Lêi nãi ®Çu
Trong c¸c ngµnh kinh tÕ cña mét quèc gia th× du lÞch ®îc coi lµ ngµnh
c«ng nghiÖp kh«ng khãi. Mçi n¨m du lÞch ®em l¹i mét kho¶n thu hµng triÖu
®« la cho ®Êt níc. Ho¹t ®éng du lÞch ®· gãp phÇn lµm ®ßn bÈy thóc ®Èy sù
ph¸t triÓn cña c¸c ngµnh kh¸c trong nÒn kinh tÕ quèc d©n.
C¸c níc cã nÒn du lÞch ph¸t triÓn nh Trung Quèc, Th¸i Lan, Mü... mçi
n¨m thu hót hµng triÖu kh¸ch du lÞch trªn toµn thÕ giíi. ë ViÖt Nam ngµnh du
lÞch ®îc coi lµ ngµnh kinh tÕ cßn non trÎ nhng ®ang lµ mét ngµnh cã triÓn
väng, ®îc x¸c ®Þnh lµ ngµnh kinh tÕ quan träng trong chiÕn lîc ph¸t triÓn kinh
tÕ x· héi. Sù tham gia ngµy mét ®«ng ®¶o h¬n cña mäi thµnh phÇn kinh tÕ, c¸c
ngµnh, c¸c cÊp trong níc, níc ngoµi cïng ®Çu t vµo x©y dùng kinh doanh du
lÞch, ®a du lÞch ViÖt Nam ®i lªn.
Tuy nhiªn còng ph¶i nh×n nhËn mét thùc tÕ r»ng du lÞch ®ang trªn ®µ
ph¸t triÓn nhng vÉn cßn gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n; h×nh thøc du lÞch cßn kÐm ®a
d¹ng, c¬ së vËt chÊt kü thuËt chøa ®¹t nh÷ng tiªu chuÈn cÇn thiÕt... HÖ thèng
kh¸ch s¹n ë Hµ Néi lµ mét vÝ dô, vµo nh÷ng n¨m cuèi thËp kú 90 cã mét bµi
to¸n khã ®Æt ra ®èi víi nh÷ng nhµ kinh doanh kh¸ch s¹n ®ã lµ t×nh tr¹ng d
thõa buång mét c¸ch t¬ng ®èi vÒ c¬ së lu tr÷. Sè buång ®¹t tiªu chuÈn quèc tÕ
t¨ng m¹nh tõ n¨m 1992 ®Õn 2000 song ngîc víi nã lµ sù gi¶m sót cña lîng
kh¸ch quèc tÕ.
NhiÒu kh¸ch s¹n ®Ó thu hót kh¸ch cho c«ng viÖc kinh doanh cña m×nh
®· ph¶i gi¶m m¹nh gi¸ buång hoÆc nghØ kinh doanh do kh«ng cã hiÖu qu¶
kinh doanh, qui m« qu¸ nhá kh«ng phï hîp, c«ng suÊt buång qu¸ thÊp...
Mét m«i trêng c¹nh tranh gay g¾t, mét xu thÕ míi cña lÜnh vùc kinh
doanh kh¸ch s¹n ®· ®Æt ra cho nh÷ng «ng chñ kh¸ch s¹n mét c©u hái lín: lµm
sao ®Ó tiÕp tôc tån t¹i vµ ph¸t triÓn. §Ó cã thÓ gi¶i ®¸p ®îc c©u hái mµy cÇn
ph¶i ph©n tÝch kÜ lìng c¸c nh©n tè tõ bªn ngoµi vµ c¸c nh©n tè bªn trong ®Ó cã
thÓ ®a ra ®îc nh÷ng quyÕt ®Þnh chÝnh x¸c trong kinh doanh. X©y dùng nh÷ng
kÕ ho¹ch ph¸t triÓn tríc m¾t vµ l©u dµi cã tÝnh kh¶ thi cao ®em l¹i doanh thu
vµ lîi nhuËn cao nh÷ng nh©n tè gióp cho sù tån t¹i cña kh¸ch s¹n.
Kh¸ch s¹n S«ng NhuÖ lµ mét trong nh÷ng kh¸ch s¹n ra ®êi vµ ph¸t triÓn
cïng víi nh÷ng bíc th¨ng trÇm cña ngµnh du lÞch. §èi tîng kinh doanh cña
kh¸ch s¹n lµ kh¸ch du lÞch trong vµ ngoµi níc, nh÷ng n¨m trë l¹i ®©y kh¸ch
s¹n ®· giµnh ®îc nh÷ng thµnh c«ng ®¸ng kÓ trong lÜnh vùc kinh doanh cña
m×nh.
Lµ mét sinh viªn kinh tÕ chuyªn ngµnh thèng kª sau khi hoµn thµnh
m«n häc “Lý thuyÕt thèng kª” em muèn vËn dông nã ®Ó ph©n tÝch biÕn ®éng
1
doanh thu cña kh¸ch s¹n S«ng NhuÖ. V× vËy em ®· chän ®Ò tµi “Ph¬ng ph¸p
chØ sè thèng kª vµ vËn dông ph©n tÝch biÕn ®éng tæng doanh thu cña kh¸ch
s¹n S«ng NhuÖ thêi kú 1996-2000” cho ®Ò ¸n m«n häc cña m×nh.
§Ò ¸n nµy gåm 2 phÇn:
PhÇn I. Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn vÒ chØ sè thèng kª
PhÇn II. VËn dông ph¬ng ph¸p chØ sè vµo ph©n tÝch biÕn ®éng tæng
doanh thu cña kh¸ch s¹n S«ng NhuÖ thêi k× 1996-2000.
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù gióp ®ì tËn t×nh cña thÇy NguyÔn C«ng Nhù,
thÇy ®· híng dÉn em tõ khi b¾t ®Çu lµm ®Ò ¸n ®Õn khi em hoµn thµnh ®Ò ¸n
nµy. Do thêi gian cã h¹n, tr×nh ®é nghiªn cøu h¹n chÕ nªn ®Ò ¸n cña em cßn
nhiÒu thiÕu sãt kh«ng thÓ tr¸nh khái. Em rÊt mong nhËn ®îc sù gãp ý cña c¸c
thÇy c« ®Ó bµi viÕt cña em ®îc tèt h¬n.
2
PhÇn I
Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn vÒ chØ sè thèng kª.
I. Kh¸i niÖm, ý nghÜa, sù cÇn thiÕt cña viÖc ph©n tÝch.
Ph©n tÝch thèng kª lµ nªu ra mét c¸ch tæng hîp b¶n chÊt cô thÓ cña c¸
hiÖn tîng vµ qu¸ tr×nh kinh tÕ x· héi trong ®iÒu kiÖn lÞch sö nhÊt ®Þnh qua biÓu
hiÖn b»ng sè lîng. Nãi cô thÓ ph©n tÝch thèng kª lµ x¸c ®Þnh møc ®é nªu lªn
sù biÕn ®éng biÓu hiÖn tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é chÆt chÏ cña mèi liªn hÖ hiÑn tîng. Ph©n tÝch thèng kª ph¶i lÊy con sè thèng kª lµm t liÖu, lÊy c¸c ph¬ng
ph¸p thèng kª lµm c«ng cô nghiªn cøu.
Ph©n tÝch thèng kª cã ý nghÜa quan träng trong qu¸ tr×nh qu¶n lý kinh
tÕ. Nhê cã lý luËn vµ ph¬ng ph¸p phong phó mµ thèng kª cã thÓ v¹ch ra
nguyªn nh©n cña viÖc hoµn thµnh kÕ ho¹ch vµ c¸c quyÕt ®Þnh qu¶n lý ; ph©n
tÝch ¶nh hëng cña c¸c nh©n tè ®Õn viÖc sö dông nguån ùc, x¸c ®Þnh c¸c mèi
liªn hÖ, c¸c tÝnh quy luËt chung cña hÖ thèng.
Chøc n¨ng cña ph©n tÝch thèng kª ngµy cµng trë nªn quan träng h¬n,
khèi lîng c«ng viÖc nhiÒu h¬n vµ vai trß cña thèng kª trong bé m¸y Nhµ níc
ngµy cµng nhiÒu h¬n. Trong qu¸ tr×nh ph©n tÝch thèng kª ph¬ng ph¸p tiÕp cËn
hÖ thèng ®ßi hái ph¶i tiÕp cËn theo c¶ 2 híng: híng ph©n tÝch vµ híng tæng
hîp.
Theo híng ph©n tÝch ®èi tîng nghiªn cøu ®îc t¸ch ra thµnh nhiÒu yÕu
tè cÊu thµnh, c¸c nguyªn nh©n ¶nh hëng ®Õn sù biÕn ®éng cña ®èi tîng còng
®îc chia ra lµm nhiÒu nguyªn nh©n nhá h¬n nh»m t¹o kh¶ n¨ng nghiªn cøu
mét c¸ch s©u s¾c vµ chi tiÕt ®èi tîng. Do viÖc ph©n tÝch thµnh c¸c nh©n tè nh
trªn ta cã thÓ kh¶o s¸t vµ biÕt ®îc ®©u lµ nh©n tè næi tréi t¸c ®éng cña ®èi tîng
mµ ta nghiªn cøu. Møc ®é chi tiÕt cña viÖc nghiªn cøu ph©n tÝch nh©n tè phô
thuéc vµo nhiÖm vô ph©n tÝch thèng kª vµ kh¶ n¨ng thùc tÐ cña sù ph©n tÝch
nh©n tè. Kh«ng ph¶i lóc nµo còng ph©n tÝch mét c¸ch chi tiÕt v× trong nhiÒu trêng hîp ®iÒu ®ã lµ kh«ng thÓ thùc hiÖn vµ nÕu thùc hiÖn ®îc th× cã nhiÒu kh¶
n¨ng lµm nhiÔu c¸c quyÕt ®Þnh qu¶n lý.
Theo híng tæng hîp cã thÎ cã mét sè c¸ch lµm kh¸c nhau ngêi ta cã thÓ
kh¶o s¸t sù biÕn ®éng chung cña c¶ ®èi tîng nghiªn cøu, x©y dùng c¸c m«
h×nh biÕn ®éng cña chóng trong mét thêi gian dµi hoÆc trªn quy m« lín tõ ®ã
ph©n tÝch quy luËt cña ®èi tîng. Còng cã thÓ nghiªn cøu ®èi tîng trong mèi
quan hÖ lÉn nhau víi mét sè nh©n tè chñ yÕu kh¸c hay hiÖn tîng, qu¸ tr×nh
kh¸c. Ngêi ta cã thÓ kÕt hîp nhiÒu nh©n tè nhá thµnh nhãm c¸c nh©n tè ¶nh hëng cã cïng tÝnh chÊt chung nµo ®ã ®Ó kh¶o s¸t sù t¸c ®éng theo c¸c híng chñ
yÕu kh¸c nhau. HoÆc biÕn c¸c nh©n tè cã thÓ so s¸nh ®îc.
3
Trong thèng kª cã nhiÒu ph¬ng ph¸p ph©n tÝch vµ ta cã thÓ sö dông tæng
hîp mét sè ph¬ng ph¸p ®Ó ph©n tÝch mét sù vËt hiÖn tîng, qu¸ tr×nh nµo ®ã.
Ph©n tÝch thèng kª doanh thu nh»m gãp phÇn ®¸nh gi¸ mét c¸ch ®Çy ®ñ
vµ toµn diÖn ho¹t ®éng kinh doanh cña mét doanh nghiÖp, c«ng ty hay mét tæ
chøc kinh doanh nµo ®ã. Nghiªn cøu xu híng ph¸t triÓn, møc ®é ¶nh hëng cña
tõng nh©n tè liªn quan ®Õn nh©n tè doanh thu.
II. Ph¬ng ph¸p chØ sè
1. Kh¸i niÖm - ®Æc ®iÓm - ph©n lo¹i chØ sè.
a. Kh¸i niÖm:
ChØ sè lµ sè t¬ng ®èi (®¬n vÞ lµ: lÇn; %) biÓu hiÖn quan hÖ so s¸nh 2
møc ®é cña 1 hiÖn tîng.
Trong thùc tÕ ®èi tîng nghiªn cøu cña ph¬ng ph¸p chØ sè lµ nh÷ng hiÖn
tîng phøc t¹p, gåm c¸c phÇn tö, ®¬n vÞ cã ®Æc ®iÓm tÝnh chÊt kh¸c nhau mµ
ngêi ta kh«ng thÓ céng trùc tiÕp ®Ó so s¸nh.
b. §Æc ®iÓm
Khi muèn so s¸nh c¸c møc ®é cña hiÖn tîng ph¶i chuyÓn c¸c ®¬n vÞ,
phÇn tö, hiÖn tîng c¸ biÖt cã tÝnh chÊt, ®Æc ®iÓm kh¸c nhau thµnh mét d¹ng
®ång nhÊt cã thÓ céng trùc tiÕp chóng l¹i.
- Khi cã nhiÒu nh©n tè cïng tham gia vµo viÖc tÝnh to¸n ph¶i gi¶ ®Þnh
chØ cã mét nh©n tè thay ®æi cßn c¸c nh©n tè kh¸c th× kh«ng ®æi (gäi lµ quyÒn
sè) nh»m lo¹i trõ ¶nh hëng biÕn ®éng cña c¸c nh©n tè nµy tíi kÕt qu¶ so s¸nh.
Khi ta nghiªn cøu sù biÕn ®éng cña nh©n tè sè lîng ngêi ta thêng cè
®Þnh nh©n tè chÊt lîng ë k× gèc. Cßn khi nghiªn cøu sù biÕn ®éng cña nh©n tè
chÊt lîng th× ngêi ta cè ®Þnh nh©n tè sè lîng ë b¸o c¸o. ChØ sè cã nhiÒu t¸c
dông kh¸c nhau tuú theo tõng lo¹i:
ChØ sè dïng ®Ó ph¶n ¸nh sù biÕn ®én cña hiÖn tîng qua thêi gian gäi lµ
chØ sè thêi gian.
ChØ sè ph¶n ¸nh sù biÕn ®éng cña phÇn tö qua kh«ng gian (®Þa ph¬ng A
víi ®Þa ph¬ng B) gäi lµ chØ sè kh«ng gian.
ChØ sè ph¶n ¸nh nhiÖm vô kÕ ho¹ch gäi lµ chØ sè kÕ ho¹ch.
Ngoµi ra chØ sè cÇn ®îc dïng ®Ó ph©n tÝch vai trß ¶nh hëng biÕn ®éng
cña tõng nh©n tè ®èi víi sù biÕn ®éng cña toµn bé hiÖn tîng.
c. Ph©n lo¹i chØ sè.
* Theo ph¹m vi tÝnh to¸n:
. ChØ sè ®¬n (chØ sè c¸ thÓ) nªu nªn sù biÕn ®éng cña tõng ®¬n vÞ c¸
biÖt.
+ ChØ sè ®¬n vÒ gi¸ hµng ho¸
4
ip =
+ Chi sè ®¬n vÒ lîng hµng ho¸ tiªu thô.
iq =
Trong ®ã:
: Lµ gi¸ c¶ c¸c lo¹i hµng ho¸ ë k× gèc vµ kú nghiªn cøu
: lµ sè lîng c¸c lo¹i hµng ho¸ ë k× gèc vµ k× nghiªn cøu
. ChØ sè tæng hîp (chØ sè chung): lµ chØ sè ph¶n ¶nh sù biÕn ®éng cña
hiÖn tîng phøc t¹p gåm nhiÒu ®¬n vÞ hoÆc phÇn tö kh¸c nhau.
* Theo néi dung chØ sè ph¶n ¸nh:
. ChØ sè ph¸t triÓn:
+ ChØ sè ®¬n vÒ gi¸ vµ s¶n lîng.
ip =
iq =
+ ChØ sè ph¸t triÓn tæng hîp vÒ gi¸
cña Lac peyres (1864)
I p2
Pq
Pq
1
0
0
0
Víi Ip: lµ chØ sè tæng hîp vÒ gi¸.
Po, P1: lµ gi¸ c¶ mçi mÆt hµng k× gèc vµ k× nghiªn cøu .
qo : lµ sè lîng hµng ho¸ k× gèc (nã ®ãng vai trß lµ nguyªn sè).
cña Paesches (1874).
I pp
Pq
Pq
1 1
0
1
Víi : q1 : Lµ sè lîng hµng ho¸ ë k× nghiªn cøu
(®ãng vai trß lµ quyÒn sè)
cña Paische (1921)
I pF I 1p * I pp
Pq . Pq
P q P q
1 0
1 1
0
0
0
0
¸p dông chØ sè vÒ gi¸ cña Pische khi cã sù sai lÖch ®¸ng kÓ gi÷a : I 1p vµ
I pp
Ta còng cã thÓ dùa vµo chØ sè ®¬n vÒ gi¸ (i p) ®Ó x¸c ®Þnh chØ sè tæng
hîp vÒ gi¸ b»ng c¸ch biÕn ®æi c«ng thøc cña I 1p vµ
I pL i p .d 0
i
p
.D0
100
5
I pp vµ
ta sÏ ®îc:
víi d 0
I pp
p0 q0
vµ D0 = d0.100
p0 q0
1
100
1
1
i .d1 i .Di
p
p
víi d i
pi qi
vµ Di = di . 100
pi qi
Thùc chÊt chØ sè tæng hîp v× gi¸ c¶ lµ trung b×nh céng gia quyÒn hoÆc
trung b×nh ®iÒu hoµ gia quyÒn cña c¸c chØ sè ®¬n vÒ gi¸ c¶ (trong ®ã quyÒn sè
cã thÓ lµ doanh thu k× gèc ON tØ träng doanh thu lµ gèi)
+ ChØ sè tæng hîp vÒ lîng hµng ho¸ tiªu thô
cña Lac peyres
I qL
q p quyÒn sè lµ p0
q p
i
0
0
0
cña Paasche :
I qP
q p
q p
i
i
0
i
cña Fische :
I qF I qL .I qp
ChØ sè nµy dïng khi IqL vµ IqP cã sù kh¸c biÖt râ rÖt.
Ta còng cã thÓ dùa vµo c¸c Vq ®Ó tÝnh chØ sè tæng hîp vÒ lîng hµng ho¸
* ChØ sè kh«ng gian,
+ ChØ sè ®¬n vÒ gi¸ vµ s¶n lîng:
ip =
iq =
Trong ®ã:
q(A/B) chØ sè gi¸ c¶ cña lo¹i hµng ho¸ nµo ®ã ë ®Þa ph¬ng A so
víi ®Þa ph¬ng B
q(A/B) lµ chØ sè s¶n lîng hµng ho¸ nµo ®ã ë ®Þa ph¬ng A so víi
®Þa ph¬ng B.
lµ s¶n lîng tõng lo¹i cña ®Þa ph¬ng A vµ B
lµ gi¸ c¶ tõng lo¹i cña ®Þa ph¬ng A vµ B
+ ChØ sè tæng hîp:
vÒ gi¸ c¶:
IP(A/B) =
6
vÒ lîng hµng ho¸ tiªu thô.
Iq(A/B) =
P
P .q A
P .qB
PA .q A PB .q B
q A qB
*ChØ sè kÕ ho¹ch vÒ gi¸ thµnh s¶n phÈm
+ ChØ sè ®¬n
ChØ sè nhiÖm vô kÕ ho¹ch gi¸ thµnh
iznv =
ChØ sè hoµn thµnh kÕ ho¹ch
iz = iznv . izht
víi izht =
= x
+ ChØ sè tæng hîp
ChØ sè nhiÖm vô kÕ ho¹ch gi¸ thµnh
Iznv =
ChØ sè hoµn thµnh kÕ ho¹ch gi¸ thµnh
Iznt =
víi qKH lµ quyÒn sè
Izht =
víi q1 lµ quyÒn sè
* ChØ sè kÕ ho¹ch vÒ khèi lîng s¶n phÈm
+ ChØ sè ®¬n
NhiÖm vô kÕ ho¹ch
iqnv =
Hoµn thµnh kÕ ho¹ch
iqht =
+ ChØ sè tæng hîp
ChØ sè vÒ nhiÖm vô kÕ ho¹ch
Iqnv =
ChØ sè vÒ hoµn thµnh kÕ ho¹ch.
Iqht =
* Theo tÝnh chÊt cña c¸c chØ tiªu
. ChØ sè chØ tiªu chÊt lîng: ph¶n ¸nh biÕn ®éng cña chØ tiªu chÊt lîng.
7
. ChØ sè chØ tiªu khèi lîng ph¶n ¸nh sù biÕn ®éng cña 1 chØ tiªu khèi lîng nµo ®ã.
ViÖc ph©n chia nµy ®îc ¸p dông ®èi víi mét sè chØ tiªu th«ng thêng
trong tõng mèi quan hÖ cô thÓ.
2. HÖ thèng chØ sè:
§ã lµ mét ®¼ng thøc mµ nã ph¶n ¸nh mèi liªn hÖ gi÷a c¸c chØ sè víi
nhau.
a. Ph©n lo¹i hÖ thèng chØ sè.
* HÖ thèng chØ sè tæng hîp:
+ Ph¬ng ph¸p liªn hoµn: cho r»ng sù biÕn ®éng cña toµn bé hiÖn tîng
do ¶nh hëng biÕn ®éng t¸c ®éng lÉn nhau cña c¸c nh©n tè do ®ã thêi kª quyÓn
sè cña c¸c chØ sè nh©n tè lµ lÊy ë nh÷ng thêi k× kh¸c nhau.
Ipq = Ipp . IqL
(1)
Ipq = IpL . Iqp
(2)
Trong thùc tÕ do nh÷ng u ®iÓm cña chØ sè tæng hîp vÒ gi¸ c¶ (I PP) vµ chØ
sè tæng hîp vÒ lîng cña Lac peyres (ILP) gièng nhau cho nªn ngêi ta thêng sö
dông hÖ thèng chie sè (1).
= .
Lîng t¨ng gi¶m tuyÖt ®èi
p1q1 - p0q1 = (p1q1 - p0q1) + (p0q1 - p0qo)
Lîng t¨ng gi¶m t¬ng ®èi
= +
+ Ph¬ng ph¸p ¶nh hëng biÕn ®éng riªng biÖt cho r»ng, sù biÕn ®éng cña
toµn bé hiÖn tîng lµ do ¶nh hëng cña biÕn ®éng riªng biÖt cña tõng nh©n tè vµ
sù t¸c ®éng t¬ng hç lÇn nhau gi÷a c¸c nh©n tè ®o ®ã quyÒn sè cña chØ sè ®Òu
lÊy ë k× gèc vµ hÖ thèng chØ sè lµ duy nhÊt.
Ipq = IpL x IqL x Ik
= x
Lîng t¨ng gi¶m tuyÖt ®èi
p1q1 - p0q0 = (p1q0 - p0q0) + (p0q1 - p0q0) + (p1q1 + p0q0 p1q0 - p0q1)
* HÖ thèng chØ sè cña sè trung b×nh.
I X I X . I f / f
-
IX
IX
=
chØ sè ph¶n ¶nh sù thay ®æi cña chØ sè trung b×nh qua thêi gian:
x1
x0
x1 f 1
f 1
víi x1
8
x f
x0 0 0
f 0
- IX ChØ sè ph¶n ¸nh ¶nh hëng biÕn ®éng cña tiªu thøc b×nh qu©n ®èi víi
sù biÕn ®éng cña sè b×nh qu©n chung:
x1
IX =
x 01
víi x01
x 0 f 1
f 1
- If/f chØ sè ph¶n ¸nh sù thay ®æi kÕt cÊu
I f / f
x 01
x0
VËy
I x I x x I f / f
x1
x0
x1
x 01
.
x 01
x0
Lîng t¨ng gi¶m tuyÖt ®èi.
x1 x 0 ( x1 x 01 ) ( x 01 x 0 )
Lîng t¨ng gi¶m t¬ng ®èi
x1 x 0
x0
x1 x 01
x0
.
x 01 x 0
x0
* Ph©n tÝch sù biÕn ®éng cña tæng lîng biÕn tiªu thøc.
Tæng lîng biÕn tiªu thøc - sè TB x sè ®¬n vÞ.
HÖ thèng chØ sè
M1
x
1 x
M0
x0
f
f
1
0
Lîng t¨ng gi¶m tuyÖt ®èi
M 1 M 0 ( x1 x 0 )f 1 (f 1 f 0 ) x 0
Lîng t¨ng gi¶m t¬ng ®èi
M1 M 0
( x x 0 )f 1
(f 1 f 0 ).x 0
1
M0
M0
M0
b. T¸c dông cña hÖ thèng chØ sè:
Ph©n tÝch mèi liªn hÖ gi÷a c¸c hiÖn tîng trong qu¸ tr×nh biÕn ®éng, x¸c
®Þnh vai trß ¶nh hëng biÕn ®éng cña mèi nh©n tè ®èi víi sù biÕn ®éng cña
hiÖn tîng gåm nhiÒu nh©n tè, t×m ra nguyªn nh©n chñ yÕu.
Trong nh÷ng trêng hîp th«ng qua hÖ thèng chØ sè cã thÓ tÝnh to¸n c¸c
chØ sè cha biÕt khi biÕt c¸c chØ sè kh¸c trong hÖ thèng.
9
PhÇn II
VËn dông ph¬ng ph¸p chØ sè vµo ph©n tÝch
sù biÕn ®éng tæng doanh thu cña Kh¸ch s¹n
S«ng NhuÖ thêi k× 1996-2000.
I. Ph©n tÝch biÕn ®éng doanh thu kh¸ch
Kh¸ch s¹n S«ng NhuÖ trong thêi gian ho¹t ®éng thêi kú 1996-2000 qua
c¸c n¨m ®· tæng hîp ®îc b¶ng ph¶n ¸nh t×nh h×nh biÕn ®éng cña Kh¸ch s¹n
nh sau:
B¶ng 1
N¨m
1996
1997
1998
1999
2000
Doanh thu kh¸ch 11.104
10.070
9.259
10373
11.419
(tr.®ång
Doanh thu kh¸ch 11.000
11.100
10.000
10.100
11.100
k.h
NÕu ta lÊy n¨m 1996 lµ n¨m gèc th× ta cã c¸c chØ sè ®pn vÒ doanh thu
nh sau:
iD97/96 = = 0,907 (lÇn) hay 90,7%
iD98/96 = = 0,834 (lÇn) hay 83,4%
iD99/96 = = 0,934 (lÇn) hay 93,4%
iD2000/1996 = = 1,03 (lÇn) hay 103%
Nh vËy doanh thu kh¸ch cña kh¸ch s¹n trong n¨m 1997 lùc lîngµ 1998
gi¶m m¹nh so víi møc n¨m 1996. Vµ thùc tÕ n¨m 1998 ®· gi¶m chØ cßn b»ng
83,4% so víi n¨m 1996, ®Õn n¨m 1999 doanh thu ®· t¨ng so víi n¨m tríc
song còng vÉn cha b»ng doanh thu n¨m gèc (1996). Nguyªn nh©n do sù c¹nh
tranh trªn thÞ trêng, sù ¶nh hëng cña cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh ë khu vùc ®·
lµm gi¶m m¹nh lîng kh¸ch ®Õn víi kh¸ch s¹n. Sù nhanh nh¹y trong kinh
doanh, c¶i tiÕn vÒ c¬ së vËt chÊt, qu¶ng b¸ danh tiÕng, th¸o gì dÇn nh÷ng khã
kh¨n cña thÞ trêng n©ng cao sù c¹nh tranh cña kh¸ch s¹n mµ ®Õn n¨m 2000
doanh thu cña kh¸ch s¹n ®· t¨ng vät vît møc c¸c n¨m tríc ®ã. §¹t 11.419
(triÖu ®ång) b¾ng 103% n¨m 1996. §©y lµ mét dÊu hiÖu ®¸ng mõng t¹o ®µ
cho sù ph¸t triÓn vÒ l©u vÒ dµi cña kh¸ch s¹n.
Còng nh b¶ng tæng kÕt doanh thu trªn cña kh¸ch s¹n S«ng NhuÖ tõ sè
liÖu vÒ doanh thu kh¸ch thùc tÕ vµ doanh thu kÕ ho¹ch ta cã chØ sè hoµn thµnh
nhiÖm vô kÕ ho¹ch vÒ doanh thu.
iDht(96) = = 1,009 (lÇn) hay 100,9%
iDht(97) = = 0,91 (lÇn) hay 91%
iDht(98) = = 0,926 (lÇn) hay 92,6%
10
iDht(99) = = 1,03 (lÇn) hay 103%
iDht(2000) = = 1,03 (lÇn) hay 103%
Nh vËy qua c¸c n¨m 96, 97, 98, 99, 2000 th× cã 3 n¨m lµ 96, 99, 2000
doanh thu cña kh¸ch s¹n tõ nguån kh¸ch lµ vît kÕ ho¹ch ®Ò ra, vµ thùc chÊt
chØ vît kÕ ho¹ch mét lîng kh«ng ®¸ng kÓ tõ (1-3%) mçi n¨m.
N¨m 96 ®· vît 0,9% so víi kÕ ho¹ch t¬ng øng víi 0,9% ®ã lµ 104 triÖu.
N¨m 1999 ®· vît 3% so víi kÕ ho¹ch t¬ng øng 273 triÖu. N¨m 2000 còng vît
3% so víi kÕ ho¹ch t¬ng øng lµ 319 triÖu. Hai n¨m cßn l¹i (97, 98) ®Òu kh«ng
®¹t ®îc kÕ ho¹ch v× doanh thu, nguyªn nh©n nh ®· nªu do khñng ho¶ng kinh
tÕ, c¹nh tranh... Qua ®©y còng cÇn thÊy r»ng viÖc thùc hiÖn sao cho ®¹t, vît kÕ
ho¹ch vÒ doanh thu lµ rÊt quan träng nã quyÕt ®Þnh sù tån t¹i cña kh¸ch s¹n .
CÇn ph¶i n¾m b¾t ®îc t×nh h×nh kinh tÕ thÞ trêng nh÷ng t¸c ®éng cã thÓ x¶y ra
®èi víi nguån kh¸ch ®ª cã nh÷ng chuyÓn híng kÞp thêi (kinh doanh thªm c¸c
nghiÖp vô ngoµi nghiÖp vô kh¸ch s¹n).
II. Ph©n tÝch nh©n tè ¶nh hëng ®Õn tæng doanh thu .
Doanh thu cña kh¸ch s¹n lµ mét chØ tiªu hÕt søc quan träng cña kh¸ch
s¹n. Nã lµ kÕt qu¶ cña nhiÒu kh©u nhiÒu ho¹t ®éng trong qu¸ tr×nh kinh doanh
cña kh¸ch s¹n t¹o ra. Mét ®iÒu hÕt søc quan träng lµ ta ph¶i n¾m ®îc tõng
nh©n tè ¶nh hëng tíi doanh thu cña kh¸ch s¹n, thÊy ®îc cña tõng nh©n tè ®ã
ph¸t huy c¸c mÆt m¹nh cña tõng nh©n tè ®ång thêi h¹n chÕ nh÷ng mÆt xÊu
g©y ¶nh hëng tiªu cùc ®Õn doanh thu. Tõ ®ã h×nh thµnh nªn chiÕn lîc kinh
doanh ®óng ®¾n, phï hîp víi thùc tÕ nhu cÇu cña thÞ trêng vµ môc tiªu cña
kh¸ch s¹n.
Cã rÊt nhiÒu nh©n tè ¶nh hëng ®Õn doanh thu cña kh¸ch s¹n xong trong
ph¹m vi ®Ò ¸n nµy chØ ®Ò cËp tíi mét sè nh©n tè quan träng trùc tiÕp ¶nh hëng
®Õn doanh thu.
1. Ph©n tÝch nh©n tè cÊu thµnh cña doanh thu
a. C¸c nh©n tè b¶n th©n doanh thu.
Doanh thu kh¸ch s¹n theo lo¹i kh¸ch chÞu ¶nh hëng cña 3 nh©n tè sau:
+ Møc thu b×nh qu©n 1 ngµy 1 kh¸ch (t)
+ Sè ngµy lu tró b×nh qu©n 1 kh¸ch (n)
+ Sè kh¸ch (k).
Lóc nµy ta sÏ cã ph¬ng tr×nh biÓu hiÖn mèi quan hÖ gi÷a 3 nh©n tè trªn:
D = t.n.k
Tõ ph¬ng tr×nh trªn ta x©y dùng ®îc hÖ thèng chi sè gåm 3 nh©n tè nh
sau:
= . . = . .
11
ID: ChØ sè doanh thu kh¸ch s¹n
It: ChØ sè doanh thu b×nh qu©n 1 ngµy 1 kh¸ch
In: ChØ sè sè ngµy lu tró b×nh qu©n 1 kh¸ch
Ik: ChØ sè sè lîng kh¸ch trong k×
lîng t¨ng gi¶m tuyÖt ®èi
D1- D0= (t1-t0)n1k1+(n1-n0)t0k1+(k1-k0)t0n0
Chän n¨m 1996 lµm k× gèc n¨m 2000 lµm k× nghiªn cøu ta cã thÓ ph©n
tÝch c¸c nh©n tè ¶nh hëng ®Õn doanh thu theo 2 mÆt:
* Ph©n tÝch doanh thu theo lo¹i kh¸c
B¶ng 2. T×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh cña kh¸ch s¹n S«ng NhuÖ
N¨m 1996
N©m 2000
Sè
Sè
Sè ngµy Doanh
Sè
Doanh
ngµy
Nguån kh¸ch
kh¸ch
kh¸ch
thu
kh¸ch
thu
kh¸ch
(ngêi)
(ngµy) (tr.®ång) (ngêi)
(tr.®ång)
(ngµy)
Kh¸ch quèc tÕ
8545
18799 10659,84 8657 22076 10699,6
Kh¸ch trong níc
416
1040
444,16
535
1498
719,4
Toµn bé
8961
19839
11104
9192 23574
11419
VËn dông c¸c c«ng thøc tÝnh to¸n ta cã b¶ng sè liÖu:
Doanh thu b×nh qu©n 1ngµy
Sè ngµy lu tró b×nh qu©n
Nguån kh¸ch
kh¸ch (triÖu ®ång)
(ngµy)
1996
2000
1996
2000
Kh¸ch quèc tÕ
0,567
0,485
2,2
2,55
Kh¸ch trong níc
0,427
0,48
2,5
2,8
Chung
0,559
0,484
2,214
2,565
HÖ thèng chØ sè:
= x x
Lîng t¨ng gi¶m tuyÖt ®èi:
11419 - 11104 = (0,484 - 0,559_x 2,565 . 9192 +
+ (2,565 - 2,214) 0,559 . 9192 +
+ (9192 - 8961). 0,559 . 2,214
315 = - 1769 + 1802 + 284
NhËn xÐt:
Doanh thu cña kh¸ch s¹n S«ng NhuÖ n¨m 2000 ®· t¨ng 2,8% so víi
n¨m 1996 t¬ng øng lµ 315 triÖu sù t¨ng doanh thu do ¶nh hëng cña c¸c nh©n
tè sau:
- Doanh thu b×nh qu©n 1 ngêi 1 ngµy n¨m 2000 ®· gi¶m 13,4% so víi
n¨m 1996 hay1 lîng tuyÖt ®èi lµ 1769 triÖu ®ång.
12
- Sè ngµy lu tró b×nh qu©n cña 1 kh¸ch n¨m 2000 t¨ng so víi n¨m 1996
lµ 15,8% ®· lµm cho doanh thu kh¸ch t¨ng 1802 triÖu ®ång.
- Sè kh¸ch n¨m 2000 còng t¨ng so víi n¨m 1996 lµ 2,6% lîng t¨ng nµy
lµm tæng doanh thu kh¸ch t¨ng 284 triÖu ®ång.
Vµ qua nh÷ng nh©n tè ¶nh hëng ®Õn tæng doanh thu kh¸ch cña kh¸ch
s¹n th× nh©n tè chÝnh cña viÖc t¨ng tæng doanh thu lµ sù gia t¨ng vÒ sè ngµy lu
tró b×nh qu©n cña n¨m 2000 t¨ng lªn nhiÒu so víi n¨m 1996. Nh©n tè doanh
thu b×nh qu©n 1 ngµy kh¸ch cña 1 kh¸ch g©y ra t¸c ®éng tiªu cùc lµm gi¶m
tæng doanh thu kh¸ch nhiÒu nhÊt (1769 triÖu). §©y lµ nh©n tè cÇn kh¾c phôc.
* Ph©n tÝch doanh thu kh¸ch ph©n theo môc ®Ých chuyÓn ®i.
Kh¸ch ®Õn víi kh¸ch s¹n S«ng NhuÖ ®îc ph©n ra 2 lo¹i chñ yÕu nh sau:
- Kh¸ch c«ng vô
- Kh¸ch du lÞch theo Tous
- Kh¸ch kh¸c.
B¶ng 3. T×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh 2 n¨m 1996, 2000 cña kh¸ch
s¹n S«ng NhuÖ ph©n theo môc ®Ých chuyÕn ®i:
N¨m 1996
Nguån kh¸ch
C«ng vô
Du lÞch
Kh¸ch kh¸c
Tæng
Sè
kh¸ch
(ngêi)
2688
5083
1190
8961
Sè ngµy Doanh
kh¸ch
thu
(ngµy) (tr.®ång)
10420
6851
2568
19839
6440,5
333,3
1332,2
11104
Sè
kh¸ch
(ngêi)
1449
5502
1241
9192
N©m 2000
Sè
Doanh
ngµy
thu
kh¸ch
(tr.®ång)
(ngµy)
10005
5367
11238
5025
2331
1027
23574
11419
B»ng c¸c c«ng thøc tÝnh to¸n ta cã b¶ng:
Doanh thu b×nh qu©n 1ngµy
Sè ngµy lu tró b×nh qu©n
Nguån kh¸ch
kh¸ch (triÖu ®ång)
(ngµy)
1996
2000
1996
2000
C«ng vô
0,618
0,536
3,876
4,08
Du lÞch
0,486
0,447
1,348
2,043
Kh¸ch kh¸c
0,519
0,441
2,158
1,878
Chung
0,559
0,484
2,214
2,564
Ta cã hÖ thèng chØ sè:
= x x
Doanh thu kh¸ch cña kh¸ch s¹n n¨m 2000 t¨ng so víi n¨m 1996 lµ: 315
triÖu ®ång hay (2,8%0 lµ do sù t¸c ®éng cña c¸c nh©n tè:
+ Doanh thu b×nh qu©n 1 ngµy kh¸ch c«ng vô gi¶m 0,082tr/kh¸ch
+ Doanh thu b×nh qu©n 1 ngµy kh¸ch du lÞch gi¶m 0,o39tr/kh¸ch
13
+ Doanh thu b×nh qu©n 1 ngµy kh¸ch kh¸c gi¶m 0,078tr/kh¸ch.
Sù gi¶m xuèng ®ång thêi cña 3 lo¹i doanh thu b×nh qu©n 1 ngµy kh¸ch
trªn lµm cho tæng doanh thu kh¸ch gi¶m 13,4% (hay 1769 triÖu). Cã thÓ thÊy
ë ®©y nh©n tè t¸c ®éng chñ yÕu lµm gi¶m tæng doanh thu kh¸ch chÝnh lµ sù
gi¶m xuèng cña doanh thu b×nh qu©n 1 ngµy kh¸ch c«ng vô vµ kh¸ch kh¸c (do
doanh thu b×nh qu©n 1 ngµy kh¸ch c«ng vô gi¶m 0,082 triÖu/ngêi, cña kh¸ch
kh¸c 0,078 tr/ngêi).
- Sè ngµy lu tró b×nh qu©n cña c¸c lo¹i kh¸ch:
+ Doanh thu b×nh qu©n 1 ngµy kh¸ch c«ng vô t¨ng 0,204 ngµy/kh¸ch
+ Doanh thu b×nh qu©n 1 ngµy kh¸ch du lÞch t¨ng 0,3695 ngµy/kh¸ch
+ Doanh thu b×nh qu©n 1 ngµy kh¸ch kh¸c gi¶m 0,28 ngµy/kh¸ch.
Sù thay ®æi nµy ®· lµm cho tæng ®µo t¹o kh¸ch t¨ng 1802 triÖu hay
(15,8%). ChØ tiªu nµy chÞu ¶nh hëng tiªu cùc tõ nh©n tè ngµy lu tró b×nh qu©n
cña kh¸ch kh¸c:
- Sè kh¸ch:
+ Sè kh¸ch c«ng vô gi¶m 239 kh¸ch
+ Sè kh¸ch du lÞch t¨ng 419 kh¸ch
+ Sè kh¸ch kh¸c t¨ng 51 kh¸ch.
Sù biÕn ®éng cña sè kh¸ch ®· lµm cho tæng doanh thu kh¸ch cña kh¸ch
s¹n t¨ng 2,6% hay 1 lîng tuyÖt ®èi lµ 284 triÖu. ChØ tiªu sè kh¸ch chÞu t¸c
®éng lín cña sù t¨ng lªn v× kh¸ch du lÞch (419 kh¸ch) nh©n tè nµy ®ãng vai
trß lín lµm t¨ng doanh thu do sè kh¸ch.
b. Ph©n tÝch c¸c nh©n tè ¶nh hëng ®Õn doanh thu b×nh qu©n 1 ngµy
kh¸ch.
§Ó ph©n tÝch c¸c nh©n tè ¶nh hëng ®Õn doanh thu b×nh qu©n 1 ngµy
kh¸ch ta sö dông hÖ thèng chØ sè trung b×nh.
x1
x0
x1
x 01
.
x 01
x0
x1 f1
x1 f 1
f
f
x 1f x 1f
0 0
0 1
f 0
f 1
x 0 f1
f 1
x
x0 f 0
f 0
Trong ®ã:
x0, x1 : Doanh thu b×nh qu©n q kh¸ch theo tõng lo¹i kh¸ch
f0, f1 : Sè kh¸ch tõng lo¹i kh¸ch
Víi sè liÖu trªn ta cã thÓ ph©n tÝch theo 2 híng:
14
* Ph©n tÝch nh©n tè ¶nh hëng ®Õn doanh thu b×nh qu©n 1 kh¸ch theo
lo¹i kh¸ch.
B¶ng 4. B¶ng doanh thu b×nh qu©n theo lo¹i kh¸ch 2 n¨m 1996, 2000.
Doanh thu b×nh qu©n 1
Sè kh¸ch (f)
Lo¹i kh¸ch
ngµy kh¸ch (x) (tr.®ång)
(ngêi)
1996
2000
1996
2000
Kh¸ch quèc tÕ
0,567
0,485
8545
8657
498,5
Kh¸ch trong níc
0,427
0,480
416
535
228,5
Tæng
0,559
0,484
8961
9192
5137
= = 0,558
= 0,484
= 0,559
Ta cã hÖ thèng chØ sè:
= x
0,866 = 0,867 x 0,998
Lîng t¨ng, gi¶m tuyÖt ®èi.
- 0,075 = - 0,074 - 0,001
Ph©n tÝch:
Doanh thu b×nh qu©n mét ngµy kh¸ch n¨m 2000 gi¶m so víi n¨m 1996
lµ 13,4% hay 0,075 triÖu/ngµy/kh¸ch lµ do ¶nh hëng cña 2 nh©n tè sau:
+ Doanh thu b×nh qu©n mét ngµy kh¸ch cña tõng lo¹i kh¸ch gi¶m
xuèng lµm cho doanh thu b×nh qu©n 1 ngµy kahchs gi¶m 13,3% hay 0,074
triÖu/ngµy/kh¸ch.
+ KÕt cÊu tõng lo¹i kh¸ch thay ®æi (kÕt cÊu kh¸ch quèc tÕ gi¶m, kÕt cÊu
kh¸ch trong níc t¨ng) lµm cho doanh thu b×nh qu©n mét kh¸ch gi¶m 0,2% hay
0,001 triÖu/ngµy/kh¸ch.
* Ph©n tÝch nh©n tè ¶nh hëng tíi doanh thu b×nh qu©n mét ngµy kh¸ch
theo môc ®Ých chuyÓn ®i.
B¶ng 5. B¶ng doanh thu b×nh qu©n n¨m 1996-2000.
Lo¹i kh¸ch
C«ng vô
DÞch vô
Kh¸c
Tæng
Doanh thu b×nh qu©n 1
Sè kh¸ch (f)
ngµy kh¸ch (x) (tr.®ång)
(ngêi)
1996
2000
1996
2000
0,618
0,536
2688
2449
0,486
0,447
5083
5502
0,519
0,441
1190
1241
8961
9192
= 0,559
= = 0,527
= 0,481
15
x0f1
1513,5
2674,0
644,1
4831,6
HÖ thèng chØ sè ph©n tÝch
= x
0,866 = 0,918 x 0,943
Lîng t¨ng gi¶m tuyÖt ®èi
- 0,75 = - 0,043 - 0,032
Doanh thu b×nh qu©n mét ngµy kh¸ch n¨m 2000 gi¶m so víi n¨m 1996
lµ 13,6% hay 0,075 triÖu/ngµy lµ a.
+ Doanh thu b×nh qu©n mét ngµy kh¸ch cña tõng lo¹i kh¸ch gi¶m lµm
doanh thu b×nh qu©n gi¶m 8,2% hay 0,043 triÖu/ngµy/kh¸ch.
+ KÕt cÊu cña tõng lo¹i kh¸ch thay ®æi lµm doanh thu b×nh qu©n gi¶m
5,7% hay 0,032 triÖu/ngµy/kh¸ch, hai nh©n tè doanh thu b×nh qu©n 1 ngµy
kh¸ch cña tõng lo¹i kh¸ch vµ kÕt cÊu cña tõng lo¹i kh¸ch cïng t¸c ®éng ®Õn
doanh thu b×nh qu©n 1 ngµy kh¸ch song nh©n tè v× doanh thu b×nh qu©n 1
ngµy kh¸ch cña tõng lo¹i kh¸ch lµ nh©n tè chñ yÕu lµm gi¶m doanh thu b×nh
qu©n, viÖc h¹n chÕ ¶nh hëng kh«ng cã lîi nµy lµ rÊt cÇn thiÕt ®èi víi kh¸ch
s¹n.
NhËn xÐt:
Qua c¸c qu¸ tr×nh ph©n tÝch ta thÊy:
- Tû träng doanh thu cã sù biÕn ®éng: Trong ®ã kh¸ch quèc tÕ cã xu híng gi¶m, tû träng doanh thu kh¸ch trong níc t¨ng lªn, tØ träng doanh thu
kh¸ch du lÞch ngµy mét t¨ng b¾t kÞp víi tØ träng doanh thu tõ kh¸ch c«ng vô lµ
kh¸ch mang l¹i doanh thu cao nhÊt cho kh¸ch s¹n.
- Sù t¨ng lªn cña doanh thu theo kh¸ch trong giai ®o¹n 1996-2000 chñ
yÕu lµ do sù t¨ng lªn cña sè ngµy lu tró b×nh qu©n cña tõng lo¹i kh¸ch ®Õn víi
kh¸ch s¹n trong ®ã sù t¨ng lªn cña sè ngµy lu tró b×nh qu©n cña kh¸ch quèc tÕ
®ãng vai trß chÝnh.
- Doanh thu b×nh qu©n 1 ngµy kh¸ch cña mét kh¸ch cña 1 kh¸ch cã xu
híng gi¶m ®i lµm doanh thu bÞ h¹n chÕ vµ nguyªn nh©n chÝnh lµ doanh thu
b×nh qu©n mét ngµy kh¸ch cña lîng kh¸ch c«ng vô ®Æc biÖt lµ c«ng vô quèc tÕ
gi¶m.
- Sè kh¸ch ngµy cã xu híng gia t¨ng, cÇn ph¶i c¶i tiÕn ®iÒu kiÖn kinh
doanh ®Ó ho¹t ®éng tèt h¬n n÷a c¸c mÆt dÞch vô n©ng cao c«ng suÊt sö dông
dÞch vô vµ doanh thu ngµy kh¸ch, ®ång thêi thu hót ®îc nhiÒu h¬n lîng kh¸ch
trong t¬ng lai.
2. Ph©n tÝch ¶nh hëng c¸c nh©n tè vÒ sö dông lao ®éng.
Doanh thu cã rÊt nhiÒu nh©n tè ¶nh hëng ®Õn nã xong lao ®éng lµ mét
trong nh÷ng nh©n tè quan träng t¸c ®éng ®Õn mäi lo¹i doanh thu. Lao ®éng
16
cña kh¸ch s¹n lµ nh÷ng ngêi vËn hµnh hÖ thèng ho¹t ®éng cña kh¸ch s¹n
mang l¹i søc sèng cho kh¸ch s¹n mang l¹i søc sèng cho kh¸ch s¹n sù chuyªn
nghiÖp cña ®éi ngò lao ®éng trong kh¸ch s¹n sÏ gióp kh¸ch s¹n thu hót ®îc
nhiÒu kh¸ch.
Doanh thu kh¸ch s¹n biÕn ®éng xÐt theo c¸c nh©n tè ¶nh hëng cña lao
®éng th× cã 2 nh©n tè chÝnh nh sau:
+ N¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n cña 1 lao ®éng
+ Sè lao ®éng b×nh qu©n cña kh¸ch s¹n trong k× (T).
Mèi quan hÖ gi÷a doanh thu vµ 2 nh©n tè trªn ®îc biÓu hiÖn b»ng ®¼ng
thøc:
D = W.T
Ta cã hÖ thèng chØ sè nh sau:
= x
ID = Iw x IT.
Trong ®ã:
W0,W1: N¨ng suÊt lao ®éng trung b×nh k× gèc vµ k× nghiªn cøu
T0, T1: Sè lao ®éng b×nh qu©n k× gèc vµ k× nghiªn cøu
D0, D1: Doanh thu k× gèc, k× nghiªn cøu
ID: ChØ sè doanh thu
IW: ChØ sè n¨ng suÊt lao ®éng
IT: ChØ sè lao ®éng b×nh qu©n
- VÒ lîng t¨ng gi¶m tuyÖt ®èi
D1-D0 = (W1-W0).T1-(T1-T0)W0.
Sè liÖu vÒ t×nh h×nh sö dông lao ®éng t¹i kh¸ch s¹n S«ng NhuÖ n¨m
1996-2000 ®îc tËp hîp theo b¶ng sau:
B¶ng 6. T×nh h×nh sö dông lao ®éng trong kh¸ch s¹n.
ChØ tiªu
1996
2000
1. Tæng doanh thu (triÖu ®ång)
11.104
11.419
2. Sè lao ®éng b×nh qu©n (ngêi)
220
189
3. N¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n 1 lao
50,47
60,42
®éng (triÖu/ngêi)
Theo sè liÖu trªn ta cã hÖ thèng chØ sè sau:
= x
1,028 = 1,197
x 0,855
L¬ng tuyÖt ®èi:
315,00 = 1880,55 + 1564,57
Doanh thu kh¸ch s¹n n¨m 2000 t¨ng so víi n¨m 1996 lµ 2,8% hay 315
triÖu ®ã lµ do nh÷ng yÕu tè sau t¸c ®éng:
17
+ N¨ng suÊt lao ®éng mét lao ®éng t¨ng lªn 9,95 triÖu/ngêi lµm doanh
thu t¨ng lªn 19,7% hay t¨ng lªn 1 lîng lµ 1880,55 triÖu.
+ Sè lao ®éng gi¶m ®i 31 ngêi lµm doanh thu gi¶m ®i 19,5% hay vÒ lîng tuyÖt ®èi doanh thu gi¶m 1564,56 triÖu.
Nh vËy, yÕu tè n¨ng suÊt lao ®éng trung b×nh lµ mét yÕu tè tÝch cùc lµm
t¨ng doanh thu lªn 1 lîng kh¸ lín kh¸ch s¹n cÇn ph¶i tËn dông nh©n tè nµy
trong qu¸ tr×nh kinh doanh. Khi n¨ng suÊt lao ®éng t¨ng lªn lµ cã thÓ c¾t gi¶m
nh©n c«ng ®iÒu nµy sÏ lµm cho ho¹t ®éng hiÖu qu¶ h¬n, chi phÝ nh©n c«ng
theo ®ã sÏ gi¶m t¬ng ®èi.
18
KÕt luËn
Víi sù ph¸t triÓn ngµy mét m¹nh mÏ cña c¸c ngµnh dÞch vô, viÖc c¹nh
tranh gi÷a c¸c ngµnh nµy còng ngµy mét quyÕt liÖt vµ khã kh¨n. Kh¸ch s¹n
còng lµ mét trêng hîp nh vËy, nÕu kh«ng cã mét chiÕn lîc nh»m tho¶ m·n, l«i
kÐo kh¸ch th× môc tiªu lîi nhuËn cña kh¸ch s¹n sÏ kh«ng thÓ thùc hiÖn ®îc.
ViÖc ph¸ s¶n lµ ®iÒu tÊt yÕu sÏ ®Õn ®èi víi nh÷ng kh¸ch s¹n lo¹i nµy.
Còng ph¶i nãi thªm r»ng kinh doanh kh¸ch s¹n phô thuéc phÇn lín vµo
®Þa bµn kinh doanh, Hµ Néi cµng cã søc hÊp dÉn nhiÒu kh¸ch du lÞch sÏ ®Õn
hay khi Hµ Néi dÇn trë thµnh mét ®Çu m«i kinh tÕ quan träng, ph¸t triÓn nhÊt
níc th× kh¸ch c«ng vô còng sÏ t¨ng vµ nh vËy hÖ thèng kh¸ch s¹n sÏ ph¸t triÓn
®i lªn kh¶ n¨ng kiÕm ®îc lîi nhuËn cña c¸c kh¸ch s¹n còng t¨ng.
ViÖc ph©n tÝch c¸c nh©n tè ¶nh hëng ®Õn doanh thu cña kh¸ch s¹n lµ r¸t
quan träng nã cã thÓ cho ta híng ®Ó ph¸t triÓn kh¸ch s¹n sao cho kh¸ch s¹n
tån t¹i vµ vÉn thu ®îc l·i tõ ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh. Qua ®ã còng cã
thÓ rót ra mét sè vÊn ®Ò mµ c¸c kh¸ch s¹n cÇn ph¶i quan t©m trong qu¸ tr×nh
ho¹t ®éng kinh doanh.
ViÖc ph©n tÝch c¸c nh©n tè ¶nh hëng ®Õn doanh thu cña kh¸ch s¹n lµ rÊt
quan träng nã cã thÓ cho ta híng ®Ó ph¸t triÓn kh¸ch s¹n sao cho kh¸ch s¹n
tån t¹i vµ vÉn thu ®îc l·i tõ ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh. Qua ®ã còng cã
thÓ rót ra mét sè vÊn ®Ò mµ c¸c kh¸ch s¹n cÇn ph¶i quan t©m trong qu¸ tr×nh
ho¹t ®éng kinh doanh:
+ X©y dùng hoµn thiÖn tæ chøc thu thËp th«ng tin ®em l¹i kÕt qu¶ cao,
tr¸nh t×nh tr¹ng thiÕu th«ng tin hay th«ng tin kh«ng ®ång bé.
+ X©y dùng chÕ ®é b¸o c¸o kinh doanh ®Þnh kú vÒ doanh thu.
+ Ph¸t triÓn chÊt lîng dÞch vô, ®a d¹ng ho¸ c¸c dÞch vô bæ xung ®Ó ®¸p
øng tèt nhu cÇu kh¸ch.
+ Më räng thÞ trêng t¹o mèi liªn kÕt qua l¹i víi c¸c c«ng ty du lÞch, ®¹i
lý l÷ hµnh, t¨ng cêng tiÕp thÞ, qu¶ng c¸o.
+ C¶i tiÕn n©ng cao c¬ së vËt chÊt kü thuËt, ®éi ngò lao ®éng ®Æc biÖt lµ
mÆt chÊt lîng.
+ Lu«n chuÈn bÞ tèt vÒ c¬ së, nh©n lùc phôc vô tèt nhÊt tr¸nh bÞ ®éng
vµo nh÷ng mïa du lÞch lîng kh¸ch lín.
Mét lÇn n÷a em xin ch©n thµnh c¸m ¬n thÇy NguyÔn C«ng Nh, sù gióp
®ì cña thµy ®· gióp em hoµn thµnh tèt ®Ò ¸n nµy.
Hµ Néi, ngµy 2-5-2004
19
Danh môc tµi liÖu tham kh¶o
1. Gi¸o tr×nh lý thuyÕt thèng kª- trêng §HKTQD
2. Gi¸o tr×nh thèng kª du lÞch - trêng §HKTQD
3. T¹p chÝ du lÞch ViÖt Nam
4. B¶n tµi liÖu vÒ t×nh h×nh ph¸t triÓn du lÞch ViÖt Nam n¨m 1992-1999.
5. Ph©n tÝch vµ dù ®o¸n s¶n phÈm c«ng nghiÖp 1985.
20
- Xem thêm -
.DOC 
21 
75767 
186 
