©n tÝch tæng hîp cïng c¸c ph¬ng ph¸p kh¸i qu¸t vµ hÖ thèng. Sinh viªn: Vò V¨n Kh¬ng 0 Chuyªn ®Ò thùc tËp 5. Bè côc cña chuyªn ®Ò ®îc chia lµm ba ch¬ng: Ch¬ngI. Mét sè lÝ luËn c¬ b¶n vÒ ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng ho¸ vµ c¸c ®Æc trng cña xuÊt khÈu n«ng s¶n. Ch¬ng II. Thùc tr¹ng ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n t¹i c«ng ty cæ phÇn VILEXIM Ch¬ng III. Mét sè gi¶i ph¸p ®Èy m¹nh xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n cña c«ng ty cæ phÇn VILEXIM Do cßn h¹n chÕ vÒ thêi gian, kiÕn thøc chuyªn m«n còng nh kinh nghiÖm thùc tÕ nªn bµi viÕt nµy kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt c¶ vÒ néi dung vµ h×nh thøc. Do ®ã, em rÊt mong nhËn ®îc nh÷ng ý kiÕn ®ãng gãp cña c¸c thµy c« gi¸o còng nh c¸c b¹n ®Ó bµi viÕt nµy ®îc hoµn thiÖn. Qua ®©y em xin ch©n thµnh c¶m ¬n c« gi¸o Th.s NguyÔn thÞ thanh Hµ ®· tËn t×nh gióp ®ì ®Ó em hoµn thµnh chuyªn ®Ò thùc tËp nµy. §ång thêi em còng xin ch©n thµnh c¶m ¬n ban l·nh ®¹o c«ng ty cïng toµn thÓ c¸n bé phßng xuÊt nhËp kh©ñ ®· t¹o mäi ®iÒu kiÖn vµ ®ãng gãp ý kiÕn ®Ó gióp em hoµn thµnh chuyªn ®Ò nµy. Sinh viªn thùc hiÖn Vò V¨n Kh¬ng Sinh viªn: Vò V¨n Kh¬ng 1 Chuyªn ®Ò thùc tËp Ch¬ng I Mét sè lÝ luËn c¬ b¶n vÒ ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng ho¸ vµ c¸c ®Æc trng cña xuÊt khÈu n«ng s¶n. I. kh¸i niÖm, vai trß cña xuÊt khÈu 1. Kh¸i niÖm: XuÊt khÈu hµng ho¸ lµ viÖc b¸n, cung cÊp hµng ho¸ vµ dÞch vô cho bªn níc ngoµi trªn c¬ së dïng tiÒn tÖ lµm ph¬ng tiÖn thanh to¸n. TiÒn tÖ ë ®©y cã thÓ lµ ngo¹i tÖ ®èi víi mét bªn hay hai hoÆc nhiÒu bªn ®èi t¸c. C¬ së cña ho¹t ®éng xuÊt khÈu lµ ho¹t ®éng mua b¸n vµ trao ®æi hµng ho¸ (Bao gåm c¶ hµng ho¸ h÷u h×nh vµ hµng ho¸ v« h×nh) trong níc. Khi s¶n xuÊt ph¸t triÓn vµ trao ®æi hµng ho¸ gi÷a c¸c quèc gia cã lîi, ho¹t ®éng nµy më réng ph¹m vi ra ngoµi biªn giíi cña c¸c quèc gia hoÆc thÞ trêng néi ®Þa vµ khu chÕ xuÊt ë trong níc. XuÊt khÈu nh»m khai th¸c ®îc lîi thÕ so s¸nh cña tõng quèc gia trong ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ. XuÊt khÈu lµ mét ho¹t ®éng c¬ b¶n cña ho¹t ®éng ngo¹i th¬ng, xuÊt hiÖn tõ l©u ®êi, ngµy cµng ph¸t triÓn m¹nh mÏ c¶ vÒ chiÒu réng vµ chiÒu s©u. H×nh thøc c¬ b¶n ban ®Çu cña nã lµ ho¹t ®éng trao ®æi hµng ho¸ gi÷a c¸c quèc gia, cho ®Õn nay nã ®· rÊt ph¸t triÓn vµ ®îc thÓ hiÖn th«ng qua nhiÒu h×nh thøc. Ho¹t ®éng xuÊt khÈu ngµy nay diÔn ra trªn ph¹m vi toµn cÇu, trong tÊt c¶ c¸c ngµnh, c¸c lÜnh vùc cña nÒn kinh tÕ, kh«ng chØ lµ hµng ho¸ h÷u h×nh mµ c¶ hµng ho¸ v« h×nh víi tû träng ngµy cµng lín. 2. Vai trß cña ho¹t ®éng xuÊt khÈu: XuÊt khÈu lµ mét bé phËn chÝnh trong ho¹t ®éng ngo¹i th¬ng, lµ ho¹t ®éng chñ yÕu trong th¬ng m¹i quèc tÕ. Nã ®ãng vai trß rÊt quan träng ®èi víi c¸c doanh nghiÖp nãi riªng, ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ quèc gia nãi chung. 2.1 Vai trß cña ho¹t ®éng xuÊt khÈu ®èi víi c¸c doanh nghiÖp: Më réng thÞ trêng lµ nhu cÇu tÊt yÕu cña bÊt kú doanh nghiÖp nµo muèn ph¸t triÓn bÒn v÷ng vµ cã vÞ thÕ trªn th¬ng trêng, viÖc më réng nµy ®îc thùc hiÖn phÇn lín th«ng qua ho¹t ®éng xuÊt khÈu, xuÊt khÈu ®em l¹i cho doanh nghiÖp nh÷ng lîi Ých sau:  Th«ng qua xuÊt khÈu c¸c doanh nghiÖp trong níc cã c¬ héi tham gia vµo cuéc c¹nh tranh trªn thÞ trêng thÕ giíi vÒ gi¸ c¶, chÊt lîng. Nh÷ng yÕu tè ®ã ®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i h×nh thµnh mét c¬ cÊu s¶n xuÊt phï hîp víi thÞ trêng. Sinh viªn: Vò V¨n Kh¬ng 2 Chuyªn ®Ò thùc tËp  XuÊt khÈu ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp lu«n lu«n ph¶i ®æi míi vµ hoµn thiÖn c«ng t¸c qu¶n lý s¶n xuÊt, kinh doanh n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm, h¹ gi¸ thµnh.  XuÊt khÈu t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp më réng thÞ trêng, më réng quan hÖ kinh doanh víi c¸c b¹n hµng c¶ trong vµ ngoµi níc, trªn c¬ së hai bªn cïng cã lîi, t¨ng doanh sè vµ lîi nhuËn ®ång thêi ph©n t¸n vµ chia sÎ rñi ro, mÊt m¸t trong ho¹t ®éng kinh doanh, t¨ng cêng uy tÝn kinh doanh cña doanh nghiÖp.  XuÊt khÈu khuyÕn khÝch viÖc ph¸t triÓn c¸c m¹ng líi kinh doanh cña doanh nghiÖp, ch¼ng h¹n nh ho¹t ®éng ®Çu t, nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt, marketing... còng nh sù ph©n phèi vµ më réng trong viÖc cÊp giÊy phÐp.  XuÊt khÈu ®em l¹i lîi nhuËn cao gióp doanh nghiÖp bï ®¾p chi phÝ, cã l·i, tÝch luü nh»m n©ng cÊp x©y míi c¬ së vËt chÊt, b¶o dìng hoÆc trang bÞ kü thuËt c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, tõ ®ã n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh chiÕm lÜnh thÞ trêng.  2.2 Vai trß cña ho¹t ®éng xuÊt khÈu ®èi víi nÒn kinh tÕ mçi quèc gia  XuÊt khÈu t¹o nguån vèn chñ yÕu cho nhËp khÈu, phôc vô c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc. C«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ lµ mét tÊt yÕu cña tiÕn tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi ®Æc biÖt ®èi víi c¸c níc ®ang vµ kÐm ph¸t triÓn, nã kh¾c phôc t×nh tr¹ng nghÌo nµn l¹c hËu. Tuy nhiªn nã ®ßi hái mét lîng vèn ®ñ lín ®Ó ®Çu t, nhËp khÇu m¸y mãc, thiÕt bÞ... XuÊt khÈu lµ mét trong nh÷ng h×nh thøc thu hót vèn quan träng cña mçi quèc gia, xuÊt khÈu t¹o tiÒn ®Ò cho nhËp khÈu, nã quyÕt ®Þnh ®Õn qui m«, tèc ®é t¨ng trëng cña nÒn kinh tÕ.  XuÊt khÈu gãp phÇn chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ, ph¸t triÓn s¶n xuÊt Tuú thuéc vµo chÝnh s¸ch híng ngo¹i hay híng néi cña mçi quèc gia mµ xuÊt khÈu cã møc ®é t¸c ®éng ®Õn chuyÓn dÞch c¬ cÊu vµ ph¸t triÓn s¶n xuÊt kh¸c nhau + Víi chÝnh s¸ch híng néi, viÖc xuÊt khÈu chØ ®îc thùc hiÖn ®èi víi nh÷ng s¶n phÈm thõa so víi nhu cÇu x· héi.V× vËy xuÊt khÈu chØ bã hÑp trong mét ph¹m vi nhá, t¨ng trëng chËm, kh«ng ph¸t huy ®îc lîi thÕ so s¸nh cña quèc gia, c¸c ngµnh s¶n xuÊt kinh doanh kh«ng cã c¬ héi ph¸t triÓn. + Víi chÝnh s¸ch híng ngo¹i, thÞ trêng thÕ giíi ®îc coi lµ môc tiªu ®Ó tæ chøc s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu th× viÖc xuÊt khÈu hµng ho¸ cã t¸c ®éng tÝch Sinh viªn: Vò V¨n Kh¬ng 3 Chuyªn ®Ò thùc tËp cùc ®Õn viÖc chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ, thóc ®Èy c¸c ngµnh s¶n xuÊt ph¸t triÓn, ®ã lµ: - XuÊt khÈu t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c nhãm ngµnh hµng cã liªn quan cã c¬ héi ph¸t triÓn. - XuÊt khÈu cã vai trß thóc ®Èy chuyªn m«n ho¸, t¨ng cêng hiÖu qu¶ s¶n xuÊt cña tõng quèc gia. - XuÊt khÈu t¹o ®iÒu kiÖn më réng thÞ trêng s¶n phÈm, gãp phÇn æn ®Þnh s¶n xuÊt s¶n phÈm c«ng nghiÖp, t¹o lîi thÕ kinh doanh nhê t¨ng qui m«. - XuÊt khÈu t¹o ®iÒu kiÖn më réng kh¶ n¨ng cung cÊp ®Çu vµo cho s¶n xuÊt, më réng kh¶ n¨ng tiªu dïng cña mçi quèc gia. - XuÊt khÈu t¹o ®iÒu kiÖn cho hµng ho¸ cña mét quèc gia th©m nhËp vµ c¹nh tranh trªn thÞ trêng thÕ giíi. - XuÊt khÈu gióp më réng ¶nh hëng cña quèc gia ®ã trªn trêng quèc tÕ.  XuÊt khÈu cã t¸c ®éng tÝch cùc tíi viÖc gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm vµ c¶i thiÖn ®êi sèng nh©n d©n. XuÊt khÈu kÝch thÝch ph¸t triÓn s¶n xuÊt trong níc qua ®ã t¹o viÖc lµm cho lao ®éng x· héi, t¨ng thu nhËp, t¨ng kh¶ n¨ng chi tiªu cña hä, tõ ®ã gi¶m thÊt nghiÖp trong níc. MÆt kh¸c, xuÊt khÈu cßn t¹o ra ngo¹i tÖ ®Ó nhËp khÈu hµng tiªu dïng lµm cho ngêi d©n trë nªn sung tóc h¬n, ®¸p øng nhu cÇu ngµy cµng cao cña hä.  XuÊt khÈu lµ c¬ së ®Ó më réng vµ thóc ®Èy c¸c quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i. XuÊt khÈu vµ c¸c quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i cã t¸c ®éng qua l¹i phô thuéc lÉn nhau. Ho¹t ®éng xuÊt khÈu lµ mét ho¹t ®éng chñ yÕu, c¬ b¶n, lµ h×nh thøc ban ®Çu cña ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i, tõ ®ã thóc ®Èy c¸c mèi quan hÖ kh¸c nh du lÞch quèc tÕ, b¶o hiÓm, vËn t¶i quèc tÕ, tÝn dông quèc tÕ... ph¸t triÓn theo. Ngîc l¹i sù ph¸t triÓn cña c¸c ngµnh nµy l¹i lµ nh÷ng ®iÒu kiÖn tiÒn ®Ò cho ho¹t ®éng xuÊt khÈu ph¸t triÓn. Nh vËy xuÊt khÈu cã vai trß quan träng kh«ng chØ ®èi víi sù t¨ng trëng ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ mµ nã cßn gióp b×nh æn x· héi cña mét quèc gia, tuy nhiªn muèn ph¸t huy vai trß cña nã cÇn ph¶i t×m hiÓu s©u h¬n ë néi dung vµ c¸c h×nh thøc xuÊt khÈu II. c¸c h×nh thøc xuÊt khÈu chñ yÕu 1. XuÊt khÈu trùc tiÕp: Sinh viªn: Vò V¨n Kh¬ng 4 Chuyªn ®Ò thùc tËp XuÊt khÈu trùc tiÕp lµ h×nh thøc xuÊt khÈu hµng ho¸, dÞch vô do chÝnh doanh nghiÖp s¶n xuÊt ra hoÆc thu mua tõ c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt trong níc tíi kh¸ch hµng níc ngoµi th«ng qua tæ chøc cña m×nh. XuÊt khÈu trùc tiÕp cã thÓ lµm t¨ng thªm rñi ro trong kinh doanh nhng nã l¹i cã u ®iÓm: - Gi¶m bít chi phÝ trung gian do ®ã t¨ng lîi nhuËn cho doanh nghiÖp. - Doanh nghiÖp cã thÓ liªn hÖ trùc tiÕp vµ ®Òu ®Æn víi kh¸ch hµng vµ víi thÞ trêng níc ngoµi tõ ®ã n¾m b¾t ngay ®îc nhu cÇu, xu híng biÕn ®éng cña thÞ trêng, t×nh h×nh cña kh¸ch hµng nªn cã thÓ ®a ra nh÷ng chÝnh s¸ch linh ho¹t vÒ s¶n phÈm sao cho phï hîp. Nhê ®ã viÖc më réng thÞ trêng cho s¶n phÈm sÏ thuËn lîi h¬n. XuÊt khÈu trùc tiÕp thêng ®îc ¸p dông ë nh÷ng doanh nghiÖp cã nguån vèn ®ñ lín, ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn cã n¨ng lùc vµ tr×nh ®é chuyªn m«n cao ®ång thêi s¶n phÈm ®îc xuÊt khÈu thêng ®· cã vÞ thÕ trªn thÞ trêng trong níc vµ quèc tÕ. 2. XuÊt khÈu uû th¸c: XuÊt khÈu uû th¸c lµ h×nh thøc mµ trong ®ã ®¬n vÞ kinh doanh xuÊt khÈu ®ãng vai trß lµ ngêi trung gian cho ®¬n vÞ s¶n xuÊt ®øng ra ký kÕt hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th¬ng, tiÕn hµnh c¸c thñ tôc cÇn thiÕt ®Ó xuÊt khÈu hµng ho¸ cho nhµ s¶n xuÊt ®Ó qua ®ã hëng "phÝ uû th¸c"(thêng tÝnh theo % gi¸ trÞ l« hµng). H×nh thøc nµy cã u ®iÓm lµ dÔ ¸p dông, doanh nghiÖp kh«ng ph¶i bËn t©m viÖc ®µm ph¸n ký kÕt hîp ®ång, c¸c thñ tôc xuÊt nhËp khÈu do ®ã tiÕt kiÖm ®îc thêi gian, gi¶m rñi ro vµ chuyªn t©m vµo s¶n xuÊt. Tuy nhiªn nã cã h¹n chÕ lµ lîi nhuËn bÞ chia sÎ, viÖc thu thËp th«ng tin thÞ trêng gÆp khã kh¨n do ®ã khã cã ph¶n øng linh ho¹t víi nh÷ng biÕn ®éng cña thÞ trêng. H×nh thøc nµy ®îc ¸p dông chñ yÕu ë nh÷ng doanh nghiÖp cã tiÒm lùc h¹n chÕ, cha cã chç ®øng thËt v÷ng ch¾c trªn thÞ trêng. 3. Bu«n b¸n ®èi lu: Bu«n b¸n ®èi lu lµ mét ph¬ng thøc giao dÞch trao ®æi hµng ho¸, trong ®ã xuÊt khÈu kÕt hîp chÆt chÏ víi nhËp khÈu, ngêi b¸n ®ång thêi lµ ngêi mua, lîng Sinh viªn: Vò V¨n Kh¬ng 5 Chuyªn ®Ò thùc tËp hµng giao ®i cã gi¸ trÞ t¬ng xøng víi lîng hµng nhËn vÒ. ë ®©y môc ®Ých cña xuÊt khÈu kh«ng ph¶i nh»m thu vÒ ngo¹i tÖ, mµ nh»m thu vÒ mét hµng ho¸ kh¸c cã gi¸ trÞ t¬ng ®¬ng. Lîi Ých cña bu«n b¸n ®èi lu lµ nh»m tr¸nh nh÷ng rñi ro vÒ biÕn ®éng tû gi¸ hèi ®o¸i trªn thÞ trêng ngo¹i hèi. §ång thêi cßn cã lîi khi c¸c bªn kh«ng ®ñ ngo¹i tÖ ®Ó thanh to¸n cho l« hµng nhËp khÈu cña m×nh. Thªm vµo ®ã, ®èi víi mét quèc gia bu«n b¸n ®èi lu cã thÓ lµm c©n b»ng h¹ng môc thêng xuyªn trong c¸n c©n thanh to¸n. Tuy nhiªn bu«n b¸n ®èi lu lµm h¹n chÕ qu¸ tr×nh trao ®æi hµng ho¸, viÖc giao nhËn hµng ho¸ khã tiÕn hµnh ®îc thuËn lîi. H×nh thøc nµy thêng ¸p dông ë tÇm quèc gia hoÆc nh÷ng tËp ®oµn c«ng ty lín, c¸c bªn tham gia thêng ®· cã quan hÖ bu«n b¸n víi nhau tõ tríc. 4. Giao dÞch qua trung gian Giao dÞch qua trung gian lµ ph¬ng thøc giao dÞch mµ mäi viÖc thiÕt lËp quan hÖ gi÷a ngêi b¸n vµ ngêi mua ®Òu ph¶i th«ng qua ngêi thø ba cßn gäi lµ ngêi trung gian bu«n b¸n. Trung gian bu«n b¸n phæ biÕn trªn thÞ trêng lµ m«i giíi hay cßn gäi lµ ®¹i lý. Do qu¸ tr×nh trao ®æi gi÷a ngêi b¸n víi ngêi mua ph¶i th«ng qua mét ngêi thø ba nªn tr¸nh ®îc nh÷ng rñi ro nh: do kh«ng am hiÓu thÞ trêng hoÆc do sù biÕn ®éng cña nÒn kinh tÕ.Tuy nhiªn ph¬ng thøc giao dÞch nµy còng ph¶i qua trung gian vµ ph¶i mÊt mét tû lÖ hoa hång nhÊt ®Þnh, nã lµm cho lîi nhuËn gi¶m xuèng. H×nh thøc nµy thêng ¸p dông ë nh÷ng doanh nghiÖp míi v¬n ra thÞ trêng níc ngoµi, s¶n phÈm xuÊt khÈu thêng lµ nh÷ng s¶n phÈm míi hoÆc nh÷ng s¶n phÈm cã tÝnh c¹nh tranh cao. 5. Gia c«ng quèc tÕ: Gia c«ng quèc tÕ lµ mét h×nh thøc kinh doanh, trong ®ã mét bªn (gäi lµ bªn nhËn gia c«ng) nhËp khÈu nguyªn liÖu hoÆc b¸n thµnh phÈm cña mét bªn (bªn ®Æt gia c«ng) ®Ó chÕ biÕn ra thµnh phÈm, giao l¹i cho bªn ®Æt gia c«ng vµ qua ®ã thu l¹i mét kho¶n phÝ gäi lµ phÝ gia c«ng. H×nh thøc nµy ¸p dông chñ yÕu cho c¸c doanh nghiÖp ë c¸c níc ®ang ph¸t triÓn cã nhiÒu tµi nguyªn, lao ®éng dåi dµo víi gi¸ rÎ nhng l¹i thiÕu vèn yÕu kÐm vÒ c«ng nghÖ vµ thÞ trêng tiªu thô s¶n phÈm. Sinh viªn: Vò V¨n Kh¬ng 6 Chuyªn ®Ò thùc tËp Gia c«ng quèc tÕ ®em l¹i lîi Ých cho c¶ hai bªn. Bªn ®Æt gia c«ng tËn dông ®îc gi¸ rÎ vÒ nh©n c«ng, nguyªn phô liÖu cña níc gia c«ng. Bªn nhËn gia c«ng t¹o ®îc viÖc lµm cho lao ®éng trong níc, nhËp ®îc m¸y mãc thiÕt bÞ, c«ng nghÖ míi. Tuy nhiªn hä dÔ bÞ phô thuéc vµo níc ®Æt gia c«ng vÒ sè lîng, chñng lo¹i, mÉu m· hµng ho¸ gia c«ng vµ ®Æc biÖt lµ dÔ bÞ Ðp gi¸ gia c«ng. 6. T¸i xuÊt khÈu: T¸i xuÊt khÈu lµ xuÊt khÈu trë l¹i níc ngoµi nh÷ng hµng ho¸ tríc ®©y ®· nhËp khÈu, cha qua chÕ biÕn ë níc t¸i xuÊt. ¦u ®iÓm cña h×nh thøc nµy lµ doanh nghiÖp thùc hiÖn nghiÖp vô cã thÓ thu ®îc lîi nhuËn cao mµ kh«ng ph¶i tæ chøc s¶n xuÊt.Tuy nhiªn nÕu kh«ng ®îc kiÓm so¸t tèt, viÖc lu chuyÓn hµng ho¸ nhËp vÒ níc t¸i xuÊt nh»m tr¸nh thuÕ cã thÓ sÏ g©y th«ng tin nhiÔu vÒ cung cÇu trªn thÞ trêng, ®iÒu nµy t¸c ®éng trë l¹i c¸c doanh nghiÖp dÔ cã nh÷ng quyÕt ®Þnh sai. H×nh thøc nµy ®îc ¸p dông rÊt phæ biÕn, nhÊt lµ víi nh÷ng níc, nh÷ng doanh nghiÖp chuyªn kinh doanh bu«n b¸n quèc tÕ. Trªn ®©y lµ nh÷ng h×nh thøc xuÊt khÈu chñ yÕu, ngoµi ra cßn nhiÒu h×nh thøc kh¸c nh: xuÊt khÈu gia c«ng uû th¸c, xuÊt khÈu theo nghÞ ®Þnh th, xuÊt khÈu t¹i chç... ViÖc ph©n ®Þnh trªn ®©y sÏ gióp cho c¸c doanh nghiÖp lùa chän ph¬ng thøc phï hîp víi kh¶ n¨ng cña chÝnh m×nh sao cho ®¹t hiªô qu¶ cao nhÊt, tiÕt kiÖm ®îc chi phÝ, thu håi vèn nhanh, doanh sè b¸n hµng t¨ng, thÞ trêng b¸n hµng ®îc më réng thuËn lîi trong qu¸ tr×nh xuÊt nhËp khÈu cña m×nh. Ngoµi ra c¸c yÕu tè ¶nh hëng ®Õn xuÊt khÈu còng cÇn ®îc quan t©m ®óng møc. II. C¸c nghiÖp vô cña ho¹t ®éng xuÊt khÈu 1. C¸c c«ng viÖc tríc khi giao dÞch Ho¹t ®éng kinh doanh ®èi ngo¹i thêng phøc t¹p h¬n c¸c ho¹t ®éng ®èi néi. Do ®ã, tríc khi bíc vµo giao dÞch, doanh nghiÖp cÇn ph¶i chuÈn bÞ kü lìng. KÕt qu¶ cña viÖc giao dÞch phô thuéc phÇn lín ë sù chuÈn bÞ ®ã. C«ng viÖc chuÈn bÞ bao gåm : 1.1 Nghiªn cøu tiÕp cËn thÞ trêng Th«ng tin vÒ thÞ trêng lµ hÕt søc cÇn thiÕt ®èi víi mét doanh nghiÖp xuÊt nhËp khÈu. §iÒu nµy gióp nhµ kinh doanh n¾m ®îc sù biÕn ®éng vÒ cung cÇu vµ gi¸ c¶ hµng ho¸ trªn thÞ trêng quèc tÕ. C«ng t¸c thÞ trêng bao gåm c¸c c«ng t¸c chñ yÕu sau. Sinh viªn: Vò V¨n Kh¬ng 7 Chuyªn ®Ò thùc tËp Nghiªn cøu chÝnh s¸ch ngo¹i th¬ng cña c¸c quèc gia: c¸c níc cã chÝnh s¸ch ngo¹i th¬ng kh¸c nhau, c¸c chÝnh s¸ch nµy cã lóc lµ ch×a kho¸ ®Ó c¸c doanh nghiÖp th©m nhËp thÞ trêng quèc gia ®ã nhng cã lóc l¹i lµ rµo c¶n. V× vËy, nghiªn cøu chÝnh s¸ch ngo¹i th¬ng gióp doanh nghiÖp xuÊt khÈu n¾m ®îc th«ng tin hay ý ®å cña chÝnh phñ níc nhËp khÈu, tõ ®ã cã chiÕn lîc xuÊt khÈu thÝch hîp. NhËn biÕt hµng ho¸ : C¸c doanh nghiÖp cÇn n¾m ®îc nh÷ng ®Æc tÝnh cña hµng ho¸ vµ nh÷ng yªu cÇu cña thÞ trêng vÒ hµng ho¸ ®ã nh quy c¸ch phÈm chÊt bao b×, c¸ch trang trÝ bªn ngoµi, c¸ch lùa chän ph©n lo¹i…§Ó chñ ®éng trong viÖc giao dÞch mua b¸n cßn cÇn n¾m v÷ng t×nh h×nh h×nh s¶n xuÊt hµng ho¸ ®ã nh : thêi vô, kh¶ n¨ng vÒ vËt liÖu, c«ng nh©n, tay nghÒ…Doanh nghiÖp ph¶i biÕt mÆt hµng ®Þnh lùa chän xuÊt khÈu ®ang trong giai ®o¹n nµo cña chu kú sèng trªn thÞ trêng. Vµ còng cÇn biÕt r»ng, viÖc xuÊt khÈu nh÷ng mÆt hµng ®ang ë giai ®o¹n th©m nhËp vµ ph¸t triÓn lµ gÆp thuËn lîi lín nhÊt. N¾m v÷ng thÞ trêng níc ngoµi : §èi víi mét doanh nghiÖp xuÊt nhËp khÈu, viÖc nghiªn cøu thÞ trêng níc ngoµi cã ý nghÜa quan träng. Hä ph¶i n¾m v÷ng vÒ nh÷ng ®iÒu kiÖn chÝnh trÞ th¬ng m¹i chung, luËt ph¸p vµ chÝnh s¸ch bu«n b¸n, ®iÒu kiÖn vÒ tiÒn tÖ vµ tÝn dông, ®iÒu kiÖn vËn t¶i vf t×nh h×nh gi¸ cíc…Ngoµi ra, doanh nghiÖp cÇn t×m hiÓu vÒ dung lîng thÞ trêng, tËp qu¸n vµ thÞ hiÕu tiªu dïng, nh÷ng kªnh tiªu thô, sù biÕn ®éng gi¸ c¶…TÊt c¶ nh÷ng ®iÒu trªn sÏ gióp doanh nghiÖp lùa chän ®îc mét kÕ ho¹ch xuÊt khÈu phï hîp. Lùa chän kh¸ch hµng : ViÖc nghiªn cøu t×nh h×nh thÞ trêng gióp doanh nghiÖp lùa chän thÞ trêng, thêi c¬ thuËn lîi vµ ®iÒu kiÖn giao dÞch phï hîp. Tuy nhiªn, trong nhiÒu trêng hîp kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cßn phô thuéc kh¸ch hµng. V× vËy, mét nhiÖm vô quan träng n÷a lµ lùa chän kh¸ch hµng. Doanh nghiÖp cã thÓ ®iÒu tra kh¸ch hµng qua s¸ch b¸o tµi liÖu, Internet hoÆc ®iÒu tra t¹i chç chø kh«ng nªn c¨n cø vµo nh÷ng lêi qu¶ng c¸o, tù giíi thiÖu cña kh¸ch hµng. 1.2 LËp ph¬ng ¸n kinh doanh Trªn c¬ së kÕt qu¶ thu ®îc trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu tiÕp cËn thÞ trêng doanh nghiÖp xuÊt khÈu lËp ph¬ng ¸n kinh doanh. §©y lµ kÕ ho¹ch hµnh ®éng cña ®¬n vÞ nh»m ®¹t ®Õn nh÷ng môc tiªu x¸c ®Þnh trong kinh doanh. Doanh nghiÖp cã thÓ dùa vµo c¸c c¨n cø sau ®Ó x©y dùng ph¬ng ¸n kinh doanh : C¨n cø vµo t×nh h×nh thÞ trêng C¨n cø vµo chiÕn lîc kinh doanh tæng qu¸t cña doanh nghiÖp C¨n cø vµo kh¶ n¨ng cña doanh nghiÖp C¨n cø vµo ®èi thñ c¹nh tranh ViÖc x©y dùng ph¬ng ¸n kinh doanh bao gåm c¸c bíc sau : Sinh viªn: Vò V¨n Kh¬ng 8 Chuyªn ®Ò thùc tËp - §¸nh gi¸ tr×nh h×nh thÞ trêng vµ th¬ng nh©n : Trong bíc nµy, ngêi lËp ph¬ng ¸n rót ra nh÷ng nÐt tæng qu¸t vÒ t×nh h×nh, ph©n tÝch thuËn lîi vµ khã kh¨n trong kinh doanh. - Lùa chän mÆt hµng, thêi c¬, ®iªu kiÖn vµ ph¬ng thøc kinh doanh. Sù lùa chän nµy ph¶i cã tÝnh thuyÕt phôc trªn c¬ së ph©n tÝch nh÷ng t×nh h×nh cã liªn quan. - §Ò ra nh÷ng môc tiªu cô thÓ nh : SÏ b¸n ®îc bao nhiªu hµng, víi gi¸ c¶ bao nhiªu, sÏ th©m nhËp vµo nh÷ng thÞ trêng nµo… - §Ò r¸ c¸c biÖn ph¸p thùc hiÖn : c¸c biÖn ph¸p nµy còng ph¶i cô thÓ vµ cã nh÷ng biÖn ph¸p ®Ò phßng c¸c rñi ro cã thÓ x¶y ra. - S¬ bé ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh tÕ cña viÖc kinh doanh. Sau khi ph¬ng ¸n ®· ®îc ®Ò ra, ®¬n vÞ kinh doanh ph¶i cè g¾ng thùc hiÖn hä x©y dùng tæ chøc kinh doanh xuÊt nhËp khÈu , tiÕn hµnh qu¶ng c¸o, b¾t ®Çu chµo hµng vµ chuÈn bÞ hµng ho¸… 1.3 Ký kÕt hîp ®ång xuÊt khÈu Sau giai ®o¹n tiÕp cËn thÞ trêng, ®Ó chuÈn bÞ giao dÞch, doanh nghiÖp xuÊt khÈu tiÕn hµnh tiÕp xóc víi kh¸ch hµng th«ng qua qu¶ng c¸o hoÆc chµo hµng. ViÖc lùa chän lo¹i ®¬n chµo hµng nµo còng ph¶i c¨n cø vµo quan hÖ cung cÇu cña hµng ho¸ trªn thÞ trêng, nh cÇu cña ®èi ph¬ng vµ kh¶ n¨ng cña ta. Dï chµo hµng theo c¸ch nµo, ®¬n chµo hµng còng cÇn râ rµng vµ hÊp dÉn. Sù hÊp dÉn kh«ng chØ thÓ hiÖn ë gi¸ c¶ hîp lý, c¸c ®iÒu kiÖn u ®·i mµ cã thÓ ë c¶ dÞch vô cung cÊp cho ngêi mua, phÈm chÊt hµng tèt, ®iÒu kiÖn thanh to¸n cã lîi cho ngêi mua. Sau khi cã sù chÊp nhËn chµo hµng tõ phÝa nhËp khÈu, c¸c bªn ®i ®Õn ®µm ph¸n tho¶ thuËn mét c¸ch kü lìng h¬n vµ tiÕn hµnh ký kÕt hîp ®ång. 2. Tr×nh tù thùc hiÖn hîp ®ång xuÊt khÈu Sau khi hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th¬ng ®îc ký kÕt, doanh nghiÖp xuÊt khÈu – víi t c¸ch lµ mét bªn ký kÕt – ph¶i tæ chøc thùc hiÖn hîp ®ång. §Ó thùc hiÖn mét hîp ®ång xuÊt khÈu, doanh nghiÖp ph¶i tiÕn hµnh c¸c kh©u c«ng viÖc sau : NÕu hîp ®ång quy ®Þnh thanh to¸n b»ng L/C th× ngêi nhËp khÈu ph¶i më L/C theo nh nh÷ng quy ®Þnh vÒ thanh to¸n trong hîp ®ång. Ngêi xuÊt khÈu sau khi nhËn ®îc L/C tõ phÝa ng©n hµng ®¹i lý cña ng©n hµng lËp th tÝn dông (ng©n hµng th«ng b¸o) sÏ ph¶i kiÓm tra L/C kü lìng vµ cÈn thËn. ViÖc kiÓm tra L/C bao gåm nh÷ng néi dung sau ®©y : -C¬ së ®Ó kiÓm tra : Sinh viªn: Vò V¨n Kh¬ng 9 Chuyªn ®Ò thùc tËp + Hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th¬ng ®· ký kÕt. + B¶n ®iÒu lÖ thùc hµnh tÝn dông chøng tõ UPC 500: b¶n nµy cho phÐp ng©n hµng ®a vµo L/C mét sè néi dung ®Ó hç trî cho c«ng t¸c thanh to¸n, vµ ng©n hµng chØ chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ h×nh thøc cña chøng tõ chø kh«ng chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ b¶n chÊt cña chøng tõ. - Néi dung kiÓm tra L/C: Ngêi xuÊt khÈu ph¶i kiÓm tra: + Lçi chÝnh t¶ trong L/C. + Lçi kÜ thuËt: Ph¶i ®èi chiÕu nh÷ng néi dung cña L/C sang hîp ®ång ®Ó kh«ng bÞ thiÕu sãt, sau ®ã xÐt l¹i mét c¸ch tæng thÓ. - Nh÷ng néi dung kiÓm tra cô thÓ: + Thêi h¹n më L/C: Ngêi mua ph¶i më L/C tríc ngµy giao hµng. Tuy nhiªn nÕu më tríc sím nhiÒu ngµy th× sÏ bÞ ®äng vèn nªn hä thêng më s¸t ngµy giao hµng. Ngêi xuÊt khÈu, ph¶i kiÓm tra ngµy më L/C cã phï hîp víi hîp ®ång hay kh«ng. V× nÕu nhµ nhËp khÈu më muén qu¸ sÏ g©y khã kh¨n cho ngêi xuÊt khÈu trong viÖc thùc hiÖn hîp ®ång. + Lo¹i L/C: V× cã rÊt nhiÒu lo¹i L/C nhng th«ng thêng lµ L/C kh«ng huû ngang. + Ng©n hµng më vµ c¸c ng©n hµng cã liªn quan: Ph¶i kiÓm tra tªn, ®Þa chØ vµ kh¶ n¨ng thu håi vèn cña ng©n hµng më. Ng©n hµng nµy ph¶i ®îc ng©n hµng kh¸c x¸c nhËn vÒ kh¶ n¨ng thu håi vèn. Ngoµi ra, trong nhiÒu trêng hîp cßn cã ng©n hµng tr¶ tiÒn v× ng©n hµng tr¶ tiÒn kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i lµ ng©n hµng më L/C. + Tªn cña ngêi hëng lîi: Ngêi hëng lîi kh«ng ph¶i lóc nµo còng lµ ngêi b¸n nªn ph¶i kiÓm tra v× tªn nµy sÏ ®îc ghi vµo c¸c chøng tõ. + TrÞ gi¸ L/C: NÕu trÞ gi¸ ghi kh«ng ®óng sÏ kh«ng thùc hiÖn ®îc hîp ®ång vµ c¨n cø ®Ó kiÓm tra lµ ®iÒu kho¶n sè lîng. C¸ch ghi trªn L/C còng ph¶i t¬ng ®ång víi c¸ch ghi cña ®iÒu kiÖn sè lîng trong hîp ®ång. + Thêi h¹n hiÖu lùc cña L/C: Thêi h¹n nµy b¾t ®Çu tõ ngµy më L/C vµ ph¶i ®¶m b¶o ®îc quyÒn lîi cña ngêi xuÊt khÈu. + C¸c quy ®Þnh vÒ chõng tõ: Ph¶i kiÓm tra nh÷ng lo¹i chøng tõ cÇn xuÊt tr×nh, b¶n gèc, b¶n copy vµ c¶ tÝnh chÊt chñ yÕu cña chóng. + TrÞ gi¸ ®ång tiÒn thanh to¸n, sè lîng, chÊt lîng, thêi h¹n tr¶ tiÒn… TÊt c¶ ®Òu ph¶i phï hîp víi hîp ®ång. Sau khi kiÓm tra L/C nÒu thÇy phï hîp th× ngêi b¸n tiÕn hµnh giao hµng vµ lËp chøng tõ thanh to¸n. Trong trêng hîp L/C kh«ng phï hîp víi hîp ®ång th× ngêi b¸n yªu cÇu ngêi mua söa ®æi L/C chø kh«ng ®îc phÐp yªu cÇu ng©n hµng Sinh viªn: Vò V¨n Kh¬ng 10 Chuyªn ®Ò thùc tËp më L/C söa ®æi. Khi nhËn ®îc L/C ®· ®îc söa ®æi th× ngêi b¸n kiÓm tra l¹i lÇn n÷a ®Ó quyÒn lîi cña m×nh ®îc ®¶m b¶o. 2.2 Xin giÊy phÐp xuÊt khÈu: GiÊy phÐp xuÊt khÈu lµ mét biÖn ph¸p quan träng ®Ó nhµ níc qu¶n lý ho¹t ®éng xuÊt khÈu. V× thÕ sau khi kÝ kÕt hîp ®ång, nÕu ®èi tîng cña hîp ®ång thuéc ph¹m vi ph¶i xin gi©ý phÐp th× doanh nghiÖp ph¶i lµm thñ tôc xin giÊy phÐp xuÊt khÈu. hå s¬ bao gåm : hîp ®ång phiÕu h¹n ng¹ch( nÕu hµng thuéc diÖn qu¶n lý b»ng h¹n ng¹ch ), hîp ®ång uû th¸c( nÕu lµ xuÊt khÈu uû th¸c ), vµ c¸c chøng tõ liªn quan …bé hå s¬ nµy ®îc chuyÓn dÕn phßng(hoËc Tæ) cÊp giÊy phÐp cña Bé Th¬ng m¹i. sau khi ®îc cÊp phÐp, doanh nghieep tiÕn hµnh cac bíc tiÕp theo. 2.3 ChuÈn bÞ hµng xuÊt khÈu: Thùc hiÖn cam kÕt trong hîp ®ång,ngêi xuÊt khÈu ph¶i chuÈn bÞ hµng xuÊt khÈu. c©n c¬ ®Ó chuÈn bÞ lµ hîp ®ång d· kÝ kÕt vµ L/C. bíc nµy gåm ba kh©u chñ yÕu sau: Thu gom,tËp trung lµm thµnh l« hµng xuÊt khÈu: Muèn lµm thµnh l« hµng xuÊt khÈu, ngêi xuÊt ph¶i thu gom hµng v× nÒn s¶n xuÊt cña chóng ta cßn manh món vµ nhá lÎ, trong khi ®ã mua b¸n ngo¹i th¬ng thêng tiÕn hµnh trªn c¬ së sè lîng lín.l« hµng xuÊt khÈu cã thÓ ®îc thu gom tõ nhiÒu ch©n hµng kh¸c nhau vµ c¬ së ph¸p lý ®Ó lµm viÖc ®ã lµ kÝ kÕt hîp ®ång kinh tÕ gi÷a chñ hµng xuÊt khÈu vµ c¸c ch©n hµng. c¸c hîp ®ång nµy ®îc ®iÒu chØnh bëi ph¸p lÖnh hîp ®ång kinh tÕ ban hµnh ngµy 25/9/1998. - §ãng gãi bao b× hµng xuÊt khÈu: Muèn lµm tèt c«ng viÖc bao b× ®ãng gãi. ngêi xuÊt khÈu cÇn n¾m v÷ng lo¹i bao b× mµ hîp ®ång quy ®Þnh, mÆt kh¸c cÇn n¾m v÷ng nh÷ng yªu cÇu cô thÓ cña viÖc bao gãi ®Ó lùa chän c¸ch bao gãi thÝch hîp. Cã rÊt nhiÒu lo¹i bao b× ®îc sö dông trong ngo¹i th¬ng. Tuy nhiªn ngêi ta chia ra lµm hai lo¹i bao b× chÝnh ®ã lµ bao b× bªn ngoµi vµ bao b× bªn trong. Bao b× bªn ngoµi thêng lµ hßm, bao, kiÖn, thïng…Cßn c¸c bao b× bªn trong thêng lµ giÊy, b×a, båi, v¶i b«ng, v¶i b¹t, v¶i ®ay, giÊy thiÕc hay thËm chÝ lµ dÇu vµ mì. T¸c dông cña c¸c lo¹i bao b× lµ ®Ó b¶o vÖ hµng ho¸ tèt h¬n trong qu¸ tr×nh vËn chuyÓn còng nh bèc dì, tr¸nh nh÷ng tæn thÊt cho hµng ho¸. Khi lùa chän lo¹i bao b×, lo¹i vËt liÖu lµm bao b× vµ ph¬ng ph¸p bao b×, chñ hµng xuÊt khÈu ph¶i xÐt ®Õn nh÷ng ®iÒu tho¶ thuËn trong hîp ®ång, vµ còng ph¶i xÐt ®Õn tÝnh chÊt cña hµng ho¸ ®èi víi t¸c ®éng cña m«i trêng vµ cña ®iÒu kiÖn bèc xÕp…Ngoµi ra, cÇn xÐt ®Õn nh÷ng nh©n tè sau : Sinh viªn: Vò V¨n Kh¬ng 11 Chuyªn ®Ò thùc tËp + §iÒu kiÖn vËn t¶i : Khi lùa chän bao b× ngêi ta ph¶i xÐt ®Õn ®o¹n ®êng dµi ng¾n, ph¬ng ph¸p vµ thêi gian vËn chuyÓn, kh¶ n¨ng ph¶i chuyÓn t¶i däc ®êng, sù chung ®ông víi nh÷ng hµng ho¸ kh¸c trong qu¸ tr×nh vËn chuyÓn… + §iÒu kiÖn khÝ hËu : KhÝ hËu ¶nh hëng rÊt lín ®Õn t×nh tr¹ng cña hµng ho¸ v× vËy còng cÇn xem xÐt ®Õn vÊn ®Ò thêi tiÕt khi lùa chän bao gãi, nhÊt lµ thêi tiÕt t¹i c¸c níc mµ hµng ho¸ ®îc giao. + §iÒu kiÖn vÒ ph¸p luËt vµ thuÕ quan : ph¬ng ph¸p b¸o b× vµ vËt liÖu bao b× ®ãng gãi cßn trùc tiÕp ¶nh hëng tíi møc thuÕ nhËp khÈu, nhÊt lµ ®èi víi nh÷ng hµng ho¸ chÞu thuÕ theo träng lîng. Nh vËy, còng cÇn c©n nh¾c kü lìng khi lùa chän bao gãi ®Ó tiÕt kiÖm tèi ®a chi phÝ mµ vÉn b¶o qu¶n ®îc hµng ho¸ trong ®iÒu kiÖn tèt. + §iÒu kiÖn chi phÝ vËn chuyÓn : Cíc phÝ thêng ®îc tÝnh theo träng lîng c¶ bao b× hoÆc thÓ tÝch cña hµng ho¸. V× vËy rót bít träng lîng cña bao b× hoÆc thu hÑp thÓ tÝch hµng ho¸ sÏ tiÕt kiÖm ®îc chi phÝ vËn chuyÓn. Ngoµi ra cßn ph¶i ®Ò phßng trém c¾p trong qu¸ tr×nh chuyªn chë. Muèn vËy, ngêi ta thêng dïng bao b× nhÑ, bÒn, ch¾c, tËn dông kh«ng gian cña bao b×, thu nhá hµng ho¸… + ViÖc kÎ ký m· hiÖu hµng xuÊt khÈu : KÎ ký m· hiÖu lµ mét kh©u cÇn thiÕt cña qu¸ tr×nh ®ãng gãi bao b× nh»m b¶o ®¶m thuËn lîi cho c«ng t¸c giao nhËn, híng dÉn ph¬ng ph¸p, kü thuËt b¶o qu¶n, vËn chuyÓn bèc dì hµng ho¸. V× thÕ, ký m· hiÖu cÇn ph¶i thÓ hiÖn ®îc nh÷ng dÊu hiÖu cÇn thiÕt ®èi víi ngêi nhËn hµng, ®èi víi c«ng viÖc vËn chuyÓn vµ bèc dì hµng ho¸. ViÖc cÇn ký m· hiÖu cÇn ®¹t yªu cÇu s¸ng sña, dÔ ®äc, kh«ng thÊm níc, kh«ng phai mµu, s¬n kh«ng lµm ¶nh hëng ®Õn phÈm chÊt cña hµng ho¸. 2.4 KiÓm tra chÊt lîng hµng ho¸. KiÓm tra ®Ó chøng minh hµng ho¸ phï hîp víi hîp ®ång: cã thÓ kiÓm tra t¹i c¬ së s¶n xuÊt hoÆc ngêi xuÊt khÈu cã thÓ ký hîp ®ång víi mét c«ng ty gi¸m ®Þnh ®Ó kiÓm tra hµng ho¸. C¬ së ®Ó kiÓm tra lµ hopwj ®ång ngo¹i th¬ng ®· ký kÕt vµ c¸c tiªu chuÈn th«ng thêng ®èi víi hµng ho¸. Trong trêng hîp hµng ho¸ kh«ng tho¶ m·n c¸c ®iÒu kiÖn ®· quy ®Þnh th× ngêi xuÊt khÈu ph¶i cã tr¸ch nhiÖm thay thÕ hoÆc bæ xung thªm hoÆc b»ng c¸ch kh¸c lµm cho hµng ho¸ trë nªn phï hîp víi hîp ®ång. Lu ý lµ viÖc lµm nµy kh«ng ®îc lµm ¶nh hëng tíi thêi gian giao hµng, vµ nÕu nh cã sù cè g× khiÕn ngêi xuÊt khÈu lµm chËm thêi gian giao hµng th× ngêi xuÊt khÈu ph¶i th«ng b¸o cho ngêi nhËp khÈu ®Ó cïng ng lîng. Sau khi kiÓm tra xong, nÕu hµng ho¸ phï hîp víi hîp ®ång, c«ng ty gi¸m ®Þnh cung cÊp giÊy chøng nhËn phÈm chÊt cho chñ hµng. Sinh viªn: Vò V¨n Kh¬ng 12 Chuyªn ®Ò thùc tËp KiÓm tra nhµ níc vÒ phÈm chÊt hµng xuÊt khÈu : viÖc kiÓm tra nµy ®îc quy ®Þnh trong nghÞ ®Þnh 86/CP/1995. Doanh nghiÖp pahir tr×nh ®¬n xin kiÓm tra hoÆc miÔn kiÓm tra nhµ níc, cung cÊp giÊy chøng nhËn phÈm chÊt cña c¬ së, cung cÊp hµng ho¸ hoÆc mÉu hµng ho¸ cho c¬ quan kiÓm tra ®ång thêi còng ph¶i tr¶ lÖ phÝ kiÓm tra. Sau khi kiÓm tra xong, chñ hµng cuangx ®îc cÊp giÊy chøng nhËn hµng ho¸ phï hîp tiªu chuÈn xuÊt khÈu. 2.5 Thuª tµu lu cíc Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th¬ng, viÖc thuª tµu trë hµng ®îc tiÕn hµnh dùa vµo 3 c¨n cø sau ®©y : Nhng ®iÒu kho¶n cña hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th¬ng, ®Æc ®iÓm hµng mua b¸n vµ ®iÒu kiÖn vËn t¶i Trong trêng hîp ®iÒu kiÖn c¬ së giao hµng cña hîp ®ång xuÊt khÈu lµ CIF , CFR th× chñ hµng xuÊt khÈu ph¶i thuª tµubireenr ®Ó chë hµng.Tµu nµy cã thÓ lµ tµu chuyÕn hoÆc tµu chî. NÕu lµ hµng cã khèi lîng lín th× thuª tµu chuyÕn, cßn nÕu lµ hµng lÎ tÎ, lÆt vÆt ®ãng trong bao kiÖn th× ngêi ta hay thuª tµu chî. Vµ viÖc thuª khoang tµu chî cßn gäi lµ lu cíc. NÕu ®iÒu kiÖn c¬ së giao hµng trong hîp ®ång xuÊt khÈu lµ CPT hoÆc CIP th× chñ hµng xuÊt khÈu ph¶i thuª container hoÆc tµu RO/RO ®Ó chë hµng. NÕu chuyªn chë b»ng container th× hµng cã thÓ ®îc giao theo mét trong hai c¸ch sau + NÕu hµng ®ñ mét Container (FCL) chñ hµng xuÊt khÈu ph¶i ®¨ng ký thuª container, chÞu chi phÝ chë container rçng tõ b·i container vÒ c¬ së cña m×nh, ®ãng hµng vµo container, råi giao cho ngêi nhËp khÈu. + NÕu hµng kh«ng ®ñ mét container (LCL) chñ hµng xuÊt khÈu ph¶i giao cho ngêi vËn t¶i t¹i ga container (CFS). ViÖc thuª tµu, lu cíc ®ßi hái cã kinh nghiÖm nghiÖp vô,thoongtin vÒ t×nh h×nh thÞ trêng thuª tµu vµ tinh th«ng c¸c ®iÒu kiÖn thuª tµu. V× vËy, trong nhiÒu trêng hîp chñ hµng xuÊt nhËp khÈu thêng uû th¸c viÖc thuª tµu lu cíc cho mét c«ng ty hµng h¶i nh. C«ng ty thuª tµu vµ m«i giíi hµng h¶i (VIEFRACHT), c«ng ty ®¹i lý tµu biÓn (VOSA)… C¬ së ph¸p lý ®iÒu tiÕt mèi quan hÖ gi÷a hai bªn uû th¸c thuª tµu víi bªn nhËn uû th¸c thuª tµu lµ hîp ®ång uû th¸c. Chñ hµng xuÊt khÈu c¨n cø vµo c¸c ®Æc ®iÓm vËn chuyÓn cña hµng ho¸ ®Ó lùa chän lo¹i h×nh hîp ®ång cho thÝch hîp,hîp ®ång uû th¸c th¸c thuª tµu c¶ n¨m hay hîp ®ång uû th¸c chuyÕn. 2.6 Mua b¶o hiÓm cho hµng ho¸: Hµng ho¸ chuyªn chë b»ng ®êng biÓn thêng gÆp nhiÒu rñi ro, tæn thÊt. V× thÕ b¶o hiÓm hµng ho¸ ®êng biÓn lµ lo¹i b¶o hiÓm phæ biÕn nhÊt trong ngo¹i th¬ng. Sinh viªn: Vò V¨n Kh¬ng 13 Chuyªn ®Ò thùc tËp C¬ së ®Ó mua b¶o hiÓm lµ theo hîp ®ång mua b¸n vµ Incoterm. Hîp ®ång b¶o hiÓm cã thÓ lµ hîp ®ång b¶o hiÓm bao còng cã thÓ lµ hîp ®ång b¶o hiÓm chuyÕn. Khi mua b¶o hiÓm, chñ hµng xuÊt khÈu kÝ hîp ®ång tõ ®Çu n¨m, cßn ®Õn khi giao hµng xuèng tµu xong chñ hµng göi tíi c«ng ty b¶o hiÓm mét v¨n b¶n gäi lµ “ GiÊy b¸o b¾t ®Çu vËn chuyÓn ”. Trªn c¬ së nµy chñ hµng vµ c«ng ty b¶o hiÓm ®µm ph¸n kÝ kÕt hîp ®ång b¶o hiÓm. Sau nµy, c«ng ty b¶o hiÓm cÊp giÊy chøng nhËn b¶o hiÓm hoÆc b¶o hiÓm ®¬n cho ngêi mua. Chñ hµng xuÊt khÈu ®a ®¬n b¶o hiÓm nµy vµo bé chøng tõ thanh to¸n. Sau nµy hµng cã tæn thÊt n»m trong ®iÒu kiÖn ®îc b¶o hiÓm th× ngêi mua cã quyÒn khiÕu n¹i c«ng ty b¶o hiÓm. Khi mua b¶o hiÓm yªu cÇu chñ hµng xuÊt khÈu ph¶i n¾m râ c¸c ®iÒu kiÖn b¶o hiÓm. Cã ba ®iÒu kiÖn b¶o hiÓm chÝnh: b¶o hiÓm mäi rñi ro (§iªï kiÖn A), b¶o hiÓm cã tæn thÊt riªng(§iÒu kiÖn B), b¶o hiÓm miÔn tæn thÊt riªng( §iÒu kiÖn C ), ngoµi ra cßn cã mét sè ®iÒu kiÖn b¶o hiÓm ®Æc biÖt kh¸c nh b¶o hiÓm chiÕn tranh, ®×nh c«ng, b¹o ®éng… ViÖc lùa chän ®iÒu kiÖn b¶o hiÓm ph¶i dùa trªn bèn c¨n cø sau ®©y: - §iÒu kho¶n cña hîp ®ång - TÝnh chÊt hµng ho¸ - TÝnh chÊt bao b× vµ ph¬ng thøc xÕp hµng - Lo¹i tµu chuyªn trë. 2.7 Lµm thñ tôc h¶i quan Hµng ho¸ khi xuÊt khÈu qua biªn giíi ®Òu ph¶i lµm thñ tôc h¶i quan. ViÖc lµm thñ tôc h¶i quan bao gåm ba bíc sau ®©y: *Khai b¸o h¶i quan: Chñ hµng xuÊt khÈu lËp hå s¬ göi ®Õn phßng ®¨ng kÝ cña c¬ quan h¶i quan bao gåm: - Tê khai h¶i quan theo mÉu cña tæng côc h¶i quan( Hai b¶n chÝnh ) - C¸c chõng tõ kh¸c mµ h¶i quan yªu cÇu nh: GiÊy chøng nhËn sè lîng, chÊt lîng, phiÕu h¹n ng¹ch, ho¸ ®¬n, phiÕu ®ãng gãi… Bé hå s¬ nµy sau khi kiÓm tra sÏ ®îc göi ®Õn l·nh ®¹o chi côc ®ÓquyÕt ®Þnh viÖc kiÓm tra hµng ho¸. *XuÊt tr×nh hµng ho¸: Thùc hiÖn quyÕt ®Þnh cña h¶i quan vÒ kiÓm tra hµng ho¸, chñ hµng xuÊt khÈu ph¶i chÞu chi phÝ vµ nh©n c«ng vÒ viÖc ®ãng më c¸c kiÖn hµng. Chñ hµng còng cÇn lu ý, hµng ho¸ ph¶i ®îc x¾p xÓ trËt tù thuËn tiÖn cho viÖc kiÓm tra cña h¶i quan vµ còng lµ ®Ó tiÕt kiÖm chi phÝ cho chñ hµng xuÊt khÈu *Thùc hiÖn c¸c quyÕt ®Þnh cña h¶i quan : Sinh viªn: Vò V¨n Kh¬ng 14 Chuyªn ®Ò thùc tËp Sau khi kiÓm so¸t giÊy tê vµ hµng ho¸, h¶i quan sÏ ra quyÕt ®Þnh nh: th«ng quan, th«ng quan cã ®iÒu kiÖn( Ch¼ng h¹n nh ph¶i söa ch÷a, bao b× l¹i…), cho th«ng quan khi chñ hµng ®· nép thuÕ,lu kho ngo¹i quan, hoÆc cÊm xuÊt khÈu l« hµng… NghÜa vô cña chñ hµng lµ nghiªm tóc thùc hiÖn quyÕt ®Þnh ®ã cña h¶i quan. 2.8 Giao hµng Hµng xuÊt khÈu cña ta chñ yÕu ®îc giao b»ng ®êng biÓn vµ ®êng s¾t . NÕu hµng ho¸ ®îc giao b»ng ®êng biÓn th× chñ hµng ph¶i tiÕn hµnh c¸c c«ng viÖc sau ®©y: *C¸c c«ng viÖc ph¶i lµm tríc khi giao hµng: - KÝ hîp ®ång uû th¸c giao nhËn vËn t¶i: cã thÓ kÝ mét n¨m hoÆc kÝ theo chuyÕn. - KÝ hîp ®ång víi ga hoÆc c¶ng ®Ó thuª mín nh©n c«ng, dông cô bèc xÕp… - Liªn hÖ víi c¸c c¬ quan h÷u quan ®Ó lÊy c¸c giÊy tê cÇn thiÕt: Tµu vµ ®¹i lý tµu biÓn ®Ó lÊy s¬ ®å xÕp hµng lªn tÇu; c¬ quan ®iÒu ®é c¶ng ®Ó n¾m v÷ng ngµy giê xÕp hµng lªn tµu; h¶i quan gi¸m ®Þnh, kiÓm dÞch ®Ó lµm mét sè c«ng viÖc cÇn thiÕt cã liªn quan: giÊy chøng nhËn sè lîng chÊt lîng, b¶ng liÖt kª hµng ho¸… - Trong khi giao hµng,doanh nghiÖp xuÊt khÈu ph¶i cö ngêi theo dâi xem t×nh tr¹ng cña hµng ho¸ nh thõa thiÕu ®Ó cã ph¬ng ¸n gi¶i quyÕt ngay. Sau khi giao hµng xong th× nhËn biªn lai thuyÒn phã ®Ó ®æi lÊy vËn ®¬n ®êng biÓn. *ChuÈn bÞ v©n ®¬n vµ kÝ ph¸t vËn ®¬n: Thêng th× ngêi xuÊt khÈu su tÇm mÉu vËn ®¬n cña h·ng tµu, tiÕn hµnh ®¸nh m¸y c¸c th«ng tin cÇn thiÕt trªn vËn ®¬n trõ phÇn sè lîng hµng giao hay sè lîng kiÖn vµ c¸n bé thñ tôc mang vËn ®¬n ®· chuÈn bÞ s½n cïng biªn lai thuyÒn phã ®Õn gÆp thuyÒn trëng ®Ó yªu cÇu kÝ ph¸t vËn ®¬n. VËn ®¬n ph¶i lµ vËn ®¬n hoµn h¶o, ®· xÕp hµng lªn tµu vµ ph¶i chuyÓn nhîng ®îc. Trong trêng hîp kh«ng ®ñ ®iªu kiÖn cÊp vËn ®¬n hoµn h¶o th× chñ hµng xuÊt khÈu ph¶i thay thÕ, söa ch÷a hoÆc giao thªm hµng ho¸, nÕu kh«ng lµm ®îc ®iÒu nµy th× cã thÓ dïng th b¶o ®¶m víi h·ng tµu ®Ó nhËn ®îc vËn ®¬n hoµn h¶o. NÕu giao hµng b»ng container, trong trêng hîp hµng chiÕm ®ñ mét container trêng hîp hµng chiÕm ®ñ mét container th× chñ hµng xuÊt khÈu ph¶i ®¨ng kÝ thuª con tainer,®ãng hµng vµo container vµ lËp b¶ng kª hµng. Cßn nÕu hµng giao kh«ng chiÕm hÕt mét container, chñ hµng ph¶i lËp “ b¶n ®¨ng kÝ hµng chuyªn trë Sinh viªn: Vò V¨n Kh¬ng 15 Chuyªn ®Ò thùc tËp ”. Sau khi ®¨ng kÝ ®îc chÊp thuËn, chñ hµng giao hµng ®Õn ga container cho ngêi vËn t¶i. Sau khi giao hµng xong, chñ hµng xuÊt khÈu ph¶i th«ng b¸o cho ngêi nhËp khÈu vÒ viÖc giao hµng. C¨n cø ®Ó th«ng b¸o ph¶i ®îc quy ®Þnh trong hîp ®ång hoÆc ¸p dông Incoterm nÕu nh hîp ®ång kh«ng quy ®Þnh 2.9 Lµm thñ tôc thanh to¸n Sau khi giao hµng lªn tµu, ngêi xuÊt khÈu ph¶i lËp bé chøng tõ thanh to¸n.Tuú vµo tõng ph¬ng thøc thanh to¸n mµ cã nh÷ng c¨n cø lËp chøng tõ thanh to¸n kh¸c nhau. Hai ph¬ng thøc thanh to¸n phæ biÕn nhÊt lµ thanh to¸n b»ng L/C hoÆc b»ng ph¬ng thøc nhê thu. NÕu thanh to¸n b»ng L/C th× c¨n cø lµ L/C v× nÕu c¨n cø theo hîp ®ång l¹i m©u thuÉn víi L/C th× sÏ kh«ng lÊy ®îc tiÒn hµng. Bé chøng tõ thanh to¸n thêng gåm : ho¸ ®¬n th¬ng m¹i, phiÕu ®ãng gãi, giÊy chøng nhËn, sè lîng chÊt lîng, giÊy chøng nhËn b¶o hiÓm, biªn b¶n gi¸m ®Þnh,vËn ®¬n…Chøng tõ thanh to¸n ph¶i ®îc lµm ®Çy ®ñ vÒ sè lîng, chñng lo¹i vµ chóng kh«ng ®îc m©u thuÉn víi nhau, phï víi yªu cÇu cña L/C c¶ vÒ néi dung lÉn h×nh thøc. Sau khi lËp chøng tõ, khÈn tr¬ng ®a ra ng©n hµng ®Ó thanh to¸n tiÒn. Theo UPC500, thêi h¹n chËm nhÊt ®Ó xuÊt tr×nh chøng tõ lµ 21 ngµy kÓ tõ ngµy kÝ vËn ®¬n. NÕu thanh to¸n b»ng ph¬ng thøc nhê thu th× c¨n cø ®Ó lËp chøng tõ lµ hîp ®ång mua b¸n. Ngay sau khi giao hµng, doanh nghiÖp xuÊt khÈu ph¶i hoµn thµnh viÖc lËp chøng tõ vµ xuÊt tr×nh cho ng©n hµng ®Î uû th¸c cho ng©n hµng viÖc thu ®ßi tiÒn. Chøng tõ còng ph¶i chÝnh x¸c vÒ chñng lo¹i, sè lîng vµ ph¶i ®¶m b¶o tÝnh thèng nhÊt víi nhau 2.10 KhiÕu n¹i vµ gi¶i quyÕt khiÕu n¹i Trong bu«n b¸n quèc tÕ, ngêi xuÊt khÈu võa cã thÓ lµ ngêi ®i khiÕu n¹i nhng còng cã thÓ lµ ngêi bÞ khiÕu n¹i. Dï trong trêng hîp nµo th× ngêi b¸n còng cÇn thËn träng xem xÐt vÊn ®Ò ®Ó gi¶i quÕt mét c¸ch thÊu ®¸o vµ cã lîi nhÊt. NÕu lµ ngêi bÞ khiªó n¹i, ngêi xuÊt khÈu thÊy khiÕu n¹i cña kh¸ch lµ cã c¬ së th× ph¶i nhanh chãng gi¶i quyÕt theo c¸ch ®· tho¶ thuËn trong hîp ®ång. ViÖc khiÕu n¹i vµ gi¶i quyÕt khiÕu n¹i lµ c«ng viÖc cuèi cïng trong quy tr×nh thùc hiÖn mét hîp ®ång xuÊt khÈu. Nh vËy ta thÊy, viÖc thùc hiÖn mét hîp ®ång ngo¹i th¬ng phøc t¹p h¬n nhiÒu so víi viÖc thùc hiÖn mét hîp ®ång trong níc. Tuy nhiªn, nÕu n¾m v÷ng ®îc c¸c bíc vµ kÜ thuËt trong tõng bíc céng víi kinh nghiÖm thùc tÕ cña c¸n bé xuÊt nhËp khÈu th× c«ng viÖc nµy trë nªn ®¬n gi¶n vµ gän nhÑ h¬n nhiÒu. Sinh viªn: Vò V¨n Kh¬ng 16 Chuyªn ®Ò thùc tËp III. C¸c yÕu tè ¶nh hëng ®Õn ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng ho¸ cña doanh nghiÖp th¬ng m¹i 1.C¸c nh©n tè kinh tÕ: 1.1C¸c chÝnh s¸ch th¬ng m¹i: C¸c níc kh¸c nhau thêng cã chÝnh s¸ch th¬ng m¹i kh¸c nhau hiÖn ý chÝ vµ môc tiªu cña nhµ níc trong viÖc can thiÖp vµ ®iÒu chØnh c¸c ho¹t ®éng th¬ng m¹i quèc tÕ cã liªn quan ®Õn nÒn kinh tÕ quèc d©n, ®Ó nÒn kinh tÕ quèc d©n vËn hµnh mét c¸ch cã hiÖu qu¶ th× nh÷ng chÝnh s¸ch th¬ng m¹i thÝch hîp thùc sù cÇn thiÕt. Trong lÜnh vùc xuÊt khÈu chÝnh s¸ch chñ yÕu ®îc nhµ níc sö dông ®Ó ®iÒu tiÕt nh÷ng ¶nh hëng ®Õn viÖc ®Õn viÖc xuÊt khÈu lµ: ThuÕ quan ( ThuÕ xuÊt khÈu ): “ lµ mét lo¹i thuÕ gi¸n thu ®¸nh vµo c¸c lo¹i hµng mËu dÞch, phi mËu dÞch, ®îc phÐp xuÊt khÈu qua biªn giíi viÖt nam ” . Nh×n chung trong ho¹t ®éng xuÊt khÈu, nhµ níc chØ sö dông lo¹i c«ng cô nµy ®Ó ®iÒu tiÕt mét sè mÆt hµng nh»m h¹n chÕ xuÊt khÈu theo môc tiªu chiÕn lîc cña nhµ níc, ®ã lµ khuyÕn khÝch xuÊt khÈu hµng ho¸ ®· qua chÕ biÕn, h¹n chÕ xuÊt khÈu nh÷ng mÆt hµng th« hoÆc nh÷ng lo¹i nguyªn liÖu lµm gi¶m gi¸ trÞ tµi nguyªn cña quèc gia. §Ó khuyÕn khÝch xuÊt khÈu, Nhµ níc quy ®Þnh viÖc miÔn gi¶m vµ hoµn l¹i thuÕ cho c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu. nh vËy, thuÕ xuÊt khÈu kh«ng cßn lµ mét rµo c¶n. Nã kh«ng nh÷ng trë thµnh nguån khuyÕn khÝch xuÊt khÈu ®èi víi c¸c doanh nghiÖp mµ cßn lµ mét c«ng cô h÷u hiÖu gióp nhµ níc qu¶n lý tèt ho¹t ®éng xuÊt khÈu, nhÊt lµ trong thêi kú níc ta ®ang hoµ nhËp vµo nÒn kinh tÕ thÕ giíi nh hiÖn nay. h¹n ngh¹ch xuÊt khÈu: h×nh thøc nµy ®îc ¸p dông nh mét c«ng côphæ biÕn trong hµng rµo phi thuÕ quan vµ ngµy cµng cã vai trß quan träng trong xuÊt khÈu hµng ho¸. H¹n ng¹ch ®îc hiÓu lµ quy ®Þnh cña nhµ níc vÒ sè lîng cao nhÊt cña mÆt hµng ®îc phÐp xuÊt khÈu trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh, th«ng qua h×nh thøc cÊp giÊy phÐp. Môc ®Ých lµ nh»m qu¶n lý, ®iÒu chØnh lo¹i hµng xuÊt khÈu. H¬n thÕ n÷a, nã cã thÓ b¶o vÖ nÒn s¶n xuÊt trong níc, b¶o vÖ tµi nguyªn, c¶i thiÖn c¸n c©n thanh to¸n. Cßn ®èi víi c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu mÆt hµng cã ¸p dông h¹n ngh¹ch th× ph¶i lu«n lu«n hoµn thµnh tèt nh÷ng môc tiªu ®Ò ra còng nh c¸c nghÜa vô ®èi víi nhµ níc ®Ó ®îc cÊp h¹n ngh¹ch. §iÒu nµy lµ rÊt tèt ®èi víi c¸c doanh nghiÖp . - Tû gi¸ hèi ®o¸i: §©y lµ yÕu tè ¶nh hëng rÊt s©u s¾c ®Õn quy m« vµ c¬ cÊu mÆt hµng xuÊt khÈu. §©y còng lµ yÕu tè ¶nh hëng m¹nh mÏ tíi kh¶ n¨ng c¹nh tr¹nh cña c¸c doanh nghiÖp. Khi tØ gi¸ hèi ®o¸i t¨ng qu¸ cao sÏ g©y bÊt lîi cho c¸c doanh nghiÖp trong viÖc thùc hiÖn hîp ®ång. C¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu c¸c s¶n phÈm s¬ chÕ ph¶i chÞu chi phÝ cao do l¹m ph¸t trong níc, møc sinh lîi kÐm. Sinh viªn: Vò V¨n Kh¬ng 17 Chuyªn ®Ò thùc tËp Cßn ®èi víi c¸c nhµ s¶n xuÊt hµng chÕ t¹o th× bÞ h¹n chÕ kh¶ n¨ng chiÕm lÜnh thÞ trêng, qu¸ tr×nh ®Èy m¹nh xuÊt khÈu sÏ gÆp nhiÒu khã kh¨n. Ngîc l¹i, khi tØ gi¸ hèi ®o¸i gi¶m xuèng, nÕu nh kh«ng cã c¸c yÕu tè kh¸c ¶nh hëng th× sÏ cã t¸c ®éng khuyÕn khÝch xuÊt khÈu, c¸c doanh nghiÖp thu ®îc nhiÒu l·i h¬n ®ång thêi n©ng cao ®îc søc c¹nh tranh do cã kh¶ n¨ng b¸n hµng ho¸ víi gi¸ thÊp h¬n gi¸ thÞ trêng quèc tÕ. -Trî cÊp xuÊt khÈu: ®©y lµ nh÷ng u ®·i tµi chÝnh mµ nhµ níc dµnh cho nhµ xuÊt khÈu, gióp hä t¨ng thu nhËp, n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña hµng ho¸ xuÊt khÈu vµ do ®ã ®Èy m¹nh ®îc xuÊt khÈu, nhÊt lµ ®èi víi nh÷ng mÆt hµng nhµ níc khuyÕn khÝch xuÊt khÈu. Trî cÊp xuÊt khÈu cã thÓ thùc hiªn trùc tiÕp th«ng qua viÖc miÔn gi¶m thuÕ xuÊt khÈu hoÆc cho c¸c nhµ xuÊt khÈu hëng c¸c gi¸ u ®·i ®èi víi c¸c ®Çu vµo s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu nh ®iÖn níc, vËn t¶i…Ngoµi ra, Nhµ níc cßn dïng ng©n s¸ch ®Ó giíi thiÖu, qu¶ng c¸o, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c giao dÞch xuÊt khÈu… gäi lµ trî cÊp gi¸n tiÕp hiÖn nay trî cÊp trùc tiÕp cã xu híng bÞ thu hÑp vµ trî cÊp gi¸n tiÕp ngµy cµng t¨ng lªn. -TÝn dông xuÊt khÈu: Vèn bá ra thùc hiÖn mét hîp ®ång xuÊt khÈu lµ rÊt lín nªn ngêi xuÊt khÈu cÇn cã mét sè vèn c¶ tríc vµ sau khi giao hµng. NhiÒu ch¬ng tr×nh ph¸t triÓn xuÊt khÈu kh«ng thÓ thiÕu ®îc viÖc cÊp tÝn dông cña chÝnh phñ theo nh÷ng ®iÒu kiÖn u ®·i. §iÒu ®ã cµng lµm gi¶m ®îc c¸c chi phÝ xuÊt khÈu, h¹ gi¸ thµnh c¶n phÈm, n©ng cao søc c¹nh tranh cña hµng ho¸ trªn thÞ trêng quèc tÕ. 1.2 §èi thñ c¹nh tranh: §©y lµ nh÷ng tæ chøc, c«ng ty tham gia vµo thÞ trêng xuÊt khÈu vµ cã t¸c ®éng rÊt lín ®Õn kh¶ n¨ng ®Èy m¹nh xuÊt khÈu cña doanh nghiÖp. trong c¬ chÕ thÞ trêng hiÖn nay, nhÊt lµ khi nhµ níc kh«ng n¾m ®éc quyÒn ngo¹i th¬ng th× c¹nh tranh lµ ®iÒu kh«ng thÓ tr¸nh khái. tuy nhiªn,viÖc c¹nh tranh kh«ng ph¶i lóc nµo còng cã h¹i. kh«ng mét doanh nghiÖp nµo l¹i muèn lµm ¨n thua lç, v× vËy khi gÆp ph¶i sù c¹nh tranh cña ®èi thñ th× doanh nghiÖp nµy sÏ ph¶i chñ ®éng ®æi míi, ®iÒu chØnh mäi mÆt cÇn thiÕt ®Ó thÝch nghi víi mét m«i trêng c¹nh tranh ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn. Ngîc l¹i, nÕu doanh nghiÖp kh«ng nh¹y bÐn víi m«i trêng c¹nh tranh, kh«ng thÝch nghi ®îc víi m«i trêng hoÆc kh«ng ®¸nh gi¸ ®óng ®èi thñ c¹nh tranh th× nã sÏ tù ®µo th¶i nã, trë nªn kÐm søc c¹nh tranh vµ mÊt dÇn uy tÝn. nh vËy c¹nh tranh cã t¸c dông hai mÆt tíi ho¹t ®éng xuÊt khÈu doanh nghiÖp. Nã võa lµ ®éng lùc thóc ®Èy ph¸t triÓn ®èi víi c¸c doanh nghiÖp n¨ng ®éng vµ s¸ng suèt, nã l¹i võa lµ rµo c¶n ®èi víi nh÷ng doanh nghiÖp tr× trÖ, kÐm nh¹y bÐn. 1.3 S¶n phÈm vµ dÞch vô thay thÕ: Sinh viªn: Vò V¨n Kh¬ng 18 Chuyªn ®Ò thùc tËp ThÞ trêng ngµy nay rÊt ®a d¹ng vÒ nhu cÇu mua s¾m cña con ngêi v× thÕ mµ xuÊt hiÖn rÊt nhiÒu c¸c s¶n phÈm thay thÕ. Ngêi tiªu dïng kh«ng ph¶i lóc nµo còng s½n sµng sö dông c¸c s¶n phÈm chÝnh thèng, mµ nhiÒu khi lµ s¶n phÈm thay thÕ h¬n, nhÊt lµ trong trêng hîp gi¸ b¸n cña hµng ho¸ dÞch vô qu¸ cao. ®©y lµ yÕu tè ¶nh hëng rÊt lín ®Õn ho¹t ®éng xuÊt khÈu còng nh thÞ trêng xuÊt khÈu cña doanh nghiÖp. 1.4 Kh¸ch hµng: §©y lµ lùc lîng trùc ¶nh hëng trùc tiÕp quan träng nhÊt ®èi víi tÊt c¶ doanh nghiÖp. XÐt cho cïng th× quyÕt ®Þnh mua hay kh«ng mua s¶n phÈm cña hä quyÕt ®Þnh trùc tiÕp ®Õn doanh sè b¸n hµng cña c«ng ty vµ cuèi cïng lµ sù sèng sãt cña c«ng ty. §èi víi mèt doanh nghiÖp cã ngµy cµng nhiÒu kh¸ch hµng ®Ó phôc vô lµ mèt môc tiªu quan träng bëi nÕu kh«ng cã kh¸ch hµng th× sù sôp ®æ doanh nghiÖp lµ ®iÒu kh«ng thÓ tr¸nh khái. V× vËy viÖc nghiªn cøu kh¸ch hµng lµ viÖc quan träng vµ kh«ng thÓ bá qua. 1.5 Ngêi cung øng: TÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp ®Òu cÇn cã nh÷ng nguån tµi nguyªn- ng©n quü, n¨ng lîng trang thiÕt bÞ, c¸c dÞch vô vµ vËt t ®Ó s¶n xuÊt s¶n phÈm hay dÞch vô thµnh c«ng trªn thi trêng. V× vËy, tÊt c¶ ®Òu cÇn cã nhµ cung øng nh÷ng nguån tµi nguyªn ®ã. Mét doanh nghiÖp dï xuÊt khÈu s¶n phÈm tù s¶n xuÊt hay xuÊt khÈu nh÷ng s¶n phÈm do ngêi kh¸c s¶n xuÊt th× Ýt nhiÒu còng bÞ ¶nh hëng bëi c¸c nhµ cung øng hµng ho¸ hay nguyªn vËt liÖu. §Çu ra cña hä lµ ®Çu vµo cña doanh nghiÖp vµ v× thÕ cã thÓ ¶nh hëng lín ®Õn chÊt lîng chi phÝ vµ tÝnh h¬pj thêi cña s¶n phÈm. NÕu sù cung øng ®îc kÞp thêi lµ ®iÒu rÊt tèt cho doanh nghiÖp. Ngîc l¹i, doanh nghiÖp sÏ gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n trong viÖc t¹o nguån hµng xuÊt khÈu. H¬n n÷a níc ta l¹i cã nÒn s¶n xuÊt manh món, nhá lÎ vµ kh«ng tËp trung, v× thÕ viÖc gom hµng rÊt bÞ h¹n chÕ, §«i khi kh«ng cã ®îc sù ®ång nhÊt vÒ quy c¸ch phÈm chÊt hµng ho¸ trong mét l« hµng xuÊt khÈu. §iÒu nµy ¶nh hëng Ýt nhiÒu ®Õn uy tÝn cña doanh nghiÖp trªn thÞ trêng. 2. Nh©n tè v¨n ho¸ x· héi Mçi d©n téc ®Òu cã gi¸ trÞ v¨n ho¸ vµ hÖ thèng x· héi víi nh÷ng nÐt riªng biÖt. Trong kinh doanh quèc tÕ, viÖc coi träng c¸c yÕu tè nµy lµ rÊt cÇn thiÕt v× nã gãp phÇn t¹o nªn thµnh c«ng hay thÊt b¹i cña doanh nghiÖp C¸c lùc lîng v¨n ho¸ x· héi cã thÓ ¶nh hëng ®Õn nh÷ng ho¹t déng cña doanh nghiÖp vµ møc cÇu ®èi víi s¶n phÈm trªn thÞ trêng. ViÖc n¾m b¾t ®îc nh÷ng nÐt v¨n ho¸ vµ xu híng x· héi t¹i mèt thÞ trêng nhÊt ®Þnh cã thÓ gióp doanh nghiÖp Sinh viªn: Vò V¨n Kh¬ng 19