Tài liệu Giáo án tin học lớp 12 chuẩn ktkn_bộ 13

Gi¸o ¸n Tin häc 12 Ngµy.......th¸ng ......n¨m 2012 Ch¬ng I. KH¸I NIÖM VÒ HÖ C¥ Së D÷ LIÖU TiÕt 1 §1. MéT Sè KH¸I NIÖM C¥ B¶N I. Môc tiªu a) VÒ kiÕn thøc - BiÕt c¸c vÊn ®Ò cÇn gi¶i quyÕt trong mét bµi tãan qu¶n lÝ vµ sù cÇn thiÕt ph¶i cã CSDL. - BiÕt vai trß cña CSDL trong häc tËp vµ cuéc sèng. b) VÒ kÜ n¨ng - Bíc ®Çu h×nh thµnh kÜ n¨ng kh¶o s¸t thùc tÕ cho øng dông CSDL. c) VÒ th¸i ®é - Cã ý thøc sö dông m¸y tÝnh ®Ó khai th¸c th«ng tin, phôc vô c«ng viÖc hµng ngµy. II. ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh a) ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn: Gi¸o ¸n, S¸ch GK Tin 12, S¸ch GV Tin 12, b¶ng phô; b) ChuÈn bÞ cña häc sinh: S¸ch GK tin 12, vë ghi. III . TiÕn tr×nh bµi d¹y 1. æn ®Þnh líp 2. KiÓm tra bµi cò: Kh«ng 3. Néi dung bµi míi Ho¹t ®éng 1: T×m hiÓu bµi to¸n qu¶n lÝ Ho¹t ®éng cña GV vµ HS Néi dung GV: §Æt c©u hái: Theo em ®Ó qu¶n lÝ th«ng tin vÒ ®iÓm cña häc sinh trong mét líp em nªn lËp danh s¸ch chøa c¸c cét nµo? GV: Gîi ý: §Ó ®¬n gi¶n vÊn ®Ò cét ®iÓm nªn tîng trng mét vµi m«n VD: Stt, hoten, ngaysinh, giíi tÝnh, ®oµn viªn, to¸n, lý, hãa, v¨n, tin HS: Suy nghÜa vµ tr¶ lêi c©u hái. §Ó qu¶n lÝ th«ng tin vÒ ®iÓm cña häc sinh trong mét líp ta cÇn cét Hä tªn, giíi tÝnh, ngµy sinh, ®Þa chØ, tæ, ®iÓm to¸n, ®iÓm v¨n, ®iÓm tin... GV: (dïng b¶ng phô minh häa H1 _SGK/4) Bµi 1. Mét sè kh¸i niÖm c¬ b¶n. 1. Bµi to¸n qu¶n lÝ: - Bµi to¸n qu¶n lÝ lµ bµi to¸n phá biÕn trong mäi ho¹t ®éng kinh tÕ - x· héi. Mét x· héi ngµy cµng v¨n minh th× tr×nh ®é qu¶n lÝ c¸c tæ chøc ho¹t ®éng trong x· héi ®ã ngµy cµng cao. C«ng t¸c qu¶n lÝ chiÕm phÇn lín trong c¸c øng dông cña tin häc. - §Ó qu¶n lý häc sinh trong nhµ trêng, ngêi ta thêng lËp c¸c biÓu b¶ng gåm c¸c cét, hµng ®Ó chøa th«ng tin cÇn qu¶n lý. - Mét trong nh÷ng biÓu b¶ng ®îc thiÕt lËp ®Ó lu tr÷ th«ng tin vÒ ®iÓm cña hs nh sau: (H×nh 1 _SGK/4) 1 N¨m häc 2012-2013 Gi¸o ¸n Tin häc 12 Ngµy sinh Giíi §oµn tÝnh viªn §Þa §iÓm §iÓm §iÓm §iÓm §iÓm LÝ ... chØ To¸n Hãa V¨n Tin Stt Hä tªn 1 NguyÔn An 12/08/1991 Nam C NghÜa 7.8 T©n 8.2 ... 9.2 7.3 8.5 2 Lª Minh Ch©u 03/05/1991 N÷ C Mai DÞch 9.3 8.5 ... 8.4 6.7 9.1 3 Do·n Thu Cóc 14/02/1990 N÷ R Trung 7.5 Kinh 6.5 ... 7.5 7.0 6.5 ... ... ... ... ... ... ... ... 49 Hå Minh H¶i NghÜa 7.0 T©n 6.8 ... 6.5 6.5 8.7 ... ... 30/7/1990 Nam ... C ... H×nh 1. VÝ dô hå s¬ líp GV: T¸c dông cña viÖc qu¶n lÝ ®iÓm cña häc Chó ý: sinh trªn m¸y tÝnh lµ g×? - Hå s¬ qu¶n lÝ häc sinh cña nhµ trêng lµ tËp -HS: DÔ cËp nhËt th«ng tin cña häc sinh, lu tr÷ hîp c¸c hå s¬ líp. khai th¸c vµ phôc vô th«ng tin qu¶n lÝ cña nhµ - Trong qu¸ tr×nh qu¶n lÝ, hå s¬ cã thÓ cã trêng, ... nh÷ng bæ sung, thay ®æi hay nhÇm lÉn ®ßi hái ph¶i söa ®æi l¹i. HS: Quan s¸t b¶ng phô vµ chó ý nghe gi¶ng. - ViÖc t¹o lËp hå s¬ kh«ng chØ ®¬n thuÇn lµ ®Ó lu tr÷ mµ chñ yÕu lµ ®Ó khai th¸c, nh»m phôc vô c¸c yªu cÇu qu¶n lÝ c¶u nhµ trêng. Ho¹t ®éng 2: T×m hiÓu c¸c c«ng viÖc thêng gÆp khi xö lÝ th«ng tin cña mét tæ chøc. GV: Em h·y nªu lªn c¸c c«ng viÖc thêng gÆp khi qu¶n lÝ th«ng tin cña mét ®èi tîng nµo ®ã? HS: Suy nghÜ vµ tr¶ lêi c©u hái. 1. T¹o lËp hå s¬ ®èi tîng cÇn qu¶n lý. 2. CËp nhËt hå s¬ nh thªm, xãa, söa hå s¬ 3. Khai th¸c hå s¬ nh t×m kiÕm, s¾p xÕp, thèng kª, tæng hîp, in Ên,… HS: Chó ý nghe gi¶ng vµ ghi bµi. 2. C¸c c«ng viÖc thêng gÆp khi xö lÝ th«ng tin cña mét tæ chøc. C«ng viÖc qu¶n lÝ t¹i mçi n¬i, mçi lÜnh vùc cã nh÷ng ®Æc ®iÓm riªng vÒ ®èi tîng qu¶n lÝ còng nh vÒ ph¬ng thøc khai th¸c th«ng tin. C«ng viÖc thêng gÆp khi xö lÝ th«ng tin bao gåm: t¹o lËp, cËp nhËt vµ khai th¸c hå s¬. a) T¹o lËp hå s¬: §Ó t¹o lËp hå s¬, cÇn thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc sau: - Tïy thuéc nhu cÇu cña tæ chøc mµ x¸c ®Þnh chñ thÓ cÇn qu¶n lÝ VD: Chñ thÓ cÇn qu¶n lÝ lµ häc sinh, ... - Dùa vµo yªu cÇu qu¶n lÝ th«ng tin cña chñ thÓ ®Ó x¸c ®Þnh cÊu tróc hå s¬. VD: ë h×nh 1, hå s¬ cña mçi häc sinh lµ mét hµng cã 11 thuéc tÝnh. 2 N¨m häc 2012-2013 Gi¸o ¸n Tin häc 12 - Thu thËp, tËp hîp th«ng tin cÇn thiÕt cho hå s¬ tõ nhiÒu nguån kh¸c nhau vµ lu tr÷ chóng theo ®óng cÊu tróc ®· x¸c ®Þnh. VD; hå s¬ líp díi, kÕt qu¶ ®iÓm thi häc k× c¸c m«n häc, ... b) CËp nhËt hå s¬: Th«ng tin lu tr÷ trong hå s¬ cÇn ®îc cËp nhËt ®Ó ®¶m b¶o ph¶n ¸nh kÞp thêi, ®óng víi thùc tÕ. Mét sè viÖc thêng lµm ®Ó cËp nhËt hå s¬: - Söa ch÷a hå s¬; - Bæ sung thªm hå s¬;; - Xãa hå s¬. c) Khai th¸c hå s¬: ViÖc t¹o lËp, lu tr÷ vµ cËp nhËt hå s¬ lµ ®Ó khai th¸c chóng, phôc vô cho c«ng viÖc qu¶n lÝ. Khai th¸c hå s¬ bao gåm c¸c c«ng viÖc chÝnh sau: - S¾p xÕp hå s¬ theo mét tiªu chÝ nµo ®ã phï hîp víi yªu cÇu qu¶n lÝ cña tæ chøc. VD: s¾p xÕp theo b¶ng ch÷ c¸i cña tªn häc sinh, theo ®iÓm cña m«n häc nµo ®ã, ... - T×m kiÕm lµ viÖc tra cøu c¸c th«ng tin tháa m·n mét sè yªu cÇu nµo ®ã. VD: t×m hä tªn hs cã ®iÓm m«n Tin cao nhÊt, ... - Thèng kª lµ c¸ch khai th¸c hå s¬ dùa trªn tÝnh to¸n ®Ó ®a ra c¸c th«ng tin ®Æc trng.. VD: X¸c ®Þnh ®iÓm cao nhÊt, thÊp nhÊt m«n Tin, ... GV: Môc ®Ých cuèi cïng cña viÖc t¹o lËp, cËp nhËt, khai th¸c hå s¬ lµ phôc vô hç trî cho qu¸ tr×nh lËp kÕ ho¹ch, ra quyÕt ®Þnh xö lÝ c«ng viÖc cña ngêi cã tr¸ch nhiÖm. VD: Cuèi n¨m häc, nhê c¸c thèng kª, b¸o c¸o vÌ ph©n lo¹i häc tËp mµ HiÖu trëng ra quyÕt ®Þnh thëng cho nh÷ng hs giái, ... - LËp b¸o c¸o lµ viÖc sö dông c¸c kÕt qu¶ t×m kiÕm, thèng kª, s¾p xÕp c¸c bé hå s¬ ®Ó t¹o lËp mét bé hå s¬ míi cã néi dung vµ cÊu tróc khu«n d¹ng theo mét yªu cÇu nµo ®ã. VD: danh s¸ch HSG cña líp, ... IV. Cñng cè Qua bµi häc yªu cÇu häc sinh cÇn n¾m ®îc: - C¸c vÊn ®Ò cÇn gi¶i quyÕt trong mét bµi to¸n qu¶n; - C¸c c«ng viÖc thêng gÆp khi xö lÝ th«ng tin cña mét tæ chøc. V. rót kinh nghiÖm bµi d¹y sau 3 N¨m häc 2012-2013 Gi¸o ¸n Tin häc 12 Ngµy.......th¸ng ......n¨m 2012 TiÕt 2 §1. MéT Sè KH¸I NIÖM C¥ B¶N I. Môc tiªu a) VÒ kiÕn thøc: - BiÕt c¸c vÊn ®Ò cÇn gi¶i quyÕt trong mét bµi tãan qu¶n lÝ vµ sù cÇn thiÕt ph¶i cã -SDL. - BiÕt vai trß cña CSDL trong häc tËp vµ cuéc sèng; - BiÕt c¸c møc thÓ hiÖn cña CSDL. b) VÒ kÜ n¨ng: - Bíc ®Çu h×nh thµnh kÜ n¨ng kh¶o s¸t thùc tÕ cho øng dông CSDL. c) VÒ th¸i ®é: - Cã ý thøc sö dông m¸y tÝnh ®Ó khai th¸c th«ng tin, phôc vô c«ng viÖc hµng ngµy. II. ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh c) ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn: Gi¸o ¸n, S¸ch GK Tin 12, S¸ch GV Tin 12, b¶ng phô; d) ChuÈn bÞ cña häc sinh: S¸ch GK tin 12, vë ghi. III . TiÕn tr×nh bµi d¹y 1. æn ®Þnh líp 2. KiÓm tra bµi cò - Nªu mét øng dông CSDL cña mét tæ chøc mµ em biÕt? - Trong CSDL ®ã cã nh÷ng th«ng tin g×? - CSDL phôc vô cho nh÷ng ®èi tîng nµo, vÒ vÊn ®Ò g×? VD häc sing cã thÓ tr¶ lêi nh sau: Trêng ta cã øng dông CSDl, CSDL cña trêng chøa th«ng tin vÒ häc sinh vµ phôc vô qu¶n lÝ häc sinh nh ®iÓm, th«ng tin vÒ häc sinh, ... IV. Néi dung bµi míi Ho¹t ®éng 3: T×m hiÓu hÖ c¬ së d÷ liÖu H§TP1: T×m hiÓu kh¸i niÖm c¬ së d÷ liÖu vµ hÖ qu¶n trÞ c¬ së d÷ liÖu Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn vµ häc sinh Néi dung GV: Treo b¶ng phô h×nh 1 SGK trang 4. 3. HÖ c¬ së liÖu Qua th«ng tin cã trong hå s¬ líp: Tæ trëng cÇn a) Kh¸i niÖm CSDL vµ hÖ qu¶n trÞ CSDL quan t©m th«ng tin g×? Líp trëng vµ bÝ th muèn biÕt ®iÒu g×? ... HS: Suy nghÜ vµ tr¶ lêi c©u hái. GV: Tæng hîp: Cã nhiÒu ngêi cïng khai th¸c CSDL vµ mçi ngêi cã yªu cÇu, nhiÖm vô riªng. GV: D÷ liÖu lu trªn m¸y cã u ®iÓm g× so víi mét d÷ liÖu lu trªn giÊy? §Ó ®¸p øng c¸c yªu cÇu khai th¸c th«ng tin, HS: D÷ liÖu lu trªn m¸y tÝnh ®îc lu tr÷ ë bé nhí ph¶i tæ chøc th«ng tin thµnh mét hÖ thèng víi sù 4 N¨m häc 2012-2013 Gi¸o ¸n Tin häc 12 ngoµi cã kh¶ n¨ng lu tr÷ d÷ liÖu khæng lå, tèc ®é truy xuÊt vµ xö lÝ d÷ liÖu nhanh chãng vµ chÝnh x¸c. GV: Nh»m ®¸p øng ®îc nhu cÇu trªn, cÇn thiÕt ph¶i t¹o lËp ®îc c¸c ph¬ng thøc m« t¶, c¸c cÊu tróc d÷ liÖu ®Ó cã thÓ sö dông m¸y tÝnh trî gióp ®¾c lùc cho con ngêi trong viÖc lu tr÷ vµ khai th¸c th«ng tin. GV: ThÕ nµo lµ c¬ së d÷ liÖu? HS: Suy nghÜ tr¶ lêi. GV: Cã nhiÒu ®Þnh nghÜa kh¸c nhau vÒ CSDL, nhng c¸c ®Þnh nghÜa ®Òu ph¶i chøa 3 yÕu tè c¬ b¶n: - D÷ liÖu vÒ ho¹t ®éng cña mét tæ chøc; - §îc lu tr÷ ë bé nhí ngoµi; - NhiÒu ngêi khai th¸c. GV: PhÇn mÒm gióp ngêi sö dông cã thÓ t¹o CSDL trªn m¸y tÝnh gäi lµ g×? HS: hÖ qu¶n trÞ, ... GV: §Ó t¹o lËp, lu tr÷ vµ cho phÐp nhiÒu ngêi cã thÓ khai th¸c ®îc CSDL, cÇn cã hÖ thèng c¸c ch¬ng tr×nh cho phÐp ngêi dïng giao tiÕp víi CSDL. GV: HiÖn nay cã bao nhiªu hÖ qu¶n trÞ CSDL? HS: C¸c hÖ qu¶n trÞ CSDL phæ biÕn ®îc nhiÒu ngêi biÕt ®Õn lµ MySQL, SQL, Microsoft Access, Oracle, ... GV: Yªu cÇu häc sinh quan s¸t h×nh 3 SGK. trî gióp cña m¸y tÝnh ®iÖn tö. * Kh¸i niÖm CSDL: Mét CSDl (Database) lµ mét tËp hîp c¸c d÷ liÖu cã liªn quan víi nhau,chøa th«ng tin cña mét tæ chøc nµo ®ã (nh mét trêng häc, mét ng©n hµng, mét c«ng ti, mét nhµ m¸y, ...), ®îc lu tr÷ trªn c¸c thiÕt bÞ nhí ®Ó ®¸p øng nhu cÇu khai th¸c th«ng tin cña nhiÒu ngêi dïng víi nhiÒu môc ®Ých kh¸c nhau. VD: Hå s¬ líp trong h×nh 1 khi ®îc lu tr÷ ë bé nhí ngoµi cña m¸y tÝnh cã thÓ xem lµ mét CSDL, hÇu hÕt c¸c th viÖn ngµy nay ®Òu cã CSDL, h·ng hµng kh«ng quèc gia ViÖt Nam cã CSDL chøa th«ng tin vÒ c¸c chuyÕn bay, ... * Kh¸i niÖm hÖ QTCSDL: Lµ phÇn mÒm cung cÊp mi trêng thuËn lîi vµ hiÖu qu¶ ®Ó t¹o lËp, lu tr÷ vµ khai th¸c th«ng tin cña CSDL ®îc gäi lµ hÖ qu¶n trÞ CSDL (Database Management System). Chó ý: - Ngêi ta thêng dïng thuËt ng÷ hÖ c¬ së d÷ liÖu ®Ó chØ mét CSDL cïng víi hÖ QTCSDL vµ khai th¸c CSDL ®ã. - §Ó lu tr÷ vµ khai th¸c th«ng tin b»ng m¸y tÝnh cÇn ph¶i cã: - C¬ së d÷ liÖu; - HÖ qu¶n trÞ c¬ së d÷ liÖu; - C¸c thiÕt bÞ vËt lÝ (m¸y tÝnh, ®Üa cøng, m¹ng, ...). GV: H×nh 3 trong SGK ®¬n thuÇn chØ ®Ó minh häa hÖ CSDL bao gåm CSDL vµ hÖ QTCSDL, 5 N¨m häc 2012-2013 Gi¸o ¸n Tin häc 12 ngoµi ra ph¶i cã c¸c ch¬ng tr×nh øng dông ®Ó viÖc khai th¸c CSDL thuËn lîi h¬n. H§TP2: T×m hiÓu c¸c møc thÓ hiÖn cña c¬ së d÷ liÖu b) C¸c møc thÓ hiÖn cña c¬ së d÷ liÖu - Møc vËt lÝ Mét c¸ch ®¬n gi¶n, ta cã thÓ nãi CSDL vËt lÝ cña mét hÖ CSDL lµ tËp hîp c¸c tÖp d÷ liÖu tån t¹i trªn c¸c thiÕt bÞ nhí. - Møc kh¸i niÖm Nhãm ngêi qu¶n trÞ hÖ CSDL hoÆc ph¸t triÓn c¸c øng dông thêng kh«ng cÇn hiÓu chi tiÕt ë møc vËt lÝ, nhng hä cÇn ph¶i biÕt: Nh÷ng d÷ liÖu nµo ®îc lu tr÷ trong hÖ CSDl? Gi÷a c¸c d÷ liÖu cã c¸c mè i GV: Sö dông m¸y tÝnh , con ngêi t¹o lËp c¬ së d÷ liÖu vµ khai th¸c th«ng tin trong CSDL mét c¸ch hiÖu qu¶. Do vËy, khi nãi ®Õn c¸c hÖ CSDl mét c¸ch dÇy ®ñ nhÊt sÏ ph¶i nãi ®Õn nhiÒu yÕu tè kÜ thuËt phøc t¹p cña m¸y tÝnh. Tuy nhiªn, tïy theo møc chuyªn s©u cña mçi ngêi trong lÜnh vùc c«ng nghÖ th«ng tin hay ngêi dïng mµ cã nh÷ng yªu cÇu hiÓu biÕt vÒ CSDL kh¸c nhau. Ba møc hiÓu vµ lµm viÖc víi mét CSDL lµ møc vËt lÝ, møc kh¸i niÖm, møc khung nh×n. quan hÖ nµo? Hå s¬ líp Hä tªn Ngµy sinh Giíi tÝnh ... GV: Chó ý: Mét CSDL chØ cã mét CSDL vËt lÝ, mét CSDL kh¸i niÖm nhng cã thÓ cã nhiÒu khung nh×n kh¸c nhau. - Møc khung nh×n Møc hiÓu CSDL cña ngêi dïng th«ng qua khung nh×n ®îc gäi lµ møc khung nh×n (cßn ®îc gäi lµ møc ngoµi) cña CSDL. IV. Cñng cè vµ luyÖn tËp Híng dÉn HS lµm c¸c bµi tËp sau ®©y: C©u 1: Ph©n biÖt CSDL víi hÖ QTCSDL CÇn thÓ hiÖn râ 2 ®iÓm sau: 1. CSDL lµ tËp hîp c¸c DL cã liªn quan víi nhau ®c lu tr÷ ë thݪt bÞ nhí cña m¸y tÝnh; 2. HÖ QTCSDL lµ c¸c ch¬ng tr×nh phôc vô t¹o lËp, cËp nhËt vµ khai th¸c CSDL. C©u 2: Gi¶ sö ph¶i x©y dùng mét CSDL ®Ó qu¶n lý mîn, tr¶ s¸ch ë th viÖn, theo em cÇn ph¶i lu tr÷ nh÷ng th«ng tin g×? H·y cho biÕt nh÷ng viÖc ph¶i lµm ®Ó ®¸p øng nhu cÇu qu¶n lÝ cña ngêi thñ th. Gîi ý: - §Ó QL s¸ch cÇn th«ng tin g×? - §Ó qu¶n lÝ ngêi mîn cÇn th«ng tin g×? - §Ó biÕt vÒ nh÷ng ai ®ang mîn s¸ch vµ nh÷ng s¸ch nµo ®ang cho mîn, cÇn nh÷ng th«ng tin g×? 6 N¨m häc 2012-2013 Gi¸o ¸n Tin häc 12 - §Ó phôc vô b¹n ®äc: ngêi thñ th cã cÇn kiÓm tra ®Ó biÕt ngêi ®ã cã ph¶i lµ b¹n ®äc cña th viÖn hay kh«ng? Cã tra cøu xem s¸ch mµ b¹n ®äc cÇn cã cßn hay kh«ng? Cã ph¶i vµo sæ tríc khi ®a s¸ch cho b¹n ®äc kh«ng?... * C¸c em vÒ nhµ häc bµi cò vµ nghiªn cøu tríc môc c, d trong SGK trang 12, 15. TuÇn 3 Ngµy so¹n: 06/ 09/ 2008. Ngµy d¹y: 08/9/2008 TiÕt 3 §1. MéT Sè KH¸I NIÖM C¥ B¶N I. Môc tiªu a) VÒ kiÕn thøc: - BiÕt c¸c vÊn ®Ò cÇn gi¶i quyÕt trong mét bµi tãan qu¶n lÝ vµ sù cÇn thiÕt ph¶i cã CSDL. - BiÕt vai trß cña CSDL trong häc tËp vµ cuéc sèng; - BiÕt c¸c møc thÓ hiÖn cña CSDL; - BiÕt c¸c yªu cÇu c¬ b¶n ®èi víi hÖ c¬ së d÷ liÖu. b) VÒ kÜ n¨ng: Bíc ®Çu h×nh thµnh kÜ n¨ng kh¶o s¸t thùc tÕ cho øng dông CSDL. c) VÒ th¸i ®é: Cã ý thøc sö dông m¸y tÝnh ®Ó khai th¸c th«ng tin, phôc vô c«ng viÖc hµng ngµy. II. ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh e) ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn: Gi¸o ¸n, S¸ch GK Tin 12, S¸ch GV Tin 12, b¶ng phô; f) ChuÈn bÞ cña häc sinh: S¸ch GK tin 12, vë ghi. III . TiÕn tr×nh bµi d¹y 1. æn ®Þnh líp: 2.KiÓm tra bµi cò: Ph©n biÖt CSDL víi hÖ QTCSDL CÇn thÓ hiÖn râ 2 ®iÓm sau: 1. CSDL lµ tËp hîp c¸c DL cã liªn quan víi nhau ®c lu tr÷ ë thݪt bÞ nhí cña m¸y tÝnh; 3.. HÖ QTCSDL lµ c¸c ch¬ng tr×nh phôc vô t¹o lËp, cËp nhËt vµ khai th¸c CSDL. IV. Néi dung bµi míi Ho¹t ®éng 3: T×m hiÓu hÖ c¬ së d÷ liÖu H§TP3: C¸c yªu cÇu c¬ b¶n cña hÖ CSDL Ho¹t ®éng cña GV vµ HS Néi dung 3. HÖ c¬ së liÖu c) C¸c yªu cÇu c¬ b¶n cña hÖ CSDL GV: ThÕ nµo lµ tÝnh cÊu tróc cña mét CSDL? - TÝnh cÊu tróc:Th«ng tin trong CSDL ®îc lu tr÷ HS: §äc SGK trang 12 vµ nghiªn cøu t×m c©u tr¶ theo mét cÊu tróc x¸c ®Þnh. lêi. TÝnh cÊu tróc ®îc thÓ hiÖn ë c¸c ®iÓm sau: GV: nªu vÝ dô? - D÷ liÖu ghi vµo CSDL ®îc lu gi÷ díi d¹ng HS: CSDL líp cã cÊu tróc lµ b¶ng gåm nhiÒu hµng c¸c b¶n ghi. 7 N¨m häc 2012-2013 Gi¸o ¸n Tin häc 12 vµ 11 cét. Mçi cét lµ mét thuéc tÝnh vµ mçi hµng lµ mét hå s¬ häc sinh. GV: ThÕ nµo lµ tÝnh toµn vÑn cña mét CSDL? HS: §äc SGK trang 12 vµ nghiªn cøu t×m c©u tr¶ lêi. GV: H·y nªu vÝ dô? HS: VÝ dô §Ó ®¶m b¶o tÝnh toµn vÑn d÷ liÖu trªn cét ®iÓm, sao cho ®iÓm nhËp vµo theo thang ®iÓm 10, c¸c ®iÓm cña m«n häc ph¶i ®Æt rµng buéc gi¸ trÞ nhËp vµo: >=0 vµ <=10. (Gäi lµ rµng buéc vïng). GV: ThÕ nµo lµ tÝnh nhÊt qu¸n cña mét CSDL? HS: §äc SGK trang 12 vµ nghiªn cøu t×m c©u tr¶ lêi. GV: Yªu cÇu HS ®äc vµ nghiªn cøu vÝ dô SGK trang 5. GV: ThÕ nµo lµ tÝnh an toµn vµ b¶o mËt th«ng tin? HS: §äc SGK trang 13 vµ nghiªn cøu t×m c©u tr¶ lêi. GV: H·y nªu vÝ dô? VÝ dô vÒ tÝnh an toµn th«ng tin: Häc sinh cã thÓ vµo m¹ng ®Ó xem ®iÓm cña m×nh trong CSDL cña nhµ trêng, nhng hÖ thèng sÏ ng¨n chËn nÕu HS cè t×nh muèn söa ®iÓm. HoÆc khi ®iÖn bÞ c¾t ®ét ngét, m¸y tÝnh hoÆc phÇn mÒm bÞ háng th× hÖ thèng ph¶i kh«i phôc ®îc CSDL. VÝ dô vÒ tÝnh b¶o mËt: HÖ thèng ph¶i ng¨n chÆn ®îc mäi truy cËp bÊt hîp ph¸p ®Õn CSDL. GV: ThÕ nµo lµ tÝnh ®éc lËp? HS: §äc SGK trang 13 vµ nghiªn cøu t×m c©u tr¶ lêi. GV: H·y nªu vÝ dô? HS: Nghiªn cøu VD trong SGk trang 14. GV: ThÕ nµo lµ tÝnh kh«ng d thõa? HS: §äc SGK trang 14 vµ nghiªn cøu t×m c©u tr¶ - HÖ QTCSDL cÇn cã c¸c c«ng cô khai b¸o cÊu tróc cña CSDL(lµ c¸c yÕu tè ®Ó tæ chøc d÷ liÖu: cét, hµng, kiÓu cña d÷ liÖu nhËp vµo cét, hµng...) xem, cËp nhËt, thay ®æi cÊu tróc. - TÝnh toµn vÑn: C¸c gi¸ trÞ ®îc lu tr÷ trong CSDL ph¶i tháa m·n mét sè rµng buéc (gäi lµ rµng buéc toµn vÑn d÷ liÖu), tïy thuéc vµo ho¹t ®éng cña tæ chøc mµ ph¶n ¸nh. - TÝnh nhÊt qu¸n: Trong qu¸ tr×nh cËp nhËt, d÷ liÖu trong CSDL ph¶i ®îc ®¶m b¶o ®óng ngay c¶ khi cã sù cè. - TÝnh an toµn vµ b¶o mËt th«ng tin: CSDL cÇn ®îc b¶o vÖ an toµn, ph¶i ng¨n chÆn ®îc nh÷ng truy xuÊt kh«ng ®îc phÐp vµ ph¶i kh«i phôc ®îc CSDL khi cã sù cè ë phÇn cøng hay phÇn mÒm... - TÝnh ®éc lËp: Bao gåm ®éc lËp vËt lÝ vµ ®éc lËp logic. V× mét CSDL thêng phôc vô cho nhiÒu môc ®Ých khai th¸c kh¸c nhau nªn d÷ liÖu ph¶i ®éc lËp víi c¸c øng dông, kh«ng phô thuéc vµo mét bµi to¸n cô thÓ, kh«ng phô thuéc vµo ph¬ng tiÖn lu 8 N¨m häc 2012-2013 Gi¸o ¸n Tin häc 12 lêi. GV: H·y nªu vÝ dô? HS: VÝ dô : Mét CSDL ®· cã cét ngµy sinh, th× kh«ng cÇn cã cét tuæi. V× n¨m sau th× tuæi sÏ kh¸c ®i, trong khi gi¸ trÞ cña tuæi l¹i kh«ng ®îc cËp nhËt tù ®éng v× thÕ nÕu kh«ng söa ch÷a sè tuæi cho phï hîp th× dÉn ®Õn tuæi vµ n¨m sinh thiÕu tÝnh nhÊt qu¸n. VÝ dô kh¸c: §· cã cét soluong vµ dongia, th× kh«ng cÇn ph¶i cã cét thµnh tiÒn. (=soluong*dongia). GV: Chó ý: ChÝnh v× sù d thõa nªn khi söa ®æi d÷ liÖu thêng hay sai sãt, vµ dÉn ®Õn sù thiÕu tÝnh nhÊt qu¸n trong CSDL.. tr÷ vµ xö lÝ. - TÝnh kh«ng d thõa: CSDL thêng kh«ng ®îc lu tr÷ nh÷ng d÷ liÖu trïng lÆp hoÆc nh÷ng th«ng tin cã thÓ dÔ dµng suy diÔn hay tÝnh to¸n ®îc tõ nh÷ng d÷ liÖu ®· cã. H§TP4: T×m hiÓu mét sè øng dông GV: ViÖc x©y dùng, ph¸t triÓn vµ khai th¸c c¸c hÖ CSDL ngµy cµng nhiÒu h¬n, ®a d¹ng h¬n trong hÇu hÕt c¸c lÜnh vùc kinh tÕ, x· héi, gi¸o dôc, y tÕ, ... Em h·y nªu mét sè øng dông cã sö dông CSDL mµ em biÕt? HS: Nghiªn cøu SGK tr¶ lêi c©u hái. - C¬ së gi¸o dôc; - C¬ së kinh doanh; - Tæ chøc tµi chÝnh; - Tæ chøc ng©n hµng; ... d) Mét sè øng dông: - C¬ së gi¸o dôc vµ ®µo t¹o cÇn qu¶n lÝ th«ng tin ngêi häc, m«n häc, kÕt qu¶ häc tËp,… - C¬ së kinh doanh cÇn cã CSDL vÒ th«ng tin kh¸ch hµng, s¶n phÈm, viÖc mua b¸n,… - C¬ së s¶n xuÊt cÇn qu¶n lÝ d©y chuyÒn thiÕt bÞ vµ theo dâi viÖc s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm trong c¸c nhµ m¸y, hµng tån trong kho hay trong cöa hµng vµ c¸c ®¬n ®Æt hµng. - Tæ chøc tµi chÝnh cÇn lu th«ng tin vÒ cæ phÇn, t×nh h×nh kinh doanh mua b¸n tµi chÝnh nh cæ phiÕu, tr¸i phiÕu, … - C¸c giao dÞch qua thÓ tÝn dông cÇn qu¶n lÝ viÖc b¸n hµng b»ng thÎ tÝn dông vµ xuÊt ra b¸o c¸o tµi chÝnh ®Þnh k×. - H·ng hµng kh«ng cÇn qu¶n lÝ c¸c chuyÕn bay, viÖc ®¨ng kÝ vÐ vµ lÞch bay,… - Tæ chøc viÔn th«ng cÇn ghi nhËn c¸c cuéc gäi, hãa ®¬n hµng th¸ng, tÝnh to¸n sè d cho c¸c thÓ gäi tr¶ tríc,… - Vui ch¬i gi¶i trÝ,…… IV. Cñng cè vµ luyÖn tËp Híng dÉn HS lµm c¸c bµi tËp sau ®©y: C©u 1 Nªu c¸c yªu cÇu c¬ b¶n cña hÖ CSDL, vÝ dô minh häa ®èi víi tÝnh: 9 N¨m häc 2012-2013 Gi¸o ¸n Tin häc 12 a) Kh«ng d thõa, tÝnh b¶o mËt. c) Toµn vÑn, an toµn vµ b¶o mËt th«ng tin b) CÊu tróc, chia sÎ th«ng tin d) Kh«ng d thõa, ®éc lËp Häc sinh chØ chän lÊy mét trong c¸c tÝnh chÊt ®· liÖt kª theo c¸c môc a,b,c,d ë trªn ®Ó cho vÝ dô minh häa (kh«ng sö dông c¸c vÝ dô ®· cã trong bµi). C©u 2: So khíp th«ng tin m« t¶ hoÆc ®Þnh nghÜa ë cét B víi môc ®óng nhÊt ë cét A. Cét B cã mét côm tõ kh«ng ®îc dïng ®Õn, vµ mçi côm tõ kh«ng ®îc dïng qu¸ mét lÇn. A 1. T¸c nh©n ®iÒu khiÓn hÖ thèng m¸y vµ hÖ thèng CSDL 2. TËp hîp d÷ liÖu cã liªn quan víi nhau theo mét chñ ®Ò nµo ®ã ®îc lu trªn m¸y tÝnh ®iÖn tö. 3. PhÇn mÒm dïng t¹o lËp, lu tr÷ vµ khai th¸c mét CSDL. 4. PhÇn mÒm m¸y tÝnh gióp ngêi sö dông kh«ng biÕt g× vÒ hÖ QTCSDL nhng cã thÓ dïng nã ®Ó khai th¸c th«ng tin trªn CSDL B A. PhÇn mÒm øng dông B. HÖ qu¶n trÞ CSDL C. HÖ ®iÒu hµnh D.CSDL E. Con ngêi V. Híng dÉn häc sinh tù häc ë nhµ C¸c em vÒ nhµ häc bµi cò vµ: 1) Nhí c¸c yªu cÇu cña mét hÖ CSDL, kh«ng cÇn ph¸t biÓu theo thø tù - cho vÝ dô minh häa kh¸c víi vÝ dô ®· cã trong bµi häc. 2) Xem l¹i vÝ dô vÒ tÝnh kh«ng d thõa cã trong bµi: - §· cã cét soluong vµ dongia, th× kh«ng cÇn ph¶i cã cét thµnh tiÒn. (=soluong*dongia). H·y gi¶i thÝch v× sao? TuÇn 4 Ngµy so¹n: 14/9/2008 Ngµy d¹y : 16/9/2008 TiÕt 4 §2. HÖ QU¶N TRÞ C¥ Së D÷ LIÖU I. Môc tiªu a) VÒ kiÕn thøc: - BiÕt kh¸i niÖm hÖ QTCSDL; - BiÕt c¸c chøc n¨ng cña hÖ QTCSDL: T¹o lËp CSDL, cËp nhËt d÷ liÖu, t×m kiÕm, kÕt xuÊt th«ng tin; - BiÕt ®îc ho¹t ®éng t¬ng t¸c cña c¸c thµnh phÇn trong mét hÖ qu¶n trÞ c¬ së d÷ liÖu. II. ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh - ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn: Gi¸o ¸n, S¸ch GK Tin 12, S¸ch GV Tin 12, b¶ng phô; - ChuÈn bÞ cña häc sinh: S¸ch GK tin 12, vë ghi. III . TiÕn tr×nh bµi d¹y 1. æn ®Þnh líp: 10 N¨m häc 2012-2013 Gi¸o ¸n Tin häc 12 2. KiÓm tra bµi cò: Kh«ng 3. Néi dung bµi míi Ho¹t ®éng 1: T×m hiÓu c¸c chøc n¨g cña hÖ qu¶n trÞ c¬ së d÷ liÖu Ho¹t ®éng cña GV vµ HS GV: Nh¾c l¹i kh¸i niÖm hÖ QTCSDL? HS: Tr¶ lêi c©u hái. Lµ phÇn mÒm cung cÊp m«i trêng thuËn lîi vµ hiÖu qu¶ ®Ó t¹o lËp, lu tr÷ vµ khai th¸c th«ng tin cña CSDL ®îc gäi lµ hÖ qu¶n trÞ CSDL (Database Management System). GV: Mét hÖ QTCSDL cã c¸c chøc n¨ng c¬ b¶n nµo? HS: Nghiªn cøu SGK tr¶ lêi c©u hái. Cã 3 chøc n¨ng: a) Cung cÊp c¸ch t¹o lËp c¬ së d÷ liÖu b) Cung cÊp c¸ch cËp nhËt vµ khai th¸c d÷ liÖu c) Cung cÊp c«ng cô kiÓm so¸t, ®iÒu khiÓn viÖc truy cËp vµo d÷ liÖu GV: Trong Pascal ®Ó khai b¸o biÕn i, j lµ kiÓu sè nguyªn, k lµ kiÓu sè thùc ®Ó dïng trong ch¬ng tr×nh em lµm thÕ nµo? HS: Var i, j: integer; k: real; GV: Còng drong Pascal ®Ó khai b¸o cÊu tróc b¶n ghi Häc sinh cã 9 trêng: hoten, ngaysinh, gioitinh, doanvien, toan, ly, hoa, van, tin: ..... HS: Type Hocsinh = record; Hoten:string[30]; Ngaysinh:string[10]; Gioitinh:Boolean; Doanvien:Boolean; Toan,ly,hoa,van,tin:real; End; GV: ThÕ nµo lµ ng«n ng÷ ®Þnh nghÜa d÷ liÖu? HS: Suy nghÜ tr¶ lêi c©u hái: • Do hÖ qu¶n trÞ CSDL cung cÊp cho ngêi dïng. • Lµ hÖ thèng c¸c kÝ hiÖu ®Ó m« t¶ CSDL. GV: Ng«n ng÷ ®Þnh ngh)a d÷ liÖu cho phÐp ta Néi dung ghi b¶ng 1. C¸c chøc n¨ng cña hÖ QTCSDL. Mét hÖ QTCSDL cã c¸c chøc n¨ng c¬ b¶n sau: a) Cung cÊp m«i trêng t¹o lËp CSDL Mét hÖ QTCSDL ph¶i cung cÊp mét m«i trêng cho ngêi dïng dÔ dµng khai b¸o kiÓu d÷ liÖu, c¸c cÊu tróc d÷ liÖu thÓ hiÖn th«ng tin vµ c¸c rµng buéc trªn d÷ liÖu. §Ó thùc hiÖn ®îc chøc n¨ng nµy, mçi hÖ QTCSDL cung cÊp cho ngêi dïng mét ng«n ng÷ ®Þnh nghÜa d÷ liÖu. (Ngêi dïng sö dông ng«n ng÷ ®Þnh nghÜa d÷ liÖu ®Ó khai b¸o kiÓu vµ cÊu tróc cña d÷ liÖu, khai b¸o c¸c rµng buéc trªn d÷ liÖu ®îc lu tr÷ trong CSDL.) 11 N¨m häc 2012-2013 Gi¸o ¸n Tin häc 12 lµm nh÷ng g×? HS: - Khai b¸o kiÓu d÷ liÖu vµ cÊu tróc d÷ liÖu. - Khai b¸o c¸c rµng buéc trªn d÷ liÖu. GV: ThÕ nµo lµ ng«n ng÷ thao t¸c d÷ liÖu? HS: Lµ ng«n ng÷ ®Ó ngêi dïng diÔn t¶ yªu cÇu cËp nhËt hay khai th¸c th«ng tin. GV: C¸c thao t¸c d÷ liÖu? HS: - Xem néi dung d÷ liÖu. - CËp nhËt d÷ liÖu (nhËp, söa, xãa dl). - Khai th¸c d÷ liÖu (s¾p xÕp, t×m kiÕm, kÕt xuÊt b¸o c¸o, ...) GV: ChØ cã nh÷ng ngêi thiÕt kÕ vµ qu¶n lÝ CSDL míi ®îc quyÒn sö dông c¸c c«ng cô nµy. Ngêi dïng chØ nh×n thÊy vµ thùc hiÖn ®îc c¸c c«ng cô ë a, b. b) Cung cÊp c¸ch cËp nhËt vµ khai th¸c d÷ liÖu Ng«n ng÷ ®Ó ngêi dïng diÔn t¶ yªu cÇu cËp nhËt hay t×m kiÕm, kÕt xuÊt th«ng tin ®îc gäi lµ ng«n ng÷ thao t¸c d÷ liÖu. Thao t¸c d÷ liÖu gåm:  CËp nhËt (nhËp, söa, xo¸ d÷ liÖu);  Khai th¸c (t×m kiÕm, kÕt xuÊt dl). c) Cung cÊp c«ng cô kiÓm so¸t, _iÒu khiÓn viÖc truy cËp vµo d÷ liÖu §Ó gãp phÇn ®¶m b¶o ®îc c¸c yªu cÇu ®Æt ra cho mét hÖ CSDL, hÖ QTCSDL ph¶i cã c¸c bé ch¬ng tr×nh thùc hiÖn nh÷ng nhiÖm vô sau: - §¶m b¶o an ninh, ph¸t hiÖn vµ ng¨n chÆn sù truy cËp kh«ng ®îc phÐp. - Duy tr× tÝnh nhÊt qu¸n cña d÷ liÖu; - Tæ chøc vµ ®iÒu khiÓn c¸c truy cËp ®ång thêi ®Ó b¶o vÖ c¸c rµng buéc toµn vÑn vµ tÝnh nhÊt qu¸n; - Kh«i phôc CSDL khi cã sù cè ë phÇn cøng hay phÇn mÒm; - Qu¶n lÝ c¸c m« t¶ d÷ liÖu. Ho¹t ®éng 2: T×m hiÓu ho¹t ®éng cña mét hÖ qu¶n trÞ c¬ së d÷ liÖu GV: Em h·y t×m xem cã bao nhiªu thµnh phÇn chÝnh cña hÖ QTCSDL? HS: HÖ QTCSDL cã 02 thµnh phÇn chÝnh: - Bé x# lý truy vÊn - Bé qu¶n lý d÷ liÖu GV: ë ®©y ta hiÓu truy vÊn lµ mét kh¶ n¨ng cña hÖ QTCSDL b»ng c¸ch t¹o ra yªu cÇu qua c¸c c©u hái nh»m khai th¸c th«ng tin (t×m häc sinh tªn g×?, t×m kiÕm c«ng d©n cã sè CMND g×?...) ngêi lËp tr×nh gi¶i quyÕt c¸c t×m kiÕm ®ã b»ng c«ng cô cña hÖ QTCSDL tõ ®ã ngêi dïng sÏ nhËn ®îc kÕt qu¶ ®ã lµ th«ng tin phï hîp víi c©u hái. 2. Ho¹t ®éng cña mét hÖ qu¶n trÞ c¬ së d÷ liÖu. HÖ qu¶n trÞ CSDL cã hai thµnh phÇn chÝnh: - Bé xö lÝ truy vÊn (bé xö lÝ yªu cÇu). Cã nhiÖm vô tiÕp nhËn c¸c truy vÊn trùc tiÕp cña ngêi dïng vµ tæ chøc thùc hiÖn c¸c ch¬ng tr×nh øng dông. NÕu kh«ng cã bé xö lÝ truy vÊn th× c¸c ch¬ng tr×nh øng dông kh«ng thÓ thùc hiÖn ®îc vµ c¸c truy vÊn kh«ng thÓ mãc nèi víi c¸c d÷ liÖu trong CSDL. Tr×nh øng dông Truy Tr×nh øng lÝ dông Truy vÊn vÊn - Bé qu¶n d÷ liÖu: Cã nhiÖm vô nhËn c¸c yªu cÇu truy xuÊt tõ bé xö HÖ qu¶n qu¶n trÞ trÞ CSDL CSDL lÝHÖtruy vÊn vµ nã cung cÊp d÷ liÖu cho bé truy vÊn xö truy vÊn Bé xö lÝlÝt¸c truyvíi vÊnbé qu¶n lÝ tÖp cña hÖ theo yªu cÇu vµ Bé t¬ng ®iÒu hµnh ®Ó qu¶n lÝ, ®iÒu khiÓn viÖc t¹o lËp, cËp nhËt, lu tr÷ vµ khai th¸c Bé lÝlÝ d÷ liÖu Bé qu¶n qu¶n d÷d÷ liÖuliÖu trªn c¸c tÖp cña CSDL; Bé Bé qu¶n qu¶n lÝlÝ file file N¨m häc 2012-2013 CSDL 12 Gi¸o ¸n Tin häc 12 Chó ý: HÖ QTCSDL kh«ng qu¶n lÝ vµ lµm viÖc trùc tiÕp víi CSDL mµ chØ qu¶n lÝ cÊu tróc cña c¸c b¶ng trong CSDL. C¸ch tæ chøc nµy ®¶m b¶o: - HÖ QTCSDL trë nªn gän nhÑ; - §éc lËp gi÷a hÖ QTCSL víi d÷ liÖu; - §éc lËp gi÷a lu tr÷ víi xö lÝ. H×nh 12: Sù t¬ng t¸c cña hÖ QTCSDL GV: HÖ qu¶n trÞ CSDL ho¹t ®éng nh thÕ nµo? GV: HÖ qu¶n trÞ CSDL ®ãng vai trß nh thÕ nµo? HS: - HÖ qu¶n trÞ CSDL ®ãng vai trß cÇu nèi gi÷a ngêi dïng (c¸c ch¬ng tr×nh øng dông, c¸c truy vÊn) víi c¬ së d÷ liÖu (®îc qu¶n lý bëi hÖ ®iÒu hµnh). - Cã vai trß chuÈn bÞ cßn thùc hiÖn ch¬ng tr×nh lµ nhiÖm vô cña hÖ ®iÒu hµnh. * Ho¹t ®éng cña hÖ QTCSDL: Khi cã yªu cÇu cña ngêi dïng th«ng qua tr×nh øng dông chän c¸c truy vÊn ®· ®îc lËp s½n, hÖ QTCSDL sÏ göi yªu cÇu ®ã ®Õn Bé xö lÝ truy vÊn, cã nhiÖm vô thùc hiÖn vµ th«ng qua bé qu¶n lÝ d÷ liÖu yªu cÇu hÖ ®iÒu hµnh t×m mét sè tÖp chøa th«ng tin cÇn thiÕt. C¸c th«ng tin t×m thÊy ®îc tr¶ l¹i th«ng qua bé qu¶n lÝ d÷ liÖu vµ chuyÓn ®Õn bé xö lÝ truy vÊn ®Ó tr¶ kÕt qu¶ cho ngêi dïng. IV. Cñng cè vµ luyÖn tËp 1. Truy vÊn lµ g×? Cßn gäi lµ truy hái :dïng c¸c c©u hái ®Æt ra ë phÇn mÒm øng dông dùa vµo yªu cÇu khai th¸c th«ng tin ®Ó yªu cÇu hÖ QTCSDL tiÕp nhËn truy vÊn vµ truy xuÊt d÷ liÖu mét c¸ch tù ®éng. §Æt 3 c©u truy vÊn ®Ó khai th¸c th«ng tin vÒ HS? 2. KÕt xuÊt lµ g×? Qu¸ tr×nh t¹o ra kÕt qu¶ tøc lµ th«ng tin muèn t×m kiÕm. V. Híng dÉn häc sinh tù häc ë nhµ VÒ lµm c¸c bµi tËp 1,2,3,4,5/Trang 20 TuÇn 5 Ngµy so¹n: 21/9/2008 Ngµy d¹y: 23/9/2008 TiÕt 5 §2. HÖ QU¶N TRÞ C¥ Së D÷ LIÖU I. Môc tiªu b) VÒ kiÕn thøc: 13 N¨m häc 2012-2013 Gi¸o ¸n Tin häc 12 - BiÕt kh¸i niÖm hÖ QTCSDL; - BiÕt c¸c chøc n¨ng cña hÖ QTCSDL: T¹o lËp CSDL, cËp nhËt d÷ liÖu, t×m kiÕm, kÕt xuÊt th«ng tin; - BiÕt ®îc ho¹t ®éng t¬ng t¸c cña c¸c thµnh phÇn trong mét hÖ qu¶n trÞ c¬ së d÷ liÖu. - BiÕt vai trß cña con ngêi khi lµm viÖc víi hÖ CSDL; - BiÕt c¸c bíc x©y dùng CSDL. II. ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh - ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn: Gi¸o ¸n, S¸ch GK Tin 12, S¸ch GV Tin 12, b¶ng phô; - ChuÈn bÞ cña häc sinh: S¸ch GK tin 12, vë ghi. III . TiÕn tr×nh bµi d¹y 1. æn ®Þnh líp: 2. KiÓm tra bµi cò: 1. NN ®Þnh nghÜa DL trong 1 hÖ QTCSDL cho phÐp ta lµm nh÷ng g×? (Gîi ý: Cho phÐp ta: Khai b¸o kiÓu vµ cÊu tróc DL; Khai b¸o c¸c rµng buéc trªn DL) 2. H·y kÓ c¸c lo¹i thao t¸c DL, nªu VD? (Gîi ý: thao t¸c trªn CSDL cã thÓ ph©n lµm ba nhãm c¬ b¶n: - Thao t¸c víi cÊu tróc DL:khai b¸o t¹o lËp DL míi, cËp nhËt CSDL, phÇn nµy do NN ®Þnh nghÜa DL ®¶m b¶o - CËp nhËt d÷ liÖu - Khai th¸c th«ng tin: t×m kiÕm,SX DL vµ kÕt xuÊt b¸o c¸o.) 3. V× sao hÖ QTCSDL l¹i cã kh¶ n¨ng kiÓm so¸t vµ ®iÒu khiÓn c¸c truy cËp ®Õn CSDL? H·y cho VD minh häa? (HS cÇn ph¶i nªu ®c hai ®iÓm quan träng nhÊt nh»m nãi râ c¸c hÖ QTCSDL cÇn ph¶i cã kh¶ n¨ng kiÓm so¸t vµ ®iÒu khiÓn truy cËp: - §¶m b¶o an ninh hÖ thèng, ng¨n chÆn c¸c truy cËp vµ xö lÝ kh«ng ®îc phÐp. VD trong HT QL KQ häc tËp, chØ cã GV míi ®îc ®Þnh k× bæ sung ®iÓm ë m«n vµ líp m×nh phô tr¸ch. - §¶m b¶o tÝnh nhÊt qu¸n khi cã thao t¸c cËp nhËt) 3. Néi dung bµi míi Ho¹t ®éng 1. Vai trß cña con ngêi khi lµm viÖc víi hÖ c¬ së d÷ liÖu Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn vµ häc sinh Néi dung 3. Vai trß cña con ngêi khi lµm viÖc víi hÖ c¬ së GV: §Æt vÊn ®Ò: Liªn quan ®Õn ho¹t ®éng cña d÷ liÖu mét hÖ CSDL, cã thÓ kÓ ®Õn bao vai trß kh¸c nhau cña con ngêi. Ngêi qu¶n trÞ Ngêi lËp tr×nh øng dông Ngêi dïng N¨m häc 2012-2013 14 Gi¸o ¸n Tin häc 12 GV: NhiÖm vô cña ngêi qu¶n trÞ CSDL? HS: Suy nghÜ vµ tr¶ lêi c©u hái. - ThiÕt kÕ vµ cµi ®Æt CSDL, hÖ QTCSDL, vµ c¸c phÇn mÒm cã liªn quan. - CÊp ph¸t c¸c quyÒn truy cËp CSDL - Duy tr× c¸c ho¹t ®éng hÖ thèng nh»m tháa m·n c¸c yªu cÇu cña c¸c øng dông vµ cña ngêi dïng. GV: Vai trß cña ngêi lËp tr×nh øng dông? HS: Nghiªn cøu SGK vµ tr¶ lêi c©u hái. GV: Ngêi dïng thêng ®îc ph©n thµnh tõng nhãm, mçi nhãm cã mét sè quyÒn h¹n nhÊt ®Þnh ®Ó truy cËp vµ khai th¸c CSDL. a) Ngêi qu¶n trÞ c¬ së d÷ liÖu Lµ mét ngêi hay nhãm ngêi ®îc trao quyÒn ®iÒu hµnh CSDL. NhiÖm vô cña ngêi qu¶n trÞ CSDL: - Qu¶n lÝ c¸c tµi nguyªn cña CSDL, hÖ QTCSDL, vµ c¸c phÇn mÒm cã liªn quan. - Tæ chøc hÖ thèng: ph©n quyÒn truy cËp cho ngêi dïng, ®¶m b¶o an ninh cho hÖ CSDL. N©ng cÊp hÖ CSDL: bæ sung, söa ®æi ®Ó c¶i tiÕn chÕ ®é khai th¸c, n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông. - B¶o tr× CSDL: thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc b¶o vÖ vµ kh«i phôc hÖ CSDL b) Ngêi lËp tr×nh øng dông: Lµ ngêi cã nhiÖm vô x©y dùng c¸c ch¬ng tr×nh øng dông hç trî khai th¸c th«ng tin tõ CSDL trªn c¬ së c¸c c«ng cô mµ hÖ qu¶n trÞ CSDL cung cÊp. c) Ngêi dïng - Ngêi dïng (cßn gäi lµ ngêi dïng ®Çu cuèi) lµ ngêi cã nhu cÇu khai th¸c th«ng tin tõ CSDL th«ng qua viÖc sö dông c¸c ch¬ng tr×nh ®· ®îc viÕt tríc. - Ngêi dïng ®îc ph©n thµnh tõng nhãm (user group) víi c¸c quyÒn h¹n nhÊt ®Þnh ®Ó truy cËp vµ khai th¸c CSDL. Ho¹t ®éng 2: C¸c bíc x©y dùng c¬ së d÷ liÖu GV: §Æt vÊn ®Ò: ViÖc x©y dùng CSDL cña mét 4. C¸c bíc x©y dùng c¬ së d÷ liÖu tæ chøc ®îc tiÕn hµnh theo c¸c bíc: Bíc 1: Kh¶o s¸t Bíc 1: Kh¶o s¸t; • T×m hiÓu c¸c yªu cÇu cña c«ng t¸c qu¶n lÝ. Bíc 2: ThiÕt kÕ; • X¸c ®Þnh vµ ph©n tÝch mèi liªn hÖ c¸c d÷ Bíc 3: KiÓm thö. liÖu cÇn lu tr÷. HS: L¾ng nghe vµ ghi bµi ®Çy ®ñ • Ph©n tÝch c¸c chøc n¨ng cÇn cã cña hÖ thèng GV: Theo em bíc kh¶o s¸t ta cÇn thùc hiÖn khai th¸c th«ng tin, ®¸p øng c¸c yªu cÇu ®Æt ra. nh÷ng c«ng viÖc g×? • X¸c ®Þnh kh¶ n¨ng phÇn cøng, phÇn mÒm cã HS: §äc SGK vµ tr¶ lêi c©u hái. thÓ khai th¸c, sö dông. Bíc 2: ThiÕt kÕ • ThiÕt kÕ CSDL. GV: Giíi thiÖu bíc thiÕt kÕ CSDL. • Lùa chän hÖ qu¶n trÞ ®Ó triÓn khai. 15 N¨m häc 2012-2013 Gi¸o ¸n Tin häc 12 HS: Chó ý l¾ng nghe vµ ghi bµi. • X©y dùng hÖ thèng ch¬ng tr×nh øng dông. Bíc 3: KiÓm thö • NhËp d÷ liÖu cho CSDL. • TiÕn hµnh ch¹y thö c¸c ch¬ng tr×nh øng dông. GV: Giíi thiÖu bíc kiÓm thö. HS: Chó ý l¾ng nghe vµ ghi bµi. Ho¹t ®éng 3: Mét sè bµi tËp GV: §a ra bµi tËp1. HS: Quan s¸t vµ lµm bµi. GV: §¸p ¸n. B, D sai v× B. Trõ mét sè ch¬ng tr×nh ®Æc biÖt (th«ng thêng c¸c ch¬ng tr×nh kiÓm tra tr¹ng th¸i thiÕt bÞ) tÊt c¶ c¸c phÇn mÒm ®Òu ph¶i ch¹y trªn nÒn t¶ng cña mét H§H nµo ®ã. D. Ng«n ng÷ CSDL lµ c«ng cô do hÖ QTCSDL cung cÊp ®Ó ngêi dïng t¹o lËp vµ khai th¸c CSDL, hÖ QTCSDL lµ s¶n phÈm phÇn mÒm ®îc x©y dùng dù trªn mét hoÆc mét sè ng«n ng÷ lËp tr×nh kh¸c nhau (trong ®ã cã thÓ cã c¶ ng«n ng÷ CSDL). GV: §a ra bµi tËp 2. HS: Quan s¸t vµ tr¶ lêi c©u hái. GV: §¸p ¸n. E. Bé qu¶n lÝ d÷ liÖu cña hÖ QTCSDL kh«ng trùc tiÕp qu¶n lÝ c¸c tÖp CSDL, mµ t¬ng t¸c víi bé qu¶n lÝ tÖp cña hÖ ®iÒu hµnh ®Ó qu¶n lÝ, ®iÒu khiÓn viÖc t¹o lËp, cËp nhËt, lu tr÷ vµ khai th¸c d÷ liÖu trªn c¸c tÖp CSDL. Bµi 1: Nh÷ng kh¾ng ®Þnh nµo díi ®©y lµ sai: A. HÖ QTCSDL nµo còng cã mét ng«n ng÷ CSDL riªng; B. HÖ QTCSDL ho¹t ®éng ®éc lËp, kh«ng phô thuéc vµ hÖ ®iÒu hµnh; C. Ng«n ng÷ CSDL vµ HÖ QTCSDL thùc chÊt lµ mét; D. HÖ QTCSDL thùc chÊt lµ mét bé phËn cña ng«n ng÷ CSDL, ®ãng vai trß ch¬ng tr×nh dÞch cho ng«n ng÷ CSDL; Bµi 2. C©u nµo sau ®©y vÒ ho¹t ®éng cña mét hÖ QTCSDL lµ sai? A. Tr×nh øng dông t¬ng t¸c víi hÖ QTCSDL th«ng qua bé xö lÝ truy vÊn; B. Cã thÓ t¹o c¸c truy vÊn trªn CSDL dùa vµo bé xö lÝ truy vÊn; C. Bé qu¶n lÝ d÷ liÖu cña hÖ QTCSDL t¬ng t¸c víi bé qu¶n lÝ tÖp cña hÖ ®iÒu hµnh ®Ó qu¶n lÝ, ®iÒu khiÓn viÖc t¹o lËp, cËp nhËt, lu tr÷ vµ khai th¸c d÷ liÖu trªn c¸c tÖp cña CSDL; D. Bé qu¶n lÝ tÖp nhËn c¸c yªu cÇu truy xuÊt tõ bé xö lÝ truy vÊn vµ nã cung cÊp d÷ liÖu cho bé truy vÊn theo yªu cÇu; E. Bé qu¶n lÝ d÷ liÖu cña hÖ QTCSDL qu¶n lÝ trùc tiÕp c¸c tÖp CSDL. IV. Cñng cè Qua bµi häc nµy häc sinh biÕt vai trß cña con ngêi khi lµm viÖc víi hÖ CSDL vµ biÕt c¸c bíc x©y dùng CSDL. V. bµi tËp vÒ nhµ 16 N¨m häc 2012-2013 Gi¸o ¸n Tin häc 12 Yªu cÇu c¸c em vÒ nhµ lµm thªm c¸c bµi tËp 1.27 ®Õn 1.34 trong SBT ®Ó giê sau ta häc giê bµi tËp. 17 N¨m häc 2012-2013 Gi¸o ¸n Tin häc 12 Ngµy so¹n: 27/9/2008 Ngµy d¹y: 29/9/2008 TuÇn 6, 7 TiÕt 6, 7 BµI TËP Vµ THùC HµNH 1 T×M HIÓU HÖ C¥ Së D÷ LIÖU I. Môc tiªu a. VÒ kiÕn thøc: - BiÕt mét sè c«ng viÖc c¬ b¶n khi x©y dùng mét CSDL ®¬n gi¶n; - BiÕt x¸c ®Þnh nh÷ng viÖc cÇn lµm trong ho¹t ®éng qu¶n lÝ mét c«ng viÖc ®¬n gi¶n. II. ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh a. ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn: Gi¸o ¸n, S¸ch GK Tin 12, S¸ch GV Tin 12, b¶ng phô (hoÆc m¸y chiÕu nÕu cã); b. ChuÈn bÞ cña häc sinh: S¸ch GK tin 12, vë ghi. III . TiÕn tr×nh bµi d¹y 1. æn ®Þnh líp 2. KiÓm tra bµi cò C©u hái: Thao t¸c H·y kÓ c¸c lo¹i thao t¸c d÷ liÖu, nªu vÝ dô minh häa? Tr¶ lêi: - C¸c thao víi cÊu tróc d÷ liÖu. VÝ dô: khai b¸o, cËp nhËt cÊu tróc….(3®) - CËp nhËt d÷ liÖu. VÝ dô: thªm, xãa, söa d÷ liÖu…(3®) - Khai th¸c th«ng tin. VÝ dô: T×m kiÕm, s¾p xÕp d÷ liÖu vµ kÕt xuÊt b¸o c¸o.(3®) NÕu häc sinh cho vÝ dô: râ rµng chÝnh x¸c (+1®) 3. Néi dung bµi míi Ho¹t ®éng cña GV vµ HS Néi dung Ho¹t ®éng 1: DÉn d¾t vÊn ®Ò. GV: C¸c em ®· ®îc t×m hiÓu xong ch¬ng 1: Kh¸i niÖm vÒ hÖ c¬ së d÷ liÖu råi. Trong tiÕt bµi tËp vµ thùc hµnh nµy c¸c em sÏ t×m hiÓu c¬ së d÷ liÖu víi vai trß cña mét ngêi thiÕt kÕ. Ho¹t ®éng 2: Chia nhãm. GV: Yªu cÇu HS chia nhãm. Mçi nhãm 4 HS. HS: Tù chia nhãm. Ho¹t ®éng 3: Thùc hiÖn Bµi 1. GV: Yªu cÇu c¸c nhãm th¶o luËn ®Ó t×m hiÓu c¸c vÊn ®Ò sau: - Néi quy cña th viÖn nh thÕ nµo? - Giê phôc vô (giê cho mîn, giê thu håi)? Quy ®Þnh mîn/tr¶ s¸ch? Quy íc mét sè sù cè (S¸ch bÞ c¾t xÐn, s¸ch tr¶ qu¸ h¹n, lµm mÊt s¸ch) khi vi ph¹m néi quy th× xö lý nh thÕ nµo ? - Ho¹t ®éng mîn/tr¶ s¸ch cÇn ph¶i cã c¸c lo¹i phiÕu, thÎ, sæ s¸ch g×? HS: C¸c nhãm tiÕn hµnh th¶o luËn ®Ó tr¶ lêi c¸c c©u hái cña GV. Ho¹t ®éng 4: Thùc hiÖn Bµi 2. GV: Yªu cÇu c¸c nhãm h·y liÖt kª c¸c ho¹t ®éng mîn/tr¶ s¸ch. HS: C¸c nhãm th¶o lu©n vµ tr×nh bµy theo c¸c ho¹t ®éng chÝnh sau: - Phôc vô mîn ®äc t¹i chç: Bµi tËp vµ thùc hµnh 1: T×M HIÓU HÖ C¥ Së D÷ LIÖU Bµi 1 : - Mîn ®äc t¹i chç: XuÊt tr×nh thÎ mîn s¸ch, phiÕu mîn s¸ch. - Mîn vÒ nhµ : XuÊt tr×nh thÎ mîn s¸ch, phiÕu mîn s¸ch (sè lîng mîn, tªn s¸ch, t¸c gi¶, ngµy mîn, ngµy tr¶, gi¸ tiÒn… ) - Sæ theo dâi s¸ch trong kho: sè lîng, tªn s¸ch, lo¹i s¸ch, t¸c gi¶, ngµy xuÊt b¶n, nhµ xuÊt b¶n,… - Sæ theo dâi t×nh h×nh s¸ch cho mîn : sè lîng, tªn s¸ch, lo¹i s¸ch, t¸c gi¶, ngµy mîn, ngµy tr¶… Bµi 2 : * Qu¶n lÝ s¸ch gåm c¸c ho¹t ®éng nh nhËp/ xuÊt s¸ch vµo/ ra kho ( theo hãa ®¬n mua hoÆc theo biªn lai gi¶i quyÕt sù cè vi ph¹m méi quy), thanh lÝ s¸ch ( do s¸ch l¹c hËu néi dung hoÆc theo biªn lai gi¶i quyÕt sù cè mÊt s¸ch), ®Òn bï s¸ch hoÆc tiÒn (do mÊt s¸ch)… * Qu¶n lÝ mîn/tr¶ s¸ch gåm c¸c ho¹t ®éng nh : 18 N¨m häc 2012-2013 Gi¸o ¸n Tin häc 12 Ngêi ®äc: muèn mîn s¸ch th× cÇn ph¶i lµm nh÷ng thñ tôc nµo? Mçi lÇn ®îc mîn bao nhiªu quyÓn? khi mîn ®äc xong, muèn tr¶ l¹i vµ mîn s¸ch kh¸c th× ph¶i lµm sao? Ngêi thñ th lµm nh÷ng nhiÖm vô g×? - Phôc vô mîn vÒ nhµ: Ngêi ®äc: muèn mîn s¸ch th× cÇn ph¶i lµm nh÷ng thñ tôc nµo? Mçi lÇn ®îc mîn bao nhiªu quyÓn? khi mîn ®äc xong, muèn tr¶ l¹i vµ mîn s¸ch kh¸c th× ph¶i lµm sao? + Ngêi thñ th lµm nh÷ng nhiÖm vô g×? -Cho mîn: kiÓm tra thÎ ®äc, phiÕu mîn, t×m s¸ch trong kho, ghi sæ mîn/tr¶ vµ trao s¸ch cho häc sinh mîn . - NhËn s¸ch tr¶: KiÓm tra thÎ ®äc, phiÕu mîn, ®èi chiÕu s¸ch tr¶ vµ thÎ mîn, ghi sæ mîn/tr¶, ghi sù cè s¸ch tr¶ qu¸ h¹n vµ h háng (nÕu cã), nhËp s¸ch vÒ kho. - Tæ chøc th«ng tin vÒ s¸ch vµ t¸c gi¶: giíi thiÖu s¸ch theo chñ ®Ò, chuyªn ®Ò, t¸c gi¶, s¸ch míi… IV. Cñng cè - LuyÖn tËp C©u hái: Nh÷ng viÖc cña Bµi 1 vµ Bµi 2 n»m ë bíc nµo trong c¸c bíc x©y dùng CSDL? (cã thÓ kiÓm tra bµi cò häc sinh: H·y nªu c¸c bíc x©y dùng CSDL?) Gîi ý: C¸c c«ng viÖc cña bµi 1 vµ bµi 2 ®ã chÝnh lµ viÖc t×m hiÓu c«ng t¸c qu¶n lÝ cña th viÖn trêng THPT. Nã chÝnh lµ mét trong nh÷ng c«ng viÖc cña bíc kh¶o s¸t trong c¸c bíc x©y dùng CSDL. V. Híng dÉn häc sinh tù häc ë nhµ HS vÒ nhµ «n l¹i kiÕn thøc ch¬ng 1 vµ chuÈn bÞ Bµi 3, 4 bµi tËp vµ thùc hµnh 1 Lu ý: B¶i tËp thùc hµnh 1, Bµi 4: chuÈn bÞ tríc c¸c b¶ng th«ng tin Sach, TacGia, HocSinh, PhieuMuon, PheuTra. 19 N¨m häc 2012-2013 Gi¸o ¸n Tin häc 12 Ngµy so¹n: 05/10/2008 Ngµy d¹y: 07/10/2008 TiÕt 8 TuÇn 7 BµI TËP I. Môc tiªu a) VÒ kiÕn thøc: - Cñng cè c¸c kh¸i niÖm ®· häc: CSDL, hÖ QTCSDL, hÖ CSDL; Sù cÇn thiÕt ph¶i cã CSDL lu trªn m¸y tÝnh, mèi t¬ng t¸c gi÷a c¸c thµnh phÇn cña hÖ CSDL; - C¸c yªu cÇu c¬ b¶n cña hÖ CSDL qua hÖ thèng c©u hái tr¾c nghiÖm kh¸ch quan vµ tù luËn. b) VÒ kÜ n¨ng: - Bíc ®Çu h×nh thµnh kÜ n¨ng kh¶o s¸t thùc tÕ cho øng dông CSDL. c) VÒ th¸i ®é: - Cã ý thøc sö dông m¸y tÝnh ®Ó khai th¸c th«ng tin, phôc vô c«ng viÖc hµng ngµy. II. ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: g) ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn: Gi¸o ¸n, S¸ch GK Tin 12, S¸ch GV Tin 12, b¶ng phô (hoÆc m¸y chiÕu), tæ chøc ho¹t ®éng theo nhãm nhá; h) ChuÈn bÞ cña häc sinh: S¸ch GK tin 12, vë ghi, ho¹t ®éng theo nhãm nhá. III . TiÕn tr×nh bµi d¹y 1. æn ®Þnh líp: 2. KiÓm tra bµi cò: Lång vµo trong c¸c ho¹t ®éng cña giê häc 3. Néi dung bµi míi Ho¹t ®éng 1: Chia líp thµnh bèn nhãm nhá vµ ra bµi tËp Ho¹t ®éng cña GV vµ HS Néi dung GV: Thùc hiÖn chia líp thµnh bèn nhãm: Nhãm 1: Tæ 1; Nhãm 2: Tæ 2; Nhãm 3: Tæ 3; Nhãm 4: Tæ 4. Néi dung ®Ò sè 1 vµ ®Ò sè 2 ®îc ghi trong HS: Thùc hiÖn ph©n chia nhãm theo yªu cÇu cña gi¸o b¶ng phô hoÆc ®îc tr×nh chiÒu b»ng m¸y viªn. chiÕu. GV: Ra bµi tËp cho häc sinh. Yªu cÇu: Nhãm 1+4 lµm ®Ò 1; Nhãm 2+3 lµm ®Ò 2. GV: Dïng m¸y chiÕu hoÆc b¶ng phô ra ®Ò ®Ó häc sinh theo dâi bµi tËp cña m×nh. HS: Theo dâi bµi tËp, tõng nhãm th¶o luËn néi dung ®· ®îc GV ph©n c«ng. Néi dung ®Ò sè 1 C©u 1: Hå s¬ gi¸o viªn cña mét trêng cã thÓ cã d¹ng nh b¶ng díi ®©y: Stt Hä tªn Ngµy Giíi Lµ GV M«n Sè HÖ sè lsinh tÝnh chñ nhiÖm tiÕt/n¨m ¬ng 1 NguyÔn HËu 12/8/71 Nam C To¸n 620 3.35 2 T« sang 21/3/80 Nam K Tin 540 2.34 3 NguyÔn Lan 14/2/80 N÷ C Tin 540 3.60 ... ... ... ... ... ... ... ... 75 Minh Ch©u 3/5/75 N÷ K To¸n 620 2.90 a) Víi hå s¬ trªn, theo em cã thÓ thèng kª vµ tæng hîp nh÷ng g×? b) Em h·y ®a ra hai vÝ dô vÒ khai th¸c d÷ liÖu ph¶i sö dông d÷ liÖu cña nhiÒu c¸ thÓ? c) Hai yªu cÇu t×m kiÕm th«ng tin víi ®iÒu kiÖn phøc t¹p? C©u 2: Khi d÷ liÖu ë c©u 1 ®îc lu trong RAM cã thÓ ®îc xem lµ mét CSDL ®¬n gi¶n kh«ng? V× sao? C©u 3: Sau khi thùc hiÖn t×m kiÕm th«ng tin trong mét tÖp hå s¬ häc sinh, kh¼ng ®Þnh nµo sau ®©y lµ sai? a) Tr×nh tù c¸c hå s¬ trong tÖp kh«ng thay ®æi; b) TÖp hå s¬ cã thÓ xuÊt hiÖn trong hå s¬ míi; c) Tr×nh tù c¸c hå s¬ trong tÖp kh«ng thay ®æi, nhng nh÷ng th«ng tin t×m thÊy ®· ®îc lÊy ra nªn kh«ng cßn trong nh÷ng hå s¬ t¬ng øng; d) Nh÷ng hå s¬ t×m ®îc sÏ kh«ng cßn trªn tÖp v× ngêi ta ®· lÊy th«ng tin ra. 20 N¨m häc 2012-2013