Tài liệu Giáo án địa lí lớp 9 rất chi tiết và đầy đủ

TUAÀN: TIEÁT: TiÕt 1: Bµi 1. ®Þa lÝ d©n c. Ngaøy soaïn: ……/……/………… Ngaøy daïy: ……/……/………… céng ®ång c¸c d©n téc ViÖtNam. Môc tiªu bµi häc: Sau bµi häc häc sinh cÇn: - BiÕt ®îc níc ta cã 54 d©n téc, d©n téc kinh cã sè d©n ®«ng nhÊt. C¸c d©n téc ë níc ta lu«n ®oµn kÕt bªn nhau trong qu¸ tr×nh x©y dùng vµ b¶o vÖ tæ quèc. - Tr×nh bµy ®îc t×nh h×nh ph©n bè c¸c d©n téc ë níc ta. - X¸c ®Þnh ®îc trªn b¶n ®å vïng ph©n bè chñ yÕu cña mét sè d©n téc. - Cã tinh thÇn t«n träng ®oµn kÕt c¸c d©n téc. ThiÕt bÞ cÇn thiÕt: - B¶n ®å d©n c ViÖt Nam. - Bé ¶nh vÒ ®¹i gia ®×nh c¸c d©n téc ViÖt Nam. - Tranh ¶nh mét sè d©n téc ViÖt Nam. Ho¹t ®éng trªn líp: A. æn ®Þnh líp: - KiÓm tra sÜ sè. - Giíi thiÖu ch¬ng tr×nh ®Þa lÝ líp 9. C¶ n¨m 52 tiÕt. K× I : 35 tiÕt. K× II. 17 tiÕt. B. Néi dung bµi míi: Giíi thiÖu bµi: ViÖt Nam lµ quèc gia nhiÒu d©n téc. Víi truyÒn thèng yªu níc ®oµn kÕt, c¸c d©n téc ®· s¸t c¸nh bªn nhau trong suèt qu¸ tr×nh x©y dùng vµ b¶o vÖ tæ quèc. Ho¹t ®éng cña thÇy-trß. Néi dung chÝnh. + Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn: I. C¸c d©n téc ë ViÖt Nam: - Gi¸o viªn cho häc sinh kÓ mét sè d©n téc ë níc ta? + C¶ níc cã 54 d©n téc. - D©n téc ViÖt. - Chia líp thµnh 12 nhãm: - C¸c d©n téc Ýt ngêi. + Ho¹t ®éng cña trß: - Nhãm 1- 6: Tr×nh bµy mét sè nÐt kh¸i qu¸t vÒ d©n - C¸c d©n téc kh¸c nhau vÒ quÇn c, téc kinh. ho¹t ®éng kinh tÕ chñ yÕu. - Nhãm 7- 12: Tr×nh bµy mét sè nÐt kh¸i qu¸t vÒ c¸c d©n téc Ýt ngêi. + Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn: - Cho c¸c nhãm b¸o c¸o kÕt qu¶ vµ nhËn xÐt bæ sung cho nhau. - Gi¸o viªn chuÈn x¸c kiÕn thøc. +Ho¹t ®éng cña trß(c¸ nh©n) 1. Níc ta cã bao nhiªu d©n téc? D©n téc nµo cã sè d©n ®«ng nhÊt? ChiÕm tØ lÖ bao nhiªu? 2. LÊy mét vµi vÝ dô thùc tÕ chøng minh c¸c d©n téc ë níc ta ë níc ta b×nh ®¼ng vµ ®oµn kÕt víi nhau? 3. Dùa vµo vèn hiÓu biÕt h·y cho biÕt d©n téc ViÖt ph©n bè chñ yÕu ë ®©u? C¸c d©n téc Ýt ngêi ph©n bè chñ yÕu ë ®©u? 4. Cho biÕt d©n téc Ýt ngêi nµo c tró ë ®ång b»ng? 5. Nªu nh÷ng nÐt kh¸c nhau gi÷a d©n téc ViÖt vµ d©n téc Ýt ngêi? II. Ph©n bè c¸c d©n téc: 1. D©n téc ViÖt: Ph©n bè chñ yÕu ë c¸c vïng ®ång b»ng, trung du vµ duyªn h¶i. 2. C¸c d©n téc Ýt ngêi ph©n bè chñ yÕu ë miÒn nói vµ trung du. C. Cñng cè: 1 1. Ngµy nay ph©n bè c¸c d©n téc cã nh÷ng thay ®æi nh thÕ nµo? Cho vÝ dô? 2. Híng dÉn häc sinh lµm bµi tËp sè 3 trang 6. D. Bµi tËp vÒ nhµ: 1. Su tÇm tranh ¶nh vÒ c¸c d©n téc. 2. Lµm bµi tËp trong tËp b¶n ®å vµ vë bµi tËp ®Þa lÝ. 2 TUAÀN: TIEÁT: Ngaøy soaïn: ……/……/………… Ngaøy daïy: ……/……/………… TiÕt2: Bµi 2: d©n sè vµ gia t¨ng d©n sè. Môc tiªu bµi häc: Sau bµi häc, häc sinh cÇn: - Nhí sè d©n cña níc ta trong mét thêi ®iÓm gÇn nhÊt. - HiÓu vµ tr×nh bµy ®îc t×nh h×nh gia t¨ng d©n sè, nguyªn nh©n vµ hËu qu¶. - BiÕt ®Æc ®iÓm c¬ cÊu d©n sè (theo ®é tuæi, theo giíi) vµ xu híng thay ®æi c¬ cÊu d©n sè cña níc ta. Nguyªn nh©n cña sù thay ®æi ®ã. - Cã kÜ n¨ng ph©n tÝch b¶ng thèng kª mét sè biÓu ®å d©n sè. - ý thøc ®îc sù cÇn thiÕt ph¶i cã qui m« gia ®×nh hîp lÝ. C¸c thiÕt bÞ d¹y häc: - Tranh ¶nh vÒ mét sè hËu qu¶ cña gia t¨ng d©n sè tíi m«i trêng, chÊt lîng cuéc sèng. Ho¹t ®éng trªn líp: A. KiÓm tra bµi cò: Níc ta cã bao nhiªu d©n téc, nh÷ng nÐt v¨n hãa riªng cña c¸c d©n téc thÓ hiÖn ë nh÷ng mÆt nµo? Cho vÝ dô. B. Bµi míi: Ho¹t ®éng cña thÇy-trß Néi dung chÝnh + Ho¹t ®éng cña trß: I. Sè d©n: Dùa vµo s¸ch gi¸o khoa vµ thùc tÕ cho biÕt: - N¨m 2002: 79,7 triÖu. 1. D©n sè níc ta n¨m 2002? - N¨m 2003: 80,9 triÖu. Tíi nay d©n sè níc ta kho¶ng bao nhiªu? DiÖn tÝch níc ta ®øng thø 60 2. Níc ta ®øng hµng thø bao nhiªu vÒ diÖn tÝch vµ d©n D©n sè níc ta ®øng thø 14. sè trªn thÕ giíi? §iÒu ®ã nãi lªn ®Æc ®iÓm g× vÒ d©n sè cña níc ta? + Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn: - ChuÈn x¸c l¹i kiÕn thøc. - Chia líp thµnh 12 nhãm. - Giao viÖc cho c¸c nhãm. + Ho¹t ®éng cña häc sinh: C¸c nhãm th¶o luËn c©u hái theo phiÕu. 1.Dùa vµo 2.1nhËn xÐt t×nh h×nh t¨ng d©n sè cña níc ta? 2. V× sao tØ lÖ gia t¨ng tù nhiªn cña d©n sè gi¶m nhng II. Gia t¨ng d©n sè: sè d©n vÉn t¨ng? - D©n sè níc ta t¨ng nhanh tõ nh÷ng 3. D©n sè ®«ng vµ t¨ng nhanh g©y hËu qu¶ g×? n¨m 50 cña thÕ kÜ 20. 4. Nªu nh÷ng lîi Ých cña sù gi¶m tØ lÖ gia t¨ng tù - Tèc ®é t¨ng d©n sè cã xu híng nhiªn cña d©n sè níc ta? gi¶m. 5. Nªu nh÷ng biÖn ph¸p nh»m gi¶m tØ lÖ gia t¨ng tù - TØ lÖ gia t¨ng d©n sè tù nhiªn cßn nhiªn cña d©n sè? cã sù kh¸c nhau gi÷a c¸c vïng. 6. Dùa vµo 2.1 cho biÕt vïng nµo cã tØ lÖ gia t¨ng tù nhiªn cña d©n sè cao nhÊt, thÊp nhÊt c¸c vïng nµo cã tØ lÖ gia t¨ng tù nhiªn cao h¬n trung b×nh cña c¶ níc? Rót ra kÕt luËn g×? + Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn: - Cho c¸c nhãm b¸o c¸o kÕt qu¶ vµ bæ sung cho nhau. - Gi¸o viªn chuÈn x¸c kiÕn thøc. +Ho¹t ®éng cña trß(c¸ nh©n) 1. Dùa vµo b¶ng sè liÖu 2.2 vµ hiÓu biÕt thùc tÕ cho biÕt c¬ cÊu d©n sè níc ta thuéc lo¹i nµo? C¬ cÊu d©n sè nµy cã thuËn lîi vµ khã kh¨n g×? 2. Nªu nhËn xÐt vÒ sù thay ®æi c¬ cÊu d©n sè theo giíi vµ nguyªn nh©n cña nã? 3 III. C¬ cÊu d©n sè: - C¬ cÊu d©n sè theo ®é tuæi cña níc ta ®ang cã sù thay ®æi tØ lÖ trÎ em gi¶m. - TØ lÖ ngêi trong vµ trªn ®é tuæi lao ®éng t¨ng lªn. - TØ lÖ giíi tÝnh thÊp vµ ®ang cã xu híng thay ®æi. - TØ lÖ giíi tÝnh kh¸c nhau gi÷a c¸c ®Þa ph¬ng. C. Cñng cè: 1. Tr×nh bµy t×nh h×nh gia t¨ng d©n sè cña níc ta? 2. KÕt cÊu d©n sè theo ®é tuæi cña níc ta thay ®æi nh thÕ nµo? T¹i sao? 3. KÕt cÊu d©n sè cã thuËn lîi vµ khã kh¨n g× cho ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi? D. Bµi tËp vÒ nhµ: Bµi sè 3 trang 10, bµi tËp b¶n ®å. TUAÀN: TIEÁT: Ngaøy soaïn: ……/……/………… Ngaøy daïy: ……/……/………… TiÕt 3: Bµi 3: Ph©n bè d©n c vµ c¸c lo¹i h×nh quÇn c. Môc tiªu bµi häc: - HiÓu vµ tr×nh bµy ®îc ®Æc ®iÓm mËt ®é d©n sè vµ ph©n bè d©n c cña níc ta. - BiÕt ®Æc ®iÓm cña c¸c lo¹i h×nh quÇn c n«ng th«n, quÇn c thµnh thÞ vµ ®« thÞ hãa ë níc ta. - BiÕt ph©n tÝch lîc ®å ph©n bè d©n c vµ ®« thÞ ViÖt Nam, ph©n tÝch mét sè b¶ng sè liÖu vÒ d©n c. - ý thøc ®îc sù cÇn thiÕt ph¶i ph¸t triÓn ®« thÞ trªn c¬ së ph¸t triÓn c«ng nghiÖp, b¶o vÖ m«i trêng n¬i ®ang sèng. ChÊp hµnh c¸c chÝnh s¸ch cña nhµ níc vÒ ph©n bè d©n c. C¸c ph¬ng tiÖn cÇn thiÕt: - B¶n ®å ph©n bè d©n c vµ ®« thÞ ViÖt Nam. - Tranh ¶nh vÒ nhµ ë, mét sè h×nh thøc quÇn c cña ViÖt nam. - B¶ng thèng kª mËt ®é d©n sè vµ mét sè ®« thÞ ë viÖt Nam. Ho¹t ®éng trªn líp: A. KiÓm tra bµi cò: 1. Ph©n tÝch ý nghÜa cña sù gi¶m tØ lÖ gia t¨ng d©n sè tù nhiªn vµ thay ®æi c¬ cÊu d©n sè níc ta. 2. Lµm bµi tËp 3 trang 10 s¸ch gi¸o khoa. B. Bµi míi: Ho¹t ®éng cña thÇy-trß Néi dung chÝnh + Ho¹t ®éng cña häc sinh: I. MËt ®é d©n sè vµ ph©n bè d©n c: T×m hiÓu môc1 vµ lîc ®å ph©n bè d©n c vµ ®« thÞ ë - Níc ta cã mËt ®é d©n sè cao vµ ngµy ViÖt Nam n¨m 1999 cho biÕt: cµng t¨ng. 1. NhËn xÐt mËt ®é d©n sè trung b×nh cña níc ta - D©n c níc ta ph©n bè kh«ng ®Òu. n¨m 2003 so víi n¨m 1989? * TËp trung ë ®ång b»ng ven biÓn vµ 2. D©n c tËp trung ®«ng ®óc ë vïng nµo, tha ë vïng c¸c ®« thÞ lín. nµo? T¹i sao? * MiÒn nói tha d©n. + Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn: * PhÇn lín sèng ë n«ng th«n. - Cho häc sinh th¶o luËn theo cÆp nhãm c©u hái 2 vµ rót ra nhËn xÐt. - Gi¸o viªn chuÈn x¸c kiÕn thøc. - Gi¸o viªn chia líp thµnh 12 nhãm, giao phÇn viÖc cho c¸c nhãm. + Ho¹t ®éng cña trß: Dùa vµo môc 2, tranh ¶nh vÒ quÇn c vµ kiÕn thøc thùc tÕ cho biÕt: 1. §Æc ®iÓm chung cña quÇn c n«ng th«n? Nh÷ng thay ®æi cña quÇn c n«ng th«n? 2. Sù kh¸c nhau cña quÇn c n«ng th«n gi÷a c¸c II. C¸c lo¹i h×nh c tró: vïng? T¹i sao l¹i cã sù kh¸c nhau ®ã? 1. QuÇn c n«ng th«n: 4 3. §Æc ®iÓm cña quÇn c thµnh thÞ? 4. Sù kh¸c nhau vÒ ho¹t ®éng kinh tÕ vµ c¸ch thøc bè trÝ nhµ ë gi÷a thµnh thÞ vµ n«ng th«n. + Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn: Gióp cho häc sinh t×m hiÓu vÒ - Qui m« d©n sè. - Tªn gäi c¸c ®iÓm quÇn c ë c¸c vïng miÒn, d©n téc kh¸c nhau. - Ho¹t ®éng kinh tÕ chÝnh. - MËt ®é nhµ ë vµ c¸ch bè trÝ trong nhµ. - Rót ra nhËn xÐt: Sù thÝch nghi cña con ngêi víi thiªn nhiªn vµ ho¹t ®éng kinh tÕ cña ngêi d©n. + Ho¹t ®éng cña trß: 1. Quan s¸t h3.1 nªu nhËn xÐt vÒ sù ph©n bè c¸c ®« thÞ ë níc ta? Gi¶i thÝch? 2. N¬i em sèng thuéc lo¹i h×nh quÇn c nµo? Ph©n tÝch ®Æc ®iÓm cña nã? + Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn: - Cho häc sinh ph¸t biÓu, nhËn xÐt, bæ sung cho nhau. - Gi¸o viªn chuÈn x¸c l¹i kiÕn thøc. + Ho¹t ®éng cña trß: Dùa vµo b¶ng 3.1 cho biÕt: 1. Sè d©n thµnh thÞ vµ tØ lÖ d©n thµnh thÞ cña níc ta? 2. Sù thay ®æi cña tØ lÖ d©n thµnh thÞ ®· ph¶n ¸nh qu¸ tr×nh ®« thÞ hãa ë níc ta nh thÕ nµo? Dùa vµo h3.1 cho biÕt: 1. C¸c thµnh phè ë níc ta ph©n bè nh thÕ nµo? 2. NhËn xÐt qui m« cña c¸c thµnh phè ë níc ta? + Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn: - Cho c¸ nh©n tr¶ lêi c©u hái, nhËn xÐt, bæ sung cho nhau. - Gi¸o viªn chuÈn x¸c l¹i kiÕn thøc. - Cho häc sinh th¶o luËn vÒ vÊn ®Ò ®Æt ra khi d©n sè tËp trung qu¸ ®«ng ë c¸c thµnh phè lín. - MËt ®é nhµ ë tha, c¸c b¶n lµng c¸ch xa nhau. - Tªn gäi kh¸c nhau. - Ho¹t ®éng kinh tÕ chñ yÕu lµ n«ng, l©m, ng nghiÖp. 2. QuÇn c thµnh thÞ: - MËt ®é d©n sè cao. - Nhµ san s¸t, kiÓu nhµ èng, chung c. - Ho¹t ®éng kinh tÕ chñ yÕu: c«ng nghiÖp, dÞch vô... III. §« thÞ hãa: - C¸c ®« thÞ ë níc ta phÇn lín cã qui m« võa vµ nhá, ph©n bè ë ®ång b»ng ven biÓn. - Qu¸ tr×nh ®« thÞ hãa tèc ®é ngµy cµng cao. - Tr×nh ®é ®« thÞ hãa cßn thÊp. C. Cñng cè: 1. T×m ®äc tªn mét sè khu vùc tËp trung ®«ng d©n c cña níc ta? 2. Nªu nh÷ng ®iÓm kh¸c nhau gi÷a quÇn c n«ng th«n vµ quÇn c thµnh thÞ? D. Bµi tËp vÒ nhµ: 1. Bµi tËp 3 trang 14 s¸ch gi¸o khoa. 2. Bµi tËp trong tËp b¶n ®å vµ vë bµi tËp. 5 TUAÀN: TIEÁT: TiÕt4: Bµi 4: Ngaøy soaïn: ……/……/………… Ngaøy daïy: ……/……/………… lao ®éng vµ viÖc lµm chÊt lîng cuéc sèng. Môc tiªu bµi häc: - HiÓu vµ tr×nh bµy ®Æc ®iÓm cña nguån lao ®éng vµ sö dông lao ®éng ë níc ta. - BiÕt s¬ lîc vÒ chÊt lîng cuéc sèng vµ viÖc n©ng cao chÊt lîng cuéc sèng cña nh©n d©n ta. - BiÕt nhËn xÐt c¸c biÓu ®å. Ph¬ng tiÖn d¹y häc cÇn thiÕt: - C¸c biÓu ®å c¬ cÊu lao ®éng ( phãng to SGK). - C¸c b¶ng thèng kª vÒ sö dông lao ®éng. - Tranh ¶nh thÓ hiÖn sù tiÕn bé vÒ sù n©ng cao chÊt lîng cuéc sèng. Ho¹t ®éng trªn líp: A. KiÓm tra bµi cò: 1. Tr×nh bµy ®Æc ®iÓm ph©n bè d©n c cña níc ta? Gi¶i thÝch t¹i sao cã sù ph©n bè nh vËy? 2. ChØ, ®äc tªn c¸c ®« thÞ lín, nhËn xÐt sù ph©n bè? B. Bµi míi: Ho¹t ®éng cña thÇy-trß Néi dung chÝnh + Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn: I. Nguån lao ®éng vµ sö dông - Híng dÉn häc sinh t×m hiÓu môc1, h4.1. lao ®éng: - Chia líp thµnh 12 nhãm. 1. Nguån lao ®éng: + Ho¹t ®éng cña trß: - MÆt m¹nh: Nguån lao ®éng dåi C¸c nhãm tr¶ lêi c©u hái: dµo, cÇn cï, chÞu khã, nhiÒu kinh 1. Nguån lao ®éng níc ta cã nh÷ng mÆt m¹nh vµ h¹n nghiÖm s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, tiÓu chÕ nµo? thñ c«ng nghiÖp, n¨ng ®éng s¸ng 2. §Ó n©ng cao chÊt lîng nguån lao ®éng cÇn cã biÖn t¹o, linh ho¹t trong c¬ chÕ thÞ trph¸p g×? êng. 3. NhËn xÐt c¬ cÊu lao ®éng thµnh thÞ vµ n«ng th«n? - H¹n chÕ: Lao ®éng cã chuyªn Gi¶i thÝch nguyªn nh©n? m«n kÜ thuËt cßn Ýt, thÓ lùc yÕu, + Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn: thiÕu t¸c phong c«ng nghiÖp, ph©n - Cho c¸c nhãm b¸o c¸o kÕt qu¶, nhËn xÐt bæ sung cho bè cha hîp lÝ. nhau. - Gi¸o viªn chuÈn x¸c l¹i kiÕn thøc. - ThuyÕt tr×nh vÒ nh÷ng cè g¾ng cña nhµ níc trong viÖc sö dông lao ®éng trong giai ®o¹n 1991-2003. + Ho¹t ®éng cña trß: 1. Dùa vµo h×nh 4.2 h·y nªu nh÷ng nhËn xÐt vÒ c¬ cÊu vµ sù thay ®æi c¬ cÊu lao ®éng theo ngµnh ë níc ta? 2. Rót ra kÕt luËn vÒ xu híng chuyÓn dÞch c¬ cÊu sö dông lao ®éng? Gi¶i thÝch t¹i sao? + Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn: - Cho häc sinh ph¸t biÓu, bæ sung cho nhau. 2. Sö dông lao ®éng: - Gi¸o viªn chuÈn x¸c l¹i kiÕn thøc. - C¬ cÊu sö dông lao ®éng ®ang + Ho¹t ®éng cña trß: thay ®æi. Gi¶m tØ träng lao ®éng Dùa vµo SGK vµ thùc tÕ cho biÕt: trong c¸c ngµnh n«ng, l©m, ng 1. T¹i sao viÖc lµm ®ang lµ vÊn ®Ò gay g¾t ë níc ta? nghiÖp, t¨ng tØ träng lao ®éng 2. §Ó gi¶i quyÕt viÖc lµm cÇn tiÕn hµnh nh÷ng biÖn ph¸p trong c¸c ngµnh c«ng nghiÖp, x©y g×? dùng, dÞch vô. + Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn: - Gîi ý cho häc sinh tr¶ lêi c©u hái. - ChuÈn x¸c kiÕn thøc. + Ho¹t ®éng cña trß: 1. §äc môc 3 vµ hiÓu biÕt thùc tÕ nªu nh÷ng thµnh tùu ®· ®¹t ®îc trong viÖc n©ng cao chÊt lîng cuéc sèng. 2. Quan s¸t h4.3 gi¶i thÝch ý nghÜa? II. VÊn ®Ò viÖc lµm: 3. Nhµ níc ®· vµ ®ang cã nh÷ng biÖn ph¸p g× ®Ó n©ng - HiÖn nay thiÕu viÖc lµm vµ thÊt cao chÊt lîng cuéc sèng cho ngêi d©n ë mäi miÒn ®Êt n- nghiÖp cßn chiÕm tØ lÖ cao. íc? - Híng gi¶i quuyÕt: + Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn: * Ph©n bè l¹i d©n c vµ lao ®éng 6 - Cho häc sinh ph¸t biÓu, bæ sung cho nhau. - Gi¸o viªn chuÈn x¸c kiÕn thøc. - Gi¶i thÝch chØ sè HDI gi÷a c¸c vïng. * §a d¹ng hãa c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ ë n«ng th«n. * Ph¸t triÓn ho¹t ®éng c«ng nghiÖp, dÞch vô ë c¸c ®« thÞ. * §a d¹ng hãa c¸c lo¹i h×nh ®µo t¹o, ®Èy m¹nh ho¹t ®éng híng nghiÖp, giíi thiÖu viÖc lµm. III. ChÊt lîng cuéc sèng: - Thµnh tùu: * ChÊt lîng cuéc sèng cña nh©n d©n ngµy cµng ®îc cØa thiÖn. * Møc thu nhËp b×nh qu©n trªn ®Çu ngêi t¨ng. * TØ lÖ ngêi lín biÕt ch÷ ®¹t 90,3%. * Ngêi d©n ®îc hëng c¸c dÞch vô x· héi ngµy cµng tèt h¬n. * TØ lÖ tö vong, suy dinh dìng cña trÎ em ngµy cµng gi¶m, nhiÒu dÞch bÖnh bÞ ®Èy lïi. - H¹n chÕ: * ChÊt lîng cuéc sèng cña d©n c cßn chªnh lÖch gi÷a c¸c vïng. * Sù ph©n hãa giµu nghÌo cßn kh¸ râ rÖt nhÊt lµ ë c¸c thµnh phè lín. C. Cñng cè: 1. T¹i sao gi¶i quyÕt viÖc lµm lµ vÊn ®Ò gay g¾t ë níc ta? 2. Nªu mét sè thµnh tùu ®· ®¹t ®îc trong viÖc n©ng cao chÊt lîng cuéc sèng? D. Bµi tËp vÒ nhµ: 1. Su tÇm tranh ¶nh cuéc sèng cña nh©n d©n ta. 2. Híng dÉn häc sinh vÒ nhµ lµm bµi tËp 3 SGK, bµi tËp b¶n ®å, vë bµi tËp ®Þa lÝ líp 9. TUAÀN: TIEÁT: TiÕt 5. Bµi 5: Ngaøy soaïn: ……/……/………… Ngaøy daïy: ……/……/………… Thùc hµnh. Ph©n tÝch vµ so s¸nh ph¸p d©n sè n¨m 1989 vµ n¨m 1999. Môc tiªu bµi häc: - BiÕt c¸ch ph©n tÝch vµ so s¸nh th¸p d©n sè. - T×m sù thay ®æi vµ xu híng thay ®æi c¬ cÊu d©n sè theo ®é tuæi ë níc ta. - X¸c lËp mèi quan hÖ gi÷a gia t¨ng d©n sè víi c¬ cÊu d©n sè theo ®é tuæi, gi÷a d©n sè vµ ph¸t triÓn kinh tÕ-x· héi ®Êt níc. ThiÕt bÞ cÇn thiÕt: Hai ph¸p d©n sè n¨m 1989 vµ 1999 phãng to. Ho¹t ®éng trªn líp: Ho¹t ®éng cña th©y-trß Néi dung chÝnh. + Ho¹t ®éng cña trß: 1. Ph©n tÝch vµ so s¸nh: Nh¾c l¹i c¬ cÊu d©n sè cña níc ta? + H×nh d¹ng: §Òu cã ®¸y réng, ®Ønh nhän, ch©n ®¸y n¨m 1999 + Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn: - Gi¶i thÝch qua l¹i th¸p d©n sè, c¸ch vÏ. thu hÑp h¬n. + C¬ cÊu d©n sè: Tuæi díi vµ trong - Chia líp thµnh 12 nhãm. - Giao nhiÖm vô cho c¸c nhãm. tuæi lao ®éng ®Òu cao nhng ®é tuæi díi lao ®éng n¨m 1999 Ýt h¬n + Ho¹t ®éng cña trß: n¨m 1989. §é tuæi ngoµi lao ®éng - Nhãm 1-6: C©u 1,2. 7 - Nhãm 7-12: C©u 1,3. 1.Quan s¸t th¸p d©n sè n¨m 1989 vµ 1999. H·y so s¸nh 2 th¸p d©n sè vÒ c¸c mÆt: - H×nh d¹ng cña th¸p. - C¬ cÊu d©n sè theo ®é tuæi. - TØ lÖ d©n sè phô thuéc. 2. NhËn xÐt sù thay ®æi cña c¬ cÊu d©n sè theo ®é tuæi ë níc ta? Gi¶i thÝch nguyªn nh©n? 3.C¬ cÊu d©n sè theo ®é tuæi ë níc ta cã thuËn lîi vµ khã kh¨n g× cho ph¸t triÓn kinh tÕ –x· héi? Chóng ta cÇn cã biÖn ph¸p nµo ®Ó tõng bíc kh¾c phôc nh÷ng khã kh¨n nµy? + Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn: - cho c¸c nhãm b¸o c¸o kÕt qu¶, vµ nhËn xÐt bæ sung cho nhau. - ChuÈn x¸c kiÕn thøc cÇn ghi nhí. vµ trong lao ®éng n¨m 1999 cao h¬n n¨m 1989. + TØ lÖ d©n sè phô thuéc cßn cao vµ thay ®æi gi÷a hai th¸p tuæi. 2. NhËn xÐt: + ThuËn lîi; + Khã kh¨n: + BiÖn ph¸p gi¶i quyÕt: - Gi¶m tèc ®é gia t¨ng tù nhiªn. - Ph©n bè l¹i d©n c vµ lao ®éng. - §a d¹ng hãa c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ ë n«ng th«n. - Ph¸t triÓn ho¹t ®éng c«ng nghiÖp, dÞch vô ë c¸c ®« thÞ. - §Èy m¹nh ho¹t ®éng híng nghiÖp, giíi thiÖu viÖc lµm. C. Cñng cè: 1. Nh×n vµo mét th¸p d©n sè ta biÕt ®îc nh÷ng ®iÒu g×? 2. ¤n tËp phÇn ®Þa lÝ d©n c. TUAÀN: TIEÁT: ®Þa lÝ kinh tÕ. Ngaøy soaïn: ……/……/………… Ngaøy daïy: ……/……/………… TiÕt 6: Bµi 6: sù ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ ViÖt Nam. Môc tiªu bµi häc: - Cã nh÷ng hiÓu biÕt vÒ qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ níc ta trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y. - HiÓu xu híng chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ, nh÷ng thµnh tùu vµ nh÷ng khã kh¨n trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn. - Cã kÜ n¨ng ph©n tÝch biÓu ®å vÒ qu¸ tr×nh diÔn biÕn cña hiÖn tîng ®Þa lÝ. - RÌn luyÖn kÜ n¨ng ®äc b¶n ®å. - RÌn luyÖn kÜ n¨ng vÏ biÓu ®å c¬ cÊu vµ nhËn xÐt. ThiÕt bÞ cÇn thiÕt: - B¶n ®å hµnh chÝnh ViÖt Nam. 8 - BiÓu ®å vÒ sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu GDP tõ n¨m 1991-2002. - Mét sè tranh ¶nh vÒ thµnh tùu kinh tÕ níc ta trong qu¸ tr×nh ®æi míi. Ho¹t ®éng trªn líp: A. KiÓm tra bµi cò: KiÓm tra bµi thùc hµnh. B. Bµi míi: Ho¹t ®éng cña thÇy-trß Néi dung chÝnh + Ho¹t ®éng cña trß: I. NÒn kinh tÕ níc ta tríc thêi k× §äc phÇn 1, kÕt hîp víi kiÕn thøc thùc tÕ cho biÕt ®æi míi: nÒn kinh tÕ níc ta tríc thêi k× ®æi míi cã ®Æc ®iÓm - BÞ thiÖt h¹i nhiÒu trong chiÕn tranh. g×? - NÒn kinh tÕ chñ yÕu lµ n«ng nghiÖp l¹c hËu. + Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn: - §a ra mét sè dÉn chøng ®Ó tõ ®ã kh¸i qu¸t lªn ®Æc - Kinh tÕ r¬i vµo khñng ho¶ng kÐo dµi. ®iÓm nÒn kinh tÕ níc ta tríc thêi k× ®æi míi. - Gi¶i thÝch cho häc sinh khñng ho¶ng kinh tÕ.( l¹m ph¸t cao, s¶n xuÊt bÞ ®×nh trÖ, l¹c hËu). - Gi¸o viªn chia líp ra 12 nhãm, giao nhiÖm vô cho c¸c nhãm. + Ho¹t ®éng cña trß: T×m hiÓu phÇn 2 SGK, h6.1, h6.2, vµ tra cøu thuËt ng÷ cuèi s¸ch gi¸o khoa cho biÕt: II. NÒn kinh tÕ níc ta trong thêi k× 1. Nh thÕ nµo lµ chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ? 2. Ph©n tÝch xu híng chuyÓn dÞch c¬ cÊu ngµnh kinh ®æi míi: tÕ? Xu híng nµy thÓ hiÖn râ ë khu vùc nµo? 3. x¸c ®Þnh c¸c vïng kinh tÕ träng ®iÓm? Ph¹m vi l·nh thæ cña c¸c vïng kinh tÕ träng ®iÓm? 4. Nguyªn nh©n cña chuyÓn dÞch c¬ cÊu ngµnh? 1. Sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ: + Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn: §Æc trng bëi 3 chuyÓn dÞch. - Gîi ý cho häc sinh ph©n tÝch h6.1: * N¨m 1991 N-L-Ng chiÕm tØ träng lín nhÊt( kinh tÕ - ChuyÓn dÞch c¬ cÊu ngµnh. - ChuyÓn dÞch c¬ cÊu l·nh thæ. chuyÓn tõ bao cÊp sang kinh tÕ thÞ trêng) * N¨m 1995 b×nh thêng hãa quan hÖ ViÖt MÜ, gia - ChuyÓn dÞch c¬ cÊu thµnh phÇn kinh tÕ. nhËp ASEAN. * 1997 khñng ho¶ng tµi chÝnh khu vùc §NA. - Híng dÉn häc sinh nh×n s¬ ®å6.2 ®Ó thÊy sù giao thoa gi÷a c¸c vïng kinh víi vïng kinh tÕ träng ®iÓm. - Cho c¸c nhãm b¸o c¸o kÕt qu¶, nhËn xÐt bæ sung cho nhau. - Gi¸o viªn chuÈn x¸c kiÕn thøc. + Ho¹t ®éng cña trß: T×m hiÓu SGK cho biÕt: 1. Nh÷ng thµnh tùu ®· ®¹t. 2. Nh÷ng khã kh¨n cÇn vît qua. 3. Híng gi¶i quyÕt hiÖn nay nh thÕ nµo? 4. LÊy mét vµi vÝ dô vÒ khã kh¨n níc ta gÆp trong qu¸ tr×nh héi nhËp vµo nÒn kinh tÕ khu vùc vµ thÕ giíi. 2. Nh÷ng thµnh tùu vµ th¸ch thøc: + Thµnh tùu: - Tèc ®é t¨ng trëng kinh tÕ v÷ng ch¾c. 9 - C¬ cÊu kinh tÕ chuyÓn dÞch theo híng CNH. - Sù héi nhËp vµo nÒn kinh tÕ khu vùc vµ thÕ giíi. + Khã kh¨n: - Ph©n hãa giµu nghÌo. - Tµi nguyªn bÞ khai th¸c qu¸ møc, m«i trêng bÞ « nhiÔm. - Nh÷ng bÊt cËp trong sù ph¸t triÓn v¨n hãa, gi¸o dôc, y tÕ. - VÊn ®Ò viÖc lµm. - Nh÷ng khã kh¨n trong qu¸ tr×nh héi nhËp vµo nÒn kinh tÕ khu vùc vµ thÕ giíi. C. Cñng cè: 1. Cho häc sinh th¶o luËn vÒ vai trß cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ trong c¸c ngµnh kinh tÕ cña níc ta. ( Trong N-L-Ng vai trß chñ yÕu thuéc vÒ kinh tÕ c¸ thÓ vµ tËp thÓ) 2. Híng dÉn tr¶ lêi c©u hái vµ lµm bµi tËp. D. Bµi tËp vÒ nhµ: 1. Bµi tËp 2 SGK trang 23. 2. Lµm trong bµi tËp b¶n ®å vµ vë bµi tËp. 3. §äc l¹i c¸c bµi: §Þa h×nh, khÝ hËu, sinh vËt, ®Êt, s«ng ngßi. ThiÕu mét sè tiÕt TUAÀN: TIEÁT: TiÕt 23: Bµi 21. Ngaøy soaïn: ……/……/………… Ngaøy daïy: ……/……/………… Vïng §ång b»ng s«ng Hång. Môc tiªu bµi häc: - HiÓu ®îc t×nh h×nh ph¸t triÓn kinh tÕ ë ®ång b»ng s«ng Hång. Trong c¬ cÊu GDP n«ng nghiÖp vÉn cßn chiÕm tØ träng cao, nhng c«ng nghiÖp, dÞch vô ®ang chuyÓn biÕn tÝch cùc. - ThÊy ®îc vïng kinh tÕ träng ®iÓm phÝa B¾c ®ang t¸c ®éng m¹nh ®Õn s¶n xuÊt vµ ®êi sèng d©n c. - C¸c thµnh phè Hµ Néi, H¶i Phßng lµ hai trung t©m kinh tÕ lín vµ quan träng cña §BSH. - BiÕt kÕt hîp kªnh h×nh vµ kªnh ch÷ ®Ó gi¶i thÝch mét sè vÊn ®Ò bøc xóc cña vïng. C¸c ph¬ng tiÖn d¹y häc cÇn thiÕt: - Lîc ®å kinh tÕ vïng §BSH. - Mét sè tranh ¶nh vÒ ho¹t ®éng kinh tÕ ë §BSH. Ho¹t ®éng trªn líp: A. KiÓm tra bµi cò: 1. Cho biÕt §BSH cã thuËn lîi vµ khã kh¨n g× cho ph¸t triÓn kinh tÕ –x· héi ? 2. Lµm bµi tËp sè 3 trang 75. B. Bµi míi: 10 Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Néi dung chÝnh. +Ho¹t ®éng cña trß: IV. T×nh h×nh ph¸t triÓn kinh 1.Quan s¸t h21.1 NhËn xÐt sù thay ®æi vÒ tØ träng tÕ. c«ng nghiÖp trong c¬ cÊu GDP cña vïng ? 1. C«ng nghiÖp: (1995: 18,3 ngh×n tØ. 2002:55,2 ngh×n tØ.) 2.Dùa vµo h×nh 21.2 cho biÕt ®Þa bµn ph©n bè cña c¸c ngµnh c«ng nghiÖp träng ®iÓm? 3.KÓ tªn c¸c s¶n phÈm c«ng nghiÖp quan träng cña vïng? + Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn: ChuÈn x¸c kiÕn thøc. +Ho¹t ®éng cña trß: 1.Dùa vµo b¶ng 21.1 h·y so s¸nh n¨ng xuÊt lóa cña §BSH víi §BSCL vµ c¶ níc. 2.T×m hiÓu nguyªn nh©n t¨ng s¶n lîng l¬ng thùc ë§BSH (Th©m canh, t¨ng n¨ng xuÊt) 3. Ngoµi c©y lóa, ë §BSH cßn trång c©y nµo kh¸c? 4. Lîi Ých cña viÖc ®a vô ®«ng trë thµnh vô s¶n xuÊt chÝnh ë §BSH? 5. KÓ mét sè ngµnh dÞch vô cña vïng? T¹i sao dÞch vô ®Æc biÖt lµ giao th«ng vËn t¶i l¹i ph¸t triÓn m¹nh ë §BSH? 6.Dùa vµo b¶n ®å x¸c ®Þnh vÞ trÝ vµ nªu ý nghÜa KT-XH cña s©n bay Néi Bµi vµ c¶ng H¶i Phßng? 7. KÓ mét sè ®Þa danh du lÞch cña vïng? 8.T×m c¸c trung t©m kinh tÕ lín cña vïng? Nªu c¸c ngµnh kinh tÕ cña mçi trung t©m? 9. §äc tªn c¸c tØnh thµnh phè trong ®Þa bµn kinh tÕ träng ®iÓm? - Khu vùc c«ng nghiÖp t¨ng m¹nh vÒ gi¸ trÞ vµ tØ träng trong c¬ cÊu GDP cña vïng. - C¸c ngµnh c«ng nghiÖp träng ®iÓm cña vïng lµ: ChÕ biÕn l¬ng thùc, thùc phÈm, s¶n xuÊt hµng tiªu dïng, s¶n xuÊt vËt liÖu x©y dùng, c¬ khÝ. 2. N«ng nghiÖp: - NghÒ trång lóa níc cã tr×nh ®é th©m canh cao. - Vô ®«ng víi nhiÒu c©y trång a l¹nh ®ang trë thµnh vô s¶n xuÊt chÝnh. - Ch¨n nu«i lîn ph¸t triÓn chiÕm 27,2 c¶ níc. Nu«i bß, gia cÇm còng ph¸t triÓn. 3. DÞch vô: -DÞch vô ph¸t triÓn ®Æc biÖt lµ dÞch vô vËn t¶i, bu chÝnh viÔn th«ng vµ du lÞch. V. C¸c trung t©m kinh tÕ vµ vïng kinh tÕ träng ®iÓm B¾c Bé. C. Cñng cè: 1. Cho häc sinh chØ l¹i c¸c tØnh thuéc vïng kinh tÕ träng ®iÓm B¾c Bé?Nªu ý nghÜa cña vïng kinh tÕ träng ®iÓm B¾c Bé trong viÖc chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ vµ c¬ cÊu lao ®éng cña vïng §BSH,vïng TD vµ MNBB? 2. §BSH cã thuËn lîi vµ khã kh¨n g× ®Ó ph¸t triÓn s¶n xuÊt l¬ng thùc? D.Bµi tËp vÒ nhµ: 1. c©u 2,3 s¸ch gi¸o khoa trang79. 2. Híng dÉn lµm trong tËp b¶n ®å vµ vì bµi tËp ®Þa lÝ 9. 3.T×m hiÓu tríc bµi 22 trang 80. 11 TUAÀN: TIEÁT: TiÕt 24: Bµi 22: Thùc hµnh Ngaøy soaïn: ……/……/………… Ngaøy daïy: ……/……/………… VÏ vµ ph©n tÝch biÓu ®å vÒ mèi quan hÖ gi÷a d©n sè, s¶n lîng l¬ng thùc vµ b×nh qu©n l¬ng thùc theo ®Çu ngêi. . Môc tiªu bµi häc: - RÌn luyÖn kÜ n¨ng biÓu ®å trªn c¬ së xö lÝ sè liÖu. - Ph©n tÝch mèi quan hÖ gi÷a d©n sè, s¶n lîng l¬ng thùc,vµ b×nh qu©n l¬ng thùc theo ®Çu ngêi ®Ó cñng cè kiÕn thøc ®· häc vÒ vïng §BSH,mét vïng ®Êt chËt ngêi ®«ng, mµ gi¶i ph¸p quan träng lµ th©m canh t¨ng vô vµ t¨ng n¨ng xuÊt. - BiÕt suy nghÜ vÒ c¸c gi¶i ph¸p ph¸t triÓn bÒn v÷ng. C¸c ph¬ng tiÖn d¹y häc cÇn thiÕt: - Thíc kÎ, m¸y tÝnh bá tói, bót ch×, hép mµu vµ vì thùc hµnh. Ho¹t ®éng trªn líp: A. KiÓm tra bµi cò: S¶n xuÊt l¬ng thùc ë §BSH cã tÇm quan träng nh thÕ nµo? §BSH cã nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n g× ®Ó ph¸t triÓn s¶n xuÊt l¬ng thùc? B. Bµi míi: I. Bµi tËp1: + Ho¹t ®éng cña thÇy: 1. Gäi mét häc sinh kh¸ lªn b¶ng 2. Híng dÉn ®ång thêi häc sinh ®îc gäi lªn b¶ng vµ c¶ líp vÏ biÓu ®å vÒ ba ®êng trong mét hÖ trôc. +Ho¹t ®éng cña trß: -VÏ biÓu ®å ba ®êng biÓu diÔn trªn cïng mét hÖ trôc( chia tØ lÖ chÝnh x¸c). II. Bµi tËp 2: + Ho¹t ®éng cña thÇy: 1. Gîi ý cho häc sinh dùa vµo biÓu ®å nhËn xÐt biÕn tr×nh cña c¸c ®êng vµ còng ®Ó thÊy thùc tÕ t×nh h×nh s¶n xuÊt cã c¶i thiÖn : tæng s¶n lîng vµ b×nh qu©n l¬ng thùc ®Çu ngêi ph¸t triÓn nhanh h¬n sù gia t¨ng d©n sè. 2. Chia nhãm ®Ó c¸c nhãm th¶o luËn theo c©u hái a, b, c. +Ho¹t ®éng cña trß: 1. Dùa vµo biÓu ®å nhËn xÐt tèc ®é t¨ng d©n sè, s¶n lîng l¬ng thùc vµ b×nh qu©n l¬ng thùc ®Çu ngêi ë §BSH? 2. T×m hiÓu tr¶ lêi c¸c c©u hái a, b, c dùa vµo bµi 20, 21. +Ho¹t ®éng cña thÇy: 1. Cho c¸c nhãm ph¸t biÓu, bæ sung cho nhau. 2. ChuÈn x¸c kiÕn thøc,nhËn xÐt cho ®iÓm khyÕn khÝch. a-ThuËn lîi . b -Khã kh¨n. + Chó ý: a, CÇn ®Çu t vµo c¸c kh©u thñy lîi, c¬ khÝ hãa kh©u lµm ®Êt, gièng c©y trång, vËt nu«i, thuèc b¶o vÖ thùc vËt, c«ng nghÖ chÕ biÕn. b, Vai trß cña vô ®«ng: Ng« ®«ng cã n¨ng suÊt cao, æn ®Þnh, diÖn tÝch ®ang më réng chÝnh lµ nguån l¬ng thùc, nguån thøc ¨n gia sóc quan träng. c, TØ lÖ gia t¨ng d©n sè cña §BSH gi¶m m¹nh do viÖc triÓn khai chÝnh s¸ch d©n sèKHHG§ cã hiÖu qu¶. - Cïng víi sù ph¸t triÓn n«ng nghiÖp b×nh qu©n l¬ng thùc ®¹t h¬n 400kg/ngêi (vïng ®· b¾t ®Çu t×m kiÕm thÞ trêng ®Ó xuÊt khÈu mét phÇn l¬ng thùc ) C. Ho¹t ®éng nèi tiÕp: 1. §äc tríc bµi 23. 2. T×m hiÓu thùc tÕ vÒ tù nhiªn vµ d©n c cña vïng BTB ( Thanh Hãa). 12 TUAÀN: TIEÁT: Ngaøy soaïn: ……/……/………… Ngaøy daïy: ……/……/………… Bµi 23: Vïng B¾c trung Bé. Môc tiªu bµi häc: - Cñng cè sù hiÓu biÕt vÒ ®Æc ®iÓm vÞ trÝ ®Þa lÝ, h×nh d¸ng l·nh thæ, nh÷ng ®iÒu kiÖn tù nhiªn, ®Æc ®iÓm d©n c vµ x· héi cña vïng B¾c Trung Bé. - ThÊy ®îc nh÷ng khã kh¨n do thiªn tai, chiÕn tranh g©y nªn. C¸c biÖn ph¸p kh«i phôc vµ triÓn väng ph¸t triÓn cña vïng trong thêi kú c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa ®Êt níc. - BiÕt ®äc lîc ®å vµ khai th¸c kiÕn thøc ®Ó tr¶ lêi theo c©u hái dÉn d¾t. - BiÕt vËn dông tÝnh t¬ng ph¶n kh«ng gian l·nh thæ theo híng B –N, §- T trong ph©n tÝch mét sè vÊn ®Ò tù nhiªn vµ d©n c – x· héi BTB. - Su tÇm tµi liÖu ®Ó lµm bµi tËp. C¸c ph¬ng tiÖn d¹y häc cÇn thiÕt: - Lîc ®å vïng B¾c Trung Bé. - Mét sè tranh ¶nh vÒ vïng B¾c Trung Bé. Ho¹t ®éng trªn líp: A. KiÓm tra bµi cò: B. Bµi míi: Ho¹t ®éng cña thÇy – trß. Néi dung chÝnh. + Häat ®éng cña trß: I. VÞ trÝ ®Þa lÝ vµ giíi h¹n: Quan s¸t b¶n ®å tù nhiªn kÕt hîp víi lîc ®å 23.1 - CÇu nèi gi÷a B¾c Bé víi c¸c vïng cho biÕt: phÝa nam. 1. X¸c ®Þnh biªn giíi trªn ®Êt liÒn, d·y Trêng S¬n - Cöa ngâ cña c¸c níc tiÓu vïng s«ng b¾c vµ ®êng bê biÓn? Mª C«ng ra biÓn §«ng vµ ngîc l¹i. 2.VÞ trÝ cña vïng cã ý nghÜa g×? + Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn: ChuÈn x¸c l¹i kiÕn thøc. + Ho¹t ®éng cña trß: II. §iÒu kiÖn tù nhiªn vµ tµi nguyªn 1.Quan s¸t h23.1 vµ dùa vµo kiÕn thøc ®· häc, cho thiªn nhiªn: biÕt d·y Trêng S¬n b¾c¶nh hëng nh thÕ nµo ®Õn khÝ - KhÝ hËu: PhÝa ®«ng cña d·y Trêng hËu cña vïng? S¬n b¾c cã khÝ hËu kh¸c phÝa t©y. 2.Quan s¸t b¶n ®å tù nhiªn nhËn xÐt ®Þa h×nh tõ T - - TiÒm n¨ng rõng phÝa b¾c d·y Hoµnh §? S¬n phong phó h¬n phÝa nam. 3.Dùa vµo h23.1 vµ h23.2 so s¸nh tµi nguyªn rõng - Vïng thêng xuyªn gÆp thiªn tai nh vµ kho¸ng s¶n phÝa b¾c vµ nam d·y Hoµnh S¬n? b·o, lôt,giã lµo, lò quÐt,c¸t lÊn, c¸t bay, 4.N¬i nµo trong vïng ®îc c«ng nhËn lµ di s¶n thiªn h¹n h¸n. nhiªn thÕ giíi? 5. BTB thêng x¶y ra nh÷ng thiªn tai g×? Gi¶i ph¸p ph¸t triÓn kinh tÕ –x· héi trong ®iÒu kiÖn tù nhiªn khã kh¨n ë BTB? + Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn: - Chia líp ra 12 nhãm. - Giao nhiÖm vô cho c¸c nhãm. + Ho¹t ®éng cña trß: Ho¹t ®éng nhãm 1.Quan s¸t b¶ng 23.1cho biÕt nh÷ng kh¸c biÖt trong c tró vµ ho¹t ®éng kinh tÕ gi÷a phÝa ®«ng vµ III. §Æc ®iÓm d©n c, x· héi: phÝa t©y cña BTB? 2.Dùa vµo b¶ng23.2 h·y nhËn xÐt sù chªnh lÖch - Lµ ®Þa bµn c tró cña 25 d©n téc. c¸c chØ tiªu cña vïng so víi c¶ níc? - §êi sèng cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n. 3.Dùa vµo môc III vµ hiÓu biÕt thùc tÕ h·y tr×nh bµy - D©n c cã truyÒn thèng lao ®äng cÇn ®Æc ®iÓm d©n c vµ nguån lao ®éng cña vïng kinh tÕ cï, dòng c¶m, giµu nghÞ lùc trong ®Êu BTB? tranh chèng thiªn tai vµ giÆc ngo¹i + Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn: x©m. - ChuÈn x¸c kiÕn thøc, rót ra kÕt luËn. - ThuyÕt tr×nh vÒ Cè ®« HuÕ, dù ¸n x©y dùng khu kinh tÕ më trªn vïng biªn giíi ViÖt –Lµo vµ dù ¸n ph¸t triÓn hµnh lang ®«ng – t©y sÏ më ra nhiÒu triÓn väng ph¸t triÓn kinh tÕ cho vïng BTB. C. Cñng cè: 13 1. §iÒu kiÖn tù nhiªn cña BTB cã thuËn lîi vµ khã kh¨n g× ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi? 2.Ph©n bè d©n c ë BTB cã ®Æc ®iÓm g×? D. Ho¹t ®éng nèi tiÕp: 1. Lµm bµi tËp 3 trang 85 s¸ch gi¸o khoa. 2.Híng dÉn lµm bµi tËp trong tËp b¶n ®å. 3.§äc tríc bµi 24. 14 TUAÀN: TIEÁT: TiÕt 26: Bµi 24: Ngaøy soaïn: ……/……/………… Ngaøy daïy: ……/……/………… Vïng B¾c trung bé Môc tiªu bµi häc: - HiÓu ®îc so víi c¸c vïng kinh tÕ trong níc B¾c Trung Bé tuy cßn nhiÒu khã kh¨n nhng ®ang ®øng tríc triÓn väng lín. - N¾m v÷ng ph¬ng ph¸p nghiªn cøu sù t¬ng ph¶n l·nh thæ trong nghiªn cøu mét sè vÊn ®Ò kinh tÕ ë BTB. - VËn dông tèt sù kÕt hîp kªnh h×nh vµ kªnh ch÷ ®Ó tr¶ lêi c¸c c©u hái dÉn d¾t. - BiÕt ®äc ph©n tÝch biÓu ®å, lîc ®å, tiÕp tôc hoµn thiÖn kÜ n¨ng su tÇm t liÖu theo chñ ®Ò. C¸c ph¬ng tiÖn d¹y häc cÇn thiÕt: - Lîc ®å kinh tÕ B¾c Trung Bé . - NÕu cã ®iÒu kiÖn, chuÈn bÞ ®Üa CD-ROM híng dÉn cho häc sinh xem mét ®o¹n vÒ thµnh phè HuÕ, vÒ Kim Liªn. Ho¹t ®éng trªn líp: A.KiÓm tra bµi cò: 1.§iÒu kiÖn tù nhiªn cña BTB cã thuËn lîi vµ khã kh¨n g× ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕx· héi. 2.Cho mét sè häc sinh ®äc su tÇm vÒ vên quèc gia Phong Nha KÎ Bµng hoÆc thµnh phè HuÕ. B.Bµi míi: Ho¹t ®éng cña thÇy – trß. + Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn: - Chia líp thµnh 12 nhãm. - Giao nhiÖm vô cho c¸c nhãm. - Híng dÉn c¸c em quan s¸t h24.1, h24.2, h24.3, h24.4 kÕt hîp víi hiÓu biÕt thùc tÕ vµ kiÕn thøc ®· häc cho biÕt: + Ho¹t ®éng cña trß: Th¶o luËn tr¶ lêi c©u hái. 1.NhËn xÐt møc ®é ®¶m b¶o l¬ng thùc ë BTB? 2.Nh÷ng khã kh¨n khi ph¸t triÓn l¬ng thùc ë BTB? 3.X¸c ®Þnh vïng n«ng l©m kÕt hîp vµ ý nghÜa cña viÖc trång rõng ë BTB? 4.NhËn xÐt vÒ t×nh h×nh s¶n xuÊt n«ng nghiÖp cña vïng? 5.NhËn xÐt vÒ t×nh h×nh s¶n xuÊt c«ng nghiÖp cña vïng? 6.B¾c Trung Bé ph¸t triÓn m¹nh nh÷ng nghµnh c«ng nghiÖp nµo? 7.X¸c ®Þnh c¸c c¬ së khai th¸c kho¸ng s¶n thiÕc, cr«m, ti tan, ®¸ v«i. 8.Quan s¸t h×nh24.3, x¸c ®Þnh vÞ trÝ c¸c quèc lé 7, 8, 9 vµ nªu tÇm quan träng cña c¸c tuyÕn ®êng nµy? 9.KÓ tªn mét sè ®iÓm du lÞch BTB? NÕu ta ®i du lÞch tõ Thanh Hãa ®Õn §µ N½ng th× tua du lÞch ®i qua nh÷ng ®Þa danh næi tiÕng nµo? 10.Dùa vµo h×nh 24.3 x¸c ®Þnh nh÷ng thµnh phè lín vµ nh÷ng ngµnh c«ng nghiÖp chñ yÕu cña c¸c thµnh phè nµy? Néi dung chÝnh. IV.T×nh h×nh ph¸t triÓn kinh tÕ: 1. N«ng nghiÖp: - B¾c Trung Bé ®ang næ lùc ph¸t triÓn s¶n xuÊt n«ng nghiÖp b»ng viÖc t¨ng cêng ®Çu t th©m canh trong s¶n xuÊt l¬ng thùc, ph¸t triÓn c©y c«ng nghiÖp, ch¨n nu«i, nghÒ rõng, ®¸nh b¾t vµ nu«i trång thñy s¶n. 2. C«ng nghiÖp: - Khai th¸c kho¸ng s¶n vµ s¶n xuÊt vËt liÖu x©y dùng lµ hai ngµnh cã thÕ m¹nh nhÊt cña vïng. - Vïng cßn ph¸t triÓn ngµnh:ChÕ biÕn gç, c¬ khÝ, may mÆc, chÕ biÕn thùc phÈm... 3. DÞch vô: Ph¸t triÎn m¹nh dÞch vô giao th«ng vËn t¶i vµ dÞch vô du lÞch. V. C¸c trung t©m kinh tÕ. - Thanh Hãa. - Vinh. - HuÕ. 15 C. Cñng cè: 1. Nªu nh÷ng thµnh tùu vµ khã kh¨n trong ph¸t n«ng nghiÖp, c«ng nghiÖp ë BTB? 1. T¹i sao nãi du lÞch lµ thÕ m¹nh cña BTB? D. Ho¹t ®éng nèi tiÕp: 1. Híng dÉn lµm bµi tËp. 2. Su tÇm tµi liÖu vÒ quª B¸c. 3. T×m hiÓu bµi 25. 16 TUAÀN: TIEÁT: TiÕt 27: Bµi 25: Ngaøy soaïn: ……/……/………… Ngaøy daïy: ……/……/………… vïng duyªn h¶i nam trung bé. Môc tiªu bµi häc: - Kh¾c s©u sù hiÓu biÕt qua c¸c bµi häc vÒ vïng duyªn h¶i Nam Trung Bé lµ nhÞp cÇu nèi gi÷a B¾c Trung Bé víi §«ng Nam Bé, gi÷aT©y Nguyªn víi biÓn §«ng, lµ vïng cã quÇn ®¶o Hoµng Sa vµ Trêng Sa thuéc chñ quuyÒn cña ®Êt níc ta. - N¾m v÷ng ph¬ng ph¸p so s¸nh sù t¬ng ph¶n l·nh thæ trong nghiªn cøu vïng duyªn h¶i miÒn Trung. - KÕt hîp ®îc kªnh ch÷ vµ kªnh h×nh ®Ó gi¶i thÝch mét sè vÊn ®Ò cña vïng. C¸c ph¬ng tiÖn d¹y häc cÇn thiÕt: - Lîc ®å tù nhiªn vïng duyªn h¶i Nam trung Bé. - Tranh ¶nh vÒ vïng duyªn h¶i Nam trung Bé. Ho¹t ®éng trªn líp: A- KiÓm tra bµi cò: 1. Nªu nh÷ng thµnh tùu vµ khã kh¨n trong ph¸t triÓn kinh tÕ n«ng nghiÖp, c«ng nghiÖp ë B¾c Trung Bé? 2. T¹i sao nãi du lÞch lµ thÕ m¹nh kinh tÕ cña B¾c trung Bé? B- Bµi míi: Ho¹t ®éng cña thÇy – trß. Néi dung chÝnh. + Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn: I VÞ trÝ ®Þa lÝ vµ giíi h¹n l·nh thæ: - Treo b¶n ®å Nam Trung Bé. - KÐo dµi tõ §µ N½ng ®Õn B×nh ThuËn. - Híng dÉn häc sinh quan s¸t b¶n ®å, lîc ®å 25.1 - Cã hai huyÖn ®¶o Hoµng Sa vµ Trêng vµ t×m hiÓu môc 1. Sa. + Ho¹t ®éng cña trß: - C¸c c¶ng biÓn duyªn h¶i NTB lµ cöa 1.X¸c ®Þnh vÞ trÝ giíi h¹n cña vïng? ngâ ra biÓn cña c¸c tØnh T©y Nguyªn. 2. X¸c ®Þnh vÞ trÝ quÇn ®¶o Hoµng Sa, trêng Sa, §¶o LÝ S¬n, Phó QuÝ? 3. YnghÜa cña vÞ trÝ ®Þa lÝ cña vïng? + Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn: - ChuÈn x¸c kiÕn thøc. - Nªu ý nghÜa vÒ an ninh quèc phßng cña 2 huþªn ®¶o Hoµng Sa vµ Trêng Sa. + Ho¹t ®éng cña trß: 1.Quan s¸t lîc ®å 25.1 cho biÕt ®Æc ®iÓm ®Þa h×nh II. §iÒu kiÖn tù nhiªn vµ tµi nguyªn cña vïng/ thiªn nhiªn: 2.V× sao mµu xanh cña ®ång b»ng duyªn h¶i Nam + §Þa h×nh: Trung Bé kh«ng râ nÐt nh ®ång b»ng B¾c Trung - §ång b»ng nhá hÑp bÞ c¸c nh¸nh nói Bé, kh«ng liªn tôc nh ®ång b»ng S«ng Hång vµ chia c¾t ë phÝa ®«ng. ®ång b»ng s«ng Cöu Long? - PhÝa t©y lµ ®Þa h×nh nói, ®åi, gß. 3.T×m trªn lîc ®å 25.1: + KhÝ hËu: Kh«ng cã mïa ®«ng l¹nh, - C¸c vÞnh Dung QuÊt, V©n Phong, Cam Ranh. mïa kh« kÐo dµi. - C¸c b·i t¾m vµ c¸c ®Þa ®iÓm du lÞch næi tiÕng. + S«ng ngßi: Nhá, ng¾n, dèc, lò ®ét 4.KhÝ hËu, s«ng ngßi cña vïng cã ®Æc ®iÓm g×? ngét. 5.Nam trung Bé cã nh÷ng tµi nguyªn g×? ThuËn lîi + Tµi nguyªn:- §Êt phï sa, ®Êt rõng ph¸t triÓn ngµnh kinh tÕ nµo? ch©n nói. 6.Vïng thõêng xuyªn gÆp nh÷ng khã kh¨n g× vÒ tù - Thñy s¶n, tæ yÕn. nhiªn? - Kho¸ng s¶n: C¸t thñy tinh, ti tan, 7.T¹i sao vÊn ®Ò b¶o vÖ vµ ph¸t triÓn rõng cã tÇm vµng. quan träng ®Æc biÖt ë c¸c tØnh cùc Nam Trung Bé? + Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn: ChuÈn x¸c kiÕn thøc. + Ho¹t ®éng nhãm: 1.Dùa vµo h25.1 nhËn xÐt sù t¬ng ph¶n trong c tró vµ ho¹t ®éng kinh tÕ gi÷a vïng ®åi gß phÝa t©y vµ vïng ®ång b»ng ven biÓn/ 2.§äc b¶ng 25.2nhËn xÐt vÒ t×nh h×nh d©n c x· héi cña vïng? 3.NhËn xÐt sù kh¸c biÖt vÒ d©n c, x· héi cña NTB 17 vµ BTB? 4.D©n c vµ nguån lao ®éng cña vïng cã ®Æc ®iÓm g×? 5.Dùa vµo lîc ®å x¸c ®Þnh nh÷ng ®Þa danh quan träng nh phè cæ Héi An, di tÝch Mü S¬n? II. §Æc ®iÓm d©n c, x· héi: - Ph©n bè d©n c vµ ho¹t ®éng kinh tÕ cã sù kh¸c biÖt gi÷a phÝa t©y vµ phÝa ®«ng. - TØ lÖ gia t¨ng cßn cao. - TØ lÖ d©n thµnh thÞ lín. - D©n c cã truyÒn thèng ®Êu tranh chèng giÆc, thiªn tai, cÇn cï lao ®éng. - §êi sèng cña c¸c d©n téc c tró ë phÝa t©y cßn khã kh¨n. C. Cñng cè: 1- X¸c ®Þnh vÞ trÝ cña vïng duyªn h¶i NTB? Nªu ý nghÜa cña vÞ trÝ? 2-Khi ph¸t triÓn kinh tÕ vïng gÆp thuËn lîi vµ khã kh¨n g×? 3-T¹i sao du lÞch l¹i lµ thÕ m¹nh cña vïng? D. Ho¹t ®éng nèi tiÕp: 1. Híng dÉn lµm bµi tËp. 2.T×m hiÓu tríc bµi 26. 18 TUAÀN: TIEÁT: TiÕt 28: Bµi 26: Ngaøy soaïn: ……/……/………… Ngaøy daïy: ……/……/………… vïng duyªn h¶i nam trung bé. Môc tiªu bµi häc: - HiÓu biÕt vÒ duyªn h¶i Nam Trung Bé cã tiÒm n¨ng lín vÒ kinh tÕ biÓn. Th«ng qua viÖc nghiªn cøu c¬ cÊu kinh tÕ, häc sinh nhËn thøc ®îc sù chuyÓn biÕn m¹nh mÏ trong kinh tÕ còng nh x· héi cña vïng. - ThÊy ®îc vai trß cña vïng kinh tÕ träng ®iÓm miÒn Trung ®ang t¸c ®éng m¹nh tíi sù t¨ng trëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ ë duyªn h¶i Nam Trung Bé. - TiÕp tôc rÌn luyÖn kÜ n¨ng kÕt hîp kªnh ch÷ víi kªnh h×nh ®Ó ph©n tÝch vµ gi¶i thÝch mét sè vÊn ®Ò quan t©m trong ®iÒu kiÖn vÞ thÕ cña duyªn h¶i Nam Trung Bé. - §äc, xö lÝ sè liÖu vµ ph©n tÝch quan hÖ kh«ng gian: §Êt liÒn-biÓn vµ ®¶oduyªn h¶i Nam Trung Bé víi T©y Nguyªn. ThiÕt bÞ cÇn thiÕt: - Lîc ®å kinh tÕ duyªn h¶i Nam Trung Bé. - Mét sè tranh ¶nh . Ho¹t ®éng trªn líp: A. KiÓm tra bµi cò: 1.Nªu thuËn lîi vµ khã kh¨n trong ph¸t triÓn kinh tÕ cña duyªn h¶i Nam Trung Bé. 2. Ph©n bè d©n c Nam Trung Bé cã ®Æc ®iÓm g×?T¹i sao ph¶i ®Èy m¹nh c«ng t¸c xãa ®ãi,gi¶m nghÌo ë vïng ®åi nói phÝa t©y? B.Bµi míi: Ho¹t ®éng cña thÇy-trß. + Ho¹t ®éng cña trß: 1.Dùa vµo b¶ng 26.1 gi¶i thÝch v× sao ch¨n nu«i bß, khai th¸c vµ nu«i trång thñy s¶n l¹i lµ thÕ m¹nh cña vïng? 2.Tõ môc 1 vµ thùc tÕ cho biÕt khi ph¸t triÓn kinh tÕ vïng gÆp khã kh¨n g×? 3.Quan s¸t h26.1 h·y x¸c ®Þnh c¸c b·i t«m, b·i c¸? 4.V× sao vïng biÓn Nam Trung Bé næi tiÕng vÒ nghÒ muèi, ®¸nh b¾t vµ nu«i trång h¶i s¶n? 5. KÓ c¸c c©y trång, vËt nu«i? N¬i ph©n bè? 6. Vïng ®· cã biÖn ph¸p g× ®Ó h¹n chÕ khã kh¨n? 7. Dùa vµo h26.2nhËn xÐt sù t¨ng trëng gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp cña duyªn h¶i Nam Trung Bé so víi c¶ níc? 8.Dùa vµo h26.1 cho biÕt c¸c trung t©m c«ng nghiÖp lín cña vïng vµ nªu c¸c nghµnh chuyªn m«n hãa cña mçi trung t©m? NhËn xÐt c¬ cÊu ngµnh c«ng nghiÖp cña vïng? + Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn: - NhËn xÐt. - ChuÈn x¸c kiÕn thøc. + Ho¹t ®éng cña trß: 1.VÞ trÝ ®Þa lÝ cña vïng cã thuËn lîi g× cho dÞch vô giao th«ng vËn t¶i? 2.Vïng cã nh÷ng tµi nguyªn du lÞch nµo?T×m mét sè ®iÓm du lÞch cña vïng? 3.Dùa vµo h26.1 x¸c ®Þnh vÞ trÝ cña c¸c thµnh phè: §µ N½ng, Qui Nh¬n, Nha Trang. V× sao c¸c thµnh phè nµy ®îc coi lµ cöa ngâ cña T©y Nguyªn? 4.Vïng kinh tÕ träng ®iÓm miÒn trung gåm nh÷ng tØnh nµo? Nã cã ý nghÜa g×? 19 Néi dung chÝnh. IV.T×nh h×nh ph¸t triÓn kinh tÕ: 1. N«ng nghiÖp: - Ch¨n nu«i bß ph¸t triÓn m¹nh. - Ng nghiÖp lµ thÕ m¹nh cña vïng chiÕm 27,4% gi¸ trÞ thñy s¶n cña c¶ níc. - NghÒ lµm muèi ph¸t triÓn m¹nh. 2. C«ng nghiÖp: - C¬ cÊu c«ng nghiÖp cña vïng bíc ®Çu h×nh thµnh vµ kh¸ ®a d¹ng gåm:C¬ khÝ, chÕ biÕn thùc phÈm, chÕ biÕn l©m s¶n, s¶n xuÊt hµng tiªu dïng. - Mét sè c¬ së khai th¸c kho¸ng s¶n ®ang ho¹t ®éng nh khai th¸c c¸t, titan. 3. DÞch vô: - DÞch vô vËn t¶i vµ du lÞch ph¸t triÓn m¹nh. - TËp trung ë c¸c thµnh phè, thÞ x· nh §µ N½ng, Qui Nh¬n, Nha Trang V.C¸c trung t©m kinh tÕ vµ vïng kinh tÕ träng ®iÓm miÒn Trung: - Vïng kinh tÕ träng ®iÓm miÒn trung cã tÇm quan träng kh«ng chØ víi vïng duyªn h¶i Nam Trung Bé mµ víi c¶ B¾c Trung Bé vµ T©y Nguyªn. C. Cñng cè: 1. Cho häc sinh x¸c ®Þnh l¹i giíi h¹n cña vïng duyªn h¶i Nam Trung Bé? Duyªn h¶i Nam Trung Bé ®· khai th¸c tiÒm n¨ng kinh tÕ biÓn nh thÕ nµo? 2.Nªu nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n khi ph¸t triÓn kinh tÕ cña vïng? 3. Híng dÉn lµm bµi tËp 3 trang 99 s¸ch gi¸o khoa. D.Bµi tËp vÒ nhµ: 1. Lµm bµi 3 trang 99 s¸ch gi¸o khoa. 2. Lµm bµi tËp trong tËp b¶n ®å vµ vë bµi tËp. 3.T×m hiÓu tríc bµi 27. 20