Tài liệu Thực hành hóa đại cương

TRÖÔØNG CAO ÑAÚNG COÂNG NGHIEÄP 4 KHOA HOAÙ GIAÙO TRÌNH THÖÏC HAØNH MAÙY VAØ QUAÙ TRÌNH THIEÁT BÒ HEÄ TRUNG CAÁP Thaønh phoá Hoà Chí Minh, 9 – 2004 Khoaù Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Quaù trình vaø thieát bò MUÏC LUÏC Noäi dung Trang MUÏ C LUÏ C ..........................................................................................................2 BAØI 1: CHÖ NG CAÁ T ...........................................................................................5 BAØI 2: TRUYEÀ N NHIEÄT OÁ NG LOÀ NG OÁ NG ..........................................................10 BAØI 3: THAÙP ÑEÄM ............................................................................................16 BAØI 4: QUAÏ T LY TA M ......................................................................................28 BAØI 5: BÔ M LY TA M ........................................................................................33 BAØI 6: LOÏ C KHUNG BAÛN .................................................................................44 BAØI 7: THAÙO LAÉ P THIEÁ T BÒTRUYEÀ N NHIEÄT ....................................................52 BAØI 8: THAÙO LAÉ P THIEÁ T BÒLOÏ C. .....................................................................53 2 Khoaù Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Quaù trình vaø thieát bò MOÂN HOÏC: THÖÏC HAØNH MAÙY VAØ THIEÁT BÒ 1. 2. 3. 4. 5. Maõ moân hoïc : 038TP320 Soá ñôn vò hoïc trình: 2 Trình ñoä thuoäc khoái kieán thöùc: Khoá i kieá n thö ùc cô sôûngaø nh. Phaân boá thôøi gian: 100% thö ï c haø nh Ñieàu kieän tieân quyeát: Thö ï c haø nh sau khi hoï c song caùc moâ n hoï c lyù thuyeá t caùc quaùtrình vaøthieá t bò1 vaø2. 6. Moâ taû vaén taét noäi dung moân hoïc: Trang bò cho sinh vieâ n naé m baé t ñö ôï c caùc kieá n thö ùc lyù thuyeá t ñaõhoï c trö ôùc veàcaùc cô sôû caùc quaù trình thuûy lö ï c, cô hoï c vaät lieäu rôø i, truyeàn nhieät, truyeàn khoá i. Tính toaùn ñö ôï c caùc thoâ ng soácô baûn trong caùc quaùtrình ñoù. 7. Nhieäm vuï cuûa sinh vieân: Tham dö ïhoï c vaøthaûo luaän ñaày ñuû. Thi vaøkieå m tra giö õa hoï c kyøtheo qui cheá04/1999/QÑ-BGD&ÑT 8. Taøi lieäu hoïc taäp : Giaùo trình thö ï c taäp quaùtrình vaøthieá t bò 9. Taøi lieäu tham khaûo : [1]. Soåtay quaù trình vaøthieá t bò coâ ng ngheähoùa hoï c. Taäp 1, 2 - Nhaøxuaá t baûn Khoa hoï c vaøkyõthuaät. Haønoäi, 1992 [2]. Nguyeãn Bin - Tính toaùn quaù trình, thieá t bò trong coâ ng ngheä hoùa chaá t vaø thö ï c phaå m. Taäp 1, 2 - NXB Khoa hoï c vaøkyõthuaät, 1999 [3]. Phaï m Vaê n Boâ n, Nguyeãn Ñình Thoï- Quaùtrình vaøthieá t bò coâ ng ngheähoùa hoï c - Truyeàn nhieät - NXB Ñaï i hoïc quoá c gia thaø nh phoáHoàChí Minh. [4]. ÑoãTroï ng Ñaø i, Nguyeãn Troï ng Khuoâ ng, Traàn Quang Thaûo, VoõThò Ngoï c Tö ôi, Traàn Xoa - Cô sôû quaù trình vaøthieá t bò coâ ng ngheähoùa hoï c. Taäp 1, 2 - NXB Ñaï i hoï c vaøtrung hoï c chuyeâ n nghieäp. HaøNoäi, 1974 [5]. Hoaø ng Ñình Tín - Nhieät coâ ng nghieäp - NXB Ñaï i hoï c quoá c gia thaø nh phoá HoàChí Minh, 2001 [6].VoõVaê n Bang, VuõBaù Minh - Truyeàn khoá i - NXB Khoa hoï c vaøkyõthuaät, 1998 [7]. Hoaø ng Minh Nam, VuõBaù Minh - Cô hoï c vaät lieäu rôø i - NXB Khoa hoï c vaøkyõthuaät, 1998 10. Tieâu chuaån ñaùnh giaù sinh vieân: Tham dö ïñaày ñuûcaùc buoå i thö ï c haø nh vaøthaûo luaän ñaày ñuû. Thi kieå m tra giö õa hoï c kyøkyøtheo qui cheá 04/1999/QÑBGD&ÑT 11. Thang ñieåm: 10/10 12. Muïc tieâu moân hoïc: Trang bòcho sinh vieâ n nhö õng kieá n thö ùc cô baûn veàcô sôû lyùthuyeá t chuyeâ n ngaø nh hoaùhoï c. 3 Khoaù Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Quaù trình vaø thieát bò 13. Noäi dung chi tieát: Baø i 1: Chö ng caá t Baø i 2: Truyeàn nhieät oá ng loàng oá ng Baø i 3: Thaùp ñeäm Baø i 4: Quaï t ly taâ m Baø i 5: Bôm ly taâ m Baø i 6: Loï c khung baûn Baø i 7: Thaùo laé p thieá t bòtruyeàn nhieät Baø i 8: Thaùo laé p thieá t bòloï c 4 Khoaù Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Quaù trình vaø thieát bò BAØI 1: CHÖNG CAÁT I . MUÏC ÑÍCH : Khaûo saùt aûnh hö ôûng cuûa doø ng hoø an lö u vaøaûnh hö ôûng cuûa vò trí maâ n nhaäp lieäu ñeán hieäu suaá t cuûa thaùp chö ng caá t vaøñoätinh khieá t cuûa saûn phaå m. II. LYÙ THUYEÁT : Moâhình maâ m lyùthyeá t laømoâhình toùan ñôn giaûn nhaá t dö ï a treâ n caùc cô sôûsau : a / Caâ n Baè ng giö õa hai pha loûng – hôi cho hoãn hoï p hai caá u tö û. b / Ñieàu kieän ñoäng lö ï c hoï c lö u chaá t lyù tö ôûng treâ n maâ m lyù tö ôûng cho hai pha loûng – hôi laø : - Pha loûng phaûi hoø a troän hoø an toø an treâ n maâ m - Pha hôi khoâ ng loâ i cuoá n caùc gioï t loûng tö ømaâ m dö ôùi leâ m maâ m treâ n vaøñoàng thôø i coùnoàng ñoäñoàng nhaá t taï i moï i vòtrí treâ n tieát dieän. - Treâ n moãi maâ m luoâ n ñaï t sö ïcaâ n baè ng giö õa hai pha. 1. Hieäu suaát : Ñeåchuyeå n soámaâ m lyù thuyeá t thaø nh soámaâ m thö ï c ta caàn phaûi bieá t hieäu suaá t maâm. coù 3 loï ai hieäu suaá t caàn duø ng laø : (1) hieäu suaá t toå ng quaùt , lieâ n quan ñeá n toø an thaùp. (2) hieäu suaá t maâ m Murphree, lieâ n quan ñeá n moät maâ m vaø(3) hieäu suaá t cuï c boä, lieân quan ñeá n vòtrí cuïtheåtreâ m maâ m. Hieäu suaá t toå ng quaùt E0 ñôn giaûn khi sö ûduï ng nhö ng keùm chính xaùc nhaá t, ñuoï 7c ñònh nghóa laøtyûsoágiö õa maâ m lyùtö ôûng vaøsoámaâ m thö ï c cho toø an thaùp. Soámaâ m lyùtö ôûng soábaäc thang - 1 E0 = = Soámaâ m thö ï c soámaâ m thö ï c Vôùi 1 tö ôï ng trö ng cho noài ñun luoâ n luoâ n tö ông ñö ông vôùi moät maâ m lyùthuyeá t Hieäu suaá t maâ m Murphree ñònh nghóa laø: yn - yn+1 EM = y*n - yn+1 Trong ñoù: yn = noàng ñoäthö ï c ucuûa pha hôi rôø i maâ m thö ùn. yn+1 = Noàng ñoäthö ï c cuûa pha hôi vaø o maâ m thö ùn. * y n = Noàng ñoä pha hôi caâ n baè ng vôùi pha loûng rôø i oá ng chaûy chuyeàn maâ m thö ùn. Hieäu suaá t maâ n Murphree do ñoù laøtyû soágiö õa sö ïbieá n ñoå i noàng ñoä pha hôi qua moät maâ m vôùi sö ïbieá n ñoå i noàng ñoäcö ï c ñaï i coùtheåñaï t ñö ôï c khi pha hôi rôø i maâ m caân baè ng vôùi pha loûng rôø i maâ m thö ù n . noùi chung pha loûng rôø i maâ n coù noàng ñoä 5 Khoaù Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Quaù trình vaø thieát bò khoâng baè ng vôùi noàng ñoätrung bình cuûa pha loûng treâ n maâ m neâ n daãn ñeá n khaùi nieäm hieäu suaá t cuï c boä. hieäu suaá t cuï c boäñö ôï c ñònh nghóa nhö sau : , , yn - y n+1 EM = y,en - y,n+1 yn, : Noàng ñoärôø i khoûi vòtrí cuïtheå treâ n maâ mn. , y n+1 : Noàng ñoäpha hôi vaø o maâ m n taï i cuø ng vòtrí . , y en : Noàng ñoäpha hôi caâ n baè ng vôùi pha loûng taï i cuø ng vòtrí 2. Moái lieân heä giöõa hieäu suaát maâm Murpree vaø hieäu suaát toång quaùt : Hieäu suaá t toå ng quaùt cuûa thaùp khoâ ng baè ng vôùi hieäu saâ t trung bình cuûa tö ø ng maâm. Moá i lieâ n heä naø y tuø y thuoäc vaø o ñoä doá c tö ông ñoá i cuûa ñông2 caâ n baè ng vaø ñö ôø ng laø m vieäc. Khi mG/L > 1 hieäu suaá t toå ng quaùt coù giaù trò lôùn hôn vaøkhi mG/L < 1 hieäu suaá t toå ng quaùt coù giaù trò nhoû hôn .Nhö vaäy vôùi quaù trình trong ñoù caû hai vuø ng nhö treâ n (chö ng caá t) thì hieäu suaá t toå ng quaùt E0 coù theågaàn baè ng hieäu suaá t maâm EM. Tuy nhieâ n khi phaâ n tích hoaï t ñoäng cuûa moät thaùp thay moät phaàn cuûa thaùp thö ï c teátrong ñoù ño ñö ôï c sö ïbieá n thieâ n noàng ñoäqua moät hoaë c moät vaø i maâ m seõxaùc ñònh ñö ôïc giaùtròñuùng cuûa EM hôn laøgiaûsö ûEM = E0 . III. THIEÁT BÒ VAØ HOÙA CHAÁT : - Heäthoá ng chö ng caá t 5 maâ m xuyeâ n loã(xem hình veõ). - Moät heä thoá ng ño nhieät ñoä . Ño nhieät ñoä caùc maâ m , noài ñun , nhieät ñoä nhaäp lieäu , nhieät ñoähoaø n lö u . - Moät phuøkeá. - Ñoàng hoàño thôø i gian (sinh vieâ n chuaå n bò). - Moät oá ng khaé c vaï ch 250 ml . - Moät bình nö ôùc caá t. - Moät bình rö ôï u Etylic. IV. PHÖÔNG PHAÙP THÍ NGHIEÄM : 1 Tieán haønh thí nghieäm : - Ñoåbình nö ôc caá t vaø o bình nhaäp lieäu, pha rö ôï u vaø o sao cho noàng rö ôï u khoaûng 15-20 ñoä, pha hoãn hôï p gaàn ñaày bình nhaäp lieäu . - Khi hoãn hôï p trong noài ñun dö ôùi vaï ch traé ng (1/3) noài ñun seõraá t nguy hieå m, seõ chaùy ñieän trôû noài ñun, luoâ n luoâ n phaûi chuù yù mö ùc chaá t loûng trong bình nhaäp lieäu (1/3 noài ñun). - Ñoùng caàu dao toå ng cuûa heä thoá ng , môû coâ ng taé c ñieän cuûa nguoàn chính, môû coâng taé c gia nhieät noài ñun, chôønoài ñun soâ i tieá n haø nh nhaäp lieäu. 6 Khoaù Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Quaù trình vaø thieát bò - Noá i ñaàu oá ng nhaäp lieäu vaø o maâ m muoá n khaûo saùt, môû van NL, môû van vaø o maâm caàn nhaäp lieäu,môû coâ ng taé c bôm nhaäp lieäu, ñieàu chænh lö u lö ôï ng nhaäp lieäu (baèng nuùt ñieàu chænh treâ n lö u lö ôï ng keá).Ô Ûñoäñoï c thích hôï p (theo giaùo vieâ n hö ôùng daãn). Nhieät ñoänhaäp lieäu coù theåñieàu chænh baè ng nuùt nhieät suaá t cung caá p cho doø ng nhaäp lieäu. - Môû bôm nö ôùc cung caá p doø ng laø m nguoäi. (Sö û duï ng chung vôùi baø i oá ng loàng oáng). Trong quaùtrình chö ng caá t khoâ ng ñö ôï c taé t bôm naø y. - Trong quaù trình thieá t bò chö ng caá t ñang hoaï t ñoäng. Caùc van SP, BNL seõ ñoùng. - Saûn phaå m ñænh thu ñö ôï c seõcho hoø an lö u qua ñænh thaùp chö ng caá t baè ng caùch , môû van HL1, HL2, môû coâ ng taé c bôm hoaø n lö u, lö u lö ôï ng hoø an lö u ñö ôï c ñieàu chænh qua lö u lö ôï ng keáhoø an lö u ôû ñoäñoï c thích hôï p (theo GVHD). Nhieät ñoähoaø n lö u coùtheåñieàu chænh baè ng nuùt nhieät suaá t cung caá p cho doø ng hoaø n lö u . - Khi saûn phaå m trong bình thu saûn phaå m ñaõñaày, tieá n haø nh ño noàng ñoä saûn phaåm ñænh baè ng caùch môû van cho vaø o oá ng ñong vaøño noàng ñoä rö ôï u ,sau khi ño xong noàng ñoä, phaûi môû van hö ùng saûn phaå m vaø o bình ñö ï ng coàn ñeåtieá n haø nh ño maân keátieá p (rö ôu trong oá ng ñong cuõng cho vaø o bình ñö ï ng coàn, khoâ ng môû van BNL ñeånoàng ñoänhaäp lieäu khoâ ng bòthay ñoå i) - Khi thay ñoå i vò trí maâ m nhaäp lieäu, thaùo ñaày oá ng nhaäp lieäu gaé n vaø o maâ m môùi (maâm caàn thí nghieäm), khoâ ng caàn thieá t ñieàu chænh lö u lö ôï ng. Nhö ng caàn taé t bôm nhaäp lieäu vaøgia nhieät nhaäp lieäu . 2 Ngöøng maùy : + Taé t gia nhieät hoaø n lö u , taé t bôm hoaø n lö u. + Taé t gia nhieät nhaäp lieäu, taé t bôm nhaäp lieäu . + Taé t gia nhieät noài ñun . + Thaùo saûn phaå m ñænh vaø o bình nhaäp lieäu coàn qua van. + Taé t bôm doø ng laø m laï nh, khi khoâ ng coø n saûn phaå m. + Ngaé t coâ ng taé t ñieän vaø o heäthoá ng . + Ngaé t caàu dao toå ng cuûa heäthoá ng chö ng caá t. + Coùtheåduø ng loaï i saûn phaå m ñaùy neá u rö ôï u coø n nhieàu. V. NOÄI DUNG THÍ NGHIEÄM 1. Aûnh hö ôûng cuûa doø ng hoaø n lö u giö õdoø ng nhaäp lieäu ôû ñoä ñoï c nhaá t ñònh khoâ ng ñoå i vaø o maâ m soá4 (hoaë c baá t kyømaâ m khaùc) thí nghieäm 3 trò soá khaùc nhau cuûa doø ng hoaø n lö u ôû3 ñoäñoï c khaùc nhau (theo GVHD) 2. Aûnh hö ôûng cuûa vò trí maâ m nhaäp lieäu : Thay ñoå i 2 vò trí môùi cuûa maâ m nhaäp lieäu vaø o maâ m soá2 vaømaâ m soá5 (hoaë c hai maâ m khaùc vôùi thí nhgieäm 1) giö õlö u lö ôï ng nhaäp lieäu khoâ ng ñoå i. 3. Ño nhieät ñoä doø ng nhaäp lieäu vaønhieät ñoä doø ng hoaø n lö u baè ng ñoàng hoà ñieän tö û. 7 Khoaù Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Quaù trình vaø thieát bò 4. Ño noàng ñoänhaäp lieäu vaøtrong moãi thí nghieäm môûvan SP ñeålaá y maãu saûn phaå m vaø o oá ng ñong vaøño noàng ñoäbaè ng phuøkeá. VI. KEÁT QUAÛ THÍ NGHIEÄM VAØ TÍNH TOAÙN : 1. Keát quaû ño vaø tính toaùn ghi theo maãu sau: Thí nghieäm Vòtrí maâ m F 120 180 240 1 2 3 4 TN 1 2 3 4 TN 1 2 3 4 Vò trí maâm R xF Phöông trình ñöôøng nhaäp lieäu TN Vòtrí maâm R Ñoächæ phuø Nhieät ñoä ño keá VD VF tF tLO L.lö ôï ng doø ng ml/ph Lo D 30 60 90 120 Soá maâm LT xD xW tF Phöông trình ñöôøng caát H.suaá t maâ m t.quaùt Hieäu suaát maâm soá 1 2 3 4 1 2 3 4 2. Ñoà thò vaø keát quaû tính toaùn a. Tìm soámaâ m lyùthuyeá t baè ng phö ông phaùp ñoàthò. Duø ng moãi ñoàthòcho moãi trö ôø ng hôï p thí nghieäm. a. Tính hieäu suaá t toå ng quaùt vaøhieäu suaá t maâ m cho moãi trö ôø ng hôï p thí nghieäm. b. Tö øsoámaâ m thö ï c veõtreâ n ñoàthòsuy ra ñoätinh khieá t cuûa saûn phaå m ñænh . 3. Baøn luaän: 8 5 Khoaù Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Quaù trình vaø thieát bò a. Baø n luaän veàaûnh hö ôûng cuûa doø ng hoaø n lö u ñeá n ñoätinh khieá t cuûa saûn phaå m vaøhieäu suaá t maâ m vaøhieäu suaá t toå ng quaùt cuûa coät chö ng caá t. b. Baø n luaän veàaûnh hö ôûng cuûa vòtrí maâ m nhaäp lieäu treâ n ñoätinh khieá t vaø hieäu suaá t maâ m. c. Nhö õng ö ùng duï ng chö ng caá t trong coâ ng nghieäp, thieá t bòchö ng caá t trong thö ï c teávaømoâhình thí nghieäm. VII. TAØI LIEÄU THAM KHAÛO: 1. Quaùtrình thieá t bòtaäp 3 – Truyeàn khoá i (chö ông 5 vaøchö ông 7) VoõVaê n Bang & VuõBaùMinh, ÑHBK.TP.HCM 1997. 2.Soåtay quaùtrình vaøthieá t bòtaäp 1 vaøtaäp 2, ÑHBK Haønoäi ,1980. BoäPhaänNgö ng TuïSaûnPhaå m Ñ ieänTrôû Ñ unNoùng Doø ngNhaäp Lieäu Ñ ieänTrôûÑ un NoùngDoø ng Hoaø nLö u Lö uLö ôï ng KeáÑ o Doø ngHoaø n Lö u AT LN Lö uLö ôï ngKeá Ñ oDoø ngNhaäp Lieäu HL2 Doø ngLaø m Nguoäi BìnhChö ùaSaûn Phaå mÑ ænh NL HL1 Noài Ñ un BNL SP BômHoaø nLö u TL Ñ ieänTrôû 2,5Kw BìnhChö ùaNhaäpLieäu BômNhaäpLieäu THIEÁ TBÒTHÍNGHIEÄMCHÖ NGCAÁ T 9 Khoaù Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Quaù trình vaø thieát bò BAØI 2. TRUYEÀN NHIEÄT OÁNG LOÀNG OÁNG I. MUÏC ÑÍCH THÍ NGHIEÄM Laø m quen vôùi thieá t bòtruyeàn nhieät daï ng oá ng loàng oá ng, caùc duï ng cuïño nhieät ñoävaø lö u lö ôï ng lö u chaá t. Xaùc ñònh heäsoátruyeàn nhieät trong quaùtrình truyeàn nhieät giö õa hai doø ng laï nh noùng ñö ôïc ngaê n caùch bôûi vaùch ngaê n kim loaï i ôûcaùc cheáñoächaûy khaùc nhau. Thieátlaäp phö ông trình caâ n baè ng nhieät lö ôï ng . II. LYÙ THUYEÁT Truyeàn nhieät trong thieá t bòdaï ng oá ng loàng oá ng laøsö ïtruyeàn nhieät phö ùc taï p giö õa hai lö u chaá t ñö ôï c ngaê n caùch bôûi vaùch ngaê n kim loaï i. Phö ông thö ùc truyeàn nhieät ôûñaâ y laøtruyeàn nhieät ñoá i lö u tö øvaùch ngaê n ñeá n lö u chaá t (vaøngö ôï c laï i) vaødaãn nhieät qua thaø nh oá ng kim loaï i. Nhieät lö ôï ng do doø ng noùng toûa ra: QN = G1C1(tv1 – tR1) Nhieät lö ôï ng do doø ng laï nh nhaän vaø o QL = G2C2(tR2 – tv2) Tö ødoùta thaø nh laäp phö ông trình caâ n baè ng nhieät lö ôï ng QN = Q L  G1C1(tv1 – tR1) = G2C2(tR2 – tv2) Trong ñoù: G1, G2 - Lö u lö ôï ng doø ng noùng vaødoø ng laï nh, kg/s C1, C2 - Nhieät dung rieâ ng cuûa lö u chaá t, J/kg.ñoä tv1, tR1 - Nhieät ñoävaø o vaøra cuûa doø ng noùng, 0C tv2, tR2 - Nhieät ñoävaø o vaøra cuûa doø ng laï nh, 0C Quaùtrình truyeàn nhieät ñö ôï c bieå u dieãn bôûi phö ông trình: Q = Kl*.tlog.L (1) (2) Trong ñoù: L - Chieàu daø i oá ng, m Kl* - Heäsoátruyeàn nhieät daø i theo thö ï c nghieäm, W/m2.ñoä tlog – hieäu soánhieät ñoätrung bình giö õa hai doø ng lö u chaá t, 0C Δt log  Δ t  Δt n l Δt l ln Δt n (3) 10 Khoaù Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Quaù trình vaø thieát bò tv2 Neáu hai doø ng lö u chaá t chuyeå n ñoäng ngö ôï c chieàu thì tL vaø tR2 tN ñö ôï c tính nhö hình 1. tv1 Trong ñoù tL = tv2 – tR1 tv1 tN = tR2 – tv1 t tv1 tL tv1 tN tR1 tv1 tv1 v1 Neá u Δt Δt L 2 N Hình 1 thì hieäu soánhieät ñoätrung bình cuûa hai doø ng lö u chaá t coùtheåñö ôï c tính theo coâ ng thö ùc: Δt log  Δt tb  Δt L  Δt 2 N Heäsoátruyeàn nhieät daø i tính theo lyùthuyeá t Kl: K  l (4) Π r d ng 1 1 1  .ln   b α 1d tr 2λ d tr α 2 d ng d b Trong ñoù: dng, dtr - Ñö ôø ng kính ngoaø i vaøñö ôø ng kính trong cuûa oàng truyeàn nhieät, m .  - heäsoádaãn nhieät cuûa kim loaï i laø m oá ng, W/m.ñoä. db - Ñö ôø ng kính lôùp baå n baùm treâ n thaø nh oá ng, m. 2 rb – heäsoátrôûnhieät cuûa caë n baå n, m .ñoä/W 1, 2 - heäsoácaá p nhieät giö õa vaùch ngaê n vaøcaùc doø ng lö u chaá t ñö ôï c tính tö øchuaå n soáNu. P 0,25 Nu  A.R e m .Pr n ( r ) .E .E R l Prt Caùc heäsoáA, m, n, El, ER laøcaùc heäsoáthö ï c nghieäm phuïthuoäc vaø o caùc yeá u toá : Cheáñoächaûy cuûa doø ng lö u chaá t. Sö ïtö ông quan giö õa doø ng chaûy vaøbeàmaë t truyeàn nhieät. Ñaë c ñieå m beàmaë t truyeàn nhieät bao goàm ñoänhaùm, hình daï ng… III. THIEÁT BÒ THÍ NGHIEÄM Heäthoá ng thieá t bòthí nghieäm coù3 loaï i oá ng vôùi kieå u keácaá u beàmaë t truyeàn nhieät nhö sau:  Kieå u oá ng A: Loaï i oá ng coùcaùnh taûn nhieät.  Kieå u oá ng B: Loaï i oá ng loàng oá ng maølö u chaá t chaûy ngang maë t ngoaø i cuûa oá ng trong. 11 Khoaù Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Quaù trình vaø thieát bò  Kieå u oá ng C: Loaï i oá ng loàng oá ng ñôn giaûn, lö u chaá t chaûy doï c beàmaë t cuûa oá ng trong Kích thö ôùc caùc loaï i oá ng truyeàn nhieät cho trong baûng 1 Baûng 1: Kích thöôùc caùc loaïi oáng truyeàn nhieät trong baøi thí nghieäm Kieå u oá ng Ñö ôø ng kính oá ng trong, mm Ñö ôø ng kính oá ng ngoaø i, mm Chieàu daø i, mm A 10,7/12,7 26/28 1000 B 14/16 26/28 1000 C 14/16 26/28 1000 IV. TRÌNH TÖÏ THÍ NGHIEÄM: Môûvan 1 cho nö ôùc vaø o thuø ng D khoaûng 2/3. Baäc coâ ng taé c ñieän trôûF, ñun nö ôùc cho tôùi luùc soâ i. Ñoáivôùi baø i thí nghieäm naø y ta coáñònh lö u lö ôï ng doø ng laï nh vaøcho thay ñoå i doø ng noùng ñeåxeùt sö ïtrao ñoå i nhieät giö õa hai doø ng lö u chaá t. 1. Ñoáivôùi oá ng B: Ñieàu chænh doø ng laï nh: Môûhoaø n toaø n van 2 vaø6/ ñeåñaûm baûo raè ng nö ôùc coùtheåhoaø n lö u laï i thuø ng chö ùa. Ñoùng 3 van noùng 9N, 10N, 11 vaømôû3 van laï nh 9L, 10L, 12. Môûbôm laï nh BL vaømôûvan 8 ñeådoø ng laï nh vaø o oá ng B. / Ñoùng hoaø n toaø n van 12 vaøñieàu chænh van 6 ñeålö ôï ng nö ôùc qua lö u lö ôï ng keálaø8 l/phuùt. Môûlaïivan 12 ñoàng thôø i ñoùng hai van 9L, 10L ñeåkhoâ ng cho doø ng laï nh chaûy qua lö u lö ôï ng keá . Lö u yùraè ng doø ng laï nh chaûy qua oá ng B luùc naø y laø8 l/phuùt. Ñieàu chænh doø ng noùng: Môû3 van noùng 9N, 10N, 11. Môûvan 4 vaøñoùng hai van 3, 5 ñeådoø ng noùng chaûy vaø o oá ng B. Baäc bôm BN sau ñoùñoùng van 11 laï i. Ñieàu chænh van 4 cho nö ôùc qua lö u luôï ng keá laø4 l/phuùt. Ñôïikhoaûng 2 phuùt, sau ñoùño nhieät ñoäñaàu vaø o vaøra cuûa 2 doø ng lö u chaá t ö ùng vôùi caùc nuùt treâ n thieá t bòño nhieät ñoä. Tieáp tuï c ñieàu chænh van 4 ñeåtaê ng lö u lö ôï ng doø ng noùng leâ n 8 vaø12 l/phuùt, ño nhieät ñoäñaàu vaø o vaøra tö ông tö ïnhö treâ n. Taétbôm noùng BN. 2. Ñoáivôùi oá ng C Ñoùng ba van noùng 9N, 10N, 11 vaømôûlaï i ba van laï nh 9L, 10L, 12. Môûvan 7 vaøñoùng van 8 ñeåcho doø ng laï nh chaûy qua oá ng C. 12 Khoaù Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Quaù trình vaø thieát bò Ñoùng van 12 laï i vaøñieàu chænh van 6/ ñeånö ôùc chaûy qua lö u lö ôï ng keáG laø8 l/phuùt. Ñoùng 3 van noùng 9N, 10N, 11 vaømôû3 van laï nh 9L, 10L, 12. Caùc bö ôùc coø n laï i hoaø n toaø n tö ông tö ïnhö ñoá i vôùi oá ng B. 3. Ñoáivôùi oá ng A Do oáng A chæ coùdoø ng noùng chaûy qua neâ n caùc bö ôùc thí nghieäm SV laø m tö ông tö ï nhö treâ n. Caùc keá t quûa thí nghieäm coùtheålaäp vaø o baûng 2: Baûng 2: Keá t quûa thí nghieäm Lö u lö ôï ng doø ng laï nh, l/ph Lö u lö ôï ng doø ng noùng, l/ph OÁ ng A QN1 = 4 QN2 = 8 QN3 = 12 QN1 = 4 QN2 = 8 QN3 = 12 QN1 = 4 QN2 = 8 QN3 = 12 QL = 8 (OÁ ng B) QL = 8 (OÁ ng C) Nhieät ñoädoø ng noùng Vaø o, 0C Ra, 0C Nhieät ñoädoø ng laï nh Vaø o, 0C Ra, 0C V. TRÌNH TÖÏ TÍNH TOAÙN b1 - Tính nhieät lö ôï ng Q theo coâ ng thö ùc (1) b2 - Tính log theo (3) b3 - Tính heäsoátruyeàn nhieät daø i thö ï c nghieäm theo (2) b4 - Tính heäsoátruyeàn nhieät daø i theo lyùthuyeá t theo (4) baè ng caùch tính heäsoácaá p nhieät 1, 2 nhö sau: Xaùc ñònh cheáñoächaûy cuûa lö u chaá t baè ng chuaå n soáRe Re  ρω d td μ Trong ñoù: ,  - khoá i lö ôï ng rieâ ng vaøñoänhôùt ñoäng hoï c cuûa lö u chaá t, kg/m3 vaøPa.S dtd – kích thö ôùc hình hoï c chuûyeá u, m d td  Vôùi: 4F π F – dieän tích maë t caé t, m2  - chu vi maë t caé t ö ôùt, m Ñoáivôùi oá ng B: Cheáñoächaûy maø ng 5 < Re <103 13 Khoaù Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Quaù trình vaø thieát bò  Pr  Nu  0,5Re 0,5 Pr 0,38    Prt  0,25 Cheáñoächaûy chuyeå n tieá p 103 < Re < 2.105  Pr    Prt  Nu  0,25Re 0,6 Pr 0,38  0,25 Cheáñoächaûy roá i 2.105 < Re < 2.106  Pr  Nu  0,023Re 0,8 Pr 0,37    Prt  0,25 Ñoáivôùi oá ng C: Cheáñoächaûy maø ng Re < 2300  Pr    Prt  Nu  0,15Re 0,33 Pr 0,43 Gr 0,1  0,25 Cheáñoächaûy chuyeå n tieá p 2300 < Re <10.000  Pr    Prt  Nu  C.Pr 0,43  0,25 ε l Cheáñoächaûy roá i Re > 10.000  Pr    Prt  Nu  0,021Re 0,8 Pr 0,43  0,25 Trong ñoù: Pr, Prt – chuaå n soáprandt ôûnhieät ñoätrung bình cuûa doø ng lö u chaá t vaøcuûa vaùch ngaên, ñaë c trö ng cho sö ïkhaùc nhau cuûa heäsoácaá p nhieät khi ñun noùng vaølaø m laï nh. Neáu khoâ ng bieá t nhieät ñoävaùch ngaê n, ñeåñôn giaûn trong tính toaùn ta xem nhieät ñoä trung bình cuûa doø ng lö u chaá t baè ng nhieät ñoäcuûa vaùch ngaê n nghóa laøtæ soáPr/Prt = 1. C – heäsoáphuïthuoäc vaø o Re. Coùtheåchoï n C theo baûng 3: l – heäsoáphuïthuoäc tyûleäl/d khi Re < 10.000, l cho trong baûng 4 Gr – chuaå n soáGrashop gd 3ρ Gr  td μ 2 Re.103 C 2,1 1,9 2 βΔt Vôùi:  - heäsoágiaûn nôûtheåtích t – hieäu nhieät ñoägiö õa thaø nh oá ng vaødoø ng lö u chaá t Baûng 3: Caùc giaùtròcuûa C theo Re 2,2 2,2 2,3 2,4 3,3 3,8 2,5 4,4 3 6 14 4 10,3 5 15,5 6 8 19,5 27 10 33 Khoaù Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Quaù trình vaø thieát bò Baûng 4: caùc giaùtròcuûa l theo tyûsoál/d l/d 1 2 5 10 15 29 30 l 1,9 1,7 1,44 1,28 1,18 1,13 1,05 Sau khi coùchuaå n soáNu ta tìm 1, 2 theo coâ ng thö ùc: Nu  αd 40 1,02 50 1 td λ vôùi:  - heäsoádaãn nhieät cuûa lö u chaá t * b5 - Laäp baûng keá t quûa tính Kl vaøKl theo cheáñoächaûy tö øñoùsuy ra sai soágiö õa Kl* vaøKl. b6 - Dö ï ng ñoàthòKl*, Kl theo Re VI. BAØN LUAÄN Sau khi tính toaùn vaødö ï ng caùc ñoàthò, sinh vieâ n tö ïñö a ra nhö õng nhaän xeùt, ñaùnh giaùvaøbaø n luaän veàkeá t quaûthí nghieäm theo caùc noäi dung sau: Toå n thaá t nhieät coùñaùng keåkhoâ ng. Taï i sao. Nguyeâ n nhaâ n gaâ y ra sai soátrong luùc laø m thí nghieäm, aûnh hö ôûng cuûa sai soá ñeán keá t quûa tính toaùn. Bieän phaùp khaé c phuï c. Giaûi thích sö ïkhaùc nhau giö õa Kl* vaøKl. Ñö a ra moät vaø i ö ùng duï ng moâhình thí nghieäm trong thö ï c teá . 7. TAØI LIEÄU THAM KHAÛO: 1. Hö ôùng Daãn Thí Nghieäm Quaù Trình vaøThieá t Bò – Trö ôø ng Ñaï i Hoï c Baùch Khoa Thaø nh PhoáHoàChí Minh. 2. SoåTay Taäp II Quaù Trình VaøThieá t Bò Coâ ng NgheäHoùa Chaá t – NXB Khoa Hoïc vaøKyõThuaät. 15 Khoaù Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Quaù trình vaø thieát bò BAØI 3. THAÙP ÑEÄM I. MUÏC ÑÍCH THÍ NGHIEÄM: - Khaûo saùt ñaë c tính ñoäng lö ï c hoï c lö u chaá t vaøkhaû naê ng hoaï t ñoäng cuûa thaùp ñeäm baèng caùch xaùc ñònh: - AÛnh hö ôûng cuûa vaän toá c khí vaøloûng leâ n ñoägiaûm aùp suaá t cuûa doø ng khí qua coät. - Sö ïbieá n ñoå i cuûa heä soáma saùt fck trong coät theo chuaå n soáReynolds Rec cuûa doø ng khí vaøsuy ra caùc heäthö ùc thö ï c nghieäm. - Sö ïbieá n ñoå i cuûa thö ø a soá lieâ n heägiö õa ñoägiaûm aùp cuûa doø ng khí khi coät khoâvaø khi coät ö ôùt vôùi vaän toá c doø ng loûng. II. LYÙ THUYEÁT THÍ NGHIEÄM: 1. Caáu taïo: Thaùp ñeäm laømoät thaùp hình truïgoàm nhieàu ñoaï n noá i vôùi nhau baè ng maë t bích hay haø n. Vaät ñeäm ñö ôï c ñoåñaày trong thaùp theo moät trong hai phö ông phaùp: xeá p ngaãu nhieâ n hay xeá p thö ùtö ï . Vaät ñeäm sö ûduï ng goàm nhieàu loaï i khaùc nhau, phoåbieá n nhaá t laømoät trong soácaùc vaät loaï i sau:  Voø ng Raschig: hình truïroãng baè ng sö ù, kim loaï i hoaë c nhö ï a.  Vaät ñeäm hình yeâ n ngö ï a  Vaät ñeäm voø ng xoaé n Yeâ u caàu chung cuûa caùc loaï i vaät ñeäm laøphaûi coù dieän tích beà maë t rieâ ng lôùn 2 3 3 3 (m /m taàng ñeäm), ngoaø i ra ñoä roãng (hay theåtích tö ïdo, m /m taàng ñeäm) lôùn ñeå giaûm trôû lö ï c pha khí. Vaät lieäu cheátaï o phaûi coù khoá i lö ôï ng rieâ ng nhoû vaøbeàn hoùa hoïc 2. Söï chuyeån ñoäng cuûa löu chaát qua thaùp ñeäm: Khi chaá t loûng chueå n ñoäng tö øtreâ n xuoá ng vaøpha khí chuyeå n ñoäng tö ødö ôùi coù theåxaûy ra 4 cheáñoä thuûy lö ï c sau: cheáñoämaø ng, cheáñoätreo, cheáñoänhuõtö ông vaø cheáñoäkeùo theo. Trong ba cheáñoächaûy maø ng, treo vaønhuõtö ông thì pha khí laøpha lieân tuïc chieá m taá t caûkhoâ ng gian coø n laï i trong thaùp coø n chaá t loûng chaûy theo beàmaë t ñeäm vaølaøpha phaâ n taùn. Ô ûcheáñoäkeùo theo (hay cheáñoäsuûi boï t thì pha loûng chieá m toaø n boätheåtích tö ïdo vaønhö vaäy pha loûng laøpha lieâ n tuï c coø n pha khí laøpha phaâ n taùn. 16 Khoaù Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Quaù trình vaø thieát bò A- Ñieåm haõm B- Ñieåm treo C- Ñieåm ñaûo pha D- Ñieåm saëc OA- Cheáñoämaø ng AB- Cheáñoätreo BC-Cheáñoänhuõtö ông CD- Cheáñoäkeùo theo D C A 0 B Wy Sö ïphuïthuoäc giö õa cö ôø ng ñoächuyeå n khoá i vaøvaän toá c khí Ñoä giaûm aùp khi coät khoâ: Ñoä giaûm aùp Pc cuûa doø ng khí qua thaùp ñeäm phuïthuoäc vaø o vaän toá c khoá i lö ôïng G cuûa khí khi coät khoâ(khoâ ng coùdoø ng loûng chaûy ngö ôï c chieàu). Khi doø ng khí chuyeån ñoäng trong caùc khoaûng troá ng giö õa caùc vaät ñeäm taê ng daàn vaän toá c thì ñoä giaûm aùp cuõng taê ng theo, sö ïgia taê ng naø y theo luõy thö ø a tö ø1,8 ñeá n 2 cuûa vaän toá c doø ng khí:  Pc ~ Gn (Vôùi n = 1,8  2) (1) Neá u chia hai veáphö ông trình (1) cho chieàu cao coät ñeäm Z vaølaá y logarit hai veáta ñö ôï c: lg Pc/Z = nlgG – lgZ Ñaâ y laøphö ông trình ñö ôø ng thaúng coùheäsoágoùc n Ñoä giaûm aùp khi coät öôùt: Khi coù doø ng loûng chaûy ngö ôï c chieàu, caùc khoaûng troá ng bò thu nhoû laï i vaødoø ng khí di chuyeå n khoù khaê n hôn vì moät phaàn theåtích tö ïdo bò lö ôï ng chaá t loûng chieá m cö ù. Trong giai ñoaï n ñaàu (dö ôùi ñieå m A), lö ôï ng chaá t loûng bò giö õlaï i trong thaùp laø khoâng ñoå i theo toá c ñoä khí maë c daàu lö ôï ng chaá t loûng naø y taê ng theo suaá t lö ôï ng pha loûng. Trong vuø ng giö õa A vaøB, lö ôï ng chaá t loûng bò giö õlaï i trong thaùp taê ng nhanh theo toá c ñoäkhí, caùc choåtroá ng trong thaùp nhoû daàn vaøñoägiaûm aùp cuûa pha khí taê ng nhanh. Vuø ng naø y goï i laøvuø ng gia troï ng, ñieå m B goï i laøñieå m gia troï ng. Taï i B, neá u tieáp tuïc taê ng toá c ñoäpha khí (ö ùng vôùi moät suaá t lö ôï ng pha loûng khoâ ng ñoå i) thì seõcoù hieän tö ôï ng pha khí suûi boï t qua lôùp chaá t loûng taï i beàmaë t lôùp vaät ñeäm vaøtaï o ra sö ï ñaûo pha tö øpha khí (lieâ n tuï c) – pha loûng (phaâ n taùn) thaø nh pha khí (phaâ n taùn) – pha loûng (lieâ n tuï c) . Luùc ñoù hieän tö ôï ng pha khí loâ i cuoá n chaá t loûng taê ng maï nh vaø thaùp ôû traï ng thaùi ngaäp luï t, ñoä giaûm aùp cuûa pha khí taê ng raá t nhanh. Ñieå m baé t ñaàu vuø ng ngaäp luï t thö ôø ng ñö ôï c xaùc ñònh baè ng sö ïthay ñoå i heä soágoùc cuûa ñö ôø ng bieå u dieãn. Trong thö ï c teáthaùp thö ôø ng ñö ôï c vaän haø nh trong vuø ng gia troï ng, gaàn ñieå m ngaäp luï t. 17 Khoaù Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Quaù trình vaø thieát bò log(Pc/Z) L3 L2 L1 Hình 1: AÛnh hö ôûng cuûa G vaøL ñoá i vôùi ñoä giaûm aùp Pc cuûa pha khí trong thaùp ñeäm ngaãu nhieâ n. B L=0 A logG III. THÖØA SOÁ MA SAÙT FCK THEO REC KHI COÄT KHOÂ: Shilton vaøColburn ñö a ra moät heä thö ùc lieâ n heä giö õa ñoä giaûm aùp cuûa doø ng khí qua coät cheâ m khoâvôùi vaän toá c khoá i lö ôï ng cuûa doø ng khí qua coät: 2 G Z N Pck = 2fck p w , (2) G Dp m2 Trong ñoù: Z: chieàu cao phaàn cheâ m, m. G: vaän toá c khoá i lö ôï ng doø ng khí qua coät, Kg/m2.s. Dp: kích thö ôùc ñaë c trö ng cuûa vaät cheâ m, m. p: heä soáñieàu chænh duø ng cho vaät cheâ m roãng (nhö voø ng sö ù, Raschig...) thay vì caùc vaät cheâ m ñaë c. w: heäsoáñieàu chænh aûnh hö ôûng cuûa thaø nh coät leâ n ñoäxoá p cuûa taàng cheâ m. Sherwood toå ng hôï p keá t quaû cuûa moät soánghieâ n cö ùu vaøñö a ra trò soásau cho voø ng sö ù12,7mm: p = 0,35 w = 1,0 Tuy nhieâ n Zhavoronkov ñeànghò moät heä thö ùc khaùc khaù ñuùng hôn vì ñaõñö a ñö ôïc tròsoáñoäxoá p cuûa taàng cheâ m vaø o heäthö ùc: 2 G Z Pck = 2fck (3) G De Trong ñoù: De : ñö ôø ng kính tö ông ñö ông cuûa vaät cheâ m, m De = 4/a : ñoäroãng hay ñoäxoá p (khoâ ng thö ùnguyeâ n). a: dieän tích beàmaë t rieâ ng cuûa vaät cheâ m, m2/m3. Thö ø a soáma saùt fck laøhaø m soátheo chuaå n soáRe vôùi Re ñö ôï c ñònh nghóa: G De 4G Rec =   = (4) a Trong ñoù:  - ñoänhôùt cuûa doø ng khí, Kg/m.s. 18 Khoaù Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Quaù trình vaø thieát bò Zhavoronkov ñaõxaùc ñònh ñö ôï c khi doø ng khí chuyeå n tö øcheáñoächaûy taàng sang chaûy roá i ö ùng vôùi trò soáRec = 50. Trong vuø ng chaûy roá i 50 < Re < 7000 vôùi coät cheâm ngaãu nhieâ n thì 3,8 f  ck Re 0,2 Trong vuø ng chaûy doø ng Re < 50 thì heäsoáma saùt coùtheåtính theo coâ ng thö ùc: 140 f  ck Re Tuy nhieâ n caùc heä thö ùc toå ng quaùt treâ n khoâ ng ñö ôï c chính xaùc laé m vì khoâ ng keå ñö ôïc toaø n boäaûnh hö ôûng cuûa hình daï ng vaät cheâ m. IV. ÑOÄ GIAÛM AÙP PCÖ KHI COÄT ÖÔÙT: Sö ïlieâ n heägiö õa ñoägiaûm aùp khoâPck vaøö ôùt Pcö coùtheåvieá t nhö sau: Pcö =  Pck (6) Do ñoùcoùtheådö ïkieá n: fcö =  fck (7) 2 Vôùi  tuø y thuoäc vaø o vaän toá c khoá i lö ôï ng cuûa doø ng loûng L (Kg/m s). Leva ñeànghòaûnh hö ôûng cuûa L leâ n  nhö sau: L  = 10 (8) hay log = L (9) Vôùi  tuø y thuoäc loaï i, kích thö ôùc, caùch thö ùc ñaë t vaät cheâ m vaømö ùc ñoä cuûa L. Thí duïvôùi vaät cheâ m voø ng Raschig 12,7mm, cheâ m ngaãu nhieâ n, ñoäxoá p  = 0,586, L 2 tö ø0,39 ñeá n 11,7 Kg/m .s vaøtrong vuø ng dö ôùi ñieå m gia troï ng:  = 0,84. V. ÑIEÅM LUÏT CUÛA COÄT CHEÂM: Khi coät cheâ m luï t, goï i trò soáG tö ông ö ùng vôùi ñieå m naø y laøG*, caùc doø ng chaûy khoâng coø n ñeàu ñaë n, aùp suaá t dao ñoäng maï nh; hieän tö ôï ng naø y baá t lôï i cho sö ïhoaï t ñoäng cuûa coät. Zhavoronkov keá t luaän raè ng ñieå m luït xaûy khi coù moät sö ïlieâ n heänhaá t ñònh giö õa hai nhoùm soásau (rieâ ng cho moãi coät): 2 fck.a v G 1 = 3 ()0,2 (10)  2g L L G G L Trong ñoù fck: ñö ôï c tính tö øheäthö ùc lieâ n laï c vôùi Rec. v: vaän toá c daø i cuûa khí ngay trö ôùc khi vaø o coät cheâ m. 1: ñoänhôùt tö ông ñoá i cuûa chaá t loûng so vôùi nö ôùc 1 =  loûng/  nö ôùc = 1 neá u chaá t loûng laønö ôùc. 2 = 19 (11) Khoaù Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Quaù trình vaø thieát bò Do ñoù sö ïlieâ n heä giö õa 1 vaø2 treâ n giaûn ñoàlog - log seõxaùc ñònh moät bieå u ñoà luïtcuûa coät, phaâ n ñònh giôùi haï n hoaï t ñoäng cuûa coät ôûdö ôùi ñö ôø ng naø y. log2 Hình 2: Bieå u ñoàluï t cuûa coät cheâ m log1 VI. PHÖÔNG PHAÙP THÍ NGHIEÄM: Trö ôùc khi thí nghieäm, môû hoaø n toaø n hai van VK1 vaøvan VL2 , caùc van coø n laï i ñeàu ñoùng. Môû bôm loûng BL ñoàng thôø i môû van VL3 ñeåcho nö ôùc vaø o 2/3 oá ng chæ mö ï c chaá t loûng baè ng caùch ñieàu chænh van VL4 . Baäc bôm khí BK , môû tö øtö øvan VK2 vaøñoùng tö øtö øvan VK1 ñeåtaê ng lö ôï ng khí vaø o thaùp nhaè m thoå i heá t lö ôï ng nö ôùc coø n ñoï ng trong caùc khe cuûa vaät ñeäm. Sau khoaûng thôø i gian 5 phuùt, môû van VK1 vaøñoùng van VK2 chuaå n bò laø m thí nghieäm khi coät khoâ . Ño ñoägiaûm aùp khi coät khoâ : Môû daàn van VK2 ñeåtaê ng lö ôï ng khí qua coät. Ñoï c 6 giaù tròPck treâ n aùp keáchö õ U theo cm coät nö ôùc ö ùng vôùi 6 trò soáG ôû ñieàu kieän oå n ñònh sau ñoù Ñoùng laï i van VK2 laïi. Ño ñoägiaûm aùp cuûa doø ng khí khi coät ö ôùt: Baäc bôm loûng BL , ñieàu chænh van VL3 ñeågiö õlö u lö ôï ng loûng khoâ ng ñoå i qua lö u lö ôï ng keávaø o coät. Môû van thaùo VL4 vaøVL5 neá u caàn sao cho vaãn duy trì mö ï c nö ôùc trong oá ng chæ mö ï c chaá t loûng laø2/3. Taê ng daàn lö u lö ôï ng khí G vaøñoï c Pcö theo cm coät nö ôùc taï i aùp keáchö õU tö ông tö ïnhö laø m thí nghieäm coät khoâ . Laë p laï i 5 giaùtròkhaùc nhau cuûa L. Taé t bôm BL trö ôùc roài taé t bôm Bk sau ñeåtraùnh nö ôùc traø n vaø o ñö ôø ng oá ng daãn khí. VII. PHUÙC TRÌNH: 1. Keát quûa: Ghi laï i caùc keá t quaûño vaøtính toaùn trình baø y theo caùc baûng sau: G, kg/s.m2 Pck/Z , N/m2/m fck 20 Reck