®¹i häc quèc gia hµ néi
Tr-êng ®¹i häc gi¸o dôc
Bïi thÞ thuý
C¸c biÖn ph¸p Qu¶n lý ®éi ngò gi¶ng viªn t¹i tr-êng
®¹i häc c«ng nghiÖp hµ néi ®Õn n¨m 2020
luËn v¨n th¹c sÜ Khoa häc
Chuyªn ngµnh: qu¶n lÝ gi¸o dôc
M· sè: 60 14 05
Ng-êi h-íng dÉn khoa häc: PGS.TS. Cao V¨n S©m
Hµ Néi - 2009
Më §Çu
1. Lý do chän ®Ò tµi
NghÞ quyÕt Trung ¬ng lÇn thø 2 kho¸ VIII cña §¶ng ®· ®Ò ra “®Æc biÖt
ch¨m lo ®µo t¹o, båi d-ìng vµ tiªu chuÈn ho¸ ®éi ngò gi¶ng viªn còng nh- ®éi
ngò c¸n bé qu¶n lý gi¸o dôc c¶ vÒ chÝnh trÞ, t- t-ëng, ®¹o ®øc vµ n©ng cao
n¨ng lùc chuyªn m«n”. §Ó ®¶m b¶o sù nghiÖp CNH, H§H thµnh c«ng ®ßi hái
ph¶i lÊy viÖc ph¸t huy nguån lùc “con ngêi” lµm yÕu tè c¬ b¶n cho sù ph¸t
triÓn nhanh vµ bÒn v÷ng, chÝnh v× thÕ, §¹i héi IX cña §¶ng Céng S¶n ViÖt
Nam kh¼ng ®Þnh môc tiªu chiÕn l-îc ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi trong 10 n¨m
tíi lµ: “§a ®Êt níc ta ra khái t×nh tr¹ng kÐm ph¸t triÓn, n©ng cao râ rÖt ®êi
sèng vËt chÊt, v¨n hãa, tinh thÇn cña nh©n d©n, t¹o nÒn t¶ng ®Ó ®Õn n¨m 2020
n-íc ta c¬ b¶n trë thµnh mét n-íc c«ng nghiÖp theo h-íng hiÖn ®¹i hãa.
Nguån lùc con ng-êi, n¨ng lùc khoa häc - C«ng nghÖ, kÕt cÊu h¹ tÇng,
tiÒm lùc kinh tÕ, quèc phßng, an ninh ®-îc t¨ng c-êng, vÞ thÕ n-íc ta trªn
trêng quèc tÕ ®îc n©ng cao”, ®Ó ®¹t ®îc môc tiªu trªn, §¹i héi IX tiÕp tôc
kh¼ng ®Þnh “Gi¸o dôc ®µo t¹o cïng víi Khoa häc c«ng nghÖ lµ quèc s¸ch
hµng ®Çu. Ph¸t triÓn Gi¸o dôc lµ mét trong nh÷ng ®éng lùc quan träng thóc
®Èy sù nghiÖp c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa lµ ®iÒu kiÖn ®Ó ph¸t huy nguån lùc
con ng-êi, yÕu tè c¬ b¶n ®Ó ph¸t triÓn x· héi, t¨ng tr-ëng kinh tÕ nhanh vµ bÒn
v÷ng”. Theo quan niÖm cña §¶ng ta “nguån lùc con ngêi lµ nguån lùc cña
mäi nguån lùc”. Muèn thùc hiÖn chiÕn lîc ph¸t triÓn kinh tÕ, x· héi th× tríc
hÕt ph¶i x©y dùng vµ thùc hiÖn tèt chiÕn l-îc ph¸t triÓn toµn diÖn con ng-êi.
TiÕp tôc kh¼ng ®Þnh nh÷ng quan ®iÓm trªn, Ban BÝ th- Trung -¬ng §¶ng
®· ban hµnh chØ thÞ 40 - CT/TW vÒ viÖc x©y dùng, n©ng cao chÊt l-îng ®éi
ngò nhµ gi¸o vµ c¸n bé qu¶n lý gi¸o dôc, ®Ó thùc hiÖn chØ thÞ ®ã Thñ t-íng
ChÝnh phñ ra QuyÕt ®Þnh sè 09/2005/Q§-TTg vÒ viÖc phª duyÖt ®Ò ¸n “x©y
dùng, n©ng cao chÊt l-îng ®éi ngò nhµ gi¸o vµ c¸n bé qu¶n lý gi¸o dôc chuÈn
hãa, ®¶m b¶o chÊt l-îng, ®ñ vÒ sè l-îng, ®ång bé vÒ c¬ cÊu, ®Æc biÖt chó träng
n©ng cao b¶n lÜnh chÝnh trÞ, phÈm chÊt, lèi sèng, l-¬ng t©m, tay nghÒ cña nhµ
gi¸o… ®Ó n©ng cao chÊt l-îng nguån nh©n lùc, ®¸p øng nh÷ng ®ßi hái ngµy
cµng cao cña sù nghiÖp c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa ®Êt n-íc”.
Bëi trong mét nhµ tr-êng th× lùc l-îng gi¶ng viªn lu«n gi÷ vai trß nßng
cèt, cã tÝnh chÊt quyÕt ®Þnh ®Õn chÊt l-îng ®µo t¹o cña nhµ trêng. “Kh«ng
thÇy ®è mµy lµm nªn” hay nãi nh Kh«ng Tö th×: “Trong ba ngêi ®i ®êng
thÕ nµo còng cã ng-êi lµ thÇy cña ta, chän ng-êi hay mµ b¾t ch-íc, ng-êi dë
mµ söa m×nh”. Do vËy, ®èi víi mét trêng §¹i häc, viÖc x©y dùng ®éi ngò
gi¶ng viªn giái cã chuyªn m«n, cã kÜ n¨ng s- ph¹m, phÈm chÊt ®¹o ®øc tèt,
yªu nghÒ... lµ mét vÊn ®Ò hÕt søc cÊp thiÕt.
Lµ mét tr-êng §¹i häc ®a hÖ, ®a ngµnh ®µo t¹o, ®µo t¹o ®éi ngò lao ®éng
c¸c cÊp tr×nh ®é tõ S¬ cÊp - Trung cÊp chuyªn nghiÖp - Cao ®¼ng - §¹i häc,
phôc vô sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n-íc, v× môc tiªu: “D©n
giµu, níc m¹nh, x· héi c«ng b»ng, d©n chñ, v¨n minh”. Tr-êng §¹i häc
C«ng nghiÖp Hµ Néi cã sø m¹ng ®µo t¹o nguån nh©n lùc chÊt l-îng cao cho
x· héi . ChÝnh v× vËy, xuÊt ph¸t tõ thùc tiÔn c«ng viÖc vµ tr-íc môc tiªu ph¸t
triÓn tr-êng, t¸c gi¶ nhËn thÊy vÊn ®Ò nµy cÇn ph¶i ®-îc quan t©m vµ nghiªn
cøu mét c¸ch nghiªm tóc.
Cïng víi sù gióp ®ì tËn t×nh cña c¸c thÇy c« gi¸o trong Khoa sph¹m - Tr-êng §¹i häc quèc gia Hµ Néi cïng c¸c b¹n ®ång nghiÖp t«i ®·
chän vÊn ®Ò: “C¸c biÖn ph¸p qu¶n lý ®éi ngò gi¶ng viªn t¹i tr-êng §¹i häc
C«ng nghiÖp Hµ Néi ®Õn n¨m 2020” lµm ®Ò tµi nghiªn cøu cho m×nh víi
mong muèn gãp phÇn n©ng cao chÊt l-îng qu¶n lý ®éi ngò GV trong nhµ
tr-êng nãi riªng vµ trong c¶ n-íc nãi chung, ®¸p øng phÇn nµo nhu cÇu ®µo
t¹o nguån nh©n lùc chÊt l-îng cao trong giai ®o¹n CNH, H§H ®Êt n-íc.
2. Môc ®Ých nghiªn cøu
Trªn c¬ së nghiªn cøu nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn vÒ c¸c biÖn ph¸p qu¶n lý
nguån nh©n lùc vµ thùc tr¹ng c«ng t¸c qu¶n lý ®éi ngò gi¶ng viªn t¹i tr-êng
§¹i häc C«ng nghiÖp Hµ Néi, ®Ò xuÊt mét sè biÖn ph¸p qu¶n lý gi¶ng viªn t¹i
tr-êng §¹i häc C«ng nghiÖp Hµ Néi ®Õn n¨m 2020.
3. NhiÖm vô nghiªn cøu
§Ó thùc hiÖn c¸c môc ®Ých ®Ò ra, luËn v¨n tËp trung triÓn khai c¸c nhiÖm
vô nghiªn cøu d-íi ®©y:
- Nghiªn cøu nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn lµm luËn cø gi¶i quyÕt c¸c nhiÖm vô,
néi dung nghiªn cøu cña ®Ò tµi.
- Ph©n tÝch thùc tr¹ng c«ng t¸c qu¶n lý ®éi ngò gi¶ng viªn t¹i tr-êng §¹i
häc C«ng nghiÖp Hµ Néi, ®-a ra nh÷ng ®iÓm m¹nh, nh÷ng h¹n chÕ vµ t×m
hiÓu nguyªn nh©n nh÷ng h¹n chÕ cña c«ng t¸c nµy.
- §Ò xuÊt mét sè biÖn ph¸p qu¶n lý ®éi ngò gi¶ng viªn t¹i tr-êng §¹i häc
C«ng nghiÖp Hµ Néi ®Õn n¨m 2020.
4. Kh¸ch thÓ vµ ®èi t-îng nghiªn cøu
4.1. Kh¸ch thÓ nghiªn cøu: §éi ngò gi¶ng viªn cña tr-êng §¹i häc C«ng
nghiÖp Hµ Néi.
4.2. §èi t-îng nghiªn cøu: C¸c biÖn ph¸p qu¶n lý ®éi ngò gi¶ng viªn t¹i
tr-êng §¹i häc C«ng nghiÖp Hµ Néi ®Õn n¨m 2020.
5. Gi¶ thuyÕt nghiªn cøu
C«ng t¸c qu¶n lý ®éi ngò gi¶ng viªn t¹i tr-êng §¹i häc C«ng nghiÖp Hµ
Néi cßn mét sè h¹n chÕ do c¸c biÖn ph¸p qu¶n lý ®éi ngò gi¶ng viªn cña nhµ
tr-êng ®-îc thùc hiÖn mét c¸ch rêi r¹c, ch-a cã tÝnh khoa häc vµ ch-a cã hÖ
thèng. Lµm thÕ nµo ®Ó ph¸t huy ®-îc tèi ®a nhiÖt t×nh vµ n¨ng lùc gi¶ng
d¹y cña mçi gi¶ng viªn lu«n lµ th¸ch thøc lín nhÊt vµ lµ yªu cÇu cÊp thiÕt
®èi víi nhµ tr-êng.
§-a ra c¸c biÖn ph¸p qu¶n lý ®éi ngò gi¶ng viªn cô thÓ, khoa häc, gåm
c¸c b-íc cã liªn quan chÆt chÏ víi nhau sÏ gãp phÇn n©ng cao chÊt l-îng
gi¶ng d¹y tõ ®ã t¹o ®éng lùc ph¸t triÓn, chiÕm ®-îc -u thÕ c¹nh tranh cña nhµ
tr-êng trong x· héi vµ kh¼ng ®Þnh ®-îc th-¬ng hiÖu riªng cña nhµ tr-êng.
6. Ph¹m vi vµ giíi h¹n nghiªn cøu
C¸c biÖn ph¸p qu¶n lý ®éi ngò gi¶ng viªn t¹i tr-êng §¹i häc C«ng
nghiÖp Hµ Néi ®Õn n¨m 2020.
7. ý nghÜa khoa häc vµ thùc tiÔn cña ®Ò tµi
7.1. ý nghÜa khoa häc:
LuËn v¨n lµm s¸ng tá mét sè vÊn ®Ò lý luËn vÒ c«ng t¸c qu¶n lý ®éi ngò
gi¶ng viªn cña c¸c tr-êng §¹i häc.
7. 2. ý nghÜa thùc tiÔn:
LuËn v¨n ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng c«ng t¸c qu¶n lý ®éi ngò gi¶ng viªn t¹i
tr-êng §¹i häc C«ng nghiÖp Hµ Néi, ph¸t hiÖn ra nh÷ng h¹n chÕ cÇn kh¾c
phôc trong quy tr×nh qu¶n lý ®éi ngò gi¶ng viªn hiÖn nay cña nhµ tr-êng tõ ®ã
®-a ra c¸c biÖn ph¸p qu¶n lý cho phï hîp vµ cã tÝnh kh¶ thi.
8. Ph-¬ng ph¸p nghiªn cøu
§Ó thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ c¸c nhiÖm vô nghiªn cøu ®Ò ra, chóng t«i sö
dông mét sè ph-¬ng ph¸p d-íi ®©y:
8.1. Nhãm c¸c ph-¬ng ph¸p nghiªn cøu lý luËn:
Nghiªn cøu c¸c chØ thÞ nghÞ quyÕt, c¸c v¨n kiÖn cña §¶ng vµ Nhµ n-íc, cña
ngµnh GD & §T vÒ c«ng t¸c qu¶n lý nguån nh©n lùc, qu¶n lý ®éi ngò gi¶ng viªn
trong c¸c tr-êng §¹i häc, Cao ®¼ng tham kh¶o, ph©n tÝch c¸c tµi liÖu khoa
häc, s¸ch, b¸o cã liªn quan ®Õn vÊn ®Ò nghiªn cøu.
8.2. Nhãm c¸c ph-¬ng ph¸p nghiªn cøu thùc tiÔn:
Ph-¬ng ph¸p tæng kÕt kinh nghiÖm, kh¶o s¸t thùc tiÔn.
Ph-¬ng ph¸p ®iÒu tra, thu thËp th«ng tin, ph©n tÝch sè liÖu, d÷ liÖu. Xö lý
vµ sö dông c¸c th«ng tin ®· thu thËp ®-îc trong toµn bé qu¸ tr×nh nghiªn cøu
thuéc ph¹m vi cña ®Ò tµi.
Ph-¬ng ph¸p pháng vÊn, lÊy ý kiÕn chuyªn gia vµ c¸c nhµ qu¶n lý cña
mét sè tr-êng §¹i häc.
9. CÊu tróc luËn v¨n
Dù kiÕn cÊu tróc luËn v¨n: Ngoµi phÇn më ®Çu, kÕt luËn, khuyÕn nghÞ,
danh môc tµi liÖu tham kh¶o vµ phô lôc, luËn v¨n ®-îc tr×nh bµy thµnh 3 ch-¬ng:
Ch-¬ng 1: C¬ së lý luËn cña c¸c biÖn ph¸p qu¶n lý ®éi ngò gi¶ng viªn
Ch-¬ng 2: Thùc tr¹ng c«ng t¸c qu¶n lý ®éi ngò gi¶ng viªn t¹i tr-êng §¹i
häc C«ng nghiÖp Hµ Néi ®Õn n¨m 2020
Ch-¬ng 3: C¸c biÖn ph¸p qu¶n lý ®éi ngò gi¶ng viªn t¹i tr-êng §¹i häc
C«ng nghiÖp Hµ Néi ®Õn n¨m 2020
Ch-¬ng 1
C¬ së lý luËn cña c¸c biÖn ph¸p qu¶n lý ®éi ngò
gi¶ng viªn.
1.1. Mét sè kh¸i niÖm c¬ b¶n vÒ qu¶n lý
1.1.1. Kh¸i niÖm qu¶n lý
Ngay tõ thêi xa x-a, khi c¸c ho¹t ®éng trong x· héi loµi ng-êi cßn t-¬ng
®èi ®¬n gi¶n víi quy m« ch-a lín, c«ng viÖc qu¶n lý ®-îc thùc hiÖn trªn c¬ së
kinh nghiÖm víi sù linh häat, nh¹y bÐn cña ng-êi ®øng ®Çu tæ chøc. Kinh
nghiÖm ngµy cµng phong phó vµ ng-êi ta rót ra nh÷ng ®iÒu mang tÝnh quy
luËt cã thÓ vËn dông trong nhiÒu t×nh huèng t-¬ng tù. Ngµy nay qu¶n lý võa
lµ mét khoa häc, võa lµ mét nghÖ thuËt. Nã cã vai trß quyÕt ®Þnh ®Õn sù
thµnh c«ng hay thÊt b¹i trong nhiÒu lÜnh vùc chÝnh trÞ, kinh tÕ, v¨n hãa, x·
héi cña ®Êt nuíc.
Ho¹t ®éng qu¶n lý b¾t ®Çu tõ sù ph©n c«ng, hîp t¸c lao ®éng nh»m ®¹t
®-îc hiÖu qu¶, n¨ng suÊt lao ®éng cao h¬n trong c«ng viÖc, ®ßi hái ph¶i cã sù
chØ huy, phèi hîp, ®iÒu hµnh, kiÓm tra, chØnh lÝ..., ®Òu ph¶i cã ng-êi ®øng ®Çu.
§©y lµ ho¹t ®éng gióp ng-êi thñ tr-ëng phèi hîp nç lùc cña c¸c thµnh viªn
trong nhãm, trong céng ®ång, trong tæ chøc ®¹t ®-îc môc tiªu ®Ò ra.
Ngay tõ thêi Khæng Tö, «ng ®· ®Ò cao vµ x¸c ®Þnh râ vai trß c¸ nh©n cña
ng-êi qu¶n lý, «ng cho r»ng: ng-êi qu¶n lý mµ chÝnh trùc th× kh«ng cÇn ph¶i
bá tèn nhiÒu c«ng søc mµ vÉn khiÕn ng-êi ta lµm theo. Ngµy nay, nãi ®Õn ho¹t
®éng nµy, ngêi ta thêng nh¾c ®Õn ý tëng s©u s¾c cña C. M¸c: “Mét nghÖ sÜ
vÜ cÇm th× tù ®iÒu khiÓn m×nh, cßn dµn nh¹c th× cÇn nh¹c trëng”.
Theo Tõ ®iÓn TiÕng ViÖt - ViÖn Ng«n ng÷ häc: “Qu¶n lý lµ tr«ng coi, gi÷
g×n theo nh÷ng yªu cÇu nhÊt ®Þnh; Lµ tæ chøc vµ ®iÒu khiÓn c¸c ho¹t ®éng
theo nh÷ng yªu cÇu nhÊt ®Þnh” [29, tr. 800].
Tõ ®iÓn Anh - ViÖt, ViÖn Ng«n ng÷ häc còng ®Þnh nghÜa: “Qu¶n lý
(manage) cã nghÜa lµ ®iÒu hµnh, ®iÒu khiÓn, tæ chøc mét c«ng viÖc, mét tæ
chøc, mét tËp thÓ,... theo yªu cÇu nhÊt ®Þnh”. [30, tr. 1060]
Mét sè t¸c gi¶ n-íc ngoµi nh- Henry Fayol cho r»ng: Ho¹t ®éng qu¶n lý
gåm 5 chøc n¨ng c¬ b¶n lµ:
- LËp kÕ ho¹ch nghiªn cøu t-¬ng lai vµ s¾p xÕp kÕ ho¹ch hµnh ®éng.
- Tæ chøc chuÈn bÞ vËt t- trang thiÕt bÞ vµ bè trÝ lao ®éng cho c«ng viÖc.
- ChuÈn bÞ nh÷ng ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt cho ®éi ngò nh©n viªn lµm viÖc.
- Thèng nhÊt vµ phèi hîp c¸c ho¹t ®éng.
- KiÓm tra ®Ó x¸c ®Þnh mäi ho¹t ®éng cã ®-îc thùc hiÖn theo ®óng
nguyªn t¾c ®· ®-îc ®Æt ra vµ nh÷ng qui ®Þnh ®· ®-îc ban hµnh.
Theo quan niÖn cña mét sè t¸c gi¶ ViÖt Mam:
- Qu¶n lý lµ ho¹t ®éng cã môc ®Ých, cã kÕ ho¹ch cña chñ thÓ qu¶n lý ®Õn
tËp thÓ nh÷ng ng-êi lao ®éng nãi chung lµ kh¸ch thÓ qu¶n lý nh»m thùc hiÖn
®-îc nh÷ng môc tiªu dù kiÕn.
- Ho¹t ®éng qu¶n lý lµ sù t¸c ®éng cã ®Þnh h-íng, cã chñ ®Ých cña chñ
thÓ qu¶n lý ®Õn kh¸ch thÓ qu¶n lý trong mét tæ chøc nh»m lµm cho tæ chøc
vËn hµnh vµ ®¹t ®-îc môc ®Ých cña tæ chøc.
- Theo quan niÖm míi th× qu¶n lý lµ ho¹t ®éng nh»m cho hÖ thèng vËn
®éng theo môc tiªu ®Ò ra vµ tiÕn tíi tr¹ng th¸i chÊt l-îng míi.
ThuËt ng÷ “Qu¶n lý” (tiÕng ViÖt gèc H¸n) lét t¶ ®-îc b¶n chÊt ho¹t ®éng
nµy trong thùc tiÔn. Nã gåm hai qu¸ tr×nh tÝch hîp vµo nhau: Qu¸ tr×nh “qu¶n”
gåm sù coi sãc, gi÷ g×n ë tr¹ng th¸i “æn ®Þnh”, qu¸ tr×nh “lý” gåm sù söa sang,
s¾p xÕp, ®æi míi, ®a vµo thÕ “ph¸t triÓn”. NÕu ngêi ®øng ®Çu tæ chøc chØ lo
viÖc “qu¶n”, tøc lµ chØ lo viÖc coi sãc, gi÷ g×n th× tæ chøc dÔ tr× trÖ, tuy nhiªn
nÕu chØ quan t©m tíi viÖc “lý”, tøc lµ chØ lo viÖc s¾p xÕp tæ chøc, ®æi míi mµ
kh«ng ®Æt trªn nÒn t¶ng cña sù æn ®Þnh, th× sù ph¸t triÓn cña tæ chøc kh«ng
bÒn v÷ng. Trong “qu¶n” ph¶i cã ‘lý”, trong “lý” ph¶i cã “qu¶n” ®Ó ®éng th¸i
cña hÖ ë thÕ c©n b»ng ®éng: HÖ vËn ®éng phï hîp thÝch øng vµ cã hiÖu qu¶
trong mèi t-¬ng t¸c gi÷a c¸c nh©n tè bªn trong (néi lùc) víi c¸c nh©n tè bªn
ngoµi (ngo¹i lùc).
Nãi mét c¸ch tæng qu¸t nhÊt, cã thÓ xem qu¶n lý lµ mét qu¸ tr×nh t¸c
®éng g©y ¶nh h-ëng cña chñ thÓ qu¶n lý ®Õn kh¸ch thÓ qu¶n lý nh»m ®¹t ®-îc
môc tiªu chung.
Chøc n¨ng cña qu¶n lý gi¸o dôc
Qu¶n lý gi¸o dôc lµ mét hiÖn t-îng x· héi, lµ mét d¹ng qu¶n lý n»m
trong ph¹m trï qu¶n lý x· héi nãi chung, tuy nhiªn nã cã nh÷ng ®Æc tr-ng
riªng vµ lµ mét d¹ng lao ®éng ®Æc biÖt. Qu¶n lý gi¸o dôc tr-íc hÕt vµ thùc
chÊt lµ qu¶n lý con ng-êi. §iÒu nµy cã nghÜa lµ tæ chøc mét c¸ch khoa häc lao
®éng cña nh÷ng ng-êi tham gia vµo qu¸ tr×nh gi¸o dôc. Trong qu¶n lý gi¸o
dôc, nh÷ng sù t¸c ®éng qua l¹i gi÷a chñ thÓ qu¶n lý vµ ®èi t-îng qu¶n lý
mang tÝnh chÊt mÒm dÎo, ®a chiÒu.
Qu¶n lý gi¸o dôc bao gåm 4 chøc n¨ng c¬ b¶n: LËp kÕ ho¹ch, Tæ
chøc, L·nh ®¹o vµ KiÓm tra.(15, tr3)
+ Chøc n¨ng lËp kÕ ho¹ch: Lµ khëi ®iÓm cña mét qu¸ tr×nh qu¶n lý vµ
®-îc coi lµ nÒn t¶ng khi bµn ®Õn ho¹t ®éng qu¶n lý. LËp kÕ ho¹ch lµ qu¸ tr×nh
x¸c ®Þnh môc tiªu, môc ®Ých ®èi víi thµnh tùu trong t-¬ng lai cña tæ chøc vµ
c¸c con ®-êng, biÖn ph¸p, c¸ch thøc ®Ó ®¹t ®-îc môc tiªu, môc ®Ých ®ã. Néi
dung cña kÕ ho¹ch hãa gåm: x¸c ®Þnh, h×nh thµnh môc tiªu (ph-¬ng h-íng)
®èi víi tæ chøc, x¸c ®Þnh vµ ®¶m b¶o (cã tÝnh ch¾c ch¾n, cã tÝnh cam kÕt) vÒ
c¸c nguån lùc cña tæ chøc vµ quyÕt ®Þnh xem ho¹t ®éng nµo lµ cÇn thiÕt ®Ó ®¹t
®-îc c¸c môc tiªu ®Æt ra.
+ Chøc n¨ng tæ chøc: Khi nhµ qu¶n lý ®· lËp xong kÕ ho¹ch th× b-íc
tiÕp theo sÏ lµ triÓn khai kÕ ho¹ch, biÕn nh÷ng ý t-ëng thµnh hiÖn thùc. Tæ
chøc lµ qu¸ tr×nh h×nh thµnh nªn cÊu tróc c¸c quan hÖ gi÷a c¸c thµnh viªn,
gi÷a c¸c bé phËn trong mét tæ chøc nh»m lµm cho hä thùc hiÖn thµnh c«ng
c¸c kÕ ho¹ch vµ ®¹t ®-îc môc tiªu tæng thÓ cña tæ chøc. Thµnh tùu cña mét tæ
chøc phô thuéc rÊt nhiÒu vµo n¨ng lùc cña ng-êi qu¶n lý trong viÖc sö dông
c¸c nguån lùc nµy sao cho cã hiÖu qu¶. §©y ®-îc xem lµ c«ng cô quan träng
cña qu¶n lý.
+ Chøc n¨ng l·nh ®¹o: Sau khi kÕ ho¹ch ®· ®-îc lËp, bé m¸y vËn hµnh
®· ®-îc x©y dùng, nh©n sù ®· ®-îc bè trÝ, x¾p xÕp th× nhÊt thiÕt ph¶i cã nhµ
l·nh ®¹o. L·nh ®¹o lµ qu¸ tr×nh nhµ qu¶n lý dïng ¶nh h-ëng cña m×nh t¸c
®éng ®Õn c¸c thµnh viªn trong tæ chøc lµm cho hä nhiÖt t×nh, tù gi¸c, nç lùc
phÊn ®Êu ®Ó ®¹t ®-îc môc tiªu cña tæ chøc.
+ Chøc n¨ng kiÓm tra: Trong ho¹t ®éng qu¶n lý, nÕu chØ tiÕn hµnh qu¶n
lý chung chung mµ kh«ng kiÓm tra, ®¸nh gi¸ th× míi chØ lµ mét nöa cña qu¶n
lý. Do vËy, ®©y lµ mét chøc n¨ng quan träng vµ kh«ng thÓ thiÕu ®Ó ®¸nh gi¸
sù thµnh c«ng cña c«ng t¸c qu¶n lý. KiÓm tra lµ qu¸ tr×nh ng-êi l·nh ®¹o thiÕt
lËp ra nh÷ng chuÈn mùc thµnh ®¹t cña ho¹t ®éng sau ®ã theo dâi, ®èi chiÕu kÕt
qu¶, sù thµnh ®¹t so víi chuÈn mùc ®· ®Æt ra ®Ó kÞp thêi ®iÒu chØnh nh÷ng sai
lÖch nh»m ®¹t ®-îc môc tiªu cao nhÊt cña tæ chøc. Hay nãi c¸ch kh¸c, kiÓm
tra thùc chÊt lµ qu¸ tr×nh thiÕt lËp mèi liªn hÖ nghÞch trong qu¶n lý gióp chñ
thÓ qu¶n lý ®iÒu khiÓn tèi -u hÖ thèng qu¶n lý cña m×nh.
Bèn chøc n¨ng nµy cã quan hÖ t-¬ng t¸c hç trî lÉn nhau t¹o thµnh mét
chu tr×nh qu¶n lý hoµn chØnh, trong ®ã chøc n¨ng kiÓm tra lµ chøc n¨ng c¬
b¶n vµ quan träng nhÊt. Ngoµi bèn chøc n¨ng ®· nªu trªn, cßn ph¶i kÓ ®Õn hai
yÕu tè quan träng kh¸c: th«ng tin qu¶n lý vµ quyÕt ®Þnh qu¶n lý.
1.2. Mét sè kh¸i niÖm vÒ nhµ gi¸o, gi¶ng viªn, ®éi ngò gi¶ng viªn, chÊt
l-îng gi¶ng viªn
1.2.1. Nhµ gi¸o
LuËt Gi¸o dôc n-íc CHXHCN ViÖt Nam ban hµnh n¨m 2005 ®· ®-a ra
®Þnh nghÜa ph¸p lý ®Çy ®ñ vÒ nhµ gi¸o vµ nh÷ng tiªu chuÈn cña mét nhµ gi¸o.
Nhµ gi¸o cã nghÜa lµ ng-êi lµm nhiÖm vô gi¶ng d¹y, gi¸o dôc trong c¸c nhµ
tr-êng vµ c¬ së gi¸o dôc kh¸c.
Nh÷ng ng-êi lµm c«ng t¸c gi¶ng d¹y ë c¸c tr-êng, c¸c c¬ së gi¸o dôc
(gåm gi¸o viªn, gi¶ng viªn), LuËt Gi¸o dôc gäi chung lµ Nhµ gi¸o. Nh- vËy
“nhµ gi¸o cã vai trß quyÕt ®Þnh trong viÖc ®¶m b¶o chÊt l-îng gi¸o dôc. Nhµ
gi¸o ph¶i kh«ng ngõng häc tËp, rÌn luyÖn, nªu g¬ng tèt cho ngêi häc”.
NhÊt lµ trong bèi c¶nh hiÖn nay, ph¶i lu«n lu«n ®æi míi gi¸o dôc ®Ó cã
thÓ ®¸p øng nh÷ng biÕn ®æi to lín kh«ng ngõng xÈy ra trªn c¸c lÜnh vùc kinh
tÕ, khoa häc, kü thuËt v¨n ho¸ vµ x· héi th× yªu cÇu ®èi víi nhµ gi¸o ngµy
cµng cao. §iÒu 14 LuËt Gi¸o dôc vÒ vai trß nhµ gi¸o cÇn ph¶i cã nh÷ng phÈm
chÊt, n¨ng lùc sau:
* PhÈm chÊt ®¹o ®øc tèt:
PhÈm chÊt hµng ®Çu cña nhµ gi¸o lµ lßng yªu n-íc, gi¸c ngé x· héi chñ
nghÜa víi lý t-ëng nghÒ nghiÖp. PhÈm chÊt nµy thÓ hiÖn ®Ëm nÐt ë niÒm tin
c¸ch m¹ng trong s¸ng vµ cao th-îng. T×nh c¶m nµy xuÊt ph¸t tõ lßng yªu
níc, lý tëng c¸ch m¹ng ph¶i lµm cho “d©n giµu, níc m¹nh, x· héi c«ng
b»ng d©n chñ vµ v¨n minh”. T×nh c¶m nµy thÓ hiÖn ë lßng yªu nghÒ, høng thó
vµ cã yªu cÇu lµm viÖc víi thÕ hÖ trÎ, cã tr¸ch nhiÖm tr-íc nh÷ng lÖch l¹c
hoÆc chËm ph¸t triÓn cña häc sinh, cã tÝnh kiªn tr×, th¸i ®é k×m chÕ vµ chñ
®éng trong c¸ch ®èi xö víi häc sinh, nÕp sèng gi¶n dÞ khiªm tèn, lÞch sù.
* Yªu cÇu vÒ tr×nh ®é chuyªn m«n:
Trong c«ng t¸c ®µo t¹o, ®éi ngò nh÷ng nhµ gi¸o gi÷ vai trß cã tÝnh quyÕt
®Þnh ®èi víi chÊt l-îng vµ hiÖu qu¶ ®µo t¹o bëi lÏ:
+ Tr-íc hÕt hä lµ nh÷ng ng-êi thÇy vµ mÆc dï kh«ng ph¶i lµ nguån kiÕn
thøc chñ yÕu, ®éc t«n víi ng-êi häc xong nhiÖm vô quan träng cña hä lµ cung
cÊp nh÷ng kiÕn thøc mét c¸ch chÝnh x¸c, cã hÖ thèng ®ång thêi gióp ng-êi
häc biÕt c¸ch tù ®äc, biÕt c¸ch nghiªn cøu khoa häc, tæng kÕt rót kinh nghiÖm
®Ó hoµn thµnh nhiÖm vô häc tËp cña m×nh.
Danh môc Tµi liÖu tham kh¶o
V¨n b¶n, v¨n kiÖn
1. Ban khoa gi¸o trung -¬ng (2005), §Ò ¸n ®æi míi gi¸o dôc ®¹i häc ViÖt
Nam, NXB ChÝnh trÞ Quèc gia, Hµ Néi.
2. Bé gi¸o dôc vµ ®µo t¹o (2004), Gi¸o dôc §H ViÖt Nam, NXB Gi¸o dôc, Hµ Néi.
3. Ban khoa gi¸o trung -¬ng (2002), Gi¸o dôc vµ ®µo t¹o trong thêi kú ®æi
míi, chñ tr-¬ng, thùc hiÖn, ®¸nh gi¸, NXB ChÝnh trÞ Quèc gia, Hµ Néi.
4. ChÝnh phñ n-íc Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam (2001), ChiÕn l-îc
ph¸t triÓn gi¸o dôc 2001 - 2010, NXB Gi¸o dôc, Hµ Néi.
5. ChÝnh phñ n-íc Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam (2003), §iÒu lÖ
tr-êng §¹i häc sè 153/2003/Q§-TTg.
6. Ch-¬ng tr×nh KHCN cÊp Nhµ n-íc KX - 05 (2002), Qu¶n lý nguån nh©n lùc ë
ViÖt Nam: c¬ së khoa häc vÊn ®Ò vµ kinh nghiÖm (kû yÕu héi th¶o), Hµ Néi.
7. §¶ng céng s¶n ViÖt Nam. V¨n kiÖn ®¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø IX.
NXB ChÝnh trÞ Quèc Gia, 2001.
8. §¶ng céng s¶n ViÖt Nam, V¨n kiÖn §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø VII,
VIII, IX, NXB ChÝnh trÞ Quèc gia, Hµ Néi.
9. LuËt gi¸o dôc 2005 vµ v¨n b¶n h-íng dÉn thi hµnh, NXB ChÝnh trÞ Quèc
gia, Hµ Néi - 2006.
10. Quèc héi n-íc CH XHCN ViÖt Nam. LuËt Gi¸o dôc. Nhµ xuÊt b¶n ChÝnh
trÞ Quèc gia, 2005.
11. NghÞ ®Þnh sè 116/2003/N§ - CP ngµy 10/10/2003 cña ChÝnh Phñ vÒ viÖc
tuyÓn dông, sö lý vµ qu¶n lý c¸n bé, c«ng chøc trong c¸c ®¬n vÞ sù nghiÖp
cña Nhµ n-íc.
T¸c gi¶, t¸c phÈm
12. §Æng Quèc B¶o. Ph¸t triÓn con ng-êi vµ chØ sè ph¸t triÓn con ng-êi - Mét
sè kiÕn gi¶i lý luËn vµ thùc tiÕn trong bèi c¶nh kinh tÕ - x· héi hiÖn nay ë ViÖt
Nam, tµi liÖu dµnh cho häc viªn cao häc qu¶n lý gi¸o dôc, Khoa S- ph¹m,
§¹i häc Quèc Gia Hµ Néi, 1996/ 2006.
13. NguyÔn §øc ChÝnh. Qu¶n lý chÊt l-îng trong gi¸o dôc. Nhµ xuÊt b¶n §¹i
häc Quèc Gia Hµ Néi, 2002.
14. NguyÔn §øc ChÝnh (2002), §¸nh gi¸ gi¶ng viªn, tµi liÖu gi¶ng d¹y líp
cao häc QLGD, Khoa S- ph¹m, §¹i häc Quèc gia Hµ Néi.
15. NguyÔn Quèc ChÝ - NguyÔn ThÞ Mü Léc (2002). C¬ së khoa häc qu¶n lý,
tµi liÖu dµnh cho häc viªn cao häc qu¶n lý gi¸o dôc, Khoa S- ph¹m, §¹i häc
Quèc Gia Hµ Héi.
16. NguyÔn Quèc ChÝ - NguyÔn ThÞ Mü Léc (2002), Nh÷ng quan ®iÓm gi¸o
dôc hiÖn ®¹i, TËp bµi gi¶ng dµnh cho ch-¬ng tr×nh huÊn luyÖn kü n¨ng qu¶n
lý vµ l·nh ®¹o, Hµ Néi.
17. Vò Cao §µm. Ph-¬ng ph¸p luËn nghiªn cøu khoa häc. Nhµ xuÊt b¶n Khoa
häc vµ Kü thuËt, 2003.
18. NguyÔn V¨n §¹m (1999), Tõ ®iÓn t-êng gi¶i vµ liªn t-ëng TiÕng ViÖt,
NXB v¨n ho¸ th«ng tin, Hµ Néi.
19. Ph¹m Minh H¹c (chñ biªn), VÒ ph¸t triÓn toµn diÖn con ng-êi trong thêi
kú c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸, NXB ChÝnh trÞ Quèc gia, Hµ Néi.
20. §Æng Xu©n H¶i (2003), HÖ thèng gi¸o dôc quèc d©n vµ bé m¸y qu¶n lý
gi¸o dôc, tµi liÖu dïng cho líp häc viªn cao häc QLGD, Khoa S- ph¹m, §¹i häc
Quèc gia Hµ Néi.
21. §Æng Xu©n H¶i. Vai trß x· héi trong qu¶n lý gi¸o dôc, tµi liÖu dµnh cho häc
viªn cao häc qu¶n lý gi¸o dôc, Khoa S- ph¹m, §¹i häc Quèc Gia Hµ Néi, 2007.
22. §Æng B¸ L·m. Gi¸o dôc ViÖt Nam nh÷ng thËp niªn ®Çu thÕ kû XXI - ChiÕn
l-îc ph¸t triÓn. Nhµ xuÊt b¶n Gi¸o dôc, 2003.
23. NguyÔn ThÞ Mü Léc. Qu¶n lý nguån nh©n lùc, tµi liÖu dµnh cho häc viªn
cao häc qu¶n lý gi¸o dôc, Khoa S- ph¹m, §¹i häc Quèc Gia Hµ Néi, 2007.
24. NguyÔn ThÞ Mü Léc. T©m lý häc qu¶n lý, tµi liÖu dµnh cho häc viªn cao
häc qu¶n lý gi¸o dôc, Khoa S- ph¹m, §¹i häc Quèc Gia Hµ Néi, 2006.
25. Ph¹m Thµnh NghÞ, Vò Hoµng Ng©n, Qu¶n lý nguån nh©n lùc ë ViÖt Nam
Mét sè vÊn ®Ò lý luËn vµ thùc tiÔn, NXB Khoa häc x· héi, 2004.
26. Cao V¨n S©m, triÓn khai thùc hiÖn luËt d¹y nghÒ. T¹p chÝ lao ®éng vµ x·
héi, sè 304; 305, n¨m 2007.
27. Cao V¨n S©m, X©y dùng vµ n©ng cao chÊt l-îng ®éi ngò gi¸o viªn d¹y
nghÒ ®Ó ®¸p øng nhu cÇu ®µo t¹o theo 3 cÊp tr×nh ®é. T¹p chÝ khoa häc gi¸o
dôc kü thuËt §¹i häc S- ph¹m kü thuËt thµnh phè Hå ChÝ Minh, sè 2 n¨m
2006.
28. Cao Cao V¨n S©m. N©ng cao kü n¨ng nghÒ cho gi¸o viªn nh»m n©ng cao
chÊt l-îng nguån nh©n lùc. T¹p chÝ lao ®éng vµ x· héi, sè 333, n¨m 2008.
29. ViÖn ng«n ng÷, Tõ ®iÓn TiÕng ViÖt, NXB §µ N½ng, 2001.
30. ViÖn Ng«n ng÷ häc, Tõ ®iÓn Anh - ViÖt, NXB TP Hå ChÝ Minh, 2001.
31. NguyÔn Ngäc Quang (1989), Nh÷ng kh¸i niÖm c¬ b¶n vÒ lý luËn QLGD,
tr-êng CBQLGD - §TTW, Hµ Néi.
- Xem thêm -
.PDF 
15 
22 
85 
