Tài liệu Bài giảng bài sự phân tích ánh sáng trắng vật lý 9 (3)

VẬT LÝ 9   Bài 53    1. Hãy nêu tên các nguồn phát ra ánh sáng trắng ? 2. Hãy cho biết màu của chùm sáng mà ta thu được sau các tấm lọc màu trong các thí nghiệm được biểu diễn bằng các hình vẽ sau : Hình 1 Nguồn sáng trắng Hình 2 Nguồn sáng trắng Hình 3 Nguồn sáng trắng CHÙM SÁNG TỚI LÀ CHÙM SÁNG TRẮNG Nguồn sáng trắng Nguồn sáng trắng Nguồn sáng trắng TIẾT 59: 1.Thí nghiệm 1 :  I. Phân tích một chùm sáng trắng bằng lăng kính: 1 .Thí nghiệm 1 : (Sgk.139) Mục đíchthí : nghiệm Quan sát chùm sáng trắng Bố trí như hình dưới đây: Hãy nêu mục đích của thí nghiệm qua lăng kính để thấy một dải sáng nhiều màu. Hãy cho biết các dụng cụ 1? cần dùng trong thí nghiệm ? ª Ánh sáng chiếu đến lăng kính là ánh sáng gì ? Ánh sáng thấy được sau lăng kính là những ánh sáng gì ?  TIẾT 59: I. Phân tích một chùm sáng trắng bằng lăng kính: 1 .Thí nghiệm 1 : (Sgk.139)  1.Thí nghiệm 1 : Các nhóm hãy tiến hành thí nghiệm TIẾT 59: C I.Phân tích một chùm sáng trắng bằng lăng kính: 1 .Thí nghiệm 1 : (Sgk.139) C1 . Dải màu có nhiều màu nằm sát cạnh nhau. Ở bờ này là màu đỏ, rồi đến màu da cam,vàng…... ở bờ kia là màu tím.  1 Hãy mô tả màu sắc của dải nhiều màu đã quan sát ? TIẾT 59: 2.Thí nghiệm 2a : Mục đích : Quan sát các chùm sáng màu qua lăng kính. I.Phân tích một chùm sáng trắng bằng lăng kính: 1 .Thí nghiệm 1 : (Sgk.139) 2.Thí nghiệm 2: (Sgk.139) Hãy nêu mục đích thí nghiệm 2.a ? a. Lần lượt chắn trước khe sáng K một tấm lọc màu đỏ, rồi tấm lọc màu xanh và quan sát.Trước khi quan sát,hãy dự đoán hình ảnh sẽ quan sát được . C2 a. Hãy mô tả hình ảnh đã quan sát được  TIẾT 59: Khe chắn K có tấm lọc màu đỏ : I.Phân tích một chùm sáng trắng bằng lăng kính: 1 .Thí nghiệm 1 : (Sgk.139) 2.Thí nghiệm 2: (Sgk.139) Lăng kính C2.a. Khi chắn khe K bằng tấm lọc màu đỏ thì ta thấy có vạch đỏ, bằng tấm lọc màu xanh có vạch xanh . Khe chắn K có tấm lọc màu xanh : Lăng kính  TIẾT 59: I.Phân tích một chùm sáng trắng bằng lăng kính: 1 .Thí nghiệm 1 : (Sgk.139) 2.Thí nghiệm 2: (Sgk.139) Ta thấy đồng thời cả hai vạch đỏ và xanh nằm lệch nhau . C2. b.  2.Thí nghiệm 2 b: nêukhe mục đích thí nghiệm b.Hãy Chắn sáng Krõbằng tấm lọc 2.b nửa ? Mục đích: Thấy sự ngăn cách giữa dải màu đỏ và dải màuxanh. xanh. Dự trên màu đỏ,nửa dưới màu đoán hiện tượng xảy ra. Tiến hành quan sát . C2 b. Hãy mô tả hình ảnh quan sát được. TIẾT 59: I.Phân tích một chùm sáng trắng bằng lăng kính: C3 Hãy dựa vào các kết quả quan sát được ở trên để nhận định sự đúng,sai của hai ý kiến sau : 1 .Thí nghiệm 1 : (Sgk.139) 2.Thí nghiệm 2: (Sgk.139) Ý KIẾN 1 : Lăng kính đã nhuộm các màu khác nhau cho chùm sáng trắng . Ý KIẾN 2 : Trong chùm sáng trắng có chứa sẵn các ánh sáng màu .Lăng kính chỉ có tác dụng tách các chùm sáng màu đó ra, cho mỗi chùm đi theo một phương vào mắt .  TIẾT 59: I.Phân tích một chùm sáng trắng bằng lăng kính: 1 .Thí nghiệm 1 : (Sgk.139) 2.Thí nghiệm 2: (Sgk.139) C 3. Ý kiến thứ hai là đúng .  C3 Ý kiến 1: Lăng kính đã nhuộm các màu khác nhau cho chùm sáng trắng ? TRẢ LỜI : Lăng kính là một khối chất trong suốt, không màu, nên nó không thể đóng vai trò như một tấm lọc màu . Nếu lăng kính có tác dụng nhuộm màu cho chùm tia sáng thì tại sao chỗ này chỉ nhuộm màu xanh, chỗ kia chỉ nhuộm màu đỏ? Trong khi đó các vùng mà các tia sáng đi qua trong lăng kính có tính chất hoàn toàn như nhau. TIẾT 59: C4 I.Phân tích một chùm sáng trắng bằng lăng kính: 1 .Thí nghiệm 1 : (Sgk.139) 2.Thí nghiệm 2: (Sgk.139) C4. Vì lăng kính đã phân tích từ dải sáng trắng ra nhiều dải sáng màu. .  Tại sao có thể nói thí nghiệm 1 là thí nghiệm phân tích ánh sáng trắng ? TRẢ LỜI: Vì ánh sáng trắng qua lăng kính được phân tích thành dải màu,do đó thí nghiệm 1 là thí nghiệm phân tích ánh sáng trắng . TIẾT 59: I.Phân tích một chùm sáng trắng bằng lăng kính: 1 .Thí nghiệm 1 : (Sgk.139) 2.Thí nghiệm 2: (Sgk.139) 3. Kết luận: Khi chiếu một chùm sáng trắng hẹp đi qua lăng kính ta thu được nhiều chùm sáng màu khác nhau .  Các chùm sáng màu này có đặc điểm gì ?  Lăng kính có tác dụng gì trong hiện tượng này ?  TIẾT 59: 3. Kết luận: I.Phân tích một chùm sáng trắng bằng lăng kính: 1 .Thí nghiệm 1 : (Sgk.139) 2.Thí nghiệm 2: (Sgk.139) 3.Kết luận: Khi chiếu một chùm sáng trắng hẹp đi qua một lăng kính thì ta sẽ thu được nhiều chùm sáng màu khác nhau nằm sát cạnh nhau tạo thành một dải màu như cầu vồng .Màu của dải này biến thiên liên tục từ đỏ đến tím. (Sgk.140) Lăng kính có tác dụng tách riêng các chùm sáng màu có sẵn trong chùm sáng trắng cho mỗi chùm đi theo một phương khác nhau .  TIẾT 59: 1. Thí nghiệm 3: I.Phân tích một chùm sáng trắng bằng lăng kính: Quan sát mặt ghi cuả một đĩa CD ( hình 52.3 ) dưới ánh sáng trắng. 1 .Thí nghiệm 1 : (Sgk.139) 2.Thí nghiệm 2: (Sgk.139) 3.Kết luận: (Sgk.140) II.Phân tích một chùm sáng trắng bằng sự phản xạ trên đĩa CD: 1 .Thí nghiệm 3: (Sgk.140) HÌNH 52.3  TIẾT 59: C5 I.Phân tích một chùm sáng trắng bằng lăng kính: Hãy mô tả hiện tượng quan sát được . 1 .Thí nghiệm 1 : (Sgk.139) 2.Thí nghiệm 2: (Sgk.139) 3.Kết luận: (Sgk.140) II.Phân tích một chùm sáng trắng bằng sự phản xạ trên đĩa CD: 1 .Thí nghiệm 3: (Sgk.140) C5 ... nhìn theo phương này có ánh sáng màu này, theo phương khác có ánh sáng màu khác .  Trả lời: Khi chiếu ánh sáng trắng vào mặt ghi đĩa CD và quan sát ánh sáng phản xạ,ta thấy nhìn theo phương này có ánh sáng màu này, theo phương khác có ánh sáng màu khác . TIẾT 59: C6 I.Phân tích một chùm sáng trắng bằng lăng kính: a. Ánh sáng chiếu đến đĩa CD là ánh sáng màu gì ? 1 .Thí nghiệm 1 : (Sgk.139) 2.Thí nghiệm 2: (Sgk.139) 3.Kết luận: (Sgk.140) II.Phân tích một chùm sáng trắng bằng sự phản xạ trên đĩa CD: 1 .Thí nghiệm 3: (Sgk.140) C6 . a Là ánh sáng trắng  Trả lời : Ánh sáng chiếu đến đĩa CD là ánh sáng trắng . TIẾT 59: C6 b . Ánh sáng từ đĩa CD đến I.Phân tích một chùm sáng trắng bằng lăng kính: mắt ta có những màu nào ? 1 .Thí nghiệm 1 : (Sgk.139) 2.Thí nghiệm 2: (Sgk.139) 3.Kết luận: (Sgk.140) II.Phân tích một chùm sáng trắng bằng sự phản xạ trên đĩa CD: 1 .Thí nghiệm 3: (Sgk.140) C6 – b Có nhiều màu, tuỳ theo phương nhìn của mắt .  Trả lời : Tuỳ theo phương nhìn ta có thể thấy ánh sáng từ đĩa CD đến mắt ta có màu này hay màu kia . TIẾT 59: C6 I.Phân tích một chùm sáng trắng bằng lăng kính: 1 .Thí nghiệm 1 : (Sgk.139) 2.Thí nghiệm 2: (Sgk.139) 3.Kết luận: (Sgk.140) II.Phân tích một chùm sáng trắng bằng sự phản xạ trên đĩa CD: 1 .Thí nghiệm 3: (Sgk.140) C6- c. Vì chùm sáng trắng sau khi phản xạ trên đĩa CD cho nhiều chùm sáng màu khác nhau truyền theo các phương khác nhau .  C . Tại sao có thể nói thí nghiệm 3 cũng là thí nghiệm phân tích ánh sáng trắng ? Trả lời : Vì chùm sáng chiếu đến đĩa CD là chùm sáng trắng, sau khi phản xạ ta thu được nhiều chùm sáng màu khác nhau truyền theo các phương khác nhau. TIẾT 59: 2. Kết luận: I.Phân tích một chùm sáng trắng bằng lăng kính: 1 .Thí nghiệm 1 : (Sgk.139) 2.Thí nghiệm 2: (Sgk.139) 3.Kết luận: (Sgk.140) II.Phân tích một chùm sáng trắng bằng sự phản xạ trên đĩa CD: 1 .Thí nghiệm 3: (Sgk.140) 2.Kết luận:  (Sgk.140) thểkết phân mộtkết chùm trắng3 ? Ta Có có thể luậntích gì qua quả sáng thí nghiệm thành những chùm sáng màu bằng cách cho nó phản xạ trên mặt ghi cuả một đĩa CD .