Giáo dục bé khi nói tục
Các bé thường buột miệng buông ra lời nói tục một cách ngẫu nhiên và
hoàn toàn rất ngây thơ. Có thể đó là sự bắt chước những người xung
quanh, còn bé chẳng biết nghĩa của từ đó.
Bé đã học những từ ngữ đó từ bạn bè, tivi, phim ảnh hay từ những người lớn
xung quanh. Đây lại là “nguồn” cung cấp vô cùng phong phú những ngôn từ
không có trong sách vở. Tuy nhiên, không chỉ ngày một ngày hai là bố mẹ có
thể loại bỏ những ngôn từ đó ra khỏi đầu bé.
Khi con nói tục, bố mẹ không nên nghe thấy mà bỏ qua, hay bật cười vui vẻ
vì nghĩ rằng con còn nhỏ, chưa biết gì. Điều đó khiến bé dễ nhiểu nhầm là bố
mẹ đồng tình và cho phép con nói bậy. Bé sẽ tiếp tục nói bậy với tần số nhiều
hơn.
Bố mẹ và những người xung quanh phải làm gương cho bé, không nói tục,
chửi bậy, không đệm thêm từ vào các câu nói trong sinh hoạt hàng ngày. Bố
mẹ nên ăn nói chừng mực, câu đầy đủ chủ ngữ, vị ngữ, không cộc cằn, bỗ bã.
Đừng la mắng, đánh đập khi con nói bậy. Hình phạt lớn nhất là tỏ thái độ
nghiêm khắc, không cho phép nó được tự do thực hiện những điều mình
thích.
Khi bắt gặp con văng tục, chửi bậy, nói từ đệm, hãy giải thích cho con nghe.
Với những bé ở độ tuổi mẫu giáo, có thể giải thích đơn giản: “Đó là những
lời xấu xa, thiếu văn minh, thiếu lịch sự. Trẻ con mà nói như thế là không
ngoan”.
Khi bé nói tục chửi bậy, bố mẹ nên giải thích cho bé hiểu đó và uốn nắn dần
dần
Với những bé lớn hơn một chút, bố mẹ phải giải thích nhẹ nhàng và cương
quyết hơn: “Bố mẹ không muốn con nói như thế. Con thử nói lại lịch sự hơn
xem nào?”. Hay “Con vừa nói gì bố mẹ nghe không rõ” và yêu cầu bé nói lại
mà không cần những ngôn từ kia.
Theo chuyên gia tâm lý Lê Khanh, ở độ tuổi này, các bé đã nhận biết phần
nào về giới tính. Các bé nam thường chửi thề, nói thêm từ đệm vào trong câu
để thể hiện sự nam tính, đàn ông hay thậm chí là “đẳng cấp” của mình. Bố
mẹ cần giải thích với bé, việc nói tục chửi bậy không khiến các bạn nể trọng
con hơn, mà chỉ làm hạ giá trị của con trước mặt bạn. Bố mẹ cũng nên
thường xuyên để ý đến cách nói, ngôn ngữ của con uốn nắn kịp thời.
Làm gì khi con nói bậy?
31-03-2014
Do còn nhỏ và thiếu kinh nghiệm, trẻ không biết kiểm soát sự giận dữ,
cha mẹ cần dạy con cư xử thế nào là phù hợp và thế nào là sai trái. Bạn
có thể áp dụng những lời khuyên sau khi phát hiện con bắt đầu chửi bậy:
1. Không phản ứng thái quá
Bạn không nên quá kinh ngạc khi nghe con lần đầu chửi bậy. Đơn giản là con
đang bắt chước người lớn. Hãy bình tĩnh và đừng phản ứng thái quá, tránh
khiến bé lầm tưởng rằng cứ chửi bậy sẽ được bố mẹ chú ý ngay lập tức, gây
tác dụng ngược đối với việc giáo dục bé.
2. Tìm hiểu nguyên do
Thời gian gần đây con bạn hay giận dữ và cáu kỉnh? Hẳn phải có lý do đằng
sau cách cư xử của bé. Hãy tìm hiểu vấn đề bé gặp phải. Trẻ thường dùng các
câu chửi bậy khi chúng cảm giác bị phớt lờ hay coi thường ở nhà.
3. Không nuông chiều
Trước tiên bạn không được chiều trẻ. Nếu bạn nghe con chửi bậy, hãy sửa lại
ngay cho bé. Bạn không nên quá gay gắt, nhưng cũng đừng cười với con vì
có thể con sẽ nhận định đó là dấu hiệu cho thấy đó là việc đáng yêu và rằng
bé có thể dùng mọi từ ngữ kiểu này để khiến mẹ cười.
4. Khích lệ tích cực
Tặng con chút phần thưởng mỗi lần con tự kiềm chế và không chửi bậy sẽ vô
cùng hữu ích. Con sẵn sàng làm mọi điều để được bố mẹ tán dương. Khi
nhận được sự khích lệ, bé sẽ nỗ lực không chửi bậy nữa.
5. Dùng biện pháp cứng rắn
Một biện pháp hữu hiệu khác để trị trẻ cứng đầu học chửi bậy là trừng phạt.
Mỗi lần con chửi bậy, bạn hãy cương quyết lấy đi một món đồ bé thích. Ban
đầu con bạn có thể vô cùng tức giận, nhưng dần dần bé sẽ hiểu ra vấn đề.
6. Làm gương
Một cách hay để ngăn con bạn nói tục là làm gương cho bé. Cho con bạn thấy
cha mẹ được mọi người tôn trọng là do có nhân cách tốt, dùng lời nói nhã
nhặn và cư xử đúng mực. Nếu muốn được mọi người tôn trọng như vậy, bé
cũng phải noi theo bố mẹ.
7. Kỷ luật
Trẻ học nói bậy rất nhanh. Bạn hãy nói rõ với trẻ rằng không được phép sử
dụng ngôn ngữ đó. Hãy dùng các biện pháp kỷ luật như cắt thời gian xem TV
hay giảm thời gian chơi nếu cần thiết. Có thể bạn sẽ nhận lại sự cau có hay
cái nhìn khó chịu, nhưng hãy nhớ đây là điều phải làm.
8. Dạy con
Hãy ngồi nói chuyện dịu dàng với trẻ, giúp trẻ hiểu rằng chửi bậy sẽ làm tổn
thương người khác. Hãy nhấn mạnh những tác động tiêu cực của hành động
sai trái. Với trẻ nhỏ, bạn cần dạy dỗ và yêu thương. Với trẻ lớn, bạn cần quan
tâm hơn, đồng thời phải nghiêm khắc hơn.
- Xem thêm -