Tài liệu Giao an hoa hoc lop 11 bai 40

ANKAĐIEN I. MỤC TIÊU: 1.Kiến thức: HS biết được:  Định nghĩa, công thức chung, đặc điểm cấu tạo của ankađien.  Đặc điểm cấu tạo, tính chất hoá học của ankađien liên hợp (buta-1,3-đien và isopren: phản ứng cộng 1, 2 và cộng 1, 4). Điều chế buta-1,3-đien từ butan hoặc butilen và isopren từ isopentan trong công nghiệp. 2.Kĩ năng:  Quan sát được thí nghiệm, mô hình phân tử, rút ra nhận xét về cấu tạo và tính chất của ankađien.  Viết được công thức cấu tạo của một số ankađien cụ thể.  Dự đoán được tính chất hoá học, kiểm tra và kết luận.  Viết được các phương trình hoá học biểu diễn tính chất hoá học của buta-1,3-đien. 3.Thái độ: Kích thích sự hứng thú với bộ môn, phát huy khả năng tư duy của học sinh II. TRỌNG TÂM:  Đặc điểm cấu trúc phân tử, cách gọi tên của ankađien.  Tính chất hoá học của ankađien (buta-1,3-đien và isopren).  Phương pháp điều chế buta-1,3-đien và isopren. III. CHUẨN BỊ: 1. Giáo viên: Mô hình phân tử buta-1,3-đien. Máy chiếu. 2. Học sinh: Học bài cũ, làm bài tập, chuẩn bị bài mới IV. PHƯƠNG PHÁP: - Gv đặt vấn đề - Hs hoạt động nhóm, tự giải quyết vấn đề dưới sự hướng dẫn của gv - Kết hợp sách giáo khoa, trực quan để HS tự chiếm lĩnh kiến thức V. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY: 1. Ổn định lớp: Kiểm tra sĩ số, đồng phục... 2. Kiểm tra bài cũ: Hoàn thành chuỗi biến hoá sau: C4 H10  C3 H 6  C3 H 7OH  C3 H 6 C2 H 4  P.E GV nhận xét, cho điểm 3. Nội dung: Đặt vấn đề: Phân tử chứa 1 liên kết đôi là anken, vậy khi có 2 liên kết đôi trong phân tử là chất gì và có tính chất như thế nào? HOẠT ĐỘNG GV VÀ HS NỘI DUNG I. Định nghĩa và phân loại: Hoạt động 1: 1. Định nghĩa: - Gv lấy ví dụ một số ankađen (SGK - Ankađien là hiđrocacbon mạch hở có hai nối tr133) sau đó hướng dẫn HS rút ra: đôi C = C trong phân tử. VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí + Khái niệm hợp chất ankađien. + CTTQ của đien. + Danh pháp đien. - Gv yêu cầu HS viết các CTCT của ankađien có CTPT C5H8 → Căn cứ vào vị trí tương đối giữa 2 liên kết đôi để phân loại ankađien. HS viết các CTCT của các ankađien có CTPT C5H8 CH2 = C= CH CH2 CH3 (1) CH2 = CH CH = CH CH3 (2) CH2 = CH CH2 CH = CH2 (3) CH 3 CH= C = CH CH3 C= C = CH2 CH 3 (4) - Công thức phân tử chung của các ankađien là CnH2n -2 ( n ³ 3) 2. Phân loại: Dựa vào vị trí tương đối của hai liên kết đôi, chia ankađien thành 3 loại: * Hai liên kết đơn liền nhau: CH2=C= CH - CH2 -CH3 * Hai liên kết đôi cách nhau một liên kết đơn (ankađien liên hợp hay đien liên hợp). CH2 = CH – CH = CH2 * Hai liên kết đôi cách nhau từ hai liên kết đơn trở lên. CH2 = CH – CH2 – CH = CH2 (5) CH3 CH2 = C C = CH2 (6) CH3 - Gv lưu ý cho HS: Trong các loại ankađien thì ankađien có hai liên kết đôi cách nhau một liên kết đơn (ankađien liên hợp) có nhiều ứng dụng trong kĩ thuật , tiêu biểu là buta -1,3 – đien (đivinyl) và isopren →Ta nghiên cứu loại này II. Tính chất hoá học: 1. Phản ứng cộng: - Gv yêu cầu HS so sánh những điểm a) Cộng hiđro: giống và khác nhau về cấu tạo của anken Thí dụ: và ankađien, từ đó nhận xét khả năng phản Tỉ lệ 1:2: Cộng vào 2 nối đôi: t ứng.  CH2 = CH – CH = CH2 + 2H2 Ni, Gv nêu vấn đề: Tuỳ theo điều kiện về tỉ lệ CH3–CH2–CH2–CH3 mol, về nhiệt độ, phản ứng cộng có thể - Tỉ lệ 1:1: Cộng 1,2 hoặc 1,4. xảy ra: CH2 = CH–CH = CH2 +H2  Ni, t  + Tỉ lệ 1:1 Cộng kiểu 1,2 hoặc 1,4. CH3–CH2 –CH=CH2 (cộng 1.2) + Tỉ lệ 1:2 cộng đồng thời vào hai liên kết CH2 = CH – CH = CH2 + H2  Ni, t  CH3 đôi. -CH =CH-CH3 (cộng 1.4) Lưu ý khái niệm 1,2 và 1,4: b) Cộng brom CH3 CH2 CH= CH2 - Tỉ lệ 1:2: Cộng vào 2 nối đôi.  CH2=CH–CH=CH2+2Br2 Coäng 1,2 CH2Br –CHBr –CHBr–CH2Br Coäng 1,4 - Tỉ lệ 1:1 Cộng 1,2 (-800C) tạo SPC là: CH3 CH = CH CH3 CH2=CH–CH=CH2 + Br2 HS so sánh và nhận xét khả năng phản 80 C   CH2=CH–CHBr–CH2Br ứng của anken và ankađien. Cộng 1,4 ( 400C) tạo SPC là: Hoạt động 2: o VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí + Cùng tham gia phản ứng cộng. + HS vận dụng viết PTHH các phản ứng - Gv yêu cầu HS nhắc lại khái niệm phản ứng trùng hợp, điều kiện để có phản ứng trùng hợp. - Gv hướng dẫn HS viết PTHH của phản ứng trùng hợp: 1,4 (sp bền) - Gv cho HS tự viết PTHH của phản ứng cháy. - Gv thông báo buta -1,3-đien và isopren cũng làm mất màu dd brom và thuốc tím tương tự anken (không viết PTHH). CH2=CH–CH=CH2 + Br2 40 C   CH2Br–CH=CH–CH2Br c) Cộng hiđro halogenua. - Tỉ lệ 1:1 Cộng 1,2 (-800C) tạo SPC là: CH2=CH–CH=CH2 + 80 C  CH2=CH–CHBr–CH3 HBr  Cộng 1,4 ( 400C) tạo SPC Là: CH2=CH–CH=CH2+ 40 C  CH3–CH=CH–CH2Br HBr  2. Phản ứng trùng hợp: Quan trọng là trùng hợp buta -1,3- đien, với điều kiện xt Na, t0, p thích hợp tạo ra cao su buna ( polibutađien) o o o nCH2 = CH - CH = CH2xt, t , Na(- CH2 - CH = CH - CH2 -)n o (Cao su buna) nCH2 = C - CH = CH2 xt, t , p (- CH2 - C = CH - CH2 -)n o CH3 Hoạt động 3: - Gv cho HS xem SGK trang 135 và viết PTHH điều chế CH3 Isopren Poliisopren 3. Phản ứng oxi hoá: a) Oxi hoá hoàn toàn: 2C4H6 + 11O2  8CO2 + 6H2O b) Oxi hoá không hoàn toàn: Buta -1,3-đien và isopren cũng làm mất màu dd brom và thuốc tím tương tự anken III. Điều chế: * Điều chế buta- 1,3-đien: - Từ butan hoặc buten bằng cách đêhiđro hoá. t0,xt CH3 – CH2 – CH2 – CH3 CH2 = CH –CH = CH2 + 2H2 Hoạt động 4: * Điều chế isopren bằng cách tách hidro - Gv cho HS nghiên cứu SGK rút ra một isopentan (lấy từ dầu mỏ). số ứng dụng quan trọng của ankađien. xt, to CH3 - CH - CH2 -CH3 CH2 = C - CH= CH2 + 2H HS nghiên cứu SGK rút ra một số ứng dụng quan trọng của ankađien. CH3 CH3 IV. Ứng dụng: Sản phẩm trùng hợp của buta -1,3-đen hoặc từ isopren điều chế được polibutađien hoặc poli isopren có tính đàn hồi cao dùng để sản xuất VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí cao su (cao su buna, cao su isopren…) 4. Củng cố: Làm bài tập a) Khi cho isopren tác dụng với brơm theo tỉ lệ 1:1 thì số sản phẩm tối đa thu được là: A. 2 B. 3 C.4 D.5 CHBr CBr CH = CH2 CH3 CHBr C CH CHBr , CH3 và CH2 = C CHBr CHBr CH3 b) Viết PTHH điều chế buta-1,3 – đien từ but- 1-en CH2 = CH – CH2 – CH3 t0,xt CH2 = CH – CH = CH2 + H2 VI. Dặn dò: - Học bài - Bài tập về nhà: trang 135,136 SGK - Chuẩn bị bài luyện tập VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí