Môn học: HÓA HỌC 8
Chủ đề: tính chất của hidro- điều chế HIDRO ( 4 tiết)
1) Chuẩn kiến thức, kĩ năng, thái độ theo chương trình hiện hành:
- Kiến thức:
- Học sinh biết đợc các tính chất vật lý và hóa học của hidro
- Hidro có tính khử, hidro không những tác dụng đợc với oxi đơn chất mà còn
tác dụng đợc với oxi ở dạng hợp chất. Các phản ứng này đều tỏa nhiệt.
- Hidrro có nhiều ứng dụng chủ yếu do tính chất nhẹ, do tính khử, khi cháy tỏa
nhiều nhiệt.
- Học sinh biết cách điều chế hidro trong phòng thí nghiệm (Nguyên liệu, phơng
pháp, cách thu).Hiểu đợc phơng pháp điều chế hidro trong công nghiệp. Hiểu đợc khái niệm phản ứng thế.
- Kĩ năng:
- Rèn luyện kỹ năng quan sát thí nghiệm. Biết làm thí nghiệm về tớnh chất húa
học của hidro, cỏch tiến hành thớ nghiệm điều chế hidro trong phũng thớ
nghiệm. Biết viết PTHH minh họa cho cỏc tớnh chất húa học của hidro.
- Rèn luyện kỹ năng viết PTHH. Rèn luyện kỹ năng làm các bài toán tính toán
theo PTHH
- Thái độ:
- Giáo dục lòng yêu môn học.
- Giáo dục ý thức cẩn thận và tiết kiệm hóa chất khi tiến hành thí nghiệm hóa
học.
2) Năng lực cần hướng tới:
* Năng lực chung:
1. Năng lực tự học
2. Năng lực giải quyết vấn đề
3. Năng lực sáng tạo
4. Năng lực tự quản lý
5. Năng lực giao tiếp
6. Năng lực hợp tác
7. Năng lực sử dụng ngôn ngữ
* Năng lực chuyên biệt
1.Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học
2.Năng lực thực hành hóa học bao gồm: Tiến hành thí nghiệm, quan sát nhận
xét hiện tượng và kết luận kiến thức.
3. Năng lực tính toán
4. Năng lực giải quyết vấn đề thông qua môn hóa học
5) Năng lực vận dụng kiến thức hoá học vào cuộc sống
3) Bảng mô tả các mức yêu cầu cần đạt cho mỗi loại câu hỏi/bài tập trong
chủ đề
Vận dụng Vận dụng
Nội
Loại câu
dung
hỏi/bài tập
Nhận biết
Thông hiểu
(Mô tả yêu (Mô\ tả yêu
thấp
cao
(Mô tả yêu (Mô tả yêu
cầu cần đạt)cầu cần đạt) cầu cần
đạt)
cầu cần
đạt)
- Nêu được
Tính
tính chất vật
chất vật
lý, tính chất
lý, tính
hóa học,lập
chất hóa Câu hỏi/bài PTHH minh
học của tập định
hidro
tính
§iÒu chÕ
hidro
Bài tập
định lượng
họa.
- Nêu được
ph¬ng ph¸p
®iÒu chÕ
hidro trong
phßng thÝ
nghiÖm
- Vận dụng
- Xác định các
PƯ có thể xảy
ra và điều
tính chất
- Nhận biết,
điều chế
kiện PƯ.
- Ph©n biÖt ®- hidro.
îc ph¶n øng
thÕ víi c¸c
PUHH ®· häc
hóa học
của hidro
để dự đãan
c¸c chÊt
trong phản
ứng ho¸
häc cụ thể.
- Tính lượng - Xác định - Dựa vào
chất tham gia chÊt tham tính chất
gia vµ t¹o
PƯ và sản
của các
thµnh trong
chất để
phân biệt
chất
phẩm
puhh
- Vận dụng
TCHH của
hidro để
giải bài tâp
- HS tự lựa
- Lắp ráp
Bài tập
- Mô tả và
dụng cụ ( theo
thực
nhận biết
y/c của thí
hành/thí
hiện tượng nghiệm)
nghiệm
xảy ra.
- Giải thích
hiện tượng
chọn hóa
chất để thực - Giải thích
hiện TN
việc vận
- Vận dụng dụng kiến
kiến thức
thức trong
vào thực
thực tiễn.
tiễn cuộc
sống
4) Hệ thống câu hỏi/bài tập đánh giá theo các mức đã mô tả.
*Câu hỏi/bài tập định tính
Mức độ nhận biết:
Câu 1 : Nờu tớnh chất húa học của hiđro và viết PTHH minh họa? ( GV đa ra
trong phần TCHH của hiđro)
Câu 2. Cặp chất nào sau đây dùng để điều chế hiđro trong PTN
A. Zn và HCl
B. Cu và H2SO4
C. Fe và H2O
D. Na và NaCl
( GV đa ra trong phần điều chế hiđro)
Câu 3. Thu khí hiđro vào bình bằng cách:
A. Đặt đứng bình thu
C. úp ngợc bình thu.
(GV đa ra trong phần thu hiđro)
B. Đặt ngang bình thu
Câu 4: Quan sát và nhận xét hiện tợng TN khi đốt khí hđro ngoài không khí và
đốt khí hiđro trong bình khí o xi? ( GV đa ra trong phần TCHH của chế hiđro)
* Mức độ thụng hiểu:
Câu 1. Viết PTHH sau:
Fe + HCl
Fe + H2SO4
Al + H2SO4
Al + HNO3
Lưu ý : Trong các phản ứng trên Fe thể hiện hóa trị II
( GV đa ra trong phần phản ứng thế)
Câu 2: Hãy giải thích vì sao ngời ta dùng khí hiđro để bơm vào khinh khí cầu
hay bóng thám không? ( GV đa ra trong phần TC vật lí của hiđro)
Câu 3: Hoà tan hoàn toàn a gam Zn bằng dung dịch HCl. Thu được 2,24 lít khí
hiđro (đktc). Giá trị của a là:
A. 0,65 gam.
B. 13 gam
C. 6,5 gam.
D. 65 gam
( GV đa ra sa ukhi học phần điều chế hiđro)
Câu 4: Cho 5,4 gam Al tỏc dụng với dung dịch H 2SO4.Thể tích khí hiđro thu
được ở điều kiện tiêu chuẩn là:
A.6,72 lớt
B.67,2 lớt
C.33,6 lớt
D. 3,36 lớt
( GV đa ra saukhi học phần điều chế hiđro)
* Mức độ vận dụng thấp:
Câu 1: Hoàn thành các phản ứng sau và cho biết các phản ứng thuộc loại phản
ứng gì?
1. P2O5 + H2O
H3PO4
2.Cu + AgNO3
Cu(NO3)2 + Ag
3. Mg(OH)2
t
MgO + H2O
4. Fe + H2SO4
FeSO4 + H2
( GV đa ra saukhi học phần phản ứng thế)
Câu 2: Viết PTHH điều chế H2 từ kẽm và dung dịch axit H2SO4l
- Tính thể tích khí H2 thu đợc ở ĐKTC khi cho 13g kẽm tác dụng với dd H 2SO4
d.
( GV đa ra saukhi học phần phản ứng thế)
Câu 3: Hoà tan hoàn toàn 7,2g một kim loại (A) hoỏ trị II bằng dung dịch HCl,
thu được 6,72 lit H2 (đktc). Kim loại A là:
A. Mg
B.Fe
C. Zn
D. Ca
( GV đa ra khi luyện tập )
Câu 4: Cho 7,8 gam hỗn hợp kim loại Al và Mg tác dụng với dd HCl dư thu
được 8,96 lít H2 (ở đktc). Hỏi khi cô cạn dung dịch thu được bao nhiêu gam
muối khan. Xác định thành phần % theo khối lượng của mỗi kim loại trong hỗn
hợp ban đầu.
( GV đa ra khi luyện tập )
Câu 5: Cho 22,4 g sắt tác dụng với dung dịch loãng có chứa 24,5 g a xít H2SO4
a. Chất nào còn dư sau phản ứng và dư bao nhiêu gam?
b. Tính thể tích khí H2 thu được ở điều kiện tiêu chuẩn?
( GV đa ra khi luyện tập )
* Mức độ vận dụng cao.
Câu 1. Có ba lọ mất nhãn chứa chứa một trong ba chất khÝ gồm: O 2, không khí
và H2. Hãy nêu phương pháp hóa học nhận biết mỗi khÝ trên? Viết PTHH minh
họa.
( GV đa ra khi luyện tập )
Câu 2: Quan sát sơ đồ hình vẽ bộ
dụng cụ thí nghiệm sau, hãy xác
định các chất A, B, C, D.
( GV ®a ra sau khi häc phÇn
TCHH cña hi®ro )
Câu 3: Trong phòng thí nghiệm người ta dùng cacbonoxit CO để khử 0,2 mol
Fe3O4 và dùng khí H2 để khử 0,2 mol Fe2O3 ở nhiệt độ cao.
a. Viết PTHH của các PUHH đã xảy ra?
b. Tính số lít CO và H2 ở ĐKTC cần dùng cho mỗi phản ứng?
c. So sánh số gam sắt thu được ở mỗi PUHH?
( GV đa ra khi luyện tập )
5)Tổ chức thực hiện chủ đề.
a. Phương pháp
- Phương pháp đàm thoai gợi mở
- Phương pháp đặt vấn đề
- Phương pháp nghiên cứu: qua hình vẽ, qua quan sát thí nghiệm,...
- Phương pháp sử dụng trực quan: Tiến hành thí nghiệm, quan sát nhận xét hiện
tượng và kết luận kiến thức.
b. Chuẩn bị:
- Dụng cụ: Lọ nút mài, giá thí nghiệm, đèn cồn, ống nghiệm có nhánh, cốc thủy
tinh. ống nghiệm có nhánh ống dẫn bằng cao su, cốc thủy tinh, ống nghiệm, ống
thuỷ tinh thủng 2 đầu, nút cao su có luồn ống dẫn khí, đèn cồn, ống dẫn có đầu
vuốt nhọn, chậu thủy tinh, ống nghiệm hoặc lọ có nút nhám, thìa TT.
- Hóa chất: O2, H2 , Zn, HCl, CuO, giấy lọc, khay nhựa, khăn bông.
c. Các hoạt động dạy học:
- Tiết 1 - 2- : Tính chất - Ứng dụng của hidro
- Tiết 3 - 4: Điều chế hidro- Phản ứng thế- Luyện tập
Năng
lực
đánh
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động
của học sinh
Nội dung
giá
GV: Giíi thiÖu môc tiªu cña
I. TÝnh chÊt vËt lý cña
tiÕt häc
hidro:
? Em h·y cho biÕt KH,
- KHHH: H
Năng CTHH, NTK, PTK cña
- HS trao đổi - CTHH: H2
lực hidro.
và trả lời cõu - NTK: 1
quan
hỏi
- PTK: 2
sát, sử
? Quan s¸t lä ®ùng hidro
dụng cho biÕt tr¹ng th¸i, mµu
ngôn s¾c?
ngữ ? Quan s¸t qu¶ bãng bay em- HS quan sỏt,
cã nhËn xÐt g×?
- Lµ chÊt khÝ kh«ng mµu,
hoá
trao đổi và
? H·y tÝnh tû khèi cña hidro
kh«ng mïi, kh«ng vÞ, nhÑ
học, vãi kh«ng khÝ?
trả lời cõu
h¬n kh«ng khÝ, tan Ýt
GV: Th«ng b¸o: Hidro lµ hỏi.
trong níc.
chÊt Ýt tan trong níc. 1l níc
dH2/ kk = 2/29
0
ë 15 C hßa tan ®îc 20ml
II. TÝnh chÊt hãa häc
khÝ hidro.
1. T¸c dông víi oxi:
? H·y tæng kÕt nh÷ng tÝnh
chÊt vËt lý cña hidro?
GV: Yªu cÇu HS quan s¸t
thÝ nghiÖm
- Giíi thiÖu dông cô thÝ
nghiÖm ®iÒu chÕ hidro, giíi
- Hi®ro ch¸y ngoµi
thiÖu c¸ch thö ®é tinh khiÕt
kh«ng khÝ víi ngän löa
- HS quan sỏt
cña hidro (èng thñy tinh dÉn
mµu xanh nh¹t.
thớ
nghiệm
khÝ hdro cã ®Çu vu«t nhän
®Ó trong b×nh nhá) Khi biÕt và nhận xột Hidro ch¸y trong oxi
ch¾c hidro ®· tinh khiÕt GV hiện tượng. m¹nh h¬n trªn thµnh èng
ch©m löa ®èt.
nghiÖm xuÊt hiÖn nh÷ng
? Quan s¸t ngän löa ®èt
giät níc.
hidro trong kh«ng khÝ?
GV: §a ngän löa hidro
t
®ang ch¸y vµo trong b×nh
2H2 + O2
chøa oxi, yªu cÇu häc sinh
2H2O
quan s¸t vµ nhËn xÐt?
? ViÕt PTHH x¶y ra?GV:
Giíi thiÖu ph¶n øng nµy táa
nhiÖt v× vËy dïng lµm
nguyªn liÖu cho ®Ìn x× oxi
- HS lắng
– axetilen ®Î hµn c¾t kim
2.T¸c dông cña hidro
nghe GV giới víi ®ång( II) oxit:
lo¹i
VH2
2
=
thiệu.
G©y næ
VO2
1
( Ph¶n øng táa nhiÒu nhiÖt :
ThÓ tÝch níc míi t¹o thµnh
Năng gi·n në ®ét ngét g©y sù
chÊn ®éng kh«ng khÝ vµ g©y
lực
næ)
thực GV: Yªu cÇu HS ®äc bµi -HS đọc bài
hành ®äc thªm ®Ó hiÓu vÒ hçn
đọc thờm
hoá hîp næ)
SGK.
GV: Chia nhãm ®Ó häc sinh
- Khi cho luång khÝ hidro
học
lµm viÖc theo nhãm.
nãng ®á ®i qua CuO th×
GV: Híng dÉn c¸c thao t¸c
thu
thÝ nghiÖm.
®îc Cu vµ H2O
- HS tiến
- Nh¾c l¹i c¸ch l¾p dông cô
CuO + H2 t
Cu
hành thớ
®iÒu chÕ hidro ë tiÕt tríc.
+ H2 O
nghiệm
theo
- Giíi thiÖu c¸c dông cô hãa
nhúm, quan
chÊt ë thÝ nghiÖm.
L¾p dông cô thÝ nghiÖm nh sỏt hiện
h×nh vÏ SGK
H2 chiếm oxi
tượng và
( Cã thÓ c¶i tiÕn dông cô
trong hợp chất
nhận xột, viết
®¬n gi¶n trong PTN)
CuO. H2 có tính
GV: Yªu cÇu HS quan s¸t PTHH.
khử.(khử oxi)
mµu cña CuO sau khi luång
khÝ hidro ®i qua ë nhiÖt ®é
Kết luận:
thêng
- ë nhiÖt ®é thÝch hîp
? mµu cña CuO thay ®æi nh
hidro kh«ng nh÷ng kÕt
thÕ nµo?
hîp ®îc víi oxi ®¬n chÊt
GV: Chèt kiÕn thøc: Khi
mµ cßn cã kh¶ n¨ng kÕt
cho luång khÝ hidro ®i qua
hîp víi nguyªn tö oxi
CuO nãng thu ®îc Cu vµ
trong c¸c oxit kim lo¹i
H2O
? H·y viÕt PTHH?
Bài tập:
? NhËn xÐt thµnh phÇn c¸c
n H2 = 2,8 : 22,4 =
chÊt tham gia vµ t¹o thµnh
0,125 mol.
sau ph¶n øng?
a.ViÕt PTHH x¶y ra:
? Hidro thÓ hiÖn vai trß g×?
? H·y viÕt PTHH khÝ H2
khö c¸c oxit sau: Fe2O3,
HgO, PbO.
GV: NhËn xÐt bµi lµm cña
c¸c nhãm
? Nªu kÕt luËn vÒ tÝnh chÊt
hãa häc cña H2
GV híng dÉn HS lµm bµi
tËp:
§èt ch¸y 2,8 l khÝ hidro
sinh ra níc .
a. ViÕt PTHH x¶y ra.
b. TÝnh thÓ tÝch vµ khèi
lîng oxi cÇn dïng
cho ph¶n øng trªn.
Năng
c. TÝnh khèi lîng níc
lực
thu ®îc.
vận
t
2H2 + O2
2H2O
b. TPT n O2 = 1/2 nH2
=> V o2 = 1/2 VH2 =
2,8 :2 = 1,4l.
m O2= (0,125 :
2). 32 =2g .
c. n H2O = n H2 = 0,125
mol => m H2O = 1,125 .
18= 2,25g.
III. øng dông cña
hidro:
- Hidro dïng lµm nguyªn
liÖu ®Ó ®iÒu chÕ tªn löa,
s¶n xuÊt amoniac, axit, lµ
chÊt khö ®Ó ®iÒu chÕ kim
lo¹i., b¬m vµo khinh khÝ
cÇu bãng th¸m kh«ng
IV. §iÒu chÕ khÝ hi ®ro
1. Trong phßng thÝ
nhiÖm:
dụng ( TT c¸c khÝ ®o ë §KTC)
hoa
học
vào
thực
tiễn
- HS quan sỏt
GV: Yªu cÇu häc sinh quan
qua hỡnh vẽ, - HS quan s¸t thÝ nghiÖm
s¸t H5.3
mÉu vµ lµm thÝ nghiÖm
kết
hợp
thực
? H·y nªu øng dông cña H2
theo nhãm.
vµ c¬ së khoa häc cña
tiễn để trả lờiNªu hiÖn tîng x¶y ra.
nh÷ng øng dông ®ã?
cõu hỏi của Nguyªn liÖu:
GV: Tæng kÕt øng dông cña
- Mét sè kim lo¹i Zn, Al,
GV.
H2 vµ chèt kiÕn thøc
Fe.
- Dung dÞch: HCl, H2SO4
Năng
- Ph¬ng ph¸p: Cho mét
GV:
Giíi
thiÖu
c¸ch
®iÒu
lực
- HS quan sỏt sè kim lo¹i t¸c dông víi
chÕ hidro trong PTN.
quan
GV làm thớ mét sè axit.
GV: Lµm thÝ nghiÖm ®iÒu
- PTHH:
sát, sử chÕ vµ thu khÝ hidro.
nghiệm, nhận
Zn + 2HCl
?
Quan
s¸t
vµ
nªu
nhËn
xÐt
dụng
xột hiện
ZnCl2 + H2
ngôn hiÖn tîng thÝ nghiÖm.
? §a que ®ãm tµn vµo
ngữ
miÖng èng nghiÖm. NhËn
hoá xÐt?
học - C« c¹n dung dÞch ®îc
ZnCl2 . h·y viÕt PTHH?
- C¸ch thu khÝ O2 vµ H2
gièng vµ kh¸c nhau nh thÕ
nµo?
ViÕt PTHH sau:
Fe + HCl
Fe + H2SO4
Al + H2SO4
Al + HNO3
Lu ý : Trong c¸c ph¶n øng
trªn Fe thÓ hiÖn hãa trÞ II
GV: Giíi thiÖu vÒ cÊu t¹o
cña b×nh kÝp
( §äc bµi ®äc thªm)
GV: Giíi thiÖu nguyªn liÖu
®iÒu chÕ H2 trong c«ng
nghiÖp.
- H2O, khÝ thiªn nhiªn, dÇu
Năng má.
lực GV: Giíi thiÖu ph¬ng ph¸p
®iÒu chÕ.
phát
Quan s¸t trong tranh vÏ s¬
hiện ®å ®iÖn ph©n níc.
kiến ? NhËn xÐt c¸c ph¶n øng
thức 1;2.
Nguyªn tö Cu, Zn ®· thay
hoá
thÕ nguyªn tö nµo cña hîp
học chÊt?.
? Qua ®ã h·y rót ra ®Þnh
nghÜa ph¶n øng thÕ?
tượng, trả lời - C¸ch thu khÝ H2: Bằng
cõu hỏi của hai cách:
GV và viết
+ Dùng H2 đẩy không
PTHH.
khí ra khỏi bình thu.
+ Dùng H2 đẩy nước ra
khỏi bình thu.
Lưu ý: Úp ngược bình
thu.
2. Trong c«ng nghiÖp:
( HS tự đọc thông tin)
IV. Ph¶n øng thÕ
HS nhËn xÐt c¸c VD
Zn + 2HCl
ZnCl2 + H2 (1)
Cu + AgNO3
Cu(NO3)2 + Ag (2)
- §Þnh nghÜa: SGK
- HS nhận xột
và rỳt ra kiến
thức.
6. Nhận xét, rút kinh nghiệm:
- Xem thêm -