- ðT: 01689.996.187
Di n ñàn: http://lophocthem.net -
[email protected]
GIAO THOA ÁNH SÁNG – S
29
1
H và tên h c sinh
:………………………….Trư ng:THPT……………………………………
Vùng
I.KI N TH C CHUNG
1Hi n tư ng giao thoa ánh sáng (ch xét giao thoa ánh sáng trong thí nghi m Iâng).
* ð/n: Là s t ng h p c a hai hay nhi u sóng ánh sáng k t h p trong không gian trong ñó
xu t hi n nh ng v ch sáng và nh ng v ch t i xen k nhau.
Các v ch sáng (vân sáng) và các v ch t i (vân t i) g i là vân giao thoa.
* Hi u ñư ng ñi c a ánh sáng (hi u quang trình)
∆d = d 2 − d1 =
ax
D
Trong ñó:
Trong ñó:
a = S1S2 là kho ng cách gi a hai khe sáng
D = OI là kho ng cách t hai khe sáng S1, S2 ñ n màn quan sát
S1M = d1; S2M = d2
x = OM là (to ñ ) kho ng cách t vân trung tâm ñ n ñi m M ta xét
a. V trí vân sáng
Nh ng ch hai sóng g p nhau cùng pha, khi ñó chúng tăng cư ng l n nhau và t o nên vân
sáng.
T i A có vân sáng khi hai sóng cùng pha, hi u ñư ng ñi b ng s nguyên l n bư c sóng:
λD
d2 – d1 = k λ V trí (to ñ ) vân sáng: x = k a ; k ∈ Z
SÓNG ÁNH SÁNG - ð s 29
1
- ðT: 01689.996.187
Di n ñàn: http://lophocthem.net -
[email protected]
k = 0: Vân sáng trung tâm
k = +-1: Vân sáng b c (th ) 1
k = +-2: Vân sáng b c (th ) 2
b. V trí vân t i
* T i M có vân t i khi hai sóng t hai ngu n ñ n M ngư c pha nhau, chúng tri t tiêu l n nhau
s t o nên vân t i. ði u ki n này th a mãn khi hi u ñư ng ñi t hai ngu n ñ n M b ng s l
n a bư c sóng
λD
V trí (to ñ ) vân t i: x = (k + 0, 5) a ; k ∈ Z
k = 0, k = -1: Vân t i th (b c) nh t
k = 1, k = -2: Vân t i th (b c) hai
k = 2, k = -3: Vân t i th (b c) ba
λD
* Kho ng vân i: Là kho ng cách gi a hai vân sáng ho c hai vân t i liên ti p: i = a
* N u thí nghi m ñư c ti n hành trong môi trư ng trong su t có chi t su t n thì bư c sóng và
kho ng vân:
λn =
λD i
λ
⇒ in = n =
n
a
n
* Xác ñ nh s vân sáng, vân t i trong vùng giao thoa (trư ng giao thoa) có b r ng L (ñ i
x ng qua vân trung tâm)
L
+ S vân sáng (là s l ): N S = 2 2i +1
L
+ S vân t i (là s ch n): N t = 2 2 i + 0, 5
Trong ñó [x] là ph n nguyên c a x. Ví d : [6] = 6; [5,05] = 5; [7,99] = 7
L (m): b r ng vùng giao thoa, b r ng trư ng giao thoa
* Xác ñ nh s vân sáng, vân t i gi a hai ñi m M, N có to ñ x1, x2 (gi s x1 < x2)
+ Vân sáng: x1 < ki < x2
+ Vân t i: x1 < (k+0,5)i < x2
S giá tr k Z là s vân sáng (vân t i) c n tìm
Lưu ý: M và N cùng phía v i vân trung tâm thì x1 và x2 cùng d u.
M và N khác phía v i vân trung tâm thì x1 và x2 khác d u.
* Xác ñ nh kho ng vân i trong kho ng có b r ng L. Bi t trong kho ng L có n vân sáng.
L
+ N u 2 ñ u là hai vân sáng thì: i = n −1
L
+ N u 2 ñ u là hai vân t i thì: i = n
L
+ N u m t ñ u là vân sáng còn m t ñ u là vân t i thì: i = n − 0,5
* V trí vân sáng c a các b c x ñơn s c trùng nhau
x = k1
λ1 D
a
= k2
λ2 D
a
= k3
λ3 D
a
= …= k n
λn D
a
. (14)
k1λ1=k2λ2=k3λ3=k4λ4=....=knλn. (15)
v i k1, k2, k3,…, kn ∈ Z
D a vào phương trình bi n lu n ch n các giá tr k thích h p, thông thư ng ch n k là b i s
c a s nguyên nào ñó.
SÓNG ÁNH SÁNG - ð s 29
2
- ðT: 01689.996.187
Di n ñàn: http://lophocthem.net -
[email protected]
II. CÁC D NG BÀI T P:
* D NG BÀI T P ð I CƯƠNG ( TÍNH TOÁN CÁC ð I LƯ NG THƯ NG G P
TRONG CÔNG TH C:
VD.1. Trong thí nghi m giao thoa ánh sáng dùng hai khe Young, tìm bư c sóng ánh sáng
chi u vào hai khe, bi t hai khe cách nhau m t kho ng a = 0,3mm; kho ng vân ño ñư c i =
3mm, kho ng cách t hai khe ñ n màn quan sát D = 1,5m.
A. 0,45µm
B. 0,50µm
C. 0,60µm
D. 0,55µm.
Ch n: C.
Hư ng d n: λ =
a.i
=
0,3.10 −3.3.10−3
= 0, 6.10−6 m = 0, 6 µ m
1,5
D
VD.2. Trong thí nghi m Young v giao thoa ánh sáng, bi t D = 3m; a = 1mm. T i v trí M
cách vân trung tâm 4,5mm, ta thu ñư c vân t i b c 3. Tính bư c sóng ánh dùng trong thí
nghi m.
A. 0,60µm
B. 0,55µm
C. 0,48µm
D. 0,42µm.
Ch n: A.
1
2
Hư ng d n: V trí vân t i th ba: x3 = 2 + .i = 2,5.i = 4,5 mm → i = 1,8mm.
Bư c sóng : λ =
a.i
−3
=
10 .1,8.10
D
−3
= 0, 6.10−6 m = 0, 6 µ m
3
VD.3. Trong thí nghi m giao thoa ánh sáng dùng hai khe Young, bi t D = 1m, a = 1mm.
kho ng cách t vân sáng th 4 ñ n vân sáng th 10 cùng bên v i vân trung tâm là
3,6mm. Tính bư c sóng ánh sáng.
A. 0,44µm
B. 0,52µm
C. 0,60µm
D. 0,58µm.
Ch n: C.
Hư ng d n: Kho ng cách t vân sáng th 10 ñ n vân sáng th tư:
x10 – x4 = 10.i – 4.i= 6.i =3,6mm → i = 0,6mm = 0,6.10-3m
Bư c sóng: λ =
ai
=
1.10−3.0, 6.10−3
D
= 0, 6.10−6 m = 0, 6 µ m
1
VD.4. Trong thí nghi m giao thoa ánh sáng dùng hai khe Young, bi t kho ng cách gi a hai
khe S1S2 = a = 0,35mm, kho ng cách D = 1,5m và bư c sóng λ = 0,7µm. Tìm kho ng
cách gi a hai vân sáng liên ti p.
A. 2mm
B. 1,5mm
C. 3mm
D. 4mm
Ch n: C. Hư ng d n: i =
λD
a
=
0, 7.10−6.1,5
0,35.10
−3
= 3.10 −3 m = 3mm
VD.5. Thí nghi m Young v giao thoa ánh sáng, hai khe ñư c chi u b ng ánh sáng có bư c
sóng λ = 0,5µm, ta thu ñư c các vân giao thoa trên màn E cách m t ph ng hai khe m t
kho ng D = 2m, kho ng cách vân là i = 0,5mm. Kho ng cách a gi a hai khe b ng:
A. 1mm
B. 1,5mm
C. 2mm
D. 1,2mm.
SÓNG ÁNH SÁNG - ð s 29
3
- ðT: 01689.996.187
Di n ñàn: http://lophocthem.net -
[email protected]
Ch n: C. Hư ng d n: Kho ng cách gi a hai khe: a =
λD
=
i
0,5.10 −6.2
0, 5.10
−3
= 2.10−3 mm = 2mm
VD.6. Trong thí nghi m Young v giao thoa ánh sáng, bi t D = 2m; a =1mm; λ = 0,6µm. Vân
sáng th ba cách vân trung tâm m t kho ng :
A. 4,2mm
B. 3,6mm
C. 4,8mm
D. 6mm
λD
Ch n: B.Hư ng d n: i =
0, 6.10−6.2
=
a
10
−3
= 1, 2.10 −3 m = 1, 2mm
V trí vân sáng th ba: x3 = 3.i = 3.1,2 = 3,6mm.
VD.7. Trong thí nghi m Young v giao thoa ánh sáng, bi t D = 2m; a = 1mm; λ = 0,6µm.
Vân t i th tư cách vân trung tâm m t kho ng :
A. 4,8mm
B. 4,2mm
C. 6,6mm
D. 3,6mm
λD
Ch n: B. Hư ng d n: i =
0, 6.10−6.2
=
a
10
= 1, 2.10 −3 m = 1, 2mm
1
−3
2
V trí vân t i th tư: x4 = 3 + .1, 2 = 4, 2mm
VD.8. Trong thí nghi m Young v giao thoa ánh sáng, bi t D = 3m; a = 1mm; λ = 0,6µm. T i
v trí
cách vân trung tâm 6,3mm, có vân sáng hay vân t i, b c m y ?
A. Vân sáng b c 5. B. Vân t i b c 6. C. Vân sáng b c 4. D. Vân t i b c 4.
Ch n: D .Hư ng d n: Kho ng vân: i =
λD
a
6,3
Xét t s :
i
=
6,3
=
0, 6.10−6.3
10
−3
= 1,8.10 −3 m = 1,8mm
= 3, 5 V y t i v trí cách vân trung tâm 6,3mm có vân t i th 4.
1,8
VD.9. Trong thí nghi m giao thoa ánh sáng dùng hai khe Young, hai khe ñư c chi u b ng
ánh sáng có bư c sóng λ = 0,5µm, bi t S1S2 = a = 0,5mm, kho ng cách t m t ph ng
ch a hai khe ñ n màn quan sát là D = 1m. T i v trí M cách vân trung tâm m t kho ng x
= 3,5mm, có vân sáng hay vân t i, b c m y ?
A. Vân sáng b c 3. B. Vân t i b c 4. C. Vân sáng b c 4.
D. Vân t i b c 2.
Ch n: B. Hư ng d n: i =
λD
=
0, 5.10
a
Xét t :
xM
i
=
3,5
1
0,5.10 −6.1
−3
= 10−3 m = 1mm
1
= 3,5 = 3 + → t i M có vân t i b c 4.
2
VD.10. Trong thí nghi m giao thoa ánh sáng dùng hai khe Young, t i v trí cách vân trung
tâm 3,6mm, ta thu ñư c vân sáng b c 3. Vân t i b c 3 cách vân trung tâm m t kho ng:
A. 4,2mm
B. 3,0mm
C. 3,6mm
D. 5,4mm
Ch n: B.Hư ng d n: Kho ng vân i =
x
= 1, 2mm ; V trí vân t i th
3
1
2
ba: x3 = 2 + .i = 2,5.1,2 = 3mm.
VD.11. Trong thí nghi m giao thoa ánh sáng dùng hai khe Young, t i v trí cách vân trung
tâm 4mm, ta thu ñư c vân t i b c 3. Vân sáng b c 4 cách vân trung tâm m t kho ng:
A. 6,4mm
B. 5,6mm
C. 4,8mm
D. 5,4mm
SÓNG ÁNH SÁNG - ð s 29
4
- ðT: 01689.996.187
Di n ñàn: http://lophocthem.net -
[email protected]
x
Ch n: A.Hư ng d n: Kho ng vân i =
4
=
2, 5
= 1, 6mm
2, 5
Vân sáng b c 4 cách vân trung tâm: x4 = 4.i = 6,4mm.
VD.12. Trong thí nghi m giao thoa ánh sáng dùng hai khe Young, kho ng cách gi a hai vân
sáng b c 4 ( hai phía c a vân trung tâm) ño ñư c là 9,6mm. Vân t i b c 3 cách vân
trung tâm m t kho ng:
A. 6,4mm
B. 6mm
C. 7,2mm
D. 3mm
Ch n: D.Hư ng d n: Kho ng cách t vân sáng b c 4 bên này ñ n vân sáng b c 4 bên kia
c a vân trung tâm là: 8.i = 9,6 ⇒ i = 1,2mm.
1
2
V trí vân t i th ba: x3 = 2 + .i = 2,5.1, 2 = 3mm .
* D NG BÀI T P TÍNH KHO NG CÁCH GI A 2 VÂN
VD.13. Trong thí nghi m giao thoa ánh sáng dùng hai khe Young, hai khe ñư c chi u b ng
ánh sáng có bư c sóng λ = 0,5µm, bi t S1S2 = a = 0,5mm, kho ng cách t m t ph ng
ch a hai khe ñ n màn quan sát là D = 1m. Tính kho ng cách gi a vân sáng b c 1 và vân
t i b c 3 cùng bên so v i vân trung tâm.
A. 1mm
B. 2,5mm
C. 1,5mm
D. 2mm
Ch n: C. Hư ng d n: i =
λD
=
0,5.10 −6.1
0, 5.10
a
−3
= 10−3 m = 1mm
1
2
V trí vân sáng b c 1: x1= i = 1mm; V trí vân t i b c 3: x3 = 2 + i = 2,5mm
Kho ng cách gi a chúng: ∆x = x3 − x1 = 2,5 − 1 = 1, 5mm
VD.14.Ta chi u sáng hai khe Young b ng ánh sáng tr ng v i bư c sóng ánh sáng ñ λñ
=0,75µm và ánh sáng tím λt = 0,4µm. Bi t a = 0,5mm, D = 2m. Kho ng cách gi a vân
sáng b c 4 màu ñ và vân sáng b c 4 màu tím cùng phía ñ i v i vân tr ng chính gi a là:
A. 2,8mm
B. 5,6mm
C. 4,8mm
D. 6,4mm
Ch n: B. Hư ng d n: V trí vân sáng b c 4 màu ñ : x4 d = 4.
V trí vân sáng b c 4 màu tím: x4t = 4.
λt .D
a
= 4.
0, 4.10−6.2
0,5.10 −3
λd .D
a
= 4.
0, 75.10−6.2
0,5.10 −3
= 12mm
= 6, 4mm
Kho ng cách gi a chúng: ∆x = x4d - x4t = 5,6mm.
* D NG BÀI T P TÍNH S VÂN SÁNG, T I TRÊN VÙNG QUAN SÁT
VD.15. Trong thí nghi m giao thoa ánh sáng dùng hai khe Young, hai khe ñư c chi u b ng
ánh sáng có bư c sóng λ = 0,5µm, bi t S1S2 = a = 0,5mm, kho ng cách t m t ph ng
ch a hai khe ñ n màn quan sát là D = 1m. B r ng vùng giao thoa quan sát ñư c trên
màn là L =13mm. Tính s vân sáng và t i quan sát ñư c trên màn.
A. 10 vân sáng; 12 vân t i
B. 11 vân sáng; 12 vân t i
C. 13 vân sáng; 12 vân t i
D. 13 vân sáng; 14 vân t i
Ch n: D. Hư ng d n: i =
λD
a
SÓNG ÁNH SÁNG - ð s 29
=
0,5.10 −6.1
0, 5.10
−3
= 10−3 m = 1mm
5
- ðT: 01689.996.187
Di n ñàn: http://lophocthem.net -
[email protected]
L
S vân trên m t n a trư ng giao thoa:
=
13
2i
= 6,5 .
2
⇒ s vân sáng quan sát ñư c trên màn là: Ns = 2.6+1 = 13 vân sáng.
⇒ s vân t i quan sát ñư c trên màn là: Nt = 2.(6+1) = 14 vân t i.
VD.16. Trong thí nghi m Young v giao thoa ánh sáng, bi t D = 2,5m; a = 1mm; λ = 0,6µm.
B r ng trư ng giao thoa ño ñư c là 12,5mm. S vân quan sát ñư c trên màn là:
A. 8
B. 9
C. 15
D. 17
Ch n: D. Hư ng d n: i =
λD
=
0, 6.10−6.2,5
a
10
−3
S vân trên m t n a trư ng giao thoa:
L
=
2i
= 1, 5.10−3 m = 1, 5mm
12,5
= 4,16 .
2.1,5
⇒ s vân t i quan sát ñư c trên màn là: Nt = 2.4 = 8 vân t i.
Và s vân sáng quan sát ñư c trên màn là: Ns = 2.4+1 = 9 vân sáng.
V y t ng s vân quan sát ñư c là 8 + 9 =17 vân.
*D NG BÀI T P V trí vân sáng c a các b c x ñơn s c trùng nhau
PHƯƠNG PHÁP:
x = k1
λ1 D
a
= k2
λ2 D
a
= k3
λ3 D
a
= …= k n
λn D
a
.
(14)
(15)
k1λ1=k2λ2=k3λ3=k4λ4=....=knλn.
v i k1, k2, k3,…, kn ∈ Z
D a vào phương trình bi n lu n ch n các giá tr k thích h p, thông thư ng ch n k là b i s
c a s nguyên nào ñó.
Ví d : Hai b c x λ1 và λ2 cho vân sáng trùng nhau. Ta có k1λ1=k2λ2 ⇒ k1 =
Vì k1, k2 là các s nguyên, nên ta ch n ñư
Có th l p b ng như sau:
k1
0
5
10
15
k2
0
6
12
18
x
0
.....
.....
.....
λ2
5
k2 = k2
6
λ1
c k2 là b i c a 6 và k1 là b i c a 5
20
24
.....
25
30
.....
.....
.....
.....
VD.17. Ta chi u sáng hai khe Young b ng ánh sáng tr ng v i bư c sóng ánh sáng ñ λñ =
0,75µm và ánh sáng tím λt = 0,4µm. Bi t a = 0,5mm, D = 2m. ñúng v trí vân sáng b c
4 màu ñ , có bao nhiêu b c x cho vân sáng n m trùng ñó ?
A. 5
B. 2
C. 3
D. 4
Ch n: D. Hư ng d n: V trí vân sáng b c 4 màu ñ : x4 d = 4.
V trí các vân sáng: x4 d = xs = k
λ.D
→λ =
x4 d .a
=
3
λd .D
a
= 4.
0, 75.10−6.2
0,5.10 −3
= 12mm
; v i k∈Z
a
k .D k
3
V i ánh sáng tr ng: 0,4≤λ ≤0,75 ⇔ 0, 4 ≤ ≤ 0, 75 → 4 ≤ k ≤ 7,5 và k∈Z.
k
Ch n k = 4,5,6,7: Có 4 b c x cho vân sáng t i ñó.
VD.18. Trong thí nghi m Young v giao thoa ánh sáng, bi t D = 2m; a = 2mm. Hai khe ñư c
SÓNG ÁNH SÁNG - ð s 29
6
- ðT: 01689.996.187
Di n ñàn: http://lophocthem.net -
[email protected]
chi u b ng ánh sáng tr ng (có bư c sóng t 0,4µm ñ n 0,75µm). T i ñi m trên màn quan
sát cách vân tr ng chính gi a 3,3mm có bao nhiêu b c x cho vân sáng t i ñó ?
A. 3
B. 4
C. 5
D. 6
Ch n: B.Hư ng d n: V trí các vân sáng: xs = k
V i ánh sáng tr ng: 0,4≤λ ≤0,75 ⇔ 0, 4 ≤
3,3
λ.D
→λ =
a
xs .a
k .D
=
3,3
.
k
≤ 0, 75 → 4, 4 ≤ k ≤ 8, 25 và k∈Z.
k
Ch n k=5, 6, 7, 8: Có b n b c x cho vân sáng t i ñó.
VD.19. Trong thí nghi m Young v giao thoa ánh sáng, a = 1,5mm; D = 2m, hai khe ñư c
chi u sáng ñ ng th i hai b c x λ1 = 0,5µm và λ2 = 0,6µm. V trí 2 vân sáng c a hai b c
x nói trên trùng nhau g n vân trung tâm nh t, cách vân trung tâm m t kho ng:
A. 6mm
B. 5mm
C. 4mm
D. 3,6mm
Ch n: .C. Hư ng d n: Khi hai vân sáng trùng nhau:x1 = x2 ⇔
k1
λ1D
a
= k2
λ2 D
6
⇔ k1 = k2 ; k1, k2 ∈ Z
a
5
Vì v trí g n vân trung tâm nh t, nên ta ch n k1, k2 nh nh t → ch n k2 = 5. ; k1 = 6
V trí trùng nhau: x2 = k2
λ2 .D
a
= 5.
0, 6.10−6.2
1, 5.10
−3
= 4.10−3 m = 4mm .
VD21. Hai khe Iâng cách nhau 0,8 mm và cách màn 1,2 m. Chi u ñ ng th i 2 b c x
ñơn s c λ1 = 0,75 µm và λ2 = 0,45 µm vào hai khe. L p công th c xác ñ nh v trí trùng
nhau c a các vân sáng c a 2 b c x λ1 và λ2 trên màn.
λ
λD
λD
5
HD. V trí vân trùng có: k1 1 = k2 2
k2 = k1 1 = k1; v i k1 và k2 ∈ Z thì k1
a
a
λ2
3
nh n các giá tr 0, 3, 6, ... tương ng v i các giá tr 0, 5, 10, ... c a k2.
D NG BÀI T P :Giao thoa v i khe Young (Iâng) trong môi trư ng có chi t su t là n
G i λ là bư c sóng ánh sáng trong chân không ho c không khí.
G i λ ' là bư c sóng ánh sáng trong môi trư ng có chi t su t n.
λ
n
kλ ' D kλ D
=
a. V trí vân sáng: x =
a
n.a
λ 'D
λD
b.V trí vân t i:
x =(2k +1)
= (2k +1)
2a
2na
λ ' D λD
=
c. Kho ng vân:
i=
a
an
λ' =
(21)
(22)
(23)
(24)
VD.22: Trong thí nghi m giao thoa ánh sáng c a Iâng trong không khí, hai cách nhau 3mm
ñư c chi u
b ng ánh sáng ñơn s c có bư c sóng 0,60µm, màn quan cách hai khe 2m. Sau ñó ñ t
toàn b thí
nghi m vào trong nư c có chi t su t 4/3, kho ng vân quan sát trên màn là bao nhiêu?
A. i‘= 0,4m.
B. i' = 0,3m. C. i’ = 0,4mm. D. i‘= 0,3mm.
SÓNG ÁNH SÁNG - ð s 29
7
- ðT: 01689.996.187
Di n ñàn: http://lophocthem.net -
[email protected]
Ch n: D.Hư ng d n: V n t c ánh sáng trong không khí là c, bư c sóng λ, khi ánh sáng
truy n t không khí vào nư c thì t n s c a ánh sáng không ñ i, v n t c ánh sáng truy n
trong nư c là v = c/n, (n là chi t su t c a nư c). Nên bư c sóng ánh sáng trong nư c là:
λ’ = v/f = c/nf = λ/n. Kho ng vân khi toàn b thí nghi m ñ t trong nư c: i ' =
λ'D
a
=
λD
n.a
=
0,3mm
VD.23: Trong giao thoa ánh sáng qua 2 khe Young, kho ng vân giao thoa b ng i. N u ñ t
toàn b
thi t b trong ch t l ng có chi t su t n thì kho ng vân giao thoa s b ng
A.
i
,
n −1
B.
i
,
n +1
C.
i
n
D. n.i
Ch n: C.Hư ng d n: v n t c ánh sáng truy n trong ch t l ng là v = c/n, (n là chi t su t
c a ch t l ng). Nên bư c sóng ánh sáng trong nư c là: λ’ = v/f = c/nf = λ/n. Kho ng vân
quan sát trên màn khi toàn b thí nghi m ñ t trong ch t l ng : i ' =
λ'D
a
=
λD
n.a
=
i
n
III. ð TR C NGHI M T NG H P
Câu 1: Ch n hi n tư ng liên quan ñ n hi n tư ng giao thoa ánh sáng:
A. Màu s c c a ánh sáng tr ng sau khi chi u qua lăng kính.
B. Màu s c s c s c a bong bóng xà phòng.
C. Bóng ñèn trên t gi y khi dùng m t chi c thư c nh a ch n chùm tia sáng chi u t i.
D. V t sáng trên tư ng khi chi u ánh sáng t ñèn pin.
Câu 2: Ch n công th c ñúng dùng ñ xác ñ nh v trí vân sáng trên màn
A. x =
D
(k+1) λ .
a
B. x =
D
kλ.
a
C. x =
D
2 kλ.
a
D. x = (2k+1)
λD
.
2a
Câu 3: Ch n ñ nh nghĩa ñúng khi nói v kho ng vân:
A. Kho ng vân là kho ng cách gi a hai vân t i k ti p.
B. Kho ng vân là kho ng cách gi a hai vân sáng k ti p.
C. Kho ng vân là kho ng cách nh nh t gi a hai vân sáng.
D. C A, B, C ñ u ñúng.
Câu 4: Ch n thí nghi m ñúng dùng ñ ño bư c sóng c a ánh sáng:
A. Thí nghi m giao thoa v i khe Iâng.
B. Thí nghi m v ánh sáng ñơn s c.
C. Thí nghi m tán s c c a Niutơn.
D. Thí nghi m t ng h p ánh sáng tr ng.
Câu 5: Th c hi n giao thoa v i ánh sáng tr ng, trên màn quan sát thu ñư c hình nh như th
nào sau ñây ?
A. Các v ch màu khác nhau riêng bi t hi n trên m t n n t i.
B. Không có các vân màu trên màn.
C. Vân trung tâm là vân sáng tr ng, hai bên có nh ng d i màu như màu c u v ng.
D. M t d i màu bi n thiên liên l c t ñ ñ n tím.
Câu 6: Hi n tư ng giao thoa ch ng t r ng
A. ánh sáng có b n ch t sóng.
B. ánh sáng là sóng ngang.
C. ánh sáng là sóng ñi n t .
D. ánh sáng có th b tán s c.
Câu 7: Hi n tư ng giao thoa ánh sáng ch quan sát ñư c khi hai ngu n ánh sáng là hai ngu n
A. ñơn s c.
B. k t h p.
C. cùng màu s c. D. cùng cư ng ñ .
Câu 8: Trong thí nghi m Iâng, vân sáng b c nh t xu t hi n trên màn t i các v trí mà hi u
8
SÓNG ÁNH SÁNG - ð s 29
- ðT: 01689.996.187
Di n ñàn: http://lophocthem.net -
[email protected]
ñư ng ñi c a ánh sáng t hai ngu n ñ n các v trí ñó b ng
B. λ /2.
C. λ .
D. 2 λ .
A. λ /4.
Câu 9: G i i là kho ng vân, kho ng cách t vân chính gi a ñ n vân t i th 2 là
B. 1,5i.
C. 2i.
D. 2,5i.
A. i.
Câu 10: Trong thí nghi m giao thoa khe Young, kho ng cách gi a hai vân sáng c nh nhau là
A. λ D/a.
B. λ a/D.
C. ax/D.
D. λ /aD.
Câu 11: ng d ng c a hi n tư ng giao thoa ánh sáng ñ ño
B. bư c sóng c a ánh sáng.
A. t n s ánh sáng.
C. chi t su t c a môi trư ng.
D. t c ñ c a ánh sáng.
Câu 12: Trong thí nghi m Iâng, vân t i th hai xu t hi n trên màn t i các v trí mà hi u
ñư ng ñi c a ánh sáng t hai ngu n ñ n các v trí ñó b ng
A. 3 λ /2.
B. λ /2.
C. λ .
D. 2 λ .
Câu 13: Trong thí nghi m giao thoa ánh sáng, kho ng vân s
A. gi m ñi khi tăng kho ng cách hai khe.
B. gi m ñi khi tăng kho ng cách t màn ch a 2 khe và màn quan sát.
C. tăng lên khi tăng kho ng cách gi a hai khe.
D. không thay ñ i khi thay ñ i kho ng cách gi a hai khe và màn quan sát.
Câu 14: Dư i ánh n ng m t tr i r i vào, màng d u trên m t nư c thư ng có màu s c s c s
là do hi n tư ng:
A. giao thoa.
B. nhi u x .
C. tán s c.
D. khúc x .
Câu 15: Trong thí nghi m Young v giao thoa ánh sáng, có a = 1mm, D = 2m. Chi u sáng
hai khe b i ánh sáng ñơn s c có bư c sóng λ , ngư i ta ño ñư c kho ng cách t vân sáng
chính gi a ñ n vân sáng b c 4 là 4,5mm. Bư c sóng c a ánh sáng ñơn s c ñó có giá tr là
A. 0,5625 µ m.
B. 0,6000 µ m.
C. 0,7778 µ m.
D. 0,8125 µ m.
Câu 16: Trong thí nghi m khe Iâng, ta có a = 0,5mm, D = 2m. thí nghi m v i ánh sáng có
bư c sóng λ = 0,5 µm . Kho ng cách gi a hai vân sáng n m hai ñ u là 32mm. S vân sáng
quan sát ñư c trên màn là
C. 17.
D. 18.
A. 15.
B. 16.
Câu 17: Trong thí nghi m giao thoa ánh sáng qua khe Young v i b c x ñơn s c có bư c
sóng λ . Vân sáng b c 4 cách vân trung tâm là 4,8mm. Xác ñ nh to ñ c a vân t i th tư
A. 4,2mm.
B. 4,4mm.
C. 4,6mm.
D. 3,6mm.
Câu 18: Trong thí nghi m giao thoa ánh sáng kh Young, cho kho ng cách 2 khe là 1mm;
màn E cách 2 khe 2m. Ngu n sáng S phát ñ ng th i 2 b c x λ1 = 0,460 µ m và λ 2 . Vân sáng
b c 4 c a λ1 trùng v i vân sáng b c 3 c a λ 2 . Tính λ 2 ?
A. 0,512 µ m.
B. 0,586 µ m.
C. 0,613 µ m.
D.
0,620 µ m.
Câu 19: Trong thí nghi m giao thoa ánh sáng khe Young, kho ng cách gi a hai khe h p là
3mm; kho ng cách t hai khe ñ n màn là 3m. ánh sáng ñơn s c có bư c sóng λ = 0,64 µ m.
B r ng trư ng giao thoa là 12mm. S vân t i quan sát ñư c trên màn là
D. 18.
A. 15.
B. 16.
C. 17.
Câu 20: Trong chân không, b c x có bư c sóng 0,75 µ m. Khi b c x này truy n trong thu
tinh có chi t su t n = 1,5 thì bư c sóng có giá tr nào sau ñây:
B. 0,5 µ m.
C. 0,70 µ m.
D. 0,6 µ m.
A. 0,65 µ m.
Câu 21: M t ngu n sáng ñơn s c có λ = 0,6 µ m chi u vào m t ph ng ch a hai khe h p, hai
khe cách nhau 1mm. Màn nh cách màn ch a hai khe là 1m. Kho ng cách g n nh t gi a hai
vân t i là
9
SÓNG ÁNH SÁNG - ð s 29
- ðT: 01689.996.187
Di n ñàn: http://lophocthem.net -
[email protected]
A. 0,3mm.
B. 0,5mm.
C. 0,6mm.
D. 0,7mm.
Câu 22: Trong m t thí nghi m giao thoa ánh sáng tr ng, ngu n phát ra hai b c x ñơn s c có
bư c sóng l n lư t là λ1 = 0,5 µ m và λ 2 . Vân sáng b c 12 c a λ1 trùng v i vân sáng b c 10
c a λ 2 . Bư c sóng c a λ 2 là:
A. 0,45 µ m.
B. 0,55 µ m.
C. 0,6 µ m.
D. 0,75 µ m.
Câu 23: Th c hi n thí nghi m giao thoa ánh sáng khe Iâng, kho ng cách gi a hai khe a =
2mm, kho ng cách t hai khe ñ n màn D = 1m. Trên màn, ngư i ta quan sát ñư c kho ng
cách t vân sáng trung tâm ñ n v n sáng th 10 là 4mm. Bư c sóng c a ánh sáng làm thí
nghi m là
B. 0,83 µ m.
C. 0,78 µ m.
D. 0,80 µ m.
A. 0,85 µ m.
Câu 24: Khi th c hi n giao thoa v i ánh sáng ñơn s c, hai khe Iâng cách nhau 1mm thì
kho ng vân là 0,8mm. N u kho ng cách gi a 2 khe tăng thêm 0,01mm thì kho ng vân tăng,
gi m th nào?
A. tăng 0,08mm.
B. tăng 0,01mm.
D. gi m 0,008mm.
C. gi m 0,002mm.
Câu 25: Thí nghi m giao thoa Iâng: a = 2mm; D = 1,2m. Ngư i ta quan sát ñư c 7 vân sáng
mà kho ng cách gi a hai vân sáng ngoài cùng là 2,4mm. Bư c sóng c a ánh sáng là
A. 0,67 µ m.
B. 0,77 µ m.
C. 0,62 µ m.
D. 0,67mm.
Câu 26: Thí nghi m giao thoa khe Iâng, hai khe cách nhau 0,8mm; màn cách 2 khe 2,4m, ánh
sáng làm thí nghi m λ = 0,64 µ m. B r ng c a vùng giao thoa trư ng là 4,8cm. S vân sáng
trên màn là
A. 25.
B. 24.
C. 26.
D. 23.
Câu 27: Trong thí nghi m Young v giao thoa ánh sáng, ngư i ta ño ñư c kho ng vân là
1,12.103 µm . Xét hai ñi m M và N cùng m t phía v i vân sáng chính gi a O, OM =
0,56.104 µm và ON = 1,288.104 µm . Gi a M và N có s vân sáng là
C. 6.
D. 5.
A. 8.
B. 7.
Câu 28: Th c hi n giao thoa ánh sáng 2 khe Young cách nhau a = 1,2mm có kho ng vân là
1mm. Di chuy n màn nh E ra xa 2 khe Young thêm 50cm, thì kho ng vân là 1,25mm. Tính
bư c sóng c a b c x trong thí nghi m.
A. 0,50 µ m.
B. 0,60 µ m.
C. 0,54 µ m.
D. 0,66 µ m.
Câu 29: Trong thí nghi m giao thoa ánh sáng khe Young, kho ng cách gi a vân t i th 5 và
vân sáng b c 2 là 2,8mm. Xác ñ nh kho ng cách gi a vân t i th 3 và vân sáng b c 1.
D. 1,68mm.
A. 2,4mm.
B. 1,82mm.
C. 2,12mm.
Câu 30: Trong thí nghi m Young v giao thoa ánh sáng, ngu n sáng S phát ñ ng th i 2 b c
x có bư c sóng là λ1 = 0,42 µ m và λ 2 = 0,7 µ m. Kho ng cách hai khe S1 và S2 là a = 0,8mm,
màn nh cách 2 khe là D = 2,4m. Tính kho ng cách t vân t i th 3 c a b c x λ1 và vân t i
th 5 c a b c x λ 2 .
B. 6,30mm.
C. 8,15mm.
D. 6,45mm.
A. 9,45mm.
Câu 31: Trong thí nghi m Iâng v giao thoa ánh sáng, kho ng cách gi a hai khe Iâng là
2mm, kho ng cách t hai khe ñ n màn là 2m. Bư c sóng ñơn s c dùng trong thí nghi m là λ
= 0,5 µ m. Kho ng cách t vân sáng b c 1 ñ n vân sáng b c 10 là
A. 5,5mm.
B. 4,5mm.
C. 4,0mm.
D. 5,0mm.
Câu 32: Trong thí nghi m khe Iâng, ta có a = 0,5mm, D = 2m. thí nghi m v i ánh sáng có
bư c sóng λ = 0,5 µm . Kho ng cách gi a hai vân sáng n m hai ñ u là 32mm. S vân t i
quan sát ñư c trên màn là
SÓNG ÁNH SÁNG - ð s 29
10
- ðT: 01689.996.187
Di n ñàn: http://lophocthem.net -
[email protected]
A. 14.
B. 16.
C. 17.
D. 18.
Câu 33: Trong thí nghi m giao thoa khe Young v giao thoa ánh sáng, cho a = 0,6mm, D =
2m. Trên màn quan sát ñư c 21 vân sáng. Kho ng cách gi a hai vân sáng n m hai ñ u là
40mm. Bư c sóng c a ánh sáng ñó b ng
B. 0,60 µ m.
C. 0,55 µ m.
D. 0,65 µ m.
A. 0,57 µ m.
Câu 34: Th c hi n thí nghi m giao thoa ánh sáng kh Young, S1S2 = a = 0,5mm. Kho ng cách
t m t ph ng hai khe ñ n màn là D = 2m. Bư c sóng ánh sáng là λ = 5.10-4mm. ði m M trên
màn cách vân sáng trung tâm 9mm là
A. vân sáng b c 3. B. vân sáng b c 4. C. vân t i th 4. D. vân t i th 5.
Câu 35: Trong thí nghi m Iâng v giao thoa ánh sáng, kho ng cách gi a hai khe b ng 1,2mm
và kho ng cách t hai khe ñ n màn quan sát b ng 2m. Chi u hai khe b ng ánh sáng ñơn s c.
Bi t kho ng vân quan sát ñư c trên màn b ng 1mm. Bư c sóng c a ánh sáng chi u t i b ng
B. 0,50 µ m.
C. 0,60 µ m.
D. 0,75 µ m.
A. 0,48 µ m.
Câu 36: Chi u m t b c x ñơn s c có bư c sóng λ = 0,60 µ m t không khí vào thu tinh có
chi t su t ng v i b c x ñó b ng 1,50. Trong thu tinh b c x ñó có bư c sóng bao nhiêu?
A. 0,40 µ m.
B. 0,48 µ m.
C. 0,60 µ m.
D. 0,72 µ m.
Câu 37: Chi u hai khe, trong thí nghi m Iâng v giao thoa ánh sáng, b ng ánh sáng ñơn s c
có bư c sóng 0,6 µ m, ngư i ta ño ñư c kho ng cách ng n nh t gi a vân sáng b c 3 và vân t i
th 6 g n nhau nh t b ng 3,0mm. Bi t kho ng cách t hai khe ñ n màn quan sát b ng 2,0m.
Kho ng cách gi a hai khe b ng bao nhiêu?
A. 0,6mm.
B. 1,0mm.
C. 1,5mm.
D. 2mm.
Câu 38: Trong thí nghi m Iâng v giao thoa ánh sáng, ngư i ta dùng ánh sáng ñơn s c có
bư c sóng λ = 0,60 µ m. Hi u kho ng cách t hai khe ñ n v trí quan sát ñư c vân sáng b c
b n b ng bao nhiêu?
A. 4,8 µ m.
B. 2,4 µ m.
C. 3,6 µ m.
D. 1,2 µ m.
Câu 39: Trong thí nghi m Iâng v giao thoa, trên m t ño n nào ñó trên màn ngư i ta ñ m
ñư c 12 vân sáng khi dùng ánh sáng có bư c sóng 600nm. N u dùng ánh sáng có bư c sóng
400nm thì s vân quan sát ñư c trên ño n ñó là
A. 12.
B. 18.
C. 24.
D. 30.
Câu 40: Th c hi n giao thoa ánh sáng 2 khe Young cách nhau a = 1,2mm có kho ng vân là
1mm. Di chuy n màn nh E ra xa 2 khe Young thêm 50cm, thì kho ng vân là 1,25mm. Tính
bư c sóng c a b c x trong thí nghi m.
A. 0,50 µ m.
B. 0,60 µ m.
C. 0,54 µ m.
D. 0,66 µ m.
Câu 41: Th c hi n thí nghi m giao thoa ánh sáng khe I-âng kho ng cách gi a hai khe b ng
0,5mm; ánh sáng ñơn s c làm thí nghi m có bư c sóng λ = 0,5 µm . Kho ng cách t hai khe
ñ n màn h ng nh b ng 200cm. T i v trí M trên màn E có to ñ 7mm, t i M là
A. vân sáng b c 7. B. vân t i th 7. C. vân t i th 4. D. vân sáng b c 4.
Câu 42: Trong m t thí nghi m Young v giao thoa ánh sáng, hai khe h p S1, S2 cách nhau
m t kho ng a = 1,2mm. Màn E ñ h ng vân giao thoa cách m t ph ng ch a hai khe m t
kho ng D = 0,9m. Ngư i ta quan sát ñư c 9 vân sáng, kho ng cách gi a hai vân sáng ngoài
cùng là 3,6mm. T n s c a b c x s d ng trong thí nghi m này là
A. f = 5.1012Hz.
B. f = 5.1013Hz. C. f = 5.1014Hz. D. f = 5.1015Hz.
Câu 43: ð hai sóng cùng t n s giao thoa ñư c v i nhau, thì chúng ph i có ñi u ki n nào
sau ñây?
A. Cùng biên ñ và cùng pha.
B. Cùng biên ñ và ngư c pha.
11
SÓNG ÁNH SÁNG - ð s 29
- ðT: 01689.996.187
Di n ñàn: http://lophocthem.net -
[email protected]
C. Hi u s pha không ñ i theo th i gian.
D. Cùng biên ñ và hi u s pha không ñ i theo th i gian.
Câu 44: Hãy ch n câu ñúng. N u làm thí nghi m I-âng v i ánh sáng tr ng thì:
A. Ch quan sát ñư c vài vân b c th p có màu s c, tr vân b c 0 v n có màu tr ng.
B. Hoàn toàn không quan sát ñư c vân.
C. V n quan sát ñư c vân, g m vân sáng và t i xen k ñ u ñ n.
D. Ch th y các vân sáng có màu s c mà không th y vân t i nào.
Câu 45: Trong m t thí nghi m v giao thoa ánh sáng, t i ñi m M có vân t i khi hi u s pha
c a hai sóng ánh sáng t hai ngu n k t h p ñ n M b ng
π
.
2
C. s ch n l n π .
A. s ch n l n
π
.
2
D. s l l n π .
B. s l l n
Câu 46 : T i ñi m M trên màn c a m t thí nghi m v giao thoa ánh sáng, hi u ñư ng ñi c a
hai sóng t i M là 2,6 µm . Bi t r ng t i M có vân sáng. Bư c sóng ánh sáng không th có giá
tr nào dư i ñây ?
A. 0,48 µm .
B. 0,52 µm .
C. 0,65 µm .
D. 0,43 µm .
“Nhìn lên cao, h c r ng thêm, tìm cách vươn lên cao mãi”
Pasteur
ðÁP ÁN ð S 29
1B
2B
3D
4A
5C
6A
7B
8C
9B
10A
11B
12A
13A
14A
15A
16C
17A
18C
19D
20B
21C
22C
23D
24D
25A
26A
27C
28B
29D
30B
31B
32B
33B
34D
35C
36A
37B
38B
39B
40B
41C
42C
43C
44A
45D
46A
SÓNG ÁNH SÁNG - ð s 29
12