Lêi nãi ®Çu
Sau nghÞ quyÕt ®¹i héi ®¶ng (1986), nÒn kinh tÕ ViÖt Nam bíc sang mét
thêi kú míi: x©y dùng mét nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn víi sù giao lu më
réng thÞ trêng, thu hót ®Çu t quèc tÕ, t¹o ®éng lùc vµ thêi c¬ x©y dùng mét
nÒn kinh tÕ n¨ng ®éng, ®a d¹ng, nhiÒu chiÒu. Cïng víi sù më réng giao lu,
hîp t¸c ,níc ta cÇn cã mét nguån vèn lín ®Ó sö dông cho môc tiªu ®ã .
§iÒu ®ã ®Æt chóng ta yªu cÇu vÒ vèn cho ®Çu t ph¸t triÓn kinh tÕ.
§îc §¶ng vµ nhµ níc quan t©m cïng víi chiÕn lîc ®æi míi ®êng lèi
®· thÓ hiÖn b»ng viÖc Thùc hiÖn c¸c nghÞ quyÕt cña §¶ng, chÝnh phñ ®·
ban hµnh viÖc cæ phÇn ho¸ lµ mét chñ tr¬ng lín cña §¶ng vµ Nhµ níc, lµ bé
phËn cÊu thµnh quan träng cña ch¬ng tr×nh c¶i c¸ch doanh nghiÖp. Trong ®ã
môc tiªu c¬ b¶n lµ nh»m huy ®éng vèn cña c¸n bé c«ng nh©n viªn trong
doanh nghiÖp, c¸c c¸ nh©n tæ chøc kinh tÕ trong níc vµ níc ngoµi ®Ó ®Çu t ®æi
míi c«ng nghÖ, ph¸t triÓn doanh nghiÖp, n©ng cao vai trß lµm chñ, t¹o ®éng
lùc thóc ®Èy doanh nghiÖp kinh doanh cã hiÖu qu¶.
§Õn nay ®· cã trªn 800 doanh nghiÖp nhµ níc ®îc cæ phÇn ho¸, chiÕm
15% tæng sè doanh nghiÖp nhµ níc, víi tæng sè vèn kho¶ng 3.000 tû ®ång,
b»ng trªn 2,5% tæng sè vèn nhµ níc trong c¸c doanh nghiÖp nhµ níc. Qua ®ã
®· gi¶m bít sè doanh nghiÖp kinh doanh kÐm hiÖu qu¶, huy ®éng thªm ®îc
vèn cña x· héi vµo ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh..
NhËn thÊy ®©y lµ ®Ò tµi rÊt bæ Ých cho c«ng viÖc häc tËp vµ t×m hiÓu
nghiªn cøu thÞ trêng, nªn em ®· chän ®Ò tµi : “tr×nh bµy mét doanh nghiÖp
nhµ níc ®· ®îc tiÕn hµnh cæ phÇn ho¸ xong, ®· ®¨ng ký ho¹t ®éng theo
c«ng ty cæ phÇn”
Trong qu¸ tr×nh viÕt tiÓu luËn, do kinh nghiÖm, kh¶ n¨ng h¹n chÕ,nªn em
mong thÇy c« chØ b¶o vµ híng dÉn ®Ó bµi viÕt em ®îc hoµn chØnh h¬n. Cuèi
cïng em xin ch©n thµnh c¶m ¬n thÇy, c« gi¸o ®· gióp em hoµn thµnh ®Ò tµi.
Néi Dung
1
I./ kh¸i qu¸t chung vÒ cæ phÇn ho¸
1. Kh¸i niÖm cæ phÇn ho¸.
Cæ phÇn ho¸(CPH) doanh nghiÖp nhµ níc(DNNN) lµ viÖc chuyÓn DNNN
thµnh c«ng ty cæ phÇn ®èi víi nh÷ng doanh nghiÖp mµ nhµ níc th©ý kh«ng
cÇn n¾m gi÷ 100% vèn ®Çu t nh»m t¹o ®iÒu kiÖn cho ngêi lao ®éng trong
doanh nghiÖp cã cæ phÇn lµm chñ thùc sù doanh nghiÖp, huy ®éng vèn toµn x·
héi ®Ó ®Çu t ®æi míi c«ng nghÖ, ph¸t triÓn doanh nghiÖp, gãp phÇn t¨ng trëng
kinh tÕ.
2. Môc ®Ých cæ phÇn ho¸.
Cæ phÇn ho¸ DNNN lµ mét gi¶i ph¸p quan träng mµ nhiÒu nÒn kinh tÕ
tiÕn hµnh. Ngay c¶ nh÷ng quèc gia cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn, ph¬ng thøc qu¶n
lý doanh nghiÖp tiªn tiÕn nh Anh, Mü còng ph¶i ¸p dông. §èi víi ViÖt Nam
CPH DNNN lu«n ®îc t¹o ®iªï kiÖn vµ c¬ chÕ ®Ó ch¬ng tr×nh cæ phÇn ho¸ ®¹t
®îc kÕt qu¶ cao.
1, C¸c thñ tuc tiÕn hµnh cæ phÇn ho¸
Bíc 1: thµnh lËp ban vËn ®éng CPH doanh nghiÖp
Ban vËn ®éng CPH doanh nghiÖp bao gåm:
- C¸c chuyªn gia kinh tÕ, kü thuËt, c¸c c¸n bé qu¶n lý cña doanh nghiÖp
( trong ban nµy cã ®¹i diÖn §¶ng uû, c«ng ®oµn..)
- C¸c chuyªn gia cña c¸c ngµnh qu¶n lý nhµ níc: ngµnh chñ qu¶n, tµi
chÝnh, ng©n hµng, vËt gi¸…)
Ban vËn ®éng cæ phÇn ho¸ do UBND tØnh, thµnh phè ra quýªt ®Þnh thµnh
lËp vµ cö gi¸m ®èc doanh nghiÖp ra lµm trëng ban.
Ban vËn ®éng cã nhiÖm vô:
- ChuÈn bi ph¬ng ¸n CPH theo QuyÕt ®Þnh 202/CP cña chÝnh phñ vµ néi
dung c¸c bíc cæ phÇn ho¸ sau khi cã quyÕt ®Þnh cña cÊp cã them quyÒn; triÖu
tËp häp §¹i héi ®ång; cæ ®«ng thµnh lËp (trong trêng hîp nhµ níc cßn n¾m
gi÷ mét sè cæ phÇn trong doanh nghiÖp)
- X©y dùng luËn chøng s¬ bé vÒ CPH. LuËn chøng ph¶i nªu ®îc nh÷ng
vÊn ®Ò chñ yÕu nh: quy m«, lo¹i h×nh s¶n xuÊt kinh doanh, thÞ trêng tiªu thô,
t×nh tr¹ng tµi chÝnh, lç l·i, triÓn väng ph¸t triÓn, dù kiÕn tû lÖ cæ phÇn b¸n ra,
dù kiÕn vÒ ngêi mua, nh÷ng kh¸ch hµng lín) vÒ ý kiÕn cña Ban gi¸m ®èc vµ
cña c«ng nh©n viªn chøc xung quanh vÊn ®Ò CPH doanh ngiÖp.
Bíc 2: ph©n tÝch vµ tæ chøc l¹i doanh nghiÖp
Thø nhÊt, ph©n tÝch doanh nghiÖp trªn c¸c mÆt:
2
- Ph©n tÝch vÒ kü thuËt vµ c«ng nghÖ: quy m«, tr×nh ®é trang thiÕt bÞ,m¸y
mãc, d©y chuyÒn c«ng nghÖ … so s¸nh víi c¸c c«ng ty kh¸c vµ tr×nh ®é c«ng
nghÖ tiªn tiÕn trªn thÕ giíi.
- Ph©n tÝch vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh:
+ Ph©n tÝch vÒ vèn cè ®Þnh vµ vèn lu ®éng.
+ C¸c kho¶n vay nî : vèn vay thêng xuyªn theo yªu cÇu s¶n xuÊt kinh
doanh vµ kho¶n vèn vay ®Çu t x©y dung c¬ b¶n. Kh¶ n¨ng tr¶ nî vµ ph¬ng híng xö lý c¸c kho¶n nî.
+ HiÖu qu¶ lîi nhuËn trong thêi gian qua vµ ®¸nh gi¸ vÒ triÓn väng lîi
nhu©n trong t¬ng lai.
- Ph©n tÝch vÒ thÞ trêng:
+ Nguån cung cÊp c¸c lo¹i vËt t nguyªn liÖu chÝnh, ®éng lùc… §èi víi
c¸c lo¹i vËt t ph¶i nhËp khÈu cÇn ph©n tÝch râ thÞ trêng gi¸ c¶ vµ kh¶ n¨ng
nhËp khÈu trong t¬ng lai.
+ ThÞ trêng tiªu thô hµng ho¸ cña doanh nghiÖp trong vµ ngoµi níc. Kh¶
n¨ng c¹nh tranh víi c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh nh÷ng mÆt hµng
cïng lo¹i ë thÞ trêng trong níc vµ trªn thÕ giíi.
- Ph©n tÝch vÒ lao ®éng, bao gåm thùc tr¹ng lao ®éng kü thuËt vµ lao
®énh phæ th«ng cña doanh nghiÖp. Nguån bæ xung lao ®éng kü thuËt vµ kh¶
n¨ng tù ®µo t¹o t¹i doanh nghiÖp. Dù tÝnh kh¶ n¨ng lao ®éng d thõa vµ híng
xö lý. Cã thÓ ®Ò xuÊt kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña doanh nghiÖp hç trî cho viÖc xö
lý sè lao ®éng d thõa nµy.
- Ph©n tÝch vÒ vÞ trÝ ®Þa bµn ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. Nh÷ng thuËn lîi
vµ khã kh¨n vÒ vÞ trÝ vµ ®Þa bµn ho¹t ®éng kinh doanh. Xem xÐt vÞ trÝ ®Êt ®ai,
kh¶ n¨ng ph¸t triÓn, më réng.
- Ph©n tÝch nh÷ng chÝnh s¸ch vµ quy ®Þnh cã tÝnh bao cÊp ®èi víi doanh
nghiÖp. Dù tÝnh c¸c hÖ qu¶ sau khi xo¸ bá nh÷ng rµng buéc vµ bao cÊp nãi
trªn.
Tõ sù ph©n tÝch trªn, ®¸nh gi¸ vÒ tiÒm n¨ng vµ triÓn väng ph¸t triÓn cña
doanh nghiÖp trong t¬ng lai ®Ó cæ ®«ng b¸n cæ phÇn.
Thø hai, tæ chøc l¹i doanh nghiÖp.
- Hîp lý ho¸ l¹i c¸c c«ng ®o¹n vµ d©y chuyÒn s¶n xuÊt kh«ng cÇn ®Çu t
thªm vèn.
- S¾p xÕp l¹i lao ®éng vµ tiÕn hµnh xö lý lao ®éng d d«i theo ph¸p luËt.
- ChÊn chØnh l¹i tæ chøc qu¶n lý doanh nghiÖp.
3
Thø ba, lËp c¸c ph¬ng ¸n kinh doanh vµ lîi nhuËn trong 5 n¨m tíi (tinh tõ
n¨m sau khi CPH).
Ph¬ng ¸n kinh doanh vµ lîi nhuËn ®îc x©y dùng trªn c¬ së c¸c dù kiÕn vÒ
chuyÓn väng cña doanh nghiÖp.
Bíc 3: X¸c ®Þnh trÞ gi¸ cña doanh nghiÖp.
ViÖc x¸c ®Þnh trÞ gi¸ doanh nghiÖp ®îc tiÕn hµnh theo tr×nh tù sau:
+ X¸c ®Þnh trÞ gi¸ vèn cña doanh nghiÖp t¹i thêi ®iÓm thùc hiÖn CPH.
+ §¸nh gi¸ l¹i trÞ gi¸ tµi s¶n vµ vèn trong diÖn CPH, viÖc ®¸nh gi¸ l¹i do
1 c«ng ty kiÓm to¸n ®éc lËp víi ban vËn ®éng CPH ®¶m nhiÖm.
+ Ph©n tÝch ph¬ng ¸n kinh doanh vµ lîi nhuËn trong 5 n¨m tíi.
X¸c ®Þnh s¬ bé trÞ gi¸ doanh nghiÖp theo ph¬ng ¸n lîi nhuËn, vèn ®Çu t 1
doanh nghiÖp míi cã c«ng xuÊt t¬ng ®¬ng ë trong níc hoÆc ngoµi níc(cã trõ
tû lÖ hao mßn t¬ng ®¬ng víi doanh nghiÖp CPH).
+ Dù kiÕn trÞ gi¸ doanh nghiÖp vµ b¸o c¸o lªn héi ®ång them ®Þnh xem
xÐt tríc khi tr×nh lªn cÊp cã them quyÒn quyÕt ®Þnh.
VÒ gi¸ trÞ ®Êt, trõ c¸c doanh nghiÖp cã ®Çu t vèn níc ngoµi, cßn c¸c
doanh nghiÖp kh¸c, trong ®ã cã CTCP ®Òu kh«ng tÝnh trÞ gi¸ ®Êt vµo trÞ gi¸
doanh nghiÖp. C¸c doanh nghiÖp nµy sÏ nép tiÒn ®Êt hoÆc tiÒn thuª ®Êt hµng
n¨m theo quy ®Þnh cña bé tµi chÝnh. Kho¶n tiÒn thuÕ ®Êt hoÆc tiÒn thuª ®Êt ®îc ho¹ch to¸n vµo chi phÝ vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm.
+ x¸c ®Þnh tæng sè cæ phÇn vµ mÖnh gi¸ cæ phiÕu.
MÖnh gi¸ cæ phiÕu b»ng tæng trÞ gi¸ cña doanh nghiÖp chia cho tæng sè
cæ phÇn. MÖnh gi¸ do Ban chØ ®¹o CPH cña tØnh quyÕt ®Þnh. Nãi chung mÖnh
gi¸ cæ phiÕu nªn ®Æt ë møc thÊp ®Ó cã thÓ huy ®éng ®îc mäi nguån vèn nhµn
rçi,
Bíc 4: dù tÝnh sè cæ phiÕu ®em b¸n vµ vËn ®éng ngêi mua.
Tæng sè cæ phiÕu ®îc chia thµnh c¸c phÇn:
- Sè cæ phiÕu do nhµ níc n¾m gi÷
- Sè cæ phiÕu hëng lîi cho tËp thÓ CNVC doanh nghiÖp CPH (nÕu cã).
- Sè cæ phiÕu b¸n tr¶ chem. Cho CNVC.
- Sè cæ phiÕu b¸n b×nh thêng cho c¸c ®èi tîng kh¸c
Sè cæ phiÕu ®em b¸n b×nh thêng ®îc tÝnh nh sau:
VËn ®éng ngêi mua vµ ph©n tÝch lùa chän kh¸ch hµng:
- T×m kiÕm mét sè kh¸ch hµng mua sè cæ phiÕu t¬ng ®èi lín. C«ng viÖc
nµy cÇn ®Æc biÖt lu ý vµ triÓn khai ngay tõ khi lùa chän vµ lËp luËn chøng s¬
4
bé vÒ CPH. Nh÷ng kh¸ch hµng lín nµy sÏ tham gia víi t c¸ch s¸ng lËp viªn
CTCP sau nµy.
Tiªu chuÈn ®Ó lùa chän c¸c kh¸ch hµng:
- Cã tr×nh ®é kü thuËt vÒ ngµnh, nghÒ t¬ng tù doanh nghiÖp CPH.
- Cã tr×nh ®é vµ kinh nghiÖm QLKD.
- Cã vèn ®Ó mua sè cæ phiÕu lín.
Trong trêng hîp nhµ níc cßn n¨m gi÷ mét tû lÖ cæ phÇn t¬ng ®èi lín (tõ
30% trë lªn) th× viÖc t×m kiÐm kh¸ch hµng chñ yÕu xem xÐt kh¶ n¨ng vÒ tiÒn
vèn vµ søc hÊp dÉn cña cæ phiÕu doanh nghiÖp ®em b¸n.
Bíc 5: x¸c ®Þnh gi¸ b¸n thùc tÕ cæ phiÕu vµ tiÕn hµnh b¸n.
- B¸n trùc tiÕp t¹i doanh nghiÖp.
+ gi¸ b¸n cæ phiÕu cho CNVC vµ c¸c ®èi tîng u tiªn t¬ng ®¬ng víi mÖnh
gi¸.
+ gi¸ b¸n cho c¸c ®èi tîng ®· x¸c ®Þnh tríc lµ gi¸ ®Êu thÇu.
+ gi¸ b¸n réng r·i cho mäi ®èi tîng lµ kÕt qu¶ ®Êu gi¸ c«ng khai.
Trêng hîp ®Êu thÇu vµ ®Êu gi¸ chØ x¶y ra khi nhu cÇu ngêi mua lín h¬n
nhiÒu so víi sè cæ phiÕu ®em b¸n.
- Th«ng qua c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i hoÆc c«ng ty tµi chÝnh lµm ®¹i lý
b¸n cæ phiÕu cho doanh nghiÖp CPH. C¸c ®¹i lý nµy ®îc hëng tû lÖ hoa hang
vÒ ®¹i lý cæ phiÕu. Khi cã së giao dÞch chøng kho¸n th× ë cæ phiÕu n¸y sÏ
®¨ng ký b¸n trªn thÞ trêmg chøng kho¸n.
- Trêng hîp kh«ng b¸n hÕt ®îc sè cæ phiÕu ph¸t hµnh ra khi ®· hÕt thêi
h¹n quy ®Þnh, sÏ xö lý b»ng 2 c¸ch:
+ ng©n hµng th¬ng m¹i hoÆc c«ng ty tµi chÝnh ®îc chØ ®Þnh sÏ mua sè cæ
phiÕu cßn l¹i ®Ó b¸n dÇn cho c¸c ®èi tîng kh¸c. trong trêng hîp nµy ng©n
hµng th¬ng m¹i lµ tæ chøc trung gian trong viÖc tiªu thô sè cæ phiÕu cßn l¹i
cña doanh nghiÖp. Ng©n hµng sÏ thanh to¸n cho kho b¹c khi b¸n hÕt sè cæ
phiÕu nãi trªn. møc gi¸ do ng©n hµng th¬ng m¹i, c«ng ty tµi chÝnh mua cã thÓ
b»ng hoÆc thÊp h¬n mÖnh gi¸ quy ®Þnh. Møc gi¸ cô thÓ do Ban chØ ®¹o CPH
tØnh vµ ng©n hang th¬ng m¹i, c«ng ty tµi chÝnh tho¶ thuËn.
+ nÕu sè cæ phiÕu cßn l¹i kh«ng lín sÏ ®îc nhËp trë l¹i phÇn cæ phiÕu do
nhµ níc n¨m gi÷.
- Toµn bé sè tiÒn b¸n cæ phiÕu sau khi trõ c¸c chi phÝ ph¸t sinh ®Ó CPH ®îc nép th¼ng vµo kho b¹c nhµ níc.
Bíc 6: Häp ®¹i cæ ®«ng ®Ó lµm c¸c thñ tôc thµnh lËp c«ng ty, th«ng qua
®iÒu lÖ vµ ®¨ng ký doanh nghiÖp.
5
2. C¸ch b¸n cæ phÇn:
cæ phÇn ®îc th«ng b¸o b¸n c«ng khai t¹i doanh nghiÖp cæ phÇn ho¸ hoÆc
b¸n th«ng qua c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i, c¸c c«ng ty tµI chÝnh ,c¸c trung t©m
giao dÞch chøng kho¸n.
3. B¸n cæ phÇn cho :
c¸c tæ chøc kinh tÕ, tæ chøc x· héi,c«ng d©n viÖt nam, ngêi viÖt nam ®Þnh
c ë níc ngoµI, ngêi níc ngoµI ®Þnh c ë viÖt nam ®Òu cã quyÒn mua cæ phÇn ë
c¸c doanh nghiÖp tiÕn hµnh cæ phÇn ho¸.
4. §Þnh gi¸ tµi s¶n cña doanh nghiÖp:
TrÞ gi¸ cña doanh nghiÖp lµ gi¸ c¶ cña doanh nghiÖp khi b¸n cho chñ së
h÷u kh¸c, v× vËy nã còng chÞu sù chi phèi cña thÞ trêng, quan hÖ cung cÇu t¹i
thêi ®iÓm CPH vµ nh÷ng ®iÒu kiÖn kÌm theo do bªn b¸n hoÆc bªn mua ®Æt ra.
ViÖc x¸c ®Þnh trÞ gi¸ doanh nghiÖp ®îc tiÕn hµnh theo tr×nh tù sau:
- X¸c ®Þnh trÞ gi¸ vèn cña doanh nghiÖp t¹i thêi ®iÓm thùc hiÖn CPH.
- §¸nh gi¸ l¹i trÞ gi¸ tµi s¶n vµ vèn trong diÖn CPH, viÖc ®¸nh gi¸ l¹i do
1 c«ng ty kiÓm to¸n ®éc lËp víi ban vËn ®éng CPH ®¶m nhiÖm.
- Ph©n tÝch ph¬ng ¸n kinh doanh vµ lîi nhuËn trong 5 n¨m tíi.
- X¸c ®Þnh s¬ bé trÞ gi¸ doanh nghiÖp theo ph¬ng ¸n lîi nhuËn
- ®èi chiÕu kÕt qu¶ nµy víi:TrÞ gi¸ vèn theo sæ s¸ch, TrÞ gi¸ vèn theo
®¸nh gi¸ l¹i.
- so s¸nh víi vèn ®Çu t 1 doanh nghiÖp míi cã c«ng xuÊt t¬ng ®¬ng ë
trong níc hoÆc ngoµi níc(cã trõ tû lÖ hao mßn t¬ng ®¬ng víi doanh nghiÖp
CPH).
- Dù kiÕn trÞ gi¸ doanh nghiÖp vµ b¸o c¸o lªn héi ®ång them ®Þnh xem
xÐt tríc khi tr×nh lªn cÊp cã them quyÒn quyÕt ®Þnh.
VÒ gi¸ trÞ ®Êt, trõ c¸c doanh nghiÖp cã ®Çu t vèn níc ngoµi, cßn c¸c
doanh nghiÖp kh¸c, trong ®ã cã CTCP ®Òu kh«ng tÝnh trÞ gi¸ ®Êt vµo trÞ gi¸
doanh nghiÖp. C¸c doanh nghiÖp nµy sÏ nép tiÒn ®Êt hoÆc tiÒn thuª ®Êt hµng
n¨m theo quy ®Þnh cña bé tµi chÝnh. Kho¶n tiÒn thuÕ ®Êt hoÆc tiÒn thuª ®Êt ®îc ho¹ch to¸n vµo chi phÝ vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm.
- X¸c ®Þnh tæng sè cæ phÇn vµ mÖnh gi¸ cæ phiÕu.
MÖnh gi¸ cæ phiÕu b»ng tæng trÞ gi¸ cña doanh nghiÖp chia cho tæng sè
cæ phÇn. MÖnh gi¸ do Ban chØ ®¹o CPH cña tØnh quyÕt ®Þnh. Nãi chung mÖnh
gi¸ cæ phiÕu nªn ®Æt ë møc thÊp ®Ó cã thÓ huy ®éng ®îc mäi nguån vèn nhµn
rçi, võa t¹o ®iÒu kiÖn dÔ dµng khi chuyÓn nhîng cæ phiÕu.
5, §¨ng ký c«ng ty cæ phÇn míi
6
VÒ nguyªn t¾c, c¸c DNNN ®¨ng ký kinh doanh theo nghÞ ®Þnh 88/H§BT
®Òu cã thÓ tiÕn hµnh CPH. Tuy nhiªn trong ®iÒu kiÖn níc ta hiÖn nay, víi môc
tiªu ®· nªu ë trªn, nh÷ng doanh nghiÖp cã ®ñ c¸c yÕu tè sau ®©y sÏ lµ ®èi tîng
®Ó thùc hiÖn CPH.
Thø nhÊt, nh÷ng doanh nghiÖp cã quy m« võa (kh«ng qu¸ lín, mµ còng
kh«ng qu¸ nhá). Vèn cæ phÇn võa ®ñ ®Ó sè ngêi mua cæ phiÕu( sè cæ ®«ng)
cho phÐp b¸n hÕt cæ phiÕu cña doanh nghiÖp. §iªï nµy ®¹t ra vÊn ®Ò khi tiÕn
hµnh cæ phÇn ho¸ ph¶i dù tÝnh ®îc sè lîng cæ phiÕu b¸n ra cÇn thiÕt.
c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ quèc doanh kh«ng n»m trong doanh môc nhµ níc cÇn
®Çu t 100% vÊn.
Nh÷ng DNNN lµm ¨n cã l·i thùc hoÆc tríc m¾t tuy kh«ng cã l·i, gÆp khã
kh¨n, song cã thÞ trêng æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn, høa hÑn mét t¬ng lai tèt ®Ñp.
VI. T×nh h×nh kinh doanh cña c«ng ty cæ phÇn:
§Ó n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp, gi¶i quyÕt vµ xö ký
hµi hoµ lîi Ých gi÷a nhµ níc, doanh nghiÖp vµ ngêi lao ®éng, T×nh h×nh kinh
doanh cña c«ng ty cæ phÇn:
- Gi÷ nguyªn gi¸ tri thuéc vèn nhµ níc hiÖn cã t¹i doanh nghiÖp , ph¸t
hµnh thªm cæ phiÕu nh»m huy ®éng thªm vèn cña x· héi ®Ó ®Çu t vµo sabr
xuÊt kinh doanh. H×nh thøc nay ¸p dông cho c¸c doanh nghiÖp mµ nhµ níc
cÇn gi÷ mét tû lÖ cæ phÇn nhÊt ®Þnh trong doanh nghiÖp vµ doanh nghiÖp ®ang
ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶, cÇn vèn ®Ó më réng s¶n xuÊt kinh doanh
-B¸n bít phÇn vèn nhµ níc hiÖn cã t¹i doanh nghiÖp cho ngêi lao ®éng
trong doanh nghiÖp vµ c¸c nhµ ®Çu t kh¸c ®Ó chuyÓn thµnh CTCP. H×nh thøc
nµy ®îc ¸p dông cho c¸c doanh nghiÖp cha cÇn huy ®éng thªm vèn mµ chØ c¬
cÊu l¹i quyÒn së h÷u vÒ vèn vµ biÖn ph¸p qu¶n lý doanh nghiÖp
-B¸n toµn bé phÇn vèn nhµ níc hÖn cã t¹i doanh nghiÖp, ¸p dông cho c¸c
doanh nghiÖp mµ nhµ níc kh«ng cÇn anøm gi÷ cæ phÇn chi phèi
Trªn thùc tÕ trong qu¶ tr×nh thùc hiÖn ,tuú ®iÒu kiÖn cô thÓ cña tõng
doanh nghiÖp, cã thÓ kÕt hîp gi÷a c¸c h×nh thøc trªn. Song dï ¸p dông theo
bÊt cø h×nh thøc nµo th× ngêi lao ®«ng trong doanh nghiÖp CPH còng ®îc mua
mét tû lÖ cæ phÇn nhÊt ®Þnh theo møc gi¸ u ®·i cña Nhµ níc, ®îc u tiªn mua
tríc cæ phÇn theo gi¸ b×nh thêng. C¬ chÕ nµy nh»m môc ®Ých t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó
ngêi lao ®éng trë thµnh ngêi chñ thùc sù cña doanh nghiÖp, t¹o ®éng lùc trong
s¶n xuÊt kinh doanh còng nh trong kiÓm tra, gi¸m s¸t cña ngêi lao ®éng ®èi
víi ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. §ång thêi trong qu¸ tr×nh CPH TiÒn thu ®îc
tõ b¸n cæ phÇn thuéc vèn nhµ níc dïng ®Ó trî cÊp cho sè lao ®«ng d«i d, ®µo
7
t¹o, ®µo t¹o l¹i ®Ó gi¶i quyÕt viÖc lµm míi cho ngêi lao ®éng vµ bæ sung vèn
cho DNNN cÇn u tiªn cñng cè, kh«ng ®a vµo chi tiªu thêng xuyªn cña Ng©n
s¸ch Nhµ níc
- §èi tîng CPH ban gåm: c¸c DNNN, bé phËn DNNN mµ Nhµ níc
kh«ng cÇn gi÷ 100% vèn. Trong qu¸ tr×nh CPH, c¨n cø vµo t×nh h×nh thùc tÕ
cña doanh nghiÖp mµ lùa chän h×nh thøc ®Ó tiÕn hµnh cho phï hîp nh: gi÷
nguyªn gi¸ trÞ doanh nghiÖp, ph¸t hµnh cæ phiÕu thu hót thªm vèn cho s¶n
xuÊt, kinh doanh, b¸n bít phÇn vèn nhµ níc cho c¸c nhµ ®Çu t trong vµ ngoµi
doanh nghiÖp, b¸n toµn bé phÇn vèn nhµ níc hoÆc kÕt hîp gi÷a h×nh thøc b¸n
mét phÇn( hoÆc toµn bé) vèn nhµ níc, ®ång thêi ph¸t hµnh cæ phiÕu ®Ó thu hót
thªm vèn cho doanh nghiÖp
- Trong trêng hîp CTCP tæ chøc l¹i ho¹t ®éng kinh doanh, thay ®æi c«ng
nghÖ dÉn ®Õn thõa lao ®éng th× chØ ®îc chÊm døt hîp ®ång víi ngêi lao ®«ng
sau 12 th¸ng kÓ tõ khi CTCP ®i vµo ho¹t ®éng. Nõu ngêi lao ®éng bÞ chÊm døt
hîp ®ång lao ®éng sÏ ®îc hëng mäi chÝnh s¸ch nh quy ®Þnh hiÖn hµnh
8
+ NhËn xÐt c¸ch thøc cæ phÇn ho¸:
X¸c ®Þnh gi¸ trÞ thùc tÕ cña doanh nghiÖp ®Ó CPH ®Õn nay v©n lµ mét bµi
to¸n nan gi¶i. NÕu x¸c ®Þnh gi¸ trÞ qu¸ cao th× doanh nghiÖp mÊt tÝnh hÊp dÉn,
cæ phÇn b¸n ra kh«ng t×m ®îc nhµ ®Çu t. Song nÕu x¸c ®Þnh gi¸ trÞ doanh
nghiÖp qu¸ thÊp th× nhµ níc chÞu thua thiÖt. Trong khi ®ã kü thuËt ®Þnh gi¸ tµi
s¶n hiÖn cã bÞ cho lµ qu¸ l¹c hËu cha thÓ hiÖn xu híng ph¸t triÓn cña doanh
nghiÖp vµ cha phï hîp víi lo¹i h×nh doanh nghiÖp cã Ýt tµi s¶n. Ngoµi ra cßn
bá qua mét yÕu tè quan träng cÊu thµnh nªn gi¸ trÞ doanh nghiÖp, ®ã lµ gi¸ trÞ
quyÒn sö dông ®Êt.
Theo c¸c chuyªn gia tµi chÝnh ë nhiÒu níc trªn thÕ giíi, khi x¸c ®Þnh gi¸
trÞ doanh nghiÖp thêng ¸p dông nhiÒu ph¬ng ph¸p ®Þnh gi¸ ®Ó cuèi cïng t×m ra
mét ®¸p sè ®óng. Nhng ë ViÖt Nam hiÖn chØ ¸p dông mét ph¬ng ph¸p duy
nhÊt lµ tÝnh tµi s¶n rßng. NghÜa lµ gi¸ trÞ doanh nghiÖp ®îc x¸c ®Þnh dùa trªn
gi¸ trÞ ghi trong sæ s¸ch vµ mét sè yÕu tè kh¸c nh vÞ thÕ, uy tÝn. ChÝnh v× thÕ
mµ kÕt qu¶ nhiÒu khi kh«ng thu ®îc nhiÒu khi kh«ng phï hîp víi thùc tÕ.
C¬ chÕ ®Þnh gi¸ hiÖn nay cßn tån t¹i nhiÒu bÊt cËp vµ cha tÝnh hÕt ®îc
nh÷ng trêng hîp ph¸t sinh trong thùc tÕ.
Do ®ã cÇn ph¶i cã nh÷ng ph¬ng híng gi¶i quyÕt cô thÓ:
Nhµ níc cÇn cÊp thªm nh÷ng u ®·i cho doanh nghiÖp.
- Ngoµi ra khi doanh nghiÖp ®· ®îc CPH th× mäi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh
doanh ph¶i quay theo vßng cña thÞ trêng. V× thÕ khi x¸c ®Þnh gi¸ trÞ doanh
nghiÖp chóng ta nªn gãi gän trong 3 ch÷ “ thÞ trêng ho¸”, nghÜa lµ viÖc ®Þnh
gi¸ tµi s¶n kh«ng nªn phô thuéc vµo ý muèn chñ quan cña bÊt kú ai.
- C¸c chuyªn gia tµi chÝnh quèc tÕ th× cho r»ng ®Êu gi¸ lµ ph¬ng ph¸p tèt
nhÊt ®Ó x¸c ®Þnh gi¸ trÞ doah nghiÖp. Bëi theo hä khi g¾n qu¸ tr×nh CPH víi
thÞ trêng chøng kho¸n th× c¸c giao dÞch gi÷a ngêi mua vµ ngêi b¸n sÏ cho thÊy
c¸c møc gi¸ chuÈn vÒ cæ phiÕu cña c¸c doanh nghiÖp.
KÕt luËn
Sau h¬n 10 n¨m thùc hiÖn chñ tr¬ng CPH ë ViÖt Nam ®· kh¼ng ®Þnh
CPH lµ qu¸ tr×nh ®a d¹ng ho¸ chñ së h÷u ®èi víi doanh nghiÖp nhµ níc nh»m
thu hót c¸c nguån vèn vµ kinh nghiÖm s¶n xuÊt tõ c¸c nhµ ®Çu t vµ ngêi lao
®éng, t¹o c¬ së cho viÖc ®æi míi c¸c quan hÖ qu¶n lý vµ ph©n phèi s¶n phÈm,
9
t¹o ®éng lùc míi ph¸t huy quyÒn tù chñ kinh doanh, n©ng cao hiÖu qu¶ vµ søc
c¹nh tranh cña doanh nghiÖp, thóc ®Èy qu¸ tr×nh tÝch tô vµ tËp trung vèn nh»m
hiÖn ®¹i ho¸ nÒn kinh tÕ.
Tuy nhiªn, bªn c¹nh nh÷ng thµnh tùu ®· ®¹t ®îc rÊt ®¸ng khÝch lÖ, th× ch¬ng tr×nh CPH so víi yªu cÇu vµ kÕ ho¹ch ®Ò ra cßn rÊt chËm chÝnh v× vËy cæ
phÇn ho¸ DNNN cÇn ph¶i ®îc t¨ng tèc vµ ngµy cµng hoµn thiÖn h¬n theo híng
“ thÞ trêng ho¸” cïng víi viÖc dµnh u ®·i hîp lý cho c¸c c¸n bé c«ng nh©n
viªn, ngêi lao ®éng trong doanh nghiÖp. CÇn tÝnh ®óng, ®ñ gi¸ trÞ doanh
nghiÖp vµ tiÕn hµnh CPH c«ng khai, réng r·i trªn thÞ trêng chøng kho¸n, hç
trî vµ vËn hµnh c¸c doanh nghiÖp sau CPH theo c¸c nguyªn t¾c thÞ trêng vµ
th«ng lÖ quèc tÕ… cã nh vËy míi ®¹t ®îc môc tiªu t¨ng cêng huy ®éng vèn
ngoµi ng©n s¸ch Nhµ níc, c¶i thiÖn hiÖu qu¶ ho¹t ®éng vµ tÝnh c¹nh tranh cña
khu vùc kinh tÕ Nhµ níc nãi riªng, nÒn kinh tÕ nãi chung… ®¸p øng c¸c yªu
cÇu vµ th¸ch thøc cña héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ.
Tµi liÖu tham kh¶o
1. Gi¸o tr×nh luËt kinh tÕ
( §¹i häc Qu¶n Lý vµ Kinh Doanh – Hµ Néi)
10
2. ChÕ ®é míi vÒ qu¶n lý tµi chÝnh vµ CPH doanh nghiÖp nhµ níc
( Bé Tµi chÝnh)
3. CPH vµ gi¶i ph¸p quan träng trong c¶i c¸ch DNNN
( Chu ViÕt L©n- ChÝnh trÞ Quèc gia)
4. Hái ®¸p luËt doanh nghiÖp vµ c¸c v¨n b¶n híng dÉn thi hµnh
( Th viªn trêng §H QL $ KD – Hµ Néi)
5. B¸o ph¸p luËt
( phßng t liÖu)
6. LuËt doanh nghiÖp nh÷ng ®iÓm ®æi míi vµ mét sè vÊn ®Ò ®Æt ra trong c¬
chÕ thÞ trêng
11
- Xem thêm -
.DOC 
11 
11 
58 
