Tài liệu Tìm hiểu quá trình vân chuyển, phân phối sản phẩm ̣xăng dầu

ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI VIỆN KỸ THUẬT HÓA HỌC BỘ MÔN CÔNG NGHỆ HỮU CƠ - HÓA DẦU *********** BÀI TẬP NGHIÊN CỨU SẢN PHẨM DẦU MỎ VÀ PHỤ GIA Đề tài: Tìm hiểu quá trình vâṇ chuyển, phân phối sản phẩm xăng dầu Giáo viên hướng dẫn: PGS. TS Văn Đình Sơn Thọ Nhóm 6: Lê Huyền Thanh (Nhóm trưởng) 20180932 Lương Minh Thắng 20180931 Vũ Ngọc Thức 20180947 Hoàng Thị Minh Thủy 20175226 Lê Thị Thúy 20175235 Hà Nội, 10/2021 1 Mục Lục I. VẬN CHUYỂN SẢN PHẨM XĂNG DẦU..................................................3 1. 2. Vận chuyển các sản phẩm xăng dầu bằng đường biển.................................3 1.1. Vận chuyển đường biển hoạt động như thế nào?........................................3 1.2. Ưu điểm......................................................................................................3 1.3. Nhược điểm................................................................................................4 Vâ ̣n chuyển các sản phẩm bằng đường ống..................................................4 2.1. Đặc điểm của vận tải đường ống.....................................................................4 2.2. Ưu điểm..........................................................................................................5 2.3. Nhược điểm....................................................................................................5 3. Vận chuyển bằng xe bồn.................................................................................9 3.1. Quy trình vận chuyển xăng dầu bằng xe bồn................................................10 3.2. Ưu điểm........................................................................................................11 3.3. Nhược điểm...................................................................................................11 4. Vận chuyển bằng đường sắt..........................................................................12 4.1. Quy trình vận chuyển xăng dầu bằng đường sắt...........................................12 4.2. Ưu điểm........................................................................................................13 4.3. Nhược điểm...................................................................................................13 II. PHÂN PHỐI SẢN PHẨM XĂNG DẦU....................................................14 1. Phân phối sản phẩm xăng dầu là gì?............................................................14 2. Mô ̣t số công ty phân phối xăng dầu lớn tại Viêṭ Nam.................................15 3. Lưu trữ tại các kho xăng dầu.......................................................................16 4. Đại lý xăng dầu..............................................................................................16 III. TÀI LIỆU THAM KHẢO.....................................................................19 2 I. VẬN CHUYỂN SẢN PHẨM XĂNG DẦU 1. Vận chuyển các sản phẩm xăng dầu bằng đường biển  1.1.  Vận chuyển đường biển hoạt động như thế nào?  Việc vận chuyển dầu bằng đường biển sẽ sử dụng các tàu chuyên chở dầu có kích  thước lớn với các điều kiện an toàn cho hàng hóa và thành viên phi hành đoàn.   Việc vận chuyển dầu bằng đường biển bắt đầu từ một thỏa thuận ban đầu giữa các  nhà sản xuất dầu và các chủ tàu.   Tàu chở dầu thô là những con tàu lớn được sử dụng để vận chuyển dầu thô từ  Trung Đông, Châu Phi và Châu Mỹ Latinh đến các nhà máy lọc dầu trên toàn thế giới   Tàu chở các sản phẩm tinh chế được gọi là tàu chở sản phẩm và chở các sản phẩm  dầu mỏ tinh chế từ các nhà máy lọc dầu đến các địa điểm phân phối  1.2.  Ưu điểm  Khả năng chứa lớn: Các tàu chở dầu trên biển có thể chở một lượng lớn dầu từ  3 điểm này đến điểm khác. Điều đó giúp giảm ùn tắc giao thông trên các tuyến đường.   Nhiều sà lan hoặc tàu chở dầu có sẵn:  Tùy thuộc vào khối lượng dầu bạn định vận  chuyển, có nhiều sà lan hoặc tàu để sử dụng.   Đường nước linh hoạt:  Đường nước đã giúp các nhà sản xuất có thể tiếp cận các lục địa khác. Nếu không có tàu chở dầu trên biển, việc vận chuyển dầu từ lục địa này sang lục địa khác sẽ không thể thực hiện được   Vận chuyển dầu thô bằng đường biển tiết kiệm chi phí   Tránh được mối nguy hiểm cho người tham gia giao thông trên đường  1.3. Nhược điểm   Thời gian giao hàng lâu hơn do tàu di chuyển chậm   Thời tiết xấu:  Điều kiện thời tiết ảnh hưởng đến giao thông đường biển. Điều kiện  thời tiết kém là một trong những thách thức chính đối với việc vận chuyển dầu bằng đường biển  Khó theo dõi hàng hóa trong quá trình vận chuyển. Mất tín hiệu từ tàu ngăn cản  chủ hàng biết vị trí hàng hóa hiện tại.  2. Vâ ̣n chuyển các sản phẩm bằng đường ống 2.1. Đặc điểm của vận tải đường ống Vận tải đường ống là quá trình vận chuyển hàng hóa liên tục đi qua nhiều địa hình khá c nhau từ điểm xuất phát đến điểm đích bằng cách sử dụng hệ thống các tuyến đường ố ng được nối từ quốc gia này sang quốc gia khác.   Một số đặc điểm của loại hình vận tải này là: hàng hóa di chuyển nhưng phương  tiện thì cố định. Các bên giao và nhận đồng thời là chủ phương tiện vận chuyển thường ký các hiệp  định cung cấp và phân chia sản phẩm trước khi thực hiện xây dựng và vận chuyển.  4  Đường ống công nghệ vận chuyển xăng dầu là đường ống (bao gồm ống và các m ối  liên kết) cùng các thiết bị lắp trên đường ống dùng để dẫn xăng dầu và hơi xăng dầu.   Đường ống công nghệ gồm có: ống nhập (dùng để dẫn xăng dầu từ phương tiện vậ n chuyển xăng dầu vào bể chứa), họng nhập kín (thiết bị được gắn cố định ở đầu ống n hập dùng để nối kín với ống dẫn xăng dầu từ phương tiện vận chuyển vào bể chứa), ốn g  xuất (dùng để dẫn xăng dầu từ bể chứa đến cột bơm) và các ống dẫn hơi (dùng để dẫn  hơi xăng dầu từ bể chứa đến van thở, từ cột bơm đến bể chứa hoặc từ bể chứa đến phư ơng tiện vận chuyển xăng dầu).Nhập xăng dầu vào bể chứa phải sử dụng phương pháp  nhập kín. Đường ống nhập xăng dầu vào từng bể phải kéo dài xuống đáy bể và cách đá y bể không quá 20 cm.  2.2. Ưu điểm   Vận tải bằng đường ống có thể kết hợp cùng lúc xây dựng các tuyến đường, vận  tải ô tô hay đường sắt, đường biển.   Vận tải bằng đường ống có khối lượng vận chuyển lớn.  Nó không làm cản trở các phương thức giao thông khác vì hệ thống đường ống thư ờng được xây ngầm dưới đất, dưới biển…  Vận tải bằng đường ống phù hợp với vận chuyển chất lỏng, khí, thích hợp đối với  những mỏ nằm ở những vùng sâu, vùng xa, địa hình phức tạp. Trong quá trình vận chuyển, hàng hóa trong vận tải bằng đường ống ít khi bị tổn  thất mất mát dọc đường.   Đặc biệt, việc vận chuyển bằng đường ống không gây ô nhiễm môi trường trong q uá trình vận chuyển và không chiếm quá nhiều diện tích đất.  2.3. Nhược điểm  Phương thức này có thể vận chuyển hàng hóa ít hơn  5  Vốn đầu tư xây dựng hệ thống đường ống lớn, chi phí xây dựng các trạm bơm thủy lực khá tốn kém.   Khó kiểm soát an ninh và kiểm soát sự an toàn của hệ thống vận tải đường ống.  6   7 3. Vận chuyển bằng xe bồn  8 Xe bồn là loại xe đặc biệt chỉ chuyên chở các loại hàng hóa đặc biệt như xăng, dầu, hà ng hóa dạng lỏng…Do đặc thù là xe chuyên chở hàng hóa lỏng nên xe được thiết kế th êm hệthống bơm xăng dầu, nồi hơi, hệ thống nạp, xả… đồng thời đảm bảo các tiêu chu ẩn an toàn cháy nổ giúp cho việc vận chuyển hàng hóa trên đường an toàn nhất, trong  quá trình  vận chuyển không gây nguy hiểm đến tính mạng con người.  Cấu tạo của xe bồn gồm 2 bộ phận chính: Chassis (phần xe cơ sở) và xitec (phần bồn)    Chassis bao gồm cabin điều khiển và toàn bộ hệ thống khung gầm Ngoài phần Chassis thì phần xitec của xe bồn chở nhiên liệu cũng rất quan trọng.  Bồn có hình dạng hình elip giúp chịu được công suất và áp lực lớn. Bên ngoài vỏ làm bằ ng chất liệu thép có tác dụng chống oxy hóa. Nhờ đó, khi xe di chuyển trong điều kiện  Thời tiết không thuận lợi như: Nắng gắt, mưa to, bão, sấm sét… thì vẫn không bị bào  mòn. Ở bên trong của bồn chứa chia thành nhiều khoang nhỏ. Lớp vách ngăn gia công tỉ mỉ bằng loại thép thủy lực chất lượng tốt. Thêm vào đó, chất liệu inox304 cao cấp được  tận dụng để làm họng xả nên có tuổi thọ cao. Cuối cùng là chân bồn thiết kế rất chắc  chắn. Chất liệu hợp kim đúc nguyên khối đảm bảo không bị gãy hay nghiêng xe trong quá trình vận chuyển.   3.1. Quy trình vận chuyển xăng dầu bằng xe bồn  Để nhận hàng xăng dầu tại trạm xuất xe bồn lái xe phải tuân thủ quy trình nghiêm  ngặt, với các bước kiểm tra an ninh, an toàn chặt chẽ. Qua được bước này, từng xe di  chuyển qua cổng đều tiếp tục được kiểm tra điều kiện vận hành của xe như độ sạch  hầm hàng, nồng độ khí cháy nổ trong hầm…  Lái xe xuống xe và đi vào phòng điều khiển xuất hàng để làm thủ tục nhận hàng. Mỗi  lái xe được nhân viên cấp cho một chìa khóa đặc biệt (Loadkey) với một mã code  riêng lưu trữ các thông tin về chuyến hàng và bảng hướng dẫn nhận hàng trong khu 9 vực. Sau đó, lái xe di chuyển phương tiện đến vị trí thực hiện cân xe để thực hiện cân xe  trước xuất. Việc cân xe được thực hiện tự động bằng cách đưa Loadkey vào bảng giao diện cân.  Xe cân xong, số liệu sẽ được truyền về trung tâm điều khiển. Xe vào khu vực chờ nhận hàng theo làn đường và tín hiệu đèn giao thông tương ứng. Ở đây lái xe phải tuân thủ mọi sự chỉ huy của nhân viên vận hành khu vực xuất hàng.  Nhân viên vận hành hướng dẫn lái xe di chuyển vào vị trí đỗ ở bến xuất chỉ định, tắt  máy, khóa phanh tay, chêm bánh xe và kẹp tiếp địa vào vị trí được chỉ định trên thân  xe, bàn giao chìa khóa xe và Loadkey. Sau khi thực hiện công tác chuẩn bị, nhân viên vận hành nhấn Loadkey vào giao diện  thiết bị trên giàn xuất tương ứng để kiểm tra các thông tin và tiến hành xuất hàng.  Bồn đầy hàng, xe đưa đón trở lại vị trí cân để cân lượng hàng đã xuất. Lái xe trả lại  Loadkey, thực hiện lấy mẫu, niêm phong và kiểm tra lần cuối trước khi rời trạm. Một  chu trình nhận hàng của một xe bồn thông thường mất khoảng 30 đến 40 phút (tùy theo lượng hàng nhận của mỗi xe). Sau đó được vận chuyển đi để xuất bán cho  đối tác.  10   3.2. Ưu điểm   Không phụ thuộc vào giờ giấc và cũng không có quy định thời gian cụ thể nào mà  chỉ cầncác bên tự thống nhất thời gian cũng như có thể thay đổi trong quá trình vậ n chuyển.   Xăng dầu được vận chuyển theo đường bộ sẽ tiết kiệm được nhiều thời gian.   Vận chuyển hàng hóa hiệu quả ở cự li ngắn và trung bình.     Hình thức vận tải này có khả năng bảo quản xăng dầu cao. Đảm bảo chất lượng xă ng dầu trong suốt đoạn đường vận chuyển.      Xăng dầu được chuyên chở từ kho người gửi đến kho người nhận mà không qua b ất kì trung gian vận tải nào. Hạn chế công đoạn bốc xếp hàng hóa bằng nhân công,  giảm thiếu chi phí.    11 3.3. Nhược điểm   Vận chuyển đường dài thường phải nộp thêm các khoản phụ phí đường bộ: trạm th u phí, phí nhiên liệu, phí cầu đường…   Việc vận chuyển đường bộ cũng ẩn chứa nhiều rủi ro như tai nạn giao thông, kẹt  xe… ảnh hưởng lớn đến hàng hóa và thời gian giao hàng.   Khối lượng và kích thước hàng hóa vận chuyển còn hạn chế hơn so với vận chuyể n bằng đường sắt và đường biển.   Phụ thuộc nhiều vào yếu tố thời tiết.    4. Vận chuyển bằng đường sắt 4.1. Quy trình vận chuyển xăng dầu bằng đường sắt  Dầu được nạp vào các toa xe bồn và được một đoàn tàu di chuyển qua đường ray đến  nhàmáy lọc dầu hoặc điểm đến theo kế hoạch của đoàn tàu. Các đoàn tàu có thể chở một lượng lớn dầu này bằng cách sử dụng nhiều toa xe bồn.  Mặcdù mỗi toa tàu chứa ít dầu hơn nhiều so với một tàu chở dầu lớn trên biển, nhưng  khi sử  dụng nhiều toa tàu thì rất nhiều dầu có thể được vận chuyển.   Đầu máy dùng để kéo các toa tàu này có công suất rất lớn và có thể được nối với các  đầu máy khác để tăng sức mạnh, làm cho toa tàu trở thành một phương tiện khá hiệu  quả để  di chuyển dầu này. Những toa tàu này, cũng giống như các đường ống, có thể được sử  dụng để vận chuyển nhiên liệu tinh chế thay vì dầu thô từ nhà máy lọc dầu đến nhà  máy  phân phối. Các toa tàu là một cách phổ biến để di chuyển nhiên liệu này một quãng đường dài tới  những khu vực không có đường ống dẫn. 12   4.2. Ưu điểm   Giảm tải áp lực cho vận hệ thống đường ống vận chuyển dầu.    Tận dụng được cở hạ tầng vốn có.   Lượng tràn dầu ít (1 tỉ tấn trên dặm), hơn xe tải và đường ống.   Ít tác động đến môi trường biến hơn vận chuyển bằng thuyền và đường ống.  4.3. Nhược điểm.   Đắt đỏ.   Nguy cơ tràn và nổ trong quá trình vận chuyển dầu.   Phát thải ra môi trường nhiều khí thải.   Các giải pháp để cải thiện độ an toàn   Giảm tốc độ cho cá đoàn dầu thô.  13 II. PHÂN PHỐI SẢN PHẨM XĂNG DẦU 1. Phân phối sản phẩm xăng dầu là gì? Phân phối sản phẩm xăng dầu là đưa xăng dầu thành phẩm đến với người tiêu dùng thông qua quá trình vâ ̣n chuyển, lưu trữ tại các kho xăng dầu, thông qua các đại lý bán lẻ trực tiếp đến với người tiêu dùng. Hoă ̣c có thể bán buôn, bán cho các doanh nghiê ̣p lớn tùy vào số lượng xăng dầu và mục đích sử dụng. Phân phối sản phẩm xăng dầu của tập đoàn Petrolimex 14 5. Mô ̣t số công ty phân phối xăng dầu lớn tại Viêṭ Nam 6. Lưu trữ tại các kho xăng dầu Các kho xăng dầu lưu trữ lượng lớn xăng dầu, vì vâ ̣y vâ ̣n chuyển từ nhà máy đến kho phải dùng tàu chở dầu hoă ̣c đường ống. Hê ̣ thống cảng tiếp nhâ ̣n tàu, bể chứa xăng dầu, và đường ống luôn được chú trọng đầu tư xây lắp, bảo dưỡng để đảm bảo lưu trữ xăng dầu hiê ̣u quả nhất. Trong quá trình lưu trữ, các kho luôn phải đảm bảo được vấn đề phòng cháy chữa cháy và an toàn môi trường. 15 Kho xăng dầu DKC - Công ty cổ phần Tập đoàn Thiên Minh Đức 7. Đại lý xăng dầu Xăng dầu từ các kho sẽ được vâ ̣n chuyển đến các tỉnh bằng đường ống, tiếp tục được vâ ̣n chuyển bằng xe bồn đến các đại lý bán lẻ. Các đại lý tiếp nhâ ̣n xăng dầu vào bồn chứa. Cuối cùng xăng dầu được bơm vào xe qua cây bơm xăng. Đại lý bán lẻ xăng dầu Petrolimex 16 Cây bơm xăng Cấu tạo bên trong của cây bơm xăng Bồn chứa ở đây thường được đă ̣t dưới lòng đất. Để đảm bảo an toàn trong quá trình sử dụng, bồn chứa những nhiên liê ̣u dễ cháy cần được thiết kế để đáp ứng các yêu cầu kỹ thuâ ̣t. 17 Bồn chứa xăng dầu trụ nằm ngang Về vâ ̣t liê ̣u, bồn chứ xăng dầu chế tạo bằng hợp kim nhôm và thép C chất lượng cao, phù hợp với đă ̣c tính của xăng dầu. Về hình dạng, bồn xăng dầu thường thiết kế theo hình trụ elip nằm ngang có đô ̣ dày tiêu chuẩn không bị bóp méo. Ngoài ra bồn chứa xăng dầu phải chia ngăn để đảm bảo an toàn khi sử dụng. Đối với các loại bồn có dung tích từ 5 khối trở lên đều phỉa chia ngăn, mỗi ngăn có cổ lẫu, ống nhâ ̣p, mă ̣t bích, ống xuất, lỗ đo, van thở, … 18     III. TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. https://pcc1.petrolimex.com.vn/nd/xay-lap-duong-ong/xay-lap-duong-ong-xangdau-gas-hoa-dau.html  2. https://pbgdpl.hanoi.gov.vn/tin-moi/-/asset_publisher/sxBNLsQSLyY8/content/quychuan-uong-ong-cong-nghe-trong-cua-hang-xang-dau  3.https://bsr.com.vn/vi/khu-xuat-nhap-hang-loc-dau-dung-quat-de-khach-hang-hailong.htm  4.https://xechuyendunggiare.com/cau-tao-xe-bon-cho-xang-dau-hino-va-mot-so-luu-ykhi-su-dung.html  5.https://ntlogistics.vn/tin-tuc/tin-chuyen-nganh/uu-nhuoc-diem-cua-van-chuyenduong-bo-duong-thuy-duong-khong.html  7. https://www.phutho.petrolimex.com.vn/nd/tin-hd/petrolimex-phu-tho-tang-cuongphoi-hop-dam-bao-an-toan-trong-van-tai-duong-sat.html  8. https://review.chicagobooth.edu/economics/2018/article/why-transporting-oil-railpopular-despite-cost  9. https://www.aar.org/article/crude-oil-by-rail  19