Tài liệu Phân tích thống kê tiền lương của người lao động trong công ty tnhh tien do

Chuyên đề tốt nghiệp Trường Đại Học Thương Mại PhÇn më ®Çu I. Tính cấp thiết nghiên cứu đề tài. Thị trường hàng hóa sức lao động là một trong những thị trường cơ bản của nền kinh tế vận hành theo cơ chế thị trường và trong thị trường này, tiền lương, tiền công là giá cả của loại hàng hóa đặc biệt - hàng hóa sức lao động. Do vậy mối quan hệ cung cầu, cạnh tranh, sự vận động của thị trường hàng hóa sức lao động luôn là mối quan tâm của các nhà khoa học, nhà hoạch định chính sách, đặc biệt là chính sách về lao động việc làm và tiền lương. Nền kinh tế đất nước đã chuyển sang cơ chế kinh tế thị trường hơn 20 năm, nhưng chế độ tiền lương của chúng ta lại vẫn mang nặng bản chất chế độ tiền lương thời bao cấp. Do đó thay đổi căn bản chính sách tiền lương cho phù hợp với nền kinh tế vận động theo cơ chế kinh tế thị trường đã trở thành một đòi hỏi cấp thiết. Để tiến hành một quá trình SXKD đòi hỏi các DN phải hội đủ cả 3 yếu tố: Lao động, đối tượng lao động và tư liệu lao động, Trong đó lao động là một trong những yếu tố quyết định sự thành công của DN. Vấn đề tiền lương và các khoản thanh toán với NLĐ là một vấn đề quan trọng cần được giải quyết nó một cách cân nhắc, cẩn thận rõ ràng thỏa đáng và đảm bảo sự công bằng. Ngày nay, cùng với sự phát triển vũ bão của khoa học kỹ thuật, sự phát triển lớn mạnh của nền kinh tế thế giới, một quốc gia nói chung hay một DN nói riêng muốn hòa nhập được thì phải tạo động lực phát triển từ trong nội bộ của DN mà xuất phát điểm chính là việc giải quyết một cách hợp lý, công bằng rõ ràng vấn đề tiền lương và các khoản trích theo lương cho người lao động. Dù dưới bất kỳ loại hình DN nào thì sức lao động của con người đều tồn tại và đi liền với thành quả của DN. Vì thế tiền lương và các khoản phải trả theo lương cho NLĐ là vấn đề cần quan tâm của các DN hiện nay. NLĐ thì luôn mong muốn nhận được mức thu nhập cao nhất có thể. Song dối với DN tiền lương và các khoản trích theo lương là một bộ phận quan trọng của CFSXKD. Do đó DN lại cố gắng phấn đấu hạ CFSX, giảm giá thành SP bằng cách hạ chi phí tiền 1 SV: TrÇn Hång Qu©n Líp : K39DK18 Chuyên đề tốt nghiệp Trường Đại Học Thương Mại lương. Làm thế nào để nâng cao thu nhập cho NLĐ kích thích NLĐ hăng hái làm việc nâng cao hiệu quả HĐKD của DN đang là yêu cầu đặt ra đối với các DN trong xu thế hiện nay. Bên cạnh đó, tiền lương của NLĐ cũng là một vấn đề được nhà nước quan tâm. Thông qua các chính sách về tiền lưnhà nước bảo vệ quyền lợi của người lao động. Mặt khác, vấn đề này cúng g ơng ắn liền với lợi ích của nhà nước bởi vì một bộ phận NLĐ có thu nhập cao và các DN có nghĩa vụ nộp thuế vào ngân sách nhà nước. Hòa chung với sự phát triển không ngừng của nền kinh tế, công ty TNHH TiÕn §é cũng đang bước những bước tiến trong quá trình hội nhập và cũng đạt được những chuyển biến đáng kể thích ứng trong tình hình mới. Vấn đề lao ®éng, đặc biệt tiền lương của NLĐ luôn được ban lãnh đạo quan tâm, chú trọng, công ty xác lập được cơ chế trả lương hợp lý để thúc đẩy, khuyến khích NLĐ gắn bó với công ty. Tuy mhiên trong DN vấn đề trả lương và phân phối thu nhập của NLĐ thì vẫn còn những điểm chưa đảm bảo sự công bằng, tiền lương của một số cán bộ trả chưa đúng với NSLĐ mà họ thực sự cống hiến cho DN, lương của một số nhân viên còn thấp, chưa đáp ứng đủ nhu cầu đời sống của họ. *Xác lập và tuyên bố đề tài. Việc phân tích thống kê tiền lương của NLĐ trong công ty TNHH TiÕn §é nãi riêng và NLĐ trong các DN nói chung là vô cùng quan trọng và cần thiết mang tính cấp bách cả về lý luận và thực tiễn. Xuất phát từ quan điểm đó, sau một thời gian thực tập tại công ty TNHH TiÕn §é dưới sự hướng dẫn tận tình của c« gi¸o Ths. §Æng ThÞ Th và các thầy cô giáo trong quá trình học tập, cùng với sự giúp đỡ của các anh chi trong c«ng ty TNHH TiÕn §é em đã chọn chuyên đề: "Phân tích thống kê tiền lương của người lao động trong công ty TNHH TiÕn §é " Làm chuyên đề tốt nghiệp 2.Môc tiªu nghiªn cøu ®Ò tµi: - Hệ thống cơ sở lý luận về tiền lương và phân tích thống kê tiền lương của NLĐ trong DN. 2 SV: TrÇn Hång Qu©n Líp : K39DK18 Chuyên đề tốt nghiệp Trường Đại Học Thương Mại - Tìm hiểu và đánh giá thực trạng tình hình tiền lương của NLĐ tại c«ng ty TNHH TiÕn §é ” để chỉ ra những ưu điểm, nhược điểm và nguyên nhân của những nhược điểm đó. Đồng thời dự báo triển vọng và quan điểm giải quyết vấn đề tại c«n ty TNHH TiÕn §é - Từ thực trạng đề xuất các giải pháp và kiến nghị đối với công ty, nhà nước để khắc phục phần nào những hạn chế còn tồn tại về vấn đề tiền lương và công tác phân tích thống kê tiền lương tại c«ng ty TNHH TiÕn §é. 3. Phạm vi nghiên cứu. Do thời gian có hạn cũng như những giới hạn về nguồn thông tin nên trong chuyên đề này em chỉ tập trung nghiên cứu, phân tích thống kê tiền lương của NLĐ trong phạm vi c«ng ty TNHH TiÕn §é Thời gian được chọn để nghiên cứu trong 4 năm: 2006 - 2007 - 2008 – 2009. 3 SV: TrÇn Hång Qu©n Líp : K39DK18 Chuyên đề tốt nghiệp Trường Đại Học Thương Mại CH¦¥NG I. MéT Sè VÊN §Ò Lý LUËN C¥ B¶N VÒ TIÒN L¦¥NG 1. Mét sè ®Þnh nghÜa, Khái niệm c¬ b¶n vÒ tiền lương. 1.1. Khái niệm, vai trß cña tiÒn l¬ng Tiền lương là một phạm trù phức tạp và là đối tượng nghiên cứu của nhiều ngành khoa học khác nhau, chủ yếu và trước hết là khoa học kinh tế và khoa học pháp lý. Về mặt kinh tế: Tiền lương là sự biểu hiện bằng tiền của giá trị sức lao động được hình thành thông qua sự thỏa thuận giữa người sử dụng lao động và NLĐ, do người sử dụng lao động trả cho NLĐ. Về mặt pháp lý: Điều 55 bộ luật nước ta quy định " Tiền lương của NLĐ do hai bên thỏa thuận trong hợp đồng lao động và được trả theo NSLĐ, chất lượng và hiệu quả công việc. Mức lương của NLĐ không được thấp hơn mức lương tối thiểu mà nhà nước quy định". a. Các phạm trù tiền lương: - Tiền lương danh nghĩa: Là tiền lương trả cho NLĐ dưới hình thức tiền tệ. Trên thực tế mọi mức lương trả cho NLĐ đều là tiền lương danh nghĩa, bản thân nó chưa đưa ra một nhận thức đầy đủ về mức trả công thực tế cho NLĐ vì lợi ích của NLĐ nhận được còn phụ thuộc vào sự biến động của giá cả hàng hóa, dịch vụ và mức thuế họ phải nộp. - Tiền lương thực tế: Là khối lượng hàng hóa, dịch vụ mà NLĐ có thể mua sắm được từ tiền lương của mình sau khi đã đóng góp các loại thuế theo quy định của nhà nước. Tiền lương thực tế phụ thuộc vào hai yếu tố cơ bản là số lượng tiền lương danh nghĩa và chỉ số giá cả hàng hóa dịch vụ. Tiền lương thực tế = Tiền lương danh nghĩa / chỉ số giá cả hàng hóa, dịch vụ - Tiền lương tối thiểu: Theo tổ chức lao động quốc tế những yếu tố cần thiết xác định mức lương tối thiểu gồm: nhu cầu của NLĐ và gia đình họ, có chú ý đến mức lương tối thiểu chung được điều chỉnh tùy thuộc vào mức tăng trưởng kinh tế, chỉ số giá cả sinh hoạt và cung cầu lao động trong từng thời kỳ. 4 SV: TrÇn Hång Qu©n Líp : K39DK18 Chuyên đề tốt nghiệp Trường Đại Học Thương Mại Việt Nam quy định mức lương tối thiểu chung và được ấn định theo giá sinh hoạt để trả cho NLĐ làm công việc đơn giản nhất trong điều kiện lao động bình thường để bù đắp sức lao động. Tùy theo từng thời kỳ mà nhà nước quy định mức lương tối thiểu khác nhau. Hiện nay mức lương tối thiểu được áp dụng trên toàn quốc là: 650.000đ/tháng. b. Bản chất Tiền lương là giá cả sức lao động, biểu hiện bằng tiền của giá cả sức lao động dưới tác động của các quy định trong nền kinh tế thị trường. Nói cách khác tiền lương là biểu hiện bằng tiền của hao phí lao động sống cần thiết mà DN phải trả cho NLĐ theo thời gian, theo SP hay khối lượng công việc mà người đó cống hiến, tiền lương phải đảm bảo cho NLĐ tái SX sức lao động để họ tham gia vào quá trình SX tiếp theo. c. Chức năng: - Chức năng tái SX sức lao động. NLĐ bán sức lao động của mình cho các DN, và nhận tiền lương từ người sử dụng lao động. Phần thu nhập này để bù đắp lại sức lao động bỏm ra và tái SX sức lao động trong tương lai. Quá trình tái SX sức lao động được thực hiện bằng cách trả công cho NLĐ qua lương. Sức lao động của con người là có hạn, nó bị giảm sút trong quá trình làm việc nên tiền lương phải đảm bảo vừa khôi phục lại sức lao động đã mất đi trong quá trình làm việc vừa phải bồi dưỡng làm tăng thêm sức lao động cả về mặt lượng và mặt chất. NLĐ với số tiền mà họ nhận được khong chỉ đủ để chi tiêu mà còn có thể nâng cao trình độ về mọi mặt của bản thân và gia đình thậm chí có một phần tích lũy. Chức năng tái SX sức lao động chỉ thực hiện tốt khi đảm bảo đúng vai trò: trao đổi ngang giá giữa hoạt động lao động và kết quả lao động. Nghĩa là tiền lương nhận được phải xứng đáng với sức lao động đã bỏ ra, thỏa mãn các nhu cầu tái SX sức lao động của NLĐ. - Chức năng đòn bẩy kinh tế. 5 SV: TrÇn Hång Qu©n Líp : K39DK18 Chuyên đề tốt nghiệp Trường Đại Học Thương Mại Lao động là một trong những nguồn lực quan trọng của SX. Phát huy tốt yếu tố lao động sẽ giúp DN đạt hiệu quả cao về mọi mặt. Một chính sách tiền lương đúng đắn sẽ là động lực to lớn nhằm phát huy sức mạnh của nhân tố con người trong việc thực hiện các mục tiêu kinh tế xã hội. Tiền lương có tác dụng kích thích lợi ích vật chất đối với NLĐ, làm cho họ vì lợi ích của bản thân và gia đình mà lao động một cách tích cực với chất lượng, tăng NSLĐ. - Chức năng công cụ quản lý. Tiền lương là bộ phận chi phí đầu vào của DN, là phần chi phí KD của DN phải trả cho việc sử dụng sức lao động. Do đó nó làm ảnh hưởng đến phần lợi nhuận mà DN thu được. Lợi nhuận là mục tiêu xuyên suốt, chiến lược KD lâu dài và là mục tiêu cao nhất mà các DN theo đuổi. Để thực hiện được lợi nhuận cao, một trong những biện pháp mà các DN thường áp dụng là giảm các khoản chi phí trong đó có chi phí tiền lương. Chi phí tiền lương là những đảm bảo có tính pháp lý của nhà nước về quyền lợi tối thiểu mà NLĐ được hưởng kể từ khi bắt đầu đến khi hoàn thành công việc. Mức lương tối thiểu là nền tảng cho chính sách trả lương và việc chi trả lương trong DN. Vì vậy nó phải được thể hiện bằng chính sách, bằng pháp luật buộc mọi DN phải thực hiện khi sử dụng lao đông. - Chức năng thước đo hao phí lao động xã hội. Tiền lương là biểu hiện bằng tiền của giá trị sức lao động. Khi tiền lương trả cho NLĐ ngang giá với sức lao động mà họ bỏ ra để thực hiện công việc, người ta có thể xác định được hao phí lao động của toàn xã hội thông qua các tổng quỹ lương cho tất cả NLĐ. - Chức năng điều tiết lao động. Nền kinh tế phát triển với trình độ cao, sức cạnh tranh về SP của các DN ngày càng gay gắt. Những đòi hỏi của con người ngày càng cao hơn thì những chính sách về tiền lương, bậc lương không thể tách rời điều đó. Sự hấp dẫn do 6 SV: TrÇn Hång Qu©n Líp : K39DK18 Chuyên đề tốt nghiệp Trường Đại Học Thương Mại mức lương cáõe thu hút NLĐ tự động nhận mọi công việc dù ở đâu hay làm gì, điều này làm cho cơ cấu lao động trong các ngành nghề không đồng đều, mất cân đối. Do đó việc quy định thang bậc lương sẽ góp phần điều tiết lao động, tạo ra một cơ cấu lao động hợp lý, góp phần ổn định thị trường lao động trong từng quốc gia. 1.1.2. Các hình thức trả lương: Việc trả lương cho NLĐ được quản lý bởi các quy phạm, chính sách, chế độ của nhà nước. DN xác định tiền lương phải trả cho NLĐ dựa trên số lượng lao động và sức lao động đã hao phí. Tiền lương của NLĐ được trả theo NSLĐ, chất lượng và hiệu quả lao động. Các DN ở nước ta thường áp dụng các hình thức trả lương sau: - Hình thức trả lương theo thời gian - Hình thức trả lương theo SP - Hình thức trả lương hỗn hợp - Hình thức trả lương khoán thu nhập Mỗi hình thức trả lương có những ưu điểm và nhược điểm riêng, được vận dụng cho từng DN cụ thể, các DN không nên áp dụng các hình thức trả lương máy móc mà nên dựa vào đặc điểm SXKD, quy mô lao động của mình mà lựa chọn hình thức trả lương phù hợp nhất. 1.1.3 Các chỉ tiêu thèng kª tiÒn l¬ng . Chỉ tiêu thống kê tiền lương của NLĐ là tập hợp các chỉ tiêu thống kê có thể phản ánh các mặt, tính chất quan trọng nhất, các mối liên hệ cơ bản giữa các mặt của tiền lương đến các hiện tượng liên quan đến nó. a. Tổng quỹ lương của NLĐ(X). Tổng quỹ lương của NLĐ là tổng số tiền mà NLĐ nhận được từ lương SP, lương chức vụ, lương thời gian trong một thời kỳ nhất định thường là một năm. 7 SV: TrÇn Hång Qu©n Líp : K39DK18 Chuyên đề tốt nghiệp Trường Đại Học Thương Mại Trên góc độ DN, tổng quỹ lương của DN trong một thời kỳ nhất định là tất cả các khoản tiền mà DN dùng để trả cho NLĐ theo kết quả của họ dưới các hình thức, các chế độ tiền lương và chế độ phụ cấp tiền lương hiện hành. Quỹ lương của DN bao gồm: - Tiền lương tính theo thời gian - Tiền lương tính theo SP - Tiền lương tính theo công nhật, lương khoán - Tiền lương trả cho NLĐ ngừng SX do nguyên nhân khách quan - Tiền lương trả cho NLĐ trong thời gian điều động công tác đi làm nghĩa vụ trong phạm vi chế độ quy định. - Tiền thưởng có tính chất thường xuyên - Phụ cấp làm đêm làm ca thêm giờ - Phụ cấp lưu động, phụ cấp trách nhiệm - Phụ cấp khu vực Ngoài ra quỹ tiền lương còn có khoản chi trợ cấp bảo hiểm cho nhâ viên trong thời gian ốm đau, tai nạn, thai sản.... Các DN quản lý chặt chẽ quỹ lương và chi theo đúng mục đích. Phải xây dựng quy chế trả lương phù hợp với điều kiện riêng của DN mình. Ngoài ra, DN không sử dụng tiền lương vào mục đích khác ngoài việc trả lương. b. Tỷ xuất tiền lương của người lao động (X') Là tiêu chuẩn phản ánh mối quan hệ so sánh với tổng quỹ lương trên tổng mức tiêu thụ hàng hóa. Công thức tính: X' = (∑X / ∑M) x 100 Trong đó: ∑X: Tổng quỹ lương của NLĐ ∑M: Tổng mức tiêu thụ hàng hóa X': tỷ suất tiền lương của NLĐ Ý nghĩa: tỷ suất tiền lương phản ánh mối quan hệ giữa kết quả của lao động và mức trả công lao động. Một đơn vị mức tiêu thụ hàng hóa thì người lao động được trả bao nhiêu lương. 8 SV: TrÇn Hång Qu©n Líp : K39DK18 Chuyên đề tốt nghiệp Trường Đại Học Thương Mại - Tiền lương bình quân của NLĐ: là chỉ tiêu phản ánh tiền lương bình quân mà NLĐ nhận được trong một thời kỳ nhất định Tiền lương bình quân một lao động trong kỳ Tổng tiền lương của NLĐ trong kỳ Số lao động trong kỳ = Tiền lương bình quân 1 lao động 1 tháng trong năm: Tiền lương bình quân một lao động trong tháng Tổng tiền lương của NLĐ cả năm Số lao động trong tháng x 12 = Tiền lương bình quân 1 lao động 1 ngày công: Tiền lương bình quân một lao động một ngày công = Tổng tiền lương của NLĐ cả năm Số lao động trong kỳ 1.2 Nội dung nghiên cứu thèng kª tiÒn l¬ng. 1.2.1 ý nghÜa cña viÖc nghiªn cøu thèng kª tiÒn l¬ng Thèng kª phô thuéc vµo nhiÒu nh©n tè kh¸c nhau, do ®ã ®Ó cã thÓ khai th¸c c¸c tiÒm n¨ng nh»m t¨ng thèng kª, cÇn tiÒn hµnh ph©n tÝch thêng xuyªn ®Òu ®Æn .ViÖc ®¸nh gi¸ ®óng ®¾n t×nh h×nh thèng kª tiªu thô vÒ mÆt sè lîng , chÊt lîng vµ mÆt hµng , ®¸nh gi¸ kÞp thêi cña tiªu thô gióp cho c¸c nhµ qu¶n lý thÊy ®îc c¸c u khuyÕt ®iÓm trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn thèng kª ®Ó cã thÓ ®Ò ra nh÷ng nh©n tè lµm t¨ng vµ nh÷ng nh©n tè lµm gi¶m tiÒn l¬ng.Tõ ®ã h¹n chÕ , lo¹i bá nh÷ng nh©n tè tiªu cùc, ®¶y nhanh h¬n n÷a nh÷ng nh©n tè tÝch cùc, ph¸t huy thÕ m¹nh cña doanh nghiÖp nh»m t¨ng tiÒn l¬ng, n©ng cao lîi nhuËn, v× tiÒn l¬ng lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh t¹o ra lîi nhuËn. Th«ng qua viÖc thèng kª tiÒn l¬ng cña doanh nghiÖp sÏ chØ ra ®îc nh÷ng biÕn ®éng vµ xu híng ph¸t triÓn ho¹t ®éng kinh doanh lµm c¬ së cho viÖc lùa chän c¸c gi¶i ph¸p nh»m cñng cè ph¸t triÓn kinh doanh cña doanh nghiÖp ®¹t hiÖu qu¶ cao. Nh÷ng sè liÖu tµi liÖu ph©n tÝch thèng kª tiÒn l¬ng lµ c¬ së ph©n tÝch c¸c chØ tiªu kinh tÕ kh¸c nh : Ph©n tÝch thu nhËp doanh nghiÖp.Ngoµi ra, doanh nghiÖp còng sö dông c¸c sè liÖu ph©n tÝch doanh thu lµm c¨n cø ®¸ng tin cËy cho c¸c cÊp l·nh ®¹o ®Ó ®Æt ra nh÷ng quyÕt ®Þnh trong viÖc chØ ®¹o kinh doanh, n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ ho¹t ®éng tµi chÝnh cña doanh nghiÖp,®ång thêi nã lµ c¬ së x¸c ®Þnh kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cho c¸c kú sau.§iÒu nµy sÏ gióp doanh nghiÖp cã híng ®i ®óng ®¾n h¬n,cã thÓ thÊy ®îc ®iÓm yÕu vµ ®Ò ra nh÷ng s¸ng kiÕn nh»m ph¸t huy thÕ m¹nh cña doanh nghiÖp. X¸c ®Þnh ®óng ®¾n thèng kª tiÒn l¬ng lµ c¬ së ®Ó ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp, thùc hiÖn nhiÖm vô cña doanh nghiÖp ®èi víi nhµ nø¬c, lµ c¬ së ®Ó doanh nghiÖp ®Ò ra c¸c ph¬ng híng phÊn ®Êu phï hîp víi kh¶ 9 SV: TrÇn Hång Qu©n Líp : K39DK18 Chuyên đề tốt nghiệp Trường Đại Học Thương Mại n¨ng,t¹o ®iÒu kiÖn cho doanh nghiÖp ph¸t huy c¸c mÆt m¹nh, h¹n chÕ c¸c mÆt yÕu. 1.2.2 Nội dung ph©n tÝch thèng kª tiÒn l¬ng Phân tích tổng hợp đánh giá thực trạng. Từ các dữ liệu thu thập được sẽ tổng hợp phân tích đánh giá thực trạng tình hình của công ty. Đây là việc rất quan trọng vì qua đó thấy được thực trạng, điểm mạnh, điểm yếu để từ đó đưa ra được những đánh giá chính xác về thực trạng hiện tại của công ty và đưa ra các giải pháp thích hợp. Bao gồm các nội dung: 1.2.2.1: Ph©n tÝch chung vÒ tiÒn l¬ng cña ng¬× L§ 1.2.2.2: Ph©n tÝch xu híng biÕn ®éng cña tæng quü l¬ng tõ 2006-2009 1.2.2.3: Ph©n tÝch xu híng biÕn ®éng cña tæng quü l¬ng do ¶nh hëng cña tû xuÊt tiÒn l¬ng b×nh qu©n vµ tæng sè lao ®éng t¹i c«ng ty cæ phÇn vËt t n«ng nghiÖp. 1.2.2.4: Ph©n tÝch xu híng biÕn ®éng cña tæng quü l¬ng do ¶nh hëng cña tû xuÊt tiÒn l¬ng vµ tæng doanh thu t¹i c«ng ty TNHH TiÕn §é. 10 SV: TrÇn Hång Qu©n Líp : K39DK18 Chuyên đề tốt nghiệp Trường Đại Học Thương Mại CHƯƠNG 2 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU VÀ CÁC KẾT QUẢ PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG VỀ VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU TIỀN LƯƠNG CỦA NLĐ TẠI C¤NG TY TNHH TiÕn ®é 2.1. Phương pháp nghiên cứu 2.1.1.1. Ph¬ng ph¸p thu thËp d÷ liÖu * Ph¬ng ph¸p phiÕu ®iÒu tra. Lµ ph¬ng ph¸p ®îc thùc hiÖn b»ng viÖc ph¸t phiÕu ®iÒu tra cho c¸c nh©n viªn cña c¸c bé phËn trong c«ng ty, cho biÕt u nhîc ®iÓm cña qu¸ tr×nh qu¶n lý vµ ho¹t ®éng kinh doanh, nh÷ng vÊn ®Ò khã kh¨n cßn tån t¹i, ®ång thêi tiÕn hµnh thu thËp sè liÖu vÒ kÕt qu¶ ho¹t ®éng cña c«ng ty. * Ph¬ng ph¸p pháng vÊn. Lµ ph¬ng ph¸p ®îc thùc hiÖn b»ng viÖc gÆp trùc tiÕp nh÷ng ngêi cã thÓ ®a ra nh÷ng th«ng tin liªn quan ®Õn vÊn ®Ò nghiªn cøu nh gi¸m ®èc, kÕ to¸n, nh©n viªn trong c«ng ty. * Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu tµi liÖu. Lµ ph¬ng ph¸p ®îc thùc hiÖn b»ng viÖc nghiªn cøu chÝnh s¸ch, chÕ ®é tµi chÝnh hiÖn hµnh, tham kh¶o gi¸o tr×nh ph©n tÝch kinh tÕ tµi chÝnh doanh nghiÖp th¬ng m¹i. - Ph¬ng ph¸p tæng hîp sè liÖu qua b¸o c¸o ,qua m¹ng vµ c¸c nguån kh¸c.. Trªn c¬ së sè liÖu thu thËp ®îc tõ c¸c ph¬ng ph¸p trªn, tæng hîp ý kiÕn tõ ®ã ®a ra vÊn ®Ò cÇn chó träng, lu ý nhÊt. 2.1.1.2. Ph¬ng ph¸p tæng hîp d÷ liÖu: Ph©n tæ thèng kª. Ph©n tæ thèng kª lµ c¨n cø vµo mét hay mét sè tiªu thøc nµo ®ã tiÕn hµnh ph©n chia c¸c ®¬n vÞ cña hiÖn tîng nghiªn cøu thµnh c¸c tæ cã tÝnh chÊt kh¸c nhau. §©y lµ ph¬ng ph¸p c¬ b¶n ®Ó tiÕn hµnh tæng hîp thèng kª. Trªn thùc tÕ ®©y lµ ph¬ng ph¸p ®îc sö dông réng r·i vµ kÕt qu¶ cña ph©n tæ thèng kª ®îc biÓu hiÖn qua b¶ng vµ ®å thÞ thèng kª. 2.1.2. Ph¬ng ph¸p ph©n tÝch d÷ liÖu. 2.1.2.1. Ph¬ng ph¸p sè tuyÖt ®èi, sè t¬ng ®èi, sè trung b×nh. - Sè tuyÖt ®èi: Sè tuyÖt ®èi trong thèng kª biÓu hiÖn quy m«, khèi lîng cña hiÖn tîng kinh tÕ x· héi trong ®iÒu kiÖn thêi gian vµ ®Þa ®iÓm cô thÓ. 11 SV: TrÇn Hång Qu©n Líp : K39DK18 Chuyên đề tốt nghiệp Trường Đại Học Thương Mại Th«ng qua sè tuyÖt ®èi ta sÏ cã nhËn thøc cô thÓ vµ quy m« khèi lîng thùc tÕ cña hiÖn tîng nghiªn cøu, cã thÓ x¸c ®Þnh ®îc kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ vµ chØ ®¹o thùc hiÖn kÕ ho¹ch. - Sè t¬ng ®èi: Sè t¬ng ®èi trong thèng kª biÓu hiÖn quan hÖ so s¸nh gi÷a hai møc ®é cña hiÖn tîng nghiªn cøu. Sè t¬ng ®èi cho phÐp ph©n tÝch ®Æc ®iÓm cña hiÖn tîng nghiªn cøu trong mèi quan hÖ so s¸nh víi nhau, nã biÓu hiÖn t×nh h×nh thùc tÕ cña hiÖn tîng. - Sè trung b×nh: Sè trung b×nh trong thèng kª ®îc biÓu hiÖn møc ®é ®¹i diÖn theo tiªu thøc cña hiÖn tîng nµo ®ã bao gåm nhiÒu ®¬n vÞ cïng lo¹i. Nã ®îc dïng trong mäi c«ng t¸c nghiªn cøu kinh tÕ nh»m nªu lªn ®Æc ®iÓm chung cña hiÖn tîng kinh tÕ x· héi. Sè lín trong ®iÒu kiÖn thêi gian vµ ®Þa ®iÓm cô thÓ. Sö dông sè trung b×nh t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó so s¸nh c¸c hiÖn tîng kh«ng cã cïng quy m«, gióp ta nghiªn cøu sù biÕn ®éng cña hiÖn tîng qua thêi gian. 2.1.2.2. Ph¬ng ph¸p d·y sè thêi gian. D·y sè thêi gian lµ d·y c¸c trÞ sè cña mét chØ tiªu thèng kª ®îc s¾p xÕp theo thø tù thêi gian. Sö dông c¸c chØ tiªu ph©n tÝch d·y sè thêi gian ®Ó ph©n tÝch xu híng biÕn ®éng cña hiÖn tîng theo thêi gian. Ph¬ng ph¸p biÓu hiÖn xu híng c¬ b¶n cña hiÖn tîng: 2.1.2.4. Ph¬ng ph¸p chØ sè. * Kh¸i niÖm: ChØ sè thèng kª lµ ph¬ng ph¸p biÓu hiÖn quan hÖ so s¸nh gi÷a hai møc ®é cña mét hiÖn tîng nghiªn cøu. Ph¬ng ph¸p chØ sè ph©n tÝch thèng kª nghiªn cøu sù biÕn ®éng cña nh÷ng hiÖn tîng kinh tÕ phøc t¹p bao gåm nhiÒu ph©n tö mµ c¸c ®¹i lîng biÓu hiÖn kh«ng thÓ trùc tiÕp céng l¹i ®îc. §Ó nghiªn cøu c¸c nh©n tè ¶nh hëng ®Õn hiÖn tîng nghiªn cøu ta thêng dïng hÖ thèng chØ sè, lµ tËp hîp c¸c chØ sè cã mèi liªn hÖ víi nhau vµ lËp thµnh mét ®¼ng thøc. 2.2. Tæng quan vÒ c«ng ty TNHH TiÕn §é 2.2.1.Tổng quan về tình hình của c«ng ty TNHH TiÕn §é 2.2.1.1 Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty. C«ng ty TNHH TiÕn §é ®îc thµnh lËp dùa trªn trên cơ sở do nhu cÇu dÞch vô x©y dùng. C«ng ty TNHH TiÕn §é ®îc së kÕ ho¹ch vµ ®Çu t TØnh Thanh Ho¸ Phßng ®¨ng ký kinh doanh cÊp giÊy chøng nhËn ®¨ng ký kinh doanh c«ng ty 12 SV: TrÇn Hång Qu©n Líp : K39DK18 Chuyên đề tốt nghiệp Trường Đại Học Thương Mại tr¸ch nhiÖm cã hai thµnh viªn trë lªn Sè: 260200258 ( ®¨ng ký lÇn ®Çu ngµy 15 th¸ng 10 n¨m1991: ®¨ng ký thay ®æi lÇn 6, ngµy 07 th¸ng 08 n¨m 2009). Trụ sở chÝnh cña c«ng ty: ThÞ trÊn Nhåi, HuyÖn §«ng S¬n,TP Thanh Ho¸. Trong quá trình hoạt động SXKD hàng năm công ty đã không ngừng tăng trưởng số lượng, chất lượng. Doanh thu, năm sau cao hơn năm trước và thường xuyên vượt chỉ tiêu và nộp ngân sách cho Nhà nước, các chế độ chính sách đối với người lao động được đảm bảo đầy đủ. Đội ngũ cán bộ quản lý trên tất cả lĩnh vực ngày càng đựơc nâng cao. Mỗi năm quy chế quản lý, phương pháp điều hành và chỉ đạo đều được bổ sung vừa tăng cường, trách nhiệm và tính chủ động cho các bộ phận vừa đảm bảo quản lý tập trung của Công ty nhằm phát huy hiệu quả cao nhất trong công việc. Bên cạnh đó, từng bước đầu tư thiết bị máy móc để đổi mới công nghệ SX đáp ứng với nhu cầu phát triển ngày càng cao của xã hội. Chức năng , nhiệm vụ: Công ty chủ yếu hoạt động trong các lĩnh vực KD sau: Kinh doanh c¸c lo¹i ®¸ x©y dng. Cùng với những lĩnh vực KD trên công ty cßn phải đảm bảo thực hiện các nhiệm vụ sau đây: - Hoạt động KD theo đúng ngành nghề đã đăng ký KD, tuân thủ pháp luật của nhà nước về HĐKS đã đăng ký. - Đảm bản chất lượng hàng hoá, dịch vụ đã đăng ký. - Huy động, phát huy và sử dụng có hiệu quả mọi nguồn vốn đã huy động vào cho HĐKD, đảm bảo KD có lãi, phát triển công ty, đảm bảo quyền lợi cho người lao động trong công ty. - Thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ về thuế, các nghĩa vụ về tài sản khác đối với nhà nước và các đối tượng khác có liên quan. Đặc điểm hoạt động SXKD: Trong những năm gần đây, công ty vÉn KD dịch vô s¶n xuÊt ®¸vµ xuÊt nhËp khÈu.. Với quy mô công ty, đặc điểm ngành nghề KD, công ty có một quy trình KD tương đối đơn giản và hiệu quả. Số công việc được tối giản nhằm tiết kiệm các loại chi phí trung gian, nâng cao hiệu quả KD. 13 thóc Tæ chøc t×m kiếm hîpQu©n Ký kết hợp SV:Tìm TrÇn Hång Líp : KÕt K39DK18 hîp ®ång kiÕm hîp xuÊt ®ång đồng cung cấp nhËp khÈu dịch vụ Chuyên đề tốt nghiệp Trường Đại Học Thương Mại Với quy trình KD được tổ chức khá đơn giản, công ty cũng có nhiều biện pháp nhằm giảm thiểu các thủ tục, rút ngắn quá trình KD. Điều này làm cho công ty có khả năng cung cấp dịch vụ x©y dùng, trong thời gian cạnh tranh. Hơn nữa, vịêc rút ngắn quy trình KD cũng góp phần làm giảm bớt thời gian quay vòng vốn KD, làm cho hiệu quả sử dụng vốn ngày càng cao. Cùng với sự lớn mạnh của đất nước, Công ty TNHH TiÕn §é ., đã khẳng định được vị thế của mình trong ngành kinh tế, từng bước xây dựng công ty ngày càng vững mạnh. Trải qua nhiều năm hoạt động KD công ty luôn đảm bảo đời sống cho cán công nhân viên, nộp thuế cho nhà nước đầy đủ, mở rộng thị trường hoạt động, đưa công ty phát triển lên tầm cao mới và đứng vững trong thị trường tỉnh nhà, cũng như trong cả nước. Công ty TNHH TiÕn §é lu«n phát huy tốt những khả năng hiện có, hoạt động đa ngành nghề để đảm bảo đời sống cho người lao động được tốt hơn, đóng góp cho ngân sách được nhiều hơn và khẳng định thương hiệu của mình. Sơ đồ 1: Sơ đồ bộ máy tổ chức, quản lý điều hành của công ty TNHH TiÕn §é Ban Gi¸m §èc 14 SV: TrÇn Hång Qu©n Líp : K39DK18 Chuyên đề tốt nghiệp Trường Đại Học Thương Mại Phã Gi¸m §èc Phßng Tæ Chøc Hµnh ChÝnh Ban KiÓm So¸t Phßng ®iÒu hµnh s¶n xuÊt Phßng Kinh Doanh Phßng KÕ To¸n Chức năng, nhiệm vụ của các bộ phận trong cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý hoạt động KD của công ty TNHH TiÕn §é * GÝam đốc Công ty: Lãnh đạo chung, chịu trách nhiệm lãnh đạo toàn bộ bộ máy quản lý và SX của công ty, chịu trách nhiệm trước Nhà nước về mọi hoạt động của công ty. Giám đốc là người đại diện theo pháp lụât của công ty, đảm nhận việc ký kết hợp đồng, quyết định các nghiệp vụ đầu tư, mua sắm TSCĐ, đầu tư phát triển hoạt động SXKD. * Phó giám đốc: Là người trực tiếp giúp vịêc cho giám đốc thay giám đốc quản lý điều hành SX khi giám đốc đi vắng. Các Phó giám đốc công ty được phân công các nhiệm vụ phù hợp với năng lực lãnh đạo của từng người, quản lý bộ phận, phòng ban theo sự phân công của giám đốc, các Phó giám đốc phối hợp với nhau một cách chặt chẽ nhằm tạo sự vận hành có hiệu quả của bộ máy quản lý công ty. Các Phó giám đốc có thể đại diện cho công ty trong trường hợp có uỷ quyền của giám đốc. Các Phó Tổng giám đốc của công ty cũng tham gia trong quá trình ra quyết định kinh doanh và phải trực tiếp báo cáo với giám đốc về các lĩnh vực mà mình phụ trách. * Phòng tổ chức- Hành chính: 15 SV: TrÇn Hång Qu©n Líp : K39DK18 Chuyên đề tốt nghiệp Trường Đại Học Thương Mại Tham mưu cho giám đốc về tổ chức báo cáo về tiền lương, xây dựng chiến lược đào tạo cán bộ công nhân viên, thực hiện nhiệm vụ tuyển dụng công nhân viên. Theo dõi, báo cáo về tình hình lao động để Ban giám đốc có thể đưa ra các chính sách về nhân sự hợp lí. Bên cạnh đó, phòng Tổ chức- Hành chính của công ty còn phải thực hiện các nhiệm vụ về văn thư, giấy tờ, lưu trữ.... * Phòng kinh doanh: Là phòng có chức năng tham mưu cho giám đốc về các hoạt động KD của công ty, thực hiện các giao dịch thương mại, nghiên cứu thị trường, tổ chức thực hiện các nghiệp vụ thương mại tổng hợp, tìm kiến hợp đồng khách hàng... Ngoài ra, phòng KD còn có cả chức năng xây dựng kế hoạch chiến lược. * Phòng kế toán: Là phòng chuyên trách về quản lý tài sản, tiền vốn, tổ chức bộ máy kế toán giữa Văn phòng công ty.Do vậy nhiệm vụ của phòng rất nặng nề bao gồm: Cân đối các nguồn vốn để giải quyết vốn KD, quản lý các hoạt động chi tiêu của công ty dựa trên sự ghi chép chính xác đầy đủ của các nghiệp vụ kế toán phát sinh và lập các chứng từ hoá đơn, xác định kết quả hoạt động của công ty. Báo cáo trước Ban giám đốc về tình hình tài chính, kết quả KD của công ty. Phòng kế toán phải phối hợp chặt chẽ với các phòng ban chức năng khác nhau để có thể thực hiện tốt công tác kế toán, cung cấp thông tin tài chính đầy đủ, kịp thời, chính xác. * Phòng kế hoạch kỹ thuật: Chịu trách nhiệm xây dựng kế hoạch SXKD ở các xí nghiệp, đội. Xây dựng đề cương và triển khai các đề tài khoa học - kỹ thuật, các dự án về sản xuất và công trình, làm hồ sơ dự thầu, đấu thầu các công trình xây dựng cơ bản, tâp hợp những sáng kiến cải tiến kỹ thuật trong công ty và tiếp cận thị trường mua bán sản phẩm, hàng hoá. Chịu sự chi phối của Ban giám đốc và báo thuộc quyền quản lý của mình. Hình thức kế toán là một công cụ quan trọng phục vụ điều hành quản lý các hoạt động SXKD. Vậy việc tổ chức công tác kế toán một cách hợp lý, khoa 16 SV: TrÇn Hång Qu©n Líp : K39DK18 Chuyên đề tốt nghiệp Trường Đại Học Thương Mại học có vai trò rất quan trọng. Do đặc điểm SXKD nên bộ máy kế toán của công ty được tổ chức theo hình thức nửa tập trung nửa phân tán. Theo hình thức này, tại các xí nghiệp trực thuộc bố trí nhân viên kinh tế thực hiện công việc phát sinh ở đơn vị mình, định kỳ báo cáo về phòng kế toán của công ty. Phòng kế toán là một trong những phòng chức năng trong công ty và thực hiện hai công tác chính là công tác kế toán thống kê và công tác quản trị tài chính. Phòng kế toán có nhiệm vụ * Lập kế hoạch thu- chi tài chính hàng tháng, quý, năm của công ty. Sau khi được duyệt có trách nhiệm quản lý thực hiện các kế hoạch đó. Đôn đốc các bộ phận cơ sở lập kế hoạch tài chính, theo dõi kiểm tra việc thực hiện kế hoạch đó. * Quản lý vốn: Vốn cố định, vốn lưu động, xây dựng cơ bản, tổng quỹ lương và các loại vốn khác. Giám sát việc sử dụng vốn trên cơ sở chấp hành các chế độ và pháp lệnh kế toán- thống kê của Nhà nước. * Thống kê ghi chép đầy đủ các thông tin kinh tế, tính toán cụ thể nhằm phản ánh tình hình, giúp giám đốc chỉ đạo công tác hạch toán kinh tế trong công ty, thông qua hạch toán kinh tế để giám sát việc sử dụng vốn, tình hình sản xuất, phục vụ và kinh doanh, tình hình thực hiện các hợp đồng kinh tế kỹ thuật, lên giá sản phẩm, phát hiện ngăn ngừa tham ô, lãng phí. * Phối hợp với các ngành chức năng: Tài chính, ngân hàng, chính quyền địa phương... * Thực hiện các chế độ Báo cáo kế toán- Thống kê theo các quy định hiện hành của Pháp lụât, với cơ quan chủ quản và cơ quan chức năng khác theo đúng thời gian quy định. * Xuất nhập vật tư, thiết bị đúng chế độ, nguyên tắc. * Hướng dẫn nghiệp vụ kế toán tài vụ và thống kê cho các bộ phận trong công ty. 17 SV: TrÇn Hång Qu©n Líp : K39DK18 Chuyên đề tốt nghiệp Trường Đại Học Thương Mại 2.2.1.4. Một số chỉ tiêu kết quả KD trong 2 năm 2008-2009 Bảng 2.1: Kết quả HĐSX KD của công ty năm 2008 - 2009. STT Chỉ tiêu 1 Tổng doanh thu 2 3 Lợi nhuận Tiền lương bình quân Năm 2008 326.220 413.000 2.450 2,100 Năm 2009 Chªch lÖch 2008 Sè tiÒn(tr®) TLCL(%) 86.800 26,60 2.600 2,200 150 0,100 6,12 4,76 Qua bảng 2.1 cho thấy hai năm 2008 - 2009 là hai năm khá thành công của công ty TNHH TiÕn §é doanh thu và lợi nhuận đều đạt ở mức cao. Năm 2008 tổng doanh thu của công ty là 326.220 triệu đồng, năm 2009 tổng doanh thu là 413.000 triệu đồng, năm 2009 tăng so với năm 2009 là 86.800 triệu đồng tương đương với 26,60%. Lợi nhuận năm 2008 đạt 2.450 triệu đồng, năm 2009 đạt 2.600 triệu đồng tăng so với năm 2008 là 150 triệu đồng, tương đương với 6,12%. Tiền lương bình quân của NLĐ năm 2008 là 2,1 triệu đồng năm 2009 là 2,2 triệu đồng tăng 0,1 triệu đồng tương đương 4,76%. Mức thu nhập này của NLĐ là chưa cao so với tình trạng lạm phát của nền kinh tế hiện nay, nguyên nhân là do quỹ tiền lương của công ty còn hạn hẹp. 2.3. Ph©n tÝch thùc tr¹ng tiÒn l¬ng cña ngêi L§ t¹i c«ng tyTNHH TiÕn §é 2.3.1.Phân tích chung tình hình tiền lương của NLĐ tại c«ng ty TNHH TiÕn §é Tại Tổng công ty cổ phần xây dựng đầu tư phát triển đô thị việc phân tích chung tình hình tiền lương của NLĐ được thực hiện dựa trên các chỉ tiêu: tỷ suất chi phí tiền lương, mức tiết kiệm chi phí tiền lương trong mối quan hệ với kết quả SXKD, hiệu quả sử dụng chi phí tiền lương. Ta có bảng số liệu sau: 18 SV: TrÇn Hång Qu©n Líp : K39DK18 Chuyên đề tốt nghiệp Trường Đại Học Thương Mại Bảng 2.2: Phân tích chung tình hình tiền lương của NLĐ tại c«ng ty TNHH TiÕn §é ST Chỉ tiêu T 1 2 3 Tổng doanh thu Tổng quỹ lương ĐVT Trđ Trđ Năm Năm 2008 2009 326.220 413.000 50.359 67.260 So sánh CL TL(%) 86.800 16.901 26,60 33.56 2.000 Số lao độ ng Người 2.578 548 27,4 25,2 163,11 15,44 274 26,4 160,20 16,28 - 1,2 (2,91) - B Q/ nă m 4 5 6 7 8 9 Tiền lương bình quân/năm NSLĐ BQ 1 NV Tỷ suất tiền lương Mức tăng giảm TSTL Tốc độ tăng giảm TSTL Trđ Trđ Trđ % % % - M ức tiết kiệ m vư ợt chi qu ỹ lươ 19 SV: TrÇn Hång Qu©n Líp : K39DK18 4,76 (1,8) 0,84 5,44 Chuyên đề tốt nghiệp Trường Đại Học Thương Mại ng Từ bảng số liệu trên ta thấy: Tổng quỹ lương của công ty năm 2009 tăng hơn so với năm 2008 là 16.901 Trđ, tương đơng với tỷ lệ là 33,56% lớn hơn tỷ lệ của doanh thu, tiền lương bình quân tăng 1,2 trđ/người/năm tương đương tỷ lệ 4,76% lớn hơn tỷ lệ tăng của NSLĐ bình quân. Điều này có lợi cho NLĐ. Tuy nhiên đứng trên góc độ của công ty thì điều này còn chưa hợp lý vì nếu liên hệ với tốc độ tăng của NSLĐ chỉ là 5,44% và ttốc độ tăng của doanh thu là 26,6% tiền lương của NLĐ là một khoản chi phí đối với công ty, tền lương của NLĐ tăng làm cho chi phí công ty tăng. Công ty luôn phấn đấu hạ chi phí để tỷ suất chi phí giảm hoặc nếu chi phí tăng thì NSLĐ phải tăng. Tuy nhiên tại Tổng công ty cổ phần xây dựng đầu tư phát triển đô thị tỷ suất tiền lương tăng 0,84% tốc độ tăng là 5,44% mức vượt chi quỹ lương là 274 Trđ/năm. Như vậy đứng trên góc độ công ty thì nhìn chung tình hình quản lý và sử dụng quỹ lương là chưa tốt, chưa hợp lý.Để đạt HQ SXKD cao hơn thì công ty cần quản lý và sử dụng quỹ lương hợp lý hơn. 2.3.2. Phân tích thống kê mối liên hệ giữa các chỉ tiêu tiền lương bình quân và tỷ suất tiền lương với NSLĐ Từ số liệu các bảng trên ta có bảng số liệu sau: Bảng 2.6: Bảng phân tích mối liên hệ giữa các chỉ tiêu tiền lương bình quân và tỷ suất tiền lương với NSLĐ Chỉ tiêu STT 1 2 3 Tiền lương BQ/năm Tỷ suất tiền lương NSLĐ BQ 1 NV ĐVT Năm 2008 Trđ % Trđ 25,2 15,44 163,11 Năm 2009 26,4 16,28 160,20 Chỉ số(%) 104,76 105,44 98.22 Từ bảng trên ta có: Ix = 104,76% Ix' = 105,44% 20 SV: TrÇn Hång Qu©n Líp : K39DK18