Tài liệu Những bài văn cảm thụ lớp 5

THAM KHẢO GỢI Ý MỘT SỐ BÀI VĂN CẢM THỤ Ở TIỂU HỌC Đề 1: Trong bài Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ, nhà thơ Nguyễn Khoa điềm có viết: Lưng núi thì to mà lưng mẹ nhỏ Em ngủ ngoan em đừng làm lưng mẹ mỏi Mặt trời của bắp thì nằm trên đồi Mặt trời của mẹ, em nằm trên lưng. Hãy nêu những suy nghĩ của em về hình ảnh mặt trời được diễn tả trong hai câu cuối của đoạn thơ trên. Gợi ý: Hình ảnh “mặt trời” được diễn tả trong hai câu cuối của đoạn thơ với hai ý nghĩa khác nhau. - Ở câu Mặt trời của bắp thì nằm trên đồi, hình ảnh “mặt trời” gợi cho ta nghĩ đến nguồn ánh sáng và những tia nắng ấm giúp cho cây bắp lớn lên, hạt bắp thêm chắc mẩy. Vì vậy có thể nói đó là “mặt trời của bắp”. - Ở câu Mặt trời của mẹ, em nằm trên lưng, hình ảnh “mặt trời” gợi cho ta liên tưởng đến em bé (người con) đang nằm trên lưng mẹ. Em bé được mẹ che chở bằng tình yêu thương. Em bé là niềm hy vọng lớn lao và đẹp đẽ của người mẹ. Vì vậy có thể nói: em là “mặt trời của mẹ”. Đề 2 : “¤i ! Lßng B¸c vËy cø th­¬ng ta. Th­¬ng cuéc ®êi chung th­¬ng cá hoa ChØ biÕt quªn m×nh cho hÕt th¶y Nh­ dßng s«ng ch¶y lÆng phï sa”. (“Theo ch©n B¸c” Tè H÷u) §o¹n th¬ trªn cã h×nh ¶nh nµo ®Ñp g©y xóc ®éng nhÊt víi em v× sao ? * Tham kh¶o: H×nh ¶nh “dßng s«ng ch¶y nÆng phï sa” lµ h×nh ¶nh ®Ñp vµ g©y xóc ®éng nhÊt bëi nã ®­îc dïng ®Ó so s¸nh víi tÊm lßng yªu th­¬ng quªn m×nh v× d©n v× n­íc cña B¸c. Dßng s«ng quª h­¬ng mang nÆng phï sa hay tÊm lßng cña B¸c lóc VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miến phí nµo còng chøa chan t×nh yªu th­¬ng dµnh cho mçi chóng ta. B¸c chia sÎ t×nh th­¬ng cho tÊt c¶ mäi ng­êi, cho cá c©y hoa l¸ mµ ch¼ng nghÜ ®Õn riªng m×nh. Dßng s«ng còng vËy cø ch¶y m·i ch¶y m·i, ®em ®Õn cho ®«i bê nh÷ng h¹t phï sa ®á hång ®Ó lµm nªn h¹t g¹o, lµm nªn cuéc sèng Êm no h¹nh phóc. §o¹n th¬ lµ sù thÓ hiÖn t×nh c¶m kÝnh yªu, sù biÕt ¬n cña t¸c gi¶ nãi riªng vµ cña nh©n d©n ta nãi chung ®èi víi B¸c Hå kÝnh yªu. Đề 3: Trong bài Cô giáo với mùa thu, nhà thơ Vũ Hạnh Thắm có viết: Cô giáo đưa mùa thu Đến với những quả vàng chín mọng Một mùa thu hy vọng Tiếng chim ca ríu rít sân trường. Em hãy ghi lại một vài dòng suy nghĩ của em về hình ảnh Cô giáo và mùa thu được gợi ra từ đoạn thơ trên. Gợi ý: Hình ảnh cô giáo thật hiền từ, dịu dàng nên ngỡ như đã đưa được mùa thu mát mẻ đến với những quả vàng chín mọng. Đó là mùa thu đầy hy vọng một tương lai đẹp đẽ với tiếng học trò nô đùa ở sân trường , ríu rít như bầy chim non… Đề 3: Đọc bài thơ sau của tác giả Cao Xuân Sơn: Cả nhà đi học Đưa con đến lớp mỗi ngày Như con mẹ cũng “thưa thầy”, “chào cô” Chiều qua bố đón tình cờ Con nghe bố cũng “chào cô”, “thưa thầy”… Cả nhà đi học vui thay Hèn chi điểm xấu buồn lây cả nhà Hèn chi điểm mười hôm qua VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miến phí Nhà mình như thể được…ba điểm mười. Em cảm nhận được niềm vui đi học của cả nhà qua khổ thơ thứ hai trong bài thơ trên như thế nào? Gợi ý: Niềm vui đi học của cả nhà được diễn tả qua khổ thơ thứ hai thật hồn nhiên và đáng yêu. Khi cả nhà đều đi học, đều là học trò của các thầy giáo, cô giáo thì ai cũng được chia sẽ niềm vui, nỗi buồn trong học tập. Khi có “điểm xấu” thì “buồn lây cả nhà”. Khi được “điểm mười” thì niềm vui cũng được nhân lên. Kết quả học tập tốt đã thật sự làm cho cả nhà sung sướng và hạnh phúc… Đề 4: Bóng mây Hôm nay trời nóng như nung Mẹ em đi cấy phơi lưng cả ngày Ước gì em hóa đám mây Em che cho mẹ suốt ngày bóng râm Đọc bài thơ trên em thấy được những nét gì đẹp về tình cảm của người con đối với mẹ? Đề 5: Đọc đoạn thơ dưới đây trong bài Khi mẹ vắng nhà của nhà thơ Trần Đăng Khoa, em có những suy nghĩ gì về câu trả lời của tác giả đối với mẹ? Mẹ bảo em: Dạo này ngoan thế! - Không, mẹ ơi! Con đã ngoan đâu! Áo mẹ mưa bạc màu Đầu mẹ nắng cháy tóc Mẹ ngày đêm khó nhọc Con chưa ngoan, chưa ngoan! Gợi ý: Câu trả lời của tác giả đối với mẹ trong đoạn thơ cho ta thấy: người con chưa thể yên lòng nhận lời khen của mẹ, bởi vì sự cố gắng chăm sóc của con dù to lớn đến đâu cũng không thể sánh bằng công sức khó nhọc của mẹ dành cho con. Một khi mẹ vẫn còn ngày đêm vất vả, khó nhọc: VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miến phí Áo mẹ mưa bạc màu Đầu mẹ nắng cháy tóc Tác giả luôn cảm thấy mình “chưa ngoan” vì chưa đến đáp được công ơn trời biển của mẹ. Qua câu trả lời, qua những suy nghĩ của tác giả, đã cho ta thấy tình cảm yêu thương và lòng hiếu thảo của người con đối với mẹ kính yêu của mình. Đề 7: Kết thúc bài thơ Mẹ vắng nhà ngày bão, Nhà thơ Đặng Hiển viết: Thế rồi cơn bão qua Bầu trời xanh trở lai Mẹ về như nắng mới Sáng ấm cả gian nhà Theo em, hình ảnh nào đã làm nên vẻ đẹp của đoạn thơ trên? Vì sao? Gợi ý: - Hình ảnh “Mẹ về như nắng mới. Sáng ấm cả gian nhà” đã làm nên vẻ đẹp của đoạn thơ trên. Đó chính là hình ảnh gây ấn tượng đẹp trong lòng người đọc và nêu bật được ý nghĩa bài thơ “Mẹ vắng nhà ngày bão”. Người mẹ trở về nhà khi cơn bão đã qua được so sánh với hình ảnh “nắng mới” hiện ra khi bầu trời xanh trở lại sau cơn bão. Sự so sánh đó giúp ta hiểu được một điều sâu sắc: mẹ cần thiết cho cả gia đình chẳng khác nào ánh nắng cần thiết cho sự sống! Chính vì vậy, khi người mẹ trở về, cả gian nhà trở nên “sáng ấm” bởi tình yêu thương đẹp đẽ. Vai trò của mẹ trong gia đình thật quan trọng và đáng quý biết bao nhiêu! Đề 8: Trong bài Hành trình của bầy ong, nhà thơ Nguyễn Đức Mậu viết: Chắt chiu vị ngọt mùi hương Lặng thầm thay những con đường ong bay. Trải qua mưa nắng vơi đầy Men trời đất đủ làm say đất trời. Bầy ong giữ hộ cho người Những mùa hoa đã tàn phai tháng ngày. Em hiểu nội dung bốn dòng thơ đầu nói gì? Hai dòng thơ cuối giúp em cảm nhận được ý nghĩa gì sâu sắc và đẹp đẽ? VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miến phí Gợi ý: - Nội dung 4 dòng thơ đầu cho ta thấy được: bầy ong lao động rất cần cù, thầm lặng qua ngày tháng để chắt chiu trong “vị ngọt”, “mùi hương” của các loài hoa, làm nên giọt mật thưm ngon. Trải qua gian lao vất vả (mưa nắng vơi đầy), bầy ong làm nên thứ “men” của trời đất để làm “say” cả đất trời. Qua đó tác giả cho ta thấy rõ thành quả lao động của bầy ong có giá trị to lớn biết bao! - Ý nghĩa sâu sắc và đẹp đẽ của hai dòng thơ cuối: Nhờ có những giọt mật ong tinh túy, bầy ong đã giữ lại được cho con người cả thời gian và vẻ đẹp, đó là điều thật kì diệu mà không ai làm nổi! Tham khảo: Qua hai đong thơ, ta thấy công việc của bầy ong có ý nghĩa thật đẹp đẽ: Bầy ong rong ruổi khắp nơi để tìm hoa, hút nhụy, mang về làm thành những giọt mật thơm ngon. Những giọt mật ong được làm nên bởi sự kết tinh từ hương thơm, vị ngọt của những bông hoa. Do vậy, khi thưởng thức mật ong, dù hoa đã tàn phai theo thời gian nhưng con người vẫn cảm thấy những mùa hoa được “Giữ lại” trong hương vị ngọt của mật ong. Có thể nói: Bầy ong đã giữ gìn được vẽ đẹp của thiên nhiên để ban tặng cho con người, làm cho cuộc sống của con người thêm hạnh phúc. Đề 9: Theo em, điệp ngữ trông trong bài ca dao Đi cấy đã có tác dụng nhấn mạnh được ý nghĩa gì sâu sắc? Người ta đi cấy lấy công Tôi nay đi cấy còn trông nhiều bề. Trông trời, trông đất, trông mây Trông mưa, trông nắng, trông ngày, trông đêm. Trông cho chân cứng đã mềm Trời êm bể lặng mới yên tấm lòng. Gợi ý: Điệp ngữ trông cá tác dụng nhấn mạnh được ý nghĩa sâu sắc: người đi cấy phải luôn tính toán, lo lắng, mong mỏi rất nhiều điều để coonbg việc đạt kết quả tốt và bản thân được yên lòng… Đề 10 : §o¹n th¬ “V× con mÑ khæ ®ñ ®iÒu VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miến phí Quanh ®«i m¾t mÑ ®· nhiÒu nÕp nh¨n Con mong mÑ khoÎ dÇn dÇn Ngµy ¨n ngon miÖng ®ªm n»m ngñ ngon Råi ra ®äc s¸ch cÊy cµy MÑ lµ ®Êt n­íc th¸ng ngµy cña con”. “MÑ èm” TrÇn §¨ng Khoa Theo em, h×nh ¶nh nµo gãp phÇn nhiÒu nhÊt lµm nªn c¸i hay cña ®o¹n th¬ trªn! V× sao? Gîi ý : + H×nh ¶nh “MÑ lµ ®Êt n­íc, th¸ng ngµy cña con” gãp phÇn lµm nªn c¸i hay cña ®o¹n th¬. + NghÖ thuËt so s¸nh “MÑ-§Êt n­íc, th¸ng ngµy” + H×nh ¶nh “§Êt n­íc” “th¸ng ngµy” cho thÊy trong suy nghÜ cña ng­êi con mÑ lµ tÊt c¶ nh÷ng g× vÜ ®¹i, lín lao vµ cao quý kh«ng bao giê thiÕu ®­îc víi mçi con ng­êi. + ThÊy ®­îc t×nh yªu th­¬ng lßng biÕt ¬n v« h¹n cña con c¸i ®èi víi mÑ. + T×nh c¶m cña b¶n th©n: ThÊm thÝa c«ng ¬n cña mÑ Đề 11: “T«i lôc t×m hÕt tói nä tói kia, kh«ng cã tiÒn, kh«ng cã ®ång hå, kh«ng cã c¶ mét chiÕc kh¨n tay. Trªn ng­êi t«i ch¼ng cã tµi s¶n g×. Ng­êi ¨n xin vÉn ®îi t«i. Tay vÉn ch×a ra run lÈy bÈy”. T«i ch¼ng biÕt lµm c¸ch nµo. T«i n¾m chÆt lÊy bµn tay run rÈy kia. - ¤ng ®õng giËn ch¸u, ch¸u kh«ng cã ®Ó cho «ng c¶” (“Ng­êi ¨n xin” – Tuèc-Ghª-NhÐp”). Tr×nh bµy suy nghÜ cña con vÒ nh©n vËt cËu bÐ ®­îc miªu t¶ trong ®o¹n v¨n trªn. Gîi ý : Hµnh ®éng“Lôc t×m hÕt tói nä tói kia” “N¾m chÆt lÊy bµn tay run rÈy” VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miến phí + Lêi nãi: “¤ng ®õng giËn ch¸u …”  CËu bÐ lµ mét con ng­êi cã tÊm lßng nh©n hËu th­¬ng c¶m vµ muèn gióp ®ì «ng l·o ¨n xin nghÌo khæ dï «ng l·o vµ cËu lµ hai con ng­êi ë hai hoµn c¶nh kh¸c nhau. - ý nghÜa: Ca ngîi nh÷ng con ng­êi giµu lßng nh©n ¸i. - C¶m xóc cña b¶n th©n: yªu quý – c¶m phôc – häc tËp. Đề 12: §o¹n th¬: “Nßi tre ®©u chÞu mäc cong Ch­a lªn ®· nhän nh­ ch«ng l¹ th­êng L­ng trÇn ph¬i n¾ng ph¬i s­¬ng Cã manh ¸o céc tre nh­êng cho con” “Tre ViÖt Nam” NguyÔn Duy §o¹n th¬ trªn cã nh÷ng h×nh ¶nh nµo ®Ñp. Nªu ý nghÜa ®Ñp ®Ï cña nh÷ng h×nh ¶nh ®ã. Gîi ý : H×nh ¶nh m¨ng tre “nhän nh­ ch«ng”: Cho thÊy sù kiªu h·nh, hiªn ngang, bÊt khuÊt, b¶n chÊt ngay th¼ng, kh¶ng kh¸i cña “nßi tre”  nghÖ thuËt so s¸nh. + H×nh ¶nh “l­ng trÇn ph¬i n¾ng ph¬i s­¬ng”  gîi sù d·i dÇu, chÞu ®ùng mäi khã kh¨n cña tre. + H×nh ¶nh “manh ¸o céc tre nh­êng cho con” gîi sù liªn t­ëng ®Õn sù che chë, hy sinh tÊt c¶ v× m¨ng non cña trÎ. + Th«ng qua nh÷ng phÈm chÊt ®¸ng quý cña tre ®Õn ca ngîi phÈm chÊt tèt ®Ñp cña ng­êi ViÖt Nam, d©n téc ViÖt Nam: Kiªn c­êng bÊt khuÊt, ngay th¼ng chÞu th­¬ng chÞu khã  thÓ hiÖn t×nh yªu vµ lßng tù hµo cña nhµ th¬ ®èi víi tre ViÖt Nam d©n téc ViÖt Nam. + C¶m xóc cña b¶n th©n: Yªu quý vµ tù hµo. Đề 13 : “N¨m qua ®i, th¸ng qua ®i Tre giµ m¨ng mäc cã g× l¹ ®©u Mai sau VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miến phí Mai sau Mai sau §Êt xanh tre m·i xanh mµu tre xanh”. “Tre ViÖt Nam” – NguyÔn Du Em h·y cho biÕt nh÷ng c©u th¬ trªn nh»m kh¼ng ®Þnh ®iÒu g× ? C¸ch diÔn ®¹t cña nhµ thê cã g× ®éc ®¸o nh»m gãp phÇn kh¼ng ®Þnh ®iÒu ®ã. Gîi ý : + NghÖ thuËt : ®iÖp tõ “Mai sau” “xanh”    3 lÇn   + §iÖp tõ “Mai sau” nh¾c l¹i 3 lÇn thÓ hiÖn rÊt ®Ñp sù kÕ tiÕp tre giµ - m¨ng mäc ®ång thêi gîi c¶m xóc vÒ kh«ng gian vµ thêi gian nh­ më ra v« tËn t¹o cho ý th¬ bay bæng. §iÖp tõ “xanh” (3 lÇn)  gîi søc sèng m·nh liÖt, vÜnh cöu cña mµu s¾c cña trÎ.  NghÖ thuËt (…) ®· gãp phÇn kh¼ng ®Þnh sù tr­êng tån, sù sèng m·nh liÖt cña tre ViÖt Nam, d©n téc ViÖt Nam. + C¶m xóc: yªu quý vµ tù hµo vÒ nßi tre ViÖt Nam vÒ d©n téc ViÖt Nam. Đề 14 : §o¹n th¬ “Dßng s«ng míi ®iÖu lµm sao N¾ng lªn mÆc ¸o lôa ®µo th­ít tha Tr­a vÒ trêi réng bao la ¸o xanh s«ng mÆc nh­ lµ míi may” “Dßng s«ng mÆc ¸o” NguyÔn Träng T¹o NghÖ thuËt nµo ®­îc sö dông trong ®o¹n th¬ trªn? nghÖ thuËt ®ã cã t¸c dông g× trong viÖc miªu t¶ vÎ ®Ñp cña dßng s«ng quª h­¬ng. Gîi ý : VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miến phí + NghÖ thuËt nh©n ho¸ lång dïng h×nh ¶nh gîi t¶ “®iÖu” “mÆc ¸o lôa ®µo th­ít tha” “¸o xanh s«ng mÆc”. + T¸c dông: Gîi sù biÕn ®æi kú diÖu mµu s¾c cña dßng s«ng theo thêi gian nh»m miªu t¶ vÎ ®Ñp ®éc ®¸o cña dßng s«ng quª h­¬ng – dßng s«ng ®Ñp nh­ nµng thiÕu n÷ ®iÖu ®µ thÝch lµm duyªn lµm d¸ng. + ThÓ hiÖn t×nh yªu tha thiÕt cña t¸c gi¶ víi dßng s«ng quª h­¬ng. + C¶m xóc cña b¶n th©n. Đề 15 : Bµi th¬ “Trong tï kh«ng r­îu còng kh«ng hoa C¶nh ®Ñp ®ªm nay khã h÷ng hê Ng­êi ng¾m tr¨ng soi ngoµi cöa sæ Tr¨ng nhßm khe cöa ng¾m nhµ th¬”. “Ng¾m Tr¨ng” Hå ChÝ Minh Tr×nh bµy c¶m nhËn cña em vÒ bµi th¬ trªn. §o¹n v¨n tham kh¶o: B¸c Hå lµ vÞ l·nh tô vÜ ®¹i cña d©n téc ta, ng­êi cßn lµ mét nhµ th¬ tµi ba. B¸c ®· viÕt rÊt nhiÒu bµi th¬ hay, ý mçi bµi th¬ B¸c viÕt ®Òu ng¾n, ý th¬ méc m¹c dÔ hiÓu vµ rÊt s©u s¾c. “Ng¾m tr¨ng” lµ mét bµi th¬ B¸c viÕt trong nhµ tï cña T­ëng Giíi Th¹ch. Bµi th¬ mang nÐt ®Ñp cña con ng­êi B¸c: B¸c lµ ng­êi yªu thiªn nhiªn v× thÕ tr­íc c¶nh ®Ñp cña ®ªm tr¨ng B¸c vÉn “khã h÷ng hê” dï trong tï, ch©n tay bÞ cïm bÞ trãi, ch¼ng cã r­îu, hoa ®Ó th­ëng thøc. “Trong tï… h÷ng hê” Vµ c¸ch ng¾m tr¨ng cña B¸c thËt kh¸c th­êng : “Ng­êi ng¾m… ng¾m nhµ th¬” NghÖ thuËt nh©n ho¸ tr¨ng “nhãm”, “ng¾m” sö dông rÊt khÐo lÐo khiÕn ta c¶m thÊy d­êng nh­ tr¨ng kh«ng cßn lµ vËt mµ ®· trë thµnh ng­êi b¹n tri ©m, tri kû cña B¸c vµ d­íi ¸nh m¾t cña tr¨ng B¸c kh«ng cßn lµ ng­êi tï mµ lµ mét nhµ th¬ tao nh·. Bµi th¬ “Ng¾m tr¨ng” lµ sù thÓ hiÖn t©m hån trong s¸ng, phong th¸i thanh tao, ung dung tù t¹i cña B¸c ®ång thêi còng thÓ hiÖn t×nh yªu tr¨ng, yªu thiªn nhiªn cña B¸c. Đề 16: “Bªn nµy lµ nói uy nghiªm VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miến phí Bªn kia lµ c¸nh ®ång liÒn ch©n m©y Xãm lµng xanh m¸t bãng c©y S«ng xa tr¾ng c¸nh, buåm bay l­ng trêi” “Quª em” TrÇn §¨ng Khoa C¶nh quª h­¬ng hiÖn lªn trong bµi th¬ trªn ®Ñp nh­ thÕ nµo ? Nªu c¶m nhËn cña em khi ®äc bµi th¬ trªn. Gîi ý : CÇn nªu ®­îc + NghÖ thuËt: - Dïng h×nh ¶nh gîi t¶ nói “uy nghiªm”; c¸nh ®ång “liÒn ch©y m©y” “xanh m¸t”. - §¶o ng÷ : “Xanh m¸t bãng c©y”, “Tr¾ng c¸nh buåm”  Néi dung: C¶nh quª h­¬ng ®Ñp, th¬ méng, thanh b×nh, yªn ¶, s¬n thuû h÷u t×nh – thÓ hiÖn t×nh c¶m, sù g¾n bã, tù hµo cña t¸c gi¶ víi quª h­¬ng. Béc lé ®­îc c¶m xóc cña b¶n th©n (hiÓu biÕt h¬n vÒ vÎ ®Ñp riªng biÖt cña c¸c vïng quª, yªu vµ thªm tù hµo vÒ ®Êt n­íc t­¬i ®Ñp, trï phó). Đề 17 : Em h·y nªu c¶m nhËn cña m×nh khi ®äc bµi th¬ sau: Sau lµn m­a bôi th¸ng ba Luü tre xÐm ®á nh­ lµ löa thiªu NÒn trêi rõng rùc s¸ng treo T­ëng nh­ ngùa s¾t sím chiÒu vÉn bay. (“Th¸ng ba” – TrÇn §¨ng Khoa) Gîi ý : NghÖ thuËt dïng h×nh ¶nh gîi t¶ luü tre “xÐm ®á” nÒn trêi “rõng rùc” + So s¸nh: “Cá c©y xem ®á nh­ lµ löa thiªu + Liªn t­ëng: H×nh ¶nh ngùa Th¸nh Giãng + Néi dung: C¶nh s¾c t­¬i ®Ñp, huy hoµng tr¸ng lÖ cña quª h­¬ng vµo th¸ng ba. Đề 18: “Mïa xu©n hoa në ®Ñp t­¬i VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miến phí B­ím con, b­ím mÑ ra ch¬i hoa hång B­ím mÑ hót mËt ®Çu b«ng B­ím con ®ïa víi nô hång ®á t­¬i”. “Mïa xu©n – mïa hÌ” – TrÇn §¨ng Khoa Nªu c¶m nhËn cña con khi ®äc ®o¹n th¬ trªn ?. Gîi ý : CÇn nªu ®­îc + NghÖ thuËt dïng tõ gîi t¶ “®Ñp t­¬i” “®á t­¬i”, nh©n ho¸: “ra ch¬i” “®ïa”  C¶nh ®Ñp t­¬i t¾n, sèng ®éng cña v­ên hoa mïa xu©n. Đề 19 : Lªn th¨m nhµ B¸c h«m nay Tr¾ng ngÇn hoa huÖ h­¬ng bay dÞu hiÒn T­ëng trong truyÖn cæ, c¶nh tiªn Nhµ sµn m¸t mÎ kÒ bªn mÆt hå” “Lªn th¨m nhµ B¸c” H»ng Ph­¬ng C¶nh nhµ B¸c qua c¶m nhËn cña nhµ th¬ cã nh÷ng nÐt ®Ñp g× ? Em h·y tr×nh bµy râ. Đề 20 : “Mïa xu©n ®i d¹o ngoµi ®ång nh­ ba chó trÎ tuæi. ChØ cÇn bµ chñ ®ã liÕc nh×n xuèng c¸i khe lµ con suèi lËp tøc b¾t ®Çu ch¶y rãc r¸ch, trµn trÒ. Mïa xu©n tiÕn b­íc ®Òu mçi b­íc l¹i lµm nh÷ng con suèi reo to h¬n…” “ChiÕc nhÉn b»ng thÐp” – Pant«pxki Néi dung chÝnh cña ®o¹n v¨n trªn lµ g×? NghÖ thuËt nµo ®· lµm næi bËt c¸i hay c¸i ®Ñp cña ®o¹n v¨n? Gîi ý: CÇn nªu ®­îc + NghÖ thuËt nh©n ho¸: “liÕc, d¹o, b­íc” So s¸nh “Mïa xu©n … nh­ bµ chñ trÎ tuæi” + Néi dung: VÎ ®Ñp cña c¶nh giao mïa cña n­íc Nga xinh ®Ñp. Đề 21: VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miến phí “…Lời ru có gió mùa thu Bàn tay mẹ quạt mẹ đưa gió về. Những ngôi sao thức ngoài kia Chẳng bằng mẹ đã thức vì chúng con. Đêm nay con ngủ giấc tròn Mẹ là ngọn gió của con suốt đời.” (Trích Mẹ- Trần Quốc Minh) Theo em hình ảnh nào góp phần nhiều nhất làm nên cái hay của đoạn thơ trên? Vì sao? Bài làm: Theo em, hình ảnh “ngọn gió” trong câu “Mẹ là ngọn gió của con suốt đời” đã góp phần nhiều nhất làm nên cái hay của đoạn thơ trên. Hình ảnh đó cho ta thấy người mẹ giống như ngọn gió thổi cho con mát, ru cho con ngủ và đi vào giấc mơ. Ngọn gió ấy thổi cho con mát suốt cả cuộc đời, như là mẹ đã luôn làm việc cực nhọc để nuôi con khôn lớn, mong con sung sướng và hạnh phúc. Sự so sánh đẹp đẽ và sâu sắc cho ta thấm thía hơn về tình mẹ con, làm cho đoạn thơ thêm hay hơn. Đề 22: Hãy chỉ ra cái đúng và cái hay của sự so sánh trong mỗi câu thơ sau: a) Trẻ em như búp trên cành Biết ăn, biết ngủ, biết học hành là ngoan. (Hồ Chí Minh) b) Bà như quả ngọt chín rồi Càng thêm tuổi tác, càng tươi lòng vàng. (Võ Thanh An) Bài làm: VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miến phí a) Cái đúng của sự so sánh ở câu thơ trên vì “trẻ em” giống như “búp trên cành”đều là những sự vật còn tươi non, đang phát triển. Hay là vì hình ảnh đưa ra làm chuẩn để so sánh (búp trên cành) gợi sự suy nghĩ, liên tưởng đẹp và giàu ý nghĩa về “trẻ em”: tác giả muốn nói trẻ em luôn đầy sức sống, non tơ, chứa chan niềm hy vọng… c) Cái đúng của sự so sánh ở câu thơ “Bà như quả ngọt chín rồi Càng thêm tuổi tác, càng tươi lòng vàng” vì: “bà” sống đã lâu, tuổi đã cao, giống như “quả ngọt chín rồi”- đều phát triển đến độ già dặn, có giá trị cao. Hay vì hình ảnh đưa ra làm chuẩn để so sánh (quả ngọt chín rồi) gợi sự suy nghĩ, liên tưởng đẹp và giàu ý nghĩa về “bà”: có tấm lòng thơm thảo, đáng quý; có ích lợi cho cuộc đời, đáng nâng niu và trân trọng…. Đề 23: Trong bài Việt Nam thân yêu, nhà thơ Nguyễn Đình Thi có viết “Việt Nam đất nước ta ơi! Mênh mông biển lúa đâu trời đẹp hơn. Cánh cò bay lả dập dờn, Mây mờ che đỉnh Trường Sơn sớm chiều.” Nêu những cảm nhận của em khi đọc đoạn thơ trên. Bài làm: Đoạn thơ bộc lộ cảm xúc dạt dào của tác giả trước những vẻ đẹp bình dị trên đất nước Việt Nam thân yêu. Hình ảnh “biển lúa” rộng mênh mông gợi cho ta niềm tự hào về sự giàu đẹp, trù phú của quê hương. Hình ảnh “Cánh cò bay lả dập dờn” gợi vẻ nên thơ, xao xuyến mọi tấm lòng. Đất nước còn mang niềm tự hào với vẻ đẹp hùng vĩ của “đỉnh Trường Sơn” cao vòi vọi sớm chiều mây phủ. Đoạn thơ đã giúp ta cảm nhận được tình cảm thiết tha yêu quý và tự hào về đất nước của tác giả Nguyễn Đình Thi. Đề2 4: Trong bài Hạt gạo làng ta, nhà thơ Trần Đăng Khoa có viết VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miến phí Hạt gạo làng ta Có bão tháng bảy Có mưa tháng ba Giọt mồ hôi sa Có mưa tháng sáu Nước như ai nấu Chết cả cá cờ Cua ngoi lên bờ Mẹ em xuống cấy… Em hiểu đoạn thơ trên như thế nào? Hình ảnh đối lập trong đoạn thơ gợi cho em những suy nghí gì? Bài làm: Hạt gạo của làng quê ta đã từng phải trải qua biết bao khó khăn thử thách to lớn của thiên nhiên: nào là bão thàng bảy, nào là mưa tháng ba… Hạt gạo còn được làm ra từ những giọt mồ hôi của người mẹ hiền trên cánh đồng nắng lửa: “Giọt mồ hôi sa/ Có mưa tháng sáu/ Nước như ai nấu/ Chết cả cá cờ/ Cua ngoi lên bờ/ Mẹ em xuống cấy…” . Hình ảnh đối lập ở hai dòng thơ cuối (“Cua ngoi lên bờ/Mẹ em xuống cấy” gợi cho ta nghĩ đến sự vất vả, gian truân của người mẹ khó có gì so sánh nổi. Qua đó chúng ta càng cảm nhận sâu sắc được nỗi vất vả của người mẹ để làm ra hạt gạo và chúng ta lại càng thêm yêu thương mẹ biết bao nhiêu! Đề 25: Kết thúc bài Hành trình của bầy ong, nhà thơ Nguyễn Đức Mậu viết: Bầy ong giữ hộ cho người Những mùa hoa đã tàn phai tháng ngày Qua hai dòng thơ trên, em hiểu được công việc của bầy ong có ý nghĩa gì đẹp? Bài làm: Qua hai đong thơ, ta thấy công việc của bầy ong có ý nghĩa thật đẹp đẽ: Bầy ong rong ruổi khắp nơi để tìm hoa, hút nhụy, mang về làm thành những giọt mật thơm ngon. Những giọt mật ong được làm nên bởi sự kết tinh từ hương thơm, vị ngọt của những bông hoa. Do vậy, khi thưởng thức mật ong, dù hoa đã tàn phai VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miến phí theo thời gian nhưng con người vẫn cảm thấy những mùa hoa được “Giữ lại” trong hương vị ngọt của mật ong. Có thể nói: Bầy ong đã giữ gìn được vẽ đẹp của thiên nhiên để ban tặng cho con người, làm cho cuộc sống của con người thêm hạnh phúc. Đề 26: Ca ngợi cuộc sống cao đẹp của Bác Hồ, trong bài thơ Bác ơi! nhà thơ Tố Hữu có viết: Bác sống như trời đất của ta Yêu từng ngọn lúa, mỗi cành hoa Tự do cho mỗi đời nô lệ Sữa để em thơ, lụa tặng già. Đoạn thơ trên đã giúp em hiểu được những nét đẹp gì trong cuộc sống của Bác Hồ kính yêu? Bài làm: Đoạn thơ trên cho thấy những nét đẹp trong cuộc sống của Bác Hồ kính yêu đó là cuộc sống gần gũi với tất cả mọi người như trời đất của ta, cuộc sống tràn đầy tình yêu thương đến từng ngọn lúa, mỗi cành hoa. Cảm động nhất là cuộc sống của Bác luôn vì hạnh phúc của con người. Bác hy sinh cả đời mình vì cuộc đấu tranh giành độc lập, tự do cho mỗi đời nô lệ, vì niềm vui và hạnh phúc cho tất cả mọi người, đúng như tác giả đã viết: “Sữa để em thơ, lụa tặng già”. VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miến phí