Tài liệu Giáo án công nghệ 9 cả năm_cktkn_4 cột

Giaùo aùn Coâng ngheä 9 Naêm hoïc : 2012 - 2013 Bài 1 GIỚI THIỆU NGHỀ ĐIỆN DÂN DỤNG I/ Mục tiêu : - Biết được vị trí, vai trò của nghề điện dân dụng đối với sản xuất và đời sống . - Biết được một số thông tin cơ bản về nghề điện dân dụng . - Biết được một số biện pháp an toàn lao động trong nghề điện dân dụng . II/ Chuẩn bị : Bảng phụ . III/ Tổ chức hoạt động của HS : - Ổn định tổ chức : - Giảng bài mới : T.G Hoạt động của GV Hoạt động của HS NỘI DUNG Caán Vaên Thaém THCS Ñoâng Sôn – Chöông Myõ – Haø Noäi 1 Giaùo aùn Coâng ngheä 9 5’ * Hoạt động 1: Tìm hiểu vai trò, vị trí của nghề điện dân dụng . - Nêu được việc sử dụng điện năng trong đời sống và trong hoạt động sản xuất của các hộ tiêu thụ điện . - Yêu cầu người thợ điện phải có mắt ở hầu hết các cơ quan, xí nghiệp, nhà máy, công trường . . .để làm các công việc về điện . - Nghề điện dân dụng góp phần đẩy nhanh tốc độ phát triển công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước . 35’ * Hoạt động 2: Đặc điểm và yêu cầu của nghề . - Đối tượng lao động của nghề điện dân dụng bao gồm những gì ? - Nội dung lao động của nghề điện dân dụng : Hãy sắp xếp các công việc sau cho đúng với chuyên ngành của nghề điện Caán Vaên Thaém - HS lắng nghe GV nêu được vai trò, vị trí của nghề điện dân dụng trong đời sống , SX . - Gồm : + Thiết bị bảo vệ, đóng cắt và lấy điện . + Nguồn điện 1 chiều và xoay chiều dưới 380V . + Thiết bị đo lường điện . + Vật liệu và dụng cụ làm việc của nghề điện . + Các loại đồ dùng điện . - HS sắp xếp theo trình tự vào bảng ở SGK . Naêm hoïc : 2012 - 2013 I/ Vai trò, vị trí của nghề điện dân dụng trong SX và đời sống : - Trong SX và trong đời sống đều gắn với việc sử dụng điện năng nên cần phải nhiều người để làm các công việc trong nghề điện dân dụng . - Do vậy người thợ điện phải có mặt ở hầu hết các cơ quan, xí nghiệp, nhà máy, công trường để làm các công việc về điện . II/ Đặc điểm và yêu cầu của nghề : 1/ Đối tượng của nghề điện dân dụng : - Gồm : + Thiết bị bảo vệ, đóng cắt và lấy điện + Nguồn điện 1 chiều và xoay chiều dưới 380V . +Thiết bị đo lường điện + Vật liệu và dụng cụ làm việc của nghề điện + Các loại đồ dùng điện THCS Ñoâng Sôn – Chöông Myõ – Haø Noäi 2 Giaùo aùn Coâng ngheä 9 dân dụng vào các cột trong bảng . - Điều kiện làm việc của nghề điện dân dụng : Hướng dẫn HS cách đánh dấu (x) vào ô trống những cụm từ về môi trường làm việc của nghề điện - Yêu cầu của nghề điện dân dụng đối với người lao động : Để làm được những công việc của nghề điện dân dụng cần có một số yêu cầu cơ bản như thế nào ? - Triển vọng của nghề: +Nghề điện dân dụng phát triển để phục vụ cho ai ? +Tương lai của nghề điện dân dụng như thế nào ? +Điều kiện phát triển của nghề điện dân dụng . +Với sự phát triển của KH-KT , thiết bị mới có nhiều tính năng yêu cầu của người thợ điện cần phải làm gì ? - Những nơi đào tạo nghề : - HS dực vào cách hướng dẫn của GV để điền vào ô trống trong SGK . - HS trả lời câu hỏi của GV : +Về kiến thức : + Về kỹ năng : + Về thái độ : + Về sức khỏe : Naêm hoïc : 2012 - 2013 2/ Nội dung lao động của nghề điện dân dụng 3/ Điều kiện làm việc của nghề điện dâm dụng . 4/ Yêu cầu của nghề điện dân dụng đối với người lao động . 5/Triển vọng của nghề : - Phục vụ CNH và HĐH đất nước . - Gắn liền với sự phát triển điện năng, đồ dùng điện, xây dựng nhà ở . - Ở thành phố, ở nông thôn, miền núi . - Luôn cập nhật, nâng cao kiến thức và kỹ năng nghề nghiệp . - Các trường dạy nghề, 6/Những nơi đào tạo THCN, CĐ, ĐHKT,TT kỹ nghề : thuật và hướng nghiệp . - Những nơi hoạt động - Hộ GĐ tiêu dùng điện, 7/Những nơi hoạt động nghề cơ quan, xí nghiệp, nông nghề trại, đơn vị kinh doanh 5’ * Hoạt động 3 : Củng cố + Dặn dò . - Cho biết nội dung - HS trả lời các câu hỏi lao động của nghề điện dânmdụng ? Caán Vaê n Thaé THCS Ñoâng Sôn – Chöông Myõ – Haø Noäi 3 Giaùo aùn Coâng ngheä 9 Naêm hoïc : 2012 - 2013 VẬT LIỆU ĐIỆN DÙNG TRONG LẮP ĐẶT MẠNG ĐIỆN GIA ĐÌNH Bài 2 I/ Mục tiêu : - Biết được một số vật liệu điện thường dùng trong lắp đặt mạng điện . - Biết cách sử dụng một số vật liệu điện thông dụng . II/ Chuẩn bị : - Một số dây dẫn điện : Dây dẫn trần, dây dẫn bọc chất cách điện, dây dẫn lõi nhiều sợi, dây dẫn lõi một sợi . - Một số loại dây cáp điện, Puli sứ, vỏ đui đèn, ống luồn dây dẫn, vỏ cầu chì . III/ Tổ chức hoạt động của HS : - Ổn định tổ chức : - Kiểm tra bài cũ : - Giảng bài mới : Caán Vaên Thaém THCS Ñoâng Sôn – Chöông Myõ – Haø Noäi 4 Giaùo aùn Coâng ngheä 9 T.G Hoạt động của GV Hoạt động của HS 30’ * Hoạt động 1: Tìm - HS quan sát hình 2-1 và hiểu dây dẫn điện . điền vào bảng phân loại + GV cho HS quan sát dây dẫn điện . cấu tạo của một số dây Dây Dây Dây Dây dẫn điện trong hình2 -1 dẫn dẫn dẫn dẫn SGK. Phân loại và ghi trần bọc lõi lõi vào bảng . cách nhiểu 1 điện sợi sợi d a,b,c c,b a - Gọi HS điền những từ thích hợp vào chỗ trống trong các câu sau (Xem các câu hỏi trong SGK) . - Mạng điện trong nhà thường sử dụng loại dây dẫn nào ? + Cấu tạo dây dẫn điện được bọc cách điện . - Cho HS quan sát thực tế dây dẫn được bọc cách điện và trả lời : a/ Vỏ bọc cách điện và lõi dây dẫn được làm bằng gì? b/ Hãy cho biết tại sao lớp vỏ cách điện của dây dẫn điện thường có màu sắc khác nhau? - Điền từ thích hợp vào các câu sau : + Câu 1: từ thích hợp là : Bọc cách điện + Câu 2: từ thích hợp là : Nhiều . - Loại dây dẫn được bọc cách điện . HS trả lời câu hỏi của GV - Vỏ : chất cách điện tổng hợp PVC . - Lõi : được làm bằng đồng hoặc nhôm . - Màu sắc khác nhau có thể phân biệt được dây đôi và dây đơn . +Sử dụng dây dẫn - HS trả lời câu hỏi của điện: GV . - Ký hiệu :dây dẫn điện của bản vẽ thiết kế mạng điện: M (n x F) Trong đó M :lõi đồng . n: là số lõi dây, F : là tiết diện của lõi dây Caán Vaên Thaém Naêm hoïc : 2012 - 2013 NỘI DUNG I/ Dây dẫn điện : 1/ Phân loại : Gồm . - Dây dẫn trần - Dây dẫn bọc cách điện . - Dây dẫn lõi nhiều sợi - Dây dẫn lõi một sợi . * Chú ý : mạng điện trong nhà thường sử dụng loại dây dẫn bọc cách điện . 2/ Cấu tạo : Gồm : +Vỏ cách điện : được làm bằng chất cách điện tổng hợp PVC + Lõi : được làm bằng chất đồng hoặc nhôm 3/ Sử dụng : phải chọn dây dẫn theo đúng thiết kế của mạng điện là M (n x F ) - Trong quá trình sử dụng cần chú ý sau : + Phải kiểm tra vỏ bọc cách điện . THCS Ñoâng Sôn – Chöông Myõ – Haø Noäi 5 Giaùo aùn Coâng ngheä 9 dẫn ( mm2 ) . - Trong quá trình sử dụng dây dẫn ta cần chú ý điều gì ? Naêm hoïc : 2012 - 2013 + Khi nối dây phải đảm bảo an toàn . +Thường xuyên kiểm tra vỏ bọc cách điện để tránh gây ra tai nạn cho người . + Đảm bảo an toàn khi 30’ * Hoạt động 2: Tìm nối dây hiểu dây cáp điện . - HS quan sát và nghe - GV vẽ hình 2-3 SGK thông tin về cấu tạo của trình bày cấu tạo của cáp điện . cáp điện gồm: lõi cáp, - Quan sát bảng 2-2 SGK vỏ cách điện, vỏ bảo vệ về một số loại dây cáp - Nêu sự khác nhau về điện cấu tạo của dây dẫn - Khác nhau : cáp điện điện và cáp điện . đều có vỏ bảo vệ + Cáp điện thường được sử dụng như thế - Sử dụng từ đường dây nào trong mạng điện hạ áp của lưới điện đến gia đình ? mạng điện trong nhà 30’ * Hoạt động 3: Tìm hiểu về vật liệu cách - HS trả lời câu hỏi của điện : GV . - Thế nào là vật liệu cách điện ? - Vật liệu cách điện luôn - Hãy gạch chéo vào đi liền với vật liệu dẫn những ô trống để chỉ ra điện nhằm đảm bảo an những vật liệu cách toàn cho người và cho điện của mạng điện mạng điện Nên phải đảm trong nhà ? bảo:độ cách điện cao,chịu * Hoạt động 4 : Củng nhiệt tốt,chống ẩm và có cố và dặn dò . độ bền cơ học . - Hãy mô tả cấu tạo của - Thực hiện cách gạch cáp điện và dây dẫn chéo trong SGK . điện trong mạng điện gia đình ? - HS trả lời câu hỏi GV Caán Vaên Thaém II/ Dây cáp điện : 1/ Cấu tạo : Gồm + Lõi cáp (1) + Vỏ cách điện (2) + Vỏ bảo vệ (3) . Trong thực tế có cáp một lõi và cáp nhiều lõi 2/ Sử dụng : dùng để lắp đặt đường dây hạ áp dẫn điện từ lưới điện phân phối đến mạng điện trong nhà . III/ Vật liệu cách điện: Cần đạt các yêu cầu sau : Độ cách điện cao, chụi nhiệt tốt, chống ẩm tốt và có độ bền cơ học cao THCS Ñoâng Sôn – Chöông Myõ – Haø Noäi 6 Giaùo aùn Coâng ngheä 9 Bài 3 Naêm hoïc : 2012 - 2013 DỤNG CỤ DÙNG TRONG LẮP ĐẶT MẠNG ĐIỆN . I/Mục tiêu : - Biết dụng cụ, phân loại của một số đồng hồ đo điện . - Biết công dụng của một số dụng cụ cơ khí dùng trong lắp đặt điện . II/ Chuẩn bị : - kìm cắt dây, kìm tuốt dây, tuavít, khoan, búa, thước . - Bảng phụ hình 3-1, 3-2, 3-3 SGK . III/ Tổ chức hoạt động của HS : - Ổn định tổ chức : - Kiểm tra bài cũ : - Giảng bài mới : T.G Hoạt động của GV Hoạt động của HS NỘI DUNG 45’ * Hoạt động 1: Tìm + Công dụng: nhờ vào các I/ Đồng hồ đo điện : hiểu về đồng hồ đo điện đồng hồ đo điện mà chúng 1/ Công dụng của + Công dụng của đồng ta có thể biết được tình đồng hồ đo điện : Caán Vaên Thaém THCS Ñoâng Sôn – Chöông Myõ – Haø Noäi 7 Giaùo aùn Coâng ngheä 9 hồ đo điện : Naêm hoïc : 2012 - 2013 trạng làm việc của các thiết - Biết được tình trạng bị điện, nguyên nhân gây ra làm việc của các thiết hư hỏng, sự cố kỹ thuật . bị điện, phán đoán - Hãy kể tên một số - Đồng hồ vạn năng, ampe được nguyên nhân đồng hồ đo điện mà em kế, vôn kế . . . gây ra hư hỏng, sự cố biết ? kỹ thuật, hiện tượng - Hãy tìm trong bảng làm việc không bình Cường độ Cường độ 3-1 những đại lượng đo dòng điện thường của mạch sáng   của đồng hồ đo điện và điện và đồ dùng điện Điện trở Điện năng đánh dấu (x) vào ô mạch điện tiêu thụ của trống ?  đồ dùng điện  đường kính Điện áp 2/ Phân loại đồng  dây dẫn hồ đo điện :  + Ampe kế : đo I Công suất + Oát kế : đo P tiêu thụ của + Vôn kế :đo U mạch điện + Công tơ : đo điện  năng . Dùng dể đo U, I khi máy - Tại sao người ta phải + Ôm kế : đo điện trở biến áp hoạt động lắp vôn kế và ampe kế + Đồng hồ vạn năng: trên vỏ máy biến áp ? đo I, U, R + Phân loại đồng hồ đo 3/ Một số ký hiệu Đồng hồ đo Đại lượng điện : của đồng hồ đo điện : điện đo - Gọi HS điền những + Vôn kế : Ampe kế I đại lượng đo tương ứng Oát kế +Ampe kế : P với đồng hồ đo điện + Oát kế : Vôn kế U vào bảng 3-2 SGK . + Công tơ điện : Công tơ A +Ôm kế : Ôm kế Điện trở Cấp chính xác: 0,1; Đồng hồ I, U, R 0,2; . . . vạn năng + Một số ký hiệu của - Quan sát hình vẽ 3-3 SGK + Điện áp thử cách đồng hồ đo điện : điện (2KV) . và xem VD trình bày của - Hướng dẫn HS viết ký GV + Phương đặt dụng hiệu của đồng hồ đo cụ đo : điện . - VD: Vôn kế có thang đo 300V, cấp chính xác 1,5 thì sai tuyệt đối lớn nhất là : Caán Vaên Thaém THCS Ñoâng Sôn – Chöông Myõ – Haø Noäi 8 Giaùo aùn Coâng ngheä 9 45’ Naêm hoïc : 2012 - 2013 300 x1.5  4.5(V ) 100 * Hoạt động 2 : Tìm - HS xem bảng 3-4 SGK để hiểu các dụng cụ cơ khí trả lời các công dụng - Hướng dẫn HS điền công dụng và tên dụng cụ vào ô trống ở bảng 3-4 SGK * Hoạt động 3 : Củng +HS trả lời : cố + Dặn dò . Câu Đ-S - Cho HS trả lời câu hỏi trong SGK /17 . 1 S - Các nhóm chuẩn bị 2 S dây dẫn và các mẫu báo cáo thực hành ở bài 4 3 Đ 4 S Baøi 4 Từ sai oátkế song song Từ đúng ômkế nối tiếp nối tiếp song song THÖÏC HAØNH II/ Dụng cụ cơ khí : - Dùng để lắp đặt dây dẫn và các thiết bị điện VD : + Thước : + Pan me : + Tua-vít : + Búa : + Cưa sắt : + Kìm : + Khoan (tay, điện ) : SÖÛ DUÏNG ÑOÀNG HOÀ ÑO ÑIEÄN . I / MUÏC TIEÂU : 1 . Bieát coâng duïng , caùch söû duïng moät soá ñoàng hoà ño ñieän thoâng duïng . 2 . Ño ñöôïc ñieän naêng tieâu thuï cuûa maïch ñieän ( Hoaëc ño ñöôïc ñieän trôû baèng ñoàng hoà vaïn naêng . 3 . Ñaûm baûo an toøan ñieän cho HS trong giôø thöïc haønh . II/ CHUAÅN BÒ : * Ñoái vôùi moãi nhoùm HS : a) Duïng cuï : Kìm ñieän , tua vít , buùt thöû ñieän . b ) Thieát bò : + Ñoàng hoà ño ñieän : ampe keá ( ñieän töø , thang ño 1A ) ,Voân keá ( ñieän töø ,thang ño 300V ), OÂm keá , oùat keá , coâng tô ñieän , ñoàng hoà vaïn naêng . Caán Vaên Thaém THCS Ñoâng Sôn – Chöông Myõ – Haø Noäi 9 Giaùo aùn Coâng ngheä 9 Naêm hoïc : 2012 - 2013 c) Vaät lieäu : Baûng thöïc haønh laép saün maïch ñieän goàm 4 boùng ñeøn 220V-100W ( Hoaëc baûng thöïc haønh ño ñieän trôû ) , Daây daãn ñieän . III/ TOÅ CHÖÙC HOÏAT ÑOÄNG CUÛA HS : 1/ OÅn ñònh toå chöùc : 2/ Noäi dung vaø trình töï thöïc haønh : * Hoïat ñoäng 1 : Tìm hieåu ñoàng hoà ño ñieän : T.G HOÏAT ÑOÄNG CUÛA GV HOÏAT ÑOÄNG CUÛA HS NOÄI DUNG I/ Tìm hieåu ñoàng 10’ + Cho HS tìm hieåu moät soá * TIEÁT 6 : ñoàng hoà ño ñieän nhö : Ampe + Quan saùt caùc ñoàng hoà ño hoà keá , voân keá , OÂm keá . . . Cho ñieän ño ñieän : + Ampe keá : bieát taùc duïng cuûa caùc duïng + Traû lôøi caùc caâu hoûi cuûa cuï treân , caùch maéc vaøo maïng GV : Ampe keá laø 1 duïng cuï + Voân keá : ñieän , caùch ñoïc keát quaû treân duøng ñeå ño cöôøng ñoä doøng + Ñoàng hoà vaïn thang ño + Tìm hieåu caùc kyù ñieän .Caùch maéc vaøo maïch naêng : + Coâng tô ñieän : hieäu ñöôïc ghi treân maët ñoàng ñieän theo kieåu maéc noái hoà + Chöùc naêng cuûa caùc loïai tieáp . Khi ñoïc chuù yù luùc ñoàng hoà ño : Ño ñaïi löôïng gì ñaàu ta söû duïng thang ño 1A + Tìm hieåu ñaïi löôïng ño vaø hay 3A thang ño - Voân keá laø 1 duïng cuï duøng + Caáu taïo beân ngoøai cuûa ñeå ño hieäu ñieän theá . Caùch ñoàng hoà ño : Caùc boä phaän maéc vaøo maïch ñieän theo chính vaø caùc nuùm ñieàu chænh kieåu maéc song song . Khi cuûa ñoàng hoà . ñoïc ta caàn chuù yù söû duïng thang ño 3V hay 12V . - Ñoàng hoà vaïn naêng laø 1 duïng cuï söû duïng ñeå ño nhieàu chöùc naêng : Ño I , U , R cuûa daây daãn * Hoïat ñoäng 2 : Thöïc haønh söû duïng ñoàng hoà ño ñieän T.G HOÏAT ÑOÄNG CUÛA GV HOÏAT ÑOÄNG CUÛA HS NOÄI DUNG * HS ño ñieän naêng tieâu thuï II/ Thöïc haønh söû 30’ a) Phöông aùn 1 : Ño ñieän cuûa maïch ñieän baèng coângt duïng Ñoàng hoà ño naêng tieâu thuï cuûa maïch ô ñieän kieåu caûm öùng ñieän baèng coâng tô ñieän ñieän + Ñoïc vaø giaûi thích nhöõng 1/ Ño ñieän naêng + Böôùc 1: Yeâu caàu HS ñoïc vaø giaûi thích caùc kyù hieäu ghi kyù hieäu ghi treân maët coâng tieâu cuûa maïch ñieän tô ñieän . treân maët coâng tô ñieän . baèng Coâng tô ñieän Caán Vaên Thaém THCS Ñoâng Sôn – Chöông Myõ – Haø Noäi 10 Giaùo aùn Coâng ngheä 9 Naêm hoïc : 2012 - 2013 - Coâng tô ñieän 1 pha xoay + Böôùc 2 : Noái maïch ñieän + Böôùc 1: Ñoïc vaø chieàu - Chæ soá tieâu thuï ñieän giaûi thích nhöõng kyù thöïc haønh hieäu ghitreân maët - Yeâu caàu neâu teân caùc phaàn naêng Kwh coâng tô ñieän töû cuûa sô ñoà maïch ñieän trong - Soá voøng quay : + Böôùc 2 : Noái - Hieäu ñieän theá söû duïng : baûng ñieän döôùi ñaây. Sau ñoù maïch ñieän thöïc 220V tieán haønh . haønh + Böôùc 3 : Ño * CHUÙ YÙ :Treân coâng tô ñieän - Cöôøng ñoä ñònh möùc : ñieän coù 4 choát :1,2,3,4 ñeám töø traùi - Boùng ñeøn troøn 220Vnaêng tieâu thuï cuûa 100W sang .Khi noái vaøo nguoàn maïch ñieä - Caàu chì , coâng taéc , daây ñieän ta noái vaøo choát 1,3 daãn ( Choát leû ) . Phuï taûi ñöôïc + HS laéng nghe söï höôùng noái vaøo choát 2,4 ( Choát daãn cuûa GV ñeå tieán haønh chaún ) noái maïch theo sô ñoà hình 4.2 SGK + Baùo caùo keát quaû ño ñieän naêng tieâu thuï vaøo baûng 4.1 SGK * Hoïat ñoäng 3 : Thöïc haønh söû duïng ñoàng hoà vaïn naêng T.G 20’ HOÏAT ÑOÄNG CUÛA GV b) Phöông aùn 2 : Ño ñieän trôû baèng ñoàng hoà vaïn naêng * Böôùc 1 : Tìm hieåu caùch söû duïng ñoàng hoà vaïn naêng + Ñoàng hoà vaïn naêng :ño ñöôïc 3 chöùc naêng : I , U , R +Caùch söû duïng : cuûa töøng nuùm ñieàu chænh ñeå choïn ñaïi löôïng caàn ño nhö : doøng ñieän I , ñieän aùp moät chieàu hay xoay chieàu , ñieän trôû vôùi thang ño thích hôïp Caán Vaên Thaém HOÏAT ÑOÄNG CUÛA HS * TIEÁT 7 : +HS quan saùt vaø tìm hieåu caùch söû duïng ñoàng hoà vaïn naêng * Caáu taïo beân ngoøai cuûa ñoàng hoà vaïn naêng : + 2 nuùm ñieàu chænh öùng vôùi töøng thang ño + Treân maët ñoàng hoà coù 3 giôùi haïn ño öùng vôùi cöôøng ñoä doøng ñieän ,hieäu ñieän theá , ñieän trôû . NOÄI DUNG 2/ Ño ñieän trôû baèng ñoàng hoà vaïn naêng : + Böôùc 1 : Tìm hieåu caùch söû duïng ñoàng hoà vaïn naêng + Böôùc 2 : Ño ñieän trôû baèng ñoàng hoà vaïn naêng - Nguyeân taéc chung khi ño ñieän trôû baèng ñoàng hoà vaïn naêng - Ño ñieän trôû treân THCS Ñoâng Sôn – Chöông Myõ – Haø Noäi 11 Giaùo aùn Coâng ngheä 9 Naêm hoïc : 2012 - 2013 + Haõy moâ taû caáu taïo beân + 2 que ño baûng thöïc haønh ngoøai cuûa ñoàng hoà vaïn naêng +HS caàn löu yù phaûi caét ñieän III/ ÑAÙNH GIAÙ : tröôùc khi ño ñieän trôû * Böôùc 2 : Ño ñieän trôû IV/ Baùo caùo thöïc + Caàn naém nhöõng nguyeân baèng haønh taéc chung khi ño ñieän trôû ñoàng hoà vaïn naêng : baèng ñoàng hoà vaïn naêng CHUÙ YÙ: Phaûi caét ñieän + Tieán haønh ño vaø baùo caùo tröôùc khi ño ñieän trôû keát quaû ño ñieän trôû baèng + Yeâu caàu HS ñoïc nguyeân taéc chung khi söû duïng ñoàng ñoàng hoà vaïn naêng vaøo baûng hoà vaïn naêng ñeå ño ñieän trôû 4.2 SGK . + Noäp baûng baùo caùo thöïc trong SGK . + Yeâu caàu HS tieán haønh ño haønh . + Thu doïn duïng cuï thöïc ñieän trôû treân baûng thöïc haønh haønh +GV ñaùnh giaù keát quaû thöïc haønh,yù thöùc hoïc taäp , baûo ñaûm an toøan lao ñoäng , veä sinh nôi laøm vieäc 3/ Daën doø : Xem tröôùc baøi 5 : THÖÏC HAØNH : NOÁI DAÂY DAÃN ÑIEÄN . CHUAÅN BÒ : Moät soá daây daãn ñoâi vaøø daây daãn chieát , keo quaán Baøi 5 THÖÏC HAØNH NOÁI DAÂY DAÃN ÑIEÄN I / MUÏC TIEÂU : 1. Bieát ñöôïc caùc yeâu caàu cuûa moái noái daäy daãn ñieän . 2 . Hieåu ñöôïc moät soá phöông phaùp noái daây daãn ñieän . 3 . Thöïc haønh vaø noái ñöôïc moät soá moái noái daây daãn ñieän . II/ CHUAÅN BÒ : * Ñoái vôùi moãi nhoùm HS : + DUÏNG CUÏ : kìm caét daây , kìm muõi nhoïn , kìm troøn , tua vít , dao nhoû , moû haøn + VAÄT LIEÄU VAØ THIEÁT BÒ : Hoäp noái daây , ñai oác noái daây , daây ñieän loõi moät sôïi , daây ñieän meàm loõi nhieàu sôïi ,baêng dính caùch ñieän , nhöïa thoâng , thieác haøn , giaáy nhaùm III/ TOÅ CHÖÙC HOÏAT ÑOÄNG CUÛA HS : Caán Vaên Thaém THCS Ñoâng Sôn – Chöông Myõ – Haø Noäi 12 Giaùo aùn Coâng ngheä 9 Naêm hoïc : 2012 - 2013 1/ OÅn ñònh toå chöùc : 2/ Noäi dung vaø trình töï thöïc haønh : T.G HOÏAT ÑOÄNG CUÛA GV Caán Vaên Thaém HOÏAT ÑOÄNG CUÛA HS NOÄI DUNG THCS Ñoâng Sôn – Chöông Myõ – Haø Noäi 13 Giaùo aùn Coâng ngheä 9 Naêm hoïc : 2012 - 2013 + Ñoïc thoâng tin vaø quan saùt I/ Moät soá kieán thöùc 45’ * Hoïat ñoäng 1 : Tìm hieåu moät soá moái noái daây daãn boå trôï : moät soá kieán thöùc boå trôï : ñieän trong hình 5 . 1 a) Noái 1) Caùc loïai moái noái + Yeâu caàu HS ñoïc caùc thoâng tin vaø quan saùt moät soá noái tieáp daây daãn loõi moät sôïi daây daãn ñieän : moái noái daây daãn ñieän trong b) Noái phaân nhaùnh daây daãn - Moái noái thaúng loõi moät sôïi . - Moái noái phaân hình 5.1 SGK c) Noái noái tieáp daây daãn loõi nhaùnh + GV thoâng baùo cho HS nhieàu sôïi . - Moái noái duøng hoäp naém ba loïai moái noái thoâng duïng nhö : - Moái noái thaúng d) Noái phaân nhaùnh daây daãn phuï kieän loõi nhieàu sôïi . 2/ Yeâu caàu moái noái (noái noái tieáp ) .- Moái noái e) Noái daây trong hoäp noái - Daãn ñieän toát phaân nhaùnh (noái reõ ) . daây . - Coù ñoä beàn cô hoïc - Moái noái duøng phuï kieän cao (hoäp daây noái , Bu-long . . . ) + HS nhaän bieát coù 3 loïai moái noái thoâng duïng thöôøng - An toøan ñieän + Cho HS ñoïc moät soá yeâu söû duïng trong thöïc teá . - Ñaûm baûo veà maët caàu khi noái daây + HS naém ñöôïc 4 yeâu caàu myõ thuaät + GV trình baøy sô ñoà quy khi noái daây 3/ Quy trình chung trình chung noái daây daãn + Caùc nhoùm quan saùt söï noái daây daãn ñieän : ñieän : höôùng daãn cuûa GV roài tieán a) Boùc voõ caùch - Boùc voõ caùch ñieän Laøm saïch loõi Noái daây Kieåm tra haønh theo caùc böôùc sau : ñieän moái noái Haøn moái noái Caùch * Böôùc 1 : Boùc voõ caùch ñieän b) Laøm saïch loõi + Duøng dao hoaëc kìm ñeå ñieän moái noái c) Noái daây : boùc voõ caùch ñieän töø 15 – + Höôùng daãn böôùc 1 :Boùc + Noái daây daãn theo 20cm voõ caùch ñieän cho HS thöïc ñöôøng thaúng : a) Boùc caét vaùt : Ñaët dao vaøo - Noái daây daãn loõi 1 haønh + GV thöïc hieän caùc thao taùc Boùc caét vaùt vaø boùc ñieåm caét vaø goït lôùp voõ caùch sôïi ñieän moät goùc 300.Sau ñoù phaân ñoïan cho HS quan - Noái daây daãn loõi duøng kìm tuoát daây saùt . Sau ñoù cho HS thöïc nhieàu sôïi . b) Boùc phaân ñoïan : Duøng haønh töøng nhoùm + Noái re õ: (noái cho loïai daây coù 2 lôùp caùch + Höôùng daãn HS quan saùt phaân nhaùnh ) . noái noái tieáp hình 5.5 noái daây ñieän , lôùp ngoøai ñöôïc caét + Noái daây duøng phuï leäch vôùi lôùp trong khoûang 5 kieän . daãn loõi 1 sôïi – 8cm + Höôùng daãn HS quan saùt c) Kieåm tra moái noái * Böôùc 2 : Laøm saïch loõi noái noái tieáp hình 5 .6 noái d) Haøn moái noái - Duøng giaáy nhaùm laøm saïch e) Caùch ñieän moái daây daãn loõi nhieàu sôïi loõi + Höôùng daãn HS quan saùt noái * Böôùc 3 : Noái daây Caán Vaên Thaém THCS Ñoâng Sôn – Chöông Myõ – Haø Noäi 14 Giaùo aùn Coâng ngheä 9 noái reõ : Noái phaân nhaùnh trong hình 5 .7 goàm coù noái daây daãn loõi moät sôïi vaø noái daây daãn loõi nhieàu sôïi * Chuù yù : Vôùi caùch noái naøy khi caét voõ caùch ñieän neân duøng dao coøn nhöõng thao taùc khaùc cuõng gioáng nhö noái noái tieáp , + Höôùng daãn HS caùch noái daây baèng phuï kieän :goàm coù 2 caùch - Noái baèng vít : laøm khuyeân kín laøm khuyeân hôû , noái daây - Noái baèng ñai oác noái daây : laøm ñaàu noái thaúng , noái daây daãn ,kieåm tra moái noái . + Höôùng daãn HS thao taùc haøn moái noái goàm coù 3 böôùc : - laøm saïch moái noái , laùng nhöïa thoâng , haøn thieát moái noái + Höôùng daãn HS caùch quaán baêng keo caùch ñieän sao cho an toøan , caùch ñieän toát khi vaän haønh +Kieåm tra ñaùnh giaù tieát thöïc haønh Naêm hoïc : 2012 - 2013 + Caùc nhoùm quan saùt caùch noái noái tieáp hình 5 .5 : Noái daây daãn 1 sôïi - Uoán gaëp loõi :chia ñoïan loõi laøm 2 - Vaën xoùay : - Kieåm tra moái noái + Caùc nhoùm quan saùt caùch noái daây daãn loõi nhieàu sôïi hình 5 .6 -Boùc voõ caùch ñieän vaø laøm saïch loõi - Loàng loõi - Vaën xoaén - Kieåm tra moái noái + Caùc nhoùm quan saùt vaø chuù yù söï höôùng daãn cuûa GV . + Tieán haønh thöïc haønh theo nhoùm ôû hình 5 .7 vaø 5 .8 SGK +HS quan saùt vaø thöïc haønh theo nhoùm hình 5 .9 , 5 * Böôùc 4: Haøn moái noái + Quan saùt vaø thöïc haønh theo nhoùm ôû hình 5 .11 SGK * Böôùc 5: Caùch ñieän moái noái + Quan saùt vaø thöïc haønh theo nhoùm oû hình veõ 5 .12 , 5 .13 SGK +HS ñaùnh giaù chaát löôïng saûn phaåm , thöïc hieän theo quy trình ,yù thöùc hoïc taäp , ñaûm baûo an toøan khi thöïc haønh TEÂN BAØI THÖÏC HAØNH Caán Vaên Thaém THCS Ñoâng Sôn – Chöông Myõ – Haø Noäi 15 Giaùo aùn Coâng ngheä 9 Naêm hoïc : 2012 - 2013 LAÉP MAÏCH ÑIEÄN BAÛNG ÑIEÄN I / MUÏC TIEÂU : 1 . Veõ ñöôïc sô ñoà laép ñaët maïch ñieän baûng ñieän . 2. Hieåu ñöôïc quy trình laép ñaët maïch ñieän baûng ñieän . 3 . Laép ñaët ñöôïc baûng ñieän goàm 2 caàu chì , 1 oå caém ñieän , 1 coâng taéc ñieàu khieån 1 boùng ñeøn ñuùng quy trình vaø yeâu caàu kyõ thuaät . 4 . Ñaûm baûo an toaøn ñieän . II/ CHUAÅN BÒ DUÏNG CUÏ THÖÏC HAØNH : * Ñoái vôùi moãi nhoùm HS : I/ DUÏNG CUÏ , VAÄT LIEÄU VAØ THIEÁT BÒ : * Duïng cuï :. + 1 kìm caét daây , 1 kìm tuoát daây . + 1 dao nhoû , 1 tua-vít , 1 buùt thöû ñieän , Khoan ñieän caàm tay (muõi khoan, thöôùc keû . * Vaät lieäu vaø thieát bò : + 1 baûng ñieän 20x30cm , oå caém , caàu chì , coâng taéc , daây daãn ñieän , giaáy nhaùm Baêng keo caùch ñieän , boùng ñeøn vaø ñui ñeøn . II/ NOÄI DUNG VAØ TRÌNH TÖÏ THÖÏC HAØNH : T.G HOAÏT ÑOÄNG CUÛA HOAÏT ÑOÄNG CUÛA HS NOÄI DUNG GV + Quan saùt sô ñoà hình * Hoïat ñoäng 1 : Tìm I/ Tìm hieåu chöùc naêng 6.1: söï phaân boá baûng hieåu chöùc naêng cuûa cuûa baûng ñieän : baûng ñieän trong maïng ñieän trong maïng ñieän + Baûng ñieän chính : cung trong nhaø ñieän trong nhaø : caáp ñieän cho toaøn boä heä + Höôùng daãn HS quan +Traû lôøi caâu hoûi : thoáng ñieän trong nhaø goàm saùt sô ñoà hình 6.1 SGK -Thieát bò ñoùng caét laø:caàu coù caàu dao , caàu chì (hoaëc dao coâng taéc . vaø ñaët caâu hoûi : aùptoâmaùt toång ) -Thieát bò baûo veä laø caàu a) Treân baûng ñieän + Baûng ñieän nhaùnh :cung nhöõng thieát bò ñieän naøo chì caáp ñieän cho caùc duïng cuï duøng ñeå ñoùng caét , baøo -Thieát bò laáy ñieän ôû söû duïng ñieän goàm coâng maïng ñieän laø oå caém veä vaø laáy ñieän cuûa taéc , oå caém ñieän ñieän maïng ñieän ? hoäp soá quaït , aùptoâmaùt . . . b) Baûng ñieän trong nhaø - Baûng ñieän trong nhaø thöôøng coù 2 loïai baûng thöôøng coù maáy loïai ? ñieän : c) Haûy moâ taû caáu taïo baûng ñieän chính vaø baûng cuûa 1 soá baûng ñieän ñieän nhaùnh . nhaùnh cuûa maïng ñieän Caán Vaên Thaém THCS Ñoâng Sôn – Chöông Myõ – Haø Noäi 16 Giaùo aùn Coâng ngheä 9 lôùp hoïc hoaëc ôû nhaø em *Hoïat ñoäng 2 : Veõ sô ñoà laép ñaët maïch ñieän + Höôùng daãn HS sô ñoà nguyeân lyù maïch ñieän baûng ñieän vaø cho bieát - Maïch ñieän baûng ñieän goàm nhöõng phaàn töû gì ? - Chuùng ñöôïc maéc vôùi nhau nhö theá naøo ? * Höôùng daãn cho HS caùch veõ sô ñoà laép ñaët maïch ñieän caàn chuù yù moät soá yeáu toá sau -Vò trí laép ñaët baûng ñieän - Caùch laép ñaët caùc phaàn töû treân baûng ñieän - Phöông phaùp laép ñaët daây daãn noåi hay chìm . + Sô ñoà laép ñaët maïch ñieän ñöôïc tieán haønh theo caùc böôùc sau : a) Veõ ñöôøng daây nguoàn b) Xaùc ñònh vò trí ñeå baûng ñieän , boùng ñeøn c) Xaùc ñònh vò trí caùc thieát bò ñieän treân baûng ñieän . d) Veõ ñöôøng daây daãn ñieän theo sô ñoà nguyeân lyù * Hoïat ñoäng 3 : Laép ñaët maïch ñieän baûng ñieän + Höôùng daãn HS quy Caán Vaên Thaém Naêm hoïc : 2012 - 2013 +Quan saùt sô ñoà hình 6.2 :Sô ñoà nguyeân lyù maïch ñieän baûng ñieän + Nhìn vaøo sô ñoà HS traû lôøi caùc caâu hoûi cuûa GV neâu ra * HS caàn naém 1 soá yeáu toá sau ñeà veõ sô ñoà laép ñaët maïch ñieän + Quan saùt caùch veõ sô ñoà cuûa GV + Caùc nhoùm tieán haønh veõ sô ñoà theo söï höôùng daãn cuûa GV + HS caàn naém caùc quy trình goàm 5 böôùc tieán haønh laép ñaët maïch ñieän baûng ñieän II/ Veõ sô ñoà laép ñaët maïch ñieän Goàm :2 caàu chì ,1 oå caém ñieän ,1 coâng taéc ñieàu khieån vaø 1 boùng ñeøn troøn 1) Tìm hieåu sô ñoà nguyeân lyù : + Caùc duïng cuï treân ñöôïc maéc vaøo baûng ñieän theo kieåu maéc song song . 2) Veõ sô ñoà laép ñaët maïch ñieän * Caàn chuù yù moät soá yeáu toá sau: + Muïc ñích söû duïng , vò trí laép ñaët baûng ñieän + VÒ trí ,caùch laép ñaët caùc phaàn töû cuûa maïch ñieän + Phöông phaùp laép ñaët daây daãn noåi hay chìm III/ LAÉP ÑAËT MAÏCH ÑIEÄN BAÛNG ÑIEÄN : Caùc böôùc tieán haønh theo quy trình sau : THCS Ñoâng Sôn – Chöông Myõ – Haø Noäi 17 Giaùo aùn Coâng ngheä 9 Naêm hoïc : 2012 - 2013 trình laép baûng ñieän nhö + Caùc nhoùm tieán haønh a) Böôùc 1 : Vaïch daáu sau : theo caùc böôùc b) Böôùc 2 : Khoan loã baûng a) Böôùc 1: Vaïch daáu + Quan saùt hình 6.3 ñieän b) Böôùc 2 : Khoan loã SGK : Caùch boá trí thieát c) Böôùc 3 : Noái daây thieát baûng ñieän bò ñieän treân baûng ñieän bò ñieän cuûa baûng ñieän c) Böôùc 3 : Noái daây d) Böôùc 4 : Laép thieát bò thieát bò ñieän vaøo baûng ñieän vaøo baûng ñieän ñieän e) Böôùc 5 : Kieåm tra d)Böôùc 4 : Laép thieát bò ñieän vaøo baûng ñieän e) Böôùc 5 : Kieåm tra III/ ÑAÙNH GIAÙ : + HS töï ñaùnh giaù keát quaû thöïc haønh theo tieâu chí : - Chaát löôïng saûn phaåm thöïc haønh - Thöïc hieän theo quy trình - YÙ thöùc hoïc taäp , ñaûm baûo an toøan lao ñoäng vaø veä sinh nôi thöïc haønh . TEÂN BAØI THÖÏC HAØNH Baøi 7 Caán Vaên Thaém LAÉP MAÏCH ÑIEÄN ÑEØN OÁNG THCS Ñoâng Sôn – Chöông Myõ – Haø Noäi 18 Giaùo aùn Coâng ngheä 9 Naêm hoïc : 2012 - 2013 HUYØNH QUANG I / MUÏC TIEÂU : 1 . Hieåu nguyeân lyù laøm vieäc cuûa maïch ñieän deøn huøynh quang . 2 . Veõ ñöôïc sô ñoà laép ñaët maïch ñieän ñeøn oáng huøynh quang . 3 . Laép maïch ñieän ñeøn oáng huøynh quang ñuùng qui ñònh vaø yeâu caàu kyõ thuaät . 4 . Ñaûm baûo an toaøn ñieän . II/ CHUAÅN BÒ : 1/ Duïng cuï : Kìm ñieän ,kìm tuoát daây , dao nhoû , tua-vít , khoan tay , buùt thöû ñieän , thöôùc keû , buùt chì . 2/ Vaät lieäu vaø thieát bò : Boùng ñeøn oáng huøynh quang , taéc te , chaán löu , maùng ñeøn , coâng taéc 2 cöïc , caàu chì , baûng ñieän , daây daãn , baêng keo caùch ñieän , giaáy nhaùm . III/ TOÅ CHÖÙC HOÏAT ÑOÄNG CUÛA HS : 1/ OÅn ñònh toå chöùc : 2/ Kieåm tra caùc duïng cuï thöïc haønh : 3/ Noäi dung vaø trình töï thöïc haønh : T.G HOÏAT ÑOÄNG CUÛA GV HOÏAT ÑOÄNG CUÛA HS NOÄI DUNG Tieât * Hoïat ñoäng 1 : Veõ sô ñoà + HS quan saùt sô ñoà hình I/ Veõ sô ñoà laép ñaët : 1 7.1 1/ Tìm hieåu sô ñoà laép ñaët nguyeân lyù maïch ñieän 1/ Tìm hieåu sô ñoà nguyeân + Traû lôøi caâu hoûi cuûa GV : - Maïch ñieän ñeøn huyønh ñeønhuyønh quang lyù maïch ñieän ñeøn oáng quang goàm coù : 1) Taéc-te Goàm : a) Taéc-te huyønh quang b)Chaán löu + Höôùng daãn HS quan saùt 2) Chaán löu 3) Boùng ñeøn c) Boùng ñeøn . hình 7.1 SGK + HS quan saùt treân sô ñoà Sô ñoà hình 7.1 - Treân sô ñoà nguyeân lyù thöïc teá ñaõ chuaån bò saün maïch ñieän ñeøn huyønh quang goàm coù caùc boä phaän naøo ? + Cho HS quan saùt thöïc teá sô ñoà nguyeân lyù maïch ñieän ñeøn huyønh quang 1 coâng taéc - Caùch maéc ñeøn Caán Vaên Thaém THCS Ñoâng Sôn – Chöông Myõ – Haø Noäi 19 Giaùo aùn Coâng ngheä 9 Tieát * Hoïat ñoäng 2 : Veõ sô ñoà 2 laép ñaët maïch ñieän : + Höôùng daãn HS hoøan thieän sô ñoà laép ñaët maïch ñieän ñeøn huyønh quang . - Caùch veõ - Caùch noái daây + Töø sô ñoà laép ñaët höôùng daãn HS chuaån bò duïng cuï vaät lieäu vaø thieát bò naøo ? Tieát 3 * HoÏat ñoäng 3 : Laép maïch ñieän ñeøn oáng huyønh quang + Höôùng daãn HS quy trình laép maïch ñieän ñeøn oáng huyønh quang goàm coù:6 böôùc + Vaïch daáu vò trí laép ñaët caùc thieát bò . +Vaïch daáu ñöôøng ñi daây vaø vò trí laép ñaët boä ñeøn huyønh quang + Khoan loã baét vít Caán Vaên Thaém Naêm hoïc : 2012 - 2013 + HS veõ hoaøn thieän sô ñoà theo söï höôùng daãn cuûa GV + Duïng cuï : soá löôïng 4 nhoùm -Kìm caét , kìm tuoát daây , tua vít , buùt thöû ñieän , thöôùc keû , buùt chì . + Vaät lieäu vaø thieát bò : Soá löôïng ñuû cho 4 nhoùm goàm Daây daãn , caàu chì , coâng taéc ,taéc-te , chaán löu , boùng ñeøn + HS theo doõi quy trình laép maïch ñieän huyønh quang goàm caùc böôùc sau : + Löu yù :Neáu baûng ñieän nhöïa ñaõ coù loã thì duøng khoan ñeå khoan luoàn daây qua noái maïch ñieän . + Caùc nhoùm tieán haønh laép maïch ñieän ñeøn huyønh quang theo quy trình höôùng daãn cuûa GV 2/ Veõ sô ñoà laép ñaët maïch ñieän : Sô ñoà hoaøn thieän : II/ Laäp baûng döï truø duïng cuï vaät lieäu vaø thieát bò : Teân duïng cuï Soá vaät lieäu,thieát löôïn bò g 1 Kìm caét , 4 kìm tuoát daây ,tua vít buùt thöû ñieän , thöôùc keû buùt chì 2 Daây daãn 4 ,caàu chì coâng taéc , taéc-te, chaán löu boùng ñeøn III/ Laép ñaët maïch ñieän ñeøn oáng huyønh quang : + Goàm 6 böôùc sau : - Böôùc 1 : Vaïch daáu - Böôùc 2 : Khoan loã - Böôùc 3 : Laép thieát bò ñieän cuûa baûng ñieän - Böôùc 4 : Noái daây boä oáng ñeøn huyønh quang - Böôùc 5 :Noái daây T T THCS Ñoâng Sôn – Chöông Myõ – Haø Noäi 20