Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Lêi më ®Çu
C«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc lµ mét trong nh÷ng môc tiªu
quan träng trong chiÕn lîc ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi ViÖt Nam mµ §¶ng
vµ Nhµ níc ta ®· ®Æt ra. §Ó thùc hiÖn môc tiªu nµy Nhµ níc ta ®· cã
nh÷ng chÝnh s¸ch, chiÕn lîc nh»m khuyÕn khÝch c¸c tæ chøc, ®¬n vÞ, d©n
c ho¹t ®éng ®ãng gãp vµo nÒn kinh tÕ cã hiÖu qu¶ h¬n.
Lµ mét tæ chøc tÝn dông, Ng©n hµng Ngo¹i th¬ng ViÖt Nam
(NHNTVN) còng kh«ng n»m ngoµi quü ®¹o nµy. Víi b¶n chÊt ®i vay ®Ó
cho vay NHNTVN trong nh÷ng n¨m qua ®· cã nh÷ng ®ãng gãp ®¸ng kÓ
vµo c«ng cuéc ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ ®Êt níc. Trªn c¬ së cho vay vèn ®èi
víi c¸c tæ chøc, doanh nghiÖp NHNTVN ®· t¹o tiÒn ®Ò vÒ vèn cho c¸c tæ
chøc, doanh nghiÖp nµy ®Ó cã thÓ ®Çu t vµo c¸c d©y chuyÒn c«ng nghÖ,
vèn lu ®éng, ®Çu t x©y dùng c¬ së h¹ tÇng.
Tuy nhiªn, trong ho¹t ®éng tÝn dông ng©n hµng rñi ro lµ yÕu tè lu«n
tiÒm Èn vµ lµ mét trong nh÷ng lo ng¹i mµ c¸c ng©n hµng cÇn cã biÖn
ph¸p gi¶i quyÕt. Víi c¸c biÖn ph¸p nh tÝn chÊp, thÕ chÊp c¸c ng©n hµng
phÇn nµo gi¶m bít ®îc rñi ro vÒ nguy c¬ bÞ mÊt vèn. §Ó thùc hiÖn tèt h¬n
n÷a c¸c gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ cho vay vèn vµ ®¶m b¶o ®îc viÖc
qu¶n lý vèn, tríc khi cho vay vèn c¸c ng©n hµng thêng thÈm ®Þnh c¸c dù
¸n ®Çu t ®îc vay vèn.
Trong thêi gian thùc tËp t¹i NHNTVN, t«i thÊy r»ng c«ng t¸c thÈm
®Þnh dù ¸n ®Çu t lµ rÊt quan träng trong viÖc gãp phÇn vµo thµnh c«ng
cña NHNTVN. Do ®ã, t«i ®· nghiªn cøu vµ lùa chän ®Ò tµi: "Gi¶i ph¸p
n©ng cao hiÖu qu¶ thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t t¹i NHNTVN". §Ò tµi nµy ®îc tr×nh bµy qua c¸c phÇn sau:
Ch¬ng I: Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ dù ¸n ®Çu t vµ thÈm ®Þnh dù ¸n
®Çu t.
Ch¬ng II: §¸nh gi¸ t×nh h×nh thÈm ®Þnh c¸c dù ¸n cho vay vèn cña
Ng©n hµng Ngo¹i th¬ng ViÖt Nam.
Ch¬ng III: Mét sè gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu
t t¹i Ng©n hµng Ngo¹i th¬ng ViÖt Nam.
§Ó hoµn thµnh chuyªn ®Ò nµy, t«i göi lêi c¶m ¬n s©u s¾c tíi thÇy Vò
C¬ng- gi¸o viªn híng cïng c« Lª ThÞ Kim Dung- trëng phßng tæ chøc
vµ c¸c anh chÞ t¹i phßng Dù ¸n vµ phßng ThÈm ®Þnh vµ ®Çu t chøng
kho¸n- NHNTVN.
Do thêi gian nghiªn cøu cã h¹n vµ kiÕn thøc chuyªn m«n cha ®îc
s©u s¾c nªn kh«ng tr¸nh khái nh÷ng khiÕm khuyÕt. V× vËy, t«i mong ®îc
sù ®ãng gãp cña c¸c thÇy c« vµ c¸c b¹n.
Sinh viªn
Hoµng Nguyªn B×nh
Môc lôc
Lêi më ®Çu...........................................................................................1
Ch¬ng i: Nh÷ng ®Ò chung vÒ dù ¸n ®Çu t vµ thÈm ®Þnh
dù ¸n.......................................................................................................2
®Çu t.......................................................................................................4
I. dù ¸n ®Çu t vµ thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t...........................4
1. Dù ¸n ®Çu t...........................................................................................4
1
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
2. Kh¸i niÖm vµ sù cÇn thiÕt ph¶i thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t..................11
II. Quy tr×nh thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t.................................18
1. ThÈm ®Þnh sù cÇn thiÕt ph¶i ®Çu t...................................................18
2. ThÈm ®Þnh vÒ ph¬ng diÖn thÞ trêng.................................................18
3. ThÈm ®Þnh dù ¸n vÒ ph¬ng diÖn kü thuËt.......................................19
4. ThÈm ®Þnh vÒ tæ chøc ®iÒu hµnh dù ¸n...........................................20
5. ThÈm ®Þnh vÒ tµi chÝnh.....................................................................20
6. ThÈm ®Þnh mÆt kinh tÕ x· héi cña dù ¸n.......................................26
III. ho¹t ®éng tÝn dông ng©n hµng víi qu¸ tr×nh
thu hót vµ sö dông vèn ®Çu t..............................................27
1. Ho¹t ®éng huy ®éng vèn...................................................................27
2. Ho¹t ®éng cho vay vµ ®Çu t..............................................................27
3. Vai trß cña ho¹t ®éng tÝn dông.........................................................27
Ch¬ng II §¸nh gi¸ t×nh h×nh thÈm ®Þnh c¸c dù ¸n cho
vay vèn cña ng©n hµng ngo¹i th¬ng viÖt nam...........29
I. Kh¸i qu¸t vÒ Ng©n hµng Ngo¹i th¬ng ViÖt Nam. .29
1. LÞch sö h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña Ng©n hµng Ngo¹i th¬ng ViÖt
Nam.........................................................................................................29
2. T×nh h×nh ho¹t ®éng cña NHNT ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m
qua..........................................................................................................30
3. C¬ cÊu tæ chøc cña Ng©n hµng Ngo¹i th¬ng...................................37
II.Thùc tr¹ng c«ng t¸c thÈm ®Þnh t¹i Ng©n hµng
Ngo¹i th¬ng ViÖt Nam..............................................................39
1. Qui tr×nh thÈm ®Þnh cña Ng©n hµng Ngo¹i th¬ng..........................39
2. T×nh h×nh thÈm ®Þnh t¹i Ng©n hµng Ngo¹i th¬ng ViÖt Nam.........48
3. KÕt qu¶ c«ng t¸c thÈm ®Þnh.............................................................49
III. §¸nh gi¸ vÒ ho¹t ®éng thÈm ®Þnh t¹i Ng©n
hµng Ngo¹i th¬ng ViÖt Nam.................................................50
1. Nh÷ng mÆt ®· ®¹t ®îc.......................................................................50
2. Nh÷ng vÊn ®Ò cßn tån t¹i trong c«ng t¸c thÈm ®Þnh......................53
3. Nguyªn nh©n g©y ra nh÷ng h¹n chÕ trong c«ng t¸c thÈm ®Þnh dù
¸n ®Çu t t¹i Ng©n hµng Ngo¹i th¬ng....................................................55
VÝ dô vÒ thÈm ®Þnh mét dù ¸n ®Çu t t¹i NHNTVN................57
ch¬ng 3: Mét sè gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ thÈm
®Þnh dù ¸n ®Çu t t¹i Ng©n hµng Ngo¹i th¬ng ViÖt
nam........................................................................................................73
I. Nh÷ng ®Þnh híng trong ho¹t ®éng cho vay vµ
c«ng t¸c thÈm ®Þnh...................................................................73
1.§Þnh híng trong c«ng t¸c cho vay.....................................................74
2
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
2. §Þnh híng trong c«ng t¸c thÈm ®Þnh...............................................75
II. Mét sè gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt lîng thÈm ®Þnh
tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t trong ho¹t ®éng cho vay
t¹i Ng©n hµng Ngo¹i th¬ng ViÖt Nam............................75
1. Gi¶i ph¸p vÒ ph¬ng ph¸p thÈm ®Þnh...............................................76
2. Gi¶i ph¸p vÒ th«ng tin.......................................................................78
3. Gi¶i ph¸p vÒ nh©n tè con ngêi..........................................................80
4. Gi¶i ph¸p vÒ tæ chøc ®iÒu hµnh........................................................82
5. Gi¶i ph¸p vÒ trang thiÕt bÞ................................................................83
III. Mét sè kiÕn nghÞ nh»m n©ng cao chÊt lîng
thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t..............................................................84
KÕt luËn.............................................................................................87
Tµi liÖu tham kh¶o.......................................................................88
Ch¬ng i
Nh÷ng ®Ò chung vÒ dù ¸n ®Çu t vµ thÈm
®Þnh dù ¸n ®Çu t
I. dù ¸n ®Çu t vµ thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t.
1. Dù ¸n ®Çu t.
1.1. Kh¸i niÖm vÒ dù ¸n ®Çu t.
a. Kh¸i niÖm.
Ho¹t ®éng ®Çu t lµ mét ho¹t ®éng cÇn lîng vèn lín, thêi gian tiÕn
hµnh ®Çu t còng nh vËn hµnh kÕt qu¶ ®Çu t kÐo dµi vµ mang tÝnh rñi ro
cao. MÆt kh¸c, ho¹t ®éng ®Çu t võa ph¶i mang l¹i lîi Ých kinh tÕ cho nhµ
®Çu t võa ph¶i phï hép víi môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña ®Êt níc.
Do ®ã, ®Ó tiÕn hµnh mét c«ng cuéc ®Çu t ph¶i cã sù chuÈn bÞ hÕt søc
nghiªm tóc. Sù chuÈn bÞ ®ã biÓu hiÖn b»ng viÖc nghiªn cøu, so¹n th¶o
c¸c gi¶i ph¸p kinh tÕ, kü thuËt nh»m tiÕn hµnh ho¹t ®éng ®Çu t. KÕt qu¶
cña viÖc nghiªn cøu vµ so¹n th¶o ®ã ®îc thÓ hiÖn qua dù ¸n. §iÒu ®ã
còng ®ång nghÜa víi viÖc mäi c«ng cuéc ®Çu t ®Òu ph¶i tiÕn hµnh theo dù
¸n.
Dù ¸n ®Çu t ®îc xem xÐt trªn nhiÒu gãc ®é kh¸c nhau:
* Trªn gãc ®é qu¶n lý: Dù ¸n ®Çu t lµ mét c«ng cô qu¶n lý viÖc sö
dông vèn, vËt t lao ®éng ®Ó t¹o ra c¸c kÕt qu¶ kinh tÕ, tµi chÝnh trong mét
thêi gian dµi.
* VÒ mÆt h×nh thøc: Dù ¸n ®Çu t lµ mét tËp hå s¬ tµi liÖu tr×nh bµy
mét c¸ch chi tiÕt vµ cã hÖ thèng c¸c ho¹t ®éng vµ chi phÝ theo mét kÕ
ho¹ch cña mét c«ng cuéc ®Çu t ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi hoÆc ph¸t triÓn
3
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
s¶n xuÊt kinh doanh nh»m ®¹t ®îc nh÷ng kÕt qu¶ vµ thùc hiÖn ®îc nh÷ng
môc tiªu nhÊt ®Þnh trong t¬ng lai l©u dµi.
* Trªn gãc ®é kÕ ho¹ch ho¸: Dù ¸n ®Çu t lµ mét c«ng cô thÓ hiÖn kÕ
ho¹ch chi tiÕt cña mçi c«ng cuéc ®Çu t s¶n xuÊt kinh doanh, ph¸t triÓn
kinh tÕ x· héi, lµm tiÒn ®Ò cho c¸c quyÕt ®Þnh ®Çu t vµ tµi trî. Dù ¸n ®Çu
t lµ mét ho¹t ®éng kinh tÕ riªng biÖt nhá nhÊt, lµ kh©u ®Çu tiªn trong
c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ nÒn kinh tÕ nãi chung.
* VÒ mÆt néi dung: Dù ¸n ®Çu t lµ mét tËp hîp c¸c ho¹t ®éng cã liªn
quan víi nhau ®îc kÕ ho¹ch nh»m ®¹t ®îc c¸c môc tiªu ®· ®Þnh trong
viÖc t¹o ra c¸c kÕt qu¶ cô thÓ trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh, th«ng qua
viÖc sö dông c¸c nguån lùc x¸c ®Þnh.
MÆc dï dù ¸n ®Çu t ®îc xem xÐt trªn nhiÒu gãc ®é kh¸c nhau song
chóng ta cã thÓ kh¸i qu¸t b¶n chÊt vµ h×nh thøc mét dù ¸n ®Çu t. VÒ b¶n
chÊt, dù ¸n ®Çu t lµ tËp hîp nh÷ng ®Ò xuÊt vÒ viÖc bá vèn ®Ó t¹o míi, më
réng hoÆc c¶i t¹o nh÷ng ®èi tîng nhÊt ®Þnh nh»m ®¹t ®îc sù t¨ng trëng
vÒ sè lîng, c¶i tiÕn hoÆc n©ng cao chÊt lîng cña s¶n phÈm hay dÞch vô
nµo ®ã trong mét kho¶ng thêi gian x¸c ®Þnh. VÒ h×nh thøc tr×nh bµy, dù
¸n ®Çu t lµ tµi liÖu do chñ ®Çu chÞu tr¸ch nhiÖm lËp, trong ®ã cã thÓ hiªn
mét c¸ch ®Çy ®ñ, khoa häc vµ toµn diÖn vµ toµn bé néi dung c¸c vÊn ®Ò
cã liªn quan ®Õn c«ng tr×nh ®Çu t. Nh»m gióp cho viÖc ra quyÕt ®Þnh ®Çu
t ®îc ®óng ®¾n vµ b¶o ®¶m hiÖu qu¶ cña vèn ®Çu t.
Tãm l¹i, dù ¸n ®Çu t bao gåm 4 phÇn chÝnh:
-Môc tiªu cña d ¸n;
-C¸c kÕt qu¶;
-C¸c ho¹t ®éng;
-C¸c nhuån lùc.
Trong 4 thµnh phÇn trªn th× kÕt qu¶ chÝnh lµ thµnh phÇn ®¸nh dÊu
tiÕn ®é cña dù ¸n. KÕt qu¶ cã thÓ ®îc biÓu hiÖn díi d¹ng kÕt qu¶ tµi
chÝnh, kÕt qu¶ kinh tÕ vµ kÕt qu¶ x· héi. KÕt qu¶ tµi chÝnh lµ c¸c lîi Ých
vÒ tµi chÝnh thu ®îc tõ dù ¸n biÓu hiÖn b»ng gi¸ trÞ, tÝnh theo gi¸ thÞ trêng. KÕt qu¶ kinh tÕ lµ c¸c lîi Ých vÒ kinh tÕ biÓu hiÖn b»ng gi¸ trÞ, tÝnh
theo gi¸ kinh tÕ. Gi¸ kinh tÕ lµ gi¸ trÞ chi phÝ c¸c nguån lùc hoÆc c¸c
kho¶n thu nhËp tõ dù ¸n xÐt trªn gãc ®é chung cña quèc gia. KÕt qu¶ x·
héi lµ kÕt qu¶ ®îc biÓu hiÖn díi d¹ng c¸c lîi Ých x· héi (tr×nh ®é d©n trÝ,
kh¶ n¨ng phßng chèng bÖnh tËt, b¶o ®¶m m«i trêng...) kÕt qu¶ nµy biÓu
hiÖn rÊt phong phó vµ thêng kh«ng thÓ ®o lêng mét c¸ch chÝnh x¸c.
b.Vai trß cña dù ¸n ®Çu t.
Dù ¸n ®Çu t cã vai trß hÕt søc quan träng kh«ng chØ ®èi víi chñ
®Çu t mµ cßn ®èi víi Nhµ níc vµ c¸c bªn liªn quan. Cô thÓ lµ:
* Dù ¸n lµ c¨n cø quan träng ®Ó quyÕt ®Þnh viÖc bá vèn ®Çu t.
* Dù ¸n lµ c¬ së ®Ó x©y dùng kÕ ho¹ch ®Çu t, theo dâi, ®«n ®èc vµ
kiÓm tra qua tr×nh thùc hiÖn ®Çu t.
4
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
* Dù ¸n lµ c¬ së quan träng ®Ó thuyÕt phôc c¸c tæ chøc tµi chÝnh,
tÝn dông cho vay vèn ®Ó tiÕn hµnh ®Çu t.
* Dù ¸n lµ c¨n cø quan träng ®Ó ®¸nh gi¸ vµ cã nh÷ng ®iÒu chØnh
kÞp thêi nh÷ng tån t¹i vµ nh÷ng víng m¾c trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn vµ
khai th¸c c«ng tr×nh.
* Dù ¸n lµ mét trong nh÷ng c¬ së ph¸p lý ®Ó xem xÐt, xö lý khi cã
tranh chÊp gi÷a c¸c bªn tham gia liªn doanh ®Çu t.
Riªng ®èi víi chñ ®Çu t, dù ¸n cßn lµ c¬ së ®Ó: xin phÐp ®îc ®Çu t,
xin phÐp nhËp khÈu vËt t m¸y mãc, xin hëng c¸c u ®·i vÒ ®Çu t, xin gia
nhËp khu chÕ xuÊt-khu c«ng nghiÖp...
c. Yªu cÇu c¬ b¶n cña dù ¸n.
Víi vai trß quan träng cña m×nh, dù ¸n ®Çu t khi ®îc so¹n th¶o
ph¶i ®¶m b¶o nh÷ng tÝnh chÊt sau:
* TÝnh khoa häc, ®îc thÓ hiÖn:
-Th«ng tin, sè liÖu ph¶i ®¶m b¶o trung thùc;
- H×nh thøc ph¶i ®¶m b¶o râ rµng s¹ch ®Ñp;
- Ph¬ng ph¸p lý gi¶i ph¶i ®¶m b¶o tÝnh logic vµ chÆt chÏ
gi÷a c¸c néi dung ®· nªu trong dù ¸n;
- Ph¬ng ph¸p tÝnh to¸n ph¶i ®¶m b¶o sù chÝnh x¸c.
* TÝnh thùc tiÔn: C¸c néi dung cña dù ¸n ph¶i ®îc nghiªn cøu vµ
x¸c ®Þnh trªn c¬ së xem xÐt, ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ ®óng møc c¸c ®iÒu kiÖn
vµ hoµn c¶nh cô thÓ liªn quan trùc tiÕp vµ gi¸n tiÕp ®Õn ho¹t ®éng ®Çu t
(vÒ thêi gian vµ kh«ng gian).
* TÝnh thèng nhÊt: §îc thÓ hiÖn tõ nh÷ng bíc tiÕn hµnh ®Õn néi
dung, h×nh thøc, c¸ch tr×nh bµy cña dù ¸n cÇn tu©n thñ nh÷ng qui ®Þnh
chung mang tÝnh quèc tÕ.
2.2. Néi dung cña dù ¸n ®Çu t
®©y:
Mét dù ¸n ®Çu t th«ng thêng bao gåm nh÷ng néi dung chÝnh sau
* Mét lµ: C¸c c¨n cø lËp dù ¸n, sù cÇn thiÕt ph¶i ®Çu t x©y dùng dù
¸n. CÇn nªu c¨n cø ph¸p lý vµ c¨n cø thùc tiÔn cña toµn bé qu¸ tr×nh h×nh
thµnh vµ thùc hiÖn toµn bé dù ¸n.
* Hai lµ: Nghiªn cøu vÒ thÞ trêng cña dù ¸n. CÇn ®Ò cËp ®Õn c¸c vÊn
®Ò:
- Giíi thiÖu s¶n phÈm, dÞch vô ®îc lùa chän ®a vµo s¶n xuÊt kinh
doanh theo dù ¸n
- C¸c luËn cø vÒ thÞ trêng®èi víi s¶n phÈm ®îc lùa chän.
- Dù b¸o nhu cÇu hiÖn t¹i, t¬ng lai cña s¶n phÈm, dÞch vô ®ã.
- X¸c ®Þnh nguån vµ c¸c kªnh ®¸p øng nhu cÇu ®ã.
5
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
¸n.
- Xem xÐt, x©y dùng m¹ng líi ®Ó tæ chøc tiªu thô s¶n phÈm cña dù
* Ba lµ: Nghiªn cøu vÒ ph¬ng diÖn kü thuËt - c«ng nghÖ cña dù ¸n
theo c¸c néi dung chñ yÕu sau.
- X¸c ®Þnh ®Þa ®iÓm x©y dùng dù ¸n.
- X¸c ®Þnh qui m« ch¬ng tr×nh s¶n xuÊt.
- X¸c ®Þnh nhu cÇu c¸c yÕu tè ®Çu vµo cho s¶n xuÊt, nguån vµ ph¬ng thøc cung cÊp
- Lùa chän c«ng nghÖ vµ thiÕt bÞ.
*Bèn lµ: Nghiªn cøuvÒ tæ chøc qu¶n trÞ dù ¸n. Tuú theo tõng dù ¸n
cô thÓ ®Ó x¸c ®Þnh m« h×nh tæ chøc bé m¸y cho thÝch hîp, tõ ®ã lµm c¬
së cho viÖc tÝnh to¸n nhu cÇu nh©n lùc.
*N¨m lµ: Nghiªn cøu vÒ ph¬ng diÖn tµi chÝnh cña dù ¸n. CÇn gi¶i
quyÕt c¸c néi dung chñ yÕu sau:
- X¸c ®Þnh tæng vèn ®Çu t, c¬ cÊu c¸c lo¹i vèn vµ nguån tµi trî.
- §¸nh gi¸ kh¶ n¨ng sinh lêi cña dù ¸n.
- X¸c ®Þnh kh¶ n¨ng hoµn vèn cña dù ¸n
- §¸nh gi¸ møc ®é rñi ro cña dù ¸n
*S¸u lµ: Nghiªn cøu mÆt kinh tÕ - x· héi cña dù ¸n. CÇn ®¸nh gi¸
so s¸nh gi÷a lîi Ých do c¸c dù ¸n t¹o ra mµ c¸i gi¸ mµ x· héi ph¶i tr¶ cho
viÖc sö dông c¸c nguån lùc trªn c¸c mÆt chñ yÕu sau:
- Kh¶ n¨ng t¹o ra nguån thu cho ng©n s¸ch
- T¹o c«ng ¨n viÖcNghiªn
lµm cøu
Nghiªn
cøuc¬c¬héi
héi®Çu
®Çut t
- N©ng cao møc sèng cña nh©n d©n
- T¨ng thu vµ tiÕt kiÖm ngo¹i tÖ
Nghiªn
cøu
tiÒn
kh¶thi
thi
*B¶y lµ: KÕt luËnNghiªn
vµ
kiÕncøu
nghÞ.
Th«ng
qua c¸c néi dung nghiªn cøu
tiÒn
kh¶
trªn cÇn kÕt luËn tæng qu¸t vÒ kh¶ n¨ng thùc hiÖn cña dù ¸n, nh÷ng khã
nh¨n vµ nh÷ng thuËn lîi trong qu¸ tr×nh chuÈn bÞ vµ thùc hiÖn dù ¸n,
®ång thêi ®Ò xuÊt nh÷ng kiÕn nghÞ ®èi víi c¸c tæ chøc cã liªn quan ®Õn
Nghiªncøu
cøukh¶
kh¶thi
thi
dù ¸n.
Nghiªn
2.3. C¸c giai ®o¹n h×nh thµnh vµ thùc hiÖn mét dù ¸n ®Çu t.
§Ó h×nh thµnh vµ vËn hµnh mét dù ¸n ®Çu t ph¶i tr¶i qua nhiÒu bíc,
nhiÒu giai ®o¹n kÕ tiÕp nhauThùc
®îc hiÖn
gäi lµdùchu
¸n tr×nh cña dù ¸n.
Thùc hiÖn
dù ¸n
Cã nhiÒu c¸ch ph©n chia, xem xÐt liªn quan ®Õn qu¸ tr×nh h×nh
thµnh vµ qu¶n lý dù ¸n. §Ó phï hîp víi yªu cÇu cña c«ng t¸c chuÈn bÞ
®Çu t vµ c¸c ho¹t ®éng chñ yÕu trong qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ qu¶n lý vËn
VËnhµnh
hµnhtr×nh
khaith¸c
th¸c
hµnh dù ¸n, cã thÓ ph©n VËn
chia
chu
dù
¸n thµnh c¸c giai ®o¹n ®îc m«
khai
t¶ theo s¬ ®å sau ®©y:
§¸nhgi¸
gi¸sau
saudù
dù¸n
¸n
§¸nh
6
KÕtthóc
thócdù
dù¸n
¸n
KÕt
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
a. Nghiªn cøu c¬ héi ®Çu t.
Giai ®o¹n nµy cã nhiÒu ý tëng ban ®Çu vÒ dùa ¸n ®îc h×nh thµnh
dùa trªn c¬ së c¶m tÝnh trùc quan hoÆc lµ dùa trªn c¬ së quy ho¹ch ®Þnh
híng ph¸t triÓn cña vïng, khu vùc hay cña quèc gia. KÕt thóc giai ®o¹n
nµy cã kÕt qu¶ lµ mét kÕ ho¹ch mang tÝnh chØ ®¹o vÒ ph¬ng híng ®Çu t
vµ h×nh thµnh tæ chøc nghiªn cøu.
b. Nghiªn cøu tiÒn kh¶ thi.
Lµ giai ®o¹n nghiªn cøu s¬ bé vÒ c¸c yÕu tè c¬ b¶n cña dù ¸n ®Çu t
nh vÞ trÝ, quy m«, thiÕt bÞ, c«ng nghÖ, nhu cÇu vÒ vèn còng nh tæ chøc
thùc hiÖn dù ¸n. Trong giai ®o¹n nµy, ngêi ta còng x¸c ®Þnh chØ tiªu c¬
b¶n ®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ c¬ b¶n cña dù ¸n ®Ó lµm c¬ së cho viÖc xem xÐt
lùa chän dù ¸n.
KÕt qu¶ cña giai ®o¹n nµy lµm c¬ së cho viÖc quyÕt ®Þnh tiÕp tôc
hoÆc chÊm døt viÖc nghiªn cøu dù ¸n ë c¸c bíc tiÕp theo.
c. Nghiªn cøu kh¶ thi.
Qua c«ng t¸c nghiªn cøu, ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ c¸c kÕt qu¶ nghiªn
cøu tiÒn kh¶ thi nÕu thÊy dù ¸n cã nh÷ng dÊu hiÖu kh¶ quan theo c¸c chØ
tiªu ph©n tÝch th× cã thÓ nghiªn cøu kh¶ thi.
Trong giai ®o¹n nµy cÇn ph¶i nghiªn cøu toµn diÖn vµ chi tiÕt c¸c
yÕu tè cña dù ¸n. Ngoµi ra trong giai ®o¹n nµy cÇn thùc hiÖn mét sè
nghiªn cøu riªng nh nghiªn cøu ®Þa chÊt, thuû v¨n, thÞ trêng vµ c¸c ®iÒu
kiÖn ph¸p lý, chÝnh s¸ch. . .trong trêng hîp c¸c nghiªn cøu nµy cã tÝnh
7
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
chÊt quyÕt ®Þnh ®èi víi sù thµnh c«ng cña dù ¸n hoÆc ®iÒu kiÖn tiªn
quyÕt ®Ó thùc hiÖn dù ¸n.
Nghiªn cøu kh¶ thi ®îc thùc hiÖn trªn c¬ së c¸c th«ng tin chi tiÕt cã
®é chÝnh x¸c cao h¬n giai ®o¹n nghiªn cøu tiÒn kh¶ thi. §©y lµ c¬ së
quyÕt ®Þnh ®Çu t vµ lµm c¨n cø ®Ó triÓn khai thùc hiÖn dù ¸n trªn thùc tÕ.
d. Thùc hiÖn dù ¸n ®Çu t.
Giai ®o¹n nµy lµ giai ®o¹n biÕn c¸c dù ®Þnh ®Çu t thµnh hiÖn thùc
nh»m ®a dù ¸n vµ ho¹t ®éng trong thùc tÕ cña ®êi sèng kinh tÕ-x· héi.
Giai ®o¹n nµy bao gåm mét c¸c lo¹t qu¸ tr×nh kÕ tiÕp hoÆc xen kÏ nhau
tõ khi thiÕt kÕ ®Õn khi ®a dù ¸n vµo vËn hµnh khai th¸c. Nã bao gåm c¸c
c«ng ®o¹n chÝnh sau:
- ThiÕt kÕ: Bao gåm tÊt c¶ c¸c kh©u kh¶o s¸t, tÝnh to¸n, thiÕt kÕ vµ
thùc hiÖn c¸c néi dung thiÕt kÕ trong hå s¬ tr×nh c¬ quan cã thÈm quyÒn
phª duyÖt. Mét sè kh©u thiÕt kÕ cã thÓ thùc hiÖn trong qu¸ tr×nh x©y
dùng.
- X©y dùng: Gåm c¸c kh©u chuÈn bÞ mÆt b»ng (gi¶i phãng mÆt
b»ng), tæ chøc ®Êu thÇu, x©y dùng, mua s¾m vµ l¾p ®Æt kÕt cÊu, trang
thiÕt bÞ ®Õn kh©u vËn hµnh thö tríc khi ®a vµo vËn hµnh chÝnhh thøc.
§©y lµ giai ®o¹n hÕt søc quan träng cã liªn quan chÆt chÏ víi viÖc
®¶m b¶o chÊt lîng, ¶nh hëng ®Õn qu¶n lý chi phÝ vµ tiÕn ®é thùc hiÖn cña
dù ¸n vµ c¶ hiÖu qu¶ ®Çu t.
e. VËn hµnh dù ¸n ®Çu t.
Giai ®o¹n nµy kÓ tõ khi ®a dù ¸n ®Çu t vµo ho¹t ®éng, khai th¸c cho
®Õn khi kÕt thóc dù ¸n. Giai ®o¹n nµy bao gåm c¸c ho¹t ®éng theo chøc
n¨ng cña dù ¸n vµ qu¶n lý dù ¸n theo c¸c kÕ ho¹ch ®· tÝnh tríc.
Tuy nhiªn, cã mét sè dù ¸n cã thÓ vËn hµnh vµ khai th¸c ngµy c¶
trong thêi ®o¹n thùc hiÖn ( sö dông tõng phÇn, tõng c«ng ®o¹n). Mét sè
dù ¸n ®îc chia thµnh c¸c giai ®o¹n ph¸t triÓn nªn qu¸ tr×nh khai th¸c vµ
sö dông cã thÓ tiÕn hµnh xen kÏ nhau.
f. §¸nh gi¸ sau dù ¸n.
Thùc chÊt cña giai ®o¹n nµy lµ viÖc ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ c¸c chØ tiªu
kinh tÕ-kü thuËt cña dù ¸n trong giai ®o¹n vËn hµnh vµ khai th¸c. §¸nh
gi¸ trong giai ®o¹n nµy nh»m:
- HiÖu chØnh c¸c th«ng sè kinh tÕ-kü thuËt ®Ó ®¶m b¶o møc ®· dù
kiÕn trong nghiªn cøu kh¶ thi trªn c¬ së ph¸t hiÖn vµ t×m c¸c biÖn ph¸p
cÇn thiÕt ®Ó ®¶m b¶o c¸c th«ng sè vËn hµnh cña dù ¸n.
- T×m kiÕm c¬ héi ph¸t triÓn, më réng dù ¸n hoÆc ®iÒu chØnh c¸c
yÕu tè cña dù ¸n cho phï hîp víi t×nh h×nh thùc tÕ ®Ó ®¶m b¶o hiÖu qu¶
cña dù ¸n. Dùa vµo kÕt qu¶ ®¸nh gi¸, ph©n tÝch t×nh h×nh vËn hµnh khai
th¸c dù ¸n ®Ó cã quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n vÒ sù cÇn thiÕt kÐo dµi hoÆc chÊm
døt thêi h¹n ho¹t ®éng cña dù ¸n.
8
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
g. KÕt thóc dù ¸n.
TiÕn hµnh c¸c c«ng viÖc cÇn thiÕt ®Ó chÊm døt ho¹t ®éng cña dù ¸n
nh thanh to¸n c«ng nî, thµnh lý tµi s¶n vµ hoµn thµnh c¸c thñ tôc ph¸p lý
kh¸c.
Trong c«ng t¸c nghiªn cøu so¹n th¶o mét dù ¸n ®Çu t, c¸c giai ®o¹n
®îc nghiªn cøu rÊt kü lìng, tû mû nhng kh«ng tr¸nh ®îc khái nh÷ng sai
xãt. Do ®ã, chóng ta cÇn cã mét quy tr×nh thÈm ®Þnh c¸c dù ¸n ®Çu t
nh»m ph¸t hiÖn vµ söa ch÷a nh÷ng sai xãt ®ã ®ång thêi bæ sung thªm c¸c
biÖn ph¸p ®Ó ®¶m b¶o tÝnh kh¶ thi cao cho viÖc thùc hiÖn dù ¸n
2. Kh¸i niÖm vµ sù cÇn thiÕt ph¶i thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t.
2.1. Kh¸i niÖm.
ThÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t lµ viÖc tæ chøc xem xÐt mét c¸ch kh¸ch quan
cã khoa häc vµ toµn diÖn c¸c néi dung c¬ b¶n ¶nh hëng trùc tiÕp tíi tÝnh
kh¶ thi cña mét dù ¸n. Tõ ®ã ra quyÕt ®Þnh ®Çu t vµ cho phÐp ®Çu t.
ThÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t nh»m ph©n tÝch vµ lµm s¸ng tá vÒ mét lo¹t
vÊn ®Ò cã liªn quan tíi tÝnh kh¶ thi trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn dù ¸n: thÞ trêng, c«ng nghÖ, kü thuËt, kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña dù ¸n ®Ó ®øng v÷ng
trong thêi gian ho¹t ®éng, vÒ qu¶n lý dù ¸n, gãp phÇn ®ãng gãp kinh tÕ
cña dù ¸n vµo sù t¨ng trëng cña nÒn kinh tÕ. . .víi c¸c th«ng tin vÒ bèi
c¶nh c¸c gi¶ thiÕt sö dông trong dù ¸n nµy. §ång thêi ®¸nh gi¸ ®Ó x¸c
®Þnh xem dù ¸n cã gióp cho ®Êt níc nh÷ng lîi Ých vÒ mÆt kinh tÕ-x· héi
hay kh«ng, nÕu cã th× b»ng c¸ch nµo vµ liÖu cã ®¹t ®îc môc tiªu vÒ hiÖu
qu¶ tµi chÝnh hay kh«ng ®Ó cã thÓ mang l¹i lîi Ých cho chñ ®Çu t vµ c¸c
®¬n vÞ vµ c¸c tæ chøc cã liªn quan kh¸c.
Th«ng thêng, c«ng t¸c thÈm ®Þnh c¸c dù ¸n vµ ch¬ng tr×nh ®Çu t thêng xem xÐt ¶nh hëng cña dù ¸n vÒ mÆt tµi chÝnh (ng©n s¸ch) kinh tÕ vµ
ph©n phèi thu nhËp nh lµ ba kÕt qu¶ ®éc lËp. Tuy nhiªn, khÝa c¹nh nµy
cña dù ¸n ®Çu t thêng liªn quan chÆt chÏ víi nhau vµ xem xÐt nh ba phÇn
trong mét thÓ thèng nhÊt. Mét ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt tríc khi mét dù ¸n cã
thÓ cho t¸c dông ph©n phèi l¹i thu nhËp lµ tÝnh kh¶ thi vÒ tµi chÝnh cña dù
¸n hoÆc lµ dù ¸n tù h¹ch to¸n ®îc hoÆc lµ dù ¸n cã c¬ chÕ ph©n bæ nguån
ng©n s¸ch cho dù ¸n sao cho nã cã kh¶ n¨ng vËn hµnh mét c¸ch cã hiÖu
qu¶ nhÊt.
ViÖc ph©n tÝch tµi chÝnh, kinh tÕ vµ x· héi cña mét dù cßn ph¶i ®îc
liªn kÕt mËt thiÕt víi nhau, bëi v× c¬ së th«ng tin thu ®îc sau mçi giai
®o¹n thÈm ®Þnh cã thÓ rÊt cÇn thiÕt ®Ó hoµn tÊt viÖc thÈm ®Þnh mét khÝa
c¹nh kh¸c cña dù ¸n.
Thùc chÊt cña viÖc thÈm ®Þnh dù ¸n lµ viÖc ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ tÝnh
kh¶ thi cña dù ¸n trªn tÊt c¶ c¸c ph¬ng diÖn: c«ng nghÖ, tµi chÝnh, kinh
tÕ-x· héi. . . trªn c¬ së c¸c tiªu chuÈn, ®Þnh møc, quy ®Þnh cña c¸c c¬
quan qu¶n lý Nhµ níc, tiªu chuÈn vµ th«ng lÖ quèc tÕ.
§©y lµ mét qu¸ tr×nh kiÓm tra, ®¸nh gi¸ c¸c néi dung cña dù ¸n mét
c¸ch ®éc lËp t¸ch biÖt víi qu¸ tr×nh so¹n th¶o dù ¸n. ThÈm ®Þnh dù ¸n ®·
9
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
t¹o ra c¬ së v÷ng ch¾c cho ho¹t ®éng ®Çu t cã hiÖu qu¶. C¸c kÕt luËn rót
ra tõ qu¸ tr×nh thÈm ®Þnh lµ c¬ së ®Ó c¸c c¬ quan cã thÈm quyÒn cña Nhµ
níc ra quyÕt ®Þnh ®Çu t vµ cho phÐp ®Çu t.
2.2. Sù cÇn thiÕt ph¶i thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t
ThÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t lµ cÇn thiÕt b¾t nguån tõ vai trß qu¶n lý vÜ
m« cña Nhµ níc ®èi víi ho¹t ®éng ®Çu t. Mét Nhµ níc lu«n cã tr¸ch
nhiÖm ®¶m b¶o cho viÖc ®Çu t do m×nh tiÕn hµnh hoÆc ®îc m×nh cho
phÐp tiÕn hµnh ®ãng gãp vµo lîi Ých chung. Nhµ níc víi chøc n¨ng c«ng
quyÒn cña m×nh sÏ can thiÖp vµo qu¸ tr×nh lùa chän c¸c dù ¸n ®Çu t. TÊt
c¶ c¸c dù ¸n ®Çu t thuéc mäi nguån vèn, mäi thµnh phÇn kinh tÕ ®Òu ph¶i
®ãng gãp vµo lîi Ých chung cña ®Êt níc. Bëi vËy, tríc khi ra quyÕt ®Þnh
®Çu t hay cho phÐp ®Çu t c¸c c¬ quan cã thÈm quyÒn cña Nhµ níc cÇn
ph¶i biÕt xem c¸c dù ¸n ®ã cã gãp phÇn ®¹t ®îc môc tiªu cña quèc gia
hay kh«ng ? NÕu cã th× b»ng c¸ch nµo vµ ®Õn møc ®é nµo ?
Mét dù ¸n ®Çu t dï ®îc tiÕn hµnh so¹n th¶o kü lìng ®Õn ®©u còng
mang tÝnh chñ quan cña ngêi so¹n th¶o, vÉn cã thÓ cã nh÷ng sai xãt
trong viÖc x¸c ®Þnh môc tiªu, ph¹m vi ho¹t ®éng hay lùa chän c¸c gi¶i
ph¸p kinh tÕ kü thuËt, ph©n tÝch lîi Ých vµ chi phÝ vèn cßn mang tÝnh chñ
quan. Ngêi so¹n th¶o thêng ®øng trªn gãc ®é hÑp ®Ó nh×n nhËn c¸c vÊn
®Ò cña dù ¸n. C¸c nhµ thÈm ®Þnh thêng cã c¸i nh×n réng h¬n trong viÖc
®¸nh gi¸ dù ¸n nh»m lµm râ ph¶i chuÈn x¸c ®¸nh gi¸ tÝnh ®óng ®¾n hîp
lý cña dù ¸n trªn c¬ së ph©n tÝch vÒ mét lo¹t c¸c vÊn ®Ò cã liªn quan ®Õn
tÝnh kh¶ thi trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn dù ¸n: thÞ trêng, c«ng nghÖ, kü
thuËt, kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña dù ¸n ®Ó ®øng v÷ng trong vßng ®êi ho¹t
®éng, vÒ qu¶n lý thùc hiÖn dù ¸n. Hä xuÊt ph¸t tõ lîi Ých chung cña toµn
x· héi, cña c¶ céng ®ång ®Ó xem xÐt phÇn ®ãng gãp kinh tÕ cña dù ¸n
vµo sù t¨ng trëng kinh tÕ vµ c¸c lîi Ých x· héi mµ dù ¸n ®em l¹i.
MÆt kh¸c, khi so¹n th¶o dù ¸n cã thÓ cã nh÷ng sai xãt, c¸c ý kiÕn cã
thÓ m©u thuÉn, kh«ng logic, thËm trÝ cã nh÷ng tõ ng÷ s¬ hë g©y ra nh÷ng
tranh chÊp gi÷a c¸c ®èi t¸c tham gia vµo qu¸ tr×nh ho¹t ®éng ®Çu t. ThÈm
®Þnh dù ¸n ®Çu t sÏ ph¸t hiÖn ra nh÷ng sai xãt ®ã vµ söa ch÷a.
Qua ®ã chóng ra thÊy r»ng, thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t lµ cÇn thiÕt vµ lµ
mét bé phËn quan träng trong ho¹t ®éng ®Çu t nh»m ®em l¹i hiªô qu¶ cao
cho dù ¸n vµ tr¸nh ®îc nh÷ng thiÖt h¹i ®¸ng tiÕc x¶y ra.
2.3. Môc ®Ých, ý nghÜa, yªu cÇu cña thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t.
2 a. Môc ®Ých cña thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t.
C«ng t¸c thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t ®îc tiÕn hµnh nh»m mang l¹i hiÖu
qu¶ kinh tÕ-x· héi, lîi Ých vËt chÊt cho chñ ®Çu t vµ c¸c tæ chøc kh¸c cã
liªn quan. Trªn c¬ së th× môc ®Ých cña thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t ®îc thÓ hiÖn
nh sau:
* §¸nh gi¸ tÝnh hîp lý cña dù ¸n: TÝnh hîp lý cña dù ¸n ®îc biÓu
hiÖn mét c¸ch tæng hîp (biÓu hiÖn trong tÝnh hiÖu qu¶ vµ tÝnh kh¶ thi) vµ
®îc biÓu hiÖn ë tõng néi dung vµ c¸ch thøc tÝnh to¸n cña dù ¸n.
10
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
* §¸nh gi¸ tÝnh hiÖu qu¶ cña dù ¸n: HiÖu qu¶ cña dù ¸n ®îc xem
xÐt trªn hai ph¬ng diÖn, hiÖu qu¶ tµi chÝnh vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ-x· héi cña
dù ¸n.
* §¸nh gi¸ tÝnh kh¶ thi cña dù ¸n: §©y lµ môc ®Ých hÕt søc quan
träng trong thÈm ®Þnh dù ¸n. Mét dù ¸n hîp lý vµ hiÖu qu¶ cÇn ph¶i cã
tÝnh kh¶ thi. TÊt nhiªn hîp lý vµ hiÖu qu¶ lµ hai ®iÒu kiÖn quan träng ®Ó
dù ¸n cã tÝnh kh¶ thi. Nhng tÝnh kh¶ thi cßn ph¶i xem xÐt víi néi dung vµ
ph¹m vi réng h¬n cña dù ¸n nh xem xÐt c¸c kÕ ho¹ch tæ chøc thùc hiÖn,
m«i trêng ph¸p lý cña dù ¸n. . .
Ba môc ®Ých trªn còng ®ång thêi lµ yªu cÇu chung ®èi víi mäi dù ¸n
®Çu t. Mét dù ¸n muèn ®îc ®Çu t hoÆc tµi trî vèn th× dù ¸n ph¶i ®¶m b¶o
®îc nh÷ng yªu cÇu trªn. Tuy nhiªn, môc ®Ých cuèi cïng cña viÖc thÈm
®Þnh dù ¸n cßn tuú thuéc vµo chñ thÓ thÈm ®Þnh dù ¸n. Cã c¸c chñ thÓ
thÈm ®Þnh dù ¸n kh¸c nhau tuú thuéc vµo mçi chøc n¨ng riªng mµ c¸c
chñ thÓ thÈm ®Þnh thùc hiÖn c«ng t¸c thÈm ®Þnh cña m×nh ®Ó ®¹t ®îc môc
®Ých mµ minh muèn ®¹t ®îc:
- C¸c chñ ®Çu t trong vµ ngoµi níc thÈm ®Þnh dù ¸n kh¶ thi ®Ó ®a ra
c¸c quyÕt ®Þnh ®Çu t.
- C¸c ®Þnh chÕ tµi chÝnh (Ng©n hµng, Tæng côc §Çu t ph¸t triÓn. . .)
thÈm ®Þnh dù ¸n ®Ó ra quyÕt ®Þnh tµi trî hoÆc cho vay vèn.
- C¸c c¬ quan qu¶n lý vÜ m« cña Nhµ níc (Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t,
c¸c Bé vµ c¸c C¬ quan ngang Bé, UBND tØnh, thµnh phè. . .) thÈm ®Þnh
dù ¸n kh¶ thi ®Ó ra quyÕt ®Þnh cho phÐp hoÆc cÊp giÊy phÐp ®Çu t.
b. ý nghÜa cña thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t
ThÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t gióp cho c¸c dù ¸n ®Çu t khái bÞ b¸c bá,
ng¨n chÆn nh÷ng dù ¸n mang l¹i nh÷ng hËu qu¶ tiªu cùc cho nÒn kinh tÕ
vµ chñ ®Çu t còng nh c¸c chñ thÓ cã liªn quan kh¸c. Gãp phÇn ®¶m b¶o
cho viÖc sö dông vèn ®Çu t cã hiÖu qu¶. ý nghÜa cña thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu
t ®îc thÓ hiÖn nh sau:
* ThÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t gióp cho chñ ®Çu t cã lùa chän ®îc ph¬ng
¸n ®Çu t tèt nhÊt.
* ThÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t gióp cho c¸c c¬ quan qu¶n lý vÜ m« cña
Nhµ níc ®¸nh gi¸ ®îc tÝnh phï hîp cña dù ¸n víi quy ho¹ch ph¸t triÓn
chung cña ngµnh, vïng l·nh thæ vµ c¶ níc trªn c¸c mÆt: môc tiªu, quy
m«, quy ho¹ch vµ hiÖu qu¶.
* ThÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t gióp cho viÖc x¸c ®Þnh nh÷ng c¸i lîi, c¸i
h¹i cña dù ¸n trªn c¸c mÆt khi ®i vµo ho¹t ®éng. Tõ ®ã cã biÖn ph¸p khai
th¸c c¸c khÝa c¹nh cã lîi vµ h¹n chÕ ®îc c¸c mÆt h¹n chÕ.
* Gióp cho c¸c ®Þnh chÕ tµi chÝnh ra quyÕt ®Þnh chÝnh x¸c cho vay
hoÆc tµi trî cho dù ¸n ®Çu t.
Qua thÈm ®Þnh gióp cho viÖc x¸c ®Þnh râ t c¸ch ph¸p nh©n cña c¸c
bªn tham gia ®Çu t.
11
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
c. Yªu cÇu cña viÖc thÈm ®Þnh dù ¸n.
ThÈm ®Þnh dù ¸n ®îc tiÕn hµnh ®èi víi tÊt c¶ c¸c dù ¸n thuéc thuéc
nguån vèn ng©n s¸ch Nhµ níc nh: Ng©n s¸ch, vèn tÝn dông u ®·i. . .vµ
c¸c dù ¸n ®Çu t kh«ng sö dông vèn Nhµ níc. Tuy nhiªn, yªu cÇu cña
c«ng t¸c thÈm ®Þnh ®èi víi c¸c dù ¸n nµy còng kh¸c nhau. Theo NghÞ
®Þnh 42 CP ngµy 16/7/1997 cña thñ tíng ChÝnh phñ th× tÊt c¶ c¸c dù ¸n
®Çu t cã x©y dùng thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ ®Òu ph¶i thÈm ®Þnh vÒ
quy ho¹ch x©y dùng, c¸c ph¬ng ¸n kiÕn tróc, c«ng nghÖ, sö dông ®Êt ®ai,
tµi nguyªn, b¶o vÖ m«i trêng sinh th¸i, phßng chèng ch¸y næ vµ c¸c khÝa
c¹nh kh¸c cña dù ¸n. §èi víi c¸c dù ¸n ®Çu t sö dông vèn Nhµ níc cßn
ph¶i thÈm ®Þnh vÒ ph¬ng diÖn tµi chÝnh vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ cña dù ¸n.
§èi víi c¸c dù ¸n cã sö dông vèn ODA ph¶i phï hîp víi c¸c quy ®Þnh
cña Nhµ níc vµ th«ng lÖ quèc tÕ.
2.3. C¸c quan ®iÓm ®¸nh gi¸ quyÕt ®Þnh ®Çu t trong qu¸ tr×nh thÈm ®Þnh
dù ¸n.
Mét dù ¸n ®Çu t cã thÓ xem xÐt trªn nhiÒu ph¬ng diÖn kh¸c nhau.
a. Ph©n tÝch tµi chÝnh dù ¸n.
* Theo quan ®iÓm Ng©n hµng: ph©n tÝch tµi chÝnh nh»m ®¸nh gi¸
hiÖu qu¶ chung cña dù ¸n ®Ó thÊy møc ®é an toµn cña sè vèn mµ ng©n
hµng ®· cho vay (hoÆc tµi trî) cho dù ¸n. Ng©n hµng quan t©m tríc tiªn
®Õn c¸c dù ¸n cã nhu cÇu thu hót nguån tµi chÝnh vµ cã kh¶ n¨ng t¹o ra
lîi Ých tµi chÝnh trªn c¬ së ph©n tÝch dßng tiÒn.
* Theo quan ®iÓm cña chñ ®Çu t: chñ ®Çu t xem xÐt møc gia t¨ng
thu nhËp rßng cña dù ¸n so v¬i lîi Ých tµi chÝnh mµ hä cã thÓ nhËn ®îc
trong trêng hîp kh«ng cã dù ¸n. V× vËy, hä xem nh÷ng g× hä ph¶i bá ra
trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn dù ¸n lµ chi phÝ.
* §èi víi c¬ quan qu¶n lý ng©n s¸ch: ngêi ta quan t©m ®Õn c¸c
kho¶n mµ ng©n s¸ch ph¶i chi díi d¹ng trî cÊp hay trî gi¸ còng nh c¸c
nguån thu tõ dù ¸n vÒ phÝ hay thuÕ cã thÓ thu ®îc.
b. Ph©n tÝch kinh tÕ.
Ph©n tÝch kinh tÕ lµ c«ng cô ®¸nh gi¸ dù ¸n tõ quan ®iÓm quèc gia.
Khi sö dông ph©n tÝch kinh tÕ ®Ó tÝnh to¸n møc sinh lîi còng nh chi phÝ
ph¶i sö dông gi¸ c¶ kinh tÕ vµ thùc hiÖn c¸c ®iÒu chØnh kh¸c. Theo quan
®iÓm nµy chi phÝ kinh tÕ cho dù ¸n bao gåm toµn bé c¸c kho¶n chi phÝ
ph¶i hy sinh ®Ó thùc hiÖn dù ¸n, do ®ã, kho¶n vèn vay kh«ng ®îc coi nh
mét kho¶n chi phÝ.
c. Ph©n tÝch ph©n phèi thu nhËp.
Ph©n tÝch nµy ®îc xem xÐt trªn tÊt c¶ c¸c quan ®iÓm, bëi v× mäi ®èi
tîng hoÆc trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp ®Òu cã quan hÖ víi dù ¸n vÒ mÆt lîi
Ých. Ph©n tÝch ®îc x©y dùng trªn c¬ së lîi Ých tµi chÝnh hoÆc lîi Ých kinh
tÕ tõ dù ¸n.
Qua ph©n tÝch trªn chóng ta thÊy r»ng cã thÓ mét dù ¸n lµ kh¶ thi
khi ®øng trªn quan ®iÓm nµy nhng l¹i kh«ng kh¶ thi khi xÐt trªn quan
12
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
®iÓm kh¸c. V× vËy, ®¸nh gi¸ dù ¸n tõ nhiÒu quan ®iÓm kh¸c nhau ®Ó cã
c¸i nh×n mét c¸ch toµn diÖn vµ cã ®îc quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n khi tham gia
thùc hiÖn dù ¸n.
2.5. C¬ së vµ ph¬ng ph¸p thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t
a. C¬ së thÈm ®Þnh
Dù ¸n ®Çu t ®îc c¸c c¬ quan Nhµ níc cã thÈm quyÒn quyÕt ®Þnh khi
hå s¬ cña dù ¸n ®îc xem lµ ®Çy ®ñ vµ ®óng thñ tôc nh sau:
* §¬n xin ®Çu t
* ý kiÕn cña cÊp trùc tiÕp qu¶n lý chñ ®Çu t
* B¶n dù ¸n nghiªn cøu tiÒn kh¶ thi hoÆc nghiªn cøu kh¶ thi hoÆc
c¸c b¸o c¸o ®Çu t ®èi víi tõng lo¹i dù ¸n ®îc quy ®Þnh theo quy chÕ thÈm
®Þnh cña Nhµ níc.
* ý kiÕn cña Bé qu¶n lý ngµnh, UBND tØnh, thµnh phè qu¶n lý
l·nh thæ vµ c¸c ngµnh cã liªn quan
* C¸c c¨n cø cã gi¸ trÞ ph¸p lý vÒ kh¶ n¨ng huy ®éng c¸c nguån lùc
* C¸c c¨n cø ph¸p lý kh¸c
c. C¸c ph¬ng ph¸p thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t.
Mét dù ¸n ®Çu t sÏ ®îc thÈm ®Þnh ®Çy ®ñ vµ chÝnh x¸c khi cã ph¬ng
ph¸p thÈm ®Þnh khoa häc kÕt hîp víi kinh nghiÖm qu¶n lý thùc tiÔn vµ
c¸c nguån th«ng tin ®¸ng tin cËy. ViÖc thÈm ®Þnh dù ¸n cã thÓ tiÕn hµnh
theo nhiÒu ph¬ng ph¸p kh¸c nhau tuú thuéc vµo néi dung cña dù ¸n ®îc
xem xÐt. Nh÷ng ph¬ng ph¸p ®îc sö dông ®ã lµ c¸c ph¬ng ph¸p so s¸nh
c¸c chØ tiªu, ph¬ng ph¸p ph©n tÝch ®é nh¹y cña dù ¸n, ph¬ng ph¸p thÈm
®Þnh theo tr×nh tù.
*Ph¬ng ph¸p so s¸nh c¸c chØ tiªu.
§©y lµ mét ph¬ng ph¸p phæ biÕn, ®¬n gi¶n, c¸c chØ tiªu kinh tÕ-kü
thuËt chñ yÕu cña dù ¸n ®îc so s¸nh víi c¸c dù ¸n ®· vµ ®ang ®îc x©y
dùng hoÆc ®ang ho¹t ®éng. Sö dông ph¬ng ph¸p nµy gióp cho viÖc ®¸nh
gi¸ tÝnh hîp lý vµ x¸c ®Þnh c¸c chØ tiªu cña dù ¸n. Tõ ®ã cã thÓ rót ra c¸c
kÕt luËn ®óng ®¾n vÒ dù ¸n ®Ó ra quyÕt ®Þnh ®Çu t ®îc chÝnh x¸c. Ph¬ng
ph¸p so s¸nh ®îc tiÕn hµnh theo mét sè chØ tiªu sau ®©y:
+ Tr×nh do Nhµ níc quy ®Þnh hoÆc ®iÒu kiÖn vÒ tµi chÝnh mµ dù ¸n
cã thÓ chÊp nhËn ®îc.
+ Tiªu chuÈn vÒ c«ng nghÖ, thiÕt bÞ trong quan hÖ trong chiÕn lîc
®Çu t c«ng nghÖ quèc gia, quèc tÕ.
+ Tiªu chuÈn ®èi víi lo¹i s¶n phÈm mµ thÞ trêng ®ßi hái.
+ C¸c chØ tiªu tæng hîp nh c¬ cÊu vèn ®Çu t, suÊt ®Çu t.
13
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
+ C¸c ®Þnh møc vÒ s¶n xuÊt, tiªu hao n¨ng lîng, nguyªn liÖu, nh©n
c«ng, tiÒn l¬ng, chi phÝ qu¶n lý . . . cña ngµnh theo c¸c ®Þnh mc kinh tÕkü thuËt chÝnh thøc hoÆc c¸c chØ tiªu kÕ ho¹ch vµ thùc tÕ.
+ C¸c chØ tiªu vÒ hiÖu qu¶ ®Çu t.
+ C¸c ®iÒu lÖ tµi chÝnh doanh nghiÖp theo th«ng lÖ phï hîp víi híng
dÉn, chØ ®¹o cña Nhµ níc, cña ngµnh ®èi víi doanh nghiÖp cïng lo¹i.
+ C¸c chØ tiªu trong trêng hîp cã dù ¸n vµ cha cã dù ¸n.
Trong viÖc sö dông ph¬ng ph¸p so s¸nh cÇn lu ý c¸c chØ tiªu dïng
®Ó tiÕn hµnh so s¸nh vµ ph¶i biÕt vËn dông trong ®iÒu kiÖn, ®Æc ®iÓm phï
hîp víi dù ¸n vµ tr¸nh khuynh híng so s¸nh cøng nh¾c, m¸y mãc.
* Ph¬ng ph¸p thÈm ®Þnh theo tr×nh tù.
ViÖc thÈm ®Þnh dù ¸n ®îc tiÕn hµnh theo mét tr×nh tù biÖn chøng, tõ
tæng qu¸t ®Õn chi tiÕt, tõ kÕt luËn tríc lµm tiÒn ®Ò cho kÕt luËn sau:
+ ThÈm ®Þnh tæng qu¸t.
Lµ viÖc xem xÐt c¸c néi dung cña dù ¸n tõ ®ã ph¸t hiÖn ra c¸c vÊn
®Ò hîp lý hay cha hîp lý c©n ®i s©u xem xÐt. ThÈm ®Þnh tæng qu¸t cho
phÐp h×nh dung kh¸i qu¸t dù ¸n, hiÓu râ quy m« vµ tÇm quan träng cña
dù ¸n. V× xem xÐt c¸c néi dung tæng qu¸t cña dù ¸n, do ®ã ë giai ®o¹n
nµy khã cã thÓ ph¸t hiÖn ra nh÷ng vÊn ®Ò cÇn b¸c bá cña dù ¸n hoÆc
nh÷ng h¹n chÕ cña dù ¸n cÇn ®îc bæ sung hoÆc söa ®æi. ChØ khi tiÕn hµnh
thÈm ®Þnh chi tiÕt nh÷ng vÊn ®Ò sai xãt cña dù ¸n míi ®îc ph¸t hiÖn.
+ ThÈm ®Þnh chi tiÕt.
§©y lµ bíc ®îc tiÕn hµnh sau thÈm ®Þnh tæng qu¸t. ViÖc thÈm ®Þnh
nµy ®îc tiÕn hµnh víi tõng néi dung cña dù ¸n, tõ viÖc thÈm ®Þnh c¸c
®iÒu kiÖn ph¸p lý ®Õn ph©n tÝch hiÖu qu¶ tµi chÝnh vµ kinh tÕ-x· héi cña
dù ¸n. Mçi néi dung xem xÐt ®Òu ®a ra nh÷ng ý kiÕn cÇn ph¶i söa ®æi
hay thªm bít, hoÆc cã thÓ lµ ®ång ý hoÆc lµ kh«ng thÓ chÊp nhËn ®îc.
Tuy nhiªn ë møc ®é tËp trung cho nh÷ng néi dung c¬ b¶n cã thÓ
kh¸c nhau tuú theo ®Æc ®iÓm vµ t×nh h×nh cô thÓ cña dù ¸n.
Trong bíc thÈm ®Þnh chi tiÕt, kÕt luËn rót ra tõ néi dung tríc cã thÓ
lµ ®iÒu kiÖn ®Ó nghiªn cøu tiÕp theo. NÕu mét sè néi dung c¬ b¶n cña dù
¸n bÞ b¸c bá th× cã thÓ kh«ng chÊp nhËn dù ¸n mµ kh«ng cÇn ®i vµo thÈm
®Þnh c¸c chØ tiªu tiÕp theo. VÝ dô nh khi ph©n tÝch mét dù ¸n mµ môc tiªu
cña dù ¸n kh«ng hîp lý hoÆc néi dung ph©n tÝch kü thuËt, tµi chÝnh
kh«ng kh¶ thi th× dù ¸n kh«ng thÓ thùc hiÖn.
* Ph¬ng ph¸p thÈm ®Þnh dù ¸n dùa trªn viÖc ph©n tÝch ®é nh¹y
cña dù ¸n.
Ph¬ng ph¸p nµy thêng dïng ®Ó kiÓm tra tÝnh v÷ng ch¾c vÒ hiÖu qu¶
tµi chÝnh cña dù ¸n.
C¬ së cña ph¬ng ph¸p nµy lµ dù kiÕn mét sè t×nh huèng bÊt tr¾c cã
thÓ x¶y ra trong t¬ng lai ®èi víi dù ¸n nh vît chi phÝ ®Çu t, s¶n lîng thÊp,
14
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
gi¸ c¶ chi phÝ ®Çu vµo t¨ng vµ gi¸ tiªu thô s¶n phÈm gi¶m, cã thay ®æi vÒ
chÝnh s¸ch thuÕ theo híng bÊt lîi. . .kh¶o s¸t nh÷ng t¸c ®éng cña nh÷ng
yÕu tè ®ã ®Õn hiÖu qu¶ cña ®Çu t vµ kh¶ n¨ng hoµ vèn cña dù ¸n.
Møc ®é rñi ro cña c¸c bÊt tr¾c dù kiÕn thêng ®îc chän tõ 10 ®Õn
20% vµ nªn chän c¸c yÕu tè tiªu biÓu dÔ g©y ra t¸c ®éng xÊu ®Õn hiÖu
qu¶ cña dù ¸n ®Ó xem xÐt. NÕu dù ¸n vÉn tá ra cã hiÖu qu¶ kÓ c¶ trong trêng hîp cã nhiÒu bÊt tr¾c ph¸t sinh ®ång thêi th× ®ã lµ nh÷ng dù ¸n cã
tÝnh v÷ng ch¾c, ®é an toµn cao. Trong trêng hîp ngîc l¹i, cÇn ph¶i xem
xÐt kh¶ n¨ng h¹n chÕ cã thÓ x¶y ra ®Ó ®Ò xuÊt kiÕn nghÞ c¸c biÖn ph¸p
h÷u hiÖu ®Ó kh¾c phôc hay gi¶m bít c¸c bÊt tr¾c cã thÓ x¶y ra.
Nãi chung, biÖn ph¸p nµy nªn ®îc ¸p dông ®èi víi c¸c dù ¸n cã hiÖu
qu¶ cao h¬n møc b×nh thêng nhng c¬ së nhiÒu yÕu tè thay ®æi do kh¸ch
quan.
II. Quy tr×nh thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t
1. ThÈm ®Þnh sù cÇn thiÕt ph¶i ®Çu t.
ViÖc thÈm ®Þnh nµy cÇn ph¶i ®îc xem xÐt trªn c¸c khÝa c¹nh:
* Dù ¸n cã vÞ trÝ u tiªn nh thÕ nµo trong quy ho¹ch ph¸t triÓn chung.
* Dù ¸n ®îc ®Çu t sÏ ®ãng gãp nh thÕ nµo cho c¸c môc tiªu: gia t¨ng
thu nhËp cho nÒn kinh tÕ vµ doanh nghiÖp, sö dông hîp lý c¸c nguån tµi
nguyªnvµ c¬ së vËt chÊt ®· cã, t¹o c«ng ¨n viÖc lµm, t¨ng thu ngo¹i tÖ. . .
Tõ sù xem xÐt trªn cÇn n¾m ®îc ®éng lùc thóc ®Èy sù h×nh thµnh dù
¸n, thÊy ®îc vai trß vµ phï hîp ®èi víi chiÕn lîc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi
cña quèc gia.
2. ThÈm ®Þnh vÒ ph¬ng diÖn thÞ trêng
2.1. KiÓm tra c©n ®èi cung cÇu s¶n phÈm cña dù ¸n.
Tuú theo ph¹m vi s¶n phÈm cña dù ¸n (trong vïng, toµn quèc hay
xuÊt khÈu) cÇn lËp b¶ng c©n ®èi vÒ nhu cÇu s¶n phÈm hiÖn t¹i vµ kh¶
n¨ng ®¸p øng c¸c nguån cung cÊp hiÖn cã, xu híng ph¸t triÓn cña c¸c
nguån cung cÊp ®ã. Tõ ®ã ®¸nh gi¸ møc ®é tham gia thÞ trêng mµ dù ¸n
cã thÓ ®¹t ®îc.
2.2. Xem xÐt kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña dù ¸n vÒ s¶n phÈm.
S¶n phÈm cña dù ¸n ®îc ®¸nh gi¸ trªn c¸c mÆt: ChÊt lîng, gi¸
thµnh, quy c¸ch, ®iÒu kiÖn lu th«ng vµ tiªu thô, kinh nghiÖm vµ uy tÝn
cña doanh nghiÖp trong quan hÖ thÞ trêng vÒ s¶n phÈm, kÕt qu¶ thùc tÕ vÒ
tiªu thô s¶n phÈm.
§èi víi c¸c s¶n phÈm ®Ó xuÊt khÈu hoÆc thay thÕ nhËp khÈu, ngoµi
néi dung t¬ng tù trªn ph¬ng ph¸p kiÓm tra hiÖu qu¶ nhÊt lµ kiÓm tra kh¶
n¨ng tiªu thô thùc tÕ cña s¶n phÈm ph¶i c¨n cø vµo: Kinh nghiÖm, uy tÝn
s½n cã cña doanh nghiÖp hoÆc c¸c mÆt hµng cïng lo¹i, c¸c hîp ®ång bao
tiªu hoÆc tiªu thô ®· ký kÕt; T¬ng quan gi÷a hµng xuÊt khÈu vµ hµng
15
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
ngo¹i vÒ chÊt lîng, h×nh thøc bao b×, mÉu m·; Kh¶ n¨ng giao hµng æn
®Þnh, ®óng tiÕn ®é, ph¬ng thøc thanh to¸n thuËn tiÖn.
3. ThÈm ®Þnh dù ¸n vÒ ph¬ng diÖn kü thuËt.
3.1. Xem xÐt viÖc lùa chän ®Þa ®iÓm vµ mÆt b»ng x©y dùng.
VÞ trÝ ®îc chän ph¶i tèi u vÒ: Tu©n thñ c¸c quy ®Þnh vÒ quy ho¹ch
x©y dùng vµ kiÕn tróc, thuËn lîi vÒ giao th«ng, gÇn nguån cung cÊp
nguyªn vËt liÖu chñ yÕu, tËn dông ®îc c¬ së h¹ tÇng kü thuËt s½n cã trong
vïng. ViÖc x©y dùng ë ®Þa ®iÓm míi cÇn ph¶i xem xÐt ®Õn kh¶ n¨ng ®Òn
bï gi¶i phãng mÆt b»ng ®Ó cã thÓ íc lîng ®óng chi phÝ vµ tiÕn ®é thùc
hiÖn dù ¸n.
3.2. Xem xÐt viÖc lùa chän h×nh thøc ®Çu t vµ c«ng suÊt cña dù ¸n.
Nghiªn cøu kü n¨ng lùc vµ ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt hiÖn t¹i cña doanh
nghiÖp ®Ó kiÕn nghÞ víi chñ dù ¸n vÒ h×nh thøc ®Çu t thÝch hîp. VÒ c«ng
suÊt cña dù ¸n, tõ nhu cÇu thÞ trêng vÒ s¶n phÈm, tÝnh n¨ng cña thiÕt bÞ,
kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña chñ ®Çu t ®Ó kiÕn nghÞ sö dông lo¹i c«ng suÊt thiÕt
bÞ phï hîp.
3.3. Xem xÐt d©y chuyÒn c«ng nghÖ vµ lùa chän thiÕt bÞ.
ViÖc thÈm ®Þnh ph¶i xem xÐt râ u nhîc ®iÓm cña c«ng nghÖ lùa
chän ®Ó t×m ra c«ng nghÖ thÝch hîp. Tríc tiªn, xem xÐt ®Õn c«ng nghÖ ®·
®îc kiÓm chøng thùc hµnh ë quy m« s¶n xuÊt ®¹i trµ, nÕu lµ c«ng nghÖ
lÇn ®Çu tiªn ¸p dông cÇn cã ý kiÕn kÕt luËn cña c¬ quan gi¸m ®Þnh c«ng
nghÖ.
Víi m¸y mãc thiÕt bÞ cÇn kiÓm tra tÝnh ®ång bé víi c«ng suÊt cña
c¸c thiÕt bÞ, c¸c c«ng ®o¹n s¶n xuÊt, møc ®é tiªu hao nguyªn vËt liÖu vµ
c¸c dÞch vô liªn quan nh b¶o dìng, söa ch÷a m¸y mãc, cung cÊp phô
tïng. CÇn chó ý kiÓm tra kü ®èi víi c¸c thiÕt bÞ nhËp khÈu vÒ tÝnh ph¸p lý
vµ tr¸ch nhiÖm cña c¸c bªn. . .
3.4. Xem xÐt viÖc ®¶m b¶o cung cÊp nguyªn vËt liÖu, nhiªn liÖu n¨ng lîng, b¸n thµnh phÈm vµ c¸c yÕu tè ®Çu vµo.
KiÓm tra c¸c yÕu tè ®Çu vµo cho viÖc x©y dùng dù ¸n vµ cho dù ¸n
khi ®i vµo ho¹t ®éng.
3.5. KiÓm tra vÒ gi¶i ph¸p x©y dùng.
C¨n cø vµo yªu cÇu c«ng nghÖ, c¸c ®Þnh møc, tiªu chuÈn x©y dùng
cña c¸c lo¹i dù ¸n, nhu cÇu x©y dùng cña c¸c h¹ng môc c«ng tr×nh chÝnh,
phô trî, h¹ tÇng kü thuËt ®îc x¸c ®Þnh.
3.6. §¸nh gi¸ vÒ ch¬ng tr×nh tiÕn ®é thùc hiÖn dù ¸n.
Xem xÐt tiÕn ®é thi c«ng c«ng tr×nh vµ ch¬ng tr×nh s¶n xuÊt cña dù
¸n ®Ó cã kiÕn nghÞ gióp dù ¸n hoµn thµnh ®óng kÕ ho¹ch.
16
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
4. ThÈm ®Þnh vÒ tæ chøc ®iÒu hµnh dù ¸n.
Dù ¸n thµnh c«ng hay thÊt b¹i ngoµi c«ng t¸c chuÈn bÞ vµ thùc
hiÖn cßn chÞu rÊt nhiÒu cña yÕu tè tæ chøc, qu¶n lý dù ¸n. V× vËy cÇn
ph¶i xem xÐt n¨ng lùc thùc tÕ cña chñ dù ¸n, cña ®¬n vÞ thiÕt kÕ thi c«ng,
®¬n vÞ cung øng thiÕt bÞ c«ng nghÖ vÒ t c¸ch ph¸p nh©n, n¨ng lùc hµnh
nghÒ vµ tæ chøc nh©n sù.
5. ThÈm ®Þnh vÒ tµi chÝnh.
5.1. ThÈm ®Þnh kh¶ n¨ng tù chñ vÒ mÆt tµi chÝnh.
Xem xÐt hÖ sè ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng tù chñ vÒ mÆt tµi chÝnh:
HÖ sè:
Vèn tù cã
Vèn vay
1
Tû träng:
Vèn tù cã
100% 50%
Tæng vèn ®Çu t
Tû träng nµy thÓ hiÖn kh¶ n¨ng tr¶ nî cña doanh nghiÖp, cßn ®èi víi
c¸c dù ¸n cã triÓn väng th× tû träng nµy cã thÓ lµ 40%.
Ngoµi c¸c chØ tiªu trªn th× ngêi ta cßn cã thÓ dùa vµo mét sè tû lÖ
kh¸c n÷a nh:
Tû lÖ:
Tµi s¶n lu ®éng
Tµi s¶n lu ®éng nî
=
2
1
(HoÆc
4
1
)
Tæng doanh thu
1
Nî ng¾n h¹n
NÕu doanh nghiÖp ®¹t ®îc 4 chØ tiªu nµy th× hoµn toµn thuËn lîi
trong viÖc thùc hiÖn dù ¸n vµ ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n c¸c nghÜa vô
tµi chÝnh. §©y cã thÓ nãi lµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho doanh nghiÖp còng
nh tæ chøc cho vay vèn vµ c¸c dù ¸n cã thÈm quyÒn quyÕt ®Þnh cÊp giÊy
phÐp thùc hiÖn dù ¸n.
5.2. ThÈm ®Þnh vÒ mÆt tµi chÝnh cña dù ¸n.
vèn.
a. ThÈm tra viÖc tÝnh to¸n x¸c ®Þnh tæng vèn ®Çu t vµ tiÕn ®é bá
Vèn ®Çu t x©y l¾p: x¸c ®Þnh nhu cÇu x©y dùng hîp lý cña dù ¸n vµ
møc ®é hîp lý cña ®¬n gi¸ ®îc ¸p dông.
17
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Vèn ®Çu t thiÕt bÞ: KiÓm tra gi¸ mua vµ chi phÝ vËn chuyÓn, b¶o
qu¶n theo quy ®Þnh cña Nhµ níc. §èi víi lo¹i thiÕt bÞ cã kÌm theo
chuyÓn giao c«ng nghÖ míi th× vèn ®Çu t thiÕt bÞ bao gåm c¶ chi phÝ
chuyÓn giao.
Chi phÝ kh¸c: C¸c kho¶n chi phÝ nµy ®îc x¸c ®Þnh theo ®Þnh møc,
nã cÇn ph¶i kiÓm tra theo quy ®Þnh cña Nhµ níc.
b. ThÈm tra viÖc tÝnh to¸n gi¸ thµnh chi phÝ s¶n xuÊt.
TÝnh ®Çy ®ñ c¸c yÕu tè gi¸ thµnh s¶n phÈm; KiÓm tra chi phÝ nh©n
c«ng, kiÓm tra viÖc tÝnh to¸n, ph©n bæ chi phÝ vÒ l·i vay ng©n hµng vµ gi¸
thµnh s¶n phÈm; §èi víi c¸c lo¹i thuÕ cña Nhµ níc ®îc ph©n bæ vµo gi¸
b¸n s¶n phÈm tuú lo¹i h×nh s¶n xuÊt.
c. ThÈm tra vÒ vèn vµ c¬ cÊu nguån vèn.
C¬ cÊu vèn thêng ®îc coi lµ hîp lý nÕu tû lÖ ®Çu t cho thiÕt bÞ cao
h¬n x©y l¾p. §èi víi dù ¸n ®Çu t theo chiÒu s©u hay më réng, tû lÖ nµy
cÇn ®¹t 60% tuy nhiªn cÇn ph¶i linh ho¹t tuú theo tÝnh chÊt hay ®iÒu kiÖn
cô thÓ cña dù ¸n.
C¬ cÊu vèn néi tÖ hay ngo¹i tÖ: CÇn x¸c ®Þnh ®ñ c¬ cÊu vèn ®Çu t vµ
chi phÝ s¶n xuÊt b»ng ngo¹i tÖ cña dù ¸n ®Ó cã c¬ së quy ®æi tÝnh to¸n
hiÖu qu¶ cña dù ¸n. MÆt kh¸c, viÖc ph©n ®Þnh râ c¸c lo¹i chi phÝ b»ng
ngo¹i tÖ ®Ó x¸c ®Þnh nguån ngo¹i tÖ thÝch hîp ®¸p øng nhu cÇu cña dù
¸n.
d. ThÈm tra vµ x¸c ®Þnh doanh lîi cña dù ¸n
Doanh lîi cña dù ¸n ®îc x¸c ®Þnh trªn së chi phÝ s¶n xuÊt gi¸ b¸n
s¶n phÈm-dÞch vô cña dù ¸n, cÇn ph©n biÖt c¸c chØ tiªu sau:
* Tæng s¶n lîng: lµ gi¸ trÞ cña toµn bé s¶n phÈm vµ dÞch vô dù kiÕn
trong n¨m mµ dù ¸n cã thÓ s¶n xuÊt hoÆc cung cÊp ®îc.
* Tæng doanh thu: lµ gi¸ trÞ s¶n phÈm vµ dÞch vô tiªu thô trong n¨m
dù kiÕn.
* Lîi nhuËn tríc thuÕ: lµ chªnh lÖch gi÷a doanh thu vµ chi phÝ s¶n
xuÊt cña c¸c s¶n phÈm vµ dÞch vô tiªu thô.
®Þnh.
* Lîi nhuËn sau thuÕ: lµ lîi nhuËn tríc thuÕ ®ãng gãp lîi tøc quy
* Lîi nhuËn ®Ó giµnh tr¶ nî: lµ phÇn lîi nhuËn sau thuÕ ®îc tÝnh ®Ó
tr¶ nî.
§iÓm cÇn lu ý lµ: viÖc kiÓm tra møc doanh lîi cña dù ¸n cÇn x¸c
®Þnh ®îc c«ng suÊt ho¹t ®éng thùc tÕ hîp lý trong ch¬ng tr×nh s¶n xuÊt
dù kiÕn. §a sè c¸c dù ¸n trong nh÷ng n¨m ®Çu ho¹t ®éng thêng 60-80%
møc s¶n xuÊt/n¨m cña dù ¸n ®i vµo s¶n xuÊt æn ®Þnh, ®¹t c«ng suÊt tèi ®a
cña dù ¸n. Do ®ã, møc doanh lîi cña dù ¸n trong thêi gian nµy cÇn ®îc
®iÒu chØnh t¬ng øng. NÕu dù ¸n ®Çu t lµ mét c«ng ®o¹n bæ sung cho quy
tr×nh s¶n xuÊt chung cña doanh nghiÖp ®ang ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña dù
18
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
¸n chØ lµ s¶n phÈm trung gian, kh«ng ph¶i lµ ph¶i s¶n phÈm cuèi cïng th×
møc doanh lîi cña dù ¸n ®îc thÓ hiÖn b»ng sè chªnh lÖch vÒ doanh thu
vµ lîi nhuËn cña doanh nghiÖp tríc vµ sau khi cã dù ¸n.V× thÕ cÇn xem
xÐt c¸c yÕu tè mµ dù ¸n t¸c ®éng nh: tiÕt kiÖm chi phÝ s¶n xuÊt, n©ng cao
chÊt lîng s¶n phÈm, n¨ng suÊt lao ®éng, gi¶m gi¸ thµnh s¶n phÈm, tËn
dông ®îc thiÕt bÞ s½n cã. . .tõ ®ã ®¸nh gi¸ ®óng møc doanh lîi t¨ng thªm
®îc t¹o ra bëi dù ¸n.
5.3. HÖ thèng chØ tiªu thÈm ®Þnh tµi chÝnh cña dù ¸n.
a. ChØ tiªu lîi nhuËn thuÇn (W).
Lîi nhuËn thuÇn = Tæng doanh thu - Tæng chi phÝ
W = Oi - Ci - T
Lîi nhuËn thuÇn cã thÓ tÝnh cho tõng n¨m hoÆc c¶ ®êi dù ¸n.
Wi = Oi - Ci - Ti
NÕu lîi nhuËn thuÇn lín h¬n 0 th× dù ¸n cã sinh lîi, nhá h¬n 0 dù
¸n bÞ lç. ChØ tiªu nµy cµng lín cµng tèt.
§Ó so s¸nh c¸c dù ¸n kh¸c nhau vÒ quy m«, ngêi ta dïng chØ tiªu
lîi nhuËn thuÇn b×nh qu©n.
W
n
W
W
n
pv
ipv
n
i 1
n
W ipv * r (1r )
n
(1r )
i 1
1
Tû suÊt lîi nhuËn gi¶n ®¬n ®îc x¸c ®Þnh b»ng tû sè gi÷a tæng lîi
nhuËn cña mét n¨m tiªu biÓu víi tæng chi phÝ cña dù ¸n. Tû suÊt nµy
cµng cao th× dù ¸n cµng hiÖu qu¶. Nhîc ®iÓm cña tû suÊt nµy lµ kh«ng
tÝnh tuæi thä dù ¸n, khã x¸c ®Þnh n¨m cã lîi nhuËn ®iÓn h×nh, kh«ng tÝnh
®Õn gi¸ trÞ cña tiÒn.
b. ChØ tiªu thu nhËp thuÇn (NPV).
ChØ tiªu nµy cho biÕt gi¸ trÞ hiÖn thuÇn cña c¶ ®êi dù ¸n, lµ hiÖu sè
gi÷a tæng gi¸ trÞ hiÖn t¹i c¸c kho¶n thu ®îc trong t¬ng lai vµ tæng sè vèn
®Çu t ban ®Çu.
n
NPV Bi
i 1
n
1
i
(1r )
NPV >0 dù ¸n cã lîi nªn ®Çu t.
19
C
i 1
1
i
i
(1r )
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
NPV <0 dù ¸n kh«ng cã hiÖu qu¶, kh«ng nªn ®Çu t.
NPV=0 dù ¸n hoµ vèn, nÕu dù ¸n cã hiÖu qu¶ vÒ mÆt x· héi th× cã
thÓ do Nhµ níc ®Çu t. Dù ¸n cÇn ®îc xem xÐt l¹i.
¦u ®iÓm cña chØ tiªu nµy lµ cho biÕt chÝnh x¸c sè lîi nhuËn rßng
mµ dù ¸n mang l¹i.
Nhîc ®iÓm lµ kh«ng so s¸nh ®îc gi÷a c¸c dù ¸n cã quy m« vµ tuæi
thä kh¸c nhau.
c. Tû suÊt hoµn vèn néi bé IRR
Dù ¸n ®îc coi lµ kh¶ thi khi IRR>IRR®m (IRR ®Þnh møc).
IRR lµ mét chØ tiªu ®îc dïng phæ biÕn nhÊt hiÖn nay. §ã lµ mét
møc l·i suÊt nÕu dïng nã lµm hÖ sè chiÕt khÊu ®Ó tÝnh chuyÓn c¸c kho¶n
thu chi cña dù ¸n vÒ mÆt b»ng thêi gian ë hiÖn t¹i th× tæng thu sÏ b»ng
tæng chi.
Ta cã c¸ch tÝnh IRR nh sau:
IRR = r1 +
NPV1
NPV1 - NPV2
(r2 - r1)
Trong ®ã: r2>r1
r2 - r1 ~5%
NPV1: Gi¸ trÞ d¬ng gÇn 0
NPV2: Gi¸ trÞ ©m gÇn 0
d. §iÓm hoµ vèn.
Lµ gi¸ trÞ cña mét chØ tiªu ®Æc trng cho kh¶ n¨ng khai th¸c dù ¸n mµ
víi gi¸ trÞ Êy th× tæng møc thu nhËp b»ng tæng møc chi phÝ. §iÓm hoµ
vèn cho thÊy giíi h¹n an toµn ®Ó thu håi vèn tõ viÖc khai th¸c dù ¸n.
NÕu vît qu¸ giíi h¹n ®ã th× dù ¸n sÏ cã nhiÒu khã kh¨n. Th«ng thêng
®iÓm hoµ vèn ®îc biÓu thÞ b»ng tæng sè s¶n phÈm s¶n xuÊt hay doanh thu
do b¸n sè s¶n phÈm ®îc s¶n xuÊt tÝnh tõ ®Çu dù ¸n ®Õn thêi ®iÓm ®ã.
x: Sè s¶n phÈm cÇn s¶n xuÊt ®Ó hoµ vèn
f: Tæng ®Þnh phÝ c¶ ®êi dù ¸n
p: Gi¸ cña mét ®¬n vÞ s¶n phÈm
v: Chi phÝ mét ®¬n vÞ s¶n phÈm
20
.DOC 
71 
66 
53 
