Tài liệu Tư tưởng triết học của karl popper trong tác phẩm tri thức khách quan

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN ----------------------------- TRẦN VĂN NỘI TƯ TƯỞNG TRI T HỌ Ủ TR NG T H TRI THỨ R H H LUẬN VĂN THẠ SĨ TRI T HỌC Hà Nội, 2016 R U N” ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN ----------------------------- TRẦN VĂN NỘI TƯ TƯỞNG TRI T HỌ TR NG T H Ủ TRI THỨ R H R H U N” Chuyên ngành: Triết học Mã số: 60 22 03 01 LUẬN VĂN THẠC SĨ TRI T HỌC Người hướng dẫn khoa học: PGS. TS. Nguyễn Vũ Hảo Hà Nội, 2016 MỤC LỤC A. MỞ ĐẦU ...............................................................................................................1 B. NỘI DUNG ..........................................................................................................13 hương 1. NH NG ĐI U TRI T HỌ H H Ủ R R ĐỜI TƯ TƯỞNG R TR NG T H i n inh ế - ủ hội h họ ời ư ưởng ................................................................................. 13 - .................................................... 13 1. . TRI THỨ U N” .....................................................................................................13 1.1. Nh ng i iế họ I N VÀ TI N Đ i n ận .............................. 15 ời ư ưởng iế họ ủ ........... 18 ................................................................. 18 ng tri t h c c a B. Rusell và A. Ayer .................................. 18 1.2.2. – ng tri t h c c ............................................................................................... 19 1.2.3. Ch .................... 21 ời 1.3. Cuộ h T i hứ h h n” ...................................... 21 ......................................... 21 ................................ 23 tác phẩ : “ hương . S H UẬN TI N H N ỐI VÀ c khách qua ” ................................... 29 Ủ R V Ậ NHÀ TRI THỨ HỦ THU T U TH H H N........................................................................................................................32 .1. h i h ư ưởng iế họ h họ ủ Karl Popper ... 32 .......................................... 34 ..... 38 . . Th ế h h h n ủ ......................................... 48 ............ 48 - ...... 60 hương . TƯ TƯỞNG UẬNTI N H Ủ R VÀ Đ NH GI R V TRI THỨ HUNG TƯ TƯỞNG TRI T HỌ POPPER ...................................................................................................................73 .1. Nh ng nội ng ơ ản ủ i hứ ận iến h ............................... 73 ...................................................................................................... 73 ................................................................................................... 77 . . Nh ng gi h T i hứ h n hế ủ h h ư ưởng iế họ ng n”.................................................................... 86 ...................................... 86 ................................... 93 C. K T LUẬN .......................................................................................................100 D. DANH MỤC TÀI LI U THAM KHẢO ........................................................101 A. MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn tài : t, t ẩ . , . Qua , . , tri t h c khoa h c . Song tuy nhiên trong th k c bi t là Tây, M v ng phái Vienna, do M. Schilck s trong . ri t h c khoa h c là k t qu c a s ng thành và ngày càng l n c a khoa h c . . Nh ng v muồ tri t h c c a khoa h c nh hình ngày càng rõ nét , . 1 ng ng sâu , tri t h c nhi tr ng ồ c u , nh cm r . Trong nh ng tác phẩm v tri t h c khoa h c, t nghiên c u ch xu n các tác phẩm c th bằng Vi t . Raimund g . Trên khô u ,t Karl “ Popper k ” (B. Magee), “ (Ge )….[69, tr.1]. t trong nh ng khuôn m t tri t h c n i tr i c a th ” ng l n nh t c a th Popper a Popper k t - .D . XXI, m t s công trình tr ng y Popper d ch 2 c hai công trình: “Sự nghèo nàn của thuyết sử luậ ” và “ r t một cách tiếp cậ dướ ó độ tiế ó ”t quan) t ư c khách quan t t r t , nhà xu t b n Tri Th c n hành. ẩ - ẩ Popper Popper :“ ư ư c i h h h g i họ g h m 2. Tổng quan tình hình nghiên cứu Karl Popper - - . u tiên là: “Vai trò củ p ươ đ i với sự phát triển khoa h c tự luận triết h c Mác - Lê 977) tác gi Vi n Tri t h c p p ê ” c a nhóm . u t ng quan v c a tri t h : “ hủ n i v i s phát tri n khoa h c t nhiên, c th ĩ duy tâm và p ươ tinh thần của khoa h c tự p p tư duy s êu ì mâu t uẫn với ê ”, trong ti u m c: “Chủ ĩ t ực ch ng mới - kẻ thù nguy hiểm của khoa h c tự nhiên”, các tác gi c ch ng m i, t nêu b t nh Popper. Các tác gi m b n ch t c a ch ng t i th gi c ch ng m i, n c a khoa h c, tri t h c khoa h c t i s phát tri n c a khoa h c t nhiên. Tuy nhiên, nh ng n i dung liên quan t i Popper th y nét riêng c a Popper khác bi t v 3 ng phái Viên . Do song riêng. Trong t p chí Tri t h c, s 1 (3 - 1988), tác gi Nguy bài: “Về tri th c luận v ng chủ thể đ vi t tác gi nhận th c của Popper”. Trong bài c và trình bày nh ng nh h c khoa h c, n i dung n tri t xu t nh ng nh u, ng nghiên c u v Popper m n duy v t bi n ẩ ch ng. Tuy nhiên, th Vi t, ồng th i nhi u thu t ng thu c v tri t h c khoa h ẩ hóa “ ẩn ” ẩ . : “ “ ” vi ( ) ẩ 3, Cách “ ” n Popper K. uk vi (“ ”) l 4 . “ 5, ” h ằ ồ ằ 6, :( ) ( ) ẩ ( ằ )”[11, tr. 75]. 00 c d ch gi ẩm: “ r ết h c mở và Xã hội mở” c a M. Cornforth Minh H sang ti ng Vi t t b n N ông trình phê phán toàn di n h th ng tri t h c c a Popper t chính Anh qu c th gi n duy v t bi n ch ng. , n i dung tri t h c khoa h c p sâu trong tác phẩm, m t m t do tính khái quát c a tác phẩm, m t khác, tính th i s c a tác phẩ cho m t s v gi ti p c ng m i. ồ Conforth Popper Trong tác phẩm: “N ững kiến giải về triết h c khoa h ”, biên so n n giáo trình tri t h c khoa h d y t i Trung Qu c. Anh c gi ng i dung bao quát nh t v tri t h c 5 khoa h c nói chung, tri t h c khoa h c c a Popper và nh v tri t h c khoa h c thu t ng , i . Tuy nhiên, công trình này còn nhi u b t c p v công trình biên so n khá v logic v tri t h c khoa h c chung. . Trong nh tác gi Minh H i vi t nhi u v Popper trong các công trình nghiên c u v l ch s tri t h “D ện mạo triết h p ươ ây ệ đạ ” (2006) và “Lịch sử triết h ươ ” (2010), đại u có nghiên c u v Popper. Trong : “Khoa h c hậu cổ đ ển và triết h làm rõ hi : p ươ ây ệ đạ ”, tác gi ng khoa h c trong xã h h c, v n tri t n khoa h c h u c n, s phân tách khoa h c t nhiên và khoa h c xã h . S phân tích cho th y ti n trình v Descartes cho t i nay. Qua s ng c a tri t h c khoa h c t R. ng qua l i tri t h c, xã h i và khoa h c, trong tri t h ng tri t h c khoa h n: nh n th c lu n ti n hóa (S. Toulmin) và tri th c lu n ti n hóa (K. Popper) Ư n m b t c a công trình là tính khái quát và ti n trình l ch s c a tri t h c khoa ồng th i m h c ng ti p c tri t h c khoa h c, tính ph c h nv ng ng chuyên sâu trong s phát tri n tri t h c khoa h c. Trong công trình sau tác gi ti p t c m r ng trong b i c nh toàn b l ch s tri t h c nói chung. Popper. Trong giáo trình “Lịch sử triết h ”, do Nguy n H u Vui ch c n Popper. ây, Popper Popper 6 “Lị sử tr ết Popper ” chung Popper - “Một s Tro t uyết về tr ết p ươ ây ệ đạ ” ồ v theo ẩ “ ”. , d ch gi ẩm: “ oà ây p ươ h ảnh triết h c Âu Mỹ thế kỷ XX” (2008) từ khởi thủy đế đươ c so n th o công phu “Triết đạ ” (2010) ng m li u m i và phong phú, g i m nh n ồ th nguồ i, v a tham chi u i v l ch s tri t h c b i các tri t gia Pháp ng , i tri t h h các v c t y u. Trong c tri t h c c a Popper . Công trình th nh t tác gi gi i h n trong tri t h c th k XX, song n i dung liên quan t i di s n tri t h c c a Popper l i b i c nh n nh h ng tri t h c Popper ng và ph m vi h c chính tr - xã h i và tri t h c 7 khoa h c. Theo ti n c a Popper logic và l ch s c nh “ i chi u v i nh ” chi u v i th c ti n Popper ch y t nh t c ti p c n th i . V i công trình th hai, c kh o c u t nhánh tri t h c khoa h c, cung c p cho ta u và nh n d n nh p vào tri t h c Popper trong dòng ch y ồ l ch s tri t h n. Tuy th , vi c kh o c y li u phong phú và tham kh o i m r ng và m i là ch báo ồ vào nghiên c u. S m qua m t s công trình bằng Anh ng . n phẩm: “Understanding Philosophy of S c h t là ” ( 00 ) ẩ Ladyman Popper. Popper Popper ồ Imre Lakatos (1989), The Methodology of Scientific Research Programmes, CUP :“ Popper ” Popper Popper. ẩ “ ” ồ 8 Lakatos. thê K. Fayerabend, (1975), Against Method, New Left Books, London. K. Popper, tuy nhiên ông Popper. Popper. 008 ẩ u tr uộ mạ o ằ Thomas S. Kuhn Popper 009 T p â tâm uậ về sự ẩ ểu Sự ì ết t à qu , ủ t t ầ o óp p ầ rd sang ẩ Popper 9 0 0 chuyên trang Internet Encyclopedia of Philosophy, “ R mund Popper ( 90 - 99 )” ẩ l Popper. Popper Popper Popper : ph [20] hay Kuhn[38]. 3. Mụ í h nhi m vụ nghiên cứu M õ u c a lu ẩ “ ” t nh ng giá tr , h n ch c a nó. th c hi n m - mv nh ng i ẩ Karl Popper “ ẩ tri t h c c a ”. - Phân tích làm rõ nh ng n Karl Popper : nc “ ”. 10 th cc a - nh ng ẩ Karl Popper c “ th cc a ”. 4. Đối ượng và ph m vi nghiên cứu ng nghiên c u ẩ : “ ” Ph m vi nghiên c u: tài khá r ng. Lu vi c nghiên c u các n ẩ Popper tron n nh t c “ 5. ơ sở lý luận ”. hương h nghi n ứu : … 6. Đ ng g ới của luận ăn Lu t trong s công trình nghiên c u v tác gia Karl Popper, tri t h c khoa h c . Qua h gi i h n , tr ng tri t h c v góp ph n nh n th c v tri t h th là tác gia Popper. 11 i, nh t là tri t 7. Ý nghĩ ận h iễn của luận ăn n th c khách quan c a Popper n quan ni m tri làm rõ nh ng giá tr , h n ch c ẩ tri t h c khoa h c c a tác gi “ ng ”. 8. Kết c u của luận ăn Ngoài ph n m gồm có 3 u, k t lu n và danh m c tài li u tham kh o, lu 6 ti t. 12 B. NỘI DUNG hương 1 NH NG ĐI U I N VÀ TI N Đ R ĐỜI TƯ TƯỞNG TRI T HỌ Ủ R R TR NG T H TRI THỨ 1.1. Nh ng i iế họ i n inh ế - H H U N” hội và khoa học ời ư ưởng ủ 1.1.1. Nh g i i i h h i - Tri t gia Karl Raimund Popper (1902 - 1994), tr ông ồ 9 7 Châu Song Châu “ - Châu . ” ,v . . nh ng i- ” “ ” . Liên Xô - 13 “ - , . Trong t XX, . - . – (1914 - 1918) ph cao. - “ ” , (1939) , . ồ ồ 14 : ồ nhanh Âu “ sau ” 9 5 - 1975) - – 80 : - . “t i ” “ ”. – ẩ ” ồ 1.1.2. h i h họ - g gh h Trong t nhân ồ ồ khoa h ) A. Einstein. son 15 “ R t ). ồ h t (1900). : N. Bohr, L. De Broglie, E. Schrodinger, “ W. Heisenberg, M. Born, W. Pauli… ” R. Feynman). vi v t : vi ồ nh . P. Ch. a A. G. 16