Tài liệu Thực trạng và giải pháp thúc đẩy xuất khẩu hàng dệt may việt nam vào thị trường mỹ

Thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p thóc ®Èu XK hµng dÖt may VN sang thÞ tr−êng Mü lêi nãi ®Çu 1.TÝnh cÊp thiÕt cña ®Ò tµi: Cuéc c¸ch m¹ng khoa häc c«ng nghÖ ph¸t triÓn víi tèc ®é vò b)o, ®−a tíi mét sù ®ét biÕn trong t¨ng tr−ëng kinh tÕ cña mçi quèc gia vµ ®−a x) héi loµi ng−êi b−íc vµo mét kû nguyªn míi - kû nguyªn cña nÒn v¨n minh trÝ tuÖ. Trong bèi c¶nh Êy xu h−íng quèc tÕ ho¸ vµ toµn cÇu ho¸ lµ ®ßi hái tÊt yÕu ®èi víi tÊt c¶ mäi quèc gia trªn thÕ giíi vµ ViÖt Nam còng kh«ng thÓ lµ mét ngo¹i lÖ. Hoµ vµo xu h−íng héi nhËp Êy, ®Ó cã thÓ tiÕn nhanh, tiÕn kÞp thêi ®¹i th× ViÖt Nam cÇn ph¶i ph¸t huy nh÷ng lîi thÕ vèn cã cña m×nh. Lµ mét quèc gia cã d©n sè kho¶ng trªn 80 triÖu, thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ng−êi thÊp th× lîi thÕ lín nhÊt ®èi víi ViÖt Nam lµ cã mét lùc l−îng lao ®éng dåi dµo víi gi¸ nh©n c«ng rÎ. Bëi vËy, ph¸t triÓn c«ng nghiÖp dÖt may trong giai ®o¹n ®Çu cña qóa tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n−íc cã vai trß ®Æc biÖt quan träng ®èi víi ViÖt Nam. Ngoµi viÖc s¶n xuÊt hµng tiªu dïng thiÕt yÕu cho nh©n d©n, t¹o c«ng ¨n viÖc lµm cho hµng triÖu ng−êi lao ®éng trong x) héi, xuÊt khÈu hµng dÖt may cßn gãp phÇn lµm t¨ng kim ng¹ch xuÊt khÈu cña quèc gia. Hµng dÖt may hiÖn ®ang ®øng thø hai trong tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu cña ViÖt Nam, sau dÇu th«. Trong n¨m 2003, hµng dÖt may xuÊt khÈu t¨ng 30,8%, kim ng¹ch t¨ng kho¶ng 850 triÖu USD ®−a hµng dÖt may trë thµnh mét trong sè nh÷ng mÆt hµng xuÊt khÈu cã gi¸ trÞ lín nhÊt cña ViÖt Nam. Tr−íc m¾t viÖc xuÊt khÈu hµng dÖt may vµo thÞ tr−êng Mü cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n nh− chÊt l−îng hµng ho¸ ch−a æn ®Þnh céng víi viÖc ch−a am hiÓu luËt ph¸p kinh doanh còng nh− phong tôc, tËp qu¸n cña thÞ tr−êng Mü cña c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam nh−ng trë ng¹i lín nhÊt vÉn lµ viÖc hµng dÖt may cña ViÖt Nam ch−a ®−îc h−ëng quy chÕ tèi huÖ quèc cña Mü. Nh−ng dï sao hiÖp ®Þnh th−¬ng m¹i ViÖt-Mü ®−îc ký kÕt vµo th¸ng 7/2000 lµ mét c¬ héi míi, to lín cho ngµnh dÖt may n−íc ta v× ®©y lµ mét thÞ tr−êng nhËp khÈu hµng dÖt may lín nhÊt thÕ giíi. Do vËy, viÖc ®Èy m¹nh xuÊt khÈu hµng dÖt may ViÖt Nam sang thÞ tr−êng Mü ®−îc xem lµ mét trong nh÷ng −u tiªn hµng ®Çu ®Ó ph¸t triÓn s¶n xuÊt, t¨ng thu ngo¹i tÖ cho ®Êt n−íc, t¹o c«ng ¨n viÖc lµm cho ng−êi d©n vµ æn ®Þnh x) héi. §Ò tµi NCKH 1 Tr−êng §¹i Häc KTQD Thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p thóc ®Èu XK hµng dÖt may VN sang thÞ tr−êng Mü 2.Môc ®Ých nghiªn cøu: Trªn c¬ së nghiªn cøu thùc tiÔn t×nh h×nh s¶n xuÊt, xuÊt khÈu hµng dÖt may cña ViÖt Nam sang thÞ tr−êng Mü, thùc tr¹ng cña thÞ tr−êng Mü vµ yªu cÇu bøc thiÕt cña viÖc cÇn ph¶i ®Èy nhanh tèc ®é vµ kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng dÖt may cña ViÖt Nam sang thÞ tr−êng Mü. Nhãm chóng t«i chän ®Ò tµi : “Thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p thóc ®Èy xuÊt khÈu hµng dÖt may ViÖt Nam vµo thÞ tr−êng Mü” nh»m kh¸i qu¸t thÞ tr−êng dÖt may t¹i Mü còng nh− thùc tr¹ng xuÊt khÈu hµng dÖt may ViÖt Nam sang Mü tõ ®ã ®Ò ra mét sè gi¶i ph¸p nh»m ®Èy m¹nh xuÊt khÈu hµng dÖt may sang thÞ tr−êng Mü trong thêi gian tíi. 3. §èi t−îng vµ ph¹m vi nghiªn cøu: §èi t−îng cña ®Ò tµi lµ nghiªn cøu thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p thóc ®Èy xuÊt khÈu hµng dÖt may cña ViÖt Nam sang thÞ tr−êng Mü. Ph¹m vi nghiªn cøu cña ®Ò tµi giíi h¹n ë viÖc xuÊt khÈu mÆt hµng dÖt may cña ViÖt Nam sang thÞ tr−êng Mü mµ kh«ng më réng sang c¸c thÞ tr−êng kh¸c. 4. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu: Trong ®Ò tµi nµy chóng t«i sö dông ph−¬ng ph¸p thèng kª, so s¸nh sè liÖu cña nhãm hµng dÖt may xuÊt khÈu, c¸c mÆt hµng s¶n xuÊt, xuÊt khÈu chñ ®¹o cña nã nh÷ng n¨m gÇn ®©y.§Ò tµi cßn kÕt hîp ph−¬ng ph¸p tæng hîp, ph©n tÝch ®¸nh gi¸ ®ång thêi vËn dông c¸c quan ®iÓm, ®−êng lèi, chÝnh s¸ch ph¸t triÓn kinh tÕ cña §¶ng vµ Nhµ n−íc ®Ó lµm s¸ng tá néi dung nghiªn cøu cña ®Ò tµi. 5. Bè côc cña ®Ò tµi: Víi néi dung nh− vËy, ®Ò tµi cña chóng t«i sÏ gåm c¸c phÇn: Môc lôc Lêi nãi ®Çu Ch−¬ng I: Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ xuÊt khÈu hµng dÖt may cña ViÖt Nam . Ch−¬ng II: Tæng quan vÒ thÞ tr−êng dÖt may Mü. Ch−¬ng III: Thùc tr¹ng xuÊt khÈu hµng dÖt may ViÖt Nam sang thÞ tr−êng Mü. Ch−¬ng IV: C¸c gi¶i ph¸p thóc ®Èy xuÊt khÈu hµng dÖt may ViÖt Nam vµo thÞ tr−êng Mü. KÕt luËn Tµi liÖu tham kh¶o §Ò tµi NCKH 2 Tr−êng §¹i Häc KTQD Thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p thóc ®Èu XK hµng dÖt may VN sang thÞ tr−êng Mü Do cßn cã nh÷ng h¹n chÕ trong viÖc cËp nhËt th«ng tin cïng víi nh÷ng h¹n chÕ kiÕn thøc cña b¶n th©n, nªn trong ®Ò tµi kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt nhÊt ®Þnh. RÊt mong nhËn ®−îc sù ®ãng gãp ý kiÕn cña c¸c thÇy c« vµ c¸c b¹n ®Ó ®Ò tµi nµy ®−îc hoµn thiÖn. Cuèi cïng xin bµy tá lßng biÕt ¬n ch©n thµnh ®Õn Th.S NguyÔn Anh TuÊn cïng c¸c thÇy c« ë khoa Th−¬ng M¹i Tr−êng §¹i Häc Kinh TÕ Quèc D©n ®) gióp ®ì chóng em hoµn thµnh ®Ò tµi ®óng thêi h¹n. Nhãm thùc hiÖn §Ò tµi NCKH 3 Tr−êng §¹i Häc KTQD Thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p thóc ®Èu XK hµng dÖt may VN sang thÞ tr−êng Mü Ch−¬ng I: Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ xuÊt khÈu hµng dÖt may cña ViÖt Nam I. Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ xuÊt khÈu hµng ho¸ . I.Kh¸i niÖm chung vÒ xuÊt khÈu hµng ho¸ 1.Kh¸i niÖm ho¹t ®éng xuÊt khÈu XuÊt khÈu lµ mét bé phËn cÊu thµnh quan träng cu¶ ho¹t ®éng ngo¹i th−¬ng, trong ®ã hµng ho¸ dÞch vô ®−îc b¸n cho n−íc ngoµi nh»m thu ngo¹i tÖ. NÕu xem xÐt d−íi gãc ®é c¸c h×nh thøc kinh doanh quèc tÕ th× xuÊt khÈu lµ h×nh thøc c¬ b¶n ®Çu tiªn cña doanh nghiÖp khi b−íc vµo kinh doanh quèc tÕ. Mçi c«ng ty lu«n h−íng tíi xuÊt khÈu nh÷ng s¶n phÈm vµ dÞch vô cña m×nh ra n−íc ngoµi. XuÊt khÈu cßn tån t¹i ngay c¶ khi c«ng ty ®) tiÕn hµnh c¸c h×nh thøc cao h¬n trong kinh doanh quèc tÕ. C¸c lý do ®Ó mét c«ng ty thùc hiÖn xuÊt khÈu lµ: Thø nhÊt, sö dông nh÷ng lîi thÕ cña quèc gia m×nh Thø hai, gi¶m chi phÝ, gi¶m gi¸ thµnh s¶n phÈm Khi mét thÞ tr−êng ch−a bÞ h¹n chÕ bëi thuÕ quan , h¹n ng¹ch, c¸c quy ®Þnh kh¾t khe vÒ tiªu chuÈn kü thuËt, trªn thÞ tr−êng cã Ýt ®èi thñ c¹nh tranh hay n¨ng lùc cña doanh nghiÖp kinh doanh quèc tÕ cßn ch−a cã ®ñ kh¶ n¨ng ®Ó thùc hiÖn c¸c h×nh thøc cao h¬n th× xuÊt khÈu ®−îc lùa chän. So víi ®Çu t− râ rµng xuÊt khÈu ®ßi hái mét l−îng vèn Ýt h¬n, rñi ro thÊp h¬n, thu ®−îc lîi nhuËn trong mét thêi gian ng¾n. 2.Vai trß cña ho¹t ®éng xuÊt khÈu Trong xu thÕ toµn cÇu ho¸ nÒn kinh tÕ thÕ giíi, kh«ng mét quèc gia nµo cã thÓ tù s¶n xuÊt tÊt c¶ c¸c s¶n phÈm hµng ho¸, dÞch vô ®¸p øng nhu cÇu trong n−íc. V× vËy tham gia vµo ho¹t ®éng th−¬ng m¹i quèc tÕ lµ ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt cho mçi quèc gia. Mçi qu«c gia ph¶i th«ng qua trao ®æi, mua b¸n víi c¸c quèc gia.nh»m tho¶ m¶n nhu cÇu cña m×nh. Nh− vËy, ho¹t ®éng xuÊt khÈu gãp phÇn quan träng vµo sù ph¸t triÓn hay suy tho¸i, l¹c hËu cña quèc gia so víi thÕ giíi. Ých lîi cña ho¹t ®éng xuÊt khÈu ®−îc thÓ hiÖn nh− sau: §Ò tµi NCKH 4 Tr−êng §¹i Häc KTQD Thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p thóc ®Èu XK hµng dÖt may VN sang thÞ tr−êng Mü 2.1.§èi víi nÒn kinh tÕ thÕ giíi Th«ng qua ho¹t ®éng xuÊt khÈu, c¸cb quèc gia tham gia vµo ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ.C¸c quèc gia sÏ tËp trung vµo s¶n xuÊt vµ s¶n xuÊt nh÷ng hµng ho¸ vµ dÞch vô mµ m×nh kh«ng cã lîi thÕ. XÐt trªn tæng thÓ nÒn kinh tÕ thÕ giíi th× chuyªn m«n ho¸ s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu sÏ lµm cho viÖc sö dông c¸c ngu«n lùc cã hiÖu qu¶ h¬n vµ tæng s¶n phÈm x) héi toµn thÕ giíi t¨ng lªn. Bªn c¹nh ®ã xuÊt khÈu gãp phÇn th¾t chÆt thªm quan hÖ quèc tÕ gi÷a c¸c quèc gia. 2.2. §èi víi nÒn kinh tÕ quèc d©n • XuÊt khÈu t¹o nguån vèn quan träng, chñ yÕu ®Ó quèc gia tho¶ m)n nhu cÇu nhËp khÈu vµ tÜch luü ®Ó ph¸t triÓn s¶n xuÊt Mçi quèc gia muèn t¨ng tr−ëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ l¹i rÊt cÇn nh÷ng t− liÖu s¶n xuÊt ®Ó phôc vô cho c«ng cuéc CNH- H§H. §Ó cã nh÷ng t− liÖu s¶n xuÊt ®ã, hä ph¶i nhËp khÈu tõ n−íc ngoµi vµ ®Ó bï ®¾p nguån vèn bÞ thiÕu hôt hä sÏ lÊy tõ xuÊt khÈu. ë c¸c n−íc kÐm ph¸t triÓn vËt ng¨n c¶n chÝnh ®èi víi nÒn kinh tÕ lµ thiÕu tiÒm lùc vÒ vèn trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn. Nguån vèn huy ®éng tõ n−íc ngoµi ®−îc coi lµ cë chÝnh nh−ng mäi c¬ héi ®Çu t− hoÆc vay nî tõ n−íc ngoµi thÊy ®−îc kh¶ n¨ng xuÊt khÈu cña ®Êt n−íc ®ã, v× ®©y lµ nguån chÝnh ®Ó ®¶m b¶o n−íc nµy cã thÓ tr¶ nî. • §Èy m¹nh xuÊt khÈu ®−îc xem nh− mét yÕu tè quan träng kÝch thÝch sù t¨ng tr−ëng kinh tÕ ViÖc ®Èy m¹nh xuÊt khÈu sÏ t¹o ®iÒu kiÖn më réng qui m« s¶n xuÊt, nhiÒu ngµnh nghÒ míi ra ®êi phôc vô cho xuÊt khÈu, g©y ph¶n øng d©y chuyÒn gióp cho c¸c ngµnh kinh tÕ kh¸c ph¸t triÓn theo, dÉn ®Õn kÕt qu¶ t¨ng tæng s¶n phÈm x) héi vµ nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn nhanh. • XuÊt khÈu cã Ých lîi kÝch thÝch ®æi míi trang thiÕt bÞ vµ c«ng nghiÖp s¶n xuÊt §Ó cã thÓ ®¸p øng ®−îc nhu cÇu cao cña thÕ giíi vÒ qui c¸ch phÈm chÊt s¶n phÈm th× mét s¶n phÈm s¶n xuÊt ph¶i ®æi míi trang thiÕt bÞ c«ng nghÖ, mÆt kh¸c ng−êi lao ®éng ph¶i n¨ng cao tay nghÒ, häc hái nh÷ng kinh nghiÖm s¶n xuÊt tiªn tiÕn. * §Èy m¹nh xuÊt khÈu cã Ých lîi ®Õn sù thay ®æi c¬ cÊu kinh tÕ ngµnh theo h−íng sö dông cã hiÖu qu¶ nhÊt lîi thÕ so s¸nh tuyÖt ®èi vµ t−¬ng ®èi cña ®Êt n−íc XuÊt khÈu t¹o kh¶ n¨ng më réng thÞ tr−êng tiªu thô,cung cÊp ®Çu vµo cho s¶n xuÊt, khai th¸c tèi ®a s¶n xuÊt trong n−íc. §Ò tµi NCKH 5 Tr−êng §¹i Häc KTQD Thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p thóc ®Èu XK hµng dÖt may VN sang thÞ tr−êng Mü XuÊt khÈu t¹o nh÷ng tiÒn ®Ò kinh tÕ kü thuËt nh»m c¶i t¹o vµ n©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt trong n−íc. §iÒu nµy cã ý nghÜa lµ xuÊt khÈu lµ ph−ong tiÖn quan träng t¹o vèn, kü thuËt vµ c«ng nghÖ tiªn tiÕn tõ thÕ giíi bªn ngoµi vµo trong n−íc nh»m hiÖn ®¹i ho¸ nÒn kinh tÕ cña ®Êt n−íc, t¹o ra n¨ng lùc s¶n xuÊt míi. Th«ng qua xuÊt khÈu, hµng ho¸ trong n−íc sÏ tham gia vµo cuéc c¹nh tranh trªn thi tr−êng thÕ giíi vÒ gi¸ c¶ vµ chÊt l−îng. Cuéc c¹nh tranh nµy ®ßi hái c¸c nhµ s¶n xuÊt trong n−íc ph¶i tæ chøc l¹i s¶n xuÊt, h×nh thµnh c¬ cÊu s¶n xuÊt phï hîp víi nhu cÇu thÞ tr−êng. Ngoµi ra, xuÊt khÈu cßn ®ßi hái c¸c nhµ doanh nghiÖp ph¶i luång ®æi míi c«ng hoµn thiÖn c«ng t¸c qu¶n lý s¶n xuÊt, kinh doanh, n©ng cao chÊt l−îng s¶n phÈm vµ h¹ gi¸ thµnh. * XuÊt khÈu cã t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn viÖc gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm vµ c¶i thiÖn ®íi cña nh©n d©n T¸c ®éng cña xuÊt khÈu ®Õn ®êi sèng bao gåm nhiÒu mÆt. Ngoµi ra mét phÇn kim ng¹ch xuÊt khÈu cßn dïng ®Ó nhËp khÈu nh÷ng vËt phÈm tiªu dïng thiÕt yÕu phôc vô cho ®êi sèng vµ ®¸p øng ngµy cµng phong phó h¬n nhu cÇu tiªu dïng cña nh©n d©n. • XuÊt khÈu lµ c¬ së ®Ó më réng vµ thóc ®Èy kinh tÕ ®èi ngo¹i gi÷a c¸c quèc gia XuÊt khÈu vµ c¸c quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i cã t¸c ®éng qua l¹i phô thuéc lÉn nhau. Ho¹t ®éng xuÊt khÈu lµ mét ho¹t ®éng chñ yÕu, c¬ b¶n lµ h×nh thøc ban ®Çu cña ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i, tõ ®ã thóc ®Èy c¸c mèi quan hÖ kh¸c nh− du lÞch quèc tÕ, b¶o hiÓm, vËn t¶i quèc tÕ, tÝn dông quèc tÕ…ph¸t triÓn theo. Ng−îc l¹i sù ph¸t triÓn cña c¸c ngµnh nµy l¹i lµ nh÷ng ®iÒu kiÖn tiÒn ®Ò cho ho¹t ®éng xuÊt khÈu ph¸t triÓn. 2.3. §èi víi doanh nghiÖp Ngµy nay xu h−íng v−¬n ra thÞ tr−êng n−íc ngoµi lµ mét xu h−íng chung cña tÊt c¶ c¸c quèc gia vµ c¸c doanh nghiÖp. ViÖc xuÊt khÈu hµng ho¸ dÞch vô ®em l¹i lîi Ých sau: Th«ng qua xuÊt khÈu c¸c doanh nghiÖp trong n−íc cã c¬ héi tham gia vµo cuèc c¹nh tranh trªn thÞ tr−êng thÕ giíi vÒ gi¸ c¶, chÊt l−îng. Nh÷ng yÕu tè ®ã ®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i h×nh thµnh mét c¬ c©u s¶n xuÊt phï hîp víi thÞ tr−êng. XuÊt khÈu ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp lu«n lu«n ®æi míi vµ hoµn thiÖn c«ng t¸c qu¶n lý s¶n xuÊt, kinh doanh n©ng cao chÊt l−îng s¶n phÈm, h¹ gi¸ thµnh. §Ò tµi NCKH 6 Tr−êng §¹i Häc KTQD Thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p thóc ®Èu XK hµng dÖt may VN sang thÞ tr−êng Mü XuÊt khÈu t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp më réng thÞ tr−êng, më réng quan hÖ kinh doanh víi c¸c b¹n hµng c¶ trong vµ ngoµi n−íc, trªn c¬ së hai bªn cïng cã lîi, t¨ng doanh sè vµ lîi nhuËn, ®ång thêi ph©n t¸n vµ chia sÎ rñi ro, mÊt m¸t trong ho¹t trong ho¹t ®éng kinh doanh, t¨ng c−êng uy tÝn kinh doanh cña doanh nghiÖp. XuÊt khÈu khuyÕn khÝch viÖc ph¸t triÓn c¸c m¹ng l−íi kinh doanh cña doanh nghiÖp, ch¼ng h¹n nh− ho¹t ®éng ®©u t−, nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt, marketing…,còng nh− sù ph©n phèi vµ më réng trong viÖc cÊp giÊy phÐp. 3.NhiÖm vô cña xuÊt khÈu XuÊt ph¸t tõ môc tiªu chung cña xuÊt khÈu lµ xuÊt khÈu ®Ó nhËp khÈu ®¸p øng nhu cÇu cña nÒn kinh tÕ. Nhu cÇu cña nÒn kinh tÕ ®a d¹ng:phôc vô cho sù nghiÖp CNH - H§H ®Êt n−íc, cho tiªu dïng, cho xuÊt khÈu vµ t¹o thªm c«ng ¨n viÒc lµm. XuÊt khÈu lµ ®Ó nhËp khÈu. Ph¶i xuÊt ph¸t tõ nhu cÇu thÞ tr−êng ®Ó x¸c ®Þnh ph−¬ng h−íng, tæ chøc hµng nhËp khÈu thÝch hîp. §Ó thùc hiÖn tèt môc tiªu trªn, ho¹t ®éng xuÊt khÈu cÇn h−íng vµo thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô sau: Ph¶i ra søc khai th¸c cã hiÖu qu¶ mäi nguån lùc cña ®Êt n−íc (®Êt ®ai, tµi nguyªn thiªn nhiªn, c¬ së vËt chÊt). N©ng cao n©ng lùc s¶n xuÊt hµng ho¸ xuÊt khÈu t¨ng nhanh khèi l−îng vµ kim ng¹ch xuÊt khÈu. T¹o hiÖu qu¶ nh÷ng mÆt hµng(nhãm hµng) xuÊt khÈu chñ lùc ®¸p øng nh÷ng ®ßi hái cña thÞ tr−êng thÕ giíi vµ cña khu vùc vÒ chÊt l−îng, sè l−îng, cã søc hÊp dÉn vµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh cao. N¨ng lùc c¹nh tranh cña nh÷ng s¶n phÈm "made in ViÖt Nam" chia lµm ba nhãm: - Nhãm cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh vµ c¹nh tranh coa hiÖu qu¶. - Nhãm cã kh¶ n¨ng cã ®iÒu kiÖn. - Nhãm cã kh¶ n¨ng thÊp. 4. Néi dung cña ho¹t ®éng xuÊt khÈu 4.1.Nghiªn cøu thÞ tr−êng 4.1.1.Lùa chän mÆt hµng xuÊt khÈu §©y lµ mét trong nh÷ng néi dung ban ®Çu c¬ b¶n nh−ng rÊt quan träng vµ rÊt cÇn thiÕt ®Ó tiÕn hµnh ho¹t ®éng xuÊt khÈu. §Ó lùa chän ®−îc mÆt hµng mµ thÞ tr−êng cÇn, ®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i cã qu¸ tr×nh nghiªn cøu, ph©n tÝch cã hÖ thèng nhu cÇu thÞ tr−êng tõ ®ã gióp cho doanh nghiÖp chñ ®éng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh 4.1.2.Lùa chän thÞ tr−êng xuÊt khÈu §Ò tµi NCKH 7 Tr−êng §¹i Häc KTQD Thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p thóc ®Èu XK hµng dÖt may VN sang thÞ tr−êng Mü Sau khi ®) lùa chän ®−îc mÆt hµng xuÊt khÈu, doanh nghiÖp cÇn ph¶i tiÕn hµnh lùa chän thÞ tr−êng xuÊt khÈu m¾t hµng ®ã. ViÖc lùa chän thÞ tr−êng ®ßi hái doanh nghiÖp ph©n tÝch tæng hîp nhiÒu yÕu tè bao g«m c¶ nh÷ng yÕu tè vi m« còng nh− yÕu tè vÜ m« vµ kh¶ n¨ng cña doanh nghiÖp. §©y lµ mét qu¸ tr×nh ®ßi hái nhiÒu thêi gian vµ chi phÝ. 4.1.3.Lùa chän b¹n hµng Lùa chän b¹n hµng c¨n cø kh¶ n¨ng tµi chÝnh, kh¶ n¨ng thanh to¸n cña b¹n hµng vµ c¨n cø vµo ph−¬ng thøc vµ ph−¬ng tiÖn thanh to¸n. ViÖc lùa chän b¹n hµng lu«n theo nguyªn t¨c ®«i bªn cïng cã lîi. Th«ng th−êng khi lùa chän b¹n hµng, c¸c doanh nghiÖp th−êng tr−íc hÕt l−u t©m ®Õn nh÷ng mèi quan hÖ cò cña m×nh. Sau ®ã nh÷ng b¹n hµng cña c¸c doanh nghiÖp kh¸c trong n−íc ®) quan hÖ còng lµ mét c¨n cø ®Ó xem xÐt lùa chän ë c¸c n−íc ®ang ph¸t triÓn. C¸c b¹n hµng th−êng ph©n theo khu vùc thÞ tr−êng mµ tuú thuéc vµo s¶n phÈm mµ doanh nghiÖp lùa chän ®Ó bu«n b¸n quèc tÕ mµ c¸c quèc gia −u tiªn. 4.1.4.Lùa chän ph−¬ng thøc giao dÞch Ph−¬ng thøc lµ nh÷ng c¸ch thøc mµ doanh nghiÖp sö dông ®Ó thùc hiÖn c¸c môc tiªu vµ kÕ ho¹ch kinh doanh cña m×nh trªn thÞ tr−êng thÕ giíi. HiÖn nay cã rÊt nhiÒu ph−¬ng thøc giao dÞch kh¸c nhau nh−: giao dÞch th«ng th−êng, giao dÞch qua trung gian, giao dÞch th«ng qua héi chî hay triÓn l)m. Tuú vµo kh¶ n¨ng cña mçi doanh nghiÖp mµ lùa chän ph−¬ng thøc giao dÞch sao cho ®¶m b¶o c¸c môc tiªu cña s¶n xuÊt kinh doanh. 4.2.§µm ph¸n vµ ký kÕt hîp ®ång §©y lµ mét kh©u quan träng trong kinh doanh xuÊt khÈu, v× nã quyÕt ®Þnh ®Õn tÝnh kh¶ thi hay kh«ng kh¶ thi cña kÕ ho¹ch kinh doanh cña doanh nghiÖp. KÕt qu¶ cña ®µm ph¸n sÏ lµ hîp ®ång ®−îc ký kÕt. §µm ph¸n cã thÓ th«ng qua th− tÝn, ®iÖn tÝn vµ trùc tiÕp. TiÕp theo c«ng viÖc ®µm ph¸n, c¸c bªn tiÕn hµnh ký kÕt hîp ®ång xuÊt khÈu, trong ®ã qui ®Þnh ng−¬i b¸n cã nghÜa vô chuyÓn quyÒn së h÷u hµng ho¸ cho ng−êi mua, con ng−êi mua cã nghÜa vô tr¶ cho ng−êi b¸n mét kho¶n tiÒn ngang gi¸ trÞ theo c¸c ph−¬ng tiÖn thanh to¸n quèc tÕ. 4.3.Thùc hiÖn hîp ®ång xuÊt khÈu, giao hµng vµ thanh to¸n Sau khi ®) ký kÕt hîp ®ång hai bªn thùc hiÖn nh÷ng g× m×nh ®) cam kÕt trong hîp ®ång. Víi t− c¸ch lµ nhµ xuÊt khÈu, doanh nghiÖp sÏ thùc hiÖn nh÷ng c«ng viÖc sau : *Giôc më L/C vµ kiÓm tra L/C ®ã : Trong ho¹t ®éng bu«n b¸n quèc tÕ hiÖn nay, viÖc sø dông L/C ®) trë thµnh phæ biÕn h¬n c¶, do lîi ich cña nã mang l¹i. Sau khi ng−êi nhËp khÈu §Ò tµi NCKH 8 Tr−êng §¹i Häc KTQD Thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p thóc ®Èu XK hµng dÖt may VN sang thÞ tr−êng Mü më L/C, ng−êi xuÊt khÈu ph¶i kiÓm tra cÈn thËn, chi tiÕt c¸c ®iÒu kiÖn trong L/C xme cã phï hîp víi nh÷ng ®iÒu kiÖn cña hîp ®ång hay kh«ng. NÕu kh«ng phï hîp hoÆc cã sai sãt th× cÇn ph¶i th«ng b¸o cho ng−êi nhËp khÈu biÕt ®Ó söa ch÷a kÞp thêi cßn nÕu khong thÊy cã sai sãt th× th«ng b¸o cho bªn nhËo khÈu biÕt vµ tiÕn hµnh chuyÓn bÞ giao hµng ho¸. *Xin giÊy phÐp xuÊt khÈu Trong mét sè tr−êng hîp, mÆy hµng xuÊt khÈu thuéc danh môc Nhµ n−íc qu¶n lý, doanh nghiÖp cÇn ph¶i tiÕn hµnh xin giÊy phÐp xuÊt khÈu do phßng cÊp giÊy phÐp xuÊt khÈu cña Bé Th−¬ng M¹i qu¶n lý *ChuÈn bÞ hµng xuÊt khÈu §èi víi nh÷ng doanh nghiÖp sau khi thu mua nguyªn phô liÖu s¶n xuÊt ra s¶n phÈm, cÇn ph¶i lùa chän, kiÓm tra, ®ãng gãi bao b× hµng ho¸ xuÊt khÈu, kÎ ký m) hiÖu sao cho phï hîp víi hîp ®ång ®) ký vµ luËt ph¸p cña n−íc nhËp khÈu *KiÓm ®Þnh hµng ho¸ Tr−¬c khi xuÊt khÈu, c¸c nhµ xuÊt khÈu ph¶i cã nghÜa vô kiÓm tra sè l−îng, träng l−îng hµng ho¸. ViÖc kiÓm tra ph¶i ®−îc tiÕn hµnh hai cÊp c¬ së vµ ë cöa khÈu nh¨m ®¶m b¶o quyÒn lîi cho khach hµng va uy tÝn cña nhµ s¶n xuÊt *Thuª ph−¬ng tiÖn vËn chuyÓn Doanh nghiÖp xuÊt khÈu cã thÓ tù thuª ph−¬ng tiÖn vËn chuyÓn hoÆc uû th¸c cho mét c«ng ty uû th¸c thuª tµu. §iÒu nµy phô thuéc vµo ®iÒu kiÖn c¬ së giao hµng trong hîp ®ång. C¬ së ph¸p lý ®iÕu tiÕt mèi quan hÖ gi÷a c¸c bªn uû th¸c thuª tµu víi bªn nhËn uû th¸c lµ hîp ®ång uû th¸c thuª tµu. Cã hai lo¹i hîp ®ång uû th¸c thuª tµu: Hîp ®ång uû th¸c thuª tµu c¶ n¨m vµ hîp ®ång thuª tµu chuyÕn. Nhµ xuÊt khÈu c¨n cø vµo ®Æc ®iÓm cña hµng ho¸ ®Ó lùa chän hîp ®ång thuª tµu cho thÝch hîp. *Mua b¶o hiÓm hµng ho¸ Hµng ho¸ trong bu«n b¸n quèc tÕ th−êng xuyªn ®−îc chuyªn chë b»ng ®−êng biÓn, ®iÒu nµy th−êng gÆp rÊt nhiÒu rñi ro, do ®ã cÇn ph¶i mua b¶o hiÓm cho hµng ho¸. C«ng viÖc cÇn ph¶i thùc hiÖn th«ng qua hîp ®ång b¶o hiÓm. Cã hai lo¹i hîp ®ång b¶o hiÓm :Hîp ®ång b¶o hiÓm bao vµ hîp ®ång b¶o hiÓm chuyÕn.khi mua b¶o hiÓm cÇn l−u ý nh÷ng ®iÒu kiÖn b¶o hiÓm vµ lùa chän c«ng ty b¶o hiÓm. *Lµm thñ tôc h¶i quan Hµng ho¸ khi v−êt qua biªn giíi quèc gia ®Ó xuÊt khÈu ®Òu ph¶i lµm thñ tôc h¶i quan. ViÖc lµm thñ tôc h¶i quan bao gåm ba b−íc chñ yÕu sau: §Ò tµi NCKH 9 Tr−êng §¹i Häc KTQD Thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p thóc ®Èu XK hµng dÖt may VN sang thÞ tr−êng Mü -Khai b¸o h¶i quan: Doanh nghiÖp khai b¸o tÊt c¶ c¸c ®Æc ®iÓm hµng ho¸ vÒ sè l−îng, chÊt l−îng, gi¸ trÞ, tªn ph−¬ng tiÖn vËn chuyÓn, n−íc nhËp khÈu. C¸c chøng tõ cÇn thiÕt, ph¶i xuÊt tr×nh kÌm theo lµ: Gi©y phÐp xuÊt khÈu, phiÕu ®ãng gãi, b¶ng kª chi tiÕt…. - XuÊt tr×nh hµng ho¸ - Thùc hiÖn c¸c quyÕt ®Þnh cña h¶i quan *Giao hµng lªn tµu Trong b−íc nµy doanh nghiÖp cÇn tiÕn hµnh c¸c c«ng viÖc sau: - LËp b¶n ®¨ng ký hµng chuyªn chë. - XuÊt tr×nh b¶n ®¨ng ký cho ng−êi vËn t¶i ®Ó lÊy hå s¬ xÕp hµng. - Trao ®æi víi c¬ quan ®iÒu ®é c¶ng ®Ó n¾m v÷ng ngµy giê lµm hµng - Bè trÝ ph−¬ng tiÖn vËn t¶i ®−a hµng vµo c¶ng, xÕp hµng lªn tµu - LÊy biªn lai thuyÒn phã, sau ®ã ®æi biªn lai, sau ®ã biªn lai thuyÒn phã lÊy vËn ®¬n ®−êng biÓn hoµn h¶o vµ chuyÓn nh−îng ®−îc, sau ®ã lËp bé chøng tõ thanh to¸n *Thanh to¸n Thanh to¸n lµ b−íc cuèi cïng cña viÖc thùc hiÖn hîp ®ång nÕu kh«ng cã sù tranh chÊp khiªó n¹i. Trong bu«n b¸n quèc tÕ, cã rÊt nhiÒu ph−¬ng thøc thanh to¸n kh¸c nhau: - Ph−¬ng thøc chuyÓn tiÒn - Ph−¬ng thøc thanh to¸n më tµi kho¶n - Ph−¬ng thøc thanh to¸n nhê thu - Ph−¬ng thøc thanh to¸n tÝn dông chøng tõ §èi víi nhµ xuÊt khÈu vÒ ph−¬ng tiÖn thanh to¸n cÇn ph¶i xem xÐt nh÷ng vÊn ®Ò sau: - Ng−êi b¸n muèn b¶o ®¶m r»ng, ng−êi mua cã c¸c ph−¬ng tiÖn tµi chÝnh ®Ó tr¶ tiÒn mua hµng theo ®óng hîp ®ång ®) ký - Ng−êi b¸n muèn viÖc thanh to¸n ®−îc thùc hiÖn ®óng h¹n Trªn b×nh diÖn quèc tÕ, hai ph−¬ng tiÖn thanh to¸n lµ nhê thu (D/P vµ D/A) vµ th− tÝn dông ( chñ yÕu lµ L/C kh«ng huû ngang) ®−îc ¸p dông phæ biÕn h¬n c¶. §Õn ®©y nÕu kh«ng cã sùe tranh chÊp vµ khiÕu n¹i, mét th−¬ng vô xuÊt khÈu coi nh− ®) kÕt thóc vµ doanh nghiÖp l¹i tiÕn hµnh mét th−¬ng vô míi 5. C¸c yÕu tè ¶nh h−ëng ®Õn xuÊt khÈu Nghiªn cøu c¸c nh©n tè ¶nh h−ëng ®Õn ho¹t ®éng mua b¸n hµng ho¸ quèc tÕ nãi chung vµ ho¹t ®éng xuÊt khÈu nãi riªng cho phÐp c¸c nhµ kinh doanh thÊy ®−îc nh÷ng g× hä sÏ ph¶i ®èi mÆt vµ ®øng tr−íc tinh thÕ ®ã th× §Ò tµi NCKH 10 Tr−êng §¹i Häc KTQD Thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p thóc ®Èu XK hµng dÖt may VN sang thÞ tr−êng Mü hä ph¶i xö lý nh− thÕ nµo? ë ®©y cã thÓ nghiªn cøu ¶nh h−ëng cña c¸c nhom yÕu tè chñ yÕu sau: 5.1.C¸c yÕu tè kinh tÕ C¸c yÕu tè kinh tÕ ¶nh h−ëng rÊt lín ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt khÈu, h¬n n÷a c¸c yÕu tè nµy rÊt réng nªn c¸c doanh nghiÖp cã thÓ lùa chän vµ ph©n tÝch c¸c yÕu tè thiÕt thùc nhÊt ®Ó ®−a ra c¸c biÖn ph¸p t¸c ®éng cô thÓ 5.1.1.Tû gi¸ hèi ®o¸i vµ tû suÊt ngo¹i tÖ cña hµng xuÊt khÈu Tû gi¸ hèi ®o¸i lµ gi¸ c¶ cña mét ®¬n vÞ tiÒn tÖ nµy thÓ hiÖn b»ng mét sè ®¬n vÞ tiÒn tÖ cña n−íc kia. Tû gi¸ hèi ®o¸i vµ chÝnh s¸ch tû gi¸ hèi ®o¸i lµ nh©n tè quan träng ®Ó doanh nghiÖp ®−a ra quyÕt ®Þnh liªn quan ®Õn ho¹t ®éng mua b¸n hµng ho¸ quèc tÕ nãi chung vµ ho¹t ®éng xuÊt khÈu nãi riªng. §Ó nhËn biÕt ®−îc sù t¸c ®éng cña tû gi¸ hèi ®o¸i ®èi víi c¸c ho¹t ®éng cña nÒn kinh tÕ nãi chung, ho¹t ®éng xuÊt khÈu nãi riªng c¸c nhµ kinh tÕ th−êng ph©n biÖt tû gi¸ hèi ®o¸i danh nghÜa (TGDN) vµ tû gi¸ hèi ®o¸i thùc tÕ (TGTT) Tû gi¸ hèi ®o¸i danh nghÜa (tû gi¸ chÝnh thøc) lµ tû gi¸ ®−îc nªu trªn c¸c ph−¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng nh−: B¸o chÝ, ®µi ph¸t thanh, tivi…Do ng©n hang Nhµ n−íc c«ng bè hµng ngµy. Tuy nhiªn tû hèi ®o¸i chÝnh thøc kh«ng ph¶i lµ mét yÕu tè duy nhÊt ¶nh h−ëng ®Õn kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c¸c nhµ s¶n xuÊt trong n−íc vÒ c¸c mÆt hµng. VÊn ®Ò ®èi víi c¸c nhµ xuÊt khÈu vµ nh÷ng doanh nghiÖp cã hµng ho¸ c¹nh tranh víi c¸c nhµ nhËp khÈu lµ cã ®−îc hay kh«ng mét tû gi¸ chÝnh thøc, ®−îc ®iÒu chØnh theo l¹m ph¸t trong n−íc vµ l¹m ph¸t x¶y ra t¹i c¸c nÒn kinh tÕ cña c¸c b¹n hµng cña hä.Mét tý gi¸ hèi ®o¸i chÝnh thøc ®−îc ®iÒu chØnh theo c¸c qu¸ tr×nh l¹m ph¸t cã liªn quan gäi lµ tû gi¸ hèi ®o¸i thùc tÕ. NÕu tû gi¸ hèi ®o¸i thùc tÕ thÊp h¬n so víi n−íc xuÊt khÈu vµ cao h¬n so víi n−íc nhËp khÈu th× lîi thÕ sÏ thuéc vÒ n−íc xuÊt khÈu do gi¸ nguyªn vËt liÖu ®Çu vµo thÊp h¬n, chi phÝ nh©n c«ng rÎ h¬n lµm cho gia thµnh s¶n phÈm ë n−íc xuÊt khÈu rÎ h¬n so víi n−íc nhËp khÈu. Cßn ®èi víi n−íc nhËp khÈu th× cÇu vÒ hµng nhËp khÈu sÏ t¨ng lªn do ph¶i mÊt chi phÝ lín h¬n ®Ó s¶n xuÊt hµng ho¸ ë trong n−íc. §iÒu nµy ®) t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c n−íc xuÊt khÈu t¨ng nhanh ®−îc c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu cña m×nh, do ®ã cã thÓ t¨ng ®−îc l−îng dù tr÷ ngo¹i hèi . §Ò tµi NCKH 11 Tr−êng §¹i Häc KTQD Thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p thóc ®Èu XK hµng dÖt may VN sang thÞ tr−êng Mü T−¬ng tù, tû suÊt ngo¹i tÖ hµng xuÊt khÈu còng nh−: “Mét chiÕc gËy v« h×nh ” ®) lµm thay ®æi, chuyÓn h−íng gi÷a c¸c mÆt hµng, c¸c ph−¬ng ¸n kinh doanh cña doanh nghiÖp xuÊt khÈu. 5.1.2.Môc tiªu vµ chiÕn l−îc ph¸t triÓn kinh tÕ Th«ng qua môc tiªu vµ chiÕn l−îc ph¸t triÓn kinh tÕ th× chÝnh phñ cã thÓ ®−a ra c¸c chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch hay h¹n chÕ xuÊt nhËp khÈu. Ch¼ng h¹n chiÕn l−îc ph¸t triÓn kinh tÕ theo h−íng CNH- H§H ®ßi hái xuÊt khÈu ®Ó thu ngo¹i tÖ ®¸p øng nhu cÇu nhËp khÈu cac trang thiÕt bÞ m¸y mãc phôc vô s¶n xuÊt, môc tiªu b¶o hé s¶n xuÊt trong n−íc ®−a ra c¸c chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch xuÊt khÈu vµ h¹n chÕ nhËp khÈu hµng tiªu dïng… 5.1.3.ThuÕ quan, h¹n ngh¹ch vµ trî cÊp xuÊt khÈu *ThuÕ quan Trong ho¹t ®éng xuÊt khÈu thuÕ quan lµ lo¹i thuÕ ®¸nh vµo tõng ®¬n vÞ hµng xuÊt khÈu. ViÖc ®¸nh thuÕ xuÊt khÈu ®−îc chÝnh phñ ban hµnh nh»m qu¶n lý xuÊt khÈu theo chiÒu h−íng cã lîi nhÊt cho nÒn kinh tÕ trong n−íc vµ më réng c¸c quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i. Tuy nhiªn, thuÕ quan còng g©y ra mét kho¶n chi phÝ x) héi do s¶n xuÊt trong n−íc t¨ng lªn kh«ng cã hiÖu qu¶ vµ møc tiªu dïng trong n−íc l¹i gi¶m xuèng. Nh×n chung c«ng cô nµy th−êng chØ ¸p dông ®èi víi mét sè mÆt hµng nh»m h¹n chÕ sè l−îng xuÊt khÈu vµ bæ sung cho nguån thu ng©n s¸ch. *H¹n ng¹ch §−îc coi lµ mét c«ng cô chñ yÕu cho hµng rµo phi thuÕ quan, nã ®−îc hiÓu nh− qui ®Þnh cña Nhµ n−íc vÒ sè l−îng tèi ®a cña mét mÆt hµng hay cña mét nhãm hµng ®−îc phÐp xuÊt khÈu trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh th«ng qua viÖc cÊp giÊy phÐp. Së dÜ cã c«ng cô nµy v× kh«ng ph¶i lóc nµo Nhµ n−íc còng khuyÕn khÝch xuÊt khÈu mµ ®«i khi vÒ quyÒn lîi quèc gia ph¶i kiÓm so¸t mét vµi mÆt hµng hay nhãm hµng nh− s¶n phÈm ®Æc biÖt, nguyªn liÖu do nhu cÇu trong n−íc cßn thiÕu… *Trî cÊp xuÊt khÈu Trong mét sè tr−êng hîp chÝnh phñ ph¶i thùc hiÖn chÝnh s¸ch trî cÊp xuÊt khÈu ®Ó t¨ng møc ®é xuÊt khÈu hµng ho¸ cña n−íc m×nh, t¹o ®iÒu kiÖn cho s¶n phÈm cã søc c¹nh tranh vÒ gi¸ trªn thÞ tr−êng thÕ giíi. Trî cÊp xuÊt khÈu sÏ lµm t¨ng gi¸ néi ®Þa cña hµng xuÊt khÈu, gi¶m tiªu dïng trong n−íc nh−ng t¨ng s¶n l−îng vµ møc xuÊt khÈu. 5.2.C¸c yÕu tè xA héi Ho¹t ®éng cña con ng−êi lu«n lu«n tån t¹i trong mét ®iÒu kiÖn x) héi nhÊt ®Þnh. ChÝnh v× vËy, c¸c yÕu tè x) héi ¶nh h−ëng rÊt lín ®Õn ho¹t ®éng cña con ng−êi. C¸c yÕu tè x) héi lµ t−¬ng ®èi réng, do vËy ®Ó lµm s¸ng tá §Ò tµi NCKH 12 Tr−êng §¹i Häc KTQD Thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p thóc ®Èu XK hµng dÖt may VN sang thÞ tr−êng Mü ¶nh h−ëng cña yÕu tè nµy cã thÓ nghiªn cøu ¶nh h−ëng cña yÕu tè v¨n ho¸, ®Æc biÖt lµ trong ký kÕt hîp ®ång. Nªn v¨n ho¸ t¹o nªn c¸ch sèng cña mçi céng ®ång sÏ quyÕt ®Þnh c¸c thøc tiªu dïng, thø tù −u tiªn cho nhu cÇu mong muèn ®−îc tho¶ m)n vµ c¸ch tho¶ m)n cña con ng−êi sèng trong ®ã. ChÝnh v× vËy v¨n ho¸ lµ yÕu tè chi phèi lèi sèng nªn c¸c nhµ xuÊt khÈu lu«n lu«n ph¶i qua t©m t×m hiÓu yÕu tè v¨n ho¸ ë c¸c thÞ tr−êng mµ m×nh tiªn hµnh ho¹t ®éng xuÊt khÈu. 5.3.C¸c yÕu tè chÝnh trÞ ph¸p luËt yÕu tè chÝnh trÞ lµ nh©n tè khuyÕn khÝch ho¹c h¹n chÕ qu¸ tr×nh quèc tÕ ho¸ ho¹t ®éng kinh doanh. ChÝnh s¸ch cña chÝnh phñ cã thÓ lµm t¨ng sù liªn kÕt c¸c thÞ tr−êng vµ thóc ®©y tèc ®é t¨ng tr−ëng ho¹t ®éng xuÊt khÈu b»ng viÖc dì bá c¸c hµng rµo thuÕ quan, phi thuÕ quan, thiÕt lËp c¸c mèi quan hÖ trong c¬ së h¹ tÇng cña thÞ tr−êng. Khi kh«ng æn ®Þnh vÒ chÝnh trÞ sÏ c¶n trë sù ph¸t triÓn kinh tÕ cña §Êt n−íc vµ t¹o ra t©m lý kh«ng tèt cho c¸c nhµ kinh doanh. C¸c yÕu tè chÝnh trÞ ph¸p luËt ¶nh h−ëng trùc tiÕp ®Õn ho¹t ®éng xuÊt khÈu. Cac c«ng ty kinh doanh xuÊt khÈu ®Òu ph¶i tu©n thñ c¸c qui ®Þnh mµ chÝnh phñ tham gia vµo c¸c tæ chøc quèc tÕ trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi còng nh− c¸c th«ng lÖ quèc tÕ: - C¸c qui ®Þnh cña luËt ph¸p ®èi víi ho¹t ®éng xuÊt khÈu(thuÕ, thñ tôc qui ®Þnh vÒ mÆt hµng xuÊt khÈu,qui ®Þnh qu¶n lý vÒ ngo¹i tÖ..) - C¸c hiÖp −íc, hiÖp ®Þnh th−¬ng m¹i mµ quèc gia cã doanh nghiÖp xuÊt khÈu tham gia - C¸c qui ®Þmh nhËp khÈu cña c¸c quèc gia mµ doanh nghiÖp cã quan hÖ lµm ¨n. - C¸c vÊn ®Ò vÒ ph¸p lý vµ tËp qu¸n quèc tÕ cã liªn quan ®Õn viÖc xuÊt khÈu(c«ng −íc viªn 1980, Incoterm 2000…) - Qui ®Þnh vÒ giao dÞch hîp ®ång, vÒ b¶o hé quyÒn t¸c gi¶, quyÒn së h÷u trÝ tuÖ - Qui ®Þnh vÒ lao ®éng, tiÒn l−¬ng, thêi gian lao ®éng, nghØ ng¬i, ®×nh c«ng, b)i c«ng - Qui ®Þnh vÒ c¹nh tranh ®éc quyÒn, vÒ c¸c lo¹i thuÕ. - Qui ®Þnh vÒ vÊn ®Ò b¶o vÒ m«i tr−êng, tiªu chuÈn chÊt l−îng, giao hµng, thùc hiÖn hîp ®ång. - Qui ®Þnh vÒ qu¶ng c¸o h−íng dÉn sö dông. Ngoµi nh÷ng vÊn ®Ò nãi trªn chÝnh phñ cßn thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch ngo¹i th−¬ng kh¸c nh− :Hµng rµo phi thuÕ quan, −u ®)i thuÕ quan.... §Ò tµi NCKH 13 Tr−êng §¹i Häc KTQD Thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p thóc ®Èu XK hµng dÖt may VN sang thÞ tr−êng Mü ChÝnh s¸ch ngo¹i th−¬ng cña chÝnh phñ trong mçi thêi kú cã sù thay ®æi. Sù thay ®æi ®ã lµ mét trong nh÷ng rñi ro lín ®èi víi nhµ lµm kinh doanh xuÊt khÈu. V× vËy hä ph¶i n¾m b¾t ®−îc chiÕn l−îc ph¸t triÓn kinh tÕ cña ®Êt n−íc ®Ó biÕt ®−îc xu h−íng vËn ®éng cña nÒn kinh tÕ vµ sù can thiÖp cña Nhµ n−íc. 5.4. C¸c yÕu tè vÒ tù nhiªn vµ c«ng nghÖ - Kho¶ng c¸ch ®Þa lý gi÷a c¸c n−íc sÏ ¶nh h−ëng ®Õn chi phÝ vËn t¶i, tíi thíi gian thùc hiÖn hîp ®ång, thêi ®iÓm ký kÕt hîp ®ång do vËy, nã ¶nh h−ëng tíi viÖc lùa chän nguån hµng, lùa chän thÞ tr−êng, mÆt hµng xuÊt khÈu… - VÞ trÝ cña c¸c n−íc còng ¶nh h−ëng ®Õn viÖc lùa chän nguån hµng, thÞ tr−êng tiªu thô vÝ dô: ViÖc mua b¸n hµng ho¸ víi c¸c n−íc cã c¶ng biÓn cã chi phÝ thÊp h¬n so víi c¸c n−íc kh«ng cã c¶ng biÓn. - Thêi gian thùc hiÖn hîp ®ång xuÊt khÈu cã thÓ bÞ kÐo dµi do bÞ thiªn tai nh− b)o, ®éng ®Êt… - Sù ph¸t triÓn cña khoa hãc c«ng nghÖ, ®Æc biÖt lµ c«ng nghÖ th«ng tin cho phÐp c¸c nhµ kinh doanh n¾m b¾t mét c¸ch chÝnh x¸c vµ nhanh chãng th«ng tin, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc theo dâi, ®iÒu khiÓn hµng ho¸ xuÊt khÈu, tiÕt kiÖm chi phÝ, n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng xuÊt khÈu. §ång thêi yÕu tè c«ng nghÖ cßn t¸c ®éng ®Õn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, gia c«ng chÕ biÕn hµng xuÊt khÈu, c¸c lÜnh vùc kh¸c cã liªn quan nh− vËn t¶i, ng©n hµng… 5.5.yÕu tè h¹ tÇng phôc vô cho ho¹t ®éng xuÊt khÈu C¸c yÕu tè h¹ tÇng phôc vô ho¹t ®éng xuÊt khÈu ¶nh h−ëng trùc tiÕp ®Õn xuÊt khÈu, ch¼ng h¹n nh−: - HÖ thèng giao th«ng ®Æc biÖt lµ hÖ thèng c¶ng biÓn: Møc ®é trang bÞ, hÖ thèng xÕp dì, kho tµng…hÖ thèng c¶ng biÓn nÕu hiÖn ®¹i sÏ gi¶m bít thêi gian bèc dì, thñ tôc giao nhËn còng nh− ®¶m b¶o an toµn cho hµng ho¸ xuÊt khÈu. - HÖ thèng ng©n hµng: Sù ph¸t triÓn cña hÖ thèng ng©n hµng cho phÐp c¸c nhµ kinh doanh xuÊt khÈu thuËn lîi trong viÖc thanh to¸n, huy ®éng vèn. Ngoµi ra ng©n hµng lµ mét nh©n tè ®¶m b¶o lîi Ých cho nhµ kinh doanh b¨ng c¸c dÞch vô thanh to¸n qua ng©n hµng. - HÖ thèng b¶o hiÓm ,kiÓm tra chÊt l−îng hµng ho¸ cho phÐp c¸c ho¹t ®éng xuÊt khÈu ®−îc thùc hiÖn mét c¸ch an toµn h¬n, ®ång thêi gi¶m bít ®−îc møc ®é thiÖt h¹i khi cã rñi ro x¶y ra… §Ò tµi NCKH 14 Tr−êng §¹i Häc KTQD Thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p thóc ®Èu XK hµng dÖt may VN sang thÞ tr−êng Mü 5.6. ¶nh h−ëng cña t×nh h×nh kinh tÕ - xA héi thÕ giíi vµ quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ Trong xu thÕ khu vùc ho¸, toµn cÊu ho¸ th× sù phô thuéc gi÷a c¸c n−íc ngµy cµng t¨ng. ChÝnh v× thÕ mçi biÕn ®éng cña t×nh h×nh kinh tÕ x) héi trªn thÕ giíi ®Òu Ýt nhiÒu trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp ¶nh h−ëng ®Õn nÒn kinh tÕ trong n−íc. LÜnh vùc xuÊt khÈu h¬n bÊt cø mét ho¹t ®éng nµo kh¸c bÞ chi phèi m¹nh mÏ nhÊt, ë ®©y còng do mét phÇn t¸c ®éng cña c¸c mèi quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ. Khi xuÊt khÈu hµng ho¸ tõ n−íc nµy sang n−íc kh¸c, ng−êi xuÊt khÈu ph¶i ®çi mÆt víi c¸c hµng rµo thuÕ quan, phi thuÕ quan. Møc ®é láng lÎo hay chÆt chÏ cña c¸c hµng rµo nµy phô thuéc chñ yÕu vµo quan hÖ kinh tÕ song ph−¬ng gi÷a hai n−íc nhËp khÈu vµ xuÊt khÈu. Ngµy nay, ®) vµ ®ang h×nh thµnh rÊt nhiÒu liªn minh kinh tÕ ë c¸c møc ®é kh¸c nhau, nhiÒu hiÖp ®Þnh th−¬ng m¹i song ph−¬ng, ®a ph−¬ng ®−îc ký kÕt víi môc tiªu ®Èy m¹nh ho¹t ®éng th−¬ng m¹i quèc tÕ. NÕu quèc gia nµo tham gia vµo c¸c liªn minh kinh tÕ nµy hoÆc ký kÕt c¸c hiÖp ®Þnh th−¬ng m¹i th× sÏ cã nhiÒu thuËn lîi trong ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña m×nh. Ng−îc l¹i, ®ã chÝnh lµ rµo c¶n trong viÖc th©m nhËp vµo thÞ tr−êng khu vùc ®ã. 5.7.Nhu cÇu cña thÞ tr−êng n−íc ngoµi Do kh¶ n¨ng s¶n xuÊt cña n−íc nhËp khÈu kh«ng ®ñ ®Ó ®¸p øng ®−îc nhu cÇu tiªu dung trong n−íc, hoÆc do c¸c mÆt hµng trong n−íc s¶n xuÊt kh«ng ®a d¹ng nªn kh«ng tho¶ m)n ®−îc nhu cÇu cña ng−êi tiªu dïng, nªn còng lµ mét trong nh÷ng nh©n tè ®Ó thóc ®Èy xuÊt khÈu cña c¸c n−íc cã kh¶ n¨ng ®¸p øng ®−îc nhu cÇu trong n−íc vµ c¶ nhu cÇu cña n−íc ngoµi. 5.8. C¸c nh©n tè thuéc vÒ doanh nghiÖp . 5.8.1.TiÒm lùc tµi chÝnh Lµ mét yÕu tè tæng hîp ph¶n ¸nh søc m¹nh cña doanh nghiÖp th«ng qua khèi l−îng ( nguån) vèn mµ doanh nghiÖp cã thÓ huy ®éng vµo kinh doanh, kh¶ n¨ng ph©n phèi ( ®Çu t− ) cã hiÖu qu¶ c¸c nguån vèn. Kh¶ n¨ng qu¶n lý cã hiÖu qu¶ c¸c nguån vèn trong kinh doanh cu¶ doanh nghiÖp thÓ hiÖn qua c¸c chØ tiªu: - Vèn chñ së h÷u - Vèn huy ®éng - Tû lÖ t¸i ®Çu t− vÒ lîi nhuËn - Kh¶ n¨ng tr¶ nî ng¾n h¹n vµ dµi h¹n - C¸c tû lÖ vÒ kh¶ n¨ng sinh lîi 5.8.2. TiÒm n¨ng con ng−êi §Ò tµi NCKH 15 Tr−êng §¹i Häc KTQD Thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p thóc ®Èu XK hµng dÖt may VN sang thÞ tr−êng Mü . Trong kinh doanh ®Æc biÖt trong lÜnh vùc th−¬ng m¹i dÞch vô, ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu, con ng−êi lµ yÕu tè quan träng hµng ®Çu ®Ó ®¶m b¶o thµnh c«ng. ChÝnh con ng−êi víi n¨ng lùc thËt cña hä míi lùa chän ®óng ®−îc c¬ héi vµ sö dông søc m¹nh kh¸c mµ hä ®) vµ sÏ cã:vèn , tµi s¶n, kü thuËt, c«ng nghÖ …Mét c¸ch cã hiÖu qu¶ ®Ó khai th¸c vµ v−ît qua c¬ héi. 5.8.3. TiÒm lùc v« h×nh ( Tµi s¶n v« h×nh ): TiÒm lùc v« h×nh t¹o nªn søc m¹nh cña doanh nghiÖp trong ho¹t ®éng th−¬ng m¹i. TiÒm lùc v« h×nh kh«ng ph¶i tù nhiªn mµ cã, tuy cã thÓ h×nh thµnh mçt c¸ch tù nhiªn nh−ng nh×n chung tiÒm lùc v« h×nh cÇn ®−îc t¹o dùng mét c¸ch cã ý thøc th«ng qua c¸c môc tiªu vµ chiÕn l−îc x©y dùng tiÒm lùc v« h×nh cho doanh nghiÖp vµ cÇn chó ý ®Õn khÝa c¹nh nµy trong tÊt c¶ c¸c ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. TiÒm lùc cña doanh nghiÖp cã thÓ lµ: - H×nh ¶nh vµ uy tÝn cña doanh nghiÖp trªn th−¬ng tr−êng. - Møc ®é næi tiÕng cña nh)n hiÖu hµng ho¸ - Uy tÝn vµ mèi quan hÖ x) héi cña l)nh ®¹o doanh nghiÖp 5.8.4.Kh¶ n¨ng kiÓm so¸t, chi phèi, ®é tin cËy cña nguån cung cÊp hµng ho¸ vµ dù tr÷ hîp lý hµng ho¸ cña doanh nghiÖp. YÕu tè nµy ¶nh h−ëng ®Õn ®Çu vµo cña doanh nghiÖp vµ t¸c ®éng m¹nh mÏ ®Õn kÕt qu¶ thùc hiÖn c¸c chiÕn l−îc kinh doanh còng nh− ë khÈu tiªu thô s¶n phÈm. Kh«ng kiÓm so¸t hoÆc kh«ng ®¶m b¶o ®−îc sù æn ®Þnh, chñ ®éng vÒ nguån cung cÊp hµng ho¸ cho doanh nghiÖp th× viÖc thùc hiÖn c¸c hîp ®ång xuÊt khÈu kh«ng thÓ ®¶m b¶o, cã thÓ ph¸ vì hoÆc lµm háng hoµn toµn kÕ ho¹ch kinh doanh cña doanh nghiÖp. 5.8.5. Tr×nh ®é tæ chøc qu¶n lý. Mçi mét doanh nghiÖp lµ mét hÖ thèng víi nh÷ng mèi liªn kÕt chÆt chÏ víi nhau h−íng tíi môc tiªu. Mét doanh nghiÖp muèn ®¹t ®−îc môc tiªu cña m×nh th× ®«ng thêi ®¹t ®Õn mét tr×nh ®é tæ chøc, qu¶n lý t−¬ng øng Kh¶ n¨ng tæ chøc, qu¶n lý doanh nghiÖp dùa trªn quan ®iÓm tæng hîp bao qu¸t, tËp trung vµo nh÷ng mèi liªn hÖ t−¬ng t¸c cña tÊt c¶ c¸c bé phËn t¹o thµnh tæng thÓ t¹o nªn søc m¹nh thùc sù cho doanh nghiÖp. 5.8.6.Tr×nh ®é tiªn tiÕn cña trang thiÕt bÞ, c«ng nghÖ, bÝ quyÕt c«ng nghÖ cña doanh nghiÖp ¶nh h−ëng trùc tiÕp ®Õn n¨ng suÊt, chi phÝ, gÝa thµnh vµ chÊt l−îng hµng ho¸ ®−îc ®−a ra ®¸p øng kh¸ch hµng trong vµ ngoµi n−íc. 5.8.7. C¬ së vËt chÊt kü thuËt cña doanh nghiÖp §Ò tµi NCKH 16 Tr−êng §¹i Häc KTQD Thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p thóc ®Èu XK hµng dÖt may VN sang thÞ tr−êng Mü C¬ së vËt chÊt kü thuËt ph¶n ¸nh nguån tµi s¶n cè ®Þnh doanh nghiÖp cã thÓ huy ®éng vµo kinh doanh: thiÕt bÞ , nhµ x−ëng…NÕu doanh nghiÖp cã c¬ së vËt chÊt kü thuËt cµng ®Çy ®ñ vµ hiÖn ®¹i th× kh¶ n¨ng n¾m b¾t th«ng tin còng nh− viÖc thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt khÈu cµng thuËn tiÖn vµ cã hiÖu qu¶. 5.9. YÕu tè c¹nh tranh C¹nh tranh, mét mÆt thóc ®Èy cho doanh nghiÖp ®Çu t− m¸y mãc thiÕt bÞ, n©ng cÊp chÊt l−îng vµ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm…Nh−ng mét mÆt nã dÔ dµng ®Èy lïi c¸c doanh nghiÖp kh«ng cã kh¶ n¨ng ph¶n øng hoÆc chËm ph¶n øng víi sù thay ®æi cña m«i tr−êng kinh doanh. C¸c yÕu tè c¹nh tranh ®−îc thÓ hiÖn qua m« h×nh sau: M« h×nh: Søc m¹nh cña Michael Porter §èi thñ míi tiÒm n¨ng Sù ®e do¹ cña c¸c ®èi thñ c¹nh tranh Nhµ cung cÊp Kh¶ n¨ng mÆc c¶ cña nhµ cung cÊp C¹nh tranh gi÷a c¸c c«ng ty hiÖn t¹i Kh¶ n¨ng mÆc c¶ cña ng−êi mua Ng−êi mua Sù ®e do¹ cña c¸c hµng ho¸ thay thÕ C¸c mÆt hµng vµ c¸c dÞch vô thay thÕ §Ò tµi NCKH 17 Tr−êng §¹i Häc KTQD Thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p thóc ®Èu XK hµng dÖt may VN sang thÞ tr−êng Mü Qua m« h×nh c¸c doanh nghiÖp cã thÓ thÊy ®−îc c¸c mèi ®e do¹ hay th¸ch thøc víi c¹nh tranh gi÷a c¸c doanh nghiÖp trong ngµnh lµ trung t©m. XuÊt ph¸t tõ ®©y doanh nghiÖp cã thÓ ®Ò ra s¸ch l−îc hîp lý nh»m h¹n chÕ ®e do¹ vµ t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp m×nh. - Sù ®e do¹ cña c¸c ®èi thñ c¹nh tranh tiÒm tµng: c¸c thñ nµy ch−a cã kinh nghiÖm trong viÖc th©m nhËp vµo thÞ tr−êng quèc tÕ song nã cã tiÒm n¨ng lín vÒ vèn, c«ng nghÖ, lao ®éng vµ tËn dông ®−îc lîi thÕ cña ng−êi ®i sau, do ®ã dÔ kh¾c phôc ®−îc nh÷ng ®iÓm yÕu cña c¸c doanh nghiÖp hiÖn t¹i ®Ó cã kh¶ n¨ng chiÕm lÜnh thÞ tr−êng. ChÝnh v× vËy, mét doanh nghiÖp ph¶i t¨ng c−êng ®Çu t− vèn, trang bÞ thªm m¸y mãc thiÕt bÞ hiÖn ®¹i ®Ó t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm, nh−ng mÆt kh¸c ph¶i t¨ng c−êng qu¶ng c¸o, ¸p dông c¸c biÖn ph¸p hç trî vµ khuyÕch tr−¬ng s¶n phÈm gi÷ g×n thÞ tr−êng hiÖn t¹i, ®¶m b¶o lîi nhuËn dù kiÕn. - Søc Ðp cña ng−êi cung cÊp: nh©n tè nµy cã kh¶ n¨ng më réng hoÆc thu hÑp khèi l−îng vËt t− ®Çu vµo, thay ®æi c¬ cÊu s¶n phÈm hoÆc s½n sµng liªn kÕt víi nhau ®Ó chi phèi thÞ tr−êng nh»m h¹n chÕ kh¶ n¨ng cu¶ doanh nghiÖp hoÆc lµm gi¶m lîi nhuËn dù kiÕn, g©y ra rñi ro khã l−êng tr−íc cho doanh nghiÖp . V× thÕ ho¹t ®éng xuÊt khÈu cã nguy c¬ gi¸n ®o¹n. - Søc Ðp ng−êi tiªu dïng : Trong c¬ chÕ thÞ tr−êng, kh¸ch hµng ®−îc coi lµ "th−îng ®Õ". Kh¸ch hµng cã kh¶ n¨ng lµm thu hÑp hay më réng qui m« chÊt l−îng s¶n phÈm mµ kh«ng ®−îc n©ng gi¸ b¸n s¶n phÈm. Mét khi nhu cÇu cña kh¸ch hµng thay ®æi th× ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh nãi chung vµ ho¹t ®éng xuÊt khÈu nãi riªng còng ph¶i thay ®æi theo sao cho phï hîp. - C¸c yÕu tè c¹nh tranh trong néi bé ngµnh: khi ho¹t ®éng trªn thÞ tr−êng quèc tÕ, c¸c doanh nghiÖp th−êng hiÕm khi cã c¬ héi dµnh ®−îc vÞ trÝ ®éc t«n trªn thÞ tr−êng mµ th−êng bÞ chÝnh c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt vµ cung cÊp c¸c lo¹i s¶n phÈm t−¬ng tù c¹nh tranh gay g¾t. C¸c doanh nghiÖp nµy cã thÓ lµ doanh nghiÖp cña quèc gia n−íc së t¹i, quèc gia chñ nhµ hoÆc mét n−íc thø ba cïng tham gia xuÊt khÈu mÆt hµng ®ã. Trong mét sè tr−êng hîp c¸c doanh nghiÖp së t¹i nµy l¹i ®−îc chÝnh phñ b¶o hé do ®ã doanh nghiÖp khã cã thÓ c¹nh tranh ®−îc víi hä. §Ò tµi NCKH 18 Tr−êng §¹i Häc KTQD Thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p thóc ®Èu XK hµng dÖt may VN sang thÞ tr−êng Mü II. Kh¸i qu¸t chung vÒ xuÊt khÈu hµng dÖt may ViÖt Nam. 1.VÞ trÝ cña ngµnh DÖt-May ViÖt Nam trong chiÕn l−îc t¨ng tr−ëng h−íng vÒ xuÊt khÈu NghÞ quyÕt cña §¶ng ®) chØ ra h−íng ph¸t triÓn cña ViÖt Nam ®ã lµ t¨ng tr−ëng h−íng vÒ xuÊt khÈu. Thùc tÕ cho thÊy con ®−êng ph¸t triÓn nhanh, bÒn v÷ng kh«ng ph¶i qua viÖc chuyªn m«n ho¸ ngµy cµng s©u ®Ó s¶n xuÊt nh÷ng s¶n phÈm s¬ chÕ, mµ lµ th«ng qua viÖc më réng c¸c ngµnh s¶n xuÊt, chÕ t¹o h−íng vÒ xuÊt khÈu, thay thÕ nhËp khÈu b»ng nh÷ng s¶n phÈm trong n−íc s¶n xuÊt hiÖu qu¶ h¬n ®Ó khai th¸c tèt lîi thÕ so s¸nh vÒ nguån nh©n lùc, tµi nguyªn thiªn nhiªn, vèn kü thuËt, c«ng nghÖ, thÞ tr−êng cho sù ph¸t triÓn. C¬ së lý luËn cña chiÕn l−îc kinh tÕ h−íng vÒ xuÊt khÈu b¾t nguån tõ nguyªn lý tæng cÇu lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh møc s¶n xuÊt. T− t−ëng c¬ b¶n cña chiÕn l−îc t¨ng tr−ëng h−íng vÒ xuÊt khÈu lµ nh»m ph¸t huy lîi thÕ so s¸nh vµ xu thÕ quèc tÕ ho¸ ®êi sèng kinh tÕ , më réng ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ. Lý luËn vÒ tæng cÇu hiÖu qu¶ ®) më ra c¸ch lËp luËn míi vÒ nÒn kinh tÕ më, lÊy nhu cÇu cña thÞ tr−êng thÕ giíi lµm môc tiªu cho nÒn s¶n xuÊt trong n−íc. T×nh h×nh ®ã ®ßi hái mçi quèc gia ph¶i cã ph−¬ng thøc phï hîp, cã c¸ch ®i hîp lý, c¶i t¹o vµ thay ®æi chÝnh nÒn kinh tÕ n−íc m×nh sao cho thÝch øng víi ®ßi hái cña thÞ tr−êng thÕ giíi.Thùc chÊt cña chiÕn l−îc kinh tÕ h−íng vÒ xuÊt khÈu lµ ®Æt nÒn kinh tÕ quèc gia vµ mçi ngµnh s¶n xuÊt trong n−íc trong quan hÖ c¹nh tranh víi thÞ tr−êng quèc tÕ nh»m ph¸t huy lîi thÕ so s¸nh, buéc nhµ s¶n xuÊt trong n−íc ph¶i lu«n lu«n ®æi míi c«ng nghÖ, kh«ng thÓ tån t¹i víi n¨ng suÊt thÊp, nhanh chãng n©ng cao kh¶ n¨ng tiÕp thÞ, tù do ho¸ th−¬ng m¹i . Môc ®Ých cuèi cïng lµ ®¸p øng nhanh nh¹y nhu cÇu cña thÞ tr−êng víi gi¸ rÎ, chÊt l−îng cao, kÓ c¶ thÞ tr−êng trong n−íc vµ quèc tÕ. H−íng vÒ xuÊt khÈu kh«ng cã nghÜa lµ xem nhÑ nhu cÇu vµ thÞ tr−êng trong n−íc, kh«ng chó ý thay thÕ nhËp khÈu mµ tÊt c¶ c¸c s¶n phÈm s¶n xuÊt trong n−íc ph¶i cã søc c¹nh tranh trªn thÞ tr−êng thÕ giíi, tõ ®ã x¸c ®Þnh c¬ cÊu kinh tÕ chuyÓn dÞch theo h−íng cã hiÖu qu¶ nhÊt. ChiÕn l−îc t¨ng tr−ëng m¹nh h−íng vÒ xuÊt khÈu trong ngµnh DÖt-May n−íc ta ®ßi hái viÖc t¨ng kim ng¹ch xuÊt khÈu ph¶i t¨ng nhanh h¬n tèc ®é t¨ng tr−ëng s¶n xuÊt. ý nghÜa quan träng cña t¨ng kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng dÖt may kh«ng chØ ë chç t¹o ra ngo¹i tÖ ®Ó nhËp khÈu mµ cßn cã nh÷ng t¸c dông §Ò tµi NCKH 19 Tr−êng §¹i Häc KTQD Thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p thóc ®Èu XK hµng dÖt may VN sang thÞ tr−êng Mü Khai th¸c −u thÕ s½n cã s¶n xuÊt víi khèi l−îng lín cho thÞ tr−êng, tõ ®ã t¹o ra s¶n phÈm víi gi¸ thµnh thÊp... Thùc tÕ cho thÊy, h−íng ®i quan träng nhÊt ®èi víi n−íc ta trong nh÷ng n¨m tr−íc m¾t lµ tËp trung vµo xuÊt khÈu nhãm mÆt hµng c«ng nghiÖp nhÑ vµ thñ c«ng nghiÖp, n©ng cao tû träng cña nhãm mÆt hµng nµy trong c¬ cÊu xuÊt khÈu chung lªn trªn 50%, trong ®ã dÖt may vµ giµy dÐp lµ hai mÆt hµng chÝnh. XuÊt khÈu hµng dÖt may ®), ®ang vµ sÏ lµ ngµnh hµng xuÊt khÈu quan träng hµng ®Çu cña ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m ®Çu thÕ kû 21. Víi søc t¨ng tr−ëng cao (trung b×nh tõ 30-40%/n¨m) liªn tôc vµ æn ®Þnh suèt m−êi n¨m qua, xuÊt khÈu hµng dÖt may ®) v−ît qua c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu chñ lùc kh¸c v−¬n lªn chiÕm thø h¹ng cao trong danh s¸ch c¸c mÆt hµng chñ lùc. Trong nh÷ng n¨m qua, do ¶nh h−ëng cña cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh ch©u ¸ , suy tho¸i kinh tÕ kÐo dµi ë NhËt vµ sù kiÖn ngµy 11/9 ®) lµm cho tèc ®é t¨ng kim ng¹ch xuÊt khÈu cña ViÖt Nam chËm l¹i song tèc ®é t¨ng tr−ëng kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng dÖt may vÉn kh«ng ngõng t¨ng lªn. Tõ mét ngµnh kh«ng cã tªn tuæi trong danh môc c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu chñ lùc cña ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m ®Çu thËp niªn 90, thËm chÝ cã dÊu hiÖu suy sôp vµo nh÷ng n¨m 1992, ®Õn n¨m 1995 kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng dÖt may mµ chñ yÕu lµ may s½n ®) ®øng thø hai trong danh s¸ch 10 mÆt hµng xuÊt khÈu chñ lùc cña ViÖt Nam vµ dù kiÕn n¨m 2004 sÏ t¨ng 4250 triÖu USD tøc lµ so víi n¨m 2003 t¨ng 18,1% . §iÒu ®ã chøng tá sù lín m¹nh v−ît bËc cña ngµnh c«ng nghiÖp DÖt-May ViÖt Nam, ®ång thêi kh¼ng ®Þnh tÝnh ®óng ®¾n trong viÖc m¹nh d¹n x©y dùng ngµnh dÖt may thµnh mét ngµnh xuÊt khÈu chñ lùc cña ViÖt Nam. 2. C¬ cÊu c¸c mÆt hµng trong xuÊt khÈu. Tuy hiÖn nay s¶n phÈm dÖt , may ®) ®a d¹ng vµ phong phó song hÇu hÕt c¸c s¶n phÈm h−íng vµo c¸c thÞ tr−êng míi chØ lµ nh÷ng s¶n phÈm ®¬n gi¶n nh− kh¨n b«ng, g¨ng tay...Sîi b«ng cao cÊp, cã ch¶i kü cho mÆt hµng s¬ mi vµ cho s¶n phÈm dÖt kim mÆt ngoµi cã xö lý hoµn tÊt cao cÊp ch−a nhiÒu sîi OE nh»m gi¶m gi¸ nguyªn liÖu ®Çu vµo phôc vô hµng dÖt kim. Hµng kh¨n b«ng xuÊt khÈu cã thÞ tr−êng rÊt lín th× tû träng cßn qu¸ bÐ. C¸c mÆt hµng quÇn ¸o dÖt kim thÓ thao hoÆc v¶i Jean thun tõ nguyªn liÖu ®µn tÝnh cao (sîi lycra, spandex) cßn rÊt Ýt.C¸c mÆt hµng Jacket mËt ®é cao, sö dông sîi kÐo tõ microfiber ch−a cã. C¸c nguyªn liÖu tæng hîp biÕn tÝnh Acrylic pha len ®Ó s¶n xuÊt c¸c mÆt hµng Complet ch−a cã. §Æc biÖt vÒ kh©u thiÕt kÕ mÉu s¶n phÈm cña ta cßn rÊt yÕu do ch−a ®−îc coi träng vÒ ®Çu t− c¬ së mode, th«ng tin vµ tiÕp cËn thÞ tr−êng. HÇu §Ò tµi NCKH 20 Tr−êng §¹i Häc KTQD