Tài liệu Giải pháp hoàn thiện quy trình tổ chức thực hiện hợp đồng nhập khẩu inox bằng đường biển tại tập đoàn tân á đại thành

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP. HCM KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUY TRÌNH TỔ CHỨC THỰC HIỆN HỢP ĐỒNG NHẬP KHẨU INOX BẰNG ĐƯỜNG BIỂN TẠI TẬP ĐOÀN TÂN Á ĐẠI THÀNH Ngành: QUẢN TRỊ KINH DOANH Chuyên ngành: QUẢN TRỊ NGOẠI THƯƠNG Giảng viên hướng dẫn : TS. NGUYỄN ĐÌNH LUẬN Sinh viên thực hiện MSSV: 1154010882 : NGUYỄN THỊ HỒNG TRÚC Lớp: 11DQN02 TP. Hồ Chí Minh, 2015 i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan nội dung bài khóa luận đã viết là do bản thân tự thực hiện, không sao chép, cắt ghép các báo cáo hoặc luận văn của người khác, nếu sai phạm, tôi xin chịu kỷ luật với nhà trường. Sinh viên thực tập Nguyễn Thị Hồng Trúc ii LỜI CẢM ƠN  Với sự kính trọng và lòng biết ơn sâu sắc, em xin gửi lời cảm ơn với anh chị trong phòng Kinh Doanh Xuất Nhập Khẩu, cảm ơn Anh Tiến (Phó tổng giám đốc), chị Liên, chị Lựu (Trưởng phòng) cùng toàn thể các anh chị nhân viên phòng Kinh Doanh Xuất Nhập Khẩu đã tận tình hướng dẫn, chỉ bảo em trong từng nghiệp vụ, giúp đỡ em hoàn thành chuyên đề này. Em cũng xin gửi lời cảm ơn đến TS. Nguyễn Đình Luận, thầy đã giúp đỡ em rất nhiều trong quá trình lựa chọn đề tài, sửa lỗi các thiếu sót trong chuyên đề này. Em xin cảm ơn đến các thầy cô trường Đại Học KỸ THUẬT CÔNG NGHỆ đã dạy dỗ, truyền đạt cho em các kiến thức hữu ích về chuyên môn cũng như trong đời sống. Tất cả sự chỉ dẫn và giúp đỡ đó sẽ là nguồn tài nguyên quý báu giúp em có thể tự tin khi bước vào thực tế. Cuối cùng em xin chúc sức khỏe tới toàn thể các Quý Thầy Cô Trường Đại Học Kỹ Thuật Công Nghệ, luôn vững vàng trong công tác giảng dạy vì sự nghiệp phát triển giáo dục nước nhà và tương lai của các bạn sinh viên. Chúc Ban Lãnh Đạo cùng các Anh (Chị) trong Phòng Kinh Doanh Xuất Nhập Khẩu trong Tập Đoàn Tân Á Đại Thành dồi dào sức khỏe, tích cực trong công tác và luôn hoàn thành nhiệm vụ xuất sắc. Chúc Tập Đoàn liên tục phát triển vững mạnh và trở thành một Doanh Nghiệp lớn mạnh trong ngành. Tp. Hồ Chí Minh, ngày tháng năm 2015 Sinh viên thực tập Nguyễn Thị Hồng Trúc iii CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập – Tự do – Hạnh phúc --------- NHẬN XÉT THỰC TẬP Họ và tên sinh viên : ………………Nguyễn Thị Hồng Trúc……………………… MSSV : …………………1154010882…………………………………… Khoá : …………………2011-2015……………………………………… 1. Thời gian thực tập ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… 2. Bộ phận thực tập ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… 3. Tinh thần trách nhiệm với công việc và ý thức chấp hành kỷ luật ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………….... 4. Kết quả thực tập theo đề tài ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… 5. Nhận xét chung ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………... Đơn vị thực tập iv CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập – Tự do – Hạnh phúc --------NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN Họ và tên sinh viên : ………Nguyễn Thị Hồng Trúc………………………………... MSSV : …………………1154010882……………………………………… Khoá : …………………2011-2015……………………………………….. …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… v MỤC LỤC Trang LỜI MỞ ĐẦU. ........................................................................................................... .1 CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VỀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUY TRÌNH TỔ CHỨC THỰC HIỆN HỢP ĐỒNG NHẬP KHẨU HÀNG INOX BẰNG ĐƯỜNG BIỂN TẠI TẬP ĐOÀN TÂN Á ĐẠI THÀNH....... 5 1.1 Tổng quan về nhập khẩu ....................................................................................... 5 1.1.1 Khái niệm về nhập khẩu............................................................................. 5 1.1.2 Chức năng của nhập khẩu .......................................................................... 6 1.1.3 Vai trò của nhập khẩu hàng hoá. ................................................................ 6 1.2 Các hình thức của hoạt động nhập khẩu ............................................................... 9 1.2.1 Nhập khẩu Trực Tiếp ................................................................................. 9 1.2.2 Nhập khẩu ủy thác...................................................................................... 9 1.2.3 Nhập khẩu liên doanh .............................................................................. 10 1.2.4 Nhập khẩu đổi hàng ................................................................................. 11 1.2.5 Nhập khẩu tái xuất ................................................................................... 11 1.2.6 Nhập khẩu theo đơn đặt hàng................................................................... 12 1.3 Cơ sở pháp lý trong nhập khẩu inox bằng đường biển ....................................... 12 1.3.1 Nguồn luật quốc tế ................................................................................... 12 1.3.2 Nguồn luật trong nước ............................................................................. 12 1.4 Quy trình tổ chức thực hiện nhập khẩu Inox bằng đường biển........................... 15 1.4.1 Các nhân tố tác động đến quy trình tổ chức thực hiện hợp đồng ngoại Thương ...................................................................................................................... 15 1.4.2 Sơ đồ quy trình tổ chức thực hiện hợp đồng nhập khẩu hàng hóa bằng đường biển ................................................................................................................. 17 Tóm tắt chương 1 ...................................................................................................... 18 vi CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG CỦA QUY TRÌNH TỔ CHỨC THỰC HIỆN HỢP ĐỒNG NHẬP KHẨU MẶT HÀNG INOX BẰNG ĐƯỜNG BIỂN TẠI TẬP ĐOÀN TÂN Á ĐẠI THÀNH................................................................................................ 19 2.1 Giới thiệu khái quát về Tập Đoàn Tân Á Đại Thành .......................................... 19 2.1.1 Vài nét về Tập Đoàn Tân Á Đại Thành .................................................. 19 2.1.2 Lịch sử hình thành và phát triển của Tập Đoàn Tân Á Đại Thành ......... 19 2.1.3 Chức năng và lĩnh vực hoạt động ........................................................... 21 2.1.4 Cơ cấu tổ chức và bộ máy quản lý .......................................................... 23 2.1.5 Tình hình hình hoạt động trong 3 năm: 2012-2014 ................................ 23 2.2 Phân tích thực trạng quy trình tổ chức thực hiện hợp đồng nhập khẩu hàng inox tại Tập Đoàn Tân Á Đại Thành......................................................................... 26 2.2.1 Quy trình tổ chức thực hiện hợp đồng nhập khẩu Inox bằng đường biển tại Tập Đoàn Tân Á Đại Thành ......................................................................... 26 2.2.2 Đánh giá quy trình tổ chức thực hiên hợp đồng nhập khẩu Inox tại Tập Đoàn Tân Á Đại Thành ................................................................................. 47 Tóm tắt chương 2 ...................................................................................................... 54 CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP VÀ KIẾN NGHỊ HOÀN THÀNH QUY TRÌNH TỔ CHỨC THỰC HIỆN HỢP ĐỒNG NHẬP KHẨU MẶT HÀNG INOX BẰNG ĐƯỜNG BIỂN TẠI TẬP ĐOÀN TÂN Á ĐẠI THÀNH ................................................................... 56 3.1 Mục tiêu phát triển .............................................................................................. 56 3.2 Một số giải pháp nhằm hoàn thiện quy trình tổ chức thực hiện hợp đồng nhập khẩu Inox bằng đường biển của Tập Đoàn Tân Á Đại Thành .................................. 56 3.3 Kiến nghị ............................................................................................................. 60 Tóm tắt chương 3 ...................................................................................................... 63 KẾT LUẬN ............................................................................................................... 64 TÀI LIỆU THAM KHẢO......................................................................................... 65 vii DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT TĐ: Tập đoàn CHXHCN: Cộng hòa xã hội chủ nghĩa C/O: Giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa (Certificate of Origin ) B/L: Vận đơn (Bill of Lading) HQ: Hải quan CNTT: Công nghệ thông tin DN: Doanh nghiệp XNK: Xuất nhập khẩu HQĐT: Hải quan điện tử HQCK: Hải quan cửa khẩu HQ: Hải quan XLDL: Xử lý dữ liệu VAT: Thuế giá trị gia tăng TCHQ: Tổng cục hải quan NK: Nhập khẩu VND: Việt Nam đồng FOB: Giao lên boong tàu (free on borad ) CIF: Tiền hàng, cước phí và bảo hiểm (Cost, Isurance and Freight) L/C: Thư tín dụng TTR: Phương thức chuyển tiền USD: Đô la Mỹ viii DANH MỤC BẢNG BIỂU DANH MỤC BẢNG: Bảng 1.1: Danh sách các nước/vùng lãnh thổ chịu chính sách thuế Trang 14 chống bán phá giá. Bảng 2.1: Bảng báo cáo tình hình hoạt động kinh doanh của TĐ 24 Tân Á Đại Thành. Bảng 2.2: Nhận xét về sự tăng trưởng về doanh thu và lợi nhuận 25 của TĐ Tân Á Đại Thành. Bảng 2.3: Tổng Kim ngạch nhập khẩu hàng hóa được thông quan bằng thủ tục hải quan điện tử từ năm 2012-2014 của TĐ Tân Á Đại Thành. 35 ix DANH SÁCH CÁC BIỂU ĐỒ, ĐỒ THỊ, SƠ ĐỒ, HÌNH ẢNH DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ VÀ BIỀU ĐỒ TRANG Sơ đồ 1.1: Tổ chức thực hiện hợp đồng nhập khẩu. 17 Sơ đồ 2.1: Sơ đồ cơ cấu tổ chức của tập đoàn Tân Á Đại Thành. 23 Sơ đồ 2.2: Quy trình tổ chức thực hiện hợp đồng nhập khẩu 26 inox tại Tập Đoàn Tân Á Đại Thành. Sơ đồ 2.3: Quy trình thực hiện thủ tục hải quan đối với hàng 34 hóa xuất nhập khẩu nói chung. Biểu đồ 2.1 Tình hình hoạt động kinh doanh của tập đoàn Tân 24 Á Đại Thành. Biểu đồ 2.2: Số lượng tờ khai của TĐ Tân Á Đại Thành (2012- 35 2014) Biểu đồ 2.3: Số lượng các loại tờ khai nhập khẩu được thông 37 qua bằng thủ tục hải quan điện tử. Biểu đồ 2.4: Thể hiện tỷ lệ % các loại hình sản phẩm nhập khẩu 37 được khai bằng thủ tục hải quan điện tử. Hình 2.1: Giới thiệu phần mềm khai báo hải quan điện tử. 39 Hình 2.2: Nội dung cửa sổ đăng nhập phần mềm khai HQĐT. 39 Hình 2.3: Hướng dẫn khai báo trên phần mềm HQĐT. 40 x 1 LỜI MỞ ĐẦU 1 . TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI. Tập đoàn Tân Á Đại Thành là một doanh nghiệp hàng đầu trong lĩnh vực sản xuất thiết bị kim khí gia đình. Nhu cầu nguyên vật liệu của công ty là rất lớn, nguồn cung cấp trong nước không đủ để đáp ứng cho sản xuất, cho nên ngoài khối lượng nguyên vật liệu mua từ trong nước còn đòi hỏi khối lượng lớn nguyên vật liệu nhập khẩu từ nước ngoài. Cùng với xu hướng hội nhập nền kinh tế thế giới, thì doanh nghiệp cũng đã và đang áp dụng các lợi thế cạnh tranh bằng cách nhập khẩu các nguyên vật liệu từ nước ngoài, nhằm giảm tối đa chi phí cho doanh nghiệp và giảm sức ép của nhà cung cấp trong nước. Mặt khác, việc thực hiện nhập khẩu đòi hỏi công ty phải hiểu rõ quy trình nhập khẩu, pháp luật của các nước ký kết hợp đồng cũng như pháp luật quốc gia, các thủ tục hải quan và chi phí thuê phương tiện vận tải, phải hợp lý như thế nào nhằm tiết kiệm thời gian, tiết kiệm chi phí để đem lại lợi thế so với việc sử dụng nguyên vật liệu từ trong nước. Tuy nhiên, việc thực hiện quy trình này hiện nay của doanh nghiệp đang gặp không ít khó khăn làm ảnh hưởng đến doanh thu và lợi nhuận của doanh nghiệp. Chính vì vậy, em đã lựa chọn đề tài “Giải pháp hoàn thiện quy trình tổ chức thực hiện hợp đồng nhập khẩu mặt hàng inox bằng đường biển tại tập đoàn Tân Á Đại Thành” để làm chuyên đề báo cáo Khóa Luận tốt nghiệp. Do điều kiện thời gian và kiến thức thực tiễn còn nhiều hạn chế, nên cho dù đã cố gắng nhiều để hoàn thành báo cáo Khóa Luận tốt nghiệp nhưng không thể tránh khỏi những sai sót. Em rất mong nhận được sự đóng góp của thầy để Đề Án được hoàn thiện hơn. 2. TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU. 2 Việc nghiên cứu đề tài được thực hiện tại tập đoàn Tân Á Đại Thành, trong bối cảnh nước ta đang trong lộ trình gia nhập tổ chức thương mại thế giới, gặp nhiều thuận lợi cũng như khó khăn trong công tác thực hiện nghiên cứu. Thuận lợi: với đội ngũ nhân viên chuyên nghiệp và sự nhiệt tình của các anh/chị nhân viên trong phòng xuất nhập khẩu, đã hỗ trợ em rất nhiều trong công tác thực hiện và nghiên cứu đề tài, giải đáp những vứng mắc mà em chưa nắm rõ. Luôn phân công công việc thực tế để em được thực hiện và tạo điều kiện cho em được tiếp cận với công việc thực tế, cũng như cách thức, quy trình và hướng để giải quyết những vấn đề khó khăn gặp phải trong công tác nhập khẩu hàng hóa. Khó khăn: do chưa có kinh nghiệm, nên việc thực hiện còn gặp nhiều khó khăn, chưa giải quyết triệt để được các vấn đề gặp phải. Ngoài ra, do trong lộ trình gia nhập tổ chức thương mại thế giới, nên nhiều chính sách luật pháp mới được ban hành, việc nắm bắt và tổ chức thực hiện chưa đồng bộ và chưa kịp thời dẫn đến nhiều khó khăn trong khâu chuẩn bị. 3 . MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU. Hệ thống hóa những vấn đề cơ bản về quy trình tổ chức hợp đồng nhập khẩu hàng inox bằng đường biển, khẳng định sự cần thiết phải am hiểu rõ quy trình, thủ tục hải quan, cơ sở pháp lý của việc tổ chức thực hiện hợp đồng ngoại thương. Phân tích đánh giá một cách khách quan tình hình thực hiện quy trình nhập khẩu inox bằng đường biển của tập đoàn Tân Á Đại Thành. Chỉ rõ những ưu điểm, nhược điểm của quy trình này. Đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện quy trình tổ chức thực hiện hợp đồng nhập khẩu hàng inox bằng đường biển của Tập Đoàn Tân Á Đại Thành. 4. NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU. Dựa vào các văn bản quy phạm pháp luật liên quan tới việc thực hiện hợp đồng ngoại thương, luật hải quan Việt Nam và các hiệp ước, tập quán thương mại quốc tế incoterm... Và thực trạng, thực hiện quy trình tổ chức nhập khẩu mặt hàng inox bằng 3 đường biển của Tập Đoàn Tân Á Đại Thành, để tiến hành phân tích đánh giá một cách khách quan tình hình thực hiện quy trình và chỉ rõ những ưu điểm, nhược điểm của quy trình này. Đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện quy trình tổ chức thực hiện hợp đồng nhập khẩu hàng inox bằng đường biển của Tập Đoàn Tân Á Đại Thành. Về địa điểm nghiên cứu: Tập Đoàn Tân Á Đại Thành. Về thời gian nghiên cứu: Đề tài được thực hiện trong vòng 12 tuần. Kết quả doanh thu của doanh nghiệp trong các năm gần đây: 2012, 2013, 2014. 5 . PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU. Đồ Án được nghiên cứu dựa trên cơ sở các tài liệu, các lý thuyết và số liệu được thu thập từ các nguồn nghiên cứu về quy trình nhập khẩu hàng inox bằng đường biển, các thủ tục hải quan điện tử như: báo Hải Quan, các trang web có liên quan như Hải Quan Đồng Nai, Hải Quan Việt Nam... Thông qua khảo sát thực tế quy trình thực hiện nhập khẩu của Tập Đoàn Tân Á Đại Thành. Các phương pháp thống kê, phương pháp phân tích, phương pháp so sánh, phương pháp suy luận, phương pháp tổng hợp một cách hệ thống được sử dụng để thực hiện đề tài. 6. DỰ KIẾN KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU. Kết quả nghiên cứu đề tài được thực hiện dựa trên các vấn đề trước mắt mà Tập Đoàn Tân Á Đại Thành đang vướng phải, cho nên đề tài nghiên cứu đi xác với thực tế mà doanh nghiệp đang cần giải quyết. Đứng trước các vấn đề của doanh nghiệp, dự kiến kết quả nghiên cứu có thể giải quyết được các khó khăn trong quy trình vận chuyển hàng về kho, giải quyết các thủ tục và làm thuận lợi hơn trong công tác nhận hàng và kiểm soát hàng hóa cũng như người làm dịch vụ logistics cho công ty. 4 Tuy nhiên do điều kiện thời gian và kiến thức thực tiễn còn nhiều hạn chế, nên dù đã cố gắng nhiều để hoàn thành Báo Cáo Khóa Luận Tốt Nghiệp nhưng không thể tránh khỏi những sai sót. Em rất mong nhận được sự đóng góp của thầy để Đề Án được hoàn thiện hơn. 7 . KẾT CẤU ĐỒ ÁN/ KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP. Nội dung Đồ Án gồm 3 chương chính: Chương 1: Cơ sở lý luận về giải pháp hoàn thiện quy trình tổ chức thực hiện hợp đồng nhập khẩu hàng inox bằng đường biển tại Tập Đoàn Tân Á Đại Thành. Chương 2: Giới thiệu Tập Đoàn Tân Á Đại Thành và thực trạng tổ chức thực hiện hợp đồng nhập khẩu mặt hàng Inox bằng đường biển của Tập Đoàn Tân Á Đại Thành. Chương 3: Giải pháp và kiến nghị hoàn thành quy trình tổ chức thực hiện hợp đồng nhập khẩu mặt hàng inox bằng đường biển tại Tập Đoàn Tân Á Đại Thành. Ngoài ra Đồ Án còn có lời mở đầu, lời kết luận và phần phụ lục. 5 CHƯƠNG 1 : CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUY TRÌNH TỔ CHỨC THỰC HIỆN HỢP ĐỒNG NHẬP KHẨU INOX BẰNG ĐƯỜNG BIỂN TẠI TẬP ĐOÀN TÂN Á ĐẠI THÀNH. 1.1 Tổng quan về nhập khẩu. 1.1.1 Khái niệm về nhập khẩu. Khái niệm. Nhập khẩu là việc mua bán và trao đổi hàng hóa, dịch vụ của nước này với nước khác, trong giao dịch dùng ngoại tệ của một nước hay một ngoại tệ mạnh trên thế giới để trao đổi. Đặc điểm của hoạt động nhập khẩu. Hoạt động nhập khẩu là hoạt động mua bán quốc tế, nó là một hệ thống các quan hệ mua bán rất phức tạp và có tổ chức từ bên trong ra bên ngoài. Vì thế hoạt động nhập khẩu đem lại hiệu quả kinh tế cao, nhưng nó cũng có thể gây những hậu quả do tác động với cả hệ thống kinh tế bên ngoài, mà một quốc gia tham gia nhập khẩu không thể khống chế được. Hoạt động nhập khẩu được tổ chức, thực hiện nhiều nhiệm vụ, nhiều khâu khác nhau. Từ điều tra thị trường nước ngoài, lựa chọn hàng hóa nhập khẩu, giao dịch, tiến hành đàm phán và ký kết hợp đồng, tổ chức thực hiện hợp đồng cho đến khi nhận hàng hóa và thanh toán. Các khâu, các nhiệm vụ phải được nghiên cứu và phân tích kỹ lưỡng để nắm bắt được những lợi thế và đạt được kết quả mà mình mong muốn. Hoạt động nhập khẩu là hoạt động giao dịch buôn bán giữa những người có quốc tịch khác nhau. Với đặc điểm thị trường rộng lớn, khó kiểm soát, đồng tiền thanh toán là ngoại tệ đối với một nước hoặc cả hai, và các quốc gia khác nhau khi tham gia vào hoạt động nhập khẩu phải tuân theo những phong tục tập quán của địa phương, và các thông lệ quốc tế. Hoạt động nhập khẩu diễn ra trên phạm vi rất rộng cả về không gian và thời gian. Nó có thể được tiến hành trên phạm vi lãnh thổ của một quốc gia hoặc trên nhiều quốc gia khác trên thế giới, và có thể chỉ diễn ra trong một thời gian ngắn hoặc có thể kéo dài hàng năm. 6 Hoạt động nhập khẩu diễn ra trên mọi lĩnh vực, có thể hàng hoá nhập khẩu là hàng tiêu dùng hay là các tư liệu sản xuất, các máy móc thiết bị và cả công nghệ kỹ thuật cao. Nhằm mang lại lợi ích cho các quốc gia nhập khẩu. 1.1.2 Chức năng của nhập khẩu. Hoạt động nhập khẩu góp phần nâng cao hiệu quả nền kinh tế quốc dân thông qua việc trao đổi hàng hoá và dịch vụ trên cơ sở sử dụng những khả năng và lợi thế so sánh của phân công lao động quốc tế, năng lực của các quốc gia trên thế giới. Hoạt động nhập khẩu khai thác năng lực và thế mạnh về hàng hoá, công nghệ, vốn, lao động… của các nước trong khu vực và trên thế giới nhằm thúc đẩy quá trình sản xuất, tiêu dùng trong nước phát triển. Trên cơ sở đó, nền sản xuất trong nước tiếp thu được tiến bộ về khoa học công nghệ của thế giới, và được sử dụng những hàng hoá dịch vụ vừa tốt vừa rẻ. Hoạt động nhập khẩu làm biến đổi cơ cấu giá trị sử dụng của tổng sản phẩm xã hội, và thu nhập quốc dân theo hướng có lợi cho việc phát triển sản xuất, và nâng cao đời sống cho nhân dân. Hoạt động nhập khẩu góp phần làm cho nền kinh tế phát triển một cách nhịp nhàng, cân đối và đạt tốc độ tăng trưởng cao. Hoạt động nhập khẩu giúp cho các nước đang phát triển, đẩy nhanh quá trình liên kết kinh tế, mở rộng thị trường và bán hàng. Góp phần vào sự ổn định nền kinh tế và chính trị trong nước. Hoạt động nhập khẩu phát triển sẽ giúp cho các hoạt động kinh tế đối ngoại khác như: thông tin liên lạc quốc tế, tài chính tín dụng quốc tế, du lịch… được mở rộng, các chính sách hợp tác và đầu tư quốc tế cũng phát triển. Hoạt động nhập khẩu tạo điều kiện cho các nước khác sẽ chú ý đến, làm cho nền sản xuất phát triển thu hút đầu tư có điều kiện, cân đối xuất nhập khẩu tiến tới xuất siêu. 1.1.3 Vai trò của nhập khẩu hàng hoá. Nhập khẩu là một hoạt động quan trọng trong thương mại quốc tế, nó tác động trực tiếp đến tình hình sản xuất, và đời sống nhân dân (thông qua tiêu dùng hàng nhập khẩu). Thông qua nhập khẩu sẽ tăng cường được cơ sở vật chất kỹ thuật, công nghệ tiên tiến, hiện đại cho quá trình sản xuất, và người dân được tiêu dùng các sản phẩm mà trong nước không sản xuất được hoặc sản xuất chưa đáp ứng được nhu cầu. 7 Vai trò đối với kinh tế thế giới. Thông qua hoạt động nhập khẩu các quốc gia trên thế giới có điều kiện hiểu rõ về phong tục tập quán, văn hoá chính trị… về nhau hơn. Qua đó sẽ góp phần đẩy nhanh quá trình hội nhập hoá nền kinh tế giữa các nước, khai thác triệt để về lợi thế so sánh của nước mình và sử dụng các nguồn lực, tài nguyên thiên nhiên một cách hợp lý hơn. Hoạt động nhập khẩu sẽ kích thích việc sản xuất và tiêu dùng trong mỗi nước phát triển hơn. Làm cho khối lượng hàng hoá và nhu cầu trong nền kinh tế thế giới tăng lên, từ đó mức sống của người dân được nâng cao. Từ hoạt động nhập khẩu sẽ giúp cho các nước kém phát triển hoặc đang phát triển có cơ hội học hỏi được nhiều kinh nghiệm trong quản lý, tiếp thu được các thành tựu khoa học kỹ thuật. Phục vụ cho công cuộc hiện đại hoá, công nghiệp hoá đất nước. Hoạt động nhập khẩu sẽ giúp cho quá trình liên kết kinh tế giữa các quốc gia, các khu vực được đẩy mạnh hơn. Làm cho quá trình phân công lao động quốc tế diễn ra trên toàn thế giới. Tạo uy tín cho mỗi quốc gia thành viên được nâng cao. Các hoạt động đối ngoại như bảo hiểm, du lịch, dịch vụ thương mại cũng phát triển nhanh chóng. Vai trò đối với kinh tế quốc gia Việt Nam. Nước ta là một nước đang phát triển do đó nhập khẩu hàng hoá là một tất yếu để phục vụ cho quá trình phát triển nền kinh tế, và đẩy nhanh công cuộc công nghiệp hoá hiện đại hoá đất nước. Như vậy hoạt động nhập khẩu có một vai trò rất to lớn đối với nền kinh tế Việt Nam: - Nhập khẩu các thiết bị xây dựng sẽ giúp cho quá trình xây dựng cơ sở vật chất kỹ thuật được rút ngắn thời gian và công sức. Tạo điều kiện phát triển nền kinh tế với các dây chuyền trang thiết bị hiện đại, thông qua nhập khẩu các thiết bị hiện đại sẽ làm cho đội ngũ lao động của nước ta nâng cao tay nghề và kiến thức, các nhà quản lý có điều kiện trao dồi những kiến thức về trình độ và công tác quản lý. - Nhập khẩu hàng hoá sẽ làm đa dạng các mặt hàng và chủng loại hàng hoá, người tiêu dùng sẽ lựa chọn được những hàng hoá phù hợp với thu nhập của mình. Qua đó sẽ góp phần cải thiện và nâng cao đời sống nhân dân. Thông qua hoạt động nhập khẩu sẽ bổ sung kịp thời những hàng hoá thiếu hụt trong nước do sản xuất trong nước không đáp ứng đủ hoặc chưa sản xuất được. 8 - Nhờ nhập khẩu mà ngành sản xuất trong nước sẽ đào thải được các đơn vị có năng lực sản xuất yếu kém, không có sức cạnh tranh. Thông qua hoạt động nhập khẩu, sẽ giúp cho các doanh nghiệp trong nước phải đổi mới cả công nghệ và cách quản lý để nâng cao sức cạnh tranh của hàng hoá sản xuất ra. Tạo điều kiện cho việc chiếm lĩnh thị trường trong nước và dần dần tiến tới xuất khẩu. - Nhập khẩu sẽ tạo cơ hội cho nước ta mở rộng được quan hệ ngoại giao với các nước khác, từ đó tranh thủ sự ủng hộ của họ để phát triển kinh tế của mình. Vai trò đối với doanh nghiệp. Thông qua hoạt động nhập khẩu các doanh nghiệp phải đổi mới cải tiến công nghệ chất lượng, dịch vụ sản phẩm để tăng sức cạnh tranh của sản phẩm nội địa. Qua đó hiệu quả sản xuất được nâng cao, người lao động tìm được việc làm, đời sống cán bộ công nhân được nâng cao. Hoạt động nhập khẩu là hoạt động trên phạm vi quốc tế, rất phức tạp vì có sự giao lưu của nhiều nền kinh tế khác nhau về văn hoá, chính trị, tập quán, ngôn ngữ… Vì vậy, buộc các doanh nghiệp nhập khẩu phải luôn hoàn thiện và đổi mới công tác quản trị kinh doanh, các cán bộ, các cá nhân luôn phải học hỏi kinh nghiệm, nâng cao nghiệp vụ… Điều đó làm nâng cao năng lực chuyên môn của các thành viên trong doanh nghiệp. Hoạt động nhập khẩu hàng hoá có vai trò làm tăng thế lực, và uy tín của công ty cả ở thị trường trong nước và thị trường quốc tế. Lợi nhuận do kinh doanh đem lại cho phép công ty xây dựng cơ sở vật chất kỹ thuật, mở rộng các lĩnh vực kinh doanh cả về chiều sâu lẫn chiều rộng, góp phần giải quyết công ăn việc làm cho người lao động, nâng cao đời sống cán bộ công nhân viên, góp phần giải quyết vấn đề bức xúc của xã hội, cải thiện và phát triển mối quan hệ trong kinh doanh. Hoạt động nhập khẩu tạo điều kiện cho các doanh nghiệp liên kết giữa các chủ thể trong và ngoài nước một cách tự giác, xuất phát từ lợi ích của cả hai bên, tạo ra sức mạnh chủ thể trong doanh nghiệp một cách thiết thực. Như vậy nhập khẩu có ý nghĩa quan trọng đối với sự phát triển của một quốc gia, nó tồn tại như là một nhu cầu cần thiết . 9 1.2 Các hình thức của hoạt động nhập khẩu. 1.2.1 Nhập khẩu Trực Tiếp. Khái niệm: Hoạt động nhập khẩu trực tiếp là hình thức nhập khẩu độc lập của một doanh nghiệp, thực hiện nhập khẩu trực tiếp các hàng hoá dịch vụ mà không qua tổ chức trung gian nào. Đặc điểm: - Doanh nghiệp phải chịu mọi chi phí và rủi ro, trách nhiệm pháp lý về hoạt động nhập khẩu hàng hoá đó. - Doanh nghiệp phải chịu mọi nghĩa vụ về thuế liên quan đến hàng hoá nhập khẩu. Hình thức này có ưu điểm là lợi nhuận thu được cao hơn nhiều so với các hình thức nhập khẩu khác. Doanh nghiệp nhập khẩu là người bán hàng trực tiếp cho khách hàng trong nước. Vì vậy, hàng hoá nhập khẩu về phải có chất lượng tốt, mẫu mã đẹp, giá cả phù hợp thì doanh nghiệp mới có thu được lãi cao. 1.2.2 Nhập khẩu ủy thác. Khái niệm: nhập khẩu uỷ thác là hoạt động hình thành giữa một doanh nghiệp có vốn, và có nhu cầu nhập khẩu một số loại hàng hoá nhưng lại không có quyền tham gia nhập khẩu trực tiếp, nên phải uỷ thác cho một doanh nghiệp có chức năng trực tiếp giao dịch tiến hành nhập khẩu theo yêu cầu của mình. Bên uỷ thác sẽ tiến hành đàm phán với đối tác nước ngoài, để nhập khẩu hàng hoá theo yêu cầu của bên đi uỷ thác và nhận được một khoản thù lao gọi là phí uỷ thác. (Nói cách khác, nhập khẩu uỷ thác là doanh nghiệp nhập khẩu đóng vai trò trung gian nhập khẩu). - Đặc điểm của nhập khẩu uỷ thác: Trong hoạt động nhập khẩu này doanh nghiệp nhận uỷ thác không phải bỏ vốn, nghiên cứu thị trường,… của hàng hoá nhập khẩu mà chỉ đóng vai trò làm đại diện bên uỷ thác giao dịch với nước ngoài, ký kết hợp đồng và làm thủ tục nhập khẩu hàng. Và phải thay mặt bên uỷ thác khiếu nại (nếu có), đòi bồi thường nếu bị tổn thất. Bên uỷ thác phải tự nghiên cứu thị trường, lựa chọn mặt hàng, đối tượng giao dịch và chịu mọi chi phí liên quan. Khi tiến hành nhập khẩu uỷ thác, thì doanh nghiệp chỉ được tính phí uỷ thác chứ không được tính doanh thu và không phải chịu thuế doanh thu.