Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
1
Môc lôc
Më ®Çu.......................................................................................................2
Ch¬ng I: Quy luËt gi¸ trÞ vµ vai trß cña quy luËt gi¸ trÞ trong nÒn
kinh tÕ hµng ho¸ ......................................................................................3
1.1. Quy luËt gi¸ trÞ....................................................................................3
1.1.1. Néi dung cña Quy luËt gi¸ trÞ...........................................................3
1.1.2. H×nh thøc cña Quy luËt gi¸ trÞ..........................................................4
1.2. Vai trß cña Quy luËt gi¸ trÞ trong nÒn kinh tÕ hµng ho¸.....................4
1.2.1. §iÒu tiÕt s¶n xuÊt vµ lu thong hµng ho¸ ..........................................4
1.2.2. KÝch thÝch c¶i tiÕn kü thuËt..............................................................6
1.2.3. Ph©n ho¸ nh÷ng ngêi s¶n xuÊt hµng ho¸ .........................................6
Ch¬ng 2: Thùc tr¹ng viÖc vËn dông Quy luËt gi¸ trÞ vµo nÒn kinh tÕ
níc ta thêi gian qua vµ nh÷ng gi¶i ph¸p nh»m vËn dông tèt h¬n Quy
luËt gi¸ trÞ ë níc ta trong thêi gian tíi...................................................8
2.1. Thùc tr¹ng vµ vai trß............................................................................8
2.1.1. Thùc tr¹ng viÖc vËn dông Quy luËt gi¸ trÞ ë níc ta thêi gian qua.8
2.1.2. Vai trß cña Quy luËt gi¸ trÞ.............................................................14
2.2. Nh÷ng gi¶i ph¸p nh»m vËn dông tèt h¬n Quy luËt gi¸ trÞ ë níc trong
thêi gian tíi...............................................................................................14
2.2.1. §iÒu tiÕt khèng chÕ vµ qu¶n lý vÜ m«...........................................14
2.2.2. N©ng cao søc c¹nh tranh trong qu¸ tr×nh héi nhËp........................15
2.2.3. Gi¶m bÊt b×nh ®¼ng trong x· héi...................................................17
2.2.4. Quan t©m ®Çu t h¬n n÷a vµo nÒn gi¸o dôc.....................................18
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
2
KÕt luËn...................................................................................................19
Tµi liÖu tham kh¶o.................................................................................20
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
3
Lêi më ®Çu
Trong nÒn kinh tÕ hµng ho¸, cã nh÷ng quy luËt kinh tÕ chi phèi
ho¹t ®éng cña nh÷ng ngêi qu¶n lý s¶n xuÊt hµng ho¸. Quy luËt kinh tÕ
ho¹t ®éng ë mçi ph¬ng thøc s¶n xuÊt hîp thµnh hÖ thèng t¸c ®éng chi
phèi ho¹t ®éng cña ph¬ng thøc s¶n xuÊt ®ã. V× vËy, viÖc t×m hiÓu vµ n¾m
b¾t c¸c quy luËt kinh tÕ cã ý nghÜa hÕt søc to lín. §Æc biÖt lµ trong giai
®o¹n hiÖn nay, khi ®Êt níc ta ®ang x©y dùng m« h×nh kinh tÕ lµ: "NÒn
kinh tÕ thÞ trêng ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa".
Trong ®Ò ¸n nµy, t«i xin ®îc ®i s©u ph©n tÝch quy luËt gi¸ trÞ vµ vai
trß cña nã trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng.
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
4
B. Néi dung
Ch¬ng 1
Quy luËt gi¸ trÞ vµ vai trß cña quy luËt gi¸ trÞ
trong nÒn kinh tÕ hµng ho¸
1.1. Quy luËt gi¸ trÞ
1.1.1. Néi dung cña quy luËt gi¸ trÞ
Trong nÒn kinh tÕ hµng ho¸, hµng ho¸ vµ dÞchvô do c¸c doanh
nghiÖp, nh÷ng ngêi s¶n xuÊt hµng ho¸ t nh©n, riªng lÎ s¶n xuÊt ra. Nh÷ng
chñ thÓ s¶n xuÊt hµng ho¸ c¹nh tranh víi nhau. Mçi ngêi s¶n xuÊt hµng
ho¸ ®Òu nghÜ ®Õn c¸ch chen lÊn ngêi kh¸c, ®Òu muèn gi÷ v÷ng vµ më
réng thªm ®Þa vÞ cña m×nh trªn thÞ trêng. Mçi ngêi ®Òu tù m×nh s¶n xuÊt
kh«ng phô thuéc vµo ngêi kh¸c, nhng trªn thÞ trêng nh÷ng ngêi s¶n xuÊt
hµng ho¸ lµ b×nh ®¼ng víi nhau. S¶n xuÊt hµng ho¸ cµng ph¸t triÓn th×
quyÒn lùc cña thÞ trêng ®èi víi ngêi s¶n xuÊt hµng ho¸ cµng m¹nh. Nã
nh thÕ cã nghÜa lµ trong nÒn kinh tÕ hµng ho¸ cã nh÷ng quy luËt kinh tÕ
rµng buéc vµ chi phèi ho¹t ®éng cña nh÷ng ngêi s¶n xuÊt hµng ho¸.
Quy luËt gi¸ trÞ lµ quy luËt kinh tÕ quan träng nhÊt cña s¶n xuÊt vµ
lu th«ng hµng ho¸.
Quy luËt gi¸ trÞ quy ®Þnh viÖc s¶n xuÊt vµ trao ®æi hµng ho¸ ph¶i
c¨n cø vµo hao phÝ lao ®éng x· héi cÇn thiÕt.
Qui ®Þnh Êy lµ kh¸ch quan, ®¶m b¶o sù c«ng b»ng hîp lý, b×nh
®¼ng gi÷a nh÷ng ngêi s¶n xuÊt vµ trao ®æi hµng ho¸. Quy luËt gi¸ trÞ
buéc nh÷ng ngêi s¶n xuÊt vµ trao ®æi hµng ho¸ ph¶i tu©n theo "mÖnh
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
5
lÖnh" cña gi¸ c¶thÞ trêng. Th«ng qua sù vËn ®éng cña gi¸ c¶ thÞ trêng sÏ
thÊy ®îc sù ho¹t ®éng cña quy luËt gi¸ trÞ. Gi¸ c¶ thÞ trêng lªn xuèng
mét c¸ch tù ph¸t xoay quanh gi¸ trÞ hµng ho¸ vµ biÓu hiÖn sù t¸c ®éng
cña quy luËt gi¸ trÞ trong ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt vµ trao ®æi hµng ho¸.
1.1.2. H×nh thøc cña quy luËt gi¸ trÞ
Trong nÒn s¶n xuÊt hµng ho¸ gi¶n ®¬n: s¶n phÈm lµm ra, trao ®æi
víi môc ®Ých lµ ®Ó tho¶ m·n nhu cÇu c¸ nh©n.V× vËy, lu th«ng vµ bu«n
b¸n kh«ng ph¶i lµ môc ®Ých chÝnh cña ngêi s¶n xuÊt.
Trong nÒn s¶n xuÊt hµng ho¸ TBCN: Hµng ho¸ ®îc lµm ra kh«ng
®¬n thuÇn ®Ó trao ®æi mµ cßn ®Ó bu«n b¸n vµ lu th«ng.
Gi¸ trÞ hµng ho¸ biÓu hiÖn ra b»ng tiÒn ®îc gäi lµ gi¸ c¶ hµng ho¸.
Trong nÒn kinh tÕ XHCN, tiÒn tÖ còng dïng lµm tiªu chuÈn gi¸ c¶.
Tuú vµo tõng giai ®o¹n mµ quy luËt gi¸ trÞ cã c¸c h×nh thøc chuyÓn
ho¸ kh¸c nhau. Trong giai ®o¹n CNTB tù do c¹nh tranh, quy luËt gi¸ trÞ
chuyÓn ho¸ thµnh quy luËt gi¸ c¶ s¶n xuÊt. Trong giai ®o¹n CNTB ®éc
quyÒn, quy luËt gi¸ trÞ chuyÓn ho¸ thµnh quy luËt gi¸ c¶ ®éc quyÒn cao.
1.2. Vai trß cña quy luËt gi¸ trÞ trong nÒn kinh tÕ hµng ho¸.
Nh ®· biÕt quy luËt gi¸ trÞ lµ quy luËt kinh tÕ quan träng nhÊt cña
s¶n xuÊt vµ lu th«ng hµng ho¸. Trong nÒn kinh tÕ hµng ho¸ quy luËt gi¸
trÞ cã nh÷ng t¸c dông sau ®©y:
1.2.1. §iÒu tiÕt s¶n xuÊt vµ lu th«ng hµng ho¸
Trong nÒn s¶n xuÊt hµng ho¸ dùa trªn chÕ ®é t h÷u thêng x¶y ra
t×nh h×nh: ngêi s¶n xuÊt bá ngµnh nµy, ®æ x« vµo ngµnh kh¸c; t liÖu s¶n
xuÊt vµ søc lao ®éng x· héi ®îc chuyÓn tõ ngµnh nµy sang ngµnh kh¸c,
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
6
quy m« s¶n xuÊt cña ngµnh nµy thu hÑp l¹i th× ngµnh kia l¹i më réng ra
víi tèc ®é nhanh chãng. ChÝnh quy luËt gi¸ trÞ ®· g©y ra nh÷ng hiÖn tîng
®ã, ®· ®iÒu tiÕt viÖc s¶n xuÊt trong x· héi. Muèn hiÓu râ vÊn ®Ò nµy, cÇn
xem xÐt nh÷ng trêng hîp th¬nõg x¶y ra trªn thÞ trêng hµng ho¸:
- Gi¸ c¶ nhÊt trÝ víi gi¸ trÞ;
- Gi¸ c¶ cao h¬n gi¸ trÞ;
- Gi¸ c¶ thÊp h¬n gi¸ trÞ.
Trêng hîp thø nhÊt nãi lªn cung vµ cÇu trªn thÞ trêng nhÊt trÝ víi
nhau, s¶n xuÊt võa khíp víi nhu cÇu cña x· héi. Do dùa trªn chÕ ®é t
h÷u, s¶n xuÊt hµng ho¸ tiÕn hµnh mét c¸ch tù ph¸t, v« chÝnh phñ, nªn trêng hîp nµy hÕt søc hiÕm vµ ngÉu nhiªn.
Trêng hîp thø hai nãi lªn cung Ýt h¬n cÇu, s¶n xuÊt kh«ng tho¶ m·n
®îc nhu cÇu cña x· héi nªn hµng ho¸ b¸n ch¹y vµ l·i cao. Do ®ã, nh÷ng
ngêi s¶n xuÊt lo¹i hµng ho¸ ®ã sÏ më réng s¶n xuÊt; nhiÒu ngêi tríc kia
s¶n xuÊt lo¹i hµng ho¸ kh¸c còng chuyÓn sang s¶n xuÊt lo¹i nµy. T×nh
h×nh ®ã lµm cho t liÖu s¶n xuÊt vµ søc lao ®éng ®îc chuyÓn vµo ngµnh
nµy nhiÒu h¬n c¸c ngµnh kh¸c.
Trêng hîp thø ba chØ râ cung cao h¬n cÇu, s¶n phÈm lµm ra qu¸
nhiÒu so víi nhu cÇu x· héi, hµng ho¸ b¸n kh«ng ch¹y vµ bÞ lç vèn. T×nh
h×nh ®ã buéc mét sè ngêi s¶n xuÊt ë ngµnh nµy ph¶i rót bít vèn chuyÓn
sang ngµnh kh¸c, lµm cho t liÖu s¶n xuÊt vµ søc lao ®éng gi¶m ®i ë
ngµnh nµy.
Nh vËy lµ theo "mÖnh lÖnh" cña gi¸ c¶ thÞ trêng lóc lªn, lóc xuèng
xoay quanh gi¸ trÞ mµ cã sù di chuyÓn t liÖu s¶n xuÊt vµ søc lao ®éng tõ
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
7
ngµnh nµy sang ngµnh kh¸c, do ®ã quy m« s¶n xuÊt cña ngµnh ®ã më
réng. ViÖc ®iÒu tiÕt t liÖu s¶n xuÊt vµ søc lao ®éng trong tõng lóc cã xu
híng phï hîp víi yªu cÇu cña x· héi, t¹o nªn nh÷ng tû lÖ c©n ®èi nhÊt
®Þnh gi÷a c¸c ngµnh s¶n xuÊt. §ã lµ biÓu hiÖn vai trß ®iÒu tiÕt s¶n xuÊt
cña quy luËt gi¸ trÞ. Nhng s¶n xuÊt trong ®iÒu kiÖn chÕ ®é t h÷u, c¹nh
tranh, v« chÝnh phñ nªn nh÷ng tû lÖ c©n ®èi h×nh thµnh mét c¸ch tù ph¸t
®ã chØ lµ hiÖn tîng t¹m thêi vµ thêng xuyªn bÞ ph¸ vì, g©y ra nh÷ng l·ng
phÝ to lín vÒ cña c¶i x· héi.
Quy luËt gi¸ trÞ kh«ng chØ ®iÒu tiÕt s¶n xuÊt mµ ®iÒu tiÕt c¶ lu
th«ng hµng ho¸. Gi¸ c¶ cña hµng ho¸ h×nh thµnh mét c¸ch tù ph¸t theo
quan hÖ cung cÇu. Cung vµ cÇu cã ¶nh hëng ®Õn gi¸ c¶, nhng gi¸ c¶ còng
cã t¸c dông kh¬i thªm luång hµng, thu hót luång hµng tõ n¬i gi¸ thÊp
®Õn n¬i gi¸ cao. V× thÕ, lu th«ng hµng ho¸ còng do quy luËt gi¸ trÞ ®iÒu
tiÕt th«ng qua sù lªn xuèng cña gi¸ c¶ xoay quanh gi¸ trÞ.
1.2.2. KÝch thÝch c¶i tiÕn kü thuËt, hîp lý ho¸ s¶n xuÊt nh»m
t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng.
C¸c hµng ho¸ ®îc s¶n xuÊt trong nh÷ng ®iÒu kiÖn kh¸c nhau nªn cã
gi¸ trÞ c¸ biÖt kh¸c nhau, nhng trªn thÞ trêng ®Òu ph¶i trao ®æi theo gi¸ trÞ
x· héi. Ngêi s¶n xuÊt nµo cã gi¸ trÞ c¸ biÖt cña hµng ho¸ thÊp h¬n gi¸ trÞ
x· héi th× cã lîi; tr¸i l¹i, ngêi cã gi¸ trÞ c¸ biÖt cao h¬n gi¸ trÞ x· héi sÏ ë
thÕ bÊt lîi, cã thÓ bÞ ph¸ s¶n. §Ó tr¸nh bÞ ph¸ s¶n vµ giµnh u thÕ trong
c¹nh tranh, mçi ngêi s¶n xuÊt hµng ho¸ ®Òu t×m c¸ch gi¶m gi¸ trÞ c¸ biÖt
hµng ho¸ cña m×nh xuèng díi møc gi¸ trÞ x· héi b»ng c¸ch c¶i tiÕn kü
thuËt, hîp lý ho¸ s¶n xuÊt ®Ó t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng. Lóc ®Çu, chØ cã kü
thuËt cña mét sè c¸ nh©n ®îc c¶i tiÕn, vÒ sau do c¹nh tranh nªn kü thuËt
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
8
cña toµn x· héi ®îc c¶i tiÕn. Nh thÕ lµ quy luËt gi¸ trÞ ®· thóc ®Èy lùc lîng s¶n xuÊt vµ s¶n xuÊt ph¸t triÓn.
1.2.3. Ph©n ho¸ nh÷ng ngêi s¶n xuÊt hµng ho¸ nhá, lµm n¶y
sinh quan hÖ kinh tÕ t b¶n chñ nghÜa.
Trªn thÞ trêng, c¸c hµng ho¸ cã gi¸ trÞ c¸ biÖt kh¸c nhau ®Òu ph¶i
trao ®æi theo gi¸ trÞ x· héi. Do ®ã, trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ trao ®æi
hµng ho¸ kh«ng tr¸nh khái t×nh tr¹ng mét sè ngêi s¶n xuÊt ph¸t tµi, lµm
giµu, cßn sè ngêi kh¸c bÞ ph¸ s¶n.
Trong nÒn s¶n xuÊt hµng ho¸ gi¶n ®¬n, sù t¸c ®éng cña quy luËt gi¸
trÞ dÉn ®Õn kÕt qu¶ lµ mét sè Ýt ngêi më réng dÇn kinh doanh, thuª nh©n
c«ng vµ trë thµnh nhµ t b¶n, cßn mét sè lín ngêi kh¸c bÞ ph¸ s¶n dÇn, trë
thµnh nh÷ng ngêi lao ®éng lµm thuª. ThÕ lµ sù ho¹t ®éng cña quy luËt
gi¸ trÞ dÉn tíi hÖ ph©n ho¸ nh÷ng ngêi s¶n xuÊt hµng ho¸, lµm cho quan
hÔ t b¶n chñ nghÜa ph¸t sinh. Lªnin nãi "… nÒn tiÓu s¶n xuÊt th× tõng
ngµy, tõng giê, lu«n lu«n ®Î ra chñ nghÜa t b¶n vµ giai cÊp t s¶n, mét
c¸ch tù ph¸t vµ trªn quy m« réng lín".
Trong nÒn s¶n xuÊt hµng ho¸ t b¶n chñ nghÜa, quy luËt gi¸ trÞ còng
t¸c ®éng hoµn toµn tù ph¸t "sau lng" ngêi s¶n xuÊt, hoµn toµn ngoµi ý
muèn cña nhµ t b¶n. ChØ trong nÒn kinh tÕ x· héi chñ nghÜa, do chÕ ®é
c«ng h÷u vÒ t liÖu s¶n xuÊt chiÕm ®Þa vÞ thèng trÞ, con ngêi míi cã thÓ
nhËn thøc vµ vËn dông quy luËt gi¸ trÞ mét c¸ch cã ý thøc ®Ó phôc vô lîi
Ých cña m×nh.
Nghiªn cøu quy luËt gi¸ trÞ kh«ng chØ ®Ó hiÓu biÕt sù vËn ®éng cña
s¶n xuÊt hµng ho¸, trªn c¬ së ®ã nghiªn cøu mét sè vÊn ®Ò kh¸c trong x·
héi t b¶n chñ nghÜa, mµ cßn cã ý nghÜa quan träng ®èi víi thùc tiÔn x©y
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
9
dùng chñ nghÜa x· héi. C¸c ®¶ng céng s¶n vµ nhµ níc x· héi chñ nghÜa
coi träng viÖc vËn dông quy luËt gi¸ trÞ trong viÖc qui ®Þnh chÝnh s¸ch gi¸
c¶, kÕ ho¹ch ho¸ nÒn kinh tÕ quèc d©n, thùc hiÖn h¹ch to¸n kinh tÕ v.v..
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
10
Ch¬ng 2
Thùc tr¹ng viÖc vËn dông qui luËt gi¸ trÞ vµo
nÒn kinh tÕ níc ta thêi gian qua vµ nh÷ng gi¶i ph¸p
nh»m vËn dông tèt h¬n quy luËt ë níc ta
trong thêi gian tíi.
2.1. Thùc tr¹ng viÖc vËn dông quy luËt gi¸ trÞ vµ vai trß cña quy luËt
gi¸ trÞ trong nÒn kinh tÕ ë níc ta thêi gian qua
Níc ta ®ang thùc hiÖn chuyÓn ®æi nÒn kinh tÕ tõ nÒn kinh tÕ kÕ
ho¹ch ho¸ tËp trung sang nÒn kinh tÕ hµng ho¸. M« h×nh kinh tÕ cña níc
ta ®îc x¸c ®Þnh lµ: NÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn ®Þnh híng
XHCN.
2.1.1. Thùc tr¹ng viÖc vËn dông qui luËt gi¸ trÞ ë níc ta thêi gian
qua
Tríc khi ®æi míi, c¬ chÕ kinh tÕ níc ta ho¹t ®éng theo c¬ chÕ tËp
trung bao cÊp. Nhµ níc l·nh ®¹o nÒn kinh tÕ mét c¸ch cã kÕt ho¹ch
mang nhiÒu yÕu tè chñ quan. §iÒu nµy ®· phñ nhËn tÝnh kh¸ch quan cña
quy luËt gi¸ trÞ lµm triÖt tiªu nh÷ng nh©n tè tÝch cùc, n¨ng ®éng cña x·
héi. NÒn kinh tÕ r¬i vµo t×nh tr¹ng kÐm ph¸t triÓn.
Sau khi ®æi míi quy luËt gi¸ trÞ ®îc nhµ níc vËn dông vµo kÕ ho¹ch
ho¸ mang tÝnh ®Þnh híng. Nhµ níc ph¶i dùa trªn t×nh h×nh ®Þnh híng gi¸
c¶ thÞ trêng ®Ó tÝnh to¸n vËn dông quy luËt gi¸ trÞ vµo viÖc x©y dùng kÕ
ho¹ch. Do gi¸ c¶ hµng ho¸ lµ h×nh thøc biÓu hiÖn riªng cña gi¸ trÞ, nhng
nã cßn chÞu sù t¸c ®éng cña c¸c quy luËt kinh tÕ kh¸c nh quy luËt cung
cÇu.
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
11
2.1.1.1. T×nh h×nh kinh tÕ níc ta trong thêi gian qua
a) T¨ng trëng kinh tÕ vµ ®ãng gãp vµo t¨ng trëng GDP
Nhê thùc hiÖn ®æi míi kinh tÕ, vËn dông ®óng c¸c quy luËt kinh tÕ.
Tõ n¨m 1991 nÒn kinh tÕ ViÖt Nam ®¹t t¨ng trëng víi tèc ®é kh¸ cao,
trung b×nh 7,67% hµng n¨m tõ 1991-1999, møc kû lôc lµ 9,54% n¨m
1995.
Tõ n¨m 1998, t¨ng trëng kinh tÕ cã xu híng gi¶m do nhiÒu nguyªn
nh©n trong ®ã chñ yÕu lµ yÕu kÐm vÒ c¬ cÊu vµ thÓ chÕ còng nh t¸c ®éng
cña cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh ch©u ¸.
C¬ cÊu GDP theo ngµnh kinh tÕ ®· cã chuyÓn dÞch tÝch cùc theo híng gi¶m tû träng khu vùc n«ng - l©m - ng nghiÖp vµ t¨ng tû träng cña
khu vùc c«ng nghiÖp - x©y dùng vµ dÞch vô. Tuy nhiªn tèc ®é dÞch
chuyÓn c¬ cÊu GDP cßn rÊt chËm. N¨m 2000, khu vùc n«ng - l©m - ng
nghiÖp trong GDP vÉn cßn chiÕm 24,3%. Trong khi ®ã khu vùc c«ng
nghiÖp x©y dùng lµ 36,6% vµ khu vùc dÞch vô lµ 39,1% tõ møc 23,5% vµ
36% t¬ng øng cña n¨m 1991.
C¬ cÊu GDP theo thµnh phÇn kinh tÕ, còng cã nh÷ng chuyÓn dÞch
®¸ng lu ý lµ: Sau thêi kú suy gi¶m tõ n¨m 1986-1991 tû träng cña khu
vùc kinh tÕ nhµ níc t¨ng nhanh tõ 29,25% n¨m 1991 lªn 39,2% n¨m
1993. Sau ®ã gi÷ æn ®Þnh kho¶ng trªn 40% tõ 1994-1999. Trong khi ®ã
tû träng cña khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh trong níc trong GDP liªn
tôc gi¶m tõ 70,75% n¨m 1991 xuèng cßn 49,4% n¨m 1999. TiÒm n¨ng
cña khu vùc kinh tÕ t nh©n vÉn cßn lín vµ cha ®îc khai th¸c cao cho t¨ng
trëng kinh tÕ, khu vùc kinh tÕ t nh©n tËp trung chñ yÕu ë s¶n xuÊt n«ng -
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
12
l©m - ng nghiÖp, s¶n xuÊt c«ng nghiÖp vµ cung cÊp dÞch vô víi quy m«
nhá vµ rÊt nhá. Tõ n¨m 1994 khu vùc cã vèn ®Çu t níc ngoµi ®· cã vai
trß ngµy cµng t¨ng trong ph¸t triÓn kinh tÕ ViÖt Nam. MÆc dï tõ n¨m
1997, ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi vµo ViÖt Nam gi¶m m¹nh, tû träng cña
khu vùc nµy trong n¨m GDP vÉn t¨ng, chiÕm 9,82% n¨m 1998 vµ 10,4%
n¨m 1999.
b) XuÊt khÈu, nhËp khÈu hµng ho¸
Kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng ho¸ n¨m 2002 ®¹t 16,706 tû USD, t¨ng
11,2% so víi n¨m 2001, ®¹t ®îc môc tiªu t¨ng xuÊt khÈu n¨m 2002 lµ tõ
10 ®Õn 12% vµ cao h¬n nhiÒu so víi møc t¨ng 3,8% cña n¨m 2001. §iÒu
®Æc biÖt lµ sau 6 th¸ng ®Çu n¨m 2002 liªn tôc gi¶m xuÊt khÈu b¾t ®Çu
t¨ng nhanh dÇn sau nh÷ng th¸ng tiÕp theo xuÊt khÈu hµng ho¸ cña c¸c
doanh nghiÖp trong níc ®¹t 8,834 tû USD b»ng 52,9% tæng kim ng¹ch
xuÊt khÈu, t¨ng 7,4% xuÊt khÈu cña c¸c doanh nghiÖp níc ngoµi ®¹t 7,87
tû USD, b»ng 47,1% tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu t¨ng 15,8%.
Kim ng¹ch nhËp khÈu hµng ho¸ n¨m 2002 íc ®¹t 19,73 tû USD
t¨ng 22,1% so víi n¨m 2001. T¬ng tù nh xuÊt khÈu, nhËp khÈu hµng ho¸
liªn tôc t¨ng vµ nhanh dÇn vµo c¸c th¸ng cuèi n¨m. NhËp khÈu hµng ho¸
trong níc íc ®¹t 13,11 tû USD, b»ng 66,5% tæng kim ng¹ch nhËp khÈu,
t¨ng 17,3%. C¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi nhËp 6,62 tû USD,
b»ng 33,5%. Tæng kim ng¹ch nhËp khÈu t¨ng 32,8%. Trong tæng kim
ng¹ch nhËp khÈu nguyªn liÖu, vËt liÖu, m¸y mãc thiÕt bÞ, « t« xe m¸y
chiÕm 97,5% t¨ng 0,1% hµng tiªu dïng chØ chiÕm 2,5%, gi¶m 0,1%.
c) L¹m ph¸t
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
13
Cïng víi tèc ®é t¨ng trëng kinh tÕ t¬ng ®èi cao trong nh÷ng n¨m
1990, ViÖt Nam ®· kh¸ thµnh c«ng trong viÖc kiÒm chÕ vµ kiÓm so¸t l¹m
ph¸t. ChØ sè gi¸ tiªu dïng gi¶m tõ 67,5% n¨m 1991 xuèng cßn 0,1%
n¨m 1996.
Sau ba n¨m liÒn gÇn nh kh«ng t¨ng chØ sè gi¸ tiªu dïng n¨m 2002
t¨ng 4% so víi n¨m 2001. §iÒu ®ã ph¶n ¸nh møc cÇu gia t¨ng kh¸ m¹nh
®ång thêi thÊy ®îc sù æn ®Þnh vÒ gi¸ trÞ cña hµng ho¸ trong nÒn kinh tÕ
thÞ trêng ë níc ta. Trªn thùc tÕ, tæng gi¸ trÞ hµng ho¸ b¸n lÎ vµ doanh thu
dÞch vô n¨m 2002 t¨ng tíi 12,85 so víi n¨m 2001. Tuy nhiªn cã sù kh¸c
biÖt kh¸ râ rÖt trong diÔn biÕn gi¸ c¶ gi÷a c¸c nhãm mÆt hµng.
Gi¸ hµng ho¸ phi l¬ng thùc thùc phÈm t¬ng ®èi æn ®Þnh. Møc t¨ng
gi¸ cña c¸c mÆt hµng nµy lµ thÊp nhÊt so víi gi¸ c¶ cña c¸c nhãm mÆt
hµng kh¸c, ®ang ®îc coi lµ dÊu hiÖu tèt trong mèi quan hÖ gi÷a hµng
c«ng nghiÖp vµ n«ng s¶n vèn bÊt lîi cho ngêi s¶n xuÊt n«ng nghiÖp trong
nh÷ng n¨m qua.
d) §Çu t vµ tiÕt kiÖm
Tæng vèn ®Çu t toµn x· héi giai ®o¹n 1999 - 2000 ®¹t kho¶ng
682.880 tØ ®ång, t¨ng liªn tôc tõ 6.747 tû ®ång n¨m 1990 lªn 68.018 tû
®ång n¨m 1995 vµ 120.600 tû ®ång n¨m 2000 (gi¸ hiÖn hµnh). Tæng ®Çu
t x· héi so víi GDP còng t¨ng nhanh, tõ 15,1% n¨m 1991 lªn 28,3% n¨m
1997 lµ møc cao nhÊt trong c¶ giai ®o¹n. Tõ n¨m 1998 khi khñng ho¶ng
tµi chÝnh ch©u ¸ næ ra, tû lÖ nµy cã xu híng gi¶m chØ cßn 26,3% n¨m
1999, lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n chÝnh lµm gi¶m tèc ®é t¨ng trëng
kinh tÕ trong 2 n¨m 1998 vµ 1999. N¨m 2000 mÆc dï tèc ®é t¨ng trëng
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
14
kinh tÕ cã dÊu hiÖu t¨ng trë l¹i víi møc 6,7% so víi møc 4,8% cña n¨m
1999, nhng tæng ®Çu t x· héi íc tÝnh chØ ®¹t kho¶ng 27,2% so víi GDP.
Trong c¬ cÊu vèn ®Çu t, vèn cña t nh©n vµ vèn ®Çu t níc ngoµi ngµy
cµng chiÕm tØ träng lín n¨m 1990 vèn nhµ níc chiÕm 43,8%, vèn cña t
nh©n vµ vèn cña d©n c chiÕm 41,5% vµ vèn GDI chiÕm 14,7%. N¨m
1995 tû lÖ t¬ng øng cña vèn GDI cã chiÒu híng gi¶m m¹nh, n¨m 2000
mÆc dï cã dÊu hiÖu t¨ng trë l¹i còng chØ ®¹t kho¶ng 18,6% cña tæng d©n
c x· héi. §Çu t cña t nh©n trong níc kh«ng cßn ë møc thÊp mµ cßn t¨ng
chËm, kÕt hîp víi xu híng gi¶m cña FDI ®· ¶nh hëng xÊu tíi viÖc t¨ng
trëng kinh tÕ. Tõ ®ã g©y søc Ðp cho ®Çu t tõ ng©n s¸ch nhµ níc.
TiÕt kiÖm trong níc trªn GDP t¨ng tõ 2,9% n¨m 1990 lªn 18,25
n¨m 1995, n¨m 1996 cã gi¶m nhÑ vµ tõ 1997 trë ®i t¨ng liªn tôc, ®¹t
23,6% n¨m 1999. Trong c¶ thËp kû 90, tØ lÖ tiÕt kiÖm/GDP t¨ng liªn tôc,
kÝch thÝch ®Çu t, tõ ®ã thóc ®Èy t¨ng trëng kinh tÕ.
§iÒu nµy cßn thÓ hiÖn râ h¬n qua tû lÖ trong ®Çu t t¨ng so víi tæng
vèn sö dông dµnh cho tiªu dïng, tÝch luü t¨ng nhanh tõ 12,9% n¨m 1990
lªn 24,95 n¨m 1995 vµ íc kho¶ng 27,95 n¨m 2000. TiÕt kiÖm trong níc
t¨ng nhanh ®· gi¶m søc Ðp, phô thuéc vµo vèn ®Çu t tõ bªn ngoµi, gãp
phÇn quan träng cho t¨ng tronög kinh tÕ bÒn v÷ng h¬n.
e) D©n sè, lao ®éng, viÖc lµm vµ thu nhËp
Mét trong nh÷ng t¸c ®éng quan träng nhÊt cña chuyÓn ®èi nãi
chung vµ cña t¨ng trëng kinh tÕ nãi riªng lµ c¶i thiÖn chØ sè GDP b×nh
qu©n ®Çu ngêi. Theo gi¸ hiÖn hµnh, GDP b×nh qu©n ®Çu ngêi cña ViÖt
Nam ®· t¨ng tõ 222 USD n¨m 1991 lªn 400 USD n¨m 2000.
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
15
Thu nhËp cña nhãm d©n c t¨ng ®· lµm thay ®æi c¬ cÊu chi tiªu theo
híng tÝch cùc. TØ lÖ chi tiªu dµnh cho ¨n uèng gi¶m tõ møc 665 n¨m
1993 xuèng cßn 53% n¨m 1998, ®ång thêi chi cho sinh ho¹t t¨ng tõ 34%
n¨m 1993 lªn 47% n¨m 1998.
So s¸nh møc thu nhËp gi÷a thµnh thÞ n«ng th«n vµ c¸c vïng cã sù
chªnh lÖch ®¸ng kÓ, møc thu nhËp ë thµnh thÞ ®¹t 832,5 ngh×n
®ång/th¸ng n¨m 1999 t¨ng 17,8% n¨m so víi n¨m 1996, nÕu lo¹i trõ l¹m
ph¸t th× møc t¨ng lµ 13,1%/n¨m (theo kÕt qu¶ cña ®iÒu tra møc sèng d©n
c n¨m 1999 cña Tæng côc Thèng kª). Møc thu nhËp ë n«ng th«n ®¹t 225
ngh×n ®ång/th¸ng t¨ng 6,2% so víi cïng kú nÕu lo¹i trõ yÕu tè gi¸ chØ
cßn t¨ng 1,9%. Nh vËy møc thu nhËp ë khu vùc thµnh thÞ gÊp 3 lÇn møc
thu nhËp ë khu vùc n«ng th«n. Møc t¨ng thu nhËp ë khu vùc thµnh thÞ cã
xu híng ngµy cµng do·ng ra so víi møc t¨ng thu nhËp ë n«ng th«n
(17,8%/n¨m so víi 6,2%/n¨m). NÕu lo¹i trõ møc t¨ng gi¸ th× møc thu
nhËp ë n«ng th«n trong 4 n¨m 1996-1999 hÇu nh kh«ng t¨ng.
N¨m 1999, d©n sè ViÖt Nam lµ 76,76 triÖu ngêi ®øng thø 12 trªn
thÕ giíi. Trong suèt thËp kû 90 chÝnh phñ ®· thµnh c«ng thùc hiÖn ch¬ng
tr×nh kÕ ho¹ch ho¸ gia ®×nh, nhê vËy tØ lÖ t¨ng d©n sè tù nhiªn ®· gi¶m
liªn tôc, tõ 2,33% n¨m 1991 xuèng cßn 1,75% n¨m 1998.
Tæng sè lao ®éng lµm viÖc trong ngµnh kinh tÕ t¨ng tõ 30,2 triÖu
ngêi n¨m 1990 lªn kho¶ng 40 triÖu ngêi vµo n¨m 2000, trung b×nh mçi
n¨m t¨ng trªn 1 triÖu lao ®éng. MÆc dï c¬ cÊu lao ®éng trong khu vùc
c«ng nghiÖp - x©y dùng vµ dÞch vô gi¶m tû träng lao ®éng n«ng - l©m ng nghiÖp nhng chuyÓn dÞch c¬ cÊu lao ®éng diÔn ra víi tèc ®é rÊt chËm.
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
16
N¨m 2000 khu vùc n«ng nghiÖp vÉn chiÕm 62,5% tæng lùc lîng lao ®éng
so víi tû lÖ 73,26% vµo n¨m 1991.
Trong giai ®o¹n võa qua, viÖc lµm ®îc t¹o ra trong khu vùc kinh tÕ
ngoµi quèc doanh lµ chÝnh. Tû lÖ lao ®éng trong khu vùc nµy t¨ng liªn
tôc tõ 89,5% n¨m 1991 lªn 91,72% n¨m 1998, nhng n¨m 1999 l¹i gi¶m
cßn 90,96%, tøc bµng møc cña n¨m 1993. Tû lÖ lao ®éng trong khu vùc
nhµ níc t¨ng lªn chñ yÕu trong ngµnh gi¸o dôc, y tÕ.
T¨ng trëng kinh tÕ trong thËp kû qua ®· cã t¸c ®éng tÝch cùc tíi
gi¶m tû lÖ thÊt nghiÖp ë khu vùc thµnh thÞ, tõ 9-10% n¨m 1990 xuèng
cßn 5,8% n¨m 1996. Tõ n¨m 1997, gi¶m sót vÒ t¨ng trëng kinh tÕ lµm
cho sè ngêi mÊt viÖc lµm vµ kh«ng t×m ®îc viÖc lµm t¨ng lªn, ®¹t møc
cao nhÊt 6,85% n¨m 1998 vµ 6,74% n¨m 1999. N¨m 2000, t×nh h×nh
kinh tÕ cã dÊu hiÖu kh¶ quan h¬n, nªn tÝnh tû lÖ thÊt nghiÖp sÏ gi¶m cßn
kho¶ng 6,5%.
2.1.2. Vai trß cña quy luËt gi¸ trÞ
Quy luËt gi¸ trÞ, cïng víi sù t¸c ®éng cña cung, cÇu quyÕt ®Þnh gi¸
c¶ cã ý nghÜa quan träng trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng. Nã ®iÒu tiÕt s¶n
xuÊt vµ lu th«ng hµng ho¸, thóc ®Èy sù tiÕn bé kü thuËt. Nh vËy nã ®·
gãp phÇn gióp nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn m¹nh.
Quy luËt gi¸ trÞ t¹o ra mét m«i trêng c¹nh tranh khèc liÖt. NÕu
kh«ng cã c¹nh tranh th× kh«ng cã kinh tÕ thÞ trêng nªn nã dÇn hoµn thiÖn
c¬ chÕ thÞ trêng ®ang ®îc x©y dùng ë níc ta.
Tuy nhiªn quy luËt gi¸ trÞ cã t¸c dông ph©n ho¸ nh÷ng ngêi s¶n
xuÊt nhá, ph©n ho¸ giµu nghÌo, dÉn dÕn bÊt c«ng b»ng trong x· héi. Tõ
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
17
®ã h×nh thµnh nªn m©u thuÉn gi÷a hiÖu qu¶ vµ c«ng b»ng trong nÒn kinh
tÕ thÞ trêng ®Þnh híng XHCN ë níc ta.
2.2. Nh÷ng gi¶i ph¸p nh»m vËn dông tèt h¬n quy luËt gi¸ trÞ ë níc ta
trong thêi gian tíi
2.2.1. §iÒu tiÕt khèng chÕ qu¶n lý vÜ m« ®ång thêi cã sù gi¸m s¸t
cña x· héi, nh»m kh¾c phôc nhîc ®iÓm vµ mÆt tiªu cùc cña thÞ trêng.
Muèn thÕ nhµ níc cÇn cã nh÷ng gi¶i ph¸p nh: Ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch
ngµnh nghÒ dµi h¹n cho nÒn kinh tÕ quèc d©n. Thùc hiÖn qu¶n lý, gi¸m
s¸t vµ b¶o vÖ trËt tù thÞ trêng. Ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch thu nhËp, ®iÒu tiÕt
ph©n phèi thu nhËp v.v..
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
18
2.2.2. N©ng cao søc c¹nh tranh trong qu¸ tr×nh héi nhËp, tham
gia tæ chøc th¬ng m¹i quèc tÕ WTO.
Trong thêi gian tíi níc ta sÏ b¾t ®Çu tiÕn tr×nh héi nhËp c¸c tæ chøc
kinh tÕ trong khu vùc vµ thÕ giíi. V× vËy cÇn ph¶i n©ng cao søc c¹nh
tranh trªn mäi lÜnh vùc. Bao gåm 3 yÕu tè: kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña tõng
mÆt hµng dÞch vô, kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña quèc gia vµ kh¶ n¨ng c¹nh
tranh cña c¸c doanh nghiÖp.
Muèn n©ng cao søc c¹nh tranh cÇn ®Çu t vµo nghiªn cøu, øng dông
vµ triÓn khai khoa häc c«ng nghÖ (KHCN). Bëi v× ®Çu t vµo KHCN lµm
gi¶m chi phÝ c¸ biÖt t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, tõ ®ã t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh
tranh. MÆt kh¸ch kÝch thÝch viÖc nghiªn cøu KHCN b»ng nhiÒu c¸ch nh:
®Çu t vÒ trang thiÕt bÞ, x©y dùng v¨n b¶n ph¸p luËt vÒ "b¶o hé së h÷u trÝ
tuÖ" v.v..
HiÖn nay ®Êt níc ta ®ang cè g¾ng hoµn thiÖn nÒn kinh tÕ tiÕn tíi
tham gia tæ chøc th¬ng m¹i thÕ giíi WTO.
WTO lµ tæ chøc th¬ng m¹i thÕ giíi ®iÒu chØnh nh÷ng ho¹t ®éng
bu«n b¸n ®a ph¬ng mang tÝnh chÊt t¬ng ®èi tù do, c«ng b»ng vµ tu©n thñ
nh÷ng luËt lÖ râ rµng. Gia nhËp WTO, ViÖt Nam sÏ ®îc hëng nhng còng
kh«ng Ýt th¸ch thøc ph¶i ®Æt ra khi gia nhËp tæ chøc nµy.
Trong qu¸ tr×nh gia nhËp tæ chøc nµy chóng ta ®ang gÆp ph¶i mét
sè khã kh¨n.
Gia nhËp WTO cã thÓ lµ cuéc tr¾c nghiÖm khã kh¨n nhÊt ®èi víi hÖ
thèng ph¸p luËt cña ViÖt Nam. ViÖt Nam ph¶i cam kÕt thùc hiÖn nh÷ng
tiªu chuÈn quèc tÕ vÒ sù minh b¹ch, tÝnh ®ång bé, tÝnh c«ng b»ng vµ tÝnh
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
19
hîp lý. C«ng bè c«ng khai: c¸c luËt, qui ®Þnh vµ c¸c quyÕt ®Þnh cña toµ
¸n liªn quan ®Õn th¬ng m¹i cÇn ph¶i ®îc c«ng bè c«ng khai ®Ó cho c«ng
chóng vµ thÕ giíi biÕt tríc khi chóng cã hiÖu lùc. Mäi yªu cÇu vÒ th«ng
tin, th¾c m¾c vµ b×nh luËn ®Òu cã thÓ ®îc gi¶i ®¸p. TÝnh ®ång bé: cã
nghÜa lµ c¸c chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng kh«ng ®îc ®a ra nh÷ng ®¹o luËt
riªng kh«ng thèng nhÊt víi nh÷ng nguyªn t¾c cu¶ WTO, tøc lµ chÝnh
quyÒn ®Þa ph¬ng ph¶i tu©n thñ c¸c nguyªn t¾c cña WTO. TÝnh c«ng b»ng
yªu cÇu kh«ng chÊp nhËn bÊt cø sù thiªn vÞ nµo trong viÖc thùc hiÖn luËt
ph¸p. §Ó tu©n thñ tÝnh ®ång bé vµ tÝnh c«ng b»g c¸c ®¹o luËt còng ph¶i
mang tÝnh chÊt hîp lý, phï hîp. So víi nh÷ng tiªu chuÈn quèc tÕ th× hÖ
thèng luËt ph¸p cña ViÖt Nam cßn nhiÒu yÕu kÐm. Ngoµi ra, ViÖt Nam
®· cã luËt th¬ng m¹i vµ LuËt ®Çu t níc ngoµi, nhng chóng ta cßn thiÕu
nhiÒu luËt trong nh÷ng lÜnh vùc th¬ng m¹i cô thÓ. §iÒu ®ã sÏ g©y khã
kh¨n ®¸ng kÓ cho ViÖt Nam khi lµm viÖc víi c¸c c«ng ty níc ngoµi.
ChÝnh v× vËy ViÖt Nam cÇn nhanh chãng x©y dùng, hoµn thiÖn hÖ thèng
luËt ®Æc biÖt lµ luËt th¬ng m¹i vµ luËt ®Çu t níc ngoµi. §Ó thóc ®Èy qu¸
tr×nh gia nhËp WTO.
Ngoµi ra, cßn kh«ng Ýt c¸c vÊn ®Ò phøc t¹p kh¸c khi ViÖt Nam gia
nhËp WTO. Ch¼ng h¹n nh viÖc h¹ thÊ møc thuÕ vµ gi¶m sù b¶o hé ®èi
víi c«ng nghiÖp trong níc. Tham gia WTO ViÖt Nam kh«ng chØ ®îc lîi
tõ møc thuÕ quan thÊp vµ viÖc gi¶m bít c¸c rµo c¶n phi thuÕ quan kh¸c
®èi víi hµng c«ng nghiÖp tõ c¸c níc c«ng nghiÖp, mµ ngîc l¹i ViÖt Nam
còng ph¶i thÓ hiÖn sù s½n sµng ®¸p l¹i t¬ng xøng vµ cam kÕt gi¶m bít
c¸c rµo c¶n thuÕ quan vµ phi thuÕ quan ®èi víi c¸c c«ng ty níc ngoµi.
Tuy nhiªn, ViÖt Nam lu«n ®øng tríc mét thùc tÕ kh¸ch quan lµ kh¶ n¨ng
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
20
c¹nh tranh kÐm h¬n cña c¸c c«ng ty trong níc so víi c«ng ty cña c¸c níc
thµnh viªn. ChÝnh phñ ViÖt Nam v× vËy vÉn muèn duy tr× sù b¶o hé nhÊt
®Þnh ®èi víi c¸c ngµnh c«ng nghiÖp non trÎ nh»m môc ®Ých ®¶m b¶o
nguån thu ng©n s¸ch tríc m¾t vµ cuèi cïng lµ x©y dùng mét c¬ cÊu c«ng
nghiÖp hîp lý. VÒ thñ tôc gia nhËp WTO, hiÖn nay cßn rÊt phøc t¹p vµ
qu¸ tr×nh gia nhËp cßn qu¸ kÐo dµi. H¬n thÕ n÷a, nh÷ng môc ®Ých gia
nhËp thêng xuyªn thay ®æi, trong khi ®ã nh÷ng cuéc ®µm ph¸n kÐo dµi
vµ nh÷ng lîi Ých míi trong mçi thµnh viªn l¹i ®¹t ra nh÷ng vÊn ®Ò míi.
V× vËy cÇn ph¶i duy tr× c¸c tiªu chuÈn vµ kh«ng lµm mÊt hiÖu lùc c¸c
luËt lÖ cña WTO. Nh vËy vÉn tån t¹i mét m©u thuÉn gi÷a viÖc kÕt n¹p
thªm nhiÒu níc vµo WTO vµ nhu cÇu duy tr× ®Æc tÝnh cña nã.
2.2.3. Gi¶m bÊt b×nh ®¼ng x· héi, gi¶i quyÕt m©u thuÉn gi÷a
hiÖu qu¶ vµ c«ng b»ng
VÒ mÆt kh¸ch quan bé phËn d©n c cÇn ®îc hç trî cña c¸c chÝnh
s¸ch x· héi ®îc chia thµnh hai phÇn. PhÇn d©n c chÞu sù thiÖt thßi tù
nhiªn so víi phÇn cßn l¹i do hä bÞ khiÕm khuyÕt mÆt nµo ®ã trong n¨ng
lùc c¸ nh©n vµ do ®ã thêng xuyªn cã thu nhËp thÊp. §ã chñ yÕu lµ ngêi
tµn tËt, th¬ng binh, gia ®×nh chÝnh s¸ch, c¸c d©n téc thiÓu sè cã tr×nh ®é
v¨n ho¸ thÊp. PhÇn cßn l¹i bao gåm nh÷ng c¸ nh©n gÆp khã kh¨n vÒ thu
nhËp kh«ng thêng xuyªn do biÕn ®éng cña kinh tÕ, chÝnh trÞ, chiÕn tranh
vµ thiªn tai. Bé phËn nµy lu«n thay ®æi theo t×nh h×nh ph¸t triÓn kinh tÕ
cña ®Êt níc.
Nh×n chung g¸nh nÆng phóc lîi x· héi cña níc ta kh¸ lín do hËu
qu¶ chiÕn tranh kÐo dµi do ®iÒu kiÖn kinh tÕ x· héi qu¸ thÊp vµ do tèc ®é
t¨ng d©n sè qu¸ nhanh trong khi ®Êt ®ai, tµi nguyªn cña níc ta kh«ng
.DOC 
24 
81 
119 
