Tài liệu Phát triển công cụ thanh toán điện tử cho công ty cổ phần thời trang tino

i TÓM LƯỢC 1. Tên đề tài:“Phát triển công cụ thanh toán điện tử cho công ty cổ phần thời trang TINO” 2. Giáo viên hướng dẫn: Nguyễn Trần Hưng 3. Sinh viên thực hiện: Đoàn Thị Phượng Lớp: K51I1 MSV: 15D140044 4. Thời gian thực hiện: Từ ngày 25/02/2019-19/04/2019 5. Mục đích nghiên cứu Đề tài này được thực hiện nhằm mục đích phát triển công cụ thanh toán điện tử cho công ty cổ phần thời trang TINO. Để đạt được mục đích nghiên cứu, đề tài cần hoàn thành các nhiệm vụ sau: Một là, hệ thống hóa những vấn đề lý luận về thương mại điện tử, thanh toán và thanh toán điện tử trên website của doanh nghiệp, đưa ra và phân tích các hình thức thanh toán điện tử cũng như các nhân tố ảnh hưởng đến việc phát triển thanh toán điện tử tại doanh nghiệp. Hai là, phân tích và đánh giá thực trạng phát triển thanh toán điện tử tại Công ty Cổ phần thời trang TINO. Sử dụng các kết quả khảo sát khách hàng để phân tích, đánh giá thực trạng các hoạt động thanh toán điện tử tại Công ty và sử dụng các nhân tố ảnh hưởng để xác định nguyên nhân của những thành công và hạn chế trong việc phát triển thanh toán điện tử tại Công ty. Ba là, xây dựng và đề xuất các giải pháp, đưa ra các kiến nghị mang tính ứng dụng thực tiễn cao nhằm phát triển các hoạt động thanh toán điện tử của Công ty Cổ phần thời trang TINO trong thời gian tới. 6. Nội dung chính Chương 1: Cơ sở lý luận về phát triển công cụ thanh toán điện tử trên website của doanh nghiệp. Chương 2: Thực trạng phát triển công cụ thanh toán điện tử trên website của công ty cổ phần thời trang TINO. Chương 3: Đánh giá thực trạng phát triển công cụ thanh toán điện tử trên website của công ty cổ phần thời trang TINO. ii LỜI CẢM ƠN Luận văn này được hoàn thành, ngoài vận dụng những kiến thức, kỹ năng trong suốt bốn năm học, những hiểu biết trong quá trình thực tập tại Công ty cổ phần thời trang TINO . Em còn nhận sự giúp đỡ to lớn của nhiều thầy cô giáo, anh chị và bạn bè. Trước hết, em xin gửi lời cảm ơn chân thành và sâu sắc nhất đến Th.S. Nguyễn Trần Hưng đã tận tình giúp đỡ, hướng dẫn, chỉ bảo em từ những cái nhỏ nhặt nhất. Thầy đã định hướng đưa ra những phương pháp, kỹ năng cơ bản giúp em hoàn thành bài khóa luận tốt nghiệp một cách tốt nhất. Em xin gửi lời cảm ơn tới các thầy cô trong trường Đại học thương mại nói chung và các thầy cô trong Khoa Thương Mại Điện Tử nói riêng đã tận tình giảng dạy, hướng dẫn em trong quá trình học tập tại trường, để có những kỹ năng cần thiết và một nền tảng kiến thức vững chắc. Đồng thời em cũng muốn dành những lời cảm ơn đến các anh chị nhân viên Marketing của Công ty Cổ phần thời trang TINO đã giúp đỡ tác giả trong suốt thời gian thực tập tại Công ty. Xin chân thành cảm ơn! Sinh viên thực hiện Đoàn Thị Phượng iii MỤC LỤC TÓM LƯỢC.........................................................................................................i LỜI CẢM ƠN......................................................................................................ii DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT.............................................................................vi DANH MỤC BẢNG BIỂU...............................................................................vii DANH MỤC HÌNH VẼ...................................................................................viii PHẦN MỞ ĐẦU: TỔNG QUAN VỀ ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU.......................1 1. Lý do lựa chọn đề tài nghiên cứu....................................................................1 2. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu...................................................................2 3. Phạm vi nghiên cứu.........................................................................................3 4. Phương pháp nghiên cứu.................................................................................3 5. Kết cấu khóa luận tốt nghiệp...........................................................................4 Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÁT TRIỂN CÔNG CỤ THANH TOÁN ĐIỆN TỬ TRÊN WEBSITE CỦA DOANH NGHIỆP........................5 1.1.Các khái niệm cơ bản......................................................................................5 1.1.1. Khái niệm thanh toán,thanh toán điện tử..................................................5 1.1.2. Khái niệm công cụ thanh toán điện tử trên website của doanh nghiệp....7 1.1.3. Khái niệm phát triển công cụ thanh toán điện tử trên website của doanh nghiệp. ............................................................................................................7 1.2.Một số lý thuyết về thanh toán điện tử trên website của doanh nghiệp..........8 1.2.1 Đặc điểm của TTĐT trên website của doanh nghiệp...................................8 1.2.2. Lợi ích và hạn chế của TTĐT trên website của doanh nghiệp....................8 1.2.3 Các yếu tố cấu thành của một hệ thống thanh toán điện tử trên website của doanh nghiệp.........................................................................................................9 1.2.4. Các yêu cầu đối với một hệ thống thanh toán điện tửu trên website của doanh nghiệp.......................................................................................................10 1.2.5. Phân loại các công cụ thanh toán điện tử trên website của doanh nghiệp11 1.3.Nội dung phát triển công cụ thanh toán điện tử trên website của doanh nghiệp .............................................................................................................13 iv 1.3.1. Xác định tập khách hàng mục tiêu sử dụng công cụ thanh toán điện tử trên website..........................................................................................................13 1.3.2. Lựa chọn tích hợp các công cụ thanh toán điện tử vào website theo các tiêu chí: phổ biến, dễ sử dụng, an toàn và bảo mật, xử lý giao dịch nhanh, ổn định, chi phí sử dụng thấp...................................................................................14 1.3.3. Phát triển dịch vụ hỗ trợ khách hàng sử dụng công cụ thanh toán điện tử trên website của doanh nghiệp (phát triển các công cụ cung cấp dịch vụ hỗ trợ; đội ngũ nhân viên cung cấp dịch vụ hỗ trợ)........................................................15 1.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến phát triển các công cụ thanh toán điện tử trên website của doanh nghiệp....................................................................................19 1.4.1. Các yếu tố thuộc môi trường bên ngoài doanh nghiệp..............................19 1.4.2. Các yếu tố thuộc môi trường bên trong doanh nghiệp..............................20 CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN CÔNG CỤ THANH TOÁN ĐIỆN TỬ TRÊN WEBSITE CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN THỜI TRANG TINO .................................................................................................................21 2.1. Khái quát về công ty cổ phần thời trang TINO............................................21 2.1.1 Thu thập dữ liệu của công ty cổ phần thời trang TINO.............................21 2.1.2 Sơ lược về sự hình thành và phát triển của công ty cổ phần thời trang TINO .................................................................................................................22 2.1.3 Cơ cấu tổ chức, nhân sự Cơ cấu tổ chức của Công ty Cổ phần thời trang TINO .................................................................................................................24 2.1.4 Các lĩnh vực kinh doanh chủ yếu của công ty thời trang TINO................27 2.1.5. Khái quát về mức độ ứng dụng CNTT và hoạt động kinh doanh của công ty cổ phần thời trang TINO.................................................................................28 2.2. Thực trạng phát triển công cụ thanh toán điện tử trên website của công ty cổ phấn thời trang TINO..........................................................................................30 2.2.1. Thực trạng định hướng khách hàng mục tiêu trên website của công ty cổ phần thời trang TINO..........................................................................................30 2.2.2. Thực trạng tích hợp các công cụ thanh toán điện tử vào website theo các định hướng khách hàng mục tiêu của công ty cổ phần thời trang TINO............32 v 2.2.3. Thực trạng phát triển dịch vụ hỗ trợ khách hàng sử dụng công cụ hỗ trợ thanh toán trên website của TINO.......................................................................34 2.2.4. Thực trạng phát triển dịch vụ giá trị gia tăng cho khách hàng sử dụng công cụ TTĐT trên website của công ty cổ phần thời trang TINO.............................35 2.2.5. Thực trạng phát triển hoạt động truyền thông marketing để thu hút khách hàng sử dụng công cụ thanh toán điện tử trên website của doanh nghiệp..........36 2.3. Đánh giá thực trạng phát triển công cụ thanh toán điện tử trên website của công ty thời trang TINO......................................................................................37 2.3.1. Những thành công đã đạt được.................................................................37 2.3.2 Những tồn tại và nguyên nhân...................................................................38 CHƯƠNG 3 : CÁC GIẢI PHÁP NHẰM PHÁT TRIỂN CÔNG CỤ THANH TOÁN ĐIỆN TỬ TRÊN WEBSITE CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN THỜI TRANG TINO........................................................................................41 3.1. Dự báo xu hướng phát triển của thanh toán điện tử và định hướng phát triển công cụ thanh toán điện tử trên website của công ty TNHH thời trang TINO trong thời gian tới................................................................................................41 3.1.1. Dự báo xu hướng phát triển của thanh toán điện tử trong thời gian tới....41 3.1.2. Định hướng phát triển công cụ thanh toán điện tử trên website của công ty TNHH thời trang TINO trong thời gian tới.........................................................44 3.2. Các giải pháp nhằm phát triển công cụ thanh toán điện tử trên website của công ty TNHH thời trang TINO trong thời gian tới............................................51 KẾT LUẬN........................................................................................................54 DANH SÁCH TÀI LIỆU THAM KHẢO..........................................................1 PHỤ LỤC.............................................................................................................2 vi DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT Từ viết tắt TMĐT TTĐT TTTT TTKDTM DN TNHH CNTT SGD TP ATM Ý nghĩa Thương mại điện tử Thanh toán điện tử Thanh toán trực tuyến Thanh toán không dùng tiền mặt Doanh nghiệp Trách nhiệm hữu hạn Công nghệ thông tin Sàn giao dịch Thành phố Automated Teller Machine (Máy rút tiền tự SEO động) Search Engine Optimiziton (Tối ưu hóa công cụ SEM tìm kiếm) Search Engine Marketing (Marketing công cụ QTKD tìm kiếm) Quản trị kinh doanh vii DANH MỤC BẢNG BIỂU BẢNG/ TÊN BIỀU ĐỒ SỐ TRANG BIỂU ĐỒ Bảng 2.1 Cơ cấu nhân viên theo phòng ban Công ty 26 Cổ phần thời trang TINO Bảng 2.2 Trình độ chuyên môn của cán bộ nhân viên 27 Công ty Cổ phần thời trang TINO Việt Nam Bảng 2.3 Bảng kết quả hoạt động kinh doanh của công ty từ 2016 đến 2018 29 viii DANH MỤC HÌNH VẼ HÌNH TÊN HÌNH VẼ TRANG Hình 2.1 Logo của công ty cổ phần thời trang TINO 23 Hình 2.2 Hình thức để biết website công ty của khách hàng 31 Hình 2.3 Hình thức thanh toán của khách hàng khi mua hàng tại 32 của công ty Hình 2.4 Hình các yếu tố ảnh hưởng đến việc lựa chọn hình thức 33 TTĐT Hình 2.5 Hướng dẫn mua hàng và thanh toán trên website 34 Hình 2.6 Một chương trình khuyến mãi đầu hè 2019 của TINO 36 Hình 3.1 Mô hình hoạt động TTTT của NgânLương.vn 47 Hình 3.2 Các bước tích hợp ngân lượng vào website 47 Hình 3.3 Giao diện đăng nhập tài khoản ngân lượng 49 Hình 3.4 Nhập mã xác nhận OTP 50 1 PHẦN MỞ ĐẦU: TỔNG QUAN VỀ ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU 1. Lý do lựa chọn đề tài nghiên cứu Cùng sự toàn cầu hóa đang diễn ra ngày càng sâu rộng và nhanh chóng hiện nay, sự hình thành và phát triển mạnh mẽ của internet nói chung và thương mại điện tử nói riêng đã thúc đẩy và kích thích tăng trưởng thương mại trên phạm vi toàn cầu. Các nước trên thế giới đang đẩy mạnh ứng dụng những thành tựu về công nghệ viễn thông và marketing thương mại điện tử vào mọi hoạt động của đời sống, đặc biệt là trong lĩnh vực kinh doanh. Có thể coi đây là một công cụ hữu hiệu và nhanh chóng để các doanh nghiệp tiếp cận được với thị trường toàn cầu. Việt Nam là một nước đang phát triển và đang ở giai đoạn đầu của hội nhập kinh tế quốc tế, việc ứng dụng thanh toán điện tử vào ngành kinh doanh còn khá mới mẻ đối với các doanh nghiệp cũng như người tiêu dùng. Cũng như nhiều doanh nghiệp Việt Nam, Công ty Cổ phần thời trang TINO chưa thực hiện tốt các hoạt động thanh toán điện tử. Để tận dụng được công cụ hữu hiệu này, Công ty Cổ phần thời trang TINO nhận ra rằng trong thời gian này việc đẩy mạnh công tác thanh toán điện tử là nhiệm vụ hàng đầu của Công ty. Thanh toán điện tử (TTĐT) là hình thức thanh toán sử dụng phương tiện điện tử làm phương tiện thanh toán hàng hóa, dịch vụ. Trên thế giới hiện nay phổ biến một số phương thức TTĐT như thanh toán ngoại tuyến (thanh toán thẻ qua ATM, POS…), thanh toán trực tuyến (qua Internet), thanh toán qua điện thoại di động và thông qua một mạng lưới mà các thành viên tham gia cùng chấp nhận một nguyên tắc chung như hệ thống thanh toán quốc tế SWIFT, trong nước là hệ thống thanh toán liên ngân hàng. Cùng với sự phát triển của khoa học công nghệ và xu thế toàn cầu hóa, TTĐT mang lại rất nhiều lợi ích như tiết kiệm chi phí giao dich, tiết kiệm thời gian, tạo thuận lợi cho các bên tham gia giao dịch và giảm thiểu rủi ro mất tiền, tiền giả… Có thể nói thanh toán điện tử chính là nền tảng và cũng là điểm yếu lớn nhất của đa số các hệ thống Thương mại điện tử hiện nay. Chỉ cần vấn đề này được giải quyết triệt để thì sẽ thúc đẩy Thương mại điện tử phát triển hơn hiện tại rất nhiều. Cùng với sự xuất hiện của Internet và Thương mại điện tử, thanh toán điện tử là hình thức phát triển mới của thương mại truyền thống. Phương thức này đã mang lại sự thuận tiện, nhanh chóng trong quá trình giao dịch, tiết kiệm thời gian và chi phí cho 2 cả doanh nghiệp và người tiêu dùng. Bên cạnh một số phương thức thanh toán truyền thống như chuyển khoản, chuyển tiền qua bưu điện, thanh toán qua điện thoại di động và Internet.. Thanh toán điện tử ở Việt Nam chỉ thực sự phát triển mạnh mẽ khi có sự ra đời của hàng loạt các doanh nghiệp cung cấp các dịch vụ cổng thanh toán điện tử như Nganluong.vn, Baokim.vn, OnePay, Payoo.vn… vào khoảng năm 2010. Việt Nam là một nước đang phát triển và đang ở giai đoạn đầu của hội nhập kinh tế quốc tế, việc ứng dụng thanh toán điện tử vào ngành kinh doanh còn khá mới mẻ đối với các doanh nghiệp cũng như người tiêu dùng. Cũng như nhiều doanh nghiệp Việt Nam, Công ty Cổ phần thời trang TINO chưa thực hiện tốt các hoạt động thanh toán điện tử. Để tận dụng được công cụ hữu hiệu này, Công ty Cổ phần thời trang TINO nhận ra rằng trong thời gian này việc đẩy mạnh công tác thanh toán điện tử là nhiệm vụ hàng đầu của Công ty. Công ty Cổ phần Thời trang TINO là một đơn vị hoạt động trong lĩnh vực thời trang nên việc đẩy mạnh các hoạt động thanh toán điện tử nhằm mở rộng thị trường luôn là yếu tố hàng đầu để tăng khả năng cạnh tranh, duy trì và phát triển thương hiệu, tăng khả năng tiếp cận các khách hang mục tiêu cũng như gia tăng doanh số bán hàng. Tuy nhiên, tại thời điểm hiện tại, Công ty chưa làm tốt công tác này dẫn đến chưa khai thác hết tiềm năng cũng như thị trường mục tiêu. Xuất phát từ những nhu cầu trên, tác giả quyết định lựa chọn đề tài: “ Phát triển công cụ thanh toán điện tử cho công ty cổ phần thời trang TINO ”. 2. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu 2.1. Mục tiêu nghiên cứu: Hệ thống hóa lý thuyết về thanh toán điện tử, chỉ rõ những lợi thế của thanh toán điện tử và thanh toán truyền thống trong việc tiếp cận thị trường toàn cầu. Đánh giá việc thực trạng việc nhận thức và vận dụng thanh toán mại điện tử của công ty. Đề xuất các giải pháp phát triển các hoạt động thương mại điện tử nhằm mở rộng thị trường nội địa tại Công ty Cổ phần thời trang TINO. 2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu: Đánh giá thực trạng phát triển thanh toán điện tử tại Công ty Cổ phần thời trang TINO. 3 Dự báo xu hướng phát triển hoạt động thanh toán điện tử trong thời gian tới. Đề xuất giải pháp phát triển các hoạt động thanh toán điện tử nhằm mở rộng thị trường nội địa tại Công ty Cổ phần thời trang TINO. 3. Phạm vi nghiên cứu Phạm vi nghiên cứu về mặt không gian: Là đề tài khóa luận tốt nghiệp của sinh viên nên phạm vi nghiên cứu của đề tài mang tầm cỡ vi mô, giới hạn trong một công ty nhất định. Cụ thể, đề tài triển khai công cụ thanh toán trên website Công ty Cổ phần thời trang TINO. Phạm vi nghiên cứu về mặt thời gian: Các tài liệu được khảo sát từ năm 2017, 2018 của Công ty Cổ phần thời trang TINO cùng với số liệu thứ cấp trong vòng 2 năm trở lại đây.  Ý nghĩa của nghiên cứu: Về lý luận: Nắm bắt được những vấn đề cơ bản về thanh toán điện tử. Thấy được tầm quan trọng của thanh toán điện tử trên website đối với một công ty kinh doanh. Về thực tiễn: Nhìn ra những vai trò quan trọng của thanh toán điện tử với Công ty, từ đó đưa ra được các đề xuất, giải pháp triển khai công cụ thanh toán điện tử trên website của Công ty. 4. Phương pháp nghiên cứu Đề tài sử dụng phương pháp nghiên cứu trực tuyến hay còn gọi là phương pháp nghiên cứu dựa trên internet . Phương pháp này hình thành dựa trên sự phát triển của Internet cùng những tiện ích mà nó mang đến đối với các hoạt động nghiên cứu. Phương pháp này bao gồm:  Thu thập các dữ liệu từ công ty  Số liệu doanh thu, lợi nhuận của Công ty Cổ phần Thời trang TINO trong 4 năm từ năm 2015 đến 2018  Số liệu về phần trăm doanh số các sản phẩm dịch vụ trong tổng cơ cấu doanh thu của công ty.  Tình hình hoạt động của các đối thủ cạnh tranh  Phân tích các dữ liệu từ khách hàng  Phân tích nhu cầu khách hàng khi thanh toán, giữa thanh toán trực tuyến với thanh toán điện tử 4  Phân tích trang website khi mua hàng, khách hàng muốn được thanh toán trực tiếp hay thanh toán điện tử  Phân tích đối tượng khách hàng hưởng ứng dịch vụ thanh toán điện tử 5. Kết cấu khóa luận tốt nghiệp Với đề tài: “ Phát triển công cụ thanh toán điện tử cho công ty cổ phần thời trang TINO ” Chương 1: Cơ sở lý luận về phát triển công cụ thanh toán điện tử trên website của doanh nghiệp. Chương 2: Thực trạng phát triển công cụ thanh toán điện tử trên website của công ty cổ phần thời trang TINO. Chương 3: Đánh giá thực trạng phát triển công cụ thanh toán điện tử trên website của công ty cổ phần thời trang TINO. 5 Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÁT TRIỂN CÔNG CỤ THANH TOÁN ĐIỆN TỬ TRÊN WEBSITE CỦA DOANH NGHIỆP 1.1. Các khái niệm cơ bản 1.1.1. Khái niệm thanh toán,thanh toán điện tử  Thương mại điện tử Một số định nghĩa về TMĐT được các tổ chức uy tín thế giới đưa ra như sau: Theo Tổ chức Thương mại thế giới (WTO), "Thương mại điện tử bao gồm việc sản xuất, quảng cáo, bán hàng và phân phối sản phẩm được mua bán và thanh toán trên mạng Internet, nhưng được giao nhận một cách hữu hình, cả các sản phẩm giao nhận cũng như những thông tin số hoá thông qua mạng Internet". Theo Ủy ban Thương mại điện tử của Tổ chức Hợp tác kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC) định nghĩa: "Thương mại điện tử liên quan đến các giao dịch thương mại trao đổi hàng hóa và dịch vụ giữa các nhóm (cá nhân) mang tính điện tử chủ yếu thông qua các hệ thống có nền tảng dựa trên Internet". Theo Ủy ban châu Âu (EC): "Thương mại điện tử có thể định nghĩa chung là sự mua bán, trao đổi hàng hóa hay dịch vụ giữa các doanh nghiệp, gia đình, cá nhân, tổ chức tư nhân bằng các giao dịch điện tử thông qua mạng Internet hay các mạng máy tính trung gian (thông tin liên lạc trực tuyến). Thuật ngữ bao gồm việc đặt hàng và dịch thông qua mạng máy tính, nhưng thanh toán và quá trình vận chuyển hàng hay dịch vụ cuối cùng có thể thực hiện trực tuyến hoặc bằng phương pháp thủ công". Hầu hết các định nghĩa về TMĐT đưa ra đều dựa trên khía cạnh giao dịch thương mại được thực hiện một cách trực tuyến. Như vậy, từ các định nghĩa trên ta đưa ra một khái niệm mang tính tổng quát về thương mại điện tử như sau: “Thương mại điện tử là việc tiến hành các giao dịch thương mại qua mạng Internet, các mạng truyền thông và phương tiện điện tử khác”.  Khái niệm thanh toán Theo Wikipedia Tiếng việt thì thanh toán là sự chuyển giao tài sản của một bên (cá nhân hoặc công ty, tổ chức) cho bên kia, thường được sử dụng khi trao đổi sản phẩm hoặc dịch vụ trong một giao dịch có ràng buộc pháp lý.  Khái niệm thanh toán điện tử 6 Thanh toán điện tử là hình thức thanh toán tiến hành trên môi trường internet, thông qua hệ thống thanh toán điện tử người sử dụng internet có thể tiến hành các hoạt động thanh toán, chuyển - nạp - rút tiền... Thanh toán điện tử được sử dụng khi chủ thể tiến hành mua hàng trên các website/cửa hàng trực tuyến và thanh toán trực tuyến. Để thực hiện việc thanh toán, thì hệ thống máy chủ của website/cửa hàng phải tích hợp phần mềm hoặc cổng thanh toán trong website của mình. - Theo Ủy ban Châu Âu (EC), thanh toán điện tử (TTĐT) được hiểu là việc thực hiện các hoạt động thanh toán thông qua các phương tiện điện tử dựa trên việc xử lý truyền dữ liệu điện tử. - Theo giáo trình Thanh Toán trong thương mại điện tử - Trường Đại học Thương mại (2011) thì TTĐT là khái niệm được tiếp cận dưới nhiều góc độ: • Nguyên nghĩa E – payment: TTĐT là việc sử dụng, chuyển giao và thanh toán tiền thông qua các phương tiện điện tử thay cho việc trao tay tiền mặt. • Tài chính: TTĐT là việc chuyển giao các phương tiện tài chính từ một bên sang một bên khác thông qua việc sử dụng các phương tiện điện tử. • Viễn thông: TTĐT là việc truyền tải các thông tin về phương tiện thanh toán qua các mạng viễn thông và các phương tiện điện tử. • Công nghệ thông tin: TTĐT là việc thanh toán dựa trên nền tảng CNTT để xử lý các chứng từ điện tử, các thông điệp điện tử giúp cho quá trình thanh toán được diễn a một cách nhanh chóng và hiệu quả, an toàn. • Trực tuyến: TTĐT được hiểu là việc chi tiêu cho các hàng hóa và dịch vụ, các thông tin trao đổi trực tiếp trên Internet cùng nhiều loại dịch vụ trực tuyến khác. • Phương tiện sử dụng: TTĐT là việc sử dụng các phương tiện điện tử để tiến hành các hoạt động mua bán hàng hóa, dịch vụ, các phương tiện bao gồm ATM, POS, các website,... • Tự động hóa: TTĐT được hiểu là việc ứng dụng công nghệ, chủ yếu là CNTT để tự động hóa các hoạt động tài chính và các kênh thông tin, thanh toán. 7 1.1.2. Khái niệm công cụ thanh toán điện tử trên website của doanh nghiệp.  Website là gì? Website là một tập hợp các trang web (web pages) bao gồm văn bản, hình ảnh, video, flash v.v... thường chỉ nằm trong một tên miền (domain name) hoặc tên miền phụ (subdomain). Trang web được lưu trữ ( web hosting) trên máy chủ web (web server) có thể truy cập thông qua Internet. Website đóng vai trò là một văn phòng hay một cửa hàng trên mạng Internet – nơi giới thiệu thông tin về doanh nghiệp, sản phẩm hoặc dịch vụ do doanh nghiệp cung cấp… Có thể coi website chính là bộ mặt của doanh nghiệp, là nơi để đón tiếp và giao dịch với các khách hàng, đối tác trên Internet. Công cụ thanh toán điện tử trên website của doanh nghiệp. Thanh toán điện tử được sử dụng khi chủ thể tiến hành mua hàng trên các website/cửa hàng trực tuyến và thanh toán trực tuyến. Để thực hiện việc thanh toán này, thì hệ thống máy chủ của website/cửa hàng phải tích hợp phần mềm hoặc cổng thanh toán trong website của mình. Công cụ thanh toán qua website phát triển đa dạng phương thức cho người dùng dễ dàng chọn lựa phương thức phù hợp và dễ sử dụng như :  Thanh toán qua các loại thẻ tín dụng, thẻ ghi nợ, thẻ rút tiền mặt  Thanh toán bằng ví điện tử  Trả tiền mặt khi giao hàng:  Thanh toán bằng séc điện tử  Két tiền điện tử  Chuyển khoản ngân hàng  Thanh toán qua thư điện tử P2P (Person-to-Person) 1.1.3. Khái niệm phát triển công cụ thanh toán điện tử trên website của doanh nghiệp. Được hiểu là tích hợp là việc tích hợp các phương tiện thanh toán toán trực tuyến trên website của doanh nghiệp Doanh nghiệp tập chung đẩy mạnh TTĐT trong TMĐT đưa mô hình thương mại truyền thống kết hợp với mô hình thương mại điện tử. Phát triển website, các kênh thương mại điện tử như Facebook, Shopee, Lazada… Đẩy mạnh thanh toán trực tuyến trong TTĐT 8 1.2. Một số lý thuyết về thanh toán điện tử trên website của doanh nghiệp 1.2.1 Đặc điểm của TTĐT trên website của doanh nghiệp Đặc điểm về phương tiện, công cụ thanh toán: Thanh toán điện tử là hình thức không sử dụng tiền mặt, séc giấy hay các chứng từ có giá trị khác để thanh toán mà sử dụng các hình thức thanh toán hiện đại như thẻ ngân hàng, ví điện tử, séc điện tử… Đặc điểm về môi trường hoạt động: Thanh toán điện tử được thực hiện trên nền tảng CNTT – VT với quy trình được tự động hóa trong cùng một môi trường có các chuẩn chung về hệ thống bảo mật về cơ sở pháp lý và cơ sở hạ tầng CNTT- VT. Đặc điểm về phạm vi quy mô thanh toán: Thanh toán điện tử là hình thức thanh toán không bị giới hạn bởi khoảng cách địa lý, các yếu tố lên quan tới thiên nhiên giống như phương thức thanh toán truyền thống. Đặc điểm về thời gian thanh toán: Thanh toán điện tử là hình thức thanh toán gần như diễn ra theo thời gian thực( đối với thanh toán trực tuyến là theo thời gian thực). Bởi vì toàn bộ quy trình thanh toán, cũng như xử lý thông tin đều được tự động hóa 24/24, không bị gián đoạn, do đó quá trình thanh toán được diễn ra nhanh chóng và liên tục. 1.2.2. Lợi ích và hạn chế của TTĐT trên website của doanh nghiệp  Lợi ích của TTĐT  Không bị hạn chế không gian và thời gian: người mua và người bán không cần phải đến một địa điểm nhất định như thương mại truyền thống nữa, chỉ cần máy tính nối mạng dù bất kì ở nơi nào, thời gian nào đi chăng nữa thì việc mua sắm cũng vẫn được diễn ra một cách nhanh chóng và thuận tiện.  Tiết kiệm được thời gian và đơn giản hóa quá trình thanh toán: Với việc không cần phải di chuyển xa, không phải mang theo nhiều tiền mặt chỉ cần vài click chuột thì việc mua sắm cũng như việc thanh toán sẽ hoàn toàn tự động hoàn tất.  Tính an toàn cao khi mua sắm các sản phẩm có giá trị lớn: với việc mua sắm không cần mang theo tiền mặt, giảm thiểu được rủi ro mất tiền, tiền giả nhầm lẫn, sẽ giảm bớt được việc thiếu minh bạch so với giao dịch bằng tiền mặt  Mất phương tiện thanh toán nhưng tiền trong tài khoản vẫn an toàn: việc này đảm bảo quyền lợi không chỉ cho khách hàng mà đối với doanh nghiệp đây là lợi ích mà việc thanh toán truyền thống không thể đảm bảo được cho khách hàng cũng như doanh nghiệp 9  Hạn chế của TTĐT  Thiếu sự tương tác cá nhân  Do yếu tố phi vật chất: nhìn thấy hình ảnh sản phẩm có phẩm giá cao hơn là ngoài đời thực. Khi mua sắm trực tiếp thì có thể liên lạc, cảm thấy hoặc cảm nhận bằng những giác quan khác nhau, nhưng đối với mua sắm trực tiếp bạn chỉ có thể xem qua catalog sản phẩm 3D.  Một yếu tố nữa là phí vận chuyển. Nếu phí vận chuyển cao hơn giá thành sản phẩm thì mua sắm trực tiếp không còn hấp dẫ đối với người khác nữa.  Tính bảo mật của hệ thống thanh toán trực tiếp.  Tâm lý của khách hàng chưa tin tưởng vào hệ thống thanh toán trực tiếp  Hạn chế trong thủ tục đăng kí và thanh toán trực tiếp. 1.2.3 Các yếu tố cấu thành của một hệ thống thanh toán điện tử trên website của doanh nghiệp.  Các yếu tố cấu thành của một hệ thống thanh toán điện tử gồm:  Các bên tham gia thanh toán điện tử  Thiết bị sử dụng trong thanh toán điện tử  Phương tiện thanh toán điện tử  Các bên tham gia thanh toán điện tử:  Người bán hàng: bán hàng hóa, dịch vụ theo 2 cách: xây dựng website hoặc qua website khác  Người mua: người mua doanh nghiệp, tổ chức hoặc người mua các nhân (người tiêu dùng cuối cùng): khác biệt về khối lượng, giá trị, tần suất mua  Ngân hàng (của người mua và người bán, trung gian): các ngân hàng đóng vai trò là bên thứ 3 đảm bảo cho các giao dịch thanh toán điện tử được xác thực và xử lý chính xác  Các tổ chức phát hành phương tiện thanh toán (quốc tế và nội địa: visa, master card, american express,...): phát hành phương tiện thanh toán cho các thương nhân, tổ chức,...  Các tổ chức trung gian cung cấp dịch vụ thanh toán điện tử (PSP – Payment service provider): cung cấp các dịch vụ trực tuyến cho các thương nhân và những người bán hàng trên internet có thể chấp nhận các hình thức thanh toán điện tử khác nhau mà giữa người mua và người bán sử dụng từ thẻ thanh toán, ví điện tử cho đến chuyển khoản điện tử và séc điện tử 10 Công cụ, thiết bị được sử dụng trong TTĐT: Được hiểu là các thiết bị được sử dụng trong quá trình truyền tải, tiếp nhận, xử lý thông tin về phương tiện thanh toán.  ATM (Automated Teller Machine) có nghĩa là máy rút tiền tự động.  POS là tên viết tắt tiếng Anh của từ Point of Sale. Là loại máy chấp nhận thanh toán bằng thẻ, được các trung tâm thương mại, nhà hàng, khách sạn, siêu thị, cửa hàng… sử dụng để khách hàng thanh toán các khoản phí dịch vụ như mua hàng, điện nước, điện thoại, bảo hiểm hay kiểm tra số dư… bằng thẻ quốc tế hoặc thẻ nội địa  Website : Theo Topweb.vn thì website là tập hợp của rất nhiều trang web một loại siêu văn bản (tập tin dạng HTML hoặc XHTML) trình bày thông tin trên mạng Internet- tại một địa chỉ nhất định để người xem có thể truy cập. Phương tiện thanh toán điện tử: Là những phương tiện thanh toán mà khách hàng sử dụng để thanh toán cho các thương nhân và những người bán hàng trên Internet thông qua các thiết bị điện tử.  Thẻ  Ví điện tử  Chuyển khoản  Séc điện tử 1.2.4. Các yêu cầu đối với một hệ thống thanh toán điện tửu trên website của doanh nghiệp Tính độc lập : Đối với một hệ thống thanh toán điện tử cần phải đảm bảo cho các thương nhân và những người bán hàng trên Internet có được sự độc lập tương đối, tránh việc bị phụ thuộc quá nhiều vào các ngân hàng và các tổ chức tài chính Tính an toàn và bảo mật : Các hệ thống thương mại điện tử đảm bảo chống lại được các cuộc tấn công từ bên ngoài, đảm bảo được tính an toàn, tính riêng tư của mỗi giao dịch thanh toán và quyền kiểm soát các thông tin tài chính cá nhân của khách hàng  Tính ẩn danh : Với 1 hệ thống thanh toán điện tử cần đảm bảo che giấu được thông tin của khách hàng người mua, đặc biệt là các thông tin nhạy cảm về tài chính. Nếu có yêu cầu khách hàng phải khai báo thông tin này thì cần phải có cơ chế để mã hóa và bảo mật, tránh bị tiết lộ với một bên thứ ba  Tính chia hết : 11 Cần đảm bảo xử lý được các giao dịch thanh toán có giá trị khác nhau, đặc biệt là các giao dịch thanh toán có giá trị nhỏ lẻ để tránh được các phiền toán của thanh toán truyền thống (tiền lẻ, tiền thừa...) Tính dễ sử dụng : Một hệ thống thanh toán điện tử cần đảm bảo quy trình thanh toán được thiết kế đơn giản, dễ sử dụng, thích hợp với nhiều đối tượng khách hàng khác nhau Tính liên kết : Một hệ thống thanh toán điện tử cần đảm bảo sự kết nối và quản lý các liên kết với các ngân hàng, các tổ chức tài chính, các mạng thanh toán và các tổ chức thanh toán (Để giúp các thương nhân, người bán không phụ thuộc vào ngân hàng, tổ chức tài chính, giảm chi phí và tạo ra kết nối rộng khắp, với mọi khách hàng đều có thể sử dụng được hệ thống )  Tính tiết kiệm, hiệu quả Đối với một hệ thống thanh toán điện tử, chi phí cho mỗi một giao dịch thanh toán chỉ nên là một mức phí rất nhỏ để tạo ra sự tiết kiệm cho khách hàng tham gia hệ thống bao gồm cả người mua và người bán  Tính thông dụng Với một hệ thống thanh toán điện tử cần đảm bảo sự phổ biến và đại chúng, tránh được các rào cản về mặt nhận thức, kỹ năng và pháp luật  Tính hoán đổi Với một hệ thống thanh toán điện tử, cần đảm bảo được khả năng chuyển đổi sang các phương tiện thanh toán khác để gia tăng sự linh hoạt và tính thanh khoản trong thực hiện các giao dịch thanh toán  Tính linh hoạt Với một hệ thống thanh toán điện tử, cần tạo ra nhiều lựa chọn thanh toán khác nhau cho khách hàng (Khách hàng được lựa chọn nhiều hình thức thanh toán khác nhau, như thanh toán bằng ví, chuyển khoản điện tử, thẻ...)  Tính co giãn Một hệ thống thanh toán điện tử cần đảm bảo xử lý ổn định các giao dịch thanh toán cả khi chỉ có một giao dịch lẫn khi số lượng giao dịch tăng lên một cách đột biến 1.2.5. Phân loại các công cụ thanh toán điện tử trên website của doanh nghiệp Thẻ thanh toán: Khái niệm thẻ thanh toán: Thẻ thanh toán là một phương tiện thanh toán không 12 dùng tiền mặt mà người chủ thẻ có thể sử dụng để rút tiền mặt hoặc thanh toán tiền mua hàng hoá, dịch vụ tại các điểm chấp nhận thanh toán bằng thẻ. Phân loại thẻ thanh toán:  Thẻ tín dụng (Credit Card): Là loại thẻ được sử dụng phổ biến nhất, theo đó người chủ thẻ được phép sử dụng một hạn mức tín dụng không phải trả lãi để mua sắm hàng hoá, dịch vụ tại những cơ sở kinh doanh, khách sạn, sân bay ... chấp nhận loại thẻ này. Gọi đây là thẻ tín dụng vì chủ thẻ được ứng trước một hạn mức tiêu dùng mà không phải trả tiền ngay, chỉ thanh toán sau một kỳ hạn nhất định. Cũng từ đặc điểm trên mà người ta còn gọi thẻ tín dụng là thẻ ghi nợ hoãn hiệu (delayed debit card) hay chậm trả. Thẻ ghi nợ (Debit card): Đây là loại thẻ có quan hệ trực tiếp và gắn liền với tài khoản tiền gửi. Loại thẻ này khi được sử dụng để mua hàng hoá hay dịch vụ, giá trị những giao dịch sẽ được khấu trừ ngay lập tức vào tài khoản của chủ thẻ thông qua những thiết bị điện tử đặt tại cửa hàng, khách sạn ... đồng thời chuyển ngân ngay lập tức vào tài khoản của cửa hàng, khách sạn... Thẻ ghi nợ còn hay được sử dụng để rút tiền mặt tại máy rút tiền tự động. Thẻ ghi nợ không có hạn mức tín dụng vì nó phụ thuộc vào số dư hiện hữu trên tài khoản của chủ thẻ.  Ví điện tử: Là một tài khoản điện tử. Nó giống như "ví tiền" của người mua hàng trên Internet và đóng vai trò như 1 chiếc Ví tiền mặt trong thanh toán trực tuyến, giúp người mua thực hiện công việc thanh toán các khoản phí trên Internet, gửi và tiền một cách nhanh chóng, đơn giản và tiết kiệm cả về thời gian và tiền bạc. Sự an toàn và tiện lợi chính là mục tiêu mà ví điện tử hướng tới. Một số loại ví điện tử phổ biến:  Ngân lượng: một sản phẩm của PeaceSoft Solutions Corporation  VnMart: Công ty cổ phần Giải pháp Thanh toán Việt Nam (VNPay)  Payoo: Công ty cổ phần DV Trực tuyến Cộng đồng Việt (VietUnion)  Mobi Ví: Công ty cổ phần Hỗ trợ DV Thanh toán Việt Phú  MoMo: ví tiền điện tử trên điện thoại di động của VinaPhone  VinaPay: Công ty cổ phần Công nghệ Thanh toán Việt Nam  Netcash: Công ty PayNet  Smartlink: Công ty cổ phần DV Thẻ Smartlink