Tài liệu Luận văn hoàn thiện công tác phân tích tài chính tại công ty trách nhiệm hữu hạn môt thành viên smardoor 168

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC THĂNG LONG ---o0o--- KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐỀ TÀI: HOÀN THIỆN CÔNG TÁC PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY TRÁCH NHIỆM HỮU HẠN MỘT THÀNH VIÊN SMARTDOOR 168 SINH VIÊN THỰC HIỆN : ĐINH PHƯƠNG NAM MÃ SINH VIÊN : A18491 CHUYÊN NGÀNH : TÀI CHÍNH HÀ NỘI – 2015 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC THĂNG LONG ---o0o--- KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐỀ TÀI: HOÀN THIỆN CÔNG TÁC PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY TRÁCH NHIỆM HỮU HẠN MỘT THÀNH VIÊN SMARTDOOR 168 Giáo viên hướng dẫn : PGS.TS Lưu Thị Hương Sinh viên thực hiện : Đinh Phương Nam Mã sinh viên : A18491 Chuyên ngành : Tài chính HÀ NỘI – 2015 Thang Long University Library LỜI CẢM ƠN Trong quá trình thực tập và hoàn thành khóa luận tốt nghiệp, em đã nhận được sự giúp đỡ cũng như động viên từ nhiều phía. Trước tiên, em xin chân thành cảm ơn giáo viên hướng dẫn- PGS.TS Lưu Thị Hương, cô là người đã hướng dẫn rất tận tình cho em biết cách chọn lựa và theo sát đề tài nghiên cứu cũng như có những gợi ý và chỉ bảo quý báu để khóa luận của em đạt kết quả tốt. Ngoài ra, em cũng mong muốn thông qua khóa luận này, gửi lời cảm ơn sâu sắc đến các thầy giáo, cô giáo đang giảng dạy tại Trường Đại học Thăng Long, những người đã truyền đạt cho em các kiến thức về kinh tế từ những môn học cơ bản nhất, giúp em có được nền tảng vững chắc về chuyên ngành học như hiện tại để em có thể vận dụng những kiến thức đó trong việc hoàn thành đề tài nghiên cứu này. Cuối cùng, em xin cảm ơn gia đình và những người bạn đã luôn bên cạnh, giúp đỡ và ủng hộ em trong suốt thời gian thực hiện khóa luận tốt nghiệp này. Em xin chân thành cảm ơn! Sinh viên Đinh Phương Nam LỜI CAM ĐOAN Em xin cam đoan khóa luận này là do tự bản thân thực hiện và không sao chép các công trình nghiên cứu của người khác để làm sản phẩm của riêng mình. Các thông tin thứ cấp sử dụng trong khóa luận là có nguồn gốc và được trích dẫn rõ ràng. Em hoàn toàn chịu trách nhiệm về tính xác thực và nguyên bản của khóa luận. Hà Nội, ngày 24 tháng 03 năm 2015 Sinh viên Đinh Phương Nam Thang Long University Library MỤC LỤC CHƯƠNG 1. NHỮNG VẤN ĐỀ LÍ LUẬN VỀ CÔNG TÁC PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP........................................................................................1 1.1. Sự cần thiết của công tác phân tích tài chính doanh nghiệp .........................1 1.1.1 Hoạt động tài chính của doanh nghiệp............................................................1 1.1.2 Sự cần thiết của công tác phân tích tài chính doanh nghiệp...........................2 1.2 Nội dung công tác phân tích tài chính doanh nghiệp ....................................4 1.2.1 Trình tự phân tích ............................................................................................4 1.2.2 Thông tin sử dụng trong phân tích tài chính doanh nghiệp ............................4 1.2.3 Phương pháp phân tích tài chính doanh nghiệp .............................................5 1.2.4 Nội dung phân tích tài chính doanh nghiệp ....................................................8 1.3 Nhân tố ảnh hưởng tới công tác phân tích tài chính doanh nghiệp ............16 1.3.1 Nhân tố chủ quan...........................................................................................16 1.3.2 Nhân tố khách quan.......................................................................................17 CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG CÔNG TÁC PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY TNHH MỘT THÀNH VIÊN SMARTDOOR 168...............................19 2.1 Khái quát về công ty......................................................................................19 2.1.1 Qúa trình hình thành và phát triển của Công ty TNHH một thành viên Smartdoor 168 ..........................................................................................................19 2.1.2 Khái quát ngành nghề kinh doanh của Công ty TNHH một thành viên Smartdoor 168 ..........................................................................................................19 2.1.3 Cơ cấu tổ chức bộ máy hoạt động của Công ty TNHH một thành viên Smartdoor 168 ..........................................................................................................20 2.2 Thực trạng công tác phân tích tài chính tại công ty TNHH một thành viên Smartdoor 168 .........................................................................................................22 2.2.1 Thông tin sử dụng trong phân tích tài chính .................................................22 2.2.2 Quy trình phân tích tài chính tại công ty .......................................................22 2.2.3 Nội dung công tác phân tích tài chính đang áp dụng tại công ty...................23 2.3 Đánh giá thực trạng công tác phân tích tài chính tại công ty TNHH một thành viên Smartdoor 168 .......................................................................................35 2.3.1 Những kết quả đạt được.................................................................................35 2.3.2 Hạn chế và nguyên nhân ...............................................................................36 CHƯƠNG 3 GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CÔNG TÁC PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY TNHH MỘT THÀNH VIÊN SMARTDOOR 168.......................40 3.1 Định hướng phát triển của Công ty TNHH một thành viên Smartdoor 168.. ........................................................................................................................40 3.1.1 Cơ hội và thách thức........................................................................................40 3.1.2 Định hướng phát triển của công ty TNHH một thành viên Smartdoor 168 ....41 3.2 Giải pháp hoàn thiện công tác phân tích tài chính tại công ty TNHH một thành viên Smartdoor 168 .......................................................................................42 3.2.1 Hoàn thiện nội dung phân tích ......................................................................42 3.2.2 Hoàn thiện phương pháp phân tích tài chính..................................................50 3.2.3 Tổ chức tốt công tác phân tích tài chính..........................................................53 3.2.4 Hoàn thiện nguồn thông tin sử dụng trong công tác phân tích tài chính .....54 3.3 Một số kiến nghị .................................................................................................55 KẾT LUẬN .............................................................................................................56 TÀI LIỆU THAM KHẢO .......................................................................................57 Thang Long University Library DANH MỤC BẢNG BIỂU Bảng 2.1. Báo cáo kết quả kinh doanh giai đoạn năm 2011 – 2013 .......................23 Bảng 2.2. Bảng cân đối kế toán giai đoạn năm 2011-2013 .....................................27 Bảng 2.3. Nhóm chỉ tiêu về khả năng thanh toán giai đoạn năm 2011 – 2013 ......30 Bảng 2.4. Nhóm chỉ tiêu về khả năng sinh lời giai đoạn năm 2011 – 2013 ............33 Bảng 3.1 Cơ cấu tài sản giai đoạn năm 2011 – 2013..............................................42 Bảng 3.2. Cơ cấu nguồn vốn giai đoạn năm 2011 – 2013 .......................................46 Bảng 3.3. Nhóm chỉ tiêu về khả năng quản lý nợ giai đoạn năm 2011 – 2013 ......48 Bảng 3.4. Nhóm chỉ tiêu về khả năng luân chuyển tài sản giai đoạn 2011 – 2013 49 Bảng 3.5 Bảng tính ROE theo mô hình Dupont ....................................................51 Bảng 3.6 Tính ROA theo mô hình Dupont ............................................................52 DANH MỤC BIỂU ĐỔ, SƠ ĐỒ Biểu đồ 2.1. Doanh thu và lợi nhuận giai đoạn năm 2011 – 2013 ..........................24 Biểu đồ 2.2. Cơ cấu tài sản – nguồn vốn giai đoạn năm 2011 – 2013 ....................29 Biểu đồ 2.3. Nhóm chỉ tiêu về khả năng thanh toán giai đoạn năm 2011 – 2013 ....... 30 Biểu đồ 2.4 Nhóm chỉ tiêu về khả năng sinh lời giai đoạn năm 2011 – 2013.........33 Thang Long University Library DANH MỤC VIẾT TẮT Ký hiệu viết tắt BCĐKT BCKQKD Tên đầy đủ Bảng cân đối kế toán Báo cáo kết quả kinh doanh BCTC SXKD TNDN Báo cáo tài chính Sản xuất kinh doanh Thu nhập doanh nghiệp TNHH Trách nhiệm hữu hạn TSCĐ Tài sản cố định TSDH TSNH VCSH Tài sản dài hạn Tài sản ngắn hạn Vốn chủ sở hữu LỜI MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Từ nửa cuối thế kỷ IXX phân tích tài chính đă bắt đầu thu hút sự quan tâm của các nhà quản trị. Cho đến nay, với sự phát triển mạnh mẽ của nền kinh tế thị trường, sự lớn mạnh của các hệ thống tài chính và tập đoàn kinh doanh, khả năng sử dụng rộng răi công nghệ thông tin, phân tích tài chính đă thực sự phát triển, được chú trọng và trở thành công việc không thể thiếu đối với nhà quản trị doanh nghiệp hiện đại. Nền kinh tế Việt Nam đang trong quá tŕnh chuyển đổi mạnh mẽ theo cơ chế của nền kinh tế thị trường định hướng xă hội chủ nghĩa, đặc biệt là từ khi Việt Nam ra nhập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) và đẩy nhanh quá tŕnh hội nhập quốc tế đă xuất hiện những nhân tố mới tham gia vào sự vận động của nền kinh tế trong nhiều lĩnh vực. Đặc biệt hệ thống các doanh nghiệp có nhiều thay đổi về h́nh thức sở hữu, phương pháp huy động vốn, chính sách tài chính cũng như phương pháp phân tích đánh giá doanh nghiệp nhất là về kinh tế tài chính. Chính v́ vậy muốn tồn tại, đứng vững và phát triển trong bối cảnh hiện nay các doanh nghiệp Việt Nam cần phải coi phân tích t́nh h́nh tài chính doanh nghiệp là công việc cần làm thường xuyên không thể thiếu trong quản lư tài chính doanh nghiệp. Qua thời gian thực tập tại Công ty TNHH một thành viên Smartdoor 168, em thấy rằng trong những năm qua Công ty chưa chú trọng hoạt động phân tích tình hình tài chính. Do đó, yêu cầu đặt ra đối với Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên Smartdoor 168 là phải đi sâu nghiên cứu để hiểu rõ hơn tình hình tài chính, tìm ra những hạn chế còn tồn tại trong công tác phân tích tài chính của bản thân công ty, từ đó đưa ra những biện pháp kịp thời để nâng cao hiệu quả tài chính và hiệu quả hoạt động kinh doanh của Công ty. Chính vì tầm quan trọng đó đề tài “Hoàn thiện công tác phân tích tài chính tại công ty TNHH một thành viên Smartdoor 168” đã được chọn nghiên cứu. 2. Mục tiêu nghiên cứu Mục tiêu chung: Từ những kiến thức lý thuyết được học tập trong những năm học đại học cùng với kinh nghiệp trong quá trình thực tập tại Công ty TNHH một thành viên Smartdoor 168, tác giả sẽ thực hiện phân tích tình hình tài chính thông qua phân tích báo cáo tài chính, từ đó đưa ra một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác phân tích tài chính của công ty. Mục tiêu chi tiết:  Phân tích thực trạng về công tác phân tích tài chính tại Công ty TNHH một Thang Long University Library thành viên Smartdoor 168 trong ba năm 2011 – 2013.  Chỉ ra những ưu và nhược điểm về công tác phân tích tài chính của công ty, những thuận lợi, khó khăn công ty gặp phải trong quá trình hoạt động kinh doanh.  Phân tích những yếu tố ảnh hưởng tới công tác phân tích tài chính của công ty, đưa ra nguyên nhân về những biến động tài chính trong ba năm 2011 – 2013.  Đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác phân tích tài chính cho công ty. 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu  Đối tượng nghiên cứu: Công tác phân tích tài chính của doanh nghiệp.  Phạm vi nghiên cứu: Công tác phân tích tình hình tài chính của Công ty TNHH một thành viên Smartdoor 168 trong 3 năm 2011-2013 4. Phương pháp nghiên cứu Phương pháp nghiên cứu được sử dụng trong bài khóa luận này được kết hợp tổng hợp giữa các phương pháp so sánh, phân tích tỷ số và Dupont. Dựa trên cơ sở các số liệu được cung cấp và tình hình thực tế của công ty. 5. Kết cấu Khóa luận Ngoài lời mở đầu và kết luận, kết cấu bài khóa luận tốt nghiệp gồm 3 chương như sau: Chương 1: Những vấn đề lí luận về công tác phân tích tài chính của doanh nghiệp. Chương 2: Thực trạng công tác phân tích tài chính công ty TNHH một thành viên Smartdoor 168. Chương 3: Giải pháp hoàn thiện công tác phân tích tài chính công ty TNHH một thành viên Smartdoor 168. CHƯƠNG 1. NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ CÔNG TÁC PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP 1.1. Sự cần thiết của công tác phân tích tài chính doanh nghiệp 1.1.1 Hoạt động tài chính của doanh nghiệp Khái quát về doanh nghiệp Có thể nói doanh nghiệp và nền kinh tế có mối quan hệ phụ thuộc, gắn kết và ảnh hưởng đến nhau. Doanh nghiệp là một tế bào của nền kinh tế nên hoạt động của chúng phản ánh tình hình phát triển hay suy thoái của toàn bộ nền kinh tế quốc dân. Theo định nghĩa trong Luật doanh nghiệp Việt Nam, ban hành ngày 29 tháng 11 năm 2005: Doanh nghiệp là một tổ chức kinh tế, có tên riêng, có tài sản, có trụ sở giao dịch ổn định, được đăng ký kinh doanh theo quy định của pháp luật nhằm mục đích thực hiện các hoạt động kinh doanh. Như vậy thuật ngữ doanh nghiệp dùng để chỉ một chủ thể kinh doanh độc lập có đủ những đặc trưng pháp lý và thỏa mãn những điều kiện do pháp luật quy định. Trên thực tế, doanh nghiệp được thành lập và hoạt động dưới nhiều mô hình cụ thể với nhiều tên gọi khác nhau. Các doanh nghiệp ở Việt Nam bao gồm các loại hình sau: Doanh nghiệp Nhà nước, Công ty cổ phần, Công ty trách nhiệm hữu hạn, Công ty hợp danh, Công ty liên doanh, Doanh nghiệp tư nhân. Trong nền kinh tế thị trường, các doanh nghiệp bao gồm các chủ thể kinh doanh Kinh doanh cá thể Kinh doanh cá thể là loại hinh kinh doanh đơn giản ít chịu sự quản lý của nhà nước do đó ở nước ta loại hình kinh doanh này tương đối phổ biến. Điểm khác biệt nhất của loại kinh doanh này so với các loại kinh doanh khác là lợi nhuận thu được bị tính thuế thu nhập cá nhân chứ không phải là thuế thu nhập doanh nghiệp. Hơn nữa giữa tài sản cá nhân và tài sản của doanh nghiệp không có sự tách biệt, chủ doanh nghiệp có trách nhiệm vô hạn đối với các nghĩa vụ và các khoản nợ. Kinh doanh góp vốn Các chi phí ban đầu của loại hình kinh doanh góp vốn tương đối. Các thành viên chính thức phải có trách nhiệm, nghĩa vụ cùng với các khoản nợ cũng như trách nhiệm và quyền lợi đối với phần vốn góp tương ứng. Doanh nghiệp phá sản khi một trong các thành viên chính thức ‘’chết’’ hay rút vốn. Do đó khả năng về huy động vốn tương đối bị hạn chế và các khoản thu được từ hoạt động kinh doanh sẽ được thụ hưởng theo tỉ lệ vốn góp giữa các thành viên và thỏa thuận của các thành viên lúc mới thành lập doanh nghiệp. Các khoản thu được này sẽ phải chịu thuế thu nhập cá nhân. 1 Thang Long University Library Công ty Công ty là loại hình doanh nghiệp mà ở đó có sự kết hợp ba loại lợi ích chủ yếu: các cổ đông (chủ sở hữu), hội đồng quản trị và các nhà quản lý. Các cổ đông là những người bỏ vốn vào đầu tư vào doanh nghiệp. Hội đồng quản trị là những cổ đông thông qua buổi họp đại hội cổ đông hằng năm sẽ được bầu vào giữ các vị trí trong hội đồng. Thường thì chủ tịch hội đồng quản trị sẽ là người có số vốn góp lớn nhất. Các nhà quản lý thì lại khác, họ có thể là cổ đông cũng có thể không; họ được tuyển vào công ty với mục đích mang lại lợi ích tối đa cho các cổ đông. Các phương hướng chính sách hoạt động của công ty trong năm sắp tới sẽ được thông báo tại đại hội cổ đông hàng năm cho các cổ đông trong công ty và các nhà đầu tư bên ngoài được biết. Hoạt động tài chính trong doanh nghiệp cần giải quyết một số vấn đề mấu chốt như sau: - Phân tích các thông tin thị trường để trả lời cho câu hỏi đầu tư vào đâu và đầu tư bao nhiêu để phủ hợp với lĩnh vực ngành nghề kinh doanh của doanh nghiệp từ đó đạt được mục tiêu cao nhất của doanh nghiệp, đó là tối đa hóa lợi nhuận. - Cách quản lý vốn và tài sản để đạt được hiệu quả cao nhất - Cách thức huy động vốn, thời gian huy động vốn để phục vụ cho hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp cũng như đảm bảo cơ cấu vốn tối ưu với chi phí huy động thấp nhất. - Đảm bảo trạng thái cân bằng về tài chính bằng cách kiểm tra, đánh giá các hoạt động tài chính. - Đưa ra các quyết định tài chính tối ưu dựa trên cơ sở quản lý các hoạt động tài chính ngắn hạn và dài hạn. Sự cần thiết của công tác phân tích tài chính doanh nghiệp Phân tích tài chính doanh nghiệp giúp doanh nghiệp biết được tình hình tài chính của doanh nghiệp, những điểm mạnh và điểm yếu của doanh nghiệp từ đó đưa ra các quyết định về đầu tư, tài trợ, phân phối lợi nhuận một cách chuẩn xác. Do vậy phân tích tài chính doanh nghiệp có một vai trò đặc biệt quan trọng trong quản lý tài chính doanh nghiệp Đối với nhà quản trị doanh nghiệp Nhà quản trị doanh nghiệp là người trực tiếp quản lý và điều hành doanh nghiệp, hiểu rõ về điểm mạnh, điểm yếu của bản thân doanh nghiệp cũng như những thách thức mà doanh nghiệp phải đối mặt. Việc phân tích tình hình tài chính sẽ đem lại cái nhìn rõ ràng các vấn đề của doanh nghiệp. Do đó, phân tích hoạt động tài chính doanh nghiệp đối với nhà quản lý nhằm: - Đảm bảo cho các quyết định của Ban giám đốc phù hợp với tình hình thực tế của doanh nghiệp như quyết định về đầu tư, tài trợ phân phối lợi nhuận … 2 - Tạo ra những chu kỳ đều đặn để dánh giá hoat động quản lý trong giai đoạn đã qua, việc thức hiện cân bằng tài chính, khả năng sinh lời, năng thanh toán và rủi ro tài chính trong hoạt động của doanh nghiệp… - Cung cấp thông tin cơ sở cho các dự đoán tài chính, - Căn cứ để kiểm tra kiểm soát hoạt động, quản lý trong doanh nghiệp. - Phân tích hoạt động tài chính làm rõ điều quan trong của dự đoán tài chính, mà dự đoán là nền tảng của hoạt động quản lý, làm sáng tỏ, không chỉ chính sách tài chính mà còn làm rõ các chính sách chung trong doanh nghiệp. Đối với các nhà đầu tư Nhà đầu tư là những người bỏ tiền ra hoặc giao vốn của mình cho doanh nghiệp sử dụng, quản lý nhằm thu về lợi ích kinh tế. Chính vì vậy nhà đầu tư rất quan tâm tới kết quả hoạt động của doanh nghiệp, tình hình thu nhập của chủ sở hữu, lơi tức cũng như giá trị tăng thêm của vốn đầu tư. Do vậy việc phân tích tài chính giúp họ nhận biết khả năng sinh lãi của doanh nghiệp từ đó quyết định có nên đầu tư vào doanh nghiệp đó hay không? Đối với các chủ nợ Nếu phân tích tài chính được các nhà đầu tư và quản lý doanh nghiệp thực hiện nhằm mục đích đánh giá khả năng sinh lời của doanh nghiệp thì phân tích tài chính lại được các ngân hàng và các nhà cung cấp tín dụng thương mại cho doanh nghiệp sử dụng nhằm nhận biết khả năng vay và trả nợ của doanh nghiệp. Với các chủ nợ thì khả năng trả nợ của doanh nghiệp là mối quan tâm hàng đầu của họ. Do vậy việc phân tích tài chính đối với các chủ nợ chính là việc xác định doanh nghiệp đi vay có khả năng hoàn trả nợ hay không? Đối với người lao động Bên cạnh các nhà đầu tư, nhà quản lý và các chủ nợ của doanh nghiệp, người lao động cũng có nhu cầu thông tin cơ bản giống như họ vì điều này ảnh hưởng trực tiếp thu nhập, công việc và tương lai của người lao động. Ngoải ra ở một số doanh nghiệp, người lao động có thể tham gia góp vốn mua một lượng cổ phần nhất định, do vậy họ cũng là những người chủ của doanh nghiệp, có quyền và lợi ích gắn liền với doanh nghiệp. Đối với các cơ quan quản lý Nhà nước Dựa vào các báo cáo tài chính doanh nghiệp, các cơ quan quản lý của Nhà nước thực hiện phân tích tài chính để đánh giá, kiểm tra, kiểm soát các hoạt động kinh doanh, hoạt động tài chính tiền tệ của doanh nghiệp có tuân thủ theo đúng chính sách, chế độ và luật pháp quy định không, tình hình hạch toán chi phí, giá thành, tình hình thực hiện nghĩa vụ với Nhà nước và khách hàng... 3 Thang Long University Library 1.2 Nội dung công tác phân tích tài chính doanh nghiệp 1.2.1 Trình tự phân tích - Thu thập thông tin Phân tích tài chính sử dụng mọi nguồn thông tin có khả năng lư giải và thuyết minh thực trạng sử dụng tài chính của doanh nghiệp, phục vụ cho quá tŕnh dự đoán tài chính. Nó bao gồm những thông tin nội bộ đến những thông tin bên ngoài, những thông tin kế toán và những thông tin quản lư khác, những thông tin về số lượng và giá trị, trong đó các thông tin kế toán phản ánh tập trung trong các báo cáo tài chính doanh nghiệp, là những nguồn thông tin đặc biệt quan trọng. Do vậy, phân tích tài chính trên thực tế là phân tích các báo cáo tài chính doanh nghiệp. - Xử lư thông tin Giai đoạn tiếp theo của phân tích tài chính là quá tŕnh xử lư thông tin đă thu thập được. Trong giai đoạn này, người sử dụng thông tin ở các góc độ nghiên cứu, ứng dụng khác nhau, có phương pháp xử lư thông tin khác nhau phục vụ mục tiêu phân tích đă đặt ra : Xử lư thông tin là quá tŕnh xắp xếp các thông tin theo những mục tiêu nhất định nhằm tính toán, so sánh, giải thích, đánh giá, xác định nguyên nhân của các kết quả đă đạt được phục vụ cho quá tŕnh dự đoán và quyết định. - Dự đoán và quyết định Dự đoán và đưa ra quyết định tài chính là bước cuối cùng sau khi chúng ta có những tiền đề cơ bản và quan trọng từ việc thu thập và xử lư thông tin. Có thể nói mục tiêu của phân tích tài chính là đưa ra các quyết định tài chính. Đối với chủ doanh nghiệp, phân tích tài chính nhằm đưa ra những quyết định liên quan đến mục tiêu hoạt động của doanh nghiệp là tăng trưởng, phát triển, tối đa hoá lợi nhuận hay tối đa hoá giá trị doanh nghiệp. 1.2.2 Thông tin sử dụng trong phân tích tài chính doanh nghiệp Trong phân tích tài chính doanh nghiệp, nhà phân tích cần thu thập cũng như sử dụng mọi nguồn thông tin có thể từ thông tin nội bộ doanh nghiệp đến những thông tin đến từ bên ngoài doanh nghiệp. Do vậy nguồn thông tin là vô cùng cần thiết và quan trọng giúp các nhà phân tích có được những dự đoán và nhận xét chuẩn xác. Thông tin đến từ bên ngoài doanh nghiệp thường là những thông tin chung nhưng có vai trò cũng vô cùng quan trọng. Đây là các thông tin về tình hình kinh tế có ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Điển hình như sự suy thoái hoặc tăng trưởng của nền kinh tế có tác động mạnh mẽ đến cơ hội kinh doanh của doanh nghiệp, hoặc sự biến động của giá cả các yếu tố đầu vào và thị trường tiêu thụ sản phẩm đầu ra cũng có tác động đến hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp. 4 Chính vì vậy để có được sự đánh giá khách quan và chính xác về tình hình hoạt động của doanh nghiệp, chúng ta phải xem xét cả thông tin kinh tế bên ngoài có liên quan mật thiết với doanh nghiệp. Ngoải ra những thông tin trong phạm vi ngành kinh tế hay nói cách khác là đặt sự phát triển của doanh nghiệp trong mối liên hệ với các hoạt động chung của ngành kinh doanh cũng vô cùng quan trọng vì nó liên quan tới tính chất của các sản phẩm, quy trình kĩ thuật áp dụng, cơ cấu sản xuất và nhịp độ phát triển của các chu kỳ kinh tế. Tuy nhiên, ngoài các thông tin đến từ bên ngoài doanh nghiệp, các nhà phân tích có thể sử dụng các thông tin kế toán nội bộ của doanh nghiệp như là một nguồn thông tin quan trọng. Thông tin kế toán được phản ánh đầy đủ trong các báo cáo kế toán: bảng cân đối kế toán, báo cáo kết quả kinh doanh,báo cáo lưu chuyển tiền tệ và thuyết minh báo cáo tài chính. 1.2.3 Phương pháp phân tích tài chính doanh nghiệp 1.2.3.1 Phương pháp so sánh Là phương pháp được sử dụng nhiều nhất trong phân tích tài chính. Phương pháp so sánh là phương pháp xem xét một chỉ tiêu phân tích bằng cách dựa trên việc so sánh với một chỉ tiêu gốc. Ưu điểm của phương pháp này cho phép tách ra những nét chung, nét riêng của các hiện tượng so sánh, trên cơ sở đó đánh giá được các mặt phát triển hay kém phát triển, hiệu quả hay không hiệu quả để t́m ra các giải pháp hợp lí và tối ưu trong trường hợp cụ thể. Từ đó xác định xu hướng phát triển và mức độ biến động. Khi sử dụng phương pháp so sánh cần lưu ư một số vấn đề sau đây: - Tiêu chuẩn so sánh: Lựa chọn tiêu chuẩn làm căn cứ để so sánh cho phù hợp với mục tiêu cần so sánh, điều chỉnh so sánh giữa các khoản mục của báo cáo tài chính cần phải quan tâm cả về không gian và thời gian.  Điều kiện so sánh;  Thống nhất về nội dung phản ánh  Thống nhất về phương pháp phân tích  Số liệu thu thập được của các chỉ tiêu kinh tế phải đồng nhất về thời gian  Các chỉ tiêu kinh tế phải có cùng đại lượng biểu hiện (đơn vị đo lường)  Tùy theo mục đích yêu cầu của phân tích, tính chất và nội dung của các chỉ tiêu kinh tế mà sử dụng các chỉ tiêu so sánh thích hợp. - Các dạng so sánh: + So sánh bằng số tuyệt đối: phản ánh quy mô của chỉ tiêu nghiên cứu nên khi so sánh bằng số tuyệt đối, các nhà phân tích sẽ thấy rõ được sự biến động về qui mô của chỉ tiêu nghiên cứu giữa kỳ phân tích với kỳ gốc. 5 Thang Long University Library + So sánh bằng số tương đối: Khác với số tuyệt đối, khi so sánh bằng số tương đối, các nhà quản lý sẽ nắm được kết cấu, mối quan hệ, tốc độ phát triển, mức độ phổ biến và xu hướng biến động của các chỉ tiêu kinh tế. + So sánh với số bình quân: Dạng so sánh này sẽ cho thấy mức độ mà đơn vị đạt được so với bình quân chung của tổng thể, của ngành, của khu vực. Qua đó, các nhà quản lý xác định được vị trí hiện tại của doanh nghiệp (tiên tiến, trung bình, yếu kém). Khi phân tích th́ có thể phân tích theo chiều ngang cũng như chiều dọc. Phân tích theo chiều ngang là so sánh cả về số tuyệt đối và số tương đối của một chỉ tiêu cụ thể nào đó qua nhiều thời kỳ, qua đó ta sẽ thấy được xu hướng biến động của một chỉ tiêu nào đó, là cơ sở để đánh giá được t́nh h́nh tốt lên hay xấu đi, là cơ sở để dự đoán chỉ tiêu đó. Phân tích theo chiều dọc là xem xét tỷ trọng của từng chỉ tiêu trong chỉ tiêu tổng thể, từ đó chúng ta thấy được mức độ ảnh hưởng của từng chỉ tiêu đến chỉ tiêu tổng thể hoặc là mức độ lớn nhỏ của từng chỉ tiêu trong chỉ tiêu tổng thể. 1.2.3.2 Phương pháp phân tích tỷ số Phương pháp truyền thống được áp dụng phổ biến nhất trong phân tích tài chính là phương pháp tỷ số. Phương pháp tỷ số là phương pháp trong đó các tỷ số được sử dụng để phân tích. Đó là các tỷ số đơn được thiết lập bởi chỉ tiêu này so với chỉ tiêu khác. Đây là phương pháp có tính hiện thực cao với các điều kiện áp dụng ngày càng được bổ sung và hoàn thiện. Bởi lẽ, thứ nhất, nguồn thông tin kế toán và tài chính được cải thiện và được cung cấp đầy đủ hơn. Đó là cơ sở để hình thành những tỷ lệ tham chiếu tin cậy cho việc đánh giá một tỷ số của một doanh nghiệp hay một nhóm doanh nghiệp; thứ hai, việc áp dụng công nghệ tin học cho phép tích lũy dữ liệu và cho phép thúc đẩy nhanh quá trình tính toán hàng loạt các tỷ số; thứ ba, phương pháp phân tích này giúp nhà phân tích khai thác có hiệu quả những số liệu và phân tích một cách hệ thống hàng loạt tỷ số theo chuỗi thời gian liên tục hoặc theo từng giai đoạn. Phương pháp này thường được thực hiện theo các bước như sau: Bước 1: Dựa trên cơ sở các chỉ tiêu phân tích tài chính doanh nghiệp đã có sẵn hoặc nhà phân tích tự xây dựng chỉ tiêu phân tích phù hợp với mục đích phân tích của mình, nhà phân tích chọn lọc các số liệu trong BCTC để tính toán. Bước 2: Trên cơ sở các kết quả đã thu được từ việc tính toán các tỷ số, nhà phân tích nêu ra mối quan hệ giữa tử số và mẫu số. Bước 3: Nhận định mức độ cao thấp của các con số này, tìm hiểu tác động của các kết quả đó đến kết quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, thông qua đó tìm hiểu các nguyên nhân tăng giảm của các con số. Bước 4: Rút ra kết luận, đánh giá về tình hình tài chính doanh nghiệp, từ đó đưa 6 ra các giải pháp phát huy ưu điểm, khắc phục hạn chế, tạo tiền đề phát triển cho doanh nghiệp trong tương lai. Về nguyên tắc, với phương pháp tỷ số, cần xác định được các ngưỡng, các tỷ số tham chiếu. Để đánh giá tình trạng tài chính của một doanh nghiệp cần so sánh các tỷ số của doanh nghiệp với các tỷ số tham chiếu. Như vậy, phương pháp so sánh luôn được sử dụng kết hợp với các phương pháp phân tích khác. 1.2.3.3 Phương pháp Dupont Phân tích Dupont là kỹ thuật phân tích bằng cách chia tỷ số ROA và ROE thành những bộ phận có mối quan hệ với nhau để đánh giá tác động của từng bộ phận lên kết quả sau cùng. Đây là kỹ thuật mà các nhà quản lý trong nội bộ doanh nghiệp thường sử dụng để thấy được tình hình tài chính và quyết định xem nên hoàn thiện công tác phân tích tài chính của doanh nghiệp như thế nào. Kỹ thuật này dựa vào hai phương trình cơ bản sau: Phương tŕnh thứ nhất thể hiện mối liên hệ giữa doanh lợi tổng tài sản (ROA) với doanh lợi doanh thu (ROS) và hiệu suất sử dụng tổng tài sản như sau: ROA = Lợi nhuận sau thuế Doanh thu thuần Doanh thu thuần x Tổng tài sản Thông qua phương tŕnh này th́ nhà quản lư sẽ thấy rằng ROA phụ thuộc vào hai yếu tố đó là lợi nhuận sau thuế trên một trăm đồng doanh thu và b́nh quân một đồng tài sản tạo ra được bao nhiêu đồng doanh thu. Thông qua phương tŕnh này th́ sẽ giúp cho nhà quản lư có cách để tăng ROA đó là: Tăng tỷ lệ lợi nhuận trên doanh thu có được hoặc tăng khả năng làm ra doanh thu trên tài sản của doanh nghiệp. Phương tŕnh thứ hai thể hiện mối quan hệ giữa doanh lợi vốn chủ sở hữu (ROE) với doanh lợi doanh thu, hiệu suất sử dụng tài sản và hệ số nhân vốn chủ sở hữu theo phương tŕnh sau: ROE = LNST DT thuần x DT thuần Tổng TS x Tổng TS Vốn CSH Thông qua phương tŕnh trên th́ các nhà quản lư sẽ có ba chỉ tiêu để tăng chỉ tiêu ROE như sau: Thứ nhất, tăng tỷ suất lợi nhuận trên doanh thu; muốn làm điều này th́ phải có cách để quản lư chi phí, tiết kiệm chi phí, tăng doanh thu và đạt tốc độ tăng lợi nhuận lớn lơn tốc độ tăng doanh thu. Thứ hai, tăng tốc độ luân chuyển tài sản, muốn làm được điều này th́ doanh nghiệp phải t́m cách tăng doanh thu, dự trữ tài sản hợp lư. Thứ ba, giảm tỷ lệ vốn chủ sở hữu, có nghĩa là doanh nghiệp phải đảm bảo tốc độ tăng vốn chủ sở hữu nhỏ hơn tốc độ tăng tài sản. 7 Thang Long University Library 1.2.4 Nội dung phân tích tài chính doanh nghiệp 1.2.4.1 Phân tích khái quát tình hình tài chính doanh nghiệp - Phân tích khái quát thông qua bảng cân đối kế toán Thứ nhất, thông qua việc xem xét cơ cấu, sự biến động của một số chỉ tiêu chung bên phía nguồn vốn như tổng nguồn vốn, nợ ngắn hạn, nợ dài hạn, vốn chủ sở hữu th́ ta có thể đánh giá bước đầu về khả năng tự tài trợ của doanh nghiệp, xác định được mức độ tự chủ trong hoạt động SXKD, chính sách tài trợ của doanh nghiệp. Nếu vốn chủ sở hữu chiếm tỷ trọng cao và có xu hướng tăng qua các năm th́ cho thấy mức độ tự tài trợ cao, mức độ phụ thuộc về vặt tài chính thấp và ngược lại. Thứ hai, thông qua xem xét khái quát phần tài sản của doanh nghiệp ta sẽ biết được sự biến động quy mô tổng tài sản qua các năm, mức độ hoạt động của doanh nghiệp và việc phân bổ vốn của doanh nghiệp như thế nào. Vốn nhiều hay ít, tăng hay giảm và việc phân bổ vốn như thế nào th́ nó sẽ ảnh hưởng đến kết quả kinh doanh và t́nh h́nh tài chính của doanh nghiệp. Như vậy, khi đánh giá khái quát phần tài sản, nguồn vốn th́ chúng ta c̣n phân tích khái quát báo cáo kết quả kinh doanh, đặc điểm của ngành để có cái nh́n khái quát hơn về t́nh h́nh tài chính của doanh nghiệp. - Phân tích khái quát thông qua báo cáo kết quả kinh doanh Thông qua bảng báo cáo kết quả kinh doanh th́ chúng ta sẽ thấy được phần nào về mức độ hoạt động của doanh nghiệp, hiệu quả hoạt động sử dụng vốn của doanh nghiệp, khả năng quản lư các mặt của doanh nghiệp. Để có được điều này th́ ta phải so sánh sự biến động của các chỉ tiêu qua nhiều kỳ khác nhau; tính tỷ trọng của một số chỉ tiêu trong doanh thu thuần hoạt động bán hàng, đồng thời so sánh chúng qua các năm. 1.2.4.2 Phân tích tình hình của tài sản và nguồn vốn Phân tích cơ cấu và biến động tài sản Tổng tài sản của doanh nghiệp bao gồm tài sản lưu động và tài sản cố định, ta cũng biết tài sản nhiều hay ít, tăng hay giảm sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả kinh doanh và tình hình tài chính của doanh nghiệp. Phân tích sự biến động và tình hình phân bổ tài sản là để đánh giá việc sử dụng tài sản của doanh nghiệp có hợp lý hay không. Để làm được điều này ta làm như sau: Thứ nhất, phân tích sự biến động của từng chỉ tiêu tài sản qua các năm cả về số tuyệt đối và số tương đối. Trong quá trình đó thì chúng ta còn xem xét sự biến động của từng chỉ tiêu là do nguyên nhân nào, thông qua việc phân tích này thì chúng ta sẽ nhận thức được tác động của từng loại tài sản đối với quá trình kinh doanh và tình hình tài chính của doanh nghiệp. 8 Thứ hai, xem xét cơ cấu tài sản có hợp lý hay không, cơ cấu tài sản tác động như thế nào đến quá trình kinh doanh; để làm điều này thì chúng ta phải tính tỷ trọng của từng chỉ tiêu trong tổng tài sản, tỷ trọng của các chỉ tiêu thuộc tài sản ngắn hạn trong tổng tài sản ngắn hạn, tương tự cho tài sản dài hạn. Sau đó so sánh chúng qua nhiều thời kỳ khác nhau để thấy được sự biến động của cơ cấu tài sản, khi đánh giá việc phân bổ tài sản có hợp lý hay không, ta nên xem xét đặc điểm ngành nghề và kết quả kinh doanh của doanh nghiệp. Phân tích cơ cấu và biến động của nguồn vốn Tình hình nguồn vốn của doanh nghiệp được thể hiện qua cơ cấu và sự biến động về nguồn vốn của doanh nghiệp. Cơ cấu nguồn vốn là tỷ trọng của từng loại nguồn vốn trong tổng số nguồn vốn; thông qua cơ cấu nguồn vốn thì chúng ta sẽ đánh giá được hướng tài trợ của doanh nghiệp, mức độ rủi ro từ chính sách tài chính đó, ta cũng thấy được về khả năng tự chủ hay phụ thuộc về mặt tài chính của doanh nghiệp. Thứ hai, thông qua sự biến động của các chỉ tiêu phần nguồn vốn thì ta sẽ thấy được tình hình huy động các nguồn vốn cho hoạt động SXKD của doanh nghiệp, nó cho thấy được tính chủ động trong chính sách tài chính hay do sự bị động trong hoạt động sản xuất kinh doanh gây ra. Bằng việc so sánh sự biến động cả về số tuyệt đối và tương đối của các chỉ tiêu phần nguồn vốn, tính tỷ trọng của từng chỉ tiêu trong tổng nguồn vốn, tỷ trọng của từng chỉ tiêu thuộc nợ phải trả trong tổng nợ phải trả, tương tự cho vốn chủ sở hữu; sau đó so sánh chúng qua nhiều năm khác nhau để thấy được cơ cấu và sự biến động nguồn vốn của doanh nghiệp. 1.2.4.3 Phân tích khả năng thanh toán Khả năng thanh toán ngắn hạn Hệ số thanh toán nợ ngắn hạn Tài sản ngắn hạn = Tổng số nợ ngắn hạn Hệ số khả năng thanh toán ngắn hạn dùng để đo lường khả năng trả các khoản nợi ngắn hạn của doanh nghiệp như nợ và các khoản phải trả bằng các tài sản ngắn hạn của doanh nghiệp như tiền mặt, các khoản phải thu, hàng tồn kho. Hệ số này càng cao, khả năng trả nợ ngắn hạn của doanh nghiệp càng lớn. Nếu hệ số này nhỏ hơn 1 thì doanh nghiệp có khả năng không hoàn thành được nghĩa vụ trả nợ của mình khi tới hạn. Mặc dù với tỷ lệ nhỏ hơn 1, nghĩa là có khả năng không đạt được tình hình tài chính tốt nhưng điều đó không có nghĩa là công ty sẽ bị phá sản vì có rất nhiều cách để huy động thêm vốn. Ngoài ra, tỷ lệ này cho phép hình dung ra chu kì hoạt động của công ty xem có hiệu quả không, hoặc khả năng biến sản phẩm thành tiền mặt có tốt không. Nếu công 9 Thang Long University Library