Tài liệu Quản lý các khoản thu từ đất trên địa bàn huyện đan phượng thành phố hà nội

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ --------o0o-------- NGUYỄN THỊ HUỆ QUẢN LÝ CÁC KHOẢN THU TỪ ĐẤT TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN ĐAN PHƢỢNG – THÀNH PHỐ HÀ NỘI LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG THỰC HÀNH Hà Nội – 2016 ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ --------o0o-------- NGUYỄN THỊ HUỆ QUẢN LÝ CÁC KHOẢN THU TỪ ĐẤT TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN ĐAN PHƢỢNG – THÀNH PHỐ HÀ NỘI Chuyên ngành: Quản lý kinh tế Mã số: 60 34 04 10 LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG THỰC HÀNH NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. TRẦN QUANG TUYẾN Hà Nội – 2016 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan luận văn này là công trình nghiên cứu thực sự của bản thân, được thực hiện dưới sự hướng dẫn khoa học của TS. Trần Quang Tuyến. Các số liệu, những kết luận nghiên cứu được trình bày trong luận văn này trung thực và chưa từng được công bố dưới bất kỳ hình thức nào. Tôi xin chịu trách nhiệm về nghiên cứu của mình. Hà Nội, ngày 25 tháng 11 năm 2016 Tác giả luận văn Phạm Thị Thu Liên LỜI CẢM ƠN Luận văn tốt nghiệp cao học được hoàn thành tại Trường Đại học kinh tế, Đại học Quốc gia Hà Nội. Nhân dịp này, tác giả xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành và sâu sắc nhất đến Khoa Kinh tế chính trị, trường Đại học Kinh tế, Đại học Quốc gia Hà Nội; TS. Trần Quang Tuyến, người thầy tận tụy đã trực tiếp hướng dẫn, dìu dắt, giúp đỡ tác giả với những chỉ dẫn khoa học quý giá trong suốt quá trình triển khai, nghiên cứu và hoàn thành luận văn: " Quản lý các khoản thu từ đất trên địa bàn huyện Đan Phượng – thành phố Hà Nội". Xin chân thành cảm ơn Ban Giám hiệu, các thầy cô giáo trường Đại học Kinh tế, Đại học Quốc gia Hà Nội đã trực tiếp giảng dạy, truyền đạt kiến thức cho tác giả trong suốt quá trình học tập và hoàn thành luận văn. Xin gửi tới Ban lãnh đạo Chi cục thuế huyện Đan Phượng lời cảm ơn chân thành nhất về những động viên và tạo mọi điều kiện thuận lợi giúp đỡ tác giả thu nhập số liệu cũng như những tài liệu nghiên cứu cần thiết liên quan đến luận văn. Xin cảm ơn bố mẹ và gia đình đã luôn ở bên cạnh, cổ vũ và động viên tôi những lúc khó khăn để hoàn thành tốt luận văn này. Tôi xin chân thành cảm ơn. Hà Nội, ngày 25 tháng 11 năm 2016 Tác giả luận văn Phạm Thị Thu Liên MỤC LỤC DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ................................................................. i DANH MỤC BẢNG BIỂU ............................................................................. ii DANH MỤC HÌNH ........................................................................................ iv PHẦN MỞ ĐẦU ............................................................................................ 45 1. Tính cấp thiết của đề tài ........................................................................... 45 2. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu............................................................ 46 2.1. Mục tiêu nghiên cứu .......................................................................... 46 2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu ......................................................................... 46 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ........................................................... 47 4. Kết cấu của luận văn ................................................................................ 47 CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU, CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ CÁC KHOẢN THU TỪ ĐẤT .................... 48 1.1. Tổng quan nghiên cứu........................................................................... 48 1.2. Cơ sở lý luận về quản lý các khoản thu từ đất ...................................... 52 1.2.1. Khái niệm, đặc điểm các nguồn thu từ đất đai và vai trò của nguồn thu ngân sách Nhà nước từ đất đai ........................................................... 52 1.2.2. Khái niệm, mục tiêu quản lý các khoản thu từ đất ......................... 61 1.2.3. Nội dung quản lý các khoản thu từ đất đai tại Chi cục thuế .......... 62 1.2.4. Các tiêu chí đánh giá công tác quản lý các khoản thu từ đất ........ 65 1.2.5. Những nhân tố ảnh hưởng đến công tác quản lý các nguồn thu từ đất đai ....................................................................................................... 67 1.3. Kinh nghiệm về công tác quản lý các khoản thu từ đất và một số bài học kinh nghiệm ........................................................................................ 74 CHƢƠNG 2: PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .......... Error! Bookmark not defined. 2.1. Nguồn tài liệu và dữ liệu ....................... Error! Bookmark not defined. 2.2. Các phương pháp nghiên cứu ............... Error! Bookmark not defined. 2.2.1.Phương pháp nghiên cứu tài liệu ...... Error! Bookmark not defined. 2.2.2. Phương pháp phân tích thống kê mô tảError! Bookmark not defined. 2.2.3. Phương pháp phân tích-tổng hợp ..... Error! Bookmark not defined. CHƢƠNG 3: THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ CÁC KHOẢN THU TỪ ĐẤT TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN ĐAN PHƢỢNG................ Error! Bookmark not defined. 3.1. Khái quát chung về huyện Đan Phượng, Chi cục thuế Đan Phượng và tình hình sử dụng đất trên địa bàn huyện ..... Error! Bookmark not defined. 3.1.1. Khái quát về điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội huyện Đan Phượng ..................................................................... Error! Bookmark not defined. 3.1.2. Giới thiệu khái quát về Chi cục thuế Đan PhượngError! Bookmark not defined. 3.1.3. Hiện trạng sử dụng đất đai trên địa bàn huyện Đan Phượng . Error! Bookmark not defined. 3.2. Phân tích thực trạng công tác quản lý nguồn thu từ đất đai huyện Đan Phượng giai đoạn 2011-2015 ....................... Error! Bookmark not defined. 3.2.1. Thực trạng quản lý thu ngân sách các khoản thu từ đất giai đoạn 2011 - 2015 ................................................. Error! Bookmark not defined. 3.2.2. Đánh giá công tác quản lý các khoản thu từ đất trên địa bàn huyện Đan Phượng ................................................ Error! Bookmark not defined. CHƢƠNG 4: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM HOÀN THIỆN CÔNG TÁC QUẢN LÝ CÁC KHOẢN THU TỪ ĐẤT TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN ĐAN PHƢỢNG TRONG THỜI GIAN TỚI ............ Error! Bookmark not defined. 4.1. Phương hướng hoàn thiện công tác quản lý các khoản thu từ đất tại Đan Phượng trong thời gian tới ........................... Error! Bookmark not defined. 4.2. Các giải pháp nhằm tăng cường công tác quản lý các khoản thu từ đất trên địa bàn huyện Đan Phượng ................... Error! Bookmark not defined. 4.2.1. Tăng cường công tác tham mưu và phối hợp giữa các ngành, các cấp. .............................................................. Error! Bookmark not defined. 4.2.2. Tăng cường và đổi mới nội dung tuyên truyền và hỗ trợ người nộp thuế .............................................................. Error! Bookmark not defined. 4.2.3. Tăng cường lực lượng và nâng cao trình độ chuyên môn của cán bộ thuế .............................................................. Error! Bookmark not defined. 4.2.4. Nâng cao và đẩy mạnh ứng dụng Công nghệ thông tin trong quản lý các khoản thu từ đất ................................ Error! Bookmark not defined. 4.3. Một số kiến nghị nhằm tăng cường công tác quản lý các khoản thu từđất trên địa bàn huyện Đan Phượng ......... Error! Bookmark not defined. 4.3.1. Kiến nghị với Nhà nước .................... Error! Bookmark not defined. 4.3.2. Kiến nghị với Uỷ ban nhân dân huyện Đan Phượng............... Error! Bookmark not defined. 4.3.3. Kiến nghị với các ngành của huyện Đan PhượngError! Bookmark not defined. 4.3.4. Kiến nghị đối với các doanh nghiệp . Error! Bookmark not defined. KẾT LUẬN ........................................................ Error! Bookmark not defined. DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO..................................................... 81 DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT TT Ký hiệu Nguyên nghĩa 1 BĐS Bất động sản 2 ĐTNN Đầu tư nước ngoài 3 KTTT Kinh tế thị trường 4 NSNN Ngân sách nhà nước 5 NNT Người nộp thuế 6 PNN Phi nông nghiệp 7 QSDĐ Quyền sử dụng đất 8 SXKD Sản xuất kinh doanh 9 UBND Ủy ban nhân dân 10 XHCN Xã hội chủ nghĩa i DANH MỤC BẢNG BIỂU STT Bảng 1 Bảng 1.1 2 Bảng 3.1 3 Bảng 3.2 4 Bảng 3.3 5 Bảng 3.4 6 Bảng 3.5 7 Bảng 3.6 8 Bảng 3.7 9 Bảng 3.8 10 Bảng 3.9 11 Bảng 3.10 12 Bảng 3.11 13 Bảng 3.12 Nội dung Thu ngân sách nhà nước từ đất trên địa bàn quận Long Biên giai đoạn 2009 - 2013 Hiện trạng sử dụng đất huyện Đan Phượng năm 2015 Dự toán thu ngân sách các khoản thu từ đất giai đoạn 2011 - 2015 Số lượng thông báo các khoản thu từ đất giai đoạn 2011-2015 Thu ngân sách nhà nước từ đất trên địa bàn huyện Đan Phượng giai đoạn 2011 - 2015 Tiền sử dụng đất trên địa bàn huyện Đan Phượng giai đoạn 2011 - 2015 Thu từ tiền cho thuê đất, mặt nước trên địa bàn huyện Đan Phượng giai đoạn 2011 – 2015 Thu từ thuế SDĐ PNN trên địa bàn huyện Đan Phượng giai đoạn 2011 – 2015 Thu thuế TNCN từ chuyển quyền SDĐtrên địa bàn huyện Đan Phượng giai đoạn 2011-2015 Thu lệ phí trước bạ nhà đấttrên địa bàn huyện Đan Phượng giai đoạn 2011-2015 Tiền thu lệ phí địa chính trên địa bàn huyện Đan Phượng giai đoạn 2011-2015 Nợ tiền thuế SDĐ PNN trên địa bàn huyện Đan Phượng giai đoạn 2011-2015 Nợ tiền thuê đất, thuê mặt nước trên địa bàn huyện Đan Phượng giai đoạn 2011-2015 ii Trang 32 45 47 48 49 50 51 53 55 56 56 58 58 14 Bảng 3.13 15 Bảng 3.14 16 Bảng 3.15 Miễn giảm tiền thuê đất, thuê mặt nước trên địa bàn huyện Đan Phượng giai đoạn 2011-2015 Kế hoạch giao tăng thu ngân sách giai đoạn 2011 - 2015 Thông báo thu tiền bị trả lại giai đoạn 2011 - 2015 iii 61 62 65 DANH MỤC HÌNH STT Hình 1 Hình 3.1 Nội dung Sơ đồ cơ cấu bộ máy tổ chức Chi cục thuế Đan Phượng iv Trang 44 PHẦN MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Đối với mọi quốc gia, đất đai là báu vật mang lại nhiều lợi ích trên mọi phương diện của đời sống. Đất đai không chỉ là nguồn tài nguyên quý giá hay tư liệu sản xuất không thể thay thế, mà nó còn là một nguồn tài sản, một loại hàng hóa vô cùng giá trị mà bất cứ một quốc gia hay một cá nhân nào đều mong muốn được sở hữu, chiếm đoạt. Nói như vậy bởi lẽ, đất đai không chỉ là nơi sinh sống hay làm việc của con người mà nó còn đem lại những nguồn thu đáng kể. Đặc biệt là trong nền kinh tế thị trường (KTTT) hiện nay, đất đai thực sự là “tấc đất, tấc vàng”, nguồn thu từ đất đai đã và đang có những đóng góp đáng kể cho sự phát triển kinh tế xã hội của cả nước nói chung và huyện Đan Phượng nói riêng. Khi đất nước ta trong thời kỳ nền kinh tế kế hoạch hóa tập trung, đất đai mới chỉ được coi trọng về mặt hiện vật, các nguồn tài chính từ đất đai chưa được quan tâm nhiều, việc khai thác sử dụng chưa thực sự có hiệu quả, kết quả thu được cho Nhà nước, xã hội từ đất đai chưa lớn. Kể từ khi đổi mới, với sự hình thành và phát triển của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, đất đai đã thực sự trở thành nguồn lực tài chính quan trọng của đất nước. Từ đó vai trò đại diện chủ sở hữu về đất đai của Nhà nước không những thể hiện qua sự quản lý, phát huy đất đai với tư cách là tư liệu sản xuất mà còn thể hiện qua việc khai thác, sử dụng các nguồn thu từ đất đai phục vụ sự nghiệp phát triển của đất nước. Đan Phượng là một huyện ngoại thành Hà Nội, đang trong thời kỳ đổi mới, kinh tế còn chậm phát triển, các khoản thu ngoài quốc doanh chưa cao. Do đó, các khoản thu từ đất đóng vai trò hết sức quan trọng, là nguồn kinh phí thực hiện các dự án đầu tư phát triển hạ tầng trên địa bàn huyện để hoàn thành các nhiệm vụ phát triển kinh tế xã hội của địa phương. 45 Tuy nhiên, trong thực tế quản lý các khoản thu từ đất trên địa bàn huyện Đan Phượng cũng còn nhiều tồn tại như vẫn còn tình trạng chậm nộp tiền sử dụng đất, nợ đọng tiền thuê đất còn nhiều, quản lý thu tiền thuế sử dụng đất phi nông nghiệp còn nhiều bất cập về chính sách, phối hợp trong công tác thu, ứng dụng TMS. Do vậy, công tác quản lý các khoản thu từ đất tại Chi cục thuế Đan Phượng đòi hỏi phải có những giải pháp phù hợp để nâng cao hiệu quả quản lý nguồn thu này. Nhận thức được tầm quan trọng đó, tôi đã chọn đề tài: “Quản lý các khoản thu từ đất trên địa bàn huyện Đan Phượng – thành phố Hà Nội” làm đề tài nghiên cứu. Câu hỏi nghiên cứu của luận văn là: Chi cục thuế huyện Đan Phượng cần làm gì để nâng cao hiệu quả quản lý các khoản thu từ đất trên địa bàn huyện? 2. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu 2.1. Mục tiêu nghiên cứu Mục tiêu nghiên cứu của luận văn là nghiên cứu thực trạng công tác quản lý các khoản thu từ đất tại Chi cục Thuế huyện Đan Phượng, xác định những vấn đề còn tồn tại trong việc khai thác nguồn thu từ đất, từ đó đề xuất một số giải pháp với Chi cục thuế và kiến nghị với các ban ngành có liên quan nhằm quản lý hiệu quả các nguồn thu này trên địa bàn huyện. 2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu Để đạt được mục tiêu trên, luận văn cần hoàn thành các nhiệm vụ nghiên cứu sau đây: Một là, hệ thống hoá cơ sở lý luận và thực tiễn về công tác quản lý các khoản thu từ đất trên địa bàn huyện. Hai là, phân tích và đánh giá thực trạng công tác quản lý các khoản thu từ đất trên địa bàn huyện Đan Phượng trong thời gian qua, chỉ rõ những tồn tại và hạn chế của công tác này. 46 Ba là, đề xuất một số giải pháp và kiến nghị để giúp Chi cục thuế huyện Đan Phượng khai thác và quản lý có hiệu quả nguồn thu từ đất đai trong thời gian tới. 3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu: công tác quản lý các khoản thu từ đất trên địa bàn huyện Đan Phượng Phạm vi nghiên cứu: - Về không gian: đề tài nghiên cứu công tác quản lý các khoản thu từ đất trên địa bàn huyện Đan Phượng và được thực hiện thông qua Chi cục thuế huyện Đan Phượng. - Về thời gian: đề tài tiến hành nghiên cứu số liệu thứ cấp từ 2011 – 2015. 4. Kết cấu của luận văn Đề tài luận văn bao gồm 4 chương: Chương 1: Tổng quan nghiên cứu, cơ sở lý luận và thực tiễn về quản lý các khoản thu từ đất Chương 2: Thiết kế và phương pháp nghiên cứu Chương 3: Phân tích thực trạng công tác quản lý các khoản thu từ đất trên địa bàn huyện Đan Phượng Chương 4: Giải pháp hoàn thiện công tác quản lý các khoản thu từ đất trên địa bàn huyện Đan Phượng. 47 CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU, CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ CÁC KHOẢN THU TỪ ĐẤT 1.1. Tổng quan nghiên cứu Đề tài “Giải pháp tăng cường công tác quản lý các khoản thu từ đất trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc” Trần Đỗ Quyên (2013) trên cơ sở hệ thống hóa cơ sở lý luận và một số bài học nghiệm thực tiễn của các tỉnh trên cả nước về công tác quản lý các khoản thu từ đất đã phân tích, đánh giá thực trạng quản lý các khoản thu từ đất trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc. Từ đó, tác giả đề xuất một số giải pháp đối với Cục thuế tỉnh Vĩnh Phúc và kiến nghị với các cấp, ngành có liên quan nhằm tăng cường công tác quản lý các khoản thu từ đất trên địa bàn tỉnh cho đến năm 2020. Đề tài có đóng góp thiết thực cho phát triển kinh tế xã hội của tỉnh Vĩnh Phúc. Đề tài nghiên cứu chỉ dừng lại ở cấp quản lý là Cục thuế tỉnh Vĩnh Phúc, là cơ quan tổng hợp nguồn thu từ đất của các Chi cục thuế trên địa bàn tỉnh. Đàm Thị Thu Hương (2013) với đề tài: “Nghiên cứu thực trạng và đề xuất giải pháp góp phần hoàn thiện cơ chế chính sách trong việc cho thuê đất đối với các tổ chức kinh tế trên địa bàn thành phố” đã nghiên cứu cơ sở pháp lý của việc cho các tổ chức kinh tế thuê đất trên địa bàn thành phố Hải Phòng. Đề tài cũng đã đánh giá về hiện trạng sử dụng đất của các tổ chức và công tác lập hồ sơ cho các tổ chức kinh tế thuê đất trên địa bàn thành phố. Qua đó phân tích những vấn đề còn tồn tại, đề xuất giải pháp về chính sách cho thuê đất đối với các tổ chức kinh tế. Nhưng đề tài nghiên cứu đối với một phạm vi rộng là của thành phố Hải Phòng, do điều kiện về kinh tế - xã hội hoàn toàn khác so với đề tài nghiên cứu dưới đây nên việc tiếp cận và áp dụng những giải pháp này đối với huyện Đan Phượng là điều rất khó. Đề tài “Nghiên cứu thực trạng và đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả công tác xác định giá thuê đất cho các tổ chức kinh tế trên địa bàn thành phố 48 Hà Nội” của Lương Đại Tôn (2012) tìm hiểu quy định về giá đất, các phương pháp định giá đất và cơ chế chính sách liên quan đến việc xác định đơn giá thuê đất, thực trạng về việc áp dụng các phương pháp xác định đơn giá thuê đất trên địa bàn TP Hà Nội, đề xuất một số giải pháp nâng cao hiệu quả công tác xác định đơn giá thuê đất trên địa bàn thành phố Hà Nội. Tuy nhiên thời gian nghiên cứu của đề tài chỉ dừng đến năm 2011. Từ năm 2011 đến giờ đã có nhiều thay đổi trong chính sách liên quan đến việc xác định đơn giá thuê đất. Đề tài cấp cơ sở của Nguyễn Thị Dung (2012) “Pháp luật về giao đất, cho thuê đất ở nước ta – Thực trạng và giải pháp hoàn thiện” tóm tắt một số nội dung chủ yếu liên quan đến thực tiễn thi hành pháp luật về giao đất, cho thuê đất, những giải pháp hoàn thiện pháp luật về giao đất, cho thuê đất đã góp phần cung cấp nguồn thông tin khoa học phục vụ việc nghiên cứu, sửa đổi bổ sung Luật đất đai 2003. Nguyễn Thị Hoài (2012) với đề tài: “Nghiên cứu thực trạng và đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả công tác giao đất, cho thuê đất tại huyện Thạch Thất – TP Hà Nội” đánh giá thực trạng thực hiện công tác giao đất, cho thuê đất tại một số dự án trên địa bàn huyện Thạch Thất. Phạm Thị Hồng Kiên (2013) có đề tài: “Thực trạng và giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý, sử dụng đất của các tổ chức kinh tế trên địa bàn thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh”. Đỗ Văn Duy (2014) với đề tài: “Đánh giá thực trạng và đề xuất các giải pháp quản lý, sử dụng đất của các tổ chức kinh tế trên địa bàn huyện Hải Hà, tỉnh Quảng Ninh”. Hai đề tài này đã nghiên cứu, đánh giá và đưa ra giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng đất đối với các địa bàn kinh tế khác nhau của tỉnh Quảng Ninh, tuy nhiên mới dừng lại ở phạm vi tổ chức kinh tế. 49 Đề Tài “Hoàn thiện quản lý nhà nước về thuế sử dụng đất phi nông nghiệp trên địa bàn thành phố Hà Nội” Đào Ngọc Sơn (2013) dựa trên lý thuyết và thực tiễn liên quan tới cơ chế quản lý thuế nhà đất từ năm 2008 đến 2012, làm rõ vai trò của thuế sử dụng đất phi nông nghiệp đối với quản lý nhà đất, đề xuất giải pháp hoàn thiện cơ chế quản lý thuế sử dụng đất phi nông nghiệp trên địa bàn thành phố Hà Nội. Ngoài ra, cũng có một số đề tài nghiên cứu khác về công tác quản lý thuế sử dụng đất phi nông nghiệp: “Hoàn thiện công tác quản lý thuế sử dụng đất phi nông nghiệp tại Cục thuế tỉnh Phú Thọ” Hoàng Thị Tuyết Thanh (2015), “Giải pháp hoàn thiện công tác quản lý thuế sử dụng đất phi nông nghiệp tại Tỉnh Quảng Ninh” Triệu Thị Hằng (2014). Các đề tài này đều dựa trên nghiên cứu thực trạng quản lý tại địa phương, đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý thuế sử dụng đất phi nông nghiệp, nhưng đều nghiên cứu trên địa bàn tỉnh, tầm bao quát, chưa mang tính sâu xát, trực tiếp như ở cấp huyện, do chi cục thuế quản lý. Đề tài: “Nghiên cứu thực trạng và đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả đấu giá quyền sử dụng đất trong quá trình đô thị hóa” của Phùng Ngọc Phương và cộng sự (2011) đã triển khai nghiên cứu trên địa bàn huyện Đông Anh – TP Hà Nội, từ đó đánh giá thực trạng đấu giá quyền sử dụng đất, những khó khăn, vướng mắc về mặt quy hoạch, về quy trình, thủ tục thực hiện, về quản lý đất đai và đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả quả của công tác đấu giá quyền sử dụng đất trong quá trình đô thị hoá. Đào Thị Thanh Lam và cộng sự (2013) cũng có đề tài “Nghiên cứu đánh giá ảnh hưởng của quá trình đô thị hóa đến việc quản lý và sử dụng đất” đã đánh giá thực trạng ảnh hưởng của quá trình đô thị hóa đến việc quản lý và sử dụng đất. Nhóm tác giả cũng đã đề xuất một số giải pháp về chính sách, kỹ thuật và về tổ chức thực hiện nhằm tăng cường hiệu lực quản lý Nhà nước về 50 đất đai, hiệu quả sử dụng đất đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững trong quá trình đô thị hóa. Luận án “Tăng cường vai trò quản lý của Nhà nước đối với đất đai trong quá trình đô thị hóa ở thành phố Hà Nội” Trần Tú Cường (2007) đã khái quát hóa các vấn đề lý luận về quan hệ sử dụng đất, vấn đề đô thị hóa và vai trò quản lý Nhà nước đối với đất đai. Tác giả đã nêu lên những tồn tại, bất cập trong quản lý nhà nước đối với đất đai trong quá trình đô thị hóa và chỉ ra được nguyên nhân của các bất cập đó. Ngô Tôn Thanh (2012) với đề tài: “Hoàn thiện công tác quản lý Nhà nước về đất đai trên địa bàn thị xã An Nhơn, tỉnh Bình Đình”. Trên cơ sở hệ thống hóa lý luận và phân tích thực tiễn liên quan đến quản lý nhà nước về đất đai ở một địa phương cấp thị xã đang trong quá trình đô thị hóa, nhận diện được các vấn đề về quản lý nhà nước về đất đai cùng với các nguyên nhân của nó, đã đề xuất các giải pháp để công tác quản lý nhà nước về đất đai được tốt hơn. Nhìn chung, các công trình nghiên cứu trên có đề cập ở mức độ nhất định về quản lý thu thuế và quản lý đất đai. Tuy nhiên, những đề tài trên chủ yếu mới đề cập ở góc độ quản lý đất đai về phía cơ quan tài nguyên, chính quyền quản lý; chỉ phân tích, đánh giá riêng lẻ công tác quản lý một trong các khoản thu từ đất hoặc có phân tích, đánh giá một cách toàn diện về công tác quản lý các nguồn thu từ đất đai nhưng mới trên phương diện quản lý của Cục thuế. Chưa có đề tài nào đi sâu nghiên cứu công tác quản lý các khoản thu từ đất ở cấp độ Chi cục thuế, cơ quan quản lý thu trực tiếp các khoản thu này. 51 1.2. Cơ sở lý luận về quản lý các khoản thu từ đất 1.2.1. Khái niệm, đặc điểm các nguồn thu từ đất đai và vai trò của nguồn thu ngân sách Nhà nước từ đất đai 1.2.1.1. Khái niệm Luật Đất đai năm 1993 của nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam có ghi: “Đất đai là tài nguyên quốc gia vô cùng quý giá, là tư liệu sản xuất đặc biệt, là thành phần quan trọng hàng đầu của môi trường sống, là địa bàn phân bố các khu dân cư, xây dựng các cơ sở kinh tế, văn hoá xã hội, an ninh quốc phòng.” Hiến pháp năm 1992 và Luật đất đai năm 2003 đã khẳng định lại một cách nhất quán quan điểm của Đảng và Nhà nước, đất đai thuộc sở hữu toàn dân, do Nhà nước thống nhất quản lý. Khoản 1 Điều 107 Luật đất đai năm 2013 quy định các khoản thu tài chính từ đất đai bao gồm: - Tiền sử dụng đất khi được Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất, công nhận quyền sử dụng đất mà phải nộp tiền sử dụng đất; - Tiền thuê đất khi được Nhà nước cho thuê; - Thuế sử dụng đất; - Thuế thu nhập từ chuyển quyền sử dụng đất; - Tiền thu từ việc xử phạt vi phạm pháp luật về đất đai; - Tiền bồi thường cho Nhà nước khi gây thiệt hại trong quản lý và sử dụng đất đai; - Phí và lệ phí trong quản lý, sử dụng đất đai. 1.2.1.2. Đặc điểm các khoản thu ngân sách nhà nước từ đất Đặc điểm các khoản thu từ đất đai (Nguyễn Thị Cúc, 2013) bao gồm: 52