Tài liệu Thiết kế tình huống dạy học hàm số và đồ thị (giải tích 12 thpt) nhằm hỗ trợ học sinh kiến tạo tri thức (2)

UBND TӌNH PHÚ THӐ 75ѬӠ1*ĈҤI HӐ&+Ô1*9ѬѪ1* NGUYӈN HӲ8ĈҤI THIӂT Kӂ TÌNH HUӔNG DҤY HӐC HÀM SӔ 9¬ĈӖ THӎ (GIҦI TÍCH 12 THPT) NHҴM HӚ TRӦ HӐC SINH KIӂN TҤO TRI THӬC LUҰ19Ă17+Ҥ&6Ƭ.+2$+ӐC GIÁO DӨC Chuyên ngành: Lí luұQYjSKѭѫQJSKiSGҥy hӑc bӝ môn Toán Mã sӕ: 8140111 PHÚ THӐ, 2018 UBND TӌNH PHÚ THӐ 75ѬӠ1*ĈҤI HӐ&+Ô1*9ѬѪ1* NGUYӈN HӲ8ĈҤI THIӂT Kӂ TÌNH HUӔNG DҤY HӐC HÀM SӔ 9¬ĈӖ THӎ (GIҦI TÍCH 12 THPT) NHҴM HӚ TRӦ HӐC SINH KIӂN TҤO TRI THӬC LUҰ19Ă17+Ҥ&6Ƭ.+2$+ӐC GIÁO DӨC Chuyên ngành: Lí luұQYjSKѭѫQJSKiSGҥy hӑc bӝ môn Toán Mã sӕ: 8140111 1JѭӡLKѭӟng dүn khoa hӑc: TS.NguyӉn TiӃn Trung PHÚ THӐ, 2018 i LӠ,&$0Ĉ2$1 7{L[LQFDPÿRDQÿk\OjF{QJWUuQKQJKLrQFӭu cӫa riêng tôi; các sӕ liӋu và kӃt quҧ nghiên cӭu nêu trong luұQYăQOjWUXQJWKӵFÿѭӧFFiFÿӗng tác giҧ cho phép sӱ dөQJYjFKѭDWӯQJÿѭӧc công bӕ trong bҩt kǤ mӝt công trình nào khác. Phú Th͕, WKiQJQăP Tác giҧ luұQYăQ NguyӉn HӳXĈҥi ii LӠI CҦ0Ѫ1 LuұQYăQWKҥc sӻ ÿѭӧFKRjQWKjQKGѭӟi sӵ Kѭӟng dүn và chӍ bҧo tұn tình cӫa TS. NguyӉn TiӃn Trung. Em xin bày tӓ lòng biӃWѫQFKkQWKjQKQKҩt ÿӃn thҫy. Thҫ\ ÿm WұQ WuQK Kѭӟng dүn, hӃW OzQJ JL~S ÿӥ em trong suӕt quá trình hӑc tұp, nghiên cӭXÿӇ hoàn thành luұQYăQ Em xin trân trӑng cҧPѫQFiFWKҫ\F{JLiRWURQJNKRD7RiQ7UѭӡQJĈҥi hӑF+QJ9ѭѫQJFiFWKҫ\F{ÿmWUӵc tiӃp tham gia giҧng dҥy và chӍ ÿҥo lӟp cao hӑc Lí lu̵QYjSK˱˯QJSKiSJL̫ng d̩y môn Toán, khóa 1 ÿmWҥo mӑi ÿLӅu kiӋn thuұn lӧi cho tác giҧ trong quá trình hӑc tұp, thӵc hiӋn và hoàn thành luұQYăQ Tác giҧ FNJQJ [LQ WUkQ WUӑng cҧP ѫQ %DQ JLiP KLӋu, Tә Toán-Tin và FiF ÿӗng nghiӋp ӣ FiF WUѭӡng THPT Long Châu Sa, THPT Phong Châu, THPT Tam Nông, THPT Chân Mӝng, tӍnh Phú Thӑ ÿm JL~S ÿӥ, tҥR ÿLӅu kiӋn thuұn lӧi trong quá trình hӑc tұp, nghiên cӭu và khҧo sát thӵc nghiӋm. 'ÿmUҩt cӕ gҳng, xong luұQYăQFNJQJNK{QJWUiQKNKӓi khӓi nhӳng hҥn chӃ và thiӃu sót. Tác giҧ mong nhұQÿѭӧc sӵ góp ý cӫa thҫy cô và các ÿӗng nghiӋp dҥy toán trong nghành . Phú Th͕WKiQJQăP Tác giҧ luұQYăQ NguyӉn HӳXĈҥi iii MӨC LӨC Phҫn I. MӢ ĈҪU .............................................................................................. 1 1.1. Tính cҩp thiӃt cӫDÿӅ tài nghiên cӭu .......................................................... 1 1.2.Mөc tiêu nghiên cӭu.................................................................................... 4 ĈӕLWѭӧng nghiên cӭu................................................................................. 4 1.4. Phҥm vi nghiên cӭu .................................................................................... 4 1.5. Giҧ thuyӃt khoa hӑc ................................................................................... 4 Phҫn II: NӜ,'81*3+ѬѪ1*3+È31*+,Ç1&ӬU ................................. 5 2.1. Nӝi dung nghiên cӭu .................................................................................. 5 3KѭѫQJSKiSQJKLrQFӭu............................................................................ 5 2.3 Dӵ kiӃQÿyQJJySFӫa luұQYăQ................................................................... 5 2.4. Cҩu trúc cӫa luұQYăQ ................................................................................. 6 &+ѬѪ1* &Ѫ6Ӣ LÝ LUҰN VÀ THӴC TIӈN ......................................... 7 1.1. MӜT SӔ &Ă1 &Ӭ LÍ THUYӂT CHO VIӊC TӘ CHӬC CÁC HOҤT ĈӜNG HӐC ...................................................................................................... 7 4XDQÿLӇm hoҥt ÿӝng .............................................................................. 7 1.1.2. Hӧp tác và hӑc tұp hӧp tác (Theo Hoàng Lê Minh) ............................... 8 1.1.3. Lí thuyӃt kiӃn tҥo nhұn thӭc.................................................................... 9 1.1.4. Lí thuyӃt tình huӕng .............................................................................. 14 1.2. KӂT QUҦ KHҦO SÁT THӴC TRҤNG DҤY HӐC HÀM SӔ 9¬ĈӖ THӎ LӞP 12 Ӣ &È&75ѬӠNG TRUNG HӐC PHӘ THÔNG TRONG CÁC HUYӊN LÂM THAO, 7$0 1Ð1* Ĉ2$1 +Ô1* 7+8ӜC TӌNH PHÚ THӐ ................................................................................................................ 17 ĈӕLWѭӧng và thӡi gian khҧo sát ............................................................ 17 1.2.2. Hình thӭc khҧo sát ................................................................................ 17 1.2.3. Nӝi dung và kӃt quҧ khҧo sát ................................................................ 17 1.4. KӂT LUҰ1&+ѬѪ1*......................................................................... 22 iv &+ѬѪ1*7+,ӂT Kӂ VÀ SӰ DӨNG TÌNH HUӔNG DҤY HӐC HÀM SӔ 9¬ĈӖ THӎ NHҴM HӚ TRӦ HӐCSINH KIӂN TҤO TRI THӬC ....... 23 2.1. Ĉӎ1+ +ѬӞNG THIӂT Kӂ TÌNH HUӔNG DҤY HӐC MÔN TOÁN 7+(2+ѬӞNG PHÁT TRIӆN KHҦ 1Ă1*.,ӂN TҤO KIӂN THӬC ........ 23 2.2. QUY TRÌNH THIӂT Kӂ 9¬ /Ѭ8 é 7521* 6Ӱ DӨNG TÌNH HUӔNG DҤY HӐC MÔN TOÁN NHҴM GIÚP HӐC SINH KIӂN TҤO TRI THӬC ...................................................................................................... 24 2.3. MӜT SӔ TÌNH HUӔNG DҤY HӐ& Ĉ,ӆ1 +Î1+ &+ѬѪ1* +¬0 SӔ 9¬ĈӖ THӎ NHҴM HӚ TRӦ PHÁT TRIӆN KHҦ 1Ă1*.,ӂN TҤO KIӂN THӬC CHO HӐC SINH LӞP 12THPT .............................................. 25 2.3.1. Tình huӕng dҥy hӑFĈӏnh lý vӅ WtQKÿӗng biӃn nghӏch biӃn cӫa hàm sӕ (Giҧi tích 12, tr. 6) ........................................................................................... 25 2.3.2. Tình huӕng dҥy hӑFĈӏnh lý vӅ mӕi liên hӋ giӳa dҩu cӫDÿҥo hàm và cӵc trӏ cӫa hàm sӕ (Giai tích 12 . tr 14) .......................................................... 37 2.2.3. Tình huӕng dҥy hӑc kiӃn tҥo quy tҳF[iFÿӏnh giá trӏ lӟn nhҩt và giá trӏ nhӓ nhҩt cӫa hàm sӕ trên mӝWÿRҥn................................................................. 48 2.4. KӂT LUҰ1&+ѬѪ1*......................................................................... 62 &+ѬѪ1* 3. THӴC NGHIӊ06Ѭ3+ҤM .................................................. 62 3.1. MӨ&ĈË&+7+ӴC NGHIӊ06Ѭ3+ҤM .............................................. 63 3.2. TӘ CHӬC THӴC NGHIӊ06Ѭ3+ҤM ................................................ 63 3.2.1. Tә chӭc thӱ nghiӋm .............................................................................. 63 3.2.2. Nӝi dung thӱ nghiӋm ............................................................................ 64 ĈÈ1+*,È KӂT QUҦ THӴC NGHIӊ06Ѭ3+ҤM ............................. 70 ĈiQKJLiÿӏnh tính .................................................................................. 70 3.3.ĈiQKJLiÿӏQKOѭӧng ............................................................................... 71 3.4. KӂT LUҰ1&+ѬѪ1*......................................................................... 71 TÀI LIӊU THAM KHҦO ............................................................................... 73 v DANH MӨC VIӂT TҲT Chӳ viӃt tҳt Chӳ viӃWÿҫ\ÿӫ *' Ĉ7 Giáo dөFYjÿjRWҥo GTLN Giá trӏ lӟn nhҩt GTNN Giá trӏ nhӓ nhҩt GV Giáo viên HPT HӋ SKѭѫQJWUuQK HS Hӑc sinh HSG Hӑc sinh giӓi KLHS KӃt luұn cӫa hӑc sinh PT 3KѭѫQJWUuQK THPT Trung hӑc phә thông THPTQG Trung hӑc phә thông quӕc gia 1 Phҫn I. MӢ ĈҪU 1.1. Tính cҩp thiӃt cӫDÿӅ tài nghiên cӭu 1.1.1 %ѭӟc vào thӡi kǤ ÿҭy mҥnh Công nghiӋp hoá - HiӋQÿҥLKRiÿҩt QѭӟFĈҧQJYj1KjQѭӟc ta luôn thӵc hiӋn theo lӡi dҥy cӫa Chӫ tӏch Hӗ Chí 0LQKFRLFRQQJѭӡi là vӕn quý nhҩt cho sӵ phát triӇQÿҩWQѭӟc, cҫQÿѭӧc coi trӑQJQX{LGѭӥng và phát triӇn không ngӯng. Giáo dөc YjĈjRWҥo là chìa khoá mӣ ÿѭӡng cho sӵ phát triӇn kinh tӃ, әQÿӏQKÿҩWQѭӟc và là mӝt yӃu tӕ ÿҧm bҧo nâng cao chҩWOѭӧng cuӝc sӕng. ĈӇ ÿiSӭng nhӳQJÿzLKӓi cӫa xã hӝi, ngành Giáo dөFÿDQJtriӇQNKDLÿәi mӟi FăQEҧn và toàn diӋn, Kѭӟng tӟi mӝt nӅn Giáo dөc tiӃn bӝ, hiӋQÿҥi ngang tҫm vӟL FiF Qѭӟc trong khu vӵc và trên thӃ giӟL ĈӇ Fy ÿѭӧc nӅn giáo dөF ÿy ngành Giáo dөFÿmYjÿDQJWULӇn khai hàng loҥt các biӋQSKiSPDQJWtQKÿӗng bӝ QKѭÿәi mӟLFKѭѫQJWUuQKÿәi mӟi công tác kiӇPWUDÿiQKJLiYұn dөng các mô hình giáo dөc, dҥy hӑFQѭӟc ngoài vào quá trình dҥy hӑc ӣ ViӋt Nam. 1yLFKXQJNK{QJFySKѭѫQJSKiSGҥy hӑc nào phù hӧp vӟi mӑLQJѭӡi hӑc, vì dҥy và hӑc là nhӳng tiӃn trình rҩt phӭc tҥp và chӏu ҧQK Kѭӣng bӣi nhiӅu nguyên nhân khác nhau. TuǤ vào nӝi dung, mөc tiêu bài hӑF Yj ÿӕi WѭӧQJ QJѭӡi hӑc mà giáo viên lӵa chӑQ SKѭѫQJ SKiS Gҥy hӑc tӕL ѭX QKҩt. Công viӋc dҥy hӑFWKѭӡQJÿѭӧc mô tҧ bҵQJKDLSKѭѫQJSKiSKRһc là lҩy giáo viên làm trung tâm hoһc là lҩ\ QJѭӡi hӑF OjP WUXQJ WkP 3KѭѫQJ SKiS Oҩy JLiRYLrQOjPWUXQJWkPOLrQTXDQÿӃn cách truyӅQÿҥt thông tin trӵc tiӃp tӯ JLiR YLrQ ÿӃn hӑF VLQK QKѭ Gҥy hӑc suy diӉn, dҥy hӑc có tính chҩt mô tҧ, «7UiLOҥL SKѭѫQJSKiS Oҩ\ QJѭӡi hӑF OjP WUXQJWkP OLrQTXDQ ÿӃn hӑc tұp khám phá, hӑc tұp quy nҥp, hӑc tұp nêu vҩQÿӅ«QKҩn mҥnh nhiӅXÿӃn vai trò cӫDQJѭӡi hӑFKѫQWURQJWLӃn trình hӑc tұS1ăP81(6&2ÿmxác ÿӏnh 4 trө cӝt cӫa giáo dөc trong thӃ kӹ XXI là: hӑFÿӇ biӃt - hӑFÿӇ làm - hӑc 2 ÿӇ cùng chung sӕng - hӑFÿӇ khҷQJÿӏnh mình. Tinh thҫn chung là giáo dөc phҧi góp phҫn vào sӵ nghiӋp phát triӇn toàn diӋn cӫa mӛi cá nhân. Trong khi ÿy JLiR Gөc hiӋn nay mӟi chӫ yӃu tұp chung vào viӋc trang bӏ tri thӭc, FKѭDTXDQWkPÿӃn phát triӇn toàn diӋn cho hӑc sinh. 1.1.2. 7URQJFKѭѫQJWUuQKJLiRGөc phә thông ± cKѭѫQJWUuQKWәng thӇ 2017, mөFWLrXÿәi mӟLFKѭѫQJWUuQKYjViFKJLiRNKRDFҫQWKHRKѭӟng phát triӇQQăQJOӵF7KHRÿyFiFQăQJOӵc cҫQÿѭӧc phát triӇn cho hӑFVLQKOjQăQJ lӵc hӑc tұSQăQJOӵc giҧi quyӃt vҩQÿӅQăQJOӵFWѭGX\QăQJOӵc giao tiӃp, QăQJ lӵc hӧSWiFQăQJOӵc sӱ dөng ngôn ngӳ YjWtQKWRiQ1KѭYұy, cҫn phҧi dҥy hӑFQKѭWKӃ QjRÿӇ phát triӇQFiFQăQJOӵFÿyFKRKӑc sinh? 1.1.3. Trong nhӳQJQăPJҫQÿk\Pӝt sӕ SKѭѫQJSKiSGҥy hӑc WKѭӡng ÿѭӧc coi là tích cӵFÿmÿѭӧc triӇn khai trong dҥy hӑc QKѭDҥy hӑc phát hiӋn và giҧi quyӃt vҩQÿӅ; dҥy hӑc hӧp tác, Dҥy hӑc phân hoá; dҥy hӑc trҧi nghiӋm «&iFSKѭѫQJSKiSGҥy hӑFQj\ÿmgóp phҫn nhiӅu trong viӋc nâng cao chҩt Oѭӧng dҥy hӑF WURQJ QKj WUѭӡng. Tuy nhiên, vҩQ ÿӅ nâng cao hiӋu quҧ dҥy hӑc, phát huy tính chӫ ÿӝng cӫa hӑc sinh vүQFKѭDÿѭӧc giҧi quyӃt, triӇn khai mӝWFiFKFăQEҧn. Vì thӃ, viӋc nghiên cӭu và vұn dөng các lý thuyӃt dҥy hӑc có khҧ QăQJWiFÿӝng vào hoҥWÿӝng cӫa hӑFVLQKWKHRKѭӟng tích cӵc hóa quá trình nhұn thӭFOjÿLӅu thӵc sӵ cҫn thiӃt. &K~QJWDFNJQJÿmQyLQKLӅu tӟi nhӳng vҩQÿӅ QKѭ³SKiWKX\WtQKWtFK cӵF´ ³SKѭѫQJ SKiS Gҥy hӑc tích cӵF´ ³WtFK Fӵc hoá hoҥW ÿӝQJ KyD´ KD\ ³KRҥWÿӝQJKRiQJѭӡi hӑF´«7X\Yұy, mӭFÿӝ thӵc hiӋn bҵQJKjQKÿӝng cө thӇ ӣ tӯQJWUѭӡng, ӣ tӯng lӟp hӑc, tӯng tiӃt hӑc vүn còn nhiӅu hҥn chӃ: ³Tri thӭc vүQWKѭӡQJÿѭӧc truyӅn thө Gѭӟi dҥng có sҹQtWÿѭӧc truyӅn thө Gѭӟi dҥng tìm tòi, phát hiӋQ FKѭD FK~ WUӑng dҥy hӑc phát triӇQ Wѭ GX\ Gҥy hӑc cách giҧi quyӃt vҩQ ÿӅ, dҥy cách hӑc cho hӑc sinh´. Bӣi vұy, vүn cҫn có 3 nhӳng nghiên cӭu tiӃp tөc và cө thӇ WKHRKѭӟng giáo viên thiӃt kӃ và tә chӭc dҥy hӑc thông qua viӋc tә chӭc các hoҥWÿӝng cho hӑc sinh. 1.1.4. Các nӅn giáo dөc tiên tiӃn trên thӃ giӟLÿһc biӋt tҥL3KiSÿmYj ÿDQJYұn dөng lí thuyӃt tình huӕng trong dҥy hӑFYjÿҥWÿѭӧc hiӋu quҧ nhҩt ÿӏnh trong viӋc nghiên cӭu, nâng cao chҩWOѭӧng dҥy hӑc (dүn theo [10, tr. 9]). Còn tҥi ViӋt Nam, tuy nghiên cӭu lí thuyӃt tình huӕQJ ÿm ÿѭӧc bҳW ÿҫu tӯ nhӳQJQăPEӣi các bài báo giӟi thiӋu cӫa mӝt sӕ tác giҧ QKѭ1JX\Ӊn Bá Kim, TrҫQ7K~F7UuQKQKѭQJYLӋc vұn dөng vào trong dҥy hӑc còn khá mӟi mҿ. Vұn dөng lí thuyӃt tình huӕng trong giҧng dҥy các môn hӑc nói chung, ÿӕi vӟi môn Toán nói riêng ӣ bұc trung hӑc phә thông còn hiӃm hoi. 1.1.5. Trong môn Toán, các chӫ ÿLӇm kiӃn thӭc hàm sӕ Yjÿӗ thӏ chiӃm mӝt tӍ trӑng lӟn ӣ bұc trung hӑc phә thông. VӅ nhұn thӭc luұQÿҥi sӕ & giҧi WtFKFK~QJWDFyKDLÿһFWUѭQJFѫEҧn: thӭ nhҩt, lôgíc chһt chӁ, ngҳn gӑn ; thӭ KDLÿҥi sӕ & giҧi tích thuҫn tuý có mӕi liên hӋ chһt chӁ vӟi các tính toán thӵc tӃ ÿyOjFRQÿѭӡng tӯ O{JtFÿӃn thӵc tiӉn). Tӯ KDLÿһFWUѭQJFѫEҧn trên, có thӇ nhұn thҩy rҵng viӋc dҥy hӑFÿҥi sӕ & giҧi tích phҧi bao hàm ba yӃu tӕ có liên quan chһt chӁ là lôgic, chuyӇn hóa bài toán, vұn dөng vào thӵc tiӉn. Trong quá trình dҥy hӑFÿҥi sӕ & giҧLWtFKJLiRYLrQWKѭӡng và có thӇ tә chӭc cho hӑc sinh khai thác, giҧi quyӃt các mâu thuүn: giӳDFiFÿӕLWѭӧng ÿҥi sӕ & giҧi tích trӯXWѭӧng vӟi viӋc mô tҧ trӵc quan; mâu thuүn giӳa yêu cҫu logic trong chӭng minh vӟi viӋc dӵa vào trӵc quan khi chӭng minh; và cҧ nhӳQJNKyNKăQFKѭӟng ngҥi trong viӋc nҳm cú pháp và ngӳ QJKƭDFiFNKiL niӋP'RÿyNKLGҥy hӑFÿҥi sӕ & giҧi tích, vӟi các nӝi dung kiӃn thӭc có tính trӯXWѭӧng khá cao, giáo viên có thӇ tә chӭc dҥy hӑFWKHRKѭӟng tích cӵc hoá hoҥWÿӝng hӑc cӫa hӑc sinh và làm cho bài hӑc các nӝLGXQJÿҥi sӕ & giҧi tích trӣ nên hҩp dүQKѫQ 4 Qua quá trình nghiên cӭu lӏch sӱ vҩQ ÿӅ, chúng tôi thҩy rҵng các nghiên cӭu vӅ giáo dөc hӑF P{Q 7RiQ ÿm TXDQ WkP NKi QKLӅu tӟi viӋc vұn dөQJ TXDQ ÿLӇm hoҥW ÿӝQJ TXDQ ÿLӇm hӧS WiF ê Wѭӣng cӫa lí thuyӃt tình huӕng, lí thuyӃt kiӃn tҥo, ... vào dҥy hӑc môn Toán ӣ WUѭӡng THPT và lí thuyӃt kiӃn tҥo. Tuy nhiên, chúng tôi ít thҩ\ÿѭӧc nhӳng ví dө vӅ viӋc thiӃt kӃ tình huӕng dҥy hӑF ÿһc biӋt là tình huӕng dҥy hӑc hàm sӕ Yj ÿӗ thӏ theo Kѭӟng góp phҫn phát triӇn khҧ QăQJNLӃn tҥo kiӃn thӭc cho hӑc sinh THPT. Tӯ nhӳng lý do trên, chúng tôi chӑQÿӅ WjL³Thi͇t k͇ tình hu͙ng d̩y h͕c hàm s͙ Yjÿ͛ th͓ (Gi̫i tích 12 THPT) nh̹m h͟ trͫ h͕c sinh ki͇n t̩o tri thͱF´. 1.2.Mөc tiêu nghiên cӭu ThiӃt kӃ tình huӕng dҥy hӑc mӝt sӕ nӝi dung hàm sӕ Yjÿӗ thӏ (Giҧi tích 12 THPT) nhҵm hӛ trӧ hӑc sinh kiӃn tҥo tri thӭc. ĈӕLWѭӧng nghiên cӭu Quá trình dҥy hӑc hàm sӕ Yjÿӗ thӏ ӣ WUѭӡng THPT , quá trình hӑc toán và kiӃn tҥo kiӃn thӭc toán hӑc cӫa hӑc sinh ӣ WUѭӡng THPT. 1.4. Phҥm vi nghiên cӭu NӝL GXQJ FKѭѫQJ WUuQK thuӝc &KѭѫQJ,±Giҧi Tích 12 và nhӳng tình huӕng phә biӃQWKѭӡng gһp trong dҥy hӑc bӝ P{Q7RiQQyLFKXQJFKѭѫQJKjPVӕ Yjÿӗ thӏ lӟp 12 nói riêng ӣ WUѭӡng THPT. Khҧo sát và thӵc nghiӋm tҥi mӝt sӕ WUѭӡng THPT WUrQ ÿӏa bàn các huyӋn Lâm Thao,Tam Nông,ĈRDQ +QJ cӫatӍnh Phú Thӑ. 1.5. Giҧ thuyӃt khoa hӑc NӃu dӵDWUrQFѫVӣ lí luұn chӫ yӃu là lí thuyӃt kiӃn tҥo nhұn thӭccӫa J.Piaget thì có thӇ thiӃt kӃ ÿѭӧc các tình huӕng dҥy hӑc mӝt sӕ nӝi dung hàm sӕ Yjÿӗ thӏ (Giҧi tích 12 THPT) nhҵm hӛ trӧ hӑc sinh kiӃn tҥo tri thӭc . 5 Phҫn II: NӜ,'81*3+ѬѪ1*3+È31*+,Ç1&ӬU 2.1. Nӝi dung nghiên cӭu 2.1.1 7UuQK Ej\ WyP Oѭӧc ÿѭӧF Fѫ sӣ lý luұn cho viӋc thiӃt kӃ tình huӕng dҥy hӑc hàm sӕ Yjÿӗ thӏ nҵm trong FKѭѫQJWUuQKJLҧi tích 12 ӣ WUѭӡng THPT. 2.1.2. ĈLӅu tra, khҧo sát thӵc trҥng dҥy và hӑc môn Toán phҫn hàm sӕ Yjÿӗ thӏ lӟp 12 ӣ WUѭӡng THPT và thӵc nghiӋPVѭSKҥm. 2.1.3.ThiӃt kӃ tình huӕng dҥy hӑc hàm sӕ Yj ÿӗ thӏ lӟp 12 ӣ WUѭӡng THPT nhҵmhӛ trӧ HS kiӃn tҥo tri thӭc. 2.1.4. Thӵc nghiӋPÿӇ ÿiQKJLiYjÿLӅu chӍnh các tình huӕng dҥy hӑc nhҵm thiӃt kӃ phù hӧp, khҷQJÿӏnh tính khҧ thi cӫDÿӅ tài nghiên cӭu. 3KѭѫQJSKiSQJKLrQFӭu ĈӅ tài chӫ yӃu sӱ dөQJSKѭѫQJSKiSQJKLrQFӭu sau: 2.2.1. 3KѭѫQJ SKiS QJKLrQFӭu lý luұn: Tìm hiӇu, nghiên cӭu các tài liӋu vӅ các vҩQÿӅ FyOLrQTXDQÿӃQÿӅ tài luұQYăQQKѭ/tWKX\Ӄt kiӃn tҥo, lí thuyӃt tình huӕQJTXDQÿLӇm hoҥWÿӝQJTXDQÿLӇm hӧp tác. 2.2.2. 3KѭѫQJSKiSÿLӅu tra - TXDQViWĈLӅu tra, quan sát vӅ thӵc trҥng thiӃt kӃ các tình huӕng dҥy hӑc hàm sӕ Yjÿӗ thӏ lӟp 12 THPT. 2.2.3. 3KѭѫQJ SKiS WKӵc nghiӋP Vѭ SKҥm: Tә chӭc thӵc nghiӋP Vѭ phҥm tҥi mӝt sӕ WUѭӡQJ7+37WUrQÿӏa bàn huyӋn Lâm Thao-TӍnh Phú Thӑ ÿӇ xem xét tính khҧ thi và hiӋu quҧ cӫa các tình huӕQJÿmWKLӃt kӃ WKHRKѭӟng phát triӇn khҧ QăQJNLӃn tҥo kiӃn thӭc cho HS. 2.3 Dӵ kiӃQÿyQJJySFӫa luұQYăQ 2.3.1. 7UuQK Ej\ ÿѭӧF Fѫ Vӣ lý luұn cho viӋc thiӃt kӃ tình huӕng dҥy hӑFP{Q7RiQQyLFKXQJFKѭѫQJKjPVӕ Yjÿӗ thӏ lӟp 12 nói riêng ӣ WUѭӡng THPT. 6 2.3.2. ĈLӅu tra, khҧo sát thӵc trҥng dҥy và hӑc môn Toán và thӵc nghiӋPVѭSKҥm. 2.3.3. ĈӅ xuҩt mӝt sӕ tình huӕng dҥy hӑc hàm sӕ Yj ÿӗ thӏ lӟp 12 ӣ WUѭӡng THPT nhҵmhӛ trӧ HS kiӃn tҥo tri thӭc . 2.3.4. LuұQ YăQ Fy WKӇ ÿѭӧc sӱ dөng làm tài liӋu tham khҧo cho GV Toán nhҵm góp phҫn nâng cao hiӋu quҧ dҥy hӑc môn Toán ӣ WUѭӡng THPT. 2.4. Cҩu trúc cӫa luұQYăQ Ngoài phҫn Mӣ ÿҫu và KӃt luұn , nӝi dung luұQYăQÿѭӧc trình bày trong ba FKѭѫQJ &KѭѫQJ. &Ѫ6Ӣ LÝ LUҰN VÀ THӴC TIӈN &KѭѫQJ 2. THIӂT Kӂ VÀ SӰ DӨNG TÌNH HUӔNG DҤY HӐC HÀM SӔ 9¬ĈӖ THӎ NHҴM HӚ TRӦ HS KIӂN TҤO TRI THӬC &KѭѫQJ 3. THӴC NGHIӊ06Ѭ PHҤM 7 &+ѬѪ1*1. &Ѫ6Ӣ LÝ LUҰN VÀ THӴC TIӈN 1.1. MӜT SӔ &Ă1 &Ӭ LÍ THUYӂT CHO VIӊC TӘ CHӬC CÁC HOҤ7ĈӜNG HӐC 4XDQÿL͋m ho̩Wÿ͡ng PhҫQQj\FѫEҧQÿѭӧc trình bày theo tác giҧ NguyӉn Bá Kim [23]: ³Mӛi nӝi dung dҥy hӑFÿӅu liên hӋ vӟi nhӳng ho̩Wÿ͡ng nhҩWÿӏnh mà ta có thӇ khai WKiFÿӇ tә chӭc quá trình dҥy hӑc mӝt cách hiӋu quҧ´. GV cҫn tìm ra nhӳng hoҥWÿӝQJQKѭYұ\ÿӇ tә chӭc cho HS. Nhӳng hoҥWÿӝQJQKѭYұ\ÿѭӧc coi là W˱˯QJWKtFK vӟi nӝLGXQJFKRWUѭӟc. Mӛi hoҥWÿӝng lҥi có thӇ phân tích thành nhӳng ho̩t ÿ͡ng thành ph̯n (hiӇXWKHRQJKƭDQKӓ KѫQÿӅXFyÿӝQJFѫQKҵm Kѭӟng tӟi mөc tiêu chung cӫa hoҥWÿӝQJEDQÿҫu. GV cҫn ³gӧi ÿ͡QJF˯ ÿӇ hӑc sinh ý thӭc rõ vì sao thӵc hiӋn hoҥWÿӝng này hay hoҥWÿӝng khác´ĈӝQJFѫÿySKҧLÿѭӧc nҧy sinh tӯ HS chӭ không phҧLOjÿӝQJFѫFӫa GV. ViӋc phân b̵c hoҥWÿӝng theo nhӳng mӭFÿӝ NKiFQKDXOjPFѫVӣ cho viӋc chӍ ÿҥo quá trình dҥy hӑc là cҫn thiӃWÿӕi vӟi GV trong quá trình tә chӭc dҥy hӑFFăQFӭ YjRÿӝ phӭc tҥp cӫa hoҥWÿӝQJKD\WUuQKÿӝQăQJOӵc không ÿӗQJÿӅu cӫa HS. Nói tóm lҥi, dҥy hӑF WKHR TXDQ ÿLӇm hoҥW ÿӝng là viӋc dҥy hӑc nhҵm thӵc hiӋQFiFWLrXFKtQKѭVDX ³+ Cho HS thӵc hiӋn và tұp luyӋn nhӳng hoҥWÿӝng và hoҥWÿӝng thành phҫQWѭѫQJWKtFKYӟi nӝi dung và mөc tiêu dҥy hӑc; +GӧLÿӝQJFѫFKRFiFKRҥWÿӝng hӑc tұp; +Dүn dҳt HS kiӃn tҥo tri thӭF ÿһc biӋt là tri thӭF SKѭѫQJ SKiS QKѭ SKѭѫQJWLӋn và kӃt quҧ cӫa hoҥWÿӝng. 8 +Phân bұc hoҥWÿӝQJOjPFăQFӭ ÿLӅu khiӇn quá trình dҥy hӑc´. Trong luұQYăQQj\NKLWKLӃt kӃ các tình huӕng dҥy hӑc, chúng tôi luôn tұp trung vào thiӃt kӃ các hoҥWÿӝng, phân bұc hoҥWÿӝng (cho phù hӧp vӟLÿӕi Wѭӧng HS) dӵa trên nhӳng chӍ dүn cӫa lí thuyӃt hoҥWÿӝng. 1.1.2. Hͫp tác và h͕c t̵p hͫp tác (Theo Hoàng Lê Minh) Theo D.Johnson, R.Johnson và Holubec(1990): Hӑc tұp hӧp tác là toàn bӝ nhӳng hoҥW ÿӝng hӑc tұp mà HS thӵc hiӋn cùng nhau trong các nhóm, trong hoһc ngoài phҥm vi lӟp hӑF&yÿһFÿLӇm quan trӑng nhҩt mà mӛi giӡ hӑc hӧp tác phҧLÿҧm bҧRÿѭӧc là: sӵ phө thuӝc lүn nhau mӝt cách tích cӵc; ý thӭc trách nhiӋm cӫa mӛi cá nhân; sӵ WiFÿӝng qua lҥLFiFQăQJOӵc xã hӝi và ÿiQK JLi QKyP (trích theo [19]). Theo J.Cooper và các tác giҧ khác(1990): Hӑc tұp hӧp tác là mӝt ³chiӃQOѭӧc hӑc tұp có cҩu trúc´, có chӍ dүn mӝt cách có hӋ thӕQJÿѭӧc thӵc hiӋn cùng nhau trong các nhóm nhӓ, nhҵPÿҥWÿѭӧc nhiӋm vө chung(trích theo [19]). Hai anh em David W.Johnson và Roger 7-RKQVRQÿmÿѭDUDTXDQÿLӇm rҵng khi nghiên cӭXÿѭDUDPӝWSKѭѫQJSKiS dҥy hӑFQJѭӡi ta cҫn phҧLTXDQWkPÿӃn cҩu trúc mөc tiêu, quá trình hӑc tұp và kӃt quҧ  +DL {QJ ÿm ÿӭQJWUrQ TXDQÿLӇm triӃt hӑc vӟi sӵ tӗn tҥi khách quan cӫa các quy luұt sӕng còn trong xã hӝLORjLQJѭӡLÿӇ ÿѭDUDWtQKWҩt yӃu cӫa viӋc sӱ dөQJSKѭѫQJSKiSGҥy hӑc hӧSWiF.KLÿySKѭѫQJSKiSdҥy hӑc hӧSWiFÿѭӧFFRLQKѭOjFiFKWKӭFÿӇ phát triӇn sӵ phө thuӝc lүn nhau tích cӵc giӳa các mӕi quan hӋ QJѭӡi - QJѭӡi nhҵP ÿҥW ÿѭӧc mөc tiêu xã hӝi là loài QJѭӡi ngày càng phát triӇn theo chiӅXKѭӟng tӕWÿҽp. Dҥy hӑc hӧp tác là mӝt chiӃQOѭӧc dҥy hӑc hay hình thӭc tә chӭc dҥy hӑF WURQJÿyKӑF VLQKÿѭӧc tә chӭc hoҥW ÿӝng và hӑc tұp cùng nhau trong nhӳng nhóm nhӓ và giӳa các nhóm vӟi nhau nhҵm chiӃP OƭQK WUL WKӭc, hình WKjQKNƭQăQJSKiWWULӇQQăQJOӵF4XDÿy+6 OƭQKKӝi kiӃn thӭc, hӑc cách hӧp tác và chia sҿ, biӃt chҩp nhұn, tôn trӑng, liên kӃWYjWLQWѭӣng lүn nhau. 9 - HoҥWÿӝng hӧp tác trong hӑc tұp bao gӗm(trích theo [19]): ³1. Cá nhân tӵ nghiên cӭu (HoҥWÿӝnJWѭGX\ÿӝc lұp). 2. Thҧo luұn nhóm (HoҥWÿӝQJWѭGX\Kӝi thoҥi có phê phán). 3. Trình bày kӃt quҧ cӫa nhóm (HoҥWÿӝQJWѭGX\Wәng hӧp) - Hӧp tác giӳa các nhóm bao gӗm: HoҥWÿӝng ghép (và/hoһFÿӗng nhҩt hoá các kӃt quҧ hӑc tұp. Hӑc tұp lүn nhau giӳa ciFQKyP7ѭGX\Wәng hӧp, phê phán. - Hӧp tác giӳa HS vӟi GV bao gӗm hoҥWÿӝng phân tích, tәng hӧp, hӧp thӭc hoá kiӃn thӭc. - ĈiQKJLiYjWӵ ÿiQKJLi´ Khi HS tham gia vào các nhóm hӑc tұp thì hӑ sӁ WăQJWtQKFKӫ ÿӝQJWѭ duy, sӵ sáng tҥo và khҧ QăQJJKLnhӟ, thêm hӭng thú, phát triӇn các kӻ QăQJ giao tiӃp bҵng ngôn ngӳ, ý thӭc trách nhiӋm và sӵ tӵ WLQJL~SWK~Fÿҭy nhӳng mӕi quan hӋ cҥnh tranh và hӧp tác tích cӵF« 1KѭYұy, khi dҥy hӑc, GV cҫn tә chӭc cho HS thҧo luұn và tӯQJEѭӟc ÿҥt kӃt quҧ hӑc tұp trong nhóm, giӳa các nhóm và cҧ lӟSĈѭѫQJQKLrQWXǤ vào nӝi dung dҥy hӑFYjÿһFÿLӇm lӟp hӑc, các hoҥWÿӝng trên có thӇ ÿӗng thӡi diӉn ra hoһc không, có thӇ theo tuҫn tӵ ÿҫ\ÿӫ hoһFNK{QJÿҫ\ÿӫ. Trong luұQYăQQj\WURQJPӛi tình huӕng dҥy hӑFÿѭӧc thiӃt kӃTXDQÿLӇm cӫa chúng tôi là cҫn phҧi thiӃt kӃ ÿӇ hӑc sinh có hoҥWÿӝQJJLDROѭXKӧp tác, WѭѫQJWiFYӟi nhau trong quá trình khám phá, kiӃn tҥo tri thӭFÿӇ phát hiӋn, kiӃn tҥo tri thӭc. Do vұy, sӱ dөng phiӃu hӑc tұp theo nhóm, sӵ dөng viӋc chia nhóm hD\NƭWKXұt chia nhóm, tә chӭc thҧo luұn trong nhóm và cҧ lӟp, giӳa các nhóm là mӝt nguyên tҳc cho sӵ thiӃt kӃ các tình huӕng dҥy hӑc. 1.1.3. Lí thuy͇t ki͇n t̩o nh̵n thͱc 1.1.3.1. Khái ni͏m v͉ Ki͇n t̩o ³.iӃn tҥo chӍ hoҥWÿӝng cӫDFRQQJѭӡLWiFÿӝng lên mӝt ÿӕLWѭӧng, hiӋn 10 Wѭӧng, quan hӋ nhҵm mөFÿtFKKLӇu chúng và sӱ dөQJFK~QJQKѭQKӳng công cө kí hiӋXÿӇ xây dӵQJQrQFiFÿӕLWѭӧng, các hiӋQWѭӧng, các quan hӋ mӟi KѫQ´.[33]. 1.1.3.4XDQÿL͋m ki͇n t̩o trong d̩y h͕c Toán - HӑFWKHRTXDQÿLӇm kiӃn tҥo là hoҥWÿӝng cӫa HS, dӵa vào nhӳng kinh nghiӋm cӫa bҧQ WKkQ KX\ ÿӝQJ FK~QJ YjR TXi WUuQK WѭѫQJ WiF Yӟi các tình huӕQJWLrXKyD FK~QJ YjU~W UDÿѭӧFÿLӅu cҫQ KuQKWKjQK 7KHR TXDQÿLӇm cӫa thuyӃt kiӃn tҥo, các tri thӭc nhҩt thiӃt là ³mӝt sҧn phҭm cӫa mӝt hoҥt ÿӝng nhұn thӭc cӫDFKtQKFRQQJѭӡi´. Bҵng cách xây dӵng trên các kiӃn thӭc ÿmFyHS và sinh viên có thӇ nҳm bҳt tӕWKѫQFiFNKiLQLӋm, các quy luұWÿL tӯ nhұn biӃt sӵ vұt sang hiӇu nó và phát hiӋn kiӃn thӭc mӟi. KiӃn thӭc kiӃn tҥRÿѭӧc khuyӃQNKtFKWѭGXy phê phán, nó cho phép HS , sinh viên tích hӧp ÿѭӧc các khái niӋm, các quy luұt theo nhiӅXFiFKNKiFQKDX.KLÿyKӑ có thӇ trình bày khái niӋm, quan hӋ, kiӇm chӭng chúng, bҧo vӋ và phê phán các khái niӋm, các quan hӋ ÿѭӧc xây dӵng. - ³Dҥ\WKHRTXDQÿLӇm kiӃn tҥo là thҫ\NK{QJÿӑc bài giҧng, giҧi thích hoһc nӛ lӵc chuyӇn tҧi kiӃn thӭc toán hӑFPjOjQJѭӡi tҥo tình huӕng cho HS; thiӃt lұp các cҩu trúc cҫn thiӃt. Thҫ\OjQJѭӡi xác nhұn kiӃn thӭFOjQJѭӡi thӇ chӃ hóa kiӃn thӭc cho HS và sinh viên.´[33]. 1.1.3.&˯Vͧ tâm lý cͯa d̩y h͕c theo lý thuy͇t ki͇n t̩o J.Piaget (1896 ± 1983) là nhà tâm lý hӑFQJѭӡi thөy sӻ ÿmFyF{QJÿһt nӅn móng cho tâm lý hӑc phát triӇn. Ông là mӝt trong nhӳQJ QJѭӡL ÿL WLrQ phong trong viӋc ngiên cӭu nhұn thӭc dӵDWUrQTXDQÿLӇm duy vұt biӋn chӭng. Theo ông cҩu trúc nhұn thӭc không phҧi là do bҭm sinh mà có, mà là mӝt quá trình phát sinh và phát triӇn. Sӵ phát triӇn cӫa nhұn thӭc diӉn ra theo hình thӭc xoáy chôn ӕc, theo mӝt quá trình kép gӗm hai quá trình Ĉ͛ng hóa và ĈL͉u ͱng, mà quá trình sau lұp lҥLTXiWUuQKWUѭӟFQKѭQJӣ mӭFÿӝ cao KѫQ 11 Ĉӗng hóa là quá trình dùng nhӳng kiӃn thӭc, kinh nghiӋm, kӻ QăQJÿmFy ÿӇ tiӃp nhұn thông tin mӟi tӯ P{LWUѭӡng nhҵPÿҥWÿѭӧc mөc tiêu nhұn thӭc. 1KѭYұ\TXiWUuQKÿӗng hóa là quá trình mà thông tin mӟLÿѭӧc xӱ OêWKHRWѭ GX\ÿmFyWUѭӟFÿy ĈLӅu ӭnJOjTXiWUuQKÿӭQJWUѭӟc nhӳng tình huӕng mӟi, tri thӭc mӟi mà chӫ thӇ không thӇ dùng nhӳng kinh nghiӋm, kӻ QăQJÿmFyWUѭӟFÿyWLӃp nhұn QJD\ÿѭӧF.KLÿyFKӫ thӇ cҫn phҧi biӃQÿәi, cҩu trúc lҥLVѫÿӗ nhұn thӭFÿm FyÿӇ ÿӗng hóa chúng, làm biӃQÿәLVѫÿӗ nhұn thӭFÿmFyWҥRQrQVѫÿӗ nhұn thӭc mӟi gӑLOjÿLӅu ӭng. Sӵ biӃQÿәi, cҩu trúc lҥLVѫÿӗ nhұn thӭFÿmFyÿӇ ÿӗng hóa tri thӭc mӟi, thông tin mӟi gӑi là cân bҵng- thích nghi. Sӵ cân bҵng không chӍ ÿѭӧc mӝt lҫn rӗLWK{LĈk\Oj Pӝt sӵ cân bҵng ÿӝng, cân bҵQJWѭѫQJÿӕi. Sӵ phát triӇn nhұn thӭc cӫDFRQQJѭӡi gҳn liӅn vӟi viӋc thiӃt lұp liên tiӃp các chuӛi cân bҵng giӳa ÿ͛ng hóa và ÿL͉u ͱng. 1KѭYұy, quá trình nhұn thӭc không phҧLOjTXiWUuQKNKLrQFѭӥng, mà là quá trình mà chӫ thӇ nhұn thӭc phҧi tӵ mình hình thành nên kiӃn thӭc, kӻ QăQJ FKR Eҧn thân mình. Quá trình nhұn thӭc là quá trình chӫ thӇ tìm tòi, khám phá thӃ giӟi bên ngoài thông qua sӵ biӃQÿәi khách thӇ và chuyӇn vào Vѫ ÿӗ nhұn thӭc bên trong. Cҩu trúc cӫa nhұn thӭF ÿѭӧF ÿһF WUѭQJ Eӣi sӵ thích nghi vӟLÿһFWUѭQJFӫDP{LWUѭӡng. Không phҧi bҩt kì tri thӭc mӟi nào chӫ thӇ FNJQJÿLӅu ӭQJÿӇ ÿӗng hóa FK~QJÿѭӧc. Trong nghiên cӭu cӫDPuQK/;9ѭJӕW[N\ÿmFKӍ ra rҵQJ³FKӍ có nhӳng kiӃn thӭc mӟi, thông tin mӟi nҵm trong vùng phát triӇn gҫn nhҩt cӫa chӫ thӇ nhұn thӭc thì mӟi diӉQUDTXiWUuQKÿLӅu ӭQJYjÿӗng hóa. Vùng phát triӇn gҫn nhҩW ÿѭӧc thӇ hiӋn trong tình huӕng chӫ thӇ chӍ hoàn thành nhiӋm vө khi có sӵ hӧSWiFJL~Sÿӥ cӫDQJѭӡi khác cùng vӟi sӵ nӛ lӵc hoҥt ÿӝng cӫa bҧn thân, mà nӃu tӵ mӝt mình thì không thӇ thӵc hiӋQÿѭӧc. Ông 12 khҷQJÿӏnh rҵng, quá trình phát triӇn phҧLÿѭӧFWK{QJTXDKDLJLDLÿRҥn: hoҥt ÿӝng tұp thӇ, hoҥWÿӝng xã hӝi và hoҥWÿӝng cá nhân. Nó là quá trình chuyӇn ÿәi tri thӭc tӯ bên ngoài vào tri thӭc bên trong cӫa chӫ thӇ´ 1KѭYұy, dҥy hӑc phҧLÿLWUѭӟc quá trình phát triӇn nhұn thӭc cӫa hӑc sinh, tҥo ra nhӳng mâu thuүQ NKy NKăQ FKѭӟng ngҥi trong quá trình nhұn thӭc trong vùng phát triӇn gҫn nhҩt. Ngoài ra, viӋc hӑc chӍ ÿѭӧc thӵc hiӋn trong P{LWUѭӡng hӑc tұp và bҵng hoҥWÿӝng hӑc tұp cӫa chính chӫ thӇ QJѭӡi hӑc. 1.1.3.4. Nhͷng lu̵QÿL͋PF˯E̫n trong d̩y h͕c theo lý thuyêt ki͇n t̩o Lý thuyӃt kiӃn tҥRUDÿӡi tӯ cuӕi thӃ kӹ XVIII, xuҩt phát tӯ TXDQÿLӇm cho rҵng: ViӋc hӑc tұSWURQJÿyFiQKkQWӵ mình tìm tòi kiӃn thӭc sӁ sâu sҳc KѫQ nhiӅu so vӟi kiӃn thӭFÿѭӧc tiӃp nhұn tӯ QJѭӡLNKiF7X\QKLrQQJѭӡi ÿҫu tiên nghiên cӭX ÿӇ phát triӇQ Wѭ Wѭӣng kiӃn tҥo mӝt cách rõ ràng là J.Piaget dӵa trên cách tiӃp cұn viӋF³Gҥ\´WK{QJTXDQJKLrQFӭu viӋF³KӑF´ Mӝt nhà tâm lý hӑFNKiFFNJQJFyҧnh hѭӣng rҩt nhiӅXÿӃn lý thuyӃt kiӃn tҥROj/;9ѭJӕtxky. Ông cho rҵng: Trҿ em hӑc các khái niӋm thông qua sӵ mâu thuүn giӳa nhӳng quan niӋm hҵng ngày vӟi nhӳng khái niӋm mӟi cӫa QJѭӡi lӟQĈLӅXÿyFyQJKƭDOjQKӳng gì các em thҩ\QJѭӡLNKiFOjPÿѭӧc ngày hôPQD\WKuFNJQJFyWKӇ OjPÿѭӧc ngày mai và tӵ PuQKOjPÿѭӧFVDXÿy 1KѭYұ\-3LDJHWYj/;9ѭJӕtxky có nhӳQJTXDQÿLӇm thông nhҩt vӟi nhau, có nhӳQJTXDQÿLӇm bә sung cho nhau. Trong nhӳQJQăPJҫQÿk\YLӋc nghiên cӭu và hoàn thiӋQKDLWѭWѭӣng chӫ ÿҥo cӫa lý thuyӃt kiӃn tҥRÿmWKXK~WVӵ TXDQWkPÿ{QJÿҧo cӫa nhiӅu nhà nghiên cӭXÿһc biӋt phҧi kӇ ÿӃQ*ODVHUIHOGÿm[k\Gӵng 5 luұQÿLӇm hӃt sӭc quan trӑng sau: ³LuұQ ÿLӇm 1. Tri thӭF ÿѭӧc kiӃn tҥo mӝt cách tích cӵc bӣi chӫ thӇ nhұn thӭc (hӑc sinh, sinh viên) chӭ không phҧi tiӃp thu mӝt cách thө ÿӝng tӯ P{LWUѭӡng bên ngoài. 13 LuұQ ÿLӇm 2. Nhұn thӭc là quá trình thích nghi chӫ ÿӝng vӟi môi WUѭӡng nhҵm tҥRQrQFiFVѫÿӗ nhұn thӭc cӫa chính chӫ thӇ chӭ không khám phá mӝt thӃ giӟi tӗn tҥLÿӝc lұp bên ngoài chӫ thӇ. LuұQÿLӇm 3. KiӃn thӭc và kinh nghiӋm mà cá nhân hӑc sinh, sinh viên thu nhұQÿѭӧc phҧi phù hӧp vӟi nhӳng yêu cҫu mà tӵ nhiên, xã hӝLÿһt ra. LuұQÿLӇPQj\Kѭӟng viӋc dҥy cҫn gҳn vӟi các nӝi dung, thӵc tiӉn phù hӧp vӟLWUuQKÿӝ nhұn thӭc cӫa hӑc sinh, ÿiSӭng nhӳng nhu cҫu xã hӝLÿһt ra. LuұQ ÿLӇm 4. KiӃn thӭFÿѭӧc hӑc sinh kiӃn tҥRWK{QJTXD FRQÿѭӡng mô tҧ WKHR Vѫ ÿӗ sau: KiӃn thӭc và kinh nghiӋP ÿm Fy 3KiQ ÿRiQ Yj JLҧ thuyӃt; kiӇm nghiӋm; thích nghi; kiӃn thӭc mӟL 7URQJ ÿy Fy WKӇ lһp lҥi ӣ Eѭӟc kiӇm nghiӋPYjSKiQÿRiQNKLJһp thҩt bҥi. LuұQÿLӇm 5. Song song vӟi viӋc hình thành kiӃn thӭc là sӵ hình thành FiFKjQKÿӝng trí tuӋ.´ 1.1.3.5. Các lo̩i hình ki͇n t̩o HiӋn tҥL Fy KDLWUѭӡng phái nghiên cӭu vӅ kiӃn tҥo là: kiӃn tҥR Fѫ Eҧn (radical constructivism) và kiӃn tҥo xã hӝi (social constructivism). a. KiӃn tҥRFѫEҧn(Tính cá nhân) 7KHR QJKƭD Kҽp, ³kiӃn tҥR Fѫ Eҧn thӇ hiӋn ӣ chӛ cá nhân tìm kiӃm tri thӭc cho bҧQWKkQWURQJTXiWUuQKÿӗQJKyDYjÿLӅu ӭQJFyQJKƭDOjFKӫ thӇ nhұn thӭc bҵng cách tӵ mình thích nghi vӟLP{LWUѭӡng, sinh ra nhӳng mâu thuүn, nhӳQJNKyNKăQYjQKӳng sӵ mҩt cân bҵng.´[33]. 7KHRQJKƭDUӝng, ³kiӃn tҥRFѫEҧn khҷQJÿӏnh rҵng tri thӭFNK{QJÿѭӧc thu nhұn mӝt cách bӏ ÿӝng mà do chính chӫ thӇ tích cӵc xây dӵng nên´. +ѫQ nӳD³1hұn thӭc là quá trình thích nghi chӫ ÿӝng vӟLP{LWUѭӡng nhҵm mөc ÿtFKWҥo dӵQJYăQKyDWRiQKӑc cӫa chính mӛi hӑc sinh´ chӭ không phҧi là khám phá mӝt thӃ giӟLÿӝc lұSÿDQJWӗn tҥi ngoài ý thӭc cӫa chӫ thӇ. &NJQJ WKHR>@ ³kiӃn tҥRFѫ EҧQÿӅ cao vai trò cӫa cá nhân trong quá trình nhұn