Ngày soạn:03/08/11
08/08
Tiết: 1
Ngày dạy:
Phần 1 : NÔNG, LÂM, NGƯ NGHIỆP
Bài 1: BÀI MỞ ĐẦU ( 1 tiết)
A / Mục đích , yêu cầu:
1/ Kiến thức:
Sau khi học xong bài , HS phải:
- Biết được tầm quan trọng của sản xuất nông lâm, ngư nghiệp trong nền kinh tế
quốc dân
- Biết được tầm quan trọng của sản xuất nông, lâm, ngư nghiệp nước ta hiện nay và
phương hướng, nhiệm vụ của ngành trong thời gian tới, biết áp dụng đúng khoa học
kĩ thuật vào sx để không gây ô nhiễm môi trường mà đảm bảo cân bằng sinh thái.
2/ Kĩ năng:
Rèn luyện kĩ năng nhận xét, phân tích so sánh
B/ Chuẩn bị của thầy và trò:
1/ Chuẩn bị của thầy;
Nghiên cứu SGK . Đọc phần thông tin bổ sung trong SGV
2/ Chuẩn bị của trò:
Nghiên cứu SGK, tìm thêm 1 số số liệu có liên quan
C/ Tiến trình bài dạy:
I/ Ổn định tổ chức:
II Kiểm tra bài cũ:
III/ Dạy bài mới:
ĐVĐ: Theo em vì sao môn công nghệ 10 lại giới thệu với chúng ta về nông, lâm,
ngư nghiệp, tại sao ta phải tìm hiểu những lĩnhvực này?
THỜI
HOẠT ĐỘNG
NỘI DUNG
GIAN
I/ Tầm quan trọng của sản xuất nông
lâm, ngư nghiệp trong nền kinh:
tế quốc dân
(?) Theo em nước ta có những
thuận lợi nào để phát triển SX
nông, lâm ngư?
HS:+ Khí hậu, đất đai thích
hợp cho ST, PT của nhiều loèi
VN, cây trồng
+ Nhân dân ta chăm chỉ ,
cần cù
GV: Hướng dẫn HS phân tích
hình 1.1:
(?) Cơ cấu tổng SP nước ta
được đóng góp bởi những
nghành nào?
(?) Trong đó ngành nông lâm,
ngư nghiệp đóng góp như thế
nào?
10’
1/ Sản xuất nông lâm, ngư nghiệp đóng
góp 1 phần không nhỏ vào cơ cấu tổng
sản phẩm trong nước
Ngành nông lâm, ngư nghiệp đóng góp
1/4 đến 1/5 vào cơ cấu tổng SP trong
nước
2/ Ngành nông lâm, ngư nghiệp sản
xuất và cung cấp lương thực thực phẩm
cho tiêu dùng trong nước, cung cấp
nguyên liệu cho ngành công nghiệp chế
biến
VD:
(?) Em hãy nêu 1 số SP của
nông lâm, ngư nghiệp được sử
dụng làm nguyên liệu cho
công nghiệp chế biến?
(?) Phân tích bảng 1 có NX gì
về giá trị hàng nông sản, lâm
sản hỉa sản xuất khẩu qua các
năm?
HS: tăng
(?) Tính tỉ lệ % của SP nông,
lâm, ngư so với tổng giá trị
hàng hoá XK? Từ đó có NX
gì?
HS: tỉ lệ giá trị hàng NS so với
tổng giá trị XK lại giảm dần
(?) Điều đó có gì mâu thuẫn
không? Giải thích?
HS: + Giá trị hàng nông sản
tăng do được đầu tư
nhiều( giống, kĩ thuật, phân...)
+ Tỉ lệ giá trị hàng nông
sản giảm vì mức độ đột phá
của NN so với các ngành khác
còn chậm
3/ Ngành nông, lâm, ngư nghiệp có vai
trò quan trọng trong sản xuất hàng hoá
xuất khẩu
4/ Hoạt độngnông lâm ngư nghiệp còn
chiếm trên 50% tổng số lao động tham
gia vào các ngành kinh tế
II/ Tình hình sản xuất nông lâm, ngư
nghiệp của nước ta hiện nay:
1/ Thành tựu:
a/ Sản xuất lương thực tăng liên tục
(?) Phân tích hình 1.2: so sánh
cơ cấu LLLĐtrong ngành
nông, lâm ngư so với các
ngành khác? ý nghĩa?
Quan sát biểu đồ về sản lượng
lương thực ở nước ta:
(?) Em hãy so sánh tốc độ gia
tăng sản lượng lương thực giai
đoạn từ 1995 đến 2000 với
giai đoạn từ 2000 đến 2004
(?)Hãy cho biết tốc độ gia tăng
sản lượng lương thực bình
quân trong giai đoạn từ năm
10;
b/ Bước đầu đã hình thành 1 số ngành
SX hàng hoá với các vùng SX tập trung
đáp ứng nhu cầu tiêu dùng trong nước
và xuất khẩu
c/ 1 số SP của ngành nông , lâm, ngư
1995 đến 2004?
(?) Sản lượng lương thực gia
tăng có ý nghĩa như thế nào
trong việc bảo đảm an ninh
lương thực quốc gia?
(?) Cho ví dụ 1 số SP của
ngành nông lâm, ngư nghiệp
đã được xuất khẩu ra thị
trường quốc tế
(?) Theo em tình hình SX
nông ,lâm ngư nghiệp hiện nay
còn có những hạn chế gì?
20’
(?) Tại sao năng suất, chất
lượng SP còn thấp?
(?) Trong thời gian tới ngành
nông, lâm ngư nước ta cần
thực hiện những nhiệm vụ gì?
(?) Làm thế nào để chăn nuôi
có thể trở thành 1 ngành SX
chính trong điều kiện dịch
bệnh như hiện nay?
nghiệp đã được xuất khẩu ra thị trường
quốc tế
VD: Gạo, cà phê, tôm, cá tra, gỗ,
cá basa..
2/ Hạn chế:
- Năng suất và chất lượng sản phẩm còn
thấp
- Hệ thống giống cây trồng, vật nuôi;cơ
sở bảo quản , chế biến nông, lâm thuỷ
sản còn lạc hậu và chưa đáp ứng được
yêu cầu của nền SX hàng hoá chất
lượng cao
III/ Phương hướng, nhiệm vụ phát triển
nông, lâm, ngư nghiệp nước ta
1. Tăng cường sản xất lương thực để
đảm bảo an ninh lương thực quốc gia.
2. Đầu tư phát triển chăn nuôi để đưa
ngành này thành ngành sản xuất chính.
3. Xây dựng một nền nông nghiệp phát
triển nhanh và bền vững theo hướng
nông nghiệp sinh thái - một nền nông
nghiệp sản xuất đủ lương thực, thực
phẩm đáp ứng yêu cầu trong nước và
xuất khẩu nhưng không gây ô nhiễm và
suy thoái môi trường.
4. áp dụng khoa học công nghệ vào lĩnh
vực chọn, tạo giống vật nuôi, cây trồng
để nâng cao năng suất và chất lượng sản
phẩm.
5. Đưa tiến bộ khoa học kĩ thuật vào
khâu bảo quản, chế biến sau thu hoạch
để giảm bớt hao hụt sản phẩm và nâng
cao chất lượng nông, lâm, thuỷ sản.
(?) thế nào là 1 nền NN sinh
thái?
III/ Củng cố
1. Em hãy nêu vai trò của ngành nông, lâm, ngư nghiệp trong nền kinh tế quốc
dân.
2. Nêu những hạn chế của ngành nông, lâm, ngư nghiệp của nước ta hiện nay.
Cho ví dụ minh hoạ.
3. Nêu những nhiệm vụ chính của sản xuất nông, lâm, ngư nghiệp nước ta trong
thời gian tới.
IV/ Bài tập về nhà:
Trả lời câu hỏi SGK
Cho biết sự phát triển của nông, lâm ngư ở địa phương em( thành tựu, hạn chế,
sự áp dụng tiến bộ KHKT?
Ngày soạn: 11/08/11
16/08
Tiết: 2
Ngày dạy:
Chương 1: TRỒNG TRỌT, LÂM NGHIỆP ĐẠI CƯƠNG
Bài 2: KHẢO NGHIỆM GIỐNG CÂY TRỒNG
I. Mục tiêu bài dạy
1. Kiến thức
- Biết được mục đích, ý nghĩa của công tác khảo nghiệm giống cây trồng.
- Biết được nội dung của các thí nghiệm so sánh giống, kiểm tra kỹ thuật,
sản xuất quảng cáo trong hệ thống khảo nghiệm giống cây trồng.
- Sau nay biết vận dụng tri thức vào khảo nghiệm giống cây tốt phù hợp
không ảnh hưởng đến môi trường và con người.
* Trọng tâm
Nắm được ý nghĩa và các loại thí nghiệm trong công tác khảo nghiệm
giống.
2. Kỹ năng
- Kỹ năng hợp tác nhóm và làm việc độc lập, kỹ năng phân loại.
- Rèn luyện tư duy hệ thống, so sánh, phân tích và rèn luyện phương pháp
tự học.
3. Thái độ
Có nhận thức đúng đắn về công tác khảo nghiệm, sản xuất giống.
II. Chuẩn bị dạy và học
1. Giáo viên
-Tranh chụp một số ruộng lúa đang làm thí nghiệm.
- Phiếu học tập nhóm.
2. Học sinh
- Phiếu học tập thảo luận nhóm.
- Xem trước bài mới, tìm hiểu về công tác khảo nghiệm giống cây trồng.
III. Tiến trình dạy và học
1. Ổn định tổ chức lớp
2. Kiểm tra bài cũ
Không kiểm tra – bài đầu chương trình học.
3. Hoạt động dạy và học
I. Muïc ñích , yù nghóa cuûa coâng taùc
khaûo nghieäm gioáng caây
troàngHoaït ñoäng cuûa GV vaø HS
1. Muïc ñích
Ñaùnh giaù khaùch quan chính xaùc
vaø coâng nhaän kòp thôøi gioáng caây
troàng môùi phuø hôïp vôùi töøng vuøng
vaø heä thoáng luaân canh.
2. YÙ nghóa
- Naém vöõng ñaëc tính yeâu caàu vaø
kó thuaät cuûa gioáng môùi.
- Söû duïng ñuùng vaø khai thaùc toái
ña hieäu quaû cuûa gioáng môùi.
II. Khaûo nghieäm gioáng caây troàng
1. Thí nghieäm so saùnh gioáng caây
troàng
a. Muïc ñích
- Xem chaát löôïng cuûa gioáng môùi
so vôùi gioáng saûn xuaát ñaïi traø.
- Neáu chaát löôïng cao hôn thì
trung taâm khaûo nghieäm gioáng
quoác gia saûn xuaát ñaïi traø.
b. Caùch tieán haønh
So saùnh veà: Sinh tröôûng, phaùt
trieån, naêng suaát, chaát löôïng vaø
tính choáng chòu vôùi ñieàu kieän
ngoaïi caûnh.
2. Thí nghieäm kieåm tra kó thuaät
Thời
gian
Noäi Dung
a. Muïc ñích
Kieåm tra nhöõng ñeà xuaát cuûa cô
quan choïn taïo gioáng veà qui trình
kó thuaät gieo troàng.
b. Caùch tieán haønh:
- Xaùc ñònh thôøi vuï, maät ñoä gieo
troàng, cheá ñoä phaân boùn cuûa
gioáng.
- Neáu gioáng naøo ñaùp öùng ñöôïc
yeâu caàu thì ñöôïc caáp giaáy chöùng
nhaän gioáng quoác gia vaø ñöôïc pheùp
phoå bieán saûn xuaát.
3. Thí nghieäm saûn xuaát quaûng caùo
a. Muïc ñích
- Tuyeân truyeàn ñöa gioáng môùi
vaøo saûn xuaát ñaïi traø.
b. Caùch tieán haønh
- Trieån khai treân dieän tích
roäng lôùn.
- Trong thôøi gian ñoù, caàn toå
chöùc hoäi nghò taïi ñòa ñieåm
gieo troàng ñeå khaûo saùt, ñaùnh
giaù keát quaû.
- Phoå bieán quaûng caùo.
5’
11’
11’
11’
Hoaït ñoäng 1: Tìm hieåu muïc ñích, yù
nghóa cuûa coâng taùc khaûo nghieäm
gioáng caây troàng.
GV: Em hieåu theá naøo laø khaûo
nghieäm?
HS: Khaûo nghieäm laø chuùng ta kieåm
tra gioáng ñoù xem coù phuø hôïp vôùi
ñieàu kieän cuûa töøng vuøng sinh thaùi
nhö theá naøo, naêng suaát, phaåm chaát
nhö theá naøo,…
GV: Neáu ñöa gioáng môùi vaøo saûn
xuaát khoâng qua khaûo nghieäm keát
quaû seõ nhö theá naøo?
HS: Keát quaû ñaït ñöôïc seõ khoâng cao,
khoâng bieát ñöôïc neân troàng ôû vuøng
naøo cho thích hôïp, caùch chaêm soùc
nhö theá naøo,…
GV: Vieäc thöû nghieäm gioáng môùi
tröôùc khi ñöa vaøo saûn xuaát coù yù
nghóa nhö theá naøo?
HS: Naém ñöôïc quy trình kyõ thuaät
canh taùc, khai thaùc ñöôïc toái ña hieäu
quaû cuûa gioáng môùi.
Hoaït ñoäng 2: Tìm hieåu veà caùc loaïi
thí nghieäm khaûo nghieäm gioáng caây
troàng.
GV: Cho HS thaûo luaän nhoùm ñeå tìm
ra noäi dung kieán thöùc.
- Gioáng môùi choïn taïo hoaëc nhaäp noäi
ñöôïc so saùnh vôùi gioáng naøo? So
saùnh veà chæ tieâu gì?
- Muïc ñích cuûa thí nghieäm kieåm tra
kó thuaät laø gì? Thí nghieäm kieåm tra
kó thuaät ñöôïc tieán haønh ôû phaïm vi
naøo?
- Thí nghieäm saûn xuaát quaûng caùo
nhaèm muïc ñích gì?
- Thí nghieäm saûn xuaát quaûng caùo
ñöôïc tieán haønh nhö theá naøo laø toát
nhaát?
HS: Tieán haønh thaûo luaän nhoùm,
phaân coâng nhieäm vuï caùc thaønh vieân
trong nhoùm, ghi cheùp vaø cöû ñaïi dieän
leân trình baøy keát quaû.
GV: Quan saùt HS thaûo luaän vaø goïi
moat vaøi nhoùm trình baøy keát quaû,
nhaän xeùt laãn nhau. Sau cuøng GV
nhaän xeùt vaø heä thoáng laïi noäi dung
kieán thöùc caàn ghi nhôù.
HS: Trao ñoåi, nhaän xeùt laãn nhau vaø
ghi nhaän keát quaû.
GV: Qua baøi naøy ta thaáy neáu gioáng
môùi ñem troàng maø khoâng qua khaûo
nghieäm thì keát quaû seõ that baïi.
4. Cuûng coá
- Söû duïng caùc caâu hoûi ôû cuoái baøi ñeå cuûng coá.
- Heä thoáng khaûo nghieäm gioáng caây troàng ñöôïc toå chöùc vaø thöïc hieän nhö
theá naøo?
5. Höôùng daãn hoïc ôû nhaø
- Hoïc baøi vaø traû lôøi caùc caâu hoûi cuoái baøi.
- Xem tröôùc baøi môùi vaø tìm hieåu veà coâng taùc saûn xuaát gioáng caây troàng ôû
ñòa phöông.
Ngaøy soaïn: 20/08/11
23/08
Tieát: 3
Ngaøy dạy:
Baøi 3: SAÛN XUAÁT GIOÁNG CAÂY TROÀNG
I. Muïc tieâu baøi hoïc
1. Kieán thöùc
a. Cô baûn
- Bieát ñöôïc muïc ñích, trình töï vaø quy trình cuûa coâng taùc saûn xuaát gioáng
caây troàng.
- Bieát ñöôïc trình töï vaø quy trình saûn xuaát gioáng caây töï thuï phaán.
b. Troïng taâm
Saûn xuaát gioáng ôû caây troàng töï thuï phaán.
2. Kyõ naêng
Reøn luyeän kyõ naêng phaân tích, so saùnh, laøm vieäc nhoùm.
3. Thaùi ñoä
Coù thaùi ñoä ñuùng ñaén trong coâng taùc saûn xuaát caùc loaïi gioáng theo nhöõng
quy trình khaùc nhau.
II. Chuaån bò daïy vaø hoïc
1. Giaùo vieân
- Phieáu hoïc taäp ñeå thaûo luaän nhoùm.
- Tranh veõ caùc sô ñoà quy trình saûn xuaát gioáng.
2. Hoïc sinh
- Phieáu hoïc taäp ñeå thaûo luaän nhoùm.
- Xem tröôùc baøi môùi ôû nhaø, tìm hieåu veà quy trình saûn xuaát caây gioáng ôû
ñòa phöông.
III. Tieán trình daïy vaø hoïc
1. OÅn ñònh toå chöùc lôùp
2. Kieåm tra baøi cuõ
- Muïc ñích cuûa coâng taùc khaûo nghieäm gioáng laø gi?
- Neâu muïc ñích vaø caùch tieán haønh caùc loaïi thí nghieäm trong coâng taùc khaûo
nghieäm gioáng.
3. Hoaït ñoäng daïy vaø hoïc
Hoaït ñoäng cuûa GV vaø HS
Noäi
Thời gian
Dung
Hoaït ñoäng 1: Tìm hieåu muïc ñích,
I. Muïc ñích cuûa coâng taùc saûn xuaát
heä thoáng cuûa coâng taùc saûn xuaát
gioáng caây troàng
gioáng.
1. Duy trì vaø cuûng coá ñoä thuaàn chuûng,
GV: Haõy thaûo luaän vaø cho bieát muïc 7’
söùc soáng vaø tính traïng ñieån hình cuûa
ñích cuûa coâng taùc saûn xuaát gioáng
gioáng.
caây troàng.
2. Taïo ra soá löôïng gioáng caàn thieát ñeå
HS: Thaûo luaän, keát hôïp SGK ñeå boå
cung caáp cho saûn xuaát ñaïi traø.
sung vaø hoaøn thieän kieán thöùc.
3. Ñöa gioáng toát phoå bieán nhanh vaøo saûn
GV: Cho bieát moät vaøi gioáng caây
xuaát.
troàng ñöôïc saûn xuaát taïi ñòa phöông
em.
HS: Luùa, döøa, khoai mì, hoa maøu,
moät soá loaïi caây aên traùi nhö xoaøi,
II. Heä thoáng saûn xuaát gioáng caây troàng
mía, maän, oåi,...
(3 giai ñoaïn)
GV: Heä thoáng saûn xuaát gioáng caây
Giai ñoaïn 1: Saûn xuaát haït gioáng sieâu
troàng goàm maáy giai ñoaïn? Keå teân.
nguyeân chuûng.
HS: Coù 3 giai ñoaïn laø saûn xuaát haït
- Duy trì, phuïc traùng, saûn xuaát haït gioáng
sieâu nguyeân chuûùng, haït nguyeân
sieâu nguyeân chuûng.
chuûng vaø haït xaùc nhaän.
- Thöïc hieän ôû cô quan choïn taïo gioáng
GV: Taïi sao giai ñoaïn 1 vaø giai
nhaø nöôùc caáp Trung öông.
ñoaïn 2 phaûi saûn xuaát ôû cô quan
Giai ñoaïn 2: Saûn xuaát haït gioáng nguyeân
choïn taïo gioáng nhaø nöôùc caáp trung
chuûng töø sieâu nguyeân chuûng
öông?
- Duy trì, phuïc traùng, saûn xuaát haït gioáng
HS: Vì hai giai ñoaïn naøy taïo ra haït
sieâu nguyeân chuûng.
8’
coù ñoä thuaàn, phaåm chaát cao neân ñoøi
- Thöïc hieän ôû cô quan choïn taïo gioáng
hoûi phaûi coù caùn boä laøm coâng taùc
nhaø nöôùc caáp Trung öông.
gioáng coù trình ñoä, trang thieát bò hieän
Giai ñoaïn 3: Saûn xuaát haït gioáng xaùc
ñaïi neân chæ coù cô sôû saûn xuaát gioáng
nhaän
trung öông môùi ñaûm baûo ñöôïc vaán
- Ñöôïc nhaân ra töø haït gioáng nguyeân
ñeà naøy.
chuûng.
- Thöïc hieän ôû caùc cô quan nhaân gioáng
Hoaït ñoäng 2: Tìm hieåu veà quy trình
caáp tænh.
saûn xuaát gioáng caây troàng noâng, laâm
III. Quy trình saûn xuaát gioáng caây troàng
nghieäp.
1. saûn xuaát gioáng caây troàng noâng nghieäp
GV: Cho HS nghieân cöùu SGK vaø
thaûo luaän nhoùm.
20’
- Khi naøo thì saûn xuaát gioáng theo sô
ñoà duy trì? khi naøo thì saûn xuaát
gioáng theo sô ñoà phuïc traùng?
- Giaûi thích hai quy trình nhaân
gioáng.
- Tìm ñieåm gioáng vaø khaùc nhau
giöõa 2 quy trình.
15’
HS: Thaûo luaän, ghi nhaän vaø traû lôøi.
Sau ñoù GV nhaän xeùt, boå sung cho
hoaøn chænh. HS ghi nhaän keát quaû.
a. saûn xuaát gioáng caây troàng sinh saûn
höõu tính.
* Saûn xuaát haït gioáng theo sô ñoà duy trì
- Nguyeân lieäu: gioáng caây troàng do taùc
giaû cung caáp hoaëc coù haït sieâu nguyeân
chuûng thì quy trình
+ Naêm thöù nhaát: Gieo haït taùc giaû (sieâu
nguyeân chuûng), choïn caây öu tuù.
+ Naêm thöù hai: Haït cuûa caây öu tuù gieo
thaønh töøng doøng.
choïn caùc caây toát nhaát laáy haït, haït ñoù laø
haït sieâu nguyeân chuûng.
+ Naêm thöù 3: Nhaân gioáng nguyeân chuûng
töø gioáng sieâu nguyeân chuûng.
+ Naêm thöù 4: Saûn xuaát haït gioáng xaùc
nhaän töø gioáng nguyeân chuûng.
* Saûn xuaát theo sô ñoà phuïc traùng (SGK)
4. Cuûng coá
- Söû duïng caùc caâu hoûi ôû cuoái baøi ñeå cuûng coá.
- Theo caùc em thì ôû ñòa phöông ngöôøi ta thöôøng aùp duïng quy trình nhaân
gioáng naøo? Taïo ñöôïc loaïi haït naøo?
5. Höôùng daãn hoïc ôû nhaø
- Hoïc baøi vaø traû lôøi caùc caâu hoûi cuoái baøi.
Ngaøy soaïn: 20/08/11
23/08
Tieát: 4
Ngaøy dạy:
Baøi 4: SAÛN XUAÁT GIOÁNG CAÂY TROÀNG
I. Muïc tieâu baøi hoïc
1. Kieán thöùc
a. Cô baûn
- Bieát ñöôïc trình töï vaø quy trình saûn xuaát gioáng caây thuï phaán cheùo, caây
troàng nhaân gioáng voâ tính, nhaân gioáng caây röøng.
b. Troïng taâm
Saûn xuaát gioáng ôû caây troàng thuï phaán cheùovaø saûn xaát caây röøng
2. Kyõ naêng
Reøn luyeän kyõ naêng phaân tích, so saùnh, laøm vieäc nhoùm.
3. Thaùi ñoä
Coù thaùi ñoä ñuùng ñaén trong coâng taùc saûn xuaát caùc loaïi gioáng theo nhöõng
quy trình khaùc nhau.
II. Chuaån bò daïy vaø hoïc
1. Giaùo vieân
- Phieáu hoïc taäp ñeå thaûo luaän nhoùm.
- Tranh veõ caùc sô ñoà quy trình saûn xuaát gioáng.
2. Hoïc sinh
- Phieáu hoïc taäp ñeå thaûo luaän nhoùm.
- Xem tröôùc baøi môùi ôû nhaø, tìm hieåu veà quy trình saûn xuaát caây gioáng ôû
ñòa phöông.
III. Tieán trình daïy vaø hoïc
1. OÅn ñònh toå chöùc lôùp
2. Kieåm tra baøi cuõ
- Muïc ñích cuûa coâng taùc saûn xuaát gioáng laø gì?
- Döïa vaøo sô ñoà cuûa hai quy trình naøy, em haõy cho bieát ñieåm gioáng vaø
khaùc nhau
giöõa 2 quy trình naøy laø gì?
3. Hoaït ñoäng daïy vaø hoïc
Hoaït ñoäng cuûa GV vaø HS
Thời
Noäi Dung
gian
GV gi¶i thÝch kh¸i niÖm thô phÊn
1/ S¶n xuÊt gièng c©y tr«ng n«ng nghiÖp:
chÐo ( ®Æc ®iÓm, u, nhîc) vµ lÊy vÝ
b/ S¶n xuÊt gièng ë c©y trång thô phÊn
chÐo:
dô vÒ 1 vµi ®èi tîng thô phÊn chÐo
- Vô thø nhÊt:
+ Chän ruéng SX gièng ë khu c¸ch li,
15’
chia thµnh 500 «
+ Gieo h¹t cña Ýt nhÊt 3000 c©y gièng
SNC vµo c¸c «
+ Mçi « chän 1 c©y ®óng gièng, thu lÊy
h¹t vµ gieo thµnh 1 hµng ë vô tiÕp theo
- Vô thø 2: ®¸nh gi¸ thÕ hÖ chän läc:
+ Lo¹i bá tÊt c¶ c¸c hµng kh«ng ®¹t yªu
cÇu vµ nh÷ng c©y xÊu trªn hµng c©y ®¹t
yªu cÇu tríc khi tung phÊn
(?) Ph©n tÝch h×nh 4.1 ®Ó lµm râ quy
+ Thu h¹t cña c¸c c©y cßn l¹i trén lÉn víi
trÝnh SX gièng ë c©y trång thô phÊn
nhau, ta cã l« h¹t SNC
chÐo
- Vô thø 3: Nh©n h¹t gièng SNC ë khu
c¸ch li. Lo¹i bá c¸c c©y kh«ng ®¹t yªu cÇu
tríc khi tung phÊn
Thu h¹t cña c¸c c©y cßn l¹i, ta ®îc l« h¹t
GV gi¶i thÝch thuËt ng÷ nh©n gièng
v« tÝnh
GV yªu cÇu HS tr×nh bµy c¸c giai
®o¹n SX gièng vµ so s¸nh víi c¸c
quy tr×nh SX kh¸c , gi¶i thÝch v× sao
cã sù sai kh¸c ®ã?
10’
(?) C©y rõng cã nh÷ng ®iÓm g× kh¸c
c¬ b¶n víi c©y trång ? Tõ ®ã cho biÕt
c¸ch SX gièng c©y rõng?
nguyªn chñng
- Vô thø 4: nh©n h¹t gièng NC ë khu c¸ch
li. Lo¹i bá c©y xÊu tríc khi tung phÊn. H¹t
cña c©y cßn l¹i lµ h¹t x¸c nhËn
b/ S¶n xuÊt gièng ë c©y trång nh©n gièng
v« tÝnh
TiÕn hµnh qua 3 giai ®o¹n:
- G§1: Chän läc duy tr× thÕ hÖ v« tÝnh ®¹t
tiªu chuÈn cÊp SNC
- G§2: Tæ chøc SX vËt liÖu gièng cÊp NC
tõ SNC
- G§3: SX vËt liÖu gièng ®¹t tiªu chuÈn th¬ng phÈm tõ gièng NC
2/ SX gièng c©y rõng:
- Chän nh÷ng c©y tréi, kh¶o nghiÖm vµ
chän lÊy c¸c c©y ®¹t tiªu chuÈn ®Ó x©y
dùng rõng gièng hoÆc vên gièng
- LÊy h¹t gièng tõ rõng gièng hoÆc vên
gièng SX c©y con ®Ó cung cÊp cho SX
- Gièng c©y rõng cã thÓ nh©n ra b»ng h¹t
hoÆc b»ng c«ng nghÖ nu«i cÊy m« vµ gi©m
hom
10’
4. Cuûng coá(5’)
- Söû duïng caùc caâu hoûi ôû cuoái baøi ñeå cuûng coá.
- Theo caùc em thì ôû ñòa phöông ngöôøi ta thöôøng aùp duïng quy trình nhaân
gioáng naøo? Taïo ñöôïc loaïi haït naøo?
5. Höôùng daãn hoïc ôû nhaø
- Hoïc baøi vaø traû lôøi caùc caâu hoûi cuoái baøi.
- Xem tröôùc baøi môùi vaø tìm hieåu veà söùc soáng cuûa haït.
Ngaøy soaïn: 25/08/11
30/08
Tieát: 5
Ngaøy daïy:
Baøi 5
Thöïc haønh – XAÙC ÑÒNH SÖÙC SOÁNG CUÛA HAÏT
I. Muïc tieâu baøi hoïc
1. Kieán thöùc
a. Cô baûn
Xaùc ñònh ñöôïc söùc soáng cuûa haït moät soá caây troàng noâng nghieäp.
b. Troïng taâm
Xaùc ñònh xem tæ leä soáng cuûa loâ haït gioáng ñoù cao hay thaáp.
2. Kyõ naêng
Reøn luyeän tính caån thaän, kheùo leùo, coù yù thöùc toå chöùc kæ luaät, traät töï.
3. Thaùi ñoä
Thöïc hieän ñuùng quy trình, giöõ gìn veä sinh vaø baûo ñaûm an toaøn lao ñoäng
trong quaù trình thöïc hieän.
II. Chuaån bò daïy vaø hoïc
1. Giaùo vieân
Chuaån bò caùc vaät lieäu, duïng cuï, hoùa chaát nhö Sgk
2. Hoïc sinh
- Xem tröôùc baøi môùi, tìm hieåu caáu truùc haït, naém vöõng quy trình thí
nghieäm.
- Haït gioáng laøm thí nghieäm: ñaäu, ngoâ, luùa.
III. Tieán trình daïy vaø hoïc
1. OÅn ñònh toå chöùc lôùp
2. Kieåm tra baøi cuõ
- Muïc ñích cuûa coâng taùc saûn xuaát gioáng laø gì?
- Theá naøo laø gioáng sieâu nguyeân chuûng, nguyeân chuûng vaø xaùc nhaän?
- So saùnh söï gioáng vaø khaùc nhau trong quy trình saûn xuaát gioáng ôû ba
nhoùm caây troàng noùi treân.
3. Hoaït ñoäng daïy vaø hoïc
Hoaït ñoäng cuûa GV vaø HS
Thời
Noäi Dung
gian
Hoaït ñoäng 1: Höôùng daãn nguyeân
I. Chuaån bò
- Duïng cuï: Ñóa petri, keïp, lam, löôõi
taéc thí nghieäm.
GV: Chia HS thaønh 5 nhoùm/lôùp.
lam, giaáy thaám.
5’
GV: Giôùi thieäu muïc tieâu cuûa baøi
- Maãu vaät: Haït luùa gioáng vaø haït ngoâ.
thöïc haønh, caùc duïng cuï, maãu vaät
- Hoùa chaát: Coàn 960, nöôùc caát, carmine,
hoùa chaát lieân quan ñeán baøi thöïc
H2SO4.
haønh vaø nguyeân taéc chung cuûa
phoøng thí nghieäm.
GV: Cho HS nghieân cöùu SGK ñeå
naém roõ caùch tieán haønh thí nghieäm.
HS: Nghieân cöùu SGK vaø ghi nhaän
trình töï caùc böôùc tieán haønh.
GV: Höôùng daãn laïi caùc böôùc tieán
haønh cho HS hieåu roõ hôn.
Hoaït ñoäng 2: Thöïc haønh.
II. Quy trình
GV: Tieán haønh pha thuoác thöû cho
HS xem caùch pha.
- Böôùc 1: Laáy 50 haït gioáng cho vaøo ñóa
HS: Quan saùt vaø ghi nhaän caùch pha.
GV: Haït coù caáu taïo nhö theá naøo?
Laøm theá naøo ñeå bieát haït soáng hay 25’
cheát?
HS: Haït tröø voû coøn 2 phaàn chính laø
phoâi vaø phoâi nhuõ. Khi ta ngaâm haït
vaøo thuoác thöû:
- Neáu phoâi nhuõ nhuoäm maøu thuoác
thöû laø haït cheát.
- Neáu phoâi nhuõ khoâng nhuoäm maøu
thuoác thöû laø haït soáng.
GV: Goïi HS trình baøy laïi quy trình
thí nghieäm cuï theå qua caùc böôùc.
HS: Nghieân cöùu SGK vaø traû lôøi.
GV: Cho HS tieán haønh laøm thí
nghieäm.
HS: Tieán haønh laøm thí nghieäm theo
nhoùm nhö ñaõ phaân coâng.
GV: Quan saùt HS laøm thí nghieäm,
ghi nhaän hoaït ñoäng cuûa HS.
GV: Trong thôøi gian ngaâm haït, GV
höôùng daãn HS caùch tính tæ leä haït
soáng, cheát.
HS: Tieán haønh kieåm tra haït soáng
hay cheát, tính tæ leä %.
GV: Goïi caùc nhoùm trình baøy keát
quaû thí nghieäm.
Petri.
- Böôùc 2: Ñoã thuoác thöû vaøo ñóa petri
cho ngaäp haït, ngaâm trong 15 phuùt.
- Böôùc 3: Laáy haït ra, lau saïch voû haït
baèng giaáy thaám.
- Böôùc 4: Caét haït ra laøm 2 ñeå quan saùt
vaø ghi nhaän.
- Böôùc 5: Tính tæ leä haït soáng
Tæ leä haït soáng:
A%
B
x100
C
+ B: Soá haït soáng
+ C: Toång soá haït ñem thí nghieäm.
4. Nhaän xeùt, ñaùnh giaù
- Khen caùc nhoùm laøm toát, nhaéc nhôû caùc nhoùm laøm khoâng toát.
- Nhaän xeùt keát quaû cuûa caùc nhoùm.
- Taïi sao haït cheát laïi bò nhuoäm maøu thuoác thöû?
5. Höôùng daãn hoïc ôû nhaø
- Vieát baøi thu hoaïch theo nhoùm, tuaàn sau noäp.
- Xem tröôùc baøi môùi, tìm hieåu veà coâng ngheä nuoâi caáy moâ teá baøo trong
nhaân gioáng.
Keát quûa thí nghieäm
Toång soá haït thí
nghieäm
Ngày soạn: 29/08/11
Tiết: 6
Soá haït nhuoäm maøu
(Haït cheát)
Soá haït khoâng nhuoäm
maøu (Haït soáng)
Tæ leä haït
soáng
Ngày dạy: 06/09
Bài 6
ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ NUÔI CẤY MÔ TẾ BÀO
TRONG NHÂN GIỐNG CÂY TRỒNG NÔNG, LÂM
NGHIỆP
I. Mục tiêu bài học
1. Kiến thức
- Hiểu được thế nào là nuôi cấy mô tế bào, cơ sở khoa học của phương pháp
này.
- Hiểu được một số ứng dụng của công nghệ nuôi cấy mô tế bào trong tạo
giống cây trồng nông, lâm nghiệp.
- Hiểu được quy trình công nghệ nhân giống bằng nuôi cấy mô tế bào.
- Sản xuất ra giống cây giảm bệnh đỡ phải dùng thuốc hóa học gây ô nhiễm
môi t
* Trọng tâm
Nắm được cở sở khoa học và quy trình công nghệ nuôi cấy mô.
2. Kỹ năng
- Rèn luyện kỹ năng phân tích, so sánh, làm việc nhóm.
- Phát triển năng lực tư duy, trừu tượng.
3. Thái độ
Có thái độ đúng đắn trong công tác sản xuất các loại giống theo những quy
trình khác nhau.
II. Chuẩn bị dạy và học
1. Giáo viên
- Phiếu học tập để thảo luận nhóm.
- Tranh vẽ các sơ đồ quy trình sản xuất giống bằng phương pháp nuôi cấy
mô.
- Anh chụp các phòng thí nghiệm dùng cho việc nuôi cấy mô.
2. Học sinh
- Phiếu học tập để thảo luận nhóm.
- Xem trước bài mới ở nhà, tìm hiểu về quy trình sản xuất cây giống bằng
phương pháp nuôi cấy mô.
III. Tiến trình dạy và học
1. Ổn định tổ chức lớp
2. Kiểm tra bài cũ
Không kiểm tra – mới học thực hành.
3. Hoạt động dạy và học
Hoạt động của GV và HS
Thời
gian
Hoạt động 1: Tìm hiểu về khái niệm
và cơ sở khoa học của việc nuôi cấy 5’
mô tế bào.
GV: Giảng về phương pháp nuôi cấy
mô tế bào Thế nào là nuôi cấy mô
tế bào?
HS: Nghiên cứu SGK, kết hợp với
nghe giảng để trả lời.
GV: Cơ sở khoa học của nuôi cấy mô
tế bào là gì?
HS: Trao đổi, nghiên cứu SGK và trả
11’
lời.
- Tế bào thực vật có tính toàn năng:
+ Tế bào chứa đầy đủ hệ gen của
loài.
+ Tế bào có khả năng sinh sản vô
tính để tạo thành cơ thể mới.
- Có khả năng phân hóa, phản phân
hóa.
Hoạt động 2: Nghiên cứu quy trình
công nghệ nhân giống bằng nuôi cấy
mô tế bào.
GV: Có mấy phương pháp tạo và
nhân giống?
HS: Cơ bản có phương pháp truyền
thống và phương pháp hiện đại.
GV: Phương pháp truyền thống được
thực hiện như thế nào? Ưu khuyết
điểm của phương pháp này.
HS: Trao đổi với bạn ngồi bên cạnh
và trả lời. Sau đó GV nhận xét và bổ
sung.
GV: Phương pháp hiện đại được thực 20’
hiện như thế nào? Ưu khuyết điểm
của phương pháp này.
HS: Trao đổi với bạn ngồi bên cạnh
và trả lời. Sau đó GV nhận xét và bổ
sung.
GV: So với phương pháp truyền
thống thì phương pháp hiện đại có
Nội Dung
I. Khái niệm về phương pháp nuôi
cấy mô tế bào
Nuôi cấy mô tế bào là việc cấy tế bào
vào môi trường thích hợp, cung cấp đủ
chất dinh dưỡng, qua nhiều lần phân
bào và biệt hóa tế bào sẽ phát triển
thành cơ thể mới.
II. Cơ sở khoa học của phương pháp
nuôi cấy mô tế bào
- Tế bào thực vật có tính toàn năng:
+ Tế bào chứa đầy đủ hệ gen của loài.
+ Tế bào có khả năng sinh sản vô tính
để tạo thành cơ thể mới.
- Có khả năng phân hóa, phản phân hóa
để đảm nhận nhiều chức năng khác
nhau.
III. Quy trình công nghệ tạo và nhân
giống bằng nuôi cấy mô tế bào
1. Phương pháp truyền thống
- Phương pháp: Lai, gây đột biến, gây
đa bội thể…
- Thành quả đạt được: Tạo được
nhiều giống cây trồng cho năng suất
cao, chất lượng tốt, đáp ứng nhu cầu
lương thực, thực phẩm cho xã hội.
- Hạn chế: Thời gian quá dài.
2. Biện pháp công nghệ sinh học hiện
đại
- Phương pháp: Lai tế bào trần, nuôi
cấy tế bào phấn hoa…
- Ưu điểm: Chỉ trong thời gian ngắn
có thể tạo được giống cây trồng mới,
chất lượng cao với sản lượng lớn.
- Thành quả đạt được: Đã tạo được
giống lúa chịu mặn, kháng đạo ôn,
chuối, mía…
những ưu thế gì?
HS: Thời gian tạo giống ngắn hơn,
tạo được nhiều giống tốt hơn.
GV: Qui trình công nghệ nhân giống
bằng nuôi cấy mô tế bào được thực
hiện như thế nào? Ưu khuyết điểm
của phương pháp này.
HS: Thảo luận nhóm, nghiên cứu
SGK và trả lời. Sau đó GV nhận xét
và bổ sung.
GV: Dựa vào sơ đồ quy trình nhân
giống bằng nuôi cấy mô để giảng, đặt
câu hỏi gợi mở để cho HS dễ hiểu
hơn.
GV: Thế nào là môi trường M.S?
HS: Là môi trường có đủ dinh dưỡng
khoáng và các hormone sinh trưởng.
GV: Trong môi trường tạo rễ ta cho
thêm chất gì?
HS: Chất NAA và IBA.
GV: Việc áp dụng phương pháp nuôi
cấy mô tế bào vào công tác sản xuất
giống cây trồng mang lại lợi ích gì?
HS: Nghiên cứu SGK, trao đổi với
bạn bên cạnh để trả lời.
GV: Nhận xét, bổ sung và hoàn
chỉnh kiến thức cho HS.
3. Quy trình công nghệ nhân giống
bằng nuôi cấy mô tế bào
a. Chọn vật liệu nuôi cấy
- Thường là tế bào mô phân sinh.
- Không bị nhiễm bệnh.
b. Khử trùng bề mặt: Phân cắt đỉnh
sinh trưởng, rửa bằng nước sạch và khử
trùng.
c. Tạo chồi trong môi trường nhân tạo:
Mẫu được nuôi cấy trong môi trường
dinh dưỡng nhân tạo để tạo chồi.
- Môi trường dinh dưỡng nhân tạo
thường dùng là môi trường M. S
(Murashige & Skoog).
d. Tạo rễ: Khi chồi đã đạt tiêu chuẩn về
kích thước (chiều cao) thì cắt chồi và
chuyển sang môi trường tạo rễ. Cho
vào môi trường chất NAA, IBA.
e. Cấy cây trong môi trường thích hợp
Sau khi chồi cây đã ra rễ, tiến hành
cấy cây vào môi trường thích hợp.
g. Trồng thành cây giống trong môi
trường thông thường ở khu cách li
Sau khi cây phát triển bình thường &
đạt tiêu chuẩn giống, thì đưa cây ra môi
trường bình thường ở khu cách li.
4. Ý nghĩa
- Có thể nhân giống cây trồng ở quy
mô công nghiệp.
- Có hệ số nhân giống cao.
- Cho ra các sản phẩm đồng nhất về
mặt di truyền và sạch bệnh.
4. Củng cố
- Sử dụng các câu hỏi ở cuối bài để củng cố.
- Đến giai đoạn 5 trong quy trình nuôi cấy mô thì cây đã hoàn chỉnh rồi, tại
sao không đem trồng liền mà phải đem ra vườn ươm?
5. Hướng dẫn học ở nhà: học bài, trả trả lời các câu hỏi Sgk, tìm hiểu
bài mới
Ngaøy soaïn: 05/09/11
daïy:16/09
Tieát:7
Ngaøy
Baøi 7
MOÄT SOÁ TÍNH CHAÁT CUÛA ÑAÁT TROÀNG
I. Muïc tieâu baøi hoïc
1. Kieán thöùc
a. Cô baûn
Hieåu ñöôïc keo ñaát laø gì? Theá naøo laø khaû naêng haáp phuï cuûa ñaát? Theá naøo
laø phaûn öùng cuûa dung dòch ñaát vaø ñoä phì nhieâu cuûa ñaát.
b. Troïng taâm
Naém ñöôïc vai troø vaø caáu taïo cuûa keo ñaát, dung dòch ñaát.
2. Kyõ naêng
Phaùt trieån kó naêng quan saùt, so saùnh, khaùi quaùt, toång hôïp.
3. Thaùi ñoä
Bieát caùch caûi taïo ñaát, choïn caây troàng cho phuø hôïp vôùi loaïi ñaát.
II. Chuaån bò daïy vaø hoïc
1. Giaùo vieân
- Phieáu hoïc taäp ñeå thaûo luaän nhoùm.
- Tranh veõ veà caáu taïo cuûa keo ñaát.
2. Hoïc sinh
- Phieáu hoïc taäp ñeå thaûo luaän nhoùm.
- Xem tröôùc baøi môùi ôû nhaø, tìm hieåu veà tính chaát cuûa ñaát, taïi sao ñaát laïi
chua, laïi bò pheøn, bò maën.
III. Tieán trình daïy vaø hoïc
1. OÅn ñònh toå chöùc lôùp
- Xem thêm -